شبکه اجتهاد: چندی است که طرح بانکداری بدون ربا در مجلس مطرح است و ازطرف دیگر نیز بحث نظارت شرعی مورد توجه قرار گرفته است. اما به نظر میرسد مشکلات بانکداری موجود بیش از اینهاست که با طرح بانکداری بدون ربا و نظارت مصوب در شورای فقهی، سامان یابد. زیرا آنچه که در این مقطع مهم است بررسی دلایل تلقی …
Read More »همه مطالب
گزارشی از مراسم رونمایی از کتاب «البحوث الاصولیه» + تصاویر
کتاب «البحوث الاصولیه»، تقریر درس اصول مرحوم آخوند خراسانی با حضور جمعی از علما و فضلای حوزه علمیه در موسسه آل البیت رونمایی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، با حضور جمعی از علما و فضلای حوزه علمیه قم از کتاب «البحوث الاصولیه» تقریر درس اصول مرحوم آخوند خراسانی به قلم استاد آقامیرقزوینی در موسسه آل البیت (ع) در قم رونمایی …
Read More »آموزشی بودن؛ وجه تمایز «حلقات» نسبت به «کفایه»
استاد حوزه و دانشگاه در دفاع از تغییرات متون آموزشی گفت: متن آموزشی باید ترسیم کلی از علم ارائه دهد و حلقات برای این امر عالی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی رنجبر استاد حوزه و دانشگاه، در خصوص تغییرات متون درسی حوزه به «رسا» گفت: برای یک مقطع آموزشی لازم است کتب آموزشی برای دانش پژوه و …
Read More »لزوم تخصصگرایی، تجزّی در اجتهاد و ایجاد رشتههای تخصصی در حوزه علمیه/ علیاکبر نوایی
شبکه اجتهاد: حوزه علمیه یک جریان پاک و نشأت گرفته و بالیده از روح آموزههای اسلامی است که بر این اساس یک رسالت بسیار مهم و سنگین و پیامبرانه دارد؛ رسالت حوزه علمیه این است که شریعت را بیان و لایههای پنهان آن را استخراج کند، فهم عمیقی از معارف دینی به دست آورد و برای پاسخ به نیازهای روز …
Read More »کتاب «حلقات» برای تکمیل دراسات اصولی نافع است اما جای «رسائل و کفایه» را نمیگیرد
استاد حسینی فقیه که کتب «رسائل، کفایه و حلقات» را چندین دوره تدریس کرده معتقد است: حلقه دوم و سوم جای رسائل و کفایه را نمیتواند بگیرد بلکه برای تکمیل دراسات اصولی بسیار نافع و مفید هستند؛ خصوصاً اینکه درسهای خارج کنونی بیشتر بر مبنای کفایه الاصول برگزار میشود و این جهت علاوه بر محسنات متعدد دیگر، مزید بر علت …
Read More »«وسیله النجاه مع تعالیق الامام الخمینی»، اولین نوشته فقه فتوائی امام
امام خمینی که بیش از ۲ دهه در حوزه علمیه قم بهعنوان فیلسوف و عارف بزرگ و مدرس فلسفه و عرفان شناخته میشد از اواسط دهه ۲۰ به بعد بیشتر تألیف و تدریس دروس اجتهادی فقه و اصول را وجهه همت خود قرار داد و در این میان تعلیق بر کتاب وسیله النجاه آیتالله سید ابوالحسن اصفهانی اولین نوشته فقه …
Read More »نگاهی به کتاب «بانکداری اسلامی» نوشته محمدتقی عثمانی/ سیّدعلی بطحائی
شبکه اجتهاد: درگرماگرم ارائه آخرین ویراست از قانون پولی و بانکی کشور در مجلس شورای اسلامی و ابراز موافقت و مخالفتها با این طرح، مدیریت نشر احسان (ناشر تخصصی آثار اندیشمندان اهل سنّت) خبر از انتشار موفّقترین اثر در اصلاح نظام پولی مسلمانان و مانیفست عملیاتی تغییر سیستم بانکی در جهان اسلام، یعنی کتاب «بانک داری اسلامی» نوشته مغز متفکر …
Read More »حوزه قم و دنیای جدید
شبکه اجتهاد: نخستین موج با مدرنیته، در حوزههای علمیه قربانی گرفت. جدالِ مشروطه درگرفته بود. نزاعی در میان حوزویان هم ایجاد شد. شیخ فضلالله نوری به چوبه اعدام سپرده شد. انزوایی بر روحانیت سایه انداخت. این نخستین مواجهه سنت و تجدد، برای روحانیت صعب و سنگین آمد. نسلِ دومِ روحانیت اما به درایت قدم برداشت. آیتالله شیخ عبدالکریم حائری یزدی …
Read More »سه رویکرد فقهی در تبیین «دولت اسلامی»/یحیی عبداللهی
