اگر در وجوب، حرمت، حلیت و بطلان چیزی برای فقیه شک به وجود بیاید، در حالی که آیه و روایتی نداریم که به آن استناد کنیم و اتفاقا حکم مسأله در شرایع سابقه هم آمده، آیا میتوانیم حکم شریعت سابق را به شریعت خاتم سرایت دهیم یا نه؟ به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدتقی اکبرنژاد در پنجمین نشست «بررسی زوائد علم اصول» که در حسینه ارک قم برگزار شد، با طرح جایگاه اصول عملیه در فقاهت، اظهار کرد: علم به احکام الهی به این معناست که با تمسک به کتاب، سنت و عقل حکم الهی را کشف کنیم. و …
توضیحات بیشتر »ظرفیت شناسی علوم حدیث برای تحول در علوم انسانی
ابتدا باید دانست که لزوماً نیاز به ارتباط مستقیم بین علم خاص و علم دینی نیست، بلکه صرفاً ارتباط با موضوع آن علم و یا حتی غایت علم نیز کفایت میکند. از طرفی دیگر لازم نیست علم دینی باکلیت علم خاص علوم انسانی در تماس باشد بلکه اگر راجع به یک شاخه نیز نظر دهد کافی است. در این نگاه منظور این است که حالت جزئی آن علم توسط گزاره حدیثی تصدیق شود و سپس تعمیم داده شود. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسات آموزشی طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی، ۱۹ آذرماه در دفتر تبلیغات اسلامی، نمایندگی تهران، با حضور …
توضیحات بیشتر »ملزومات وحدت اسلامی از دیدگاه علامه کاشف الغطاء
او تنها از «ضرورت وحدت اسلامی» سخن نگفت و در این زمینه به سخنرانی و مقاله نویسی اکتفا نکرد، بلکه برای تحقق این آرمان بلند راه کارهایی نیز ارائه نمود. او به جدّ به وحدت امت اسلامی اعتقاد داشت و معتقد بود که وحدت مسلمانان ملزوماتی هم دارد. شبکه اجتهاد: علامه شیخ محمدحسین کاشف الغطاء از منادیان وحدت اسلامی در جهان اسلام بشمار میرود. او تنها از «ضرورت وحدت اسلامی» سخن نگفت و در این زمینه به سخنرانی و مقاله نویسی اکتفا نکرد، بلکه برای تحقق این آرمان بلند راه کارهایی نیز ارائه مینمود. او به جدّ به وحدت امت …
توضیحات بیشتر »طرحهای شهید صدر براى رفع موانع تقریب مذاهب اسلامى
وحدت بین شیعه و سنی، نیازمند عوامل درونی است که شهید صدر برای تقویت آن، طرحهایی ارائه داده است. اگرچه این طرحها به علت عمر کوتاه ایشان محدود است؛ اما گویاى افقهای روشنی براى وحدت امت اسلامی است. شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین شیخ محمدرضا نعمانى از شاگردان و ملازمان شهید سید محمدباقر صدر که تا آخرین لحظات شهادت در کنار وی بوده است، طی مقالهای به تبیین و بررسی آرای شهید صدر در رفع موانع فکری تقریب مذاهب اسلامی پرداخته است که خلاصهای از آن تقدیم میشود: وحدت بین شیعه و سنی، نیازمند عوامل درونی است که شهید صدر برای …
توضیحات بیشتر »علمای شیعه و سنی بر محور تقریب حضرت رضا (ع) به گفتوگو نشستند
برای نخستین بار ۱۵۰ عالم برجسته جهان اسلام اعم از شیعه و سنی بر محور تقرب حضرت امام علی بن موسیالرضا (علیهالسلام) ظهر امروز در بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی به گفتوگو نشستند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نخستین هماندیشی «امام رضا(علیهالسلام) رمز وحدت و ائتلاف امت اسلامی» به همت آستان قدس رضوی ظهر امروز، با حضور ۱۵۰ دانشمند شیعه و سنی و شخصیتهای برجستهای از کشورهای مصر، الاجزایر، تونس، لبنان، سوریه، عراق، افغانستان، پاکستان، فلسطین و … برگزار شد. در این همایش یک روزه، حجتالاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی تولیت آستان قدس رضوی، دکتر شیخ تاج الدین عبدالله الهلالی …
