حکومت و قانون

مدیر مؤسسه معنا معتقد است: مرحوم امام تشخیص موضوعات احکام را به دست مجلس شورای اسلامی (که هم نماینده عرف و هم از عرف هستند) می‌داند و دخالت فقیه را در آن جائز‌‌ نمی‌داند و بحث «متولی تطبیق عناوین ثانویه در حکومت اسلامی» هم از بحث‌های موضوع شناسی و محول به عرف است که البته در مبنای فقهی امام (ره) هیچ‌گاه دچار دوگانگی بین احکام ثابت و متغیر نخواهیم شد و در واقع احکام اولیه و ثانویه در یکدیگر مندک و ادغام خواهد شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «قانون اراضی» در سال‌های ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی، یکی از مهم‌ترین چالش‌های …

شبکه اجتهاد: استاد عندلیب همدانی، در متنی با عنوان «اضطرار در استنباط و اجراء دین»(۱) از ملازمه «اضطرار در استنباط» با «اضطرار در اجراء» و از عوامل تحقق‌بخش اضطرار اجرائی سخن گفته و در نهایت، چنین نتیجه می‌گیرد: «اجرای اضطراری یعنی پذیرفتن قوانین بین المللی، یعنی مدارا و همزیستی و تقیه را اصل و پایه قرار دادن.» درباره بیان ایشان، پیرامون استنباط اضطراری و اجراء اضطراری و نتیجه نهایی که گرفته است، نکاتی تقدیم می‌شود: ۱. درباره اضطرار در استنباط اولاً: استنباط اضطراری، معنای محصل و روشنی ندارد. چون در ادبیات فقهی، «حال الاضطرار» در مقابل «حال الاختیار» قرار می‌گیرد …

مراجع تقلید در دیدار با فرمانده فراجا و وزیر آموزش و پرورش بر لزوم شناسایی علل حوادث مسمومیت‌ها در مدارس و برخورد قاطعانه با عوامل احتمالی در این ماجراها تأکید کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در پی تکرار حوادث مسمومیت دانش‌ آموزان در مدارس قم و برخی از شهرهای کشور و تقویت گمانه‌زنی‌ها در خصوص دست داشتن عوامل انسانی در ایجاد این حوادث که موجب نگرانی دانش آموزان، خانواده‌ها و جامعه شده است؛ مراجع تقلید نسبت به این موضوع واکنش نشان دادند و از مسئولان دستگاه‌های انتظامی و امنیتی خواستند تا با شناسایی علل حوادث با عاملان احتمالی برخورد قاطعی …

استاد درس خارج حوزه علمیه گفت: برخی وقتی بحث حقابه مطرح می‌شود طبق نگاه قدیم می‌گویند قابل اجرا نیست ولی معتقدم حقابه منطق قویم و قوی فقهی دارد ولی باید به روز شود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد احمد مبلغی، در نشست علمی «حقابه از منظر فقه و قانون» که از سوی مؤسسه دین‌پژوهان برگزار شد، با بیان اینکه بحث هم فقهی و هم حقوقی است، گفت: البته بحث حقوقی به دو صورت قابل انجام است؛ یک‌بار ما بحث تحلیل حقوقی داریم و نظریه‌ای ارائه می‌دهیم ولی بار دیگر حقوق توصیفی داریم. مثلاً حقوق ایران در مورد حقابه چگونه شکل …

کتاب تعامل شرع و قانون و تأثیر آن بر نظام قانون گذاری دربردارنده سخنرانی جمعی از فضلای حوزوی و دانشگاهی صاحب‌نظر است که در سومین دوره مدرسه پارلمانی به ارائه نظرات و راهکارها درخصوص دغدغه‌های مذکور پرداختند. این کتاب به قلم محمد رجبی از محققان مرکز تحقیقات اسلامی مجلس است که در حاشیه پنجمین مدرسه پارلمانی با حضور رئیس مجلس شورای اسلامی و برخی دیگر از شخصیت‌‌‌ها، رونمایی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از ظرافت‌های قانون‌گذاری، توجه به نحوه انعکاس مبانی نظام قانون‌گذاری در قوانین مصوب است. ازآنجاکه نظام تقنینی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر موازین شرع مقدس اسلام …

