«روایت رهبری»، روایت جامع و دست اولی است از «رسمیت و قانونیت یافتن رهبری حضرت امام خمینی رحمهالله با مصوبه مجلس خبرگان قانون اساسی»، «تعیین آیتالله منتظری به رهبری آینده توسط مجلس خبرگان رهبری و سپس عزل وی» و در نهایت، «تعیین حضرت آیتالله خامنهای توسط مجلس خبرگان به رهبری انقلاب اسلامی». از ویژگیهای «روایت رهبری» میتوان به استفاده از …
Read More »همه مطالب
از تحول و تعامل حوزههای علمیه قم و نجف تا آسیبشناسی نظام آموزشی و تربیتی
آیتالله خوئی یکی از آن بزرگان نجف است؛ نجف امام خمینی و شهید صدر هم داشت، نجف کاشف الغطاء داشت، نجف نائینی و سید ابوالحسن اصفهانی داشت، همینطور قم که شما میگویید، آیتالله بروجردی بزرگ شده حوزه علمیه نجف است، درست است که امتیازات بزرگی دارد، همینطور بزرگان فعلی، آیتالله آمیرزا کاظم تبریزی، آمیرزا جواد تبریزی، آیتآلله وحید خراسانی، همه …
Read More »روش فقها در اعتبارسنجی روایات در دیگر علوم اسلامی کارآمد نیست/ نباید با معیار روایات فقهی دنبال سایر روایات برویم
استاد دانشگاه قرآن و حدیث، گفت: فقیه و مجتهد با دانش خاصی که دارد، نسخهای پیچیده است که فقط برای فقه کارآمد است ولی ما با سایر حوزهها مانند تفسیر و اخلاق و اعتقادیات نیز مواجه هستیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام و المسلمین سید محمدکاظم طباطبایی؛ رئیس پژوهشکده علوم و معارف حدیث پژوهشگاه قرآن و حدیث چندی پیش در …
Read More »تناسب مقام فقاهت با ریاست دولت/ علیمحمد رجبی
شبکه اجتهاد: در هفتهای که گذشت برخی چهرهها و جریانهای مطرح انقلابی از بعضی فقهای شناخته شده حوزههای علمیه برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری دعوت کردهاند. موضوعی که میبایست با تعمق بیشتری به آن پرداخت. حضور یک مجتهد در راس دولت میتواند وزانت مقام ریاست جمهوری را ارتقاء دهد، انطباق امور اجرایی با مبانی فقهی را افزایش دهد، الگوی …
Read More »نقدهای علامه طباطبائی بر علامه مجلسی
نگارنده در این کتاب نقدهای علامه طباطبائی بر نظریات علامه مجلسی در کتاب بحارالانوار را در ۶۵۶ صفحه مورد بررسی قرار داده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مرتضی رضوی در تعریضی به سبک اصلاح بحارالانوار توسط علامه طباطبائی مینویسد: «میگویند علامه طباطبائی سه مجلد از بحار را تصحیح کرده است. اما به خوبی روشن است که مرحوم طباطبائی …
Read More »تصدیگری روحانیت در مناصب اجرائی/ مهدی عبداللهی
شبکه اجتهاد: آیا نظر امام خمینی (ره) عدم پذیرش مناصب حکومتی توسط روحانیون نبوده است؟ کلام و تشخیص امام حاضر، «حجت» است که ممکن است با تشخیص حضرت امام (ره) هم متفاوت باشد، حتی تطور در اندیشه و کلام ولی امر هم ممکن است و ملاک، آخرین تشخیص و فرمایش است، کما اینکه حضرت امام (ره) در مسئلهای تغییر نظر …
Read More »تربیت ۱۱۶ صحابه؛ از الطاف الهی به جوادالائمه(ع)
یک قرآنپژوه گفت: از الطافی که خداوند به امام جواد(ع) عطا فرمود، توفیق تربیت ۱۱۶ صحابی ارزشمند است که در میان آنها برگزیدگان شاگردان حضرت رضا(ع) و علمای شیعه هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر محمود مهدوی دامغانی قرآن پژوه و مترجم قرآن کریم، به مناسبت ۳۰ ذیقعده و سالروز شهادت امام جوادالائمه(ع)، اظهار کرد: امام جواد(ع) که از شدت …
Read More »مگر فقیه میتواند بگوید من به مصلحت نگاه ندارم؟/ امام در عمل بحث «مصلحت» را در تشخیص مصلحت نظام پیش برد/ با بعضی از فضاها آینده روشنی نمیبینم!