توضیحات بیشتر »قلمرو احکام فقهی و حقوقی اسلام حداقلی یا حداکثری؟
پرسش مهم این است که آیا دین اسلام در عرصه فقه و حقوق، قلمروی حداقلی دارد یا حداکثری؟ پیش از پاسخ به این پرسش، مروری به تعریف دین، فقه و حقوق لازم است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران درباره قلمرو احکام فقهی و حقوقی اسلام، یادداشتی نوشته است که در ادامه میآید: دین، مجموعهای از حقایق الهی است که خداوند سبحان به واسطۀ انبیای الهی و به منظور هدایت نوع بشر نازل مینماید. واژۀ حقوق، معانی متعددی دارد؛ مانند: مجموعۀ مقررات و بایدها و نبایدهای حاکم بر روابط اجتماعی که …
توضیحات بیشتر »نقد ثمرات علمی مباحث مقدمه الواجب/ «ضد»، یک قاعدهی فقهی است نه اصولی
محمدتقی اکبرنژاد در این نشست به نقد مباحثی چون مستقلات غیر عقلیه، مقدمه الواجب، مسأله نذر، مسأله ضد، توصلی یا تعبدی بودن مقدمه، شرط متاخر، تحلیل و نقدبیع فضولی و بیفایده بودن مسأله ترتب، پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدتقی اکبرنژاد در چهارمین نشست «بررسی زوائد علم اصول» در ادامه سلسله مباحث خود به مستقلات و غیر مستقلات عقلیه پرداخت و گفت: در مستقلات عقلیه از «معانی حسن و قبح» و معنای مدنظر شیعه بحث میشود. اما بحث از «حسن و قبح عقلی» ابداً اصولی نبوده و ذاتا بحث کلامی است. حتی آیتالله لاریجانی در نگارش اصولی که …
توضیحات بیشتر »آیت الله، آنچه باید بگوید، آنچه باید بپرسیم / مصطفی درّی
شبکه اجتهاد: آیۀالله شبیری زنجانی، بنا به مشی مکتب قم، آنچنان به اصول فقه اهمیّت نمیدهد. به باور وی، اصول فقه ملغمهای از بحثهای بی ثمره، کم ثمره و دعواهای فلسفی و کلامی است که بحثهای پرثمر، بهسختی خود را در میان اینهمه جای دادهاند. همین عقیده باعث شده بود که در طول چند دهه تدریس خارج فقه، تنها چند سال را به تدریس بخشهایی از اصول عملیّه و مباحث تعارض بگذراند. شاگرد مبرز آیۀالله محقق داماد، اصول را به نجف واگذارده بود و خود به تدریس فقه میپرداخت؛ البتّه فقهی که هم رجال را در برداشت، هم از قواعد فقهی …
توضیحات بیشتر »نگاه دستوری به اصول فقه؛ اولین گام برای رشد اصول / هادی چیت ساز
شبکه اجتهاد: هر پدیدهای از افعال و رفتارهای انسان برای رشد خود نیاز به مدیریت دارد. علم هم یکی از افعال انسان است که بر اساس نیازها و ضرورتهای او به وجود میآید و برای رشد خود نیاز به مدیریت و نظارت آگاهانه دارد. مسائل علم، بهمرور زمان رشد کرده، افقهای جدید را به روی دانشمندان باز میکنند و کمکم ساختار دانش را شکل میدهند. ازاینرو هرچه بر تعداد مسائل افزوده شود، ضرورت مدیریتی که به علم «نگاه دستوری» داشته باشد، بیشتر حس میشود. نگاه دستوری، عبارت است از نوعی خودآگاهی و مدیریت دانشمندان نسبت به روند کلی دانش با …
توضیحات بیشتر »کاستی های متون آموزشی حوزه / علی نصیری
اختصاصی شبکه اجتهاد: مقالهای که در پی میآید، برگرفتهای از کتاب «سازمان روحانیت؛ کاستیها و بایستگیها» است که در سال ۱۳۷۴ یعنی ۲۱ سال قبل بهعنوان اولین کتاب تدوین یافت، اما به خاطر مصلحت حفظ اعتبار حوزه تاکنون از انتشار آن خودداری کردهام. البته بخشهایی از این فصل که مربوط به متون آموزشی است، به صورت مقالهای جداگانه در یادنامه شهید صدر انتشار یافته است: کاستیهای متون آموزشی حوزه مشکل اساسی متون آموزشی حوزه این است که نویسندگان آن ـ جز در مواردی اندک ـ آنها را به قصد متن آموزشی شدن تدوین نکردهاند و در همین راستا مخاطب ویژه …
