شبکه اجتهاد: چند روزی است که زمزمه سفر زیارتی پاپ فرانسیس آرژانتینیالاصل به عراق ـ مهدتمدن ـ و دیدار از اماکن باستانی و زیارتی ادیان ابراهیمی به گوش میرسد در این راستا بجاست فعالان عرصه همگرایی ادیان و مذاهب استفاده حداکثری از این فرصت استثنایی اقداماتی برای یکپارچگی پیروان ادیان و مذاهب انجام دهند. همانطور که برخی جریانات غیراصیل وغیرمرتبط حوزوی …
Read More »همه مطالب
نکتهای درباره متواتر معنوی
شبکه اجتهاد: خبر متواتر در اصطلاح اهل حدیث، روایتی است که سلسله راویان آن تا به معصوم (ع) در هر طبقه به تعدادی باشد که امکان توافق عمدی آنها بر نسبت دادن دروغ به معصوم به طور عادی محال باشد و خبر آنها موجب علم و یقین به مضمون حدیث گردد؛ به عبارت دیگر خبر متواتر، خبر جماعتی است که …
Read More »انقلاب اسلامی مدیریت کشور را از فردی و پادشاهی به مردمی و جمهوریت تغییر داد/ امروز مردم با انتخابشان بر سرنوشت خود حکومت میکنند
رهبر انقلاب در سالروز قیام ۲۹ بهمن مردم تبریز، گفتند: انقلاب اسلامی، مدیریت کشور را از یک حکومت استبدادی و پادشاهی و فردی تبدیل کرد به یک حکومت مردمی و جمهوریت و مردمسالاری. امروز حاکم بر سرنوشت ملت ایران، خود مردمند. مردمند که انتخاب میکنند. ممکن است بد انتخاب کنند، اما مردم انتخاب میکنند. این خیلی چیز مهمی است. آن …
Read More »تعامل فقه و علوم دیگر در موضوعشناسی فقهی
وقتی سخن از تعامل به میان میآید ارتباطی دو سویه بین دانش فقه و سایر علوم مراد است؛ بدین معنا که آیا فقه و سایر علوم میتوانند بر یکدیگر تأثیر داشته باشند؟ این تأثیر تا چه حدی است؟ قلمرو آن تا کجاست؟ و چگونه اتفاق میافتد؟ به گزارش شبکه اجتهاد، به همت گروه فلسفه فقه و حقوق پژوهشکده فقه و حقوق …
Read More »پاسخ آیتالله سبحانی به پرسشهای مهدی گلشنی درباره رابطه علم و دین
آیتالله جعفر سبحانی به پرسشهایی درباره رابطه علم و دین که از سوی مهدی گلشنی، استاد دانشگاه صنعتی شریف مطرح شده، پاسخ داد. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر مهدی گلشنی، استاد دانشگاه صنعتی شریف پرسشهایی پیرامون «علم و دین» مطرح کرده و از دانشمندان الهیدان در کشورهای مختلف خواستار جواب شده است. این سؤالات همچنین برای چهار حکیم مسلمان معاصر، …
Read More »مراجع به رئیس صدا و سیما چه گفتند؟
«ترویج آداب اسلامی و فرهنگسازی در زمینه قیامت باوری»، «رعایت حساسیتهای دینی و شرعی و امیدبخشی به مردم»، «حفظ استقلال رسانه ملی و انتقاد از حجم بالای پخش تبلیغات بازرگانی»، «اجتناب از الگوگیری از رسانههای بیگانه و پرهیز از چهرهسازی در بسترهای تبلیغی» و «عمق بخشیدن به تحقیقات و پژوهشها» برخی از توصیهها و مطالبات مراجع و علما از رئیس …
Read More »فقه سیاسی متناسب با شرایط امروز بازخوانی شود/ لزوم تدوین فقه سیاسی تمدنی
یک عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، اظهار کرد: جا افتادن مقوله ولایت فقیه در عصر حاضر و متناسب با اقتضائات دنیای مدرنیته نیازمند بازخوانی علمی و بحث جدی فقهی است و طبیعی است که فقه شیعه به عنوان هسته مرکزی اداره جامعه باید بتواند خودش را به گونهای بازتولید و بازخوانی کند که توانایی اداره روزآمد جامعه …
Read More »سومین شماره نشریه مصباح الفقاهه انتشار یافت
سومین شماره دو فصلنامه علمی تخصصی مصباح الفقاهه به صاحبامتیازی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، سومین شماره دو فصلنامه علمی تخصصی مصباح الفقاهه به صاحبامتیازی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان و مدیرمسئولی حجتالاسلام والمسلمین سیدمصباح عاملی و سردبیری حجتالاسلام والمسلمین سید حمید علوی آزیز منتشر شد. نشریه «مصباح الفقاهه» در راستای گامهای تحولی معاونت …
Read More »قم و نجف تحت الشعاع یک دیدار!
