زئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: اگر ما رای ندیهم دیگران به جای ما و برای ما رای خواهند داد و انتخاب خواهند کرد. انسان زنده هرگز حاضر نیست اختیار و سرنوشت خودش را به دست دیگری بسپارد و رها کند تا دیگری برای او سرنوشت رقم بزند. به این جهت انتخابات علاوه بر اینکه تکلیف است علاوه بر …
Read More »همه مطالب
گذر از موزه نشینی؛ تبلور فقاهت در میدان معاصرت
شماره جدید دیدهبان اندیشه با عناوینی چون: «در حسرت تدبیر اجتهادی»، «خطر ظهور اخباریگری جدید»، «فقاهت معاصر جایگزین فقه معاصر»، «عادت به استنباط عرفی»، «متصدی رفاه عمومی» به بررسی شرایط و موانع کارآمدی فقه پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، علم فقه، مهمترین ساحت اندیشه دینی برای مدیریت زیست بشری است که وظیفه دارد تا بر روی ادعای جهانی و …
Read More »تفسیر فقهی از حق رأی/ داود مهدوی زادگان
شبکه اجتهاد: حق رأی مردم با انتخابات شروع میشود. زیرا تجلی این حضور مردمی در مجلس یا ریاست جمهوری یا رهبری است، در مصوبات مجلس، فعالیتهای رییس جمهور خودش را نشان میدهد لذا ما میتوانیم در همان اوقات هم بسیاری از مصوبات و رفتارهای دولت، حتی رفتارهای رهبری را هم به مسأله انتخاب مردم ارجاع دهیم و براساس آن به …
Read More »با طعم فقه و چاشنی کلام/ سجاد علیبیگی
اختصاصی شبکه اجتهاد: گزارههای فقهی در اسلام، همواره با پیش فرضها و پیش زمینههای کلامی همراه بوده است و امروزه خلاء این اعتقادات و جایگاه آن، در جای جای دستورات عملی دین دیده میشود. از طرفی دیگر تمام تلاش یک مجتهد فقیه در این است که دستوری حجتآور برای مکلفاش بیان کند. چرایی حجیت این دستور، از مبانی کلامی برداشت …
Read More »نیمنگاهی به چهارمین همایش ملی «فقه هنر» در مشهد + تصاویر
چهارمین همایش ملی فقه هنر با عنوان «فقه هنر و حکمرانی» در روزهای پایانی بهمنماه در جوار حرم مطهر رضوی برگزار شد. این همایش دو روزه با حضور جمعی از علما، اساتید، دانشگاهیان، فرهیختگان و فقهپژوهان در محل تالار شیخ طبرسی سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی برپا شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در مراسم افتتاحیه ضمن پخش خلاصه …
Read More »تعامل با دیگری از گفتوگوی عقلانی تا کرامت انسانی
اثر جدید استاد شیخ حیدر حبالله با عنوان «تعامل با دیگری از گفتوگوی عقلانی تا کرامت انسانی» در ۱۶۹ صفحه، بهتازگی از سوی نشر نگاه معاصر به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اثر حاضر مشتمل بر دو تحقیق است که یکی از آنها برگرفته از یکی از فصول کتاب حبالله با عنوان «مسأله المنهج فی الفکر الدینی» …
Read More »گفتمان اسلام سیاسی و فرآیند دولت-ملت برای رهایی از انسداد سیاسی/ داود مهدوی زادگان
شبکه اجتهاد: به جرأت میتوان گفت مشروطه خواهان اولیه درک روشنی از ایده دولت – ملت در ذهن نداشتند. آنان غالباً خواهان مشروط شدن سلطنت بودند و از شاه میخواستند که سلطنت کند و نه حکومت. خواست آنان این بود که اداره مملکت به روشنفکران و فارغالتحصیلان فرنگ رفته و نمایندگان اصناف واگذار شود. روحانیت بهویژه فقیهان که همواره در …
Read More »وظیفهمندی والدین نسبت به تربیت ایمانی فرزندان
نشست علمی «بررسی فقهی وظیفهمندی والدین نسبت به تربیت ایمانی فرزندان» با ارائه حجتالاسلام یاسر کافی؛ پژوهشگر و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم و نقادی حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی؛ استاد دروس خارج حوزه علمیه قم و معاون پژوهش حوزههای علمیه در سالن نشستهای مؤسسه پژوهشی فقه نظام برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام کافی در این جلسه …