مرحوم امام خمینی (ره) بحث مصلحت را در فقه، چه در بعد نظری و چه در بعد عملی توجه کرد و در عمل مثل تشخیص مصلحت نظام پیش برد. اما سوگمندانه این نگاه رشد خودش را نداشته است … این مسئله درست مثل چیزی است که گویا پایین کوه بود و مرحوم امام یکباری آن را چند متری بالا برد، …
Read More »عدم جواز خلط بین تکوین و تشریع در فقه از منظر امام خمینی(ره)
اگر کسی مانند امام میفرماید در فقه و اصول نباید بین تشریع و تکوین خلط کرد به این معنا نیست که دلوک اقتضای وجوب نماز داشته باشد بلکه شارع، زمان را اعتبار کرده است اما قواعدی که در منطق داریم را میتوانیم در فقه و اصول بیاوریم. آنچه امام میخواهد به آن تنوع دهد این است که جایی که قواعد …
Read More »تمام بار معرفتی حکمرانی بر دوش فقه نیست/ حکمرانی عادلانه با حضور آحاد مردم درصحنهها و لایههای حکمرانی است/ در مرحله تنظیمگری و تسهیلگری خلاقیتهای لازم را نداریم
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: حضرت امام میفرماید که فقه در واقع تئوری کامل است؛ یعنی فقه در فرایندهای حکمرانی حضور معرفتی دارد، اما به این معنا نیست که تمام بار معرفتی حوزه حکمرانی بر دوش فقه است. مقام معظم رهبری میفرمایند «حکمرانی بشری و هدفها الهی است»؛ یعنی سیاستگذاریها، هدفگذاریها، نگاه جامع، تعیین مطلوبیتهای جامعه اسلامی، همه الهی …
Read More »«حج برائت»؛ برائت دیپلماتیک دولتها یا برائت تمدنی ملتها؟/ حبیبالله بابائی
شبکه اجتهاد: آنچنانکه خداوند به حضرت ابراهیم (ع) امر کرده است، حج مسلمانان باید منفعتی (سیاسی، اقتصادی، و فرهنگی) به حال امت اسلام داشته باشد (یَأْتُوکَ رِجٰالاً وَ عَلىٰ کُلِّ ضٰامِرٍ یَأْتِینَ مِنْ کُلِّ فَجٍّ عَمِیقٍ لِیَشْهَدُوا مَنٰافِعَ لَهُمْ). در بیان رهبر حکیم انقلاب «حجاج دنیای اسلام که به نمایندگی از امت اسلام حج به جا میآورند، باید تأسی کنند …
Read More »کتاب «منابع الکافی، بازیابی و اعتبار سنجی» رونمایی شد
بازیابی منابع الکافی میتواند نتایج پرباری به دنبال داشته باشد. آنچه به این مهم ضرورت بخشیده ابهامهایی است که درباره کتاب الکافی و تاریخ حدیث شیعه وجود دارد. در واقع این پژوهش برای پاسخ به سوالات و روشن کردن ابهامات و نادانستههایی است که از جمله آن میتوان به این موارد اشاره کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست رونمای از …
Read More »جوابیه جالب طالبان به داعش در مورد چرایی تسلیت و حضور در مجلس ترحیم رئیس جمهور فقید ایران
کسانی که علیه اهل سنت و جماعت خیانت کردند دواعش خوارج هستند، همینها که مقاومت اسلامی فلسطین را تکفیر کردند و بر کسانی که اسلحه به فلسطینیها میرساندند حکم ارتداد صادر کردند… اما از حق نباید گذشت که ایران به خاطر دفاع از اهل سنت فلسطین هم کشته داده است و هم تحریم شده است و هم تحت فشار قرار …
Read More »نامسأله گی کاندیدای مجتهد!/ محسن قنبریان
شبکه اجتهاد: آیا مساله واقعی میدان ریاست جمهوری۱۴۰۳، مجتهدِ فقه نظام بودن یا نبودن است؟! یا خلأ کسی که بتواند جامع نیروهای درون نظام در راستای جمع بین دوگانه سخت: وحدت و خلوص(۱) باشد؟! که نه دولت را سهامی و چندپاره کند و به نام وحدت، راهبری در مسیر انقلاب و آرمانهایش را گم کند و نه صرفا با خلوص …
Read More »«دلم سوخت» و فرصتی برای تأمل در یک مسأله کلان فقهیـاخلاقی/ محمد عشایری منفرد
شبکه اجتهاد: رهبر معظم انقلاب، با جملهی بیدارگرِ «دلم سوخت»، صاحب این قلم را به یاد ادلهای انداختند که به اندازهی شایسته به عرصه فقاهت، بویژه فقه اجتماعی و فقه رسانه، وارد نشده است. آنچه دل رهبری را سوزانده، این است که در وجود رئیس جمهور فقیدمان، «نعمت»ها و «معروف»هایی وجود داشت، که نادیده انگاشته شده است. همین «نادیده انگاشتن …
