آیتالله سیستانی در پاسخ به استفتایی پیرامون حکم خرید و فروش کالاهای اسرائیلی، این نوع داد و ستد را جایز ندانست. به گزارش شبکه اجتهاد، دفتر آیتالله سیدعلی سیستانی به پرسشهایی درباره خرید کالاهای اسزائیلی یا خرید از شرکتهایی که به اسرائیل کمک میکنند، پاسخ داده است. متن پرسش و پاسخ بنابر گزارش شفقنا به این شرح است: پرسش: آیا …
Read More »همه مطالب
مفهوم حدیث و مکانیزم شناخت آن در مرکز تراث کربلا
مرکز تراث کربلا وابسته به بخش امور معارف اسلامی و انسانی آستان قدس عباسی رویکرد شیخ یوسف آل عصفور البحرانی در تعامل با مفهوم حدیث، ساز و کارهای آگاهی از آن و نیز اصول صادره آن را در اثر فقهی مهم وی تحت عنوان (الحدائق الناضره) مورد بررسی قرار داد. به گزارش شبکه اجتهاد، مرکز تراث کربلا وابسته به بخش …
Read More »یادداشت درسآموز آیتالله استادی
شبکه اجتهاد: چندی قبل یادداشتی از حجتالاسلام والمسلمین خسروپناه منتشر شد که او مطلبی از فرزند آیتالله رضا استادی را نقد کرده بود. (اینجا بخوانید) فرزند آیتالله استادی در مطلب خود از فربه شدن فقه و مهارت اندک حوزویان در رشتههای دیگر سخن گفته بود که آقای خسروپناه هم در بخشی از پاسخ به او گفته بود: “فکر میکنم مستشکل …
Read More »اقتصاد اسلامی: مذهب، نظام یا علمی/ سیدحسین میرمعزی
شبکه اجتهاد: هر از چند گاهی بحث درباره چیستی و هستی علوم انسانی اسلامی و رشتههای ذیل آن همچون اقتصاد و مدیریت و روانشناسی و جامعه شناسی در محیطهای علمی و گاه غیر علمی و تبلیغاتی مطرح میشود و موافقین و مخالفین را برای بحث در این باره بر میانگیزد. اخیراً بحث در مورد چیستی و هستی اقتصاد اسلامی مطرح …
Read More »تدوین فقه دولتسازی؛ بار بر زمین مانده و راه نرفته حوزه
یک پژوهشگر حوزه فقه سیاسی معتقد است: در عرصه «دولت سازی» از یک نظریه غیر بومی و غیر دینی استفاده کردهایم؛ این موضوع سبب شده است که از همان ابتدا مسیر را اشتباه برویم و هر روز بر مشکلاتمان افزوده شود. شبکه اجتهاد: از منظر رهبر معظم انقلاب به مثابه یک متفکر و اندیشمند اسلامی، هدف نهایی انقلاب اسلامی رسیدن …
Read More »فقه در آزمون زندگی/ محمدکاظم تقوی
شبکه اجتهاد: نهضت امام خمینی در آغاز ناصحانه و خیرخواهانه بود و ایشان به اتفاق دیگر مراجع و با حمایت مردمی رژیم شاه را از مصوبات و رفتار غیراسلامی و مخالف مصالح ملت و کشور، نهی میکردند که متأسفانه این صدای خیرخواهانه شنیده نشد، تا اینکه درگام بعدی صدای امام اعتراض و انتقاد شدید بود و البته مقابله رژیم سرکوبگر …
Read More »باید میان اجتهاد استنباطی و تدبیری ولایی تفکیک شود
در فقه رایج میگوییم شأن و رسالت فقها این است که برای موضوعات مفروض، احکام را استنباط کنند؛ حاکم فقیه، عمّال و کارگزاران و زیردستهایی دارد که اقدامات عینی بیرونی محسوب میشود و این اقدامات نیازمند تدبیر است از این رو باید رفت و برگشت جدی میان فقه و عالم تدبیر بیرونی وجود داشته باشد تا نظام مسائل سیاسی براساس …
Read More »مبارزه از نزدیکترین فاصله/ مهراب صادقنیا
شبکه اجتهاد: زندگی ائمه معصوم شیعه(ع) برای همه شیعیان و بلکه مسلمانان، در دو حوزه فردی و اجتماعی کانون معنابخش درخشانی است. در میان همه ائمه، زندگی امام رضا(ع) بهدلیل همزمان شدن با شکوفایی تمدن اسلامی از تمایز و اهمیت بیشتری برخوردار است. ارتباط ایشان با ساختار قدرت و پذیرش ولایتعهدی مأمون رویدادی بزرگ نه تنها برای جامعه علویان آن …
Read More »روششناسی استظهار از ادله/ مراحل چهارگانه پروژه الگوریتم اجتهاد