Read More »۳ تعهد متفاوت حکومت در قبال حقوق زنان
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به تئوری ولایت مطلقه فقیه حدود تصرفات حاکمیت را منوط به عرصه عمومی عنوان و خاطر نشان کرد که حاکمیت زمانی میتواند حقوق و آزادیهای اجتماعی افراد را محدود کند که یک مصلحت عمومی اقتضا نماید. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر فرجالله هدایت نیا، عضو هیأت علمی گروه …
Read More »بازخوانی نامه آیتالله صافی در خصوص الزامات بودجهریزی در نظام جمهوری اسلامی
به مناسبت بررسی لایحهی بودجه ۱۴۰۳ کل کشور در شورای نگهبان، نامهی تاریخی دبیر وقت شورای نگهبان آیتالله لطفالله صافی گلپایگانی در خصوص الزامات بودجهریزی در نظام جمهوری اسلامی ایران بازخوانی میگردد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله صافی گلپایگانی بهعنوان دبیر وقت شورای نگهبان در فرآیند بررسی بودجه سال ۱۳۶۵ کل کشور در نامهای خطاب به کمیسیون بودجه مجلس شورای …
Read More »پیام مهم اجتماعی بعثت پیامبر(ص)؛ تقریب و نفی تنفیر
مدرس حوزه و دانشگاه با بیان اینکه یکی از پیامهای مهم بعثت پیامبر(ص) در بحث اجتماعی اصل «تقریب و نفی تنفیر» است، گفت: نفی تنفیر بدان معناست که پیامبر(ص) به دنبال آن بود که انسانها اهل نفرت از یکدیگر نباشند و یکی از تلاشهایی که در طول ۲۳ سال پیامبری خود انجام دادند و شعاع آن را تا ابدیت زندگی …
Read More »انقلاب اسلامی ثمره اجابت دعوت بعثت است/ برای اصلاح دنیا، اول باید خود و جامعه را اصلاح کنیم/ مصیبت غزّه مصیبت بشریّت و نشاندهنده بطلان نظم جهانی است
حضرت آیتالله خامنهای تحقق انقلاب اسلامی را نتیجه اجابت پیام بعثت و دعوت امام بزرگوار از طرف مردم خواندند و گفتند: در ادامه هم مردم ما به توفیق و فضل پروردگار حرکت خود را در مسیر درست ادامه دادهاند و تا هر زمان که اجابت دعوت پیغمبر ادامه داشته باشد، رشد و پیشرفت که فقط هم رشد معنوی و اُخروی …
Read More »رهبری تغییرات: از «اختناق مطلق» به «وکلای هفتاد هزار دیناری»/ محمدصادق حیدری
شبکه اجتهاد: انگار انقلاب علمیِ حضرت صادق و پدرش، کارد را به استخوان خلیفه رسانده بود. چون برای اولین بار بود که دستگاه حاکم دستور داده بود امامِ بعدی در همان ابتدای امامتش، شناسایی شود تا سرش را به دربارِ «منصور دوانیقی» ببرند. بعد از شهادت امام ششم، جاسوسها در مدینه به ایندر و آندر میزدند تا کسی را پیدا …
Read More »لباس و هویت تمدنی؛ سخنی با پرویز شیخ طادی/ محمد عشایری منفرد
شبکه اجتهاد: بر اساس اخبار رسانهها در جشنواره امسال، جناب آقای شیخطادی دو قطعه لباس (یک روسری و یک کراوات) به صحنه آورده و کراوات را با توضیحاتی به جناب وزیر ارشاد اهدا کردند. پیشینه فرهنگی ایشان در عرصه سینما و نیز سابقه علمی و تجربی در عرصه طراحی لباس، برای این کاربر کوچک محصولات هنرییشان، پرسشی را پدید آورده …
Read More »گزارشی انتقادی از کتاب «فقه البیئه» اثر مرحوم آیتالله سید محمد حسینی شیرازی
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه محیطزیست و منابع طبیعی، سابقه زیادی ندارد و نگاشتههای آن، عمر خیلی طولانی ندارند. شاید بتوان یکی از اولین نگاشتههای فقه شیعی در عرصه محیطزیست را کتاب «فقه البیئه» مرحوم آیتالله سید محمد حسینی شیرازی دانست. در زیر گزارشی انتقادی از این کتاب، از نگاه شما میگذرد: کتاب «فقه البیئه» اثر مرحوم آیتالله سید محمد حسینی …