Read More »شرایط شرعیِ «احساس وظیفه برای مشارکت و نامزدی»/ ذبیحالله نعیمیان
شبکه اجتهاد: بسیاری از افراد هستند که در فعالیتهای انتخاباتی خود را نامزد کرده و وارد فرایند انتخابات میشوند. دراینمیان، برخی از آنان بر این گمانند که چون حضرت یوسف (ع) خود را برای تصدّی «خزائن ارض» معرفی کرد، آنان بیهیچ شرطی میتوانند و باید به این کار مبادرت ورزند و عرصههای انتخابات را با نامزدی خود زینت بخشند. این …
Read More »نمیتوان با قاعده اصاله الاباحه از کنار موضوع پیچیده مد و فشن عبور کرد/ شارع نمیپسندد حجاب به مد تقلیل یابد
حجتالاسلام والمسلیمن محمد عشایری منفرد در نشست علمی «مسأله بودگی فقهی پدیده مد و فشن» که به همت مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام قم برگزار شد، مد و پوشش را با ساحتهای جدیدش، مساله دانش فقه دانست و اظهار کرد: با قاعده اصاله الاباحه نمیتوان از کنار موضوع پیچیده مد و فشن عبور کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، این …
Read More »تأملی پیرامون دیدگاه فقهی آیتالله خامنهای/ محمد متقیان تبریزی
شبکه اجتهاد: بیانات متعددی از آیتالله خامنهای پیرامون نقش مردم در حکومت اسلامی – هم در دوران ریاست جمهوری و هم در دوران رهبری- وجود دارد، که میتواند نگرش ایشان را ذیل یکی از دو نظریه «انتصاب» یا «انتخاب» تبیین نماید. البته، پرواضح است که، هیچ ضرورتی ندارد که، هر دیدگاه فقهی الزاماً در یکی از این دو نظریه جانمایی …
Read More »بایستگی نگاه جامع و همهسویه فقهی و فرهنگی، در بررسی مصوبه تعطیلی شنبهها/ علی صالحی منش
شبکه اجتهاد: این ایام و پس از اعلام مصوبه مجلس شورای اسلامی مبتنی بر تعطیل شدن شنبهها، نظرات مخالف و موافق متعددی در این زمینه در رسانهها و مجامع علمی بازتاب و مطرح شد. این نوشته نکاتی را از حیث فقهی و حقوقی در خصوص این مصوبه بررسی خواهد کرد، فارغ از این نکته که چنین مصوبهای در چنین برهه …
Read More »آقای امام جمعه/ علی مهدیان
شبکه اجتهاد: نظام انقلابی ما طرح نرم افزاری عجیبی دارد. دنیای امروز پر است از دو گانههای ظاهرا غیر قابل جمع. مثل اینکه چگونه میتوان همان زمان که به دنیا میپردازیم و در حال آباد کردن دنیاییم، همان زمان در کار آخرت باشیم و سلوک و معنویت؟ رجالٞ لا تلۡهیهمۡ تجرهٞ ولا بیۡع عن ذکۡر ٱلله کسانی که همان موقع …
Read More »آیتالله مکارم: تعطیلی شنبهها تضعیف فرهنگ اسلامی است
یکی از مراجع تقلید تاکید کرد: تعطیلی روز شنبه از احکام و رسوم و نمادهای دین یهود است و انجام این کار در بلاد مسلمانان تشبه به یهودیان و تضعیف فرهنگ اسلامی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیتالله ناصر مکارم شیرازی در پاسخ به استفتائی درباره «تعطیلی روز شنبه» آن را از نمادهای دین یهود دانست و گفت: انجام …
Read More »رشد سیاسی حوزه علمیه از زمان شیخ عبدالکریم حائری تا کنون/ سیدسجاد ایزدهی
شبکه اجتهاد: هر کدام از دورانهای سیاسی حوزه اقتضائات خاص خود را دارد و در هر زمانی از یک تحول کیفی و کمّی متناسب با زمان خود بهره مند است. اگر به زمان مرحوم آیتالله حاج شیخ عبدالکریم حائری بنگریم، باید فضای رضاخانی و استبداد شدید این دوره را بررسی کنیم. ایشان حس کرد که نمیتوانست استبداد رضاخانی را از …
Read More »شمول یک روایت نسبت به متعارضین