توضیحات بیشتر »تولید علوم انسانی اسلامی از مجتهد بر میآید نه افراد دانشگاهی/ ضرورت پیوند فقه با علوم انسانی
اگر بنا باشد با علوم انسانی غربی جامعه را اداره کنیم و بعد بگوییم نظام ما اسلامی است این به شوخی نزدیکتر است! جز با وارد کردن فقه به متن علوم انسانی، این علوم تولید نمیشوند؛ علوم انسانی را دانشگاهیان نمیتوانند تولید کنند؛ من این مطلب را در دانشگاهها هم عرض کردهام؛ تعارف هم ندارد؛ تولید علوم انسانی اسلامی فقط از طلبه مجتهد بر میآید. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر رشاد، در جلسهای که با حضور برخی از اساتید سطوح عالی حوزه علمیه تهران، در محل حوزه علمیه امام رضا(ع) این شهر و با موضوع «تحول در فقه …
توضیحات بیشتر »ویژهنامه استاد ذوالفنون «شیخ مفید»
ویژه نامه «شیخ مفید» در ۸ بخش اصلی و بیش از ۴۰ مطلب در محورهای مختلف در فضای مجازی عرضه و در دسترس کاربران قرار گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، همزمان با سالروز بزرگداشت شیخ مفید (ره)، ویژه نامه این فقیه بزرگ شیعه در پایگاه اینترنتی حوزه (www.hawzah.net) بهروز رسانی شد. این ویژه نامه در ۸ بخش اصلی شامل بیش از ۴۰ مطلب در محورهای زیر در دسترس کاربران قرار دارد: – زندگی نامه شیخ مفید (ره) – استاد ذوالفنون – آثار شیخ مفید (ره) – عنایت امام زمان عجل الله تعالی فرجه به شیخ مفید (ره) – بر بال …
توضیحات بیشتر »«الفکر و الاجتهاد» جدیدترین اثر علمی دکتر زکی المیلاد
«الفکر والاجتهاد؛ دراسات فی الفکر الإسلامیّ الشیعی» جدیدترین اثر دکتر زکی المیلاد پژوهشگر نواندیش شیعه عربستانی توسط مرکز الحضارهی بیروت روانه بازار کتاب شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، به طور کلی اندیشه شیعه، اندیشهای عقلی و عقلگرایانه است؛ اما در سیر اندیشهی اجتهادی امامیه جریاناتی که نگرش منفی به عقل داشتهاند از این قاعده مستثنی شدهاند. «جایگاه عقل و تأثیر آن در علم دینی»، محور اصلی مباحث کتاب «الفکر والاجتهاد؛ دراسات فی الفکر الإسلامیّ الشیعی» است و نویسنده تلاش کرده این مساله را مورد کنکاش قرار دهد. زکی المیلاد در مقدمه کتاب مینویسد: تصویر تفکر اسلامی شیعی در تاریخ، تصویری …
توضیحات بیشتر »میراث فکری آیتالله خویی(ره) در بیان محمدرضا سیستانی
استاد مطرح حوزه علمیه نجف گفت: تمسک به شیوه آیتالله خویی در نقد احادیث و تدقیق در آنها میتواند مانع تلاشهای غیر علمی و مبتنی بر احادیث ضعیف شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید محمدرضا سیستانی در درس خارج خود به مناسبت بیست و پنجمین سالگرد ارتحال آیتالله خویی گفت: آیتالله العظمی خویی شعله نورانی بود که پیشگامان حوزههای علمیه سالها از نور وجودش بهره بردند و همچنان میراث فکری ایشان، ماندگار است و تا مدتهای مدید چراغ راه طالبان علم و رهروان معارف دینی باقی خواهد ماند. این استاد درس خارج حوزه علمیه نجف اشرف ادامه داد: …
توضیحات بیشتر »تدریس «فقه قضائی» در حوزه مرهون تلاش علمی مرحوم اردبیلی است