شبکه اجتهاد: یکی از فضلای صاحب قلم و اندیشه به مناسبت سفر آتی پاپ به عراق در صفحه توئیتر خود چنین نگشاتهاند:«میزبانی قریبالوقوع آیتﷲ سیستانی از رهبر کاتولیکهای جهان در نجف اشرف، به معنای سبقت حوزه سنتی نجف از حوزه مدرن قم، در فهم اولویتهای جهانی و بکارگیری دیپلماسی الهیاتی است. حوزه رسمی و فربه قم، همچنان دلمشغولی دوقطبی انقلابی …
Read More »آیا مصلحت، حکم حرمت سلاح کشتار جمعی را تغییر میدهد؟
استاد علیدوست گفت: فتوا همیشه تابع اسنادی از قرآن، حدیث، عقل و اجماع است و از هیچ مصلحت موقت تبعیت نمیکند. فتوا ابدی است و تا زمانی که صاحب فتوا به اشتباه خود پی نبرد، تغییر ناپذیر است؛ چرا که اسناد هادی به آن، تغییر ناپذیر است. چنانچه، نظر فقیه مستند به مصلحتی موقت در یک قضیه معین و جزئی …
Read More »نقش پیشینی و پسینی فقه در نظام حقوقی ایران
با توجه به رابطهای که بین احکام فقهی و نظامهای حقوقی معاصر میتواند برقرار شود در مجموع میتوان سه مدل ارتباطی ادغام، تعامل و استقلال را تبیین نمود. این تقسیم بندی مبیّن میزان و نحوه بهرهگیری نظام حقوقی از احکام فقه اسلامی و به عبارتی نقش نظارتی مقررات فقهی بر فرایند قانونگذاری است؛ البته عنصر اجتهاد نیز تنها میتواند در …
Read More »تحول جایگاه جرم سیاسی در نظام حقوقی ایران بعد از انقلاب اسلامی
تقنین برای تفکیک جرم سیاسی از جرم عادی دو شیوه مرسوم است: یکی احصای مصادیق جرم سیاسی و دوم ارائه ضابطه که هریک مزایای و معایبی دارند اما در مجموع مزایای روش دوم به جهت ثبات و دوام قانون و فراگیری، بیشتر است و در ارائه ضابطه نیز سه نظریه مهم وجود دارد: نظریه ذهنی که به صرف انگیزه اتکا …
Read More »پذیرش مسئولیت در حکومت جور برای تأمین دنیا حرام است/ چرا نائینی با مشروطیت همراه شد؟
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: صرف اینکه انسان منصبی را در حکومت جائر بپذیرد و حقوقی بگیرد تا بتواند با آرامش زندگی کرده و دنیای او تأمین شود، نمیتوان مشروعیت برای آن قائل شد. سیدمرتضی در این مورد بحث کرده که برخی صحابه به اذن ائمه با دولتهای جائر همکاری داشتند، مثلاً امام علی(ع) پذیرفتند در شورایی …
Read More »چیستی، الزامات و اقتضائات روشی فقه معاصر
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به ضرورت برخوردار سازی روش استنباط از عناصر معطوف به شرایط معاصر گفت: برای شکلگیری فقه معاصر، معاصر بودن موضوع کافی نیست بلکه لازم است به روش نیز عنصر معاصرت تزریق شود. عناصر معاصرتی برای روش، دست کم چهار عنصر شامل؛ مراجعه به تخصصهای معاصر در شناخت موضوعات (و در مواردی به مطالعات بینارشتهای)، …
Read More »تأسیس اصل در مسائل کلان فقهی – اقتصادی با قاعده لاضرر و تطبیق آن بر مسأله خلق پول
به نظر میرسد که حتی اگر نتوانیم اثبات کنیم که خلق پول و بانکداری خصوصی اعتباری حرام قطعی هستند، بایستی اصل را بر منع بگیریم، و جاری کردن اصل برائت در خلق پول یک ساده انگاری و اشتباه فاحش است. اختصاصی شبکه اجتهاد: سیونهمین عصرانه علمی مدرسه تخصصی فقه امام کاظم (علیهالسلام) با ارائه مقاله علیرضا زینلی زاده با حضور …
Read More »کاربردهای مذاق شارع در کتاب جواهرالکلام
این پژوهش با مبنا قراردادن کتاب جواهرالکلام، در صدد ارائه و بررسی نمونههای کاربردی مذاق شارع است. تجمیع و گردآوری فتاوای فقهی در این کتاب، زمینه گام بعدی؛ یعنی بررسی صحت و سقم استنباطهای فقهی صاحب جواهر را فراهم میآورد. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاعیه پایان نامه سطح سه حجتالاسلام سید رسول حسینی یگانه با عنوان «بررسی کاربردهای مذاق …