شبکه اجتهاد: رویکرد «فقه موضوعات»، هسته مرکزی دین را دستورات و فرامین الهی میداند که فقه، آنها را در قالب احکام شرعی استنباط کرده و به مکلفین ارائه میکند. طبق این نگرش، هریک از افعال مکلفین، بهصورت یک عنوان کلی، موضوع برای یکی از احکام تکلیفی قرار میگیرد و تکلیف او را مشخص میکند. براین اساس، رویکرد «فقه موضوعات» در …
Read More »کارویژههای آیتالله خامنهای در توسعه گفتمان فقه حکومتی
مدیر گروه فقه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، نقش رهبر انقلاب در توسعه گفتمان فقه حکومتی را به چهار کارویژه تقسیم کرد و گفت: آیتالله خامنهای در قالب چهار کارویژه اساسی به توسعه گفتمان فقه حکومتی پرداخته است: یک. «راهبری گفتمان فقه حکومتی» در حوزههای علمیه و خصوصاً در میان طلاب و اساتید انقلابی و دغدغهمند. دو «موجه سازی …
Read More »طرح بانکداری جمهوری اسلامی نوعی عقبگرد است/ حیلههای ربوی و صوریسازی؛ واقعیتهایی که در طرح بانکداری فراموش شدهاند
عضو کمیته فقهی و پولی حوزههای علمیه گفت: در قانون عملیات بانکداری بدون ربا بهطور مشخص معلوم است باید منابع پولی به چه سمت و سویی حرکت کند اما در طرح بانک مرکزی و طرح بانکداری جمهوری اسلامی مشخص نیست و این نوعی برداشتن یک گام به عقب محسوب میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، از سال ۱۳۹۵ نمایندگان مجلس شورای …
Read More »علامه حلی و فرزندش فخر المحققین در ایران و دو پیشنهاد/ سیدحسن موسوی بروجردی
شبکه اجتهاد: با محاسبه تواریخ اجازات و مراجعه به منابع تاریخی شاید بتوان تشخیص داد که علامه حلی حدود یک دهم از عمرش را در ایران گذرانده بود. او در این مدت علاوه بر بحث و مناظره با دانشمندان اهل سنت در شهرهای مختلف در حال نشر و روایت آثارش نیز بود و شاگردان زیادی را تربیت کرد. اجازات فراوانی …
Read More »نقد و بررسی «تغییر و تبدیل کتب درسی حوزه» توسط استاد شوپایی جویباری
استاد دروس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم گفت: جایگزین کردن این متون با متونی که از استحکام و عمق کافی در متن برخوردار نیستند و چنین قابلیتی برای پرورش روحیه اجتهاد را ندارند وجهی ندارد ولو کتبی که بهعنوان جایگزین انتخاب میشود مشتمل بر آخرین نظریات علما باشد اما با توجه به اینکه از حیث قوت متن مثل …
Read More »تاملی در فرازی از آثار فقهی امام خمینی(ره)/ حمیدرضا میررکنیبنادکی
شبکه اجتهاد: با انتشار مواضع جناب استاد قائنی نجفی درباره طرح تحول متون درسی حوزههای علمیه، به یاد جملاتی از مرحوم امام خمینی(ره) افتادم که خواندنی و نسبت به این مسئله آموزنده است. ایشان در اوائل کتاب الاجتهاد و التقلید درباره مقدمات و شرایط اجتهاد مواردی را آوردهاند. از جمله این بیان: «الفحص الکامل عن کلمات القوم، خصوصاً قدماؤهم الذین …
Read More »ضرورت تأسیس «سازمان برنامهریزی و نظارت راهبردی نهاد ولایت»
عضو هیئت علمی دانشگاه باقر العلوم (ع) پیشنهاد داد: ذیل نهاد ولایت و رهبری، سازمان و تشکیلاتی با عنوان «سازمان برنامهریزی و نظارت راهبردی نهاد ولایت» تأسیس گردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کرسی ترویجی «کارآمدی نظام ولایی از منظر نگرش سیستمی (حوزه نظارت و ارزیابی)» به همت گروه فقه سیاسی مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) چندی قبل با حضور حجتالاسلام …
Read More »فتحی: مطلب قابل توجهی درباره تامین اجتماعی در فقه وجود ندارد/ شاهنوش: نتیجهگیری مؤلف ماحصل یک مکتب فقهی خاص است