شبکه اجتهاد: مرحوم میرزا خلیل کمره‌ای (۱۳۱۷ ـ ۱۴۰۵ (۱۲۷۷ ـ ۱۳۶۳ش) کتابچه‌ای با عنوان «فلسفه غیبت بر اساس تقریرات آقای کمره‌ای» تحریر توسط سید محمدحسن جزائری در سال ۱۳۲۳ منتشر کرده است. این کتاب در موضوع مهدویت است و در پایان این گفتگو، بحث به وضعیت در عصر غیبت می‌رسد. کمره‌ای در اینجا به ارائه نوعی طرح برای حکومت فقیه و فقها در آینده‌ می‌دهد که تقریبا در انقلاب اسلامی ۵۷ محقق شد. کمره‌ای آن وقت زنده بود، اما فاصله‌‌اش با روحانیون انقلابی زیاد شده بود و سال‌های حیاتش بعد از انقلاب را در گمنامی سپری کرد. زمانی که …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ضمن طرح این پرسش که آیا استقرار نظام اسلامی می‌تواند برای روحانیت به مثابه رهبر مدنی فرصت باشد یا خیر، تصریح کرد: راهکاری که ‌می‌شود برای تقویت روحانیت به مثابه رهبران مدنی ارائه کرد این است که آن‌ها در عین حال که نظام سیاسی را پذیرفتند و با آن تعامل دارند، تعاملشان را در حد همکاری خلاصه نکنند بلکه صورت‌های دیگر تعامل مثل رقابت به همراه نقادی هم داشته باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «روحانیت؛ چرخش از رهبری مدنی به حکمرانی اسلامی» با سخنرانی دکتر رضا عیسی‌نیا، عضو هیئت علمی پژوهشگاه …

استاد دانشگاه شهید مطهری ضمن اشاره به دو راهکار برای ایجاد پیوند میان فقه و قانون تاکید کرد: فتوایی کارآمد است که سومندی اجتماعی داشته باشد و مصالح عامه در آن لحاظ شده باشد و تناسبش با ضروریات انسان معاصر بیشتر باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «فقه، حقوق و پیشرفت با محوریت فقه و تقنین» در روزهای پایانی بهمن‌ماه‌، با همکاری انجمن‌های علمی حوزه و مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برگزار شد. در این نشست دکتر سید ابوالقاسم نقیبی، استاد ابوالقاسم علیدوست، استاد محمد قائینی به سخنرانی پرداختند که گزیده سخنان اساتید به نقل از «ایکنا» را می‌خوانید؛ نقیبی، …

ائمه دنبال این خط و این هدف بودند: تشکیل حکومت اسلامی. وقتی که امام حسین(ع) در ماجرای کربلا به شهادت رسیدند و امام سجاد(ع) با آن وضع بیماری به اسارت درآمدند، در حقیقت مسئولیت امام سجاد(ع) از آن لحظه شروع شد. اگر تا آن تاریخ قرار بر این بود که امام حسن و امام حسین(ع) آن آینده را تأمین بکنند، حالا دیگر قرار بر این شد که امام سجاد(ع) تأمین بکند و بازماندگان امام سجاد(ع). پس در کل زندگی امام سجاد(ع) ما دنبال این خط مشی باید بگردیم و یقین داشته باشیم که امام سجاد(ع) درصدد بودند آن هدف و …

حجت‌الاسلام مهدی ابوطالبی گفت: وقتی در اوایل انقلاب ولایت فقیه مطرح شد، نهضت آزادی علیه آن بیانیه نوشت و گفتند شیخ انصاری ولایت فقیه را قبول ندارد و ساخته امام (ره) است، ولی وقتی کنگره ایشان برگزار شد، مشخص شد که آن مرجع بزرگ، تعبیر حکومت و ولایت مطلقه دارد. متأسفانه با جریان‌سازی و فضاسازی هنوز هم گفته ‌می‌شود که آخوند خراسانی ولایت فقیه را قبول ندارد و این نگاه در بین برخی طلاب و مبلغان و مدرسان حوزه امتداد یافته است، در صورتی که آخوند ولایت فقیه را قبول دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی ابوطالبی، معاون …