عضو جامعه مدرسین با بیان اینکه مرحوم آیتالله موسوی اردبیلی تجربیات قوه قضائیه را به حوزه علمیه انتقال داد، گفت: تدریس «فقه قضائی» در حوزه مرهون تلاش علمی این فقیه بزرگوار است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین کعبی، با اشاره به اینکه مرحوم آیتالله موسوی اردبیلی از پیشگامان نهضت امام راحل بود، به پایگاه حوزه گفت: ایشان علاوه بر نقش آفرینی در مبارزات به ویژه در آذربایجان، در سال آخر مبارزات انقلاب اسلامی تاثیرگذار بود. در شکل گیری انقلاب اسلامی از اعضای برگزیده شورای انقلاب توسط امام راحل(ره) بود و به همراه شهید مطهری و شهید بهشتی به نقش …
توضیحات بیشتر »موضوع یابی و موضوع شناسی راز اصلی رشد و تحول فقه
روشهای فقاهتی و عناصر دیگری در تحول و فقه و اجتهاد داریم که یکی مهمترین این راهکارها تحول موضوعی است؛ و این موضوع یابی و موضوع شناسی راز اصلی رشد و تحول فقه است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیرضا اعرافی در دیدار مدیران مرکز موضوع شناسی احکام فقهی گفت: اولین موضوعی که مدیران این مرکز باید به آن توجه کنند، موضوعات کهن، نو نیازمند تنقیح مبانی و روش شناسی، فلسفه و بنیان کار هستند. وی افزود: موضوع روش شناسی و نظریات مبنایی و شناسایی موضوعات فقهی، دارای سابقه است، ولی تنقیح نشده است؛ حال عرصههای جدیدی وجود دارد که …
توضیحات بیشتر »ماهیت سیاق از دیدگاه اصولیان / رضا میهندوست
شبکه اجتهاد: دانش اصول در پی “دلیل” برای دستیافتن به “حکم شرعی” است. دلیل به دو گونه شرعی و عقلی میباشد و دلیل شرعی نیز لفظی یا غیر لفظی است. کتاب خداوند و گفتار معصومعلیه السلام دلیل لفظی هستند و تقریر و فعل معصوم علیه السلام دلیل غیر لفظی؛ اما باید به این نکته توجه داشت که ادله غیر لفظی نیز از طریق الفاظ به ما رسیدهاست. برای تحدید و تعیین مفاد دلیل لفظی و فهم مراد شارع، ناگزیر از مباحث الفاظ هستیم و از مهمترین بحثهای لفظی که تأثیر فراوانی در کشف مراد متکلم دارد، توجه به قرائن کلام …
توضیحات بیشتر »وجه استدلال شیخ انصاری (ره) به روایت تحف العقول
شیخ انصاری بعضی از فقرات روایت تحف العقول را حجت نمیداند و با ملاحظه فقراتی که به حجیت آنها کرده، دانسته میشود که شیخ در حجیت فقرات روایت، تفکیک و تبعض قائل است. لذا اضطراب متن روایت یا صحیح نبودن برخی از مضامین روایت، ضرری به حجیت دیگر فقرات روایت وارد نمیسازد. شبکه اجتهاد: شیخ انصاری(ره) در کتاب مکاسب محرمه، چهار روایت را به عنوان اخبار عامه بحث مکاسب محرمه ذکر میکنند که مهمترین آنها روایت تحف العقول(۱) است. ایشان این روایت را مستند نظریات خود در بسیاری از مطالب قرار میدهد. بعضی از محققین مانند آیتالله خوئی (۲) روایت …
توضیحات بیشتر »قاعده فقهی «حرمت تقدّم بر افضل»/ محمدحسین کمالی
شبکه اجتهاد: اندیشمندی میخواهد در جهت تغییری کلان در عرصه اجتماع، بعنوان مرجع فکری ورود کند؛ آیا جایز است با وجود نظریهپردازی که او را از خویش عاقلتر میداند، خویش را مرجع فکری آن تغییر مهم اعلام کند؟ دانشمندی میخواهد در جهت تغییر متون درسی دانش مربوطه، یا تغییر نظام تعلیم و تعلم آن دانش اقدام کند؛ آیا جایز است در این جهت بر کسی که او را دانشمندتر از خویش در آن رشته میداند مقدم شود؟ هنرمندی میخواهد اقدام به ساخت یک اثر فاخر مذهبی کند؛ آیا جایز است بدون هماهنگی با هنرمندتر از خویش، به تولید چنان اثر …