پروژه الگوریتم اجتهاد در چهار مرحله تعریف شده است؛ ۱- الگوریتم «مسأله شناسی، دلیل یابی و قرینه یابی» ۲- الگوریتم استظهار مدلول انفرادی ادله ۳- الگوریتم جمع ادله ۴- الگوریتم اجرای اصول عملیه. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی ترویجی با موضوع «روششناسی استظهار از ادله (کشف مدلول انفرادی ادله نقلی)»، به همت گروه منطق فهم دین پژوهشگاه فرهنگ و …
Read More »«سند امنیت قضایی»، گامی در مسیر تحول، گسترش عدالت و صیانت از حقوق عامه
در اجرای بند «ب» ماده ۱۲۰ قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۹۵ و بهمنظور تحقق اهداف بندهای ۶۵، ۶۶ و ۶۷ سیاستهای کلی قانون برنامه ششم توسعه کشور مصوب ۱۳۹۴ «سند امنیت قضایی» از سوی رییس قوه قضاییه در ۳۷ ماده ابلاغ شد تا برگ زرین دیگری از اقدامات دستگاه قضا در دوره …
Read More »اقتصاد اسلامی و سؤالات اساسی آن
شبکه اجتهاد: انواع روابط اقتصادی، روابط طبیعی و روابط اعتباری: ما دو نوع روابط اقتصادى داریم: روابط طبیعى و روابط اعتبارى و قراردادى. از لحاظ روابط طبیعى، علم اقتصاد علم به قوانین طبیعت است آنچنان که هست، یعنى یک علم نظرى است و اختلاف نظر در این علم از قبیل اختلاف نظر در علوم نظرى است …، ولى از لحاظ …
Read More »از «بررسی فقهی انشای بیع الکترونیکی» تا «تحلیل انتقادی حکم جواز تغییر جنسیت»
صدودومین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی فقه به همت اداره نشریات و پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد و مقالات این شماره بر روی سامانه این نشریه به آدرس http:jf.isca.ac.ir نمایه گردید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در تازهترین شماره فصلنامه فقه، هفت مقاله علمی – پژوهشی از سوی اساتید و محققان حوزه فقه و اصول …
Read More »نقض کنندگان پروتکلهای بهداشتی باید دیه بدهند؟/ احمد احسانیفر
شبکه اجتهاد: بیماری واگیر و همهگیر کرونا با دو مشخصه که به مثابه ملاکات موضوعی این بیماری هستند شناخته میشوند. مشخصه نخست وصف انتقال پذیری و سرایت پذیری آنهاست و مشخصه دوم، وصف شیوعپذیری و انتشار پذیری آنها که به سرعت در سطح گسترده اشاعه مییابد. از سوی دیگر بسیاری از مبتلایان به این بیماری شناخته شده نیستند در حالیکه …
Read More »اقتصاد اسلامی؛ داریم یا نداریم؟
شبکه اجتهاد: ۱- بر اساس مبانی کلامی اسلام و تشیع، خداوند پس از آفرینش آنسان، پیامبران الهی را برای هدایت مادی و معنوی او برانگیخت. پیامبران، معماران تمدن هم در بعد سخت افزاری و هم نرم افزاری بودند. آنان هم ساختارهای مادی ومعیشتی را آموزش داده و مستقر کردند و هم فرهنگ و ارزشها و جهان بینی و ایدئولوژی را …
Read More »سه کتاب جدید از مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی
«تطهیر در ماشینهای لباسشویی»، «تظاهر و تجاهر به فسق» و «روشهای نوین تولید مثل انسان» سه کتاب جدیدی هستند که از سوی موسسه موضوع شناسی احکام فقهی روانه بازار نشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «تطهیر در ماشینهای لباسشویی، از گروه عبادات»، کتاب «تظاهر و تجاهر به فسق، با پژوهش حسین صنعتپور از گروه پژوهشی عبادی و حقوقی» …
Read More »ظرفیت فقه استکشافی برای تولید نظامات اجتماعی
خسروپناه ضمن تبیین مفهوم نظامات اجتماعی و سیر تطور فقه، تصریح کرد: وقتی میخواهیم فقه ساختاری بسازیم و نهاد، ساختار و سازمان ایجاد کنیم، به فقه استکشافی نیاز داریم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «جایگاه دانش فقه در شکلگیری نظامات اجتماعی» با حضور حجتالاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه، معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی به صورت مجازی …