شبکه اجتهاد: در دوره مشروطه شاهد شکل‌گیری کنش‌گری سیاسی تازه‌ای از سوی فقیهان هستیم. این حرکت، البته ریشه در دوره‌های پیشین داشته است، اگر نهضت تنباکو و کشف ظرفیت عظیم مرجعیت در ایجاد یک نهضت اجتماعی سیاسی نبود، و اگر فتاوای جهادیه فقیهان دوره قاجار در ایجاد حرکت نظامی سیاسی نبود، و اگر پیش از آن نقش آفرینی فقیهان در عرصه‌های سیاسی اجتماعی دوره صفویه نبود، شاید نوبت به این خیزش نمی‌رسید. تحلیل رفتار سیاسی فقیهان در دوره‌های مختلف تاریخی از مسائل کلیدی اندیشه سیاسی اسلامی بشمار می‌رود. همانطور که در تفسیر اندیشه سیاسی اسلام بویژه در دوره پسا انقلاب، …

شبکه اجتهاد: یکی از سوالات رایج سال‌های اخیر، مدل سیاست ورزی آیت‌الله سیستانی و به طور عمومی‌تر حوزه علمیه نجف اشرف است. «شعوبا» به‌سراغ دکتر عبدالوهاب فراتی، عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی رفته‌ تا نگاه حوزه نجف و مرجعیت اعلای آن، آیت‌الله سیستانی را با دقت بیشتری مورد کنکاش قرار دهد.  دکتر فراتی در این نوشته، ابتدا به جهت‌گیری‌های کلان در شیعیان در نسبت حکومت و دین پرداخته و شیعیان را به سه نگاه کلی تشیع سیاسی، تشیع فرهنگی و تشیع مدنی تقسیم می‌کند. سپس با توجه به تاریخ نگاه به مساله حکومت در نجف اشرف از …

رهبر معظم انقلاب با بیان اینکه علما فارغ از داشتن یا نداشتن مسئولیت دولتی، برای حفظ این سرمایه عظیم وظایف سنگینی از جمله جهاد تبیین دارند، گفتند: از شبهه نباید رنجید. نرنجیم؛ بالاخره شبهه است و وجود دارد. مرحوم آقای مطهری خودش شبهه را کشف میکرد، زودتر میفهمید و بنا میکرد روی آن فکر کردن. برای مواجهه‌ی با شبهه بایستی کاملاً آماده شد. شبهه‌ هم ما را وادار میکند بیشتر فکر کنیم، بیشتر مطالعه کنیم، بیشتر مراجعه کنیم، بیشتر مشورت کنیم، بیشتر از کسی که بیش از ما میفهمد سئوال کنیم، شبهه هم از این قبیل است. مراقب باشیم حرف …

یازدهمین اجلاس رسمی پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری عصر امروز، چهارشنبه ۳ اسفند، در ساختمان سابق مجلس شورای اسلامی با صدور بیانیه‌ای ۱۰بندی به پایان رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، متن این بیانیه که توسط استاد سیداحمد خاتمی، عضو هیئت رئیسه و سخنگوی مجلس خبرگان رهبری قرائت شد، به شرح ذیل است: بسم الله الرحمن الرحیم مجلس خبرگان رهبری در پایان یازدهمین اجلاس رسمی خود در دوره پنجم که مصادف با ایام نورانی شعبان المعظّم و میلاد مسعود انوار درخشان جهان هستى حضرت امام حسین، حضرت امام سجاد، حضرت بقیه الله الاعظم امام زمان و سردار رشید کربلا حضرت اباالفضل …

استاد حوزه علمیه خراسان ضمن تبیین نسبت فقه حکومتی با فقه سیاسی و بیان قلمروی سیاست؛ «تبار فقه حکومتی» را به‌لحاظ جنس، اصل و ذاتیات؛ در پنج محور «وحیانی، نقلی، کلامی، فلسفی و عرفانی» برشمرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ادامه سلسله نشست‌ها علمی مرکز تحقیقات اسلامی وابسته به آیت‌الله اشرفی شاهرودی، نشست علمی «تبارشناسی فقه حکومتی» با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌اکبر نوایی، استاد حوزه علمیه مشهد برگزار شد. این محقق و نویسنده توانا که بیش از ۱۰ کتاب و ۸۰ مقاله در زمینه فقه حکومتی دارد، پس از بیان دو رویکرد در تبارشناسی به تبیین «نسبت فقه حکومتی با …

