حکومت و قانون

محمد حسین پورامینی پژوهشگر و نویسنده کتاب «اسلام و حقوق دیپلماتیک»؛ توانسته است کتابی را به رشتۀ تحریر درآورد که در بررسی حقوق دیپلماتیک از منابع اسلامی به طور مستوفی بهره جسته و در این زمینه از جمله اولین آثار است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «اسلام و حقوق دیپلماتیک» نوشته محمد حسین پورامینی با شمارگان هزار نسخه در ۲۳۶ صفحه به بهای ۷ هزار تومان از سوی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی و دانشگاه علوم اسلامی رضوی منتشر شده است. دو رویکرد متضاد در دکترین ناظر بر مصونیت مصونیت …

رهبر معظم انقلاب ضمن تشکر از عملکرد قوه قضائیه، از مسئولان آن قوه خواست در مبارزه‌ با مفسدین اقتصادی به صورت واضح و گاهی حتّی به صورت جنجالی وارد بشوند و نیز حرکت قوّه‌ی قضائیّه‌ به سمت اصلاح درونی دستگاه قضا هم بایستی بی‌توقّف، بدون توقّف، انجام بگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز (چهارشنبه) در دیدار رئیس و مسئولان قوه قضاییه با اشاره به مسئولیت‌های سنگین و حاکمیتی دستگاه قضا تأکید کردند: قوه قضاییه باید «مظهر عدالت» و «ملجأ مورد اطمینان و پناهگاه آرامش بخش مردم» برای احقاق حقوق فردی و عمومی …

افزایش تعداد پرونده‌های قضایی ارتباطی با فشل بودن یا ناکارآمد بودن قوه قضایی ندارد البته بخشی از دلایل افزایش تعداد پرونده‌ها نشان از اعتماد مردم به دستگاه قضا است چرا که مردم بجای گلاویز شدن با یکدیگر و تسویه حساب‌های شخصی به دستگاه قضا رجوع می‌کنند پس حتما مردم به احقاق حق خود امیدواری دارند. ‌به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله صادق آملی لاریجانی رئیس قوه قضائیه در برنامه زنده تلویزیونی شبکه اول سیما از رسیدگی به ۱۲ میلیون و ۳۰۰ هزار پرونده قضائی در سال ۹۶ خبر داد و گفت: این تعداد پرونده سوای سه میلیون پرونده مورد رسیدگی در …

شبکه اجتهاد: حضرت ‌آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی در مقاله‌ای، پیامدهای تک نگرى به قانون دیه را بررسی و تحلیل کردند که بخش پایانی آن تقدیم علاقه‌مندان می‌شود: اشاره: ارزش یکسانى مکان‌ها و زمان‌ها، مانع از آن نیست که برخى از آنها در شرافت عرضى برخوردار گردد و در نتیجه “دیه قتل” در آنها تغلیظ یابد و ضمناً نقطه نظرهاى مخالف بررسى شده است. ارزش یکسانى مکان‌ها زمینى که ما در آن زندگى می‌کنیم روز نخست ارزش یکسانى داشت و هیچ نقطه اى بر نقطه دیگر برتر شمرده نمی‌شد، زیرا همه نقاط آن مخلوق خالقِ یکتا بوده و می‌باشد ولى یکسان …

شبکه اجتهاد: در این نوشتار می‌کوشیم با محور قرار دادن مفهوم جهاد ابتدایی، پاسخ این پرسش را بیابیم که فقه شیعه اصالت را با صلح می‌داند یا جنگ؟ جهاد در دین اسلام دارای جایگاهی ویژه و مهم است؛ به‌گونه‌ای که یکی از ده فرع[۱] مهم دین شناخته شده است. علاوه بر آیات قرآن کریم، سنت نبوی و روایات معصومین (ع) نیز به این فریضه‌ی مهم پرداخته‌اند. حضرت علی (ع) جهاد را لباس تقوا، زره محکم و سپر مطمئن خداوند توصیف می‌کند. به‌گونه‌ای که ترک‌کننده‌ی جهاد، به بلا و مصیبت گرفتار می‌شود و فرجامی جز خواری و ذلت ندارد.[۲] فقیهان نیز …