Read More »«ولایت فقیه» در اندیشه علی صفائی حائری
شاگرد مرحوم صفایی گفت: استاد صفایی به نیات افراد توجه داشتند و معتقد بودند ولایت فقیه به دیکتاتوری منجر نمیشود. وقتی براساس تقوا و عدالت، ولی فقیه انتخاب شود، دیگر دیکتاتوری معنا ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، سیامین قسمت از فصل جدید از برنامهی تلویزیونی «مصیر» کاری از گروه اجتماعی شبکه چهار سیما، با موضوع «ولایت فقیه در اندیشه استاد …
Read More »تأثیرات نظامات اجتماعی بر فرایند شکلگیری فقه اسلامی تا قرن سوم هجری
رساله دکتری «تأثیرات نظامات اجتماعی بر فرایند شکلگیری فقه اسلامی تا قرن سوم هجری؛ مطالعه موردی: نکاح، بردهداری، جهاد و دیات» در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران توسط حجتالاسلام روحالله توحیدینیا، بهصورت حضوری و مجازی مورد دفاع قرار گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این جلسه حجتالاسلام والمسلمین دکتر رسول جعفریان به عنوان استاد راهنما، حجتالاسلام والمسلمین دکتر …
Read More »پاسخ مصباحیمقدم به شبهه جنجالی علویبروجردی درباره اقتصاد اسلامی/ هفت حوزه مطالعه اقتصاد اسلامی
یک اقتصاددان با تشریح تفاوتهای مبنای نظری اقتصاد سرمایهداری و اسلام تاکید کرد: اقتصاد اسلامی به عنوان فلسفه اقتصاد اسلامی و فقهالاقتصاد داریم و وقتی میتوانیم این مکتب را با تبیین مبانی، ارکان، اهداف و سازوکار مشخص کنیم و ارائه کنیم، میشود بگوییم مکتب اقتصاد اسلامی داریم. شبکه اجتهاد: مدتی پیش استاد سید محمدجواد علوی بروجردی از علمای حوزه علمیه …
Read More »از «اعتقاد راسخ به اسلام سیاسی» تا «تهمت پسا اسلام گرایی»/ سید جواد حسینیخواه
اختصاصی شبکه اجتهاد: نوشتار حاضر در صدد تبیین دیدگاههای استاد محمدجواد فاضل لنکرانی در زمینه اندیشه و نظام سیاسی اسلام، انقلاب اسلامی و گفتمان فقه حکومتی است و ضمن آن، به برخی از شبهاتی که در این زمینه توسط برخی مطرح شده، پاسخ داده خواهد شد. ۱- فقه حکومتی؛ ماهیت، نقاط اشتراک و اختلاف مباحثات و گفتگوهای علمی پیرامون نرم …
Read More »رویکرد اجتماعی و نظاموارگی؛ عامل تمایز فقه و فتاوای امام(ره)
محسن اسماعیلی با بیان اینکه فقه امام(ره) برخلاف فقه رایج فردی و فرعی نبود، اظهار کرد: امام(ره)، فقه را از فردی به اجتماعی و از فرعی به یک سیستم و نظام تبدیل کردند. در واقع ایشان فقه را نظاموارهای برای اداره جامعه دیدند که این نگاه باعث شد نظر امام نسبت به بسیاری از احکام متفاوت باشد و در مباحث …
Read More »درآمدی بر دقتهای فقهی، عقلانی و عاطفی در اجرای حدود/ هادی سروش
شبکه اجتهاد: گرچه برخی فقیهان اجرای حد را مربوط به زمان معصوم میدانند و در عصر غیبت، حداکثر قائل به تعزیر مجرم هستند، دو فقیه مهم قرن ششم، ابن ادریس حلی و ابن زهره و نیز میرزای قمی و از معاصرین؛ آیتالله سیداحمد خوانساری و آیتالله صانعی به این نظر گرایش دارند. اما مشهور و اکثر فقیهان اجرای احکام شرعیه …
Read More »شکل امروزی بورس، بانک و بیمه از اختصاصات نظام سرمایهداری است / خرید و فروش سهام بانکها و شرکتهای سرمایهگذاری اشکال دارد
شبکه اجتهاد: انحراف در بازار بورس و سرمایه به این شکل است، بازاری که باید سبب جمع آوری پول های پراکنده مردم و سوق دادن آنها به رفع نیازهای واقعی اقتصاد باشد، چنین کاری را انجام ندهد بلکه خودش اصالت پیدا کند؛ بورس بازی همین است یعنی عده ای وارد بورس شوند و سهام به فردی بفروشند و آن فرد نیز …