Read More »فقاهت مقارن در کشاکش ضرورت و انکار/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: پرسش این است آیا باید فقاهت ما با تراث اهل سنت مقارنه بشود یا نه؟ عدهای به شدت منکر این مقارنه هستند. در حوزه قم، برخی میگویند اصولاً پرداختن به اینها پرداختن به باطل و ضایع کردن وقت طلاب است. البته میگویند چون ما در تراث دینیمان روایت داریم که روایات مخالف عامه را بر روایت موافق عامه ترجیح …
Read More »مساله ارتداد نیازمند حکم حاکم شرع است/ مبانی فقهی حکم ارتداد سلمان رشدی نویسنده آیات شیطانی
حجتالاسلام غفوری گفت: گاهی انسان یک گناه کبیرهای مرتکب میشود اما آن گناه را علنی نمیکند در این صورت هیچ فقیهی نمیآید درباره چنین انسانی حکم صادر کند اما زمانی که فرد گناه کبیرهای را علنی میکند فقیه در برابر این اقدام، احکام اسلام را جاری میسازد؛ سلمان رشدی ارتداد خودش را علنی کرد حتی به علنی کردن آن اکتفا …
Read More »الگوی فقهی طرح شهر اسلامی باید پیادهسازی شود/ بلندمرتبهسازی با مؤلفههای شهر اسلامی سازگار نیست
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: شهر باید انسان را به یاد خدا بیندازد و با این نگاه بلندمرتبهسازی با مولفههای شهر اسلامی سازگار نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محسن اراکی، در همایش نگاهی نو به چالشها و راهبردهای فقهی-حقوقی معماری و شهرسازی اسلامی که در بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، اظهار داشت: بحث «شهر …
Read More »حکم تاریخی امام و بنبست فرهنگی غرب/ در برابر اهانت به مقدسات اسلامی منفعل نباشیم
مرتد کیست و حکم آن چیست؟ / از آزادی بیان تا ارتداد / افسانه غرانیق و آیات شیطانی / کتاب آیات شیطانی؛ وقتی سیاست صهیونیسم، انگلیس و آمریکا به هم پیوند میخورد / حکم تاریخی امام(رحمه الله) و بن بست فرهنگی غرب / آیات شیطانی؛ حقیقت تنفر مذهبی آمریکا / در برابر اهانت به مقدسات اسلامی منفعل نباشیم / سازمان …
Read More »راه حل جریمه تأخیر/ سیدصادق طباطبایینژاد
شبکه اجتهاد: یکی از مشکلات نظام بانکی تاخیر در پرداخت اقساط توسط مشتریان میباشد از اینرو به کمک اندیشمندان به دنبال راه حلی برای فرار از این معضل و جلوگیری از انباشت معوقات میباشند. اخذ دیرکرد در بانک اگر به این صورت باشد که وقتی فردی اقساط خود را با تأخیر میپردازد و از او جریمه دریافت شود. اگر به …
Read More »رونمایی از جدیدترین منشورات اقتصاد اسلامی در حوزه علمیه خراسان
شبکه اجتهاد: دوره پودمانی پیشرفته اقتصاد به همراه آیین رونمایی از محصولات جدید هیئت اندیشه ورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان با حضور آیتالله مصطفی اشرفی شاهرودی، استاد برجسته حوزه علمیه مشهد، حجتالاسلام والمسلمین سید مصباح عاملی، مدیر حوزه علمیه خراسان و استاد محسن اراکی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم آغاز به کار کرد. …
Read More »فتوای طبی، بدون رعایت منطق اجتهاد، خلاف شرع، عقل و علم است/ فسق عالم دینی جرم مضاعف است
رئیس و موسس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تاکید کرد: اگر کسی بطور غیرعلمی که جان انسانها را به مخاطره میافکند تجویز طبی کند و بر اثر آن جسم و جان افراد لطمه ببیند مرتکب جرم شده و ضامن است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علیاکبر رشاد در درس خارج فقه القضاء در مبحث «وظاف قضائی ولی امر»، در واکنش …
Read More »جدایی دین از سیاست در مردمسالاری دینی معنایی ندارد/ حضور مردم در صحنه حکومت به نحو شرط واجب است و ترک آن معصیت