استاد برجسته دانشگاه الازهر مصر با اشاره به این که گفتمان حاکم بر عربستان سعودی ترویج دهنده تنفر و انزجار است، مدیریت جمعی اماکن مقدس اسلامی در مکه و مدینه را توسط کشورهای اسلامی خواستار شد. به گزارش شبکه اجتهاد از پایگاه شبکه الکوثر، شیخ «عبدالسلام محمد عبدالله» نویسنده و پژوهشگر در علم حدیث و از استادان دانشگاه الازهر در اسکندریه مصر در برنامه چالشی «الوجه الآخر» شبکه جهانی الکوثر گفت: من از طرفداران مدیریت جمعی اماکن مقدس اسلامی در مکه و مدینه توسط کشورهای اسلامی هستم. این استاد مصری در پاسخ به سئوالی درباره حرام بودن یا نبودن سفر …

رئیس موسسه پژوهشی فرهنگی فهیم و استاد حوزه علمیه با اشاره به طرح نظریه جهاد ابتدایی در نیم قرن اخیر تاکید کرد: این نظریه دارای اشکالاتی است که با توجه به تلاش دشمنان در خشن جلوه‌دادن اسلام نیازمند تحلیل و بررسی دقیق‌تر است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم قاضی‌زاده، رئیس موسسه پژوهشی فرهنگی فهیم در ادامه جلسات تحلیل آیات جهادی قرآن کریم گفت: در این آیات اجمالا درباره جهاد دفاعی بحث شده است، ولی در آیه ۱۹۳ بحث از جنگ و جهاد ابتدایی است. قاضی‌زاده با اشاره به هفت نظریه در این مورد و توضیحات ارائه شده در …

موسوی بجنوردی گفت: درس حضرت امام درباره حکومت اسلامی در نجف اشرف، رسید به مبحث ولایت فقیه، در میان فقهای شیعه این نخستین بار بود که یک فقیهی سیستم حکومتی در اسلام را مطرح می‌کرد و آن را حکومت قانون بر مردم می‌داند و هدف اصلی از تشکیل حکومت را اجرای قانون می‌داند به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سید محمد موسوی بجنوردی با بیان اینکه نهادینه شدن اندیشه امام خمینی(ره) در حوزه عدالت باید در عمل زنده شود، گفت: پس از پیروزی انقلاب، امام(ره) به غیر از مرتکبین قتل که ولی دم داشتند، برای بقیه دستور عفو عمومی صادر کردند. …

چند سال کشور معطل برجام شد که نتیجه آن باعث زبان درازی دشمن شد و الان هم عده‌ای بحث مذاکره مجدد با آمریکا را مطرح می‌کنند که این تفکر بی‌تردید خیانت است. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌آیت‌الله حسین نوری همدانی در دیدار جمعی از اساتید سطوح عالی حوزه علمیه قم، گفت: تمام همت مسئولان رفع مشکل مردم باشد، مشکلات اقتصادی مردم مایه شرمندگی می‌شود و عده‌ای هم بجای اینکه مرهم باشند، نمک به زخم می‌زنند، مردم وقتی می‌بینندکه یک مسول می‌آید مشکلات انها را کتمان می‌کند، به ناراحتی آنها افزوده می‌شود. این استاد عالی حوزه افزود: درست است دشمن جنگ …

در این اثر تلاش شده است، دیپلماسی مبتنی بر اندیشه امام خمینی، در جایگاه اندیشمند سیاسی بزرگ معاصر در عرصه بین الملل تبیین شود. به گزارش شبکه اجتهاد، دفتر نشر معارف کتاب «دیپلماسی امام خمینی(ره)» نوشته دکتر علی سروش را با موضوع بررسی مبانی اندیشه و راهبردهای دیپلماتیک امام خمینی منتشر کرد. دیپلماسی که مهمترین سامان هر دولت در عرصه بین الملل و تبلور اندیشه‌ها و ارزشهای هر دولت در سطح جهانی است، از پیچیده ترین بخش‌های علوم سیاسی به شمار می‌رود اما در اکثر پژوهش‌های این حوزه بدون پرداختن به اندیشه صرفاً به لایه‌های بیرونی این علم پرداخته می‌شود. …