شبکه اجتهاد: از جمله روایاتی که شاید گفته شود مربوط به باب تعارض است، روایت «إِذَا سَمِعْتَ مِنْ أَصْحَابِکَ الْحَدِیثَ وَ کُلُّهُمْ ثِقَه فَمُوَسَّعٌ عَلَیْکَ حَتَّى تَرَى الْقَائِمَ فَتَرُدَّهُ عَلَیْهِ»[۱]است، به این بیان که اگر احادیث رسیده از ثقات با یکدیگر تعارض کرد مردم مخیرند به هر کدام از آنها عمل کنند تا امام را ملاقات کنند و حکم را …
Read More »روش نقد آیتالله صافی بر شریعتی، الگویی برای محققان
روش ایشان هم از لحاظ علمی و هم ادب نقد، در سطح بسیار بالاتری قرار دارد. آقای صافی، روش نقد علمی را میداند، هرچند دلبستگی مذهبی شدیدی نسبت به متون و مواضع شیعه و سنتهای پیشین دارد. به نظرم نقدهای دیگر آیتالله صافی از نظر روش، قابل بررسی و اعتنا است، و میتواند با روشهای دیگر و دیگران، و اساسا …
Read More »آیا تعطیلی شنبه مغایر قانون اساسی و شرع است؟
شبکه اجتهاد: آنچه از معنای عبارت «تعطیلی رسمی» برمیآید، اعلام شدن یک روز غیر کاری به وسیله قانون است. «تعطیل است» یعنی روز کاری نیست. «رسمی است» یعنی به وسیله یک مرجع رسمی اعلام میشود که به وسیله قانون گذاری بروز پیدا میکند. تعطیلی رسمی میتواند به صورت یک یا چند روز خاص در دوره زمانی سالانه باشد یا در …
Read More »جریانشناسی حدیثی معاصر با تکیه بر «شناخت فعالیتهای دارالحدیث»
نشست جریانشناسی حدیثی معاصر با تکیه بر «شناخت فعالیتهای دارالحدیث» در موسسه سید مرتضی (ره) قم برگزار شد؛ این نشست، دومین جلسه از سلسله نشستهای علمی موسسه فرهنگی قرآن و عترت سید مرتضی(ره) با موضوع آشنایی با جریانها، اندیشهها و تلاشهای حدیثی معاصر بود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدمهدی احسانیفر، رئیس هیئت امنای موسسه سید مرتضی، در جلسه …
Read More »«مجلس خبرگان» و اهداف کلیدی حکمرانی اسلامی/ احمدحسین شریفی
شبکه اجتهاد: رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی در پیامی که به مناسبت آغاز به کار ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری در تاریخ ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ صادر کردند، شش هدف مهم و کلیدی حکمرانی اسلامی را اینگونه ترسیم کردند: ۱- برقراری «عدالت»؛ ۲- حفظ و ارتقاء «کرامت انسان»؛ ۳- «آبادی زمین»؛ ۴- «پُربار کردن زمان»؛ ۵- شکلدهی به «زندگی توحیدی» …
Read More »رئیسی؛ رجایی زیست، بهشتی شد
شبکه اجتهاد: چه کسی فکرش را میکرد کمتر از سه سال پس از حکم تنفیذ که در آن بر «خستگیناپذیر و کارآزموده و مردمی» بودن رئیس جمهور منتخب تأکید شده بود، پیام تسلیتی از سوی رهبر انقلاب به مناسبت شهادت او صادر شود… «رئیسی عزیز خستگی نمیشناخت»؛ این جمله از پیام تسلیت رهبر انقلاب به مناسبت سانحهای که برای رئیسجمهور …
Read More »انسجام اجتماعی، ولایت فقیه و رسالت جامعهشناسی/ سیدمحمد طباطبائی
شبکه اجتهاد: در حالی که مرگ رئیس جمهور در هر کشوری از زمینههای جنگ احزاب و فروپاشی سیاسی اجتماعی میتواند باشد و در حالی که بعضی جامعهشناسان همین دو سال پیش، پرکار و مداوم به تحلیل مینشستند و از تودهای شدن جامعه، تفاوت فرهنگ رسمی و فرهنگ واقعی و در راستای فروپاشی اجتماعی بحث میکردند، اما اکنون، هم انسجام اجتماعی …
Read More »نگاهی به سوابق و آثار فقهی شهید رئیسی که خود را «طلبه محض» میدانست
شهید سیدابراهیم رئیسی که سطح چهار فقه و اصول از حوزه علمیه قم و دکترای فقه و مبانی حقوق با گرایش حقوق خصوصی را از مدرسه عالی شهید مطهری دریافت کرده بود، در کنار سالها فعالیت در عرصههای اجتماعی و سیاسی، همواره از نهاد علم و دانش فاصله نگرفت و به تدریس متون فقهی سطح عالی، قواعد فقهی و تدریس …
Read More »