توضیحات بیشتر »تورم علم اصول فقه و زوائد آن، آوردگاه آراء و اندیشه/ استاد حیدر حبالله؛
چندی است موضوع «زوائد علم اصول فقه» به مسالهی روز، بین فرهیختگان حوزهی علمیه قم تبدیل شده و نشستها و مصاحبههایی که برخی از فضلای حوزه در رابطه با این موضوع ترتیب دادهاند، واکنشهایی را در پی داشته است. شبکه اجتهاد: «زوائد علم اصول» اصطلاحی است که قائلین به (طرفداران) تورم منفی علم اصول فقه بر آن نام نهادهاند. تعبیری که علامه محمدمهدی شمسالدین به پدیدهی «تورم علم اصول» از آن یاد کرده است؛ زیرا آنچه از کلمهی ورم و تورم به ذهن میزند؛ صحت و عافیت بدن بر اثر چاقی و سرحال بودن است، اما در واقع انباشت امراض …
توضیحات بیشتر »نقلهای علّامه حلّی از علمای اهلسنت قابل اعتماد است
نقلهای علّامه از علمای اهلسنت قابل اعتماد میباشد، حتی از کتابهای «الفقه علی مذاهب الخمسه» هم قابل اعتمادتر خواهد بود؛ چون در نظرات عامه فراز و نشیب وجود داشته است و چهبسا اقوال آنها عوض شده باشد و لذا کتاب «الفقه علی مذاهب الاربعه» قول حال حاضر اهلسنت را نقل میکند در حالی که علامه قول اهلسنت را در قرن هشتم نقل میکند و هرچه زمان قول نزدیکتر به زمان ائمه (علیهمالسلام) باشد، برای به دست آوردن قول حق بهتر است؛ چون فتوای زمان روایت، برای تعیین تقیه راهگشاست. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «کتابشناسی منابع فقهی» با سخنرانی …
توضیحات بیشتر »نیازمند بازخوانی رابطه فقه با کلام هستیم/ نقش مبانی انسانشناسی در فقه
موارد بسیاری نشان میدهد مبانی کلامی انسان شناسی در نگاه فقیهان تأثیر گذار است، و برخی فقها جنسیت را در فقه تأثیر دادند. از زمانی که فقه ما با کلام قطع ارتباط کرد، جنبههای عقلانیتر آن کمرنگ شد و دچار مشکل شدهایم. به گزارش شبکه اجتهاد، کارگاه علمی «رابطه فقه و کلام» با حضور حجتالاسلام والمسلمین علی شفیعی، عضو هیئت علمی، مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی و عضو تحریریه شبکه اجتهاد، در جمع طلاب و پژوهشگران مدرسه عالی خواهران جامعه المصطفی مشهد برگزار شد که گزارش تفصیلی آن را میخوانید. لزوم آشنایی فقیه با دیگر علوم دانش فقه، …
توضیحات بیشتر »«نظریه اعتبار قانونی»؛ خوانشی نو از دیدگاههای اصولی آیتالله سیستانی
این نظریه با تنقید پارادایم شخصیتگرایی در اصول فقه، از امکان جایگزینی پارادایم دیگری سخن میگوید که هم تمام ظرفیتهای اصول موجود را پوشش میدهد و هم میتواند افقهای جدیدی را فراروی اصول فقه بگشاید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «نظریه اعتبار قانونی در گذار از شخصیتگرایی» به قلم حجتالاسلام علی الهیخراسانی با نظارت علمی آیتالله شیخ مهدی مروارید (نماینده آیتالله سیستانی در مشهد و عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان) در گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی مشهد و با هدف توسعه مباحث فلسفه علم اصول توسط نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی چاپ و منتشر شد. توصیف …
توضیحات بیشتر »بررسی اسانید روایات حیل ربا/ بخش دوم
هر چند به نظر میرسد اشکال وارد شده به روایات حیل ربا، قوی و غیر قابل اغماض است؛ اما بعید نیست که با توجه به اینکه این روایات اطلاق ندارند، با اخذ قدر متیقن آنها بتوان وجه جمعی میان این دسته از روایات و ادله ناهیه از ربا بیان نمود. شبکه اجتهاد: در نوشته پیشین بیان شد