شبکه اجتهاد: چندی قبل در یک نشست فقه پژوهشى، برخى از سخنرانان به دیه زن جدا از دیگر قوانین اسلامى نگریسته و خورده‌هایى گرفته‌اند، ‌آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی در این مقاله به تحلیل این نظریه پرداخته است. ره آورد وحى از طریق آموزگاران آسمانى، در بخش فرهنگى، اقتصادى و کیفرى، یک رشته اصول به هم پیوسته است که در همدیگر تأثیر متقابل دارند و داورى موردى، به صورت ناپیوسته و جدا از همدیگر، قضاوت صحیح را همراه نخواهد داشت. از باب نمونه: دیه زن نصف دیه مرد است، بررسى این اصل مسلم در فقه اسلامى، جدا از قوانین حاکم بر …

طرفداران نظریه عقلی بودن قاعده امر به معروف و نهی از منکر دلایلی برای اثبات مدعای خود اقامه کرده‌اند که از آن میان می‌توان به قاعده لطف، قاعده وجوب دفع ضرر محتمل و قاعده وجوب شکر منعم اشاره کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از واجبات دینی و فروع دین که در تربیت انسان‌ها اهمیت بسیاری دارد، فریضه امر معروف و نهی از منکر است. پرسش این است که آیا باید آن را فریضه تعبدی محض تلقی کرد که وجوب، شرایط و مراتب آن به شکل تأسیسی از جانب شرع ارائه شده است و علت و فلسفه وضع آن قابل …

اختصاصی شبکه اجتهاد: متن پیش‌رو نمایه مقالات «فقه و چالش‌های سیاسی نظام اسلامی» است که به معرفی ۲۰ مقاله چالشی می‌پردازد. ۱- عنوان مقاله: مبانی فقهی نظام جمهوری اسلامی؛ امنیت سیاسی نظام اسلامی از منظر فقه شیعه نویسنده: محمد اسماعیل نباتیان (استادیار دانشکده معارف و اندیشه اسلامی، گروه تاریخ و تمدن و انقلاب اسلامی دانشگاه تهران) منبع: فصل‌نامه علمی-پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، دوره ۱۳، شماره ۴۷، ۱۳۹۵ چکیده: امروزه از چالش‌ها و دشواری‌های مبتلابه کشورهای اسلامی، مسئله امنیت و به‌طور خاص، امنیت سیاسی است. حال این سؤال مطرح است که آیا گزاره‌های فقهی، ظرفیت تبیین و تولید امنیت سیاسی و زمینه‌سازی …

کتاب «معمای مشروعه، مغازله کفر و ایمان» اثر یحیی نوری وکیل‌آباد از سوی انتشارات عنوان راهی بازار نشر شد. این کتاب با مروری بر نگاه غرب به مشروطه، به بررسی مشروطه از منظر روشنفکران ایرانی و اهل شریعت می‌پردازد. به گزارش شبکه اجتهاد،  یحیی نوری وکیل‌آباد در کتاب «معمای مشروعه، مغازله کفر و ایمان» در چهار فصل با عنوان‌های «مقدمات نظری»، «مبانی مشروطه‌خواهی در غرب»، «مبانی دولت مشروطه نزد روشنفکران ایرانی» و «دولت مشروطه از منظر اهل شریعت»، درصدد بیان و تحلیل مفاهیم و بنیان‌هایی است که بیشترین مباحث پیرامون آنان سرگرفت؛ یعنی آزادی، قانون و رابطه دین و دولت …

شبکه اجتهاد: از سال ۱۳۵۶ که شریعتی ناگهان در ۴۴ سالگی درگذشت ۴۱ سال می‌گذرد، بی‌گمان یکی از گروه‌های اصلی مخاطب شریعتی، حوزوی‌ها بوده‌اند و خود نیز حس دلبستگی و الفت نسبت به این طیف جامعه داشت و خود را فرزند «عالمان جدی مذهبی و روحانیون واقعی دین» می‌دانست و طلبه‌ها را نیز به‌سان «پرولتر فکری» می‌دید. او از ۳۶ تا ۳۹ سالگی در حسینیه ارشاد سخنرانی کرد و آبان ۱۳۵۱ با دستور مستقیم شخص محمدرضاشاه همه فعالیت‌های حسینیه پس از پنج سال تعطیل و شریعتی نیز مدتی بعد بازداشت شد. بی‌شک مهم‌ترین دلیل دستور شاه، افزایش اثرگذاری سیاسی و …