مردمسالاری دینی در مقابل دموکراسی غربی و مخالف با هر چهار مبنای اساسی آن است. اولاً جدایی دین از سیاست در مردمسالاری دینی معنایی ندارد. در مرتبه دوم، اومانیسم است که مردمسالاری دینی انسانمحور نیست بلکه اراده و خواست خداوند مطرح است. در مرحله سوم، عقل محوری است که در نگاه مردمسالاری دینی، عقل در کنار وحی ارزشمند است؛ و …
Read More »طرح حلقههای علمی، از موفقترین طرحهای دفتر تبلیغات بود/ بسیاری از پژوهشگران و اساتید فعلی حوزه، خروجی حلقه افق هستند/ از هویت دادن به طلبه تا ایجاد فضای آزاداندیشی
اختصاصی شبکه اجتهاد: طرح نشستهای هماندیشی مراکز تربیت محقق با عاملیت موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا «ع» از سال ۱۳۹۸ با سفارش میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی و با هدف استفاده از ظرفیت معاونین پژوهش مراکز تخصص سطوح عالی کشور، آغاز به کارکرد و جلساتی هم به بررسی آسیبها و چالشهایی درزمینه تربیت محقق برگزار شد. جلسه حاضر، …
Read More »از کلینی تا خمینی؛ از نگرش فرهنگی تا نگرش سیاسی به دین/ سید محمدحسین متولی امامی
شبکه اجتهاد: همواره تاریخ فقه شیعه از کلینی تا خمینی (ره)، به مسأله ولایت فقیه توجه داشته است. اما چه شد که تنها امام خمینی توانست این ایده را به یک امر سیاسی واقعی تبدیل کند ولی دیگر فقیهان، از چنین قدرت و توانی برخوردار نبودهاند؟ بخشی از جواب، به شرایط سیاسی، تاریخی و ظرفیتهای اجتماعی ارتباط دارد. در برخی …
Read More »فقه حکومتی، فقه آیندهنگر و دورانساز است/ چالشهای موجود به لحاظ تئوریک در برابر فقه الحکومه
حجتالاسلام نوایی با اشاره به نقش فقه حکومتی در ادامه جریان و روند تاریخی حکومت اسلامی، اظهار کرد: فقه حکومتی در مقام اجرای حکومت باید به آینده بیندیشد و لذا فقه حکومتی فقه آیندهنگر است، آیندهساز است، دورانساز است، آینده را میسازد، آینده را تنظیم میکند؛ زیرا که فقیه عادل در دوره غیبت وارث انبیاست که علمش را از نبی …
Read More »نگاهی به اندیشه امام در سیاست خارجی؛ منافع جهان اسلام بر منافع شیعی مقدم است
تفاوت امام با سایر علما و مراجع در این بود که ایشان ناظر به تحقق میاندیشیدند، حضرت امام علمِ بدون تحقق را اصلا به رسمیت نمیشناسند؛ آرمانهای امام هم وقتی ناظر به تحقق باشند به حقیقت میپیوندند. همچنین ایشان به لوازم تحقق هم پایبند هستند. حضرت امام گفتههای سایر علما را عمل میکردند. شبکه اجتهاد: در سال ۱۳۴۱ ایشان فرمودند …
Read More »ارجحیت قانون بر فتوا در حکومت اسلامی!
حجتالاسلام ارسطا گفت: وقتی جامعه با یک حاکمیت دینی شکل میگیرد، باید برای تدوین قانون واحد در آن جامعه راهکاری بیاندیشیم و بدانیم که وجود فتاوی، ما را بینیاز از وجود قانون نمیکند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدجواد ارسطا در نشست علمی با عنوان «ظرفیتهای حقوق اسلامی برای پاسخگویی به مسائل روز» که به همت مرکز مطالعات جهان اسلام …
Read More »دیدگاه فقهی شیعه و عامه درباره استخراج بیت کوین/ ضرب دراهم و دنانیر در زمان ائمه(ع) از انحصارات حاکمیت نبوده است
اولین بیان در عدم مشروعیت استخراج بیت کوین که جمعی از علمای اهل سنت قائل بودند، این است که میگویند استخراج بیت کوین انتشار پول است و انتشار پول از حقوق مختص حاکمیت است، تعبیر امام المسلمین، لذا استخراج بیت کوین، توسط دیگران صحیح نیست و حرام است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد جواد مروی، در ادامه جلسات درس خارج …
Read More »