Read More »قابی تاریخی از پیوند فقه و نوآوری علمی/ داود مهدوی زادگان
شبکه اجتهاد: مشروطه خواهی سکولار در ایران با موج سنگینی از تهمت و افتراء علیه روحانیت و دستگاه فقاهت همراه بود. تهمت ضدیت فقه و فقاهت با دانش و پیشرفت ذهنیت مردم و بویژه دانشگاهیان را تسخیر کرده بود. دستگاه فکری که پیش از مشروطیت امورات مملکتی را مستقیم و غیر مستقیم بر عهده داشت، اکنون به مخالف با علم …
Read More »تأملی پیرامون «سیره مستحدثه»/ محمد متقیان تبریزی
شبکه اجتهاد: با نظر به برخی مبانی و ایدههایی که برخی از بزرگان طرح کردهاند، میتوان تأملی دیگر هم درباره موضوع «سیره» و از جمله آن «سیره مستحدثه» داشت. اول: با استناد به ادله متعددی مانند «مَا مِنْ شَیءٍ إِلَّا وَ فِیهِ کِتَابٌ أَوْ سُنَّهٌ» و «وَ اللَّهِ مَا تَرَکَ اللَّهُ شَیئاً یحْتَاجُ إِلَیهِ الْعِبَادُ» میتوان این مبنا را اتخاذ …
Read More »کاستیهای اعلامیه جهانی حقوق بشر از نگاه علامه مصباح یزدی/ احمدحسین شریفی
شبکه اجتهاد: علامه مصباح یزدی به مناسبتهای مختلفی به نقد «اعلامیه جهانی حقوق بشر» پرداخته است، افزون بر نقدهایی که بر تکتک مواد این اعلامیه ذکر میکنند، هفت کاستی و نقص عمدهی ناظر به آن را نیز متذکر میشوند: یک. فقدان نظم و ترتیب منطقی: با مقایسه این اعلامیه با «قانوننامه» حَمُورابی (که دو هزار سال پیش از میلاد میزیسته …
Read More »اصلاح ساختار نظام بانکی بر اساس روش جامع استنباط فقه نظام
تفاوت اصلی روش جامع استنباط فقه نظام و روش عدم مغایرت، همین اصول مکتبی است که ستون فقرات روش جامع استنباط ماست. راه استکشاف این اصول را شهید صدر حرکت از روبنا به زیربنا معرفی نموده است؛ لکن این روش را بایستی با روش مبانی علامهٔ مصباح تکمیل کرد؛ یعنی قبل از تنظیم فقه، بایستی ابتدا به سراغ مبانی فکری …
Read More »۱۱ ابهام و اشکال اساسی فقهی و اقتصادی طرح قانون عملیات بانکداری
شورای بانکداری مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزهی عملیه معتقد است با این رویکرد غلط در اصلاح قانون بانکداری، مشکلات مردم، بنگاههای اقتصادی و نظام جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با نظام بانکداری به طور اساسی حل نخواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، شورای بانکداری مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزهی علمیه در نامهای به دکتر بحرینی نماینده مجلس، ایرادات به طرح …
Read More »واکاوی فقهی نظارت خبرگان رهبری بر ولی فقیه
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به تبیین سه نوع نظارت ممکن خبرگان بر رهبری پرداخت و ابراز داشت: نخستین سطح، نظارت فی الجمله و حداقلی است که تنها بر بقای شرایط رهبری نظارت دارد. نوع دوم، نظارت بالجمله و حداکثری است و نوع سوم نظارت حد وسط معقول است که به نظر میآید قانون اساسی نیز این سطح …
Read More »فقه منبع اصلی استخراج قوانین جامعه اسلامی است/ با ورود حوزویان به عرصه شناخت قانون، میتوان نتایج سودمندی را به دست آورد
آیتالله مکارم شیرازی در پیامی به چهارمین کنفرانس بین المللی فقه و قانون، قوانین الهی را تأمین کننده مصالح انسان در معاش و رستگاری او در معاد دانست و گفت: فقه منبع اصلی استخراج قوانین جامعه اسلامی است و این فقها هستند که با استنباطِ حکمِ خداوند بر اساس ادله و حجتهای موجود بنمایه اصلی این قوانین را به دست …
Read More »معرفی چهار اثر جدید مرکز فقهی ائمه اطهار (ع)