نشست نقد و بررسی کتاب «فقه شیعه و تأمین اجتماعی» با حضور علیاشرف فتحی، نویسنده کتاب و حجتالاسلام شاهنوش برگزار شد. فتحی مدعی است مطلب قابل توجهی درباره تامین اجتماعی در فقه وجود ندارد و اختلافات فقها در تجمیع وجوهات بسیار زیاد است ولی شاهنوش معتقد است که نگاه نویسنده از منظر مکتب فقهی آیتالله خویی سبب چنین نتیجهگیری شده …
Read More »الگوریتم اجتهاد؛ روششناسی استنباطی در سه محور مسئلهیابی، دلیلیابی و قرینهیابی
کتاب «الگوریتم اجتهاد» اثر استاد عبدالحمید واسطی تلاش میکند تا مراحل قدم به قدم دستیابی به فهم موجه از دین را مبتنی بر اصول و فقه جواهری ارائه کند و در هر مرحله شاخصهای اعتبارسنجی دادهها و پردازشها نیز به تفصیل مورد بررسی قرار گیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، جلد اول کتاب «الگوریتم اجتهاد؛ روششناسی استنباطی در سه محور مسئلهیابی، …
Read More »پاسخ به منتقدان بیانیه «ادب تحول»/ ابوالقاسم علیدوست
اختصاصی شبکه اجتهاد: چند روز قبل، بیانیهای از اینجانب با عنوان «ادب تحول» منتشر شد. در ضمنِ آن بیانیه، طرح خاصی که بنابر اجرای آن در سال تحصیلی جدید در حوزه است، مورد نقد قرار گرفت. البته بر حفظ حرمت ارائه دهندگان طرح، شورای عالی حوزههای علمیه، مدیریت محترم حوزه و موافقان آن تأکید شد. چنانکه بر جایگزینی حلقه ثالثه …
Read More »مساله مصلحتورزی در نظام تصمیمگیری حکومت سلامی
رئیس پژوهشکده نظامهای اسلامی گفت: با وجود اینکه عنصر مصلحت در سالیان گذشته، نقش موثری در پایایی نظام اسلامی داشته، بلکه به پویایی نظام اسلامی، کمک کرده است، اما مرور مباحث عنصر مصلحت در سالهای گذشته نمایانگر بروز برخی اشکالات است. این اشکالات شامل اموری چون: «تکثر عناوین ثانویّه نسبت به عناوین اولیّه»، «خطر عرفی شدن فقه»، «شرعی شدن احکام …
Read More »انتشار کتاب ۳ جلدی «دروس تمهیدیه فیالفقه الاستدلالی علی المذهب الجعفری»
مرکز نشر هاجر وابسته به مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران چاپ جدید کتاب ۳ جلدی «دروس تمهیدیه فیالفقه الاستدلالی علی المذهب الجعفری» نوشته استاد شیخ باقر ایروانی را منتشر و روانه بازار کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، مجموعه کتابهای «دروس التمهیدیه فی الفقه الاستدلالی» توسط مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران به چاپ رسیده و شامل یک دوره کامل فقه شیعه …
Read More »تحولی که تجربه میکنیم/ علی بهادرزایی
اختصاصی شبکه اجتهاد: حرکت به سمت واقعیت اجتنابناپذیر تحول که این بار در قالب اصلاح متون آموزشی حوزه رخداده، میتوانست بهتر از حرکتهای قبلی باشد، بهشرطی که خلأهای آنها را نداشت. آنچه هم در آیندهی حوزه رخ میدهد میتواند مبارکتر از حرکت فعلی باشد، به شرطی که بدانیم الآن چه چیزی باید رعایت میشد که نشده است! هرچند قضاوت عمیق …
Read More »تأملی در تغییر برنامه آموزشی حوزه/ محمد عندلیب همدانی
شبکه اجتهاد: تاکنون تعدادی از اساتید بزرگوار و صاحبنظر حوزه انتقاداتی را دربارهٔ طرح تغییر در متون آموزشی مطرح کردهاند، بنده هم به تأسی از آنان مطالبی را تقدیم میدارم. ۱. تاکنون سنت زیبای حوزهها بر پایهٔ نقد و بررسی دقیق و عمیق مطالب علمی بوده است نه صرف برخورداری از اطلاعاتی سطحی و بدون قدرت بر تحلیل و نقد، …
Read More »نظر استاد شهیدی درباره طرح جدید تحول کتب درسی + تکمیلی
شاگرد مبرز مرحوم آیتالله میرزا جواد تبریزی که سالهاست یکی از مهمترین کرسیهای تدریس خارج فقه حوزه علمیه قم را در اختیار دارد، با اشاره به نظرات اساتید درباره کتاب حلقات شهید سید محمدباقر صدر، گفت: حلقات خیلی کتاب خوبی است، بسیاری از بحثهای بعد از کفایه در حلقات است که اگر کسی آن را بخواند چیزی از دست نداده …