نائب رئیس دوم مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم کارآمدی فقه حکومتی را در گروه نظارت همگانی مستمر دانست و گفت: نظارت دولت در این عرصه ضعیف است و چون نظارت درستی صورت نمی‌گیرد احکام حکومتی نیز نادیده گرفته می‌شود. اگر نظارت بخواهد عملی شود همه جامعه باید متصدی پیاده شدن احکام باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، فقه حکومتی از جمله علومی است که علمای شیعه از دیرباز به آن توجه داشته اند اما در بستر زمان دچار فراز و فرودهای قابل تأملی شده است. پس از انقلاب با تشکیل نظام جمهوری اسلامی فضا برای پیشرفت و نضج فقه …

باغستانی در خصوص ثمره بحث از فقهی یا کلامی بودن بحث ولایت فقیه گفت: اگر ولایت فقیه را صرفا یک امر فقهی دانستیم، انتخاب ولی فقیه هم به عهده مردم خواهد بود؛ اما اگر بحث کلامی دیدیم، همان طور که در نصب پیامبر و امام معصوم، مردم نقشی ندارند و اذن خدا هست، این جا هم مشروعیت ولایت فقیه برعهده خداست و مردم نقشی ندارند. تنها کاری که خبرگان انجام می‌دهند این است که شرایط را بر فقیه موجود تطبیق دهند. به گزارش شبکه اجتهاد، بنابر آموزه‌های اعتقادی شیعی، نصب امام بر خداوند واجب است. این وجوب از دو قاعده …

عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی تهران گفت: جامعه مدرسین سعی دارد از بالا مسایل کشور را رصد و مسایل سیاسی را بیان کند و اگر انتقاد و نقدی دارد به گروه‌‌ها و فضای سیاسی کشور نقد خود را بیان کند. نقد جریان حاکم یکی از وظایف حوزه‌‌های علمیه و به ویژه جامعه مدرسین است. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌حجت‌الاسلام دکتر نجفعلی غلامی اراکی درباره فلسفه تشکیل جامعه مدرسین و اهداف این نهاد سیاسی حوزه، اظهار کرد: جامعه مدرسین که در حقیقت سطوح عالی حوزه علمیه قم را شامل می‌شود در اوایل دهه ۴۰ توسط یکسری از اساتید، فضلا و علمای …

شبکه اجتهاد: در اصل سیزدهم قانون اساسی آمده است: ایرانیان زرتشتی، کلیمی و مسیحی تنها اقلیت‌های دینی شناخته می‌شوند که در حدود قانون در انجام مراسم دینی خود آزادند و در احوال شخصیه و تعلیمات دینی بر طبق آئین خود عمل می‌کنند. گفتار اول: مبانی دینی اساسی سازی ادیان زرتشتی، کلیمی و مسیحی در مقام مطالعه‌ی مبانی اصل ۱۳ قانون اساسی، اولین سؤالی که به ذهن متبادر می‌شود آن است که چرا قانونگذار اساسی در مقام احصای ادیان شناخته شده تنها به سه دین زرتشتی، کلیمی و مسیحی اکتفا کرده و به سایر ادیان اشارهای نداشته است. آیا این موضوع …

حسین داریزین مؤلف کتاب «آیات الاحکام، در نظم حقوقی کنونی» آیات مربوط به قوانین موضوعه ایران اعم از مدنی، جزائی، خانواده، مسؤولیت مدنی و کیفری را گردآوری و تطبیق داده است. به گزارش شبکه اجتهاد، در کتاب «آیات الاحکام، در نظم حقوقی کنونی» سعی بر این بوده که به شیوه ای تازه و جامع، در بررسی آیات قرآن، قوانین موضوعه ایران اعم از مدنی، جزائی، خانواده، مسؤولیت مدنی و مسؤولیت کیفری آن مدنظر قرار گیرد و ارتباط منسجم تری با آیات شریف قرآن برقرار شود. در این تحقیق با مطالعه دقیق آیات و قوانین و مراجعه به تفاسیر قرآن کریم …