در آستانه سالگرد انقلاب جمهوری اسلامی ایران، مراجع معظم حضرت آیات مکارم شیرازی، نوری همدانی، جوادی آملی و سبحانی آحاد مختلف مردم را به حضور در راهپیمایی ۲۲ بهمن دعوت کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در پایان جلسه تدوین شرح صحیفه سجادیه، به مناسبت فرارسیدن سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در سخنای اظهار داشت: هنگامی که امام راحل قدّس سرّه اعلام جمهوری اسلامی کردند، بسیاری از تنگ نظران تصور می‌کردند این انقلاب چند روزی بیشتر نمی‌پاید. الحمدلله الان چهل و چهارمین سال پیروزی انقلاب اسلامی است. سرّ این طول عمر، با وجود توطئه‌های دشمنان اتحاد میان مردم …

آیت‌الله کریمی جهرمی در رساله فقهی «محاضرات فی الشهادات» به طور مفصّل و مستدلّ به مباحثی، همچون ماهیت عدالت، معاصی مانع عدالت، توبه از معاصی مضرّ به عدالت، شهادت زنان در قضاوت، حقوق الهی و انسانی و … پرداخته و در ضمن مباحث، به صفات رذیله‌ای که موجب خدشه به عدالت می‌شود اشاره کرده‌ است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «محاضرات فی الشهادات؛ دروس و مباحث» از آثار فقهی آیت‌الله شیخ علی کریمی جهرمی به‌تازگی از سوی بوستان کتاب به زیور طبع آراسته شده است. این اثر مجموعه‌ای از دروس خارج ایشان است که عهده‌دار تبیین و بررسی مباحث اساسی …

شبکه اجتهاد: دهه‌ی فجر امسال نیز علی رغم همه‌ی کوردلی‌ها و دشمنی‌های بدخواهان و معاندان، برگ زرین دیگری بر تاریخ پر افتخار انقلاب شکوهمند اسلامی افزود و این ملت پایدار و عظیم، به همگان نشان داد که چه اندازه قدرشناسانه و چه اندازه حکیمانه، پاسدار همه‌ی ارزش‌ها، زیبایی‌ها، عزت‌ها و امنیت و آزادی‌هایی است که به دشواری و به برکت خون شهدا و رهبری امام شهدا به دست آورده است. بدون شک شما مردم زمان شناس در این برهه‌ی مهم از تاریخ معاصر ایران، که دستاوردهایش پرشمارتر، عظمت و اقتدارش ملموس‌تر و عمق نفوذ راهبردی‌اش در پهنه‌ی جهان گسترده‌تر است …

شبکه اجتهاد: سعه و گستره ولایت فقیه در عصر غیبت کبری، هماره یکی از مداخل مباحث فقه سیاسی بوده است. در این مدخل فقهی، ولایت فقها بر امر افتاء و قضاء یا نیابت ایشان از ناحیه امام در این دو امر، محل پرسش و بحث نیست، بلکه بیش از آن و در محدوده «امور عامه» که حوزه ولایتِ سلاطین و حکام است، مورد سؤال قرار می‌گیرد که، آیا چنین ولایت و نیابتی برای فقیه ثابت می‌شود؟ شیخ انصاری (رضوان الله علیه) نیز بسان سایر فقهای امامیه، در این عرصه، دارای رأی مستقل و بیان ویژه‌ای است. اما از آنجا که، …

مسأله مناسبات دین و سیاست موضوع بحث ماست که به نظر می‌رسد امروز بخش زیادی از مشکلات مسلمانان نتیجه ابهام‌ها و آسیب‌های این مناسبات است. شبکه اجتهاد: طیف‌های گسترده‌ای در ذیل این مناسبات قابل تصور هستند و این طیف‌ها گاهی تا مرز نزاع و درگیری با هم پیش ‌می‌روند. به تعبیر بهتر ما امروز یک واقعیت بیرونی داریم که تفسیری که طیف‌های اسلام گرا از مناسبات دین و سیاست می‌کنند با این واقعیات بیرونی هماهنگی و سازگاری کافی ندارد. منظورم این نیست که این‌ها متفاوت فکر می‌کنند. منظورم این است که این‌ها غالبا غیرواقع‌گرا و نامعطوف به این وضعیت بیرونی …