Read More »نظر جمعی از اساتید در خصوص پیشنهادات اصلاحی نظام آموزشی حوزههای علمیه
در میان کتب معرفیشده در برنامه تحولی حوزه، کتاب شریف «دروسٌ فی علم الاصول» تألیف شهید بزرگوار حضرت آیتالله سید محمدباقر صدر وجود دارد. برخی از عزیزان حتی با اینکه این کتاب به عنوان عدل تخییری کتاب گرانسنگ کفایه الاصول قرار بگیرد نیز مخالفاند!! به نظر میرسد این مخالفت وجه روشنی ندارد. یا اینکه گفته شود فهم کلمات علمای بعد …
Read More »تأملی فقهی در مداخلات فیفا در حکمرانی ورزش/ سیدمحمد طباطبائی
اختصاصی شبکه اجتهاد: مبحث فقه ورزش را از حیثهای گوناگون میتوان در ابواب فقهی جای داد؛ مانند فقه اقتصاد ورزش، فقه سیاسی ورزش و از جمله، فقه فرهنگی ورزش که مسأله فوتبال از آن موارد است. نوع دلالتهای فرهنگی ورزش و فراغتهای ورزشی را به لحاظ فقه فرهنگی میتوان مورد تدقیق شرعی قرار داد. با این مقدمه مختصر، باید ببینیم …
Read More »گزیدههائی از کتب شیخ انصاری برای متن درسی مناسب است/ اصول غیرکاربردی دخل مشهودی در مقام اجتهاد و استنباط احکام شرعیه ندارد/ کتاب حلقات برای متن درسی طلاب فارسی زبان مناسب نیست!
استاد باسابقه حوزه علمیه قم معتقد است جهت فراگیری علم اصول در سطح عالی لازم است، گزیدههائی از متن کفایه الاصول و فرائد الاصول و مطارح الانظار شیخ انصاری، در بخش مباحث ألفاظ بهصورت متن روان و موجز آماده گردد و به کتابهای فوقالذکر بهعنوان مصدر اصلی برای تحقیق و مطالعه ارجاع داده شود. همچنین در انتخاب مواضع و گزیدهها …
Read More »ادب تحول !/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: قبل از ورود به اصل بحث به مناسبت تحولات اخیر در برنامههای درسی حوزههای علمیه، یادکرد از نکاتی ضروری مینماید: ۱. تحوّل در هر امری به تحوّل مثبت و منفی تقسیم میشود. ایجاد تحوّل آدابی دارد که اگر آن آداب رعایت نگردد، ارتجاعی مضّر بهحساب میآید. در ادامه به بخشی از این آداب با محوریت ایجاد تحول در …
Read More »تحول در کتب آموزشی حوزه، چرایی و چگونگی/ محمد متقیان تبریزی
شبکه اجتهاد: بهتبع طرح آموزشی جدیدی که از سوی شورای عالی حوزه ارائه شد و در آن، برخی از بخشهای کتب موجود حذف و کتب جدیدی به عنوان متن درسی ارائه گردید، مخالفتهایی مطرح شده است که نیازمند به تدقیق و موشکافی دارد. در این نگاشته ذیل چند عنوان، نکاتی طرح میگردد. الف) چرایی تحول در کتب ۱- ضرورت تحول …
Read More »طرح تغییر متون درسی حوزه بهصرف همراهی برخی قابل پذیرش و اجرا نیست/ آیتالله سیستانی طبق نقل برخی ثقات، اظهار ناراحتی صریح فرمودهاند/ مبادا با عملکرد نسنجیده باعث ضعف پایههای تحصیلی طلاب شویم
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم گفت: برخی ثقات از قول حضرت آقای سیستانی نقل کردند: در محضر ایشان قضیهای طرح شد مبنی بر تغییر متن رسائل به حلقات شهید صدر (ره) در نجف، ایشان بهشدت ناراحت شدند بهطوری که آقازادهشان ایشان را تسکین نمود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد محمد قائنی نجفی، عضو لجنه علمی دفتر فقه …
Read More »ایستادن در مقابل نظام سلطه، افتخار شیعه است/ هیچوقت به کشورها نگفتیم از الگو و شکل سیاسی نظام ما تبعیّت کنید/ تشکیل مجمع جهانی اهلبیت(ع) به معنای مقابله و دشمنی با غیرشیعه نیست
حضرت آیتالله خامنهای در دیدار اعضای مجمع جهانی اهلبیت (ع) تصریح کردند: شیعه مفتخر است به اینکه در مقابل نظام سلطه ایستاد، سینه سپر کرد و این اژدهای هفت سری را که در همهی شئون زندگی کشورها و دولتها و ملتها به نحو ظالمانه و جبّارانه شرکت میکرد متوقف کرد. ما اَتباع اهلبیت باید پرچمدار همبستگی و همافزایی باشیم. از …
Read More »