میری با بیان بیان اینکه فهم موجود از دیانت در ایران متاثر از فهم فقهی است که حقوق را در ذیل خود فهمیده و در این چارچوب انسان اختیار اینکه چگونه در عرصه اجتماعی حضور یابد را ندارد؛ بنابراین فهم موجود تکثر اجتماعی را نمی‌پذیرد، در حالی که متن قرآن و احادیث امکان سازگاری تکثر و دین را دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، سیدجواد میری، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در تبیین تشریح نسبت تعالی، شریعت و جامعه دینی به ایکنا گفت: اگر خود مفهوم جامعه را مد نظر قرار دهیم، از درون آن مفهوم امر …

استاد حوزه علمیه قم در نشست «امام خمینی (ره)، چالش حقیقت و مصلحت» گفت: حرف امام (ره) بود که اگر حکومت محدود به احکام اولیه و ثانویه باشد، نخواهد توانست مسائل را به پیش ببرد، از نظر ایشان حکومت خود از حکم‌های اولیه است و حکم‌های حکومتی در چارچوب حکم‌های اولیه و ثانویه نیست و بر مبنای مصلحت عمومی عمل می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست امام خمینی (ره) چالش حقیقت و مصلحت، بعد از ظهر یکشنبه، ۲۰ خرداد با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین سیدجواد ورعی، استاد حوزه علمیه قم و حاتم قادری، عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس در خانه …

شبکه اجتهاد: انتشارات شهیدکاظمی کتاب ولایت فقیه را در ۵ جلد به قلم محمود زارعی منتشر کرده است. جلد اول: دین و سیاست سیاست به معنای حقیقی آن عبارت است از مدیریت و توجیه و تنظیم زندگی اجتماعی انسان‌ها در مسیر حیات معقول. سیاست با نظر به این تعریف، همان پدیده مقدس است که اگر به طور صحیح انجام بگیرد، با ارزش‌ترین (یا حداقل) یکی از با ارزش‌ترین تکاپوهای انسانی است که در هدف بعثت پیامبران الهی منظور شده است و عالی‌ترین کار و تلاشی است که یک انسان دارای شرایط می‌تواند انجام بدهد؛ این همان عبادت با‌ارزش است که …

به علاقه‌مندانى که گمان‌ می‌کنند بر کرسى نوآورى نشسته‌اند یادآور‌ می‌شوم، اجتهاد و استنباط کار آسانى نیست. مرحوم شیخ انصارى در باب انسداد باب علم‌ می‌گوید: رزقنا الله الاجتهاد فانّه أشدّ من طول الجهاد، بنابراین نباید با یک سطحى نگرى و مجرد وجود «أقرّ» یا «فرض» یک چنین فرضیه‌اى را مطرح کرد و ذهن جوانان را نسبت به احکام نورانى اسلام متزلزل ساخت. به گزارش شبکه اجتهاد، اخیراً در نشستى پیرامون مقادیر دیه در اسلام «فرضیه»‌‌ای مطرح شد و حاصل آن این که، این مقادیر احتمالاً حکم موقت بوده و‌ می‌توان مقدار دیه را به صورت دیگر نیز تعیین کرد. …

در اسلام آزادی عقیده و مذهب، آزادی اندیشه، آزادی بیان، آزادی فعالیتهای اقتصادی و مالکیت خصوصی، آزادی اختیار وطن و محل زندگی و امثالهم کاملاً وجود دارد ولی همگی دارای حدود و شرایطی است که باید برای رعایت حقوق دیگران و رعایت مصالح جامعه در نظر گرفته شود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست حقوق بشر آمریکایی از دیدگاه رهبر انقلاب با پیام آیت‌الله نوری همدانی در مرکز مدیریت حوزهای علمیه قم برگزار شد. متن کامل پیام آیت‌الله حسین نوری همدانی به شرح زیر است: بسم الله الرحمن الرحیم مَنْ قَتَلَ نَفْسًا بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِی الْأَرْضِ فَکَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ …

عضو خبرگان رهبری گفت: نقطه مشترک حقوق بشر اسلامی و حقوق بشر آمریکایی و غربی مسئله کرامت انسانی است و به نظر می‌رسد باید در این زمینه فعالیت کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در نشست تخصصی حقوق بشر آمریکایی از دیدگاه مقام معظم رهبری که در مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه قم برگزار شد، اظهار داشت: در حال حاضر چالش‌های زیادی ادیان مختلف به ویژه دین اسلام را تهدید می‌کند و به نظر می‌رسد قصور مطالعاتی و پژوهشی در این زمینه یکی از دلایل این چالش‌ها است. ضروت عرضه تولیدات علمی حوزه‌های علمیه استاد خارج فقه حوزه …

کتاب «بررسی فقهی و حقوقی حاکمیت، حجاب و عفاف» دومین کتاب حلقه مطالعات زن و خانواده مرکز فرارشته‌ای و بینارشته‌ای وابسته به پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اثر فاطمه فلاح تفتی به چاپ رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب در سه فصل ساماندهی شده است که بدین شرح است: فصل اول تلاش می‌کند با مفهوم شناسی اصطلاحات در این پژوهش، جایگاه هر اصطلاح را در نظام فقهی ـ حقوقی اسلام و ارتباط آن با حکومت اسلامی را مشخص نماید. همچنین در این بخش با موضوع شناسی مسأله، به این امر توجه شده است که حیطه مسؤولیت حکومت در حوزه …

یوسف نورائی نویسنده کتاب «جرم ربا از منظر فقه و حقوق» یکی از ایرادات مهم وارد بر ماده ۵۹۵ قانون مجازات اسلامی را در آن می‌داند که عملا شامل رباخواری اشخاص حقوقی نمی‌شود و عرفا ظهور در شخص حقیقی دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، بر اساس آیات و رویات، کمتر گناهی را می‌توان به زشتی رباخواری و ربادهی یافت. به همین دلیل، وعده آتش دوزخ به ربادهنده، رباخوار و واسطه بین آن دو و وعده پیکار با خدا و رسول او با رباخوار و نیز وعده نابود شدن ربا از سوی خداوند داده شده است. از همین رو، اصل ۴۹ …

شبکه اجتهاد: چند روز پیش مقاله‌ای در برخی جراید تحت عنوان «صدای جمهور، صدای معصوم»(۱) انتشار یافت که در آن نویسنده با مقدماتی از فقه شیعه و فقه اهل سنت و بحث ولایت مطلقه فقیه توسط حضرت امام به این جمع‌بندی‌ می‌رسد که صدای جمهور همان صدای معصوم است و اهل تسنن قرن‌‌ها‌ پیش از شیعه به این نتیجه رسیدند که باید امام زمان را در جمهور مردم متجسد دید. این مقاله درصدد است تا نقدی به آراء نویسنده و مقدمات ایشان که به چنین نتیجه‌ای انجامیده است داشته باشد. اول: نویسنده سعی بلیغی نموده تا نظریه ولایت فقیه را …

اختصاصی شبکه اجتهاد: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی فقه فرصت پیدا کرد وارد عرصه اداره و حکومت شده و ادعاهای خود را در این زمینه به اثبات رساند. با گذشت زمان فقه در عمل چالش‌های متفاوتی را پیش‌روی خود دید که باید به آن‌ها پاسخ می‌داد. در ارتباط با همین چالش‌ها و میزان موفقیت فقه در این زمینه، با حجت‌الاسلام سید محمدرضا شریعتمدار مدرس حوزه و دانشگاه و معاون پژوهشی موسسه آموزش عالی امام رضا(ع) به گفتگو پرداختیم. اجتهاد: چالشهای سیاسی امروز نظام که باید توسط فقه حل شود را چه اموری می‌دانید؟ شریعتمدار: به نظرم …