حجت‌الاسلام والمسلمین ایزدهی با اشاره به اینکه امام خمینی(ره) هم مطرح کننده نظریه ولایت فقیه بود و هم ماندگاری آن را تضمین نمود، گفت: حضرت امام فرمود آن کسی که برای ما شریعت آورده قطعاً برای آن متصدی اجرا نیز تعیین کرده است. امام خمینی (ره) اشبه الناس به امام معصوم را شایسته حکمرانی می‌دانست و نوع نگاه ایشان مبتنی بر مبنا و دارای نظام واره بود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید سجاد ایزدهی، رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در هفتاد و چهارمین نشست از سلسله نشست‌های مرکز مطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات حوزه‌‌های …

شبکه اجتهاد: در فضای اغتشاشات اخیر، برخی رسانه‌ها چهره ای مخدوش از وضعیت اهل سنت ایران مخابره کردند. از منظر آنان اهل سنت در ایران اقلیتی محروم از حقوق اولیه هستند که از آزادی‌های مذهبی برخوردار نیستند. درست بر خلاف این ادعای پوچ رسانه‌ای، بدون شک بر اساس شاخص‌های حوزه‌های عدالت (اجتماعی، بهداشتی و آموزشی و…) و دسترسی یکسان به زیرساخت‌های توسعه، میزان رفاه اهل سنت ایران نسبت به سایر مذاهب در کشورهای همسایه نظیر پاکستان، افغانستان، کردستان عراق بیشتر است. در داخل نیز تفاوتی بین هموطنان اهل سنت سیستان و  شیعیان استان همجوار (یعنی خراسان جنوبی) وجود ندارد. شوربختانه …

وقتی آیت‌الله صافی گلپایگانی از اراک رأی می‌آورند، پیشنهاد می‌شود که علما پیشنهاداتی برای قانون اساسی ارائه دهند. ایشان در یک مقدمه‌ای طولانی، ۱۳ فصل و ۱۹۱ اصل، قانون اساسی موردنظر خود را پیشنهاد می‌دهد و با آن قاعده ذهنی وارد مجلس خبرگان می‌شود و از آن استفاده می‌کند. ایشان نه‌تنها خود وارد پرکردن حفره‌های تئوریک نظام می‌شود بلکه دیگران را هم دعوت می‌کند و آنجا می‌گوید: «کسانی که امروز سخن نمی‌گویند و پیشنهاد نمی‌دهند، فردا حق نخواهند داشت از نواقص چیزی بگویند». به گزارش شبکه اجتهاد، همایش فقیه کارگزار، (ویژه بزرگداشت مرحوم آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی) با سخنرانی اساتید …

عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) با اشاره به اینکه محقق نائینی حکومت را به دو نوع تملیکیه و ولایتیه تقسیم می‌کند، ابراز کرد: مرحوم نائینی به‌طور مطلق عدم تصدی امر حکومت توسط فقها را منتفی ندانسته است. اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر مسعود معینی‌پور، عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در گفتگویی پیرامون ولایت در اندیشه فقهی سیاسی میرزای نائینی در توضیح سخنان خود در نشست «زمینه‌های نظری مردم‌سالاری دینی در اندیشه سیاسی آیت‌الله نائینی (ره)»، به خبرنگار ما گفت: همان‌طور که در تاریخ فقه شیعه مطالعه می‌کنیم، بحث ولایت‌فقیه در ادوار مختلف، در آرای فقها مطرح شده است، منتهی نوع بحثی …

شبکه اجتهاد: نگاه مرحوم آیت‌الله منتظری در تمسک به قاعده‌ی «الضرورات تتقدر بقدرها» در بحث «وجوب اقامه‌ی حکومت اسلامی» تأمل‌برانگیز است. اهمیت صورت‌مندی این نگاه را نمی‌توان نادیده انگاشت و از کنار آن گذشت. این امر مقتضی حکومت اسلامی امری نیست که بدون عزم هماهنگ مسلمانان اقامه شود. اما بی‌تردید، پذیرش وجوب آن منوط به برخورداری اقامه‌ی حکومت اسلامی از ضرورت است. چنان‌که، همه واجبات می‌بایست از ضرورت امتثال برخوردار باشند و محرمات نیز باید دارای ضرورت پرهیز و ارتکاب باشند تا شارع متعال وجوب آن‌ها را انشاء فرماید. ازاین‌رو، بررسی تأثیر ضرورت‌شناسی اقامه‌ی حکومت اسلامی می‌بایست از منظر مقصود …

عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) گفت: آیت‌الله نائینی از مشارکت سیاسی مردم صحبت می‌کنند و نظارت مردم در روندهای حاکمیت را جدی می‌‌دانند و می‌گویند ابتنای سلطنت اسلامی بر مشارکت مردم است. همچنین قائل به تفکیک قوا هستند و برای مشروطیتِ سلطنت و مشروعیت اجمالی آن مشارکت مردم را جدی می‌گیرند و اینکه همه کار نباید به صورت علی اطلاق بر عهده حاکمیت باشد. عنصر دیگری که در مردمسالاری دینی وجود دارد و ایشان به آن اشاره کرده‌اند، حقوق شهروندان است و بر مواردی همانند عدم تصرف در مال انسان‌ها، عدم تجسس از خفایای افراد و اعتراضات مسالمت آمیز تأکید …

حجت‌الاسلام نجفعلی غلامی در نشست علمی «فقه نظام‌سازی در جامعه منتظر در اندیشه آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی» گفت: ایشان در انتقاد از تفکر غرب در نظام‌سازی به نقد مستقیم دموکراسی غربی پرداخته و معتقد است که دموکراسی غربی از نظر اسلام مورد قبول نیست، زیرا بر مبنای اصالت رأی و عدم تعهد دینی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین نجفعلی غلامی، استادیار دانشگاه خوارزمی و نویسنده و پژوهشگر، امروز در نشست علمی «فقه نظام‌سازی در جامعه منتظر در اندیشه آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی»، که از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، گفت: برخی فکر می‌کنند فقط امام(ره)، …

پژوهشگر فقه سیاسی، به اشاره به آیه شریفه ۵۸ سوره مبارکه نساء، گفت: این آیه در فرهنگ فقهی و منابع فقهی ما آنچنان که باید مورد استفاده قرار نگرفته است، در حالی که این آیه می‌تواند، یکی از اصلی‌ترین منابع فقه سیاسی قرار بگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام محمد متقیان تبریزی، پژوهشگر فقه سیاسی، در ادامه سلسله مباحث بررسی اندیشه سیاسی میرزای نائینی، گفت: در جلسات قبل گفته شد تقسیم سلطنت به تملیکیه و ولایتیه از ابداعات مرحوم نائینی است. در نوع تملیکیه، رابطه میان حاکم و مردم این گونه است که مردم، مملوک حاکم هستند و مالک حق …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مفهوم «شهروندی»، اساساً سابقه چندانی ندارد، بنابراین اینکه فقه اسلامی نیز تا سال‌های اخیر هیچ‌گاه به‌صورت جدی بدان نپرداخته است، اشکالی را متوجه آن نمی‌سازد. مراد از شهروند در این نوشتار، «تابعیت» یک کشور است؛ بنابراین عنوان «شهر» که در این ترکیب به‌کاررفته، عنوانی رهزن است و نباید موجب اختصاص آن به شهرنشینان و حذف روستانشینان و عشایر و بیابانگردان شود. باری، ازآنجاکه مفهوم شهروند، مفهومی جدید و نوپیداست، طبیعی است که حقوق شهروندی نیز از سابقه چندانی برخوردار نباشد. همین امر موجب شده تا تراث فقهی موجود در مورد آن نیز بسیار ناچیز باشد. نوپدید بودنِ …

حکمرانی اسلامی مردم محور و ولایت پایه است؛ ممکن است گفته شود فساد ستیزی و کارآمدی در نظام‌‌های لیبرال نیز وجود دارد پس چرا به‌عنوان مزیت حکمرانی اسلامی ارائه شده است؛ اهداف دو نظام سیاسی متفاوت است و بایسته‌‌های حکمرانی بر اساس‌نامه مالک اشتر و عبارت «استصلاح اهلها» متناسب با وظایف حکومت و تلاش برای تحقق حیات طیبه است که این حیات باید بر پایه مهندسی حکومت دینی و تنظیم رابطه مردم با خدا و از بین بردن شکاف طبقاتی و فقر، حاکمیت ارزش‌‌ها و از بین بردن ضد ارزش‌‌ها محقق شود تا کارآمدی حاصل شود. به گزارش شبکه اجتهاد، …