Read More »رفیعپور: فقه را جذاب کنیم؛ تحول در فقه با فهم اجتماعی نص و روزآمدی مسائل/ زائری: فقه بریده از زندگی کارآمد نیست/ «اقتصادنا»ی شهید صدر «اقتصاد الامه الاسلامیه» است نه «اقتصاد الاسلام»
شبکه اجتهاد: نخستین نشست زندۀ اینستاگرامی صفحۀ رسمی پژوهشگاه شهید صدر، با عنوان «صحبت صدر»، با موضوع «روحانیت چنانکه صدر میگفت» با حضور حججالاسلام محمدمهدی رفیعپور و محمدرضا زائری پنجشنبه گذشته برگزار شد. حجتالاسلام رفیعپور در ابتدا سخنان خود بیان کرد: پیشفرض مرحوم صدر بدون آنکه از واژه فلسفه فقه استفاده کرده باشد، مسائلی است که امروز با این عنوان …
Read More »حبس ایراد مصلحتی دارد، نه ایراد شرعی/ شتابزدگی در تصویب و اعمال، مهمترین ایراد قانون کاهش مجازات حبس تعزیری
شبکه اجتهاد: قوانین باید ثبات داشته باشند. در حال حاضر که قانون تصویب شده، باید به دنبال این باشیم که چه زمانی میخواهند قانون مجازات را در راستای ضوابط تنقیحی و قوانین بازنگری کنیم. قانون کاهش مجازات حبس نباید تصویب میشد، اما حالا که تصویب شده، به شخصه موافق این نیستم که باز بر این قانون، قانون دیگری اضافه کنیم. …
Read More »فقه نظام، اختصاص به یک یا چند باب ندارد/ در رویکرد حداقلی، فقه نظام قابل تصویر نیست/ اگر حکومت همراه نباشد، فقه در لابلای کتب میماند
اگر حکومت عرفی مخالف با فقه و فقها باشد و به آنها فرصت اظهار نظر هیچ ندهد، روشن است که فقه حکومتی، هیچ رویکردی در این حکومتهای عرفی در زندگی مردم نیز پیدا نخواهد کرد، و اگر هم وجود داشته باشد، تنها در بحثهای علمی و در لابلای صفحات کتب است. اگر حکومت عرفی به فقه و فقها میدان و …
Read More »نظریه منطقه الفراغ و مرجعیت انسانی/ حیدر حبالله
شبکه اجتهاد: نظریه مرجعیت انسانی یکی از مهمترین نظریات در پاسخ به سوال ثابت و متغیر است در ادامه با تقریر شهید سید محمدباقر صدر از این نظریه یا همان نظریه «منطقه الفراغ» آشنا خواهیم شد. [۱] تقریر شهیدصدر و طرح نظریهی منطقه الفراغ سید محمد باقر صدر (۱۴۰۰ هـ.ق) تلاش کرده، طرحی ارائه کند تا بتواند انعطاف لازم برای …
Read More »مشروطه اسلامی؛ زندگی و اندیشه سیاسی آخوند خراسانی
کتاب «مشروطه اسلامی: زندگی و اندیشه سیاسی آخوند خراسانی» پژوهشی است در قلمرو تاریخ و اندیشه سیاسی معاصر که با تلاش دکتر علیرضا جوادزاده نگارش یافته و در ۴۴۰ صفحه وزیری به همت معاونت پژوهشی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) و معاونت پژوهشی دانشگاه معارف اسلامی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، موضوع زندگی و اندیشه سیاسی آخوند ملامحمدکاظم …
Read More »دلیل اختلافنظرها درباره گستره رسالت چیست؟/ نظام اقتصادی اسلامی بهدرستی کشف نشده است
یک استاد حوزه گفت: بررسی گسترهٔ رسالت پیامبر اسلام بحث عمیق نظری و علمی است و نباید انتظار داشته باشیم با بهرهگیری از عقل و نص به نتیجه یکسان برسیم و در مواقعی در برداشت از نصوص، یا برداشت از ادله اختلافنظر به وجود میآید که امری طبیعی است. به گزارش شبکه اجتهاد، برنامه تلویزیونی سوره، فصل محمد رسولالله (ص) …
Read More »نصیری: منکر جامعه سازی دینی به طور نسبی نیستم/ پیروزمند: «عصر حیرت» افتادن به دام قبض و بسط شریعت است
مهدی نصیری در نشست نقد و بررسی کتاب «عصر حیرت» بیان کرد: یکی از نتایج غیبت معصوم در میان مردم و همچنین نداشتن بسط ید، منجر شده تا حتی با تشکیل حکومت اسلامی، امکان تحقق تمدن اسلامی به صورت کامل وجود نداشته باشد و در خوشبینانهترین حال تحقق ۳۰ درصدی داشته باشیم. حجتالاسلام پیروزمند اما معتقد است که این نظریه، …
Read More »