حجتالاسلام اکبری شاهرودی مدیر دفتر انتشارات مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام از انتشار ۴ عنوان از آثار جدید این مرکز خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام اکبری شاهرودی در سخنانی اظهار کرد: اوّلین اثر ارزشمندی که از آن رونمایی شد، کتاب سه جلدی «القواعد الفقهیه» از آثار حضرت استاد محمدجواد فاضل لنکرانی است که نظر به اهمیت قواعد …
Read More »راه دشوار اصول فقه فعلی تا فقه حقوق شهروندی/ حسن اجرایی
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه حقوق شهروندی، از ابواب نوپدید فقههای معاصر است. مسائل آن البته الزاماً جدید و کارنشده نیستند؛ اما حتی همان مسائلی که سابقهای در تراث فقهی دارند نیز غالباً بهصورت مستقل مورد پژوهش قرار گرفته و کمتر از منظر «حق شهروندی» مورد پردازش قرار گرفتهاند. یکی از چالشهای فقه حقوق شهروندی اما قابلیت یا عدم قابلیت دانش …
Read More »ارج نامه استاد سید احمد مددی
کتاب «ارج نامه استاد سید احمد مددی» در دو مجلد به اهتمام حجتالاسلام محمد غفورینژاد توسط انتشارات حوزه علمیه خراسان به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد سید احمد مددی از مدرسان قدیمی دروس خارج فقه و اصول حوزه علمیّه قم و از شاگردان آیات خویی و سیستانی است. ویژگی مهمّ استاد مددی موسوی، تبحّر فراوان در …
Read More »نظرات فقها در مورد نمایش بدن برهنه و نیمهبرهنه مردان در رسانه/ محمدصادق ابراهیمی
اختصاصی شبکه اجتهاد: برخلاف حکم نمایش بدن زنان، احکام نشاندادن یا «نمایش رسانهای بدن مردان» در فقه اسلامی کمتر موردتوجه قرار گرفته است. «نمایش بدن نیمهبرهنه مردان» در رسانه، هم بهصورت هنرهای نمایشی از قبیل فیلم، سریال و تئاتر و سینما امکان دارد و هم بهصورت نمایش مسابقات ورزشی؛ نظیر شنا، کشتی و وزنهبرداری. نوشته پیشرو، تلاش کرده دیدگاههای فقها …
Read More »هرچه فکر میکنم دلیل برخی فتاوا را درک نمیکنم!
با همه احترامی که برای این فقیهان قائلم و با همه اعترافی که به جهل فقهی خود دارم، معتقدم حتی در پخش زنده نیز تصویری که شما میبینید، باواسطه دوربین و ارسال پیدرپی و سریع تصاویر گرفته شده از صحنهای مثلاً کُشتی به شما میرسد و لذا همان حکم دیدن عکس یا فیلم از پیش گرفته شده را باید داشته …
Read More »نگاهی به مهندسی نظام تبویب فقه معاصر/ هادی عجمی
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه معاصر، حرکتی نو در راه انجام وظیفهای از گذشته بر دوش حوزههای علمیه است. فقه معاصر همان فقیه معاصر است که میخواهد وظیفه خود را در پاسخگویی به مسائل جامعه خود انجام دهد. همانگونه که شیخ مفید، باید پاسخگوی مسائل خویش میبود و همانگونه که شیخ انصاری قدمهایی جلوتر از پاسخگویی به مسائل زمان خویش برداشت. …
Read More »«فقه حقوق شهروندی» یا «فقه و حقوق شهروندی»؟/ سید باقر محمدی
اختصاصی شبکه اجتهاد: حقوق شهروندی محصول دنیای مدرنیته است و امری نو به شمار میآید. نوپدیدتر از آن اما «فقه حقوق شهروندی» است که مشروعیت الهی این حقوق را به بحث میگذارد. حجتالاسلام سیدباقر محمدی، دانشآموخته حقوق جزا جامعه المصطفی است و هم اکنون، معاونت آموزش مدرسه عالی فقاهت مشهد را به عهده دارد. او در این یادداشت شفاهی، به …
Read More »حاشیههایی به اهمیت متن!/ سجاد علیبیگی
اختصاصی شبکه اجتهاد: کتابهای فقهی گذشتگان علاوه بر موضوع اصلی خود که فقه باشد، دربردارندهی مطالب متفاوت و البته مفیدی است که اگر از اهمیت جنبهی فقهی بیشتر نباشد، کمتر نخواهد بود. دادههای تاریخی، کلامی، رجالی، کتاب شناسی و روش شناختی از جملهی آن مطالب میباشد که در این نوشتار آنها را در کتاب «السرائر» مرحوم ابن ادریس پی میگیریم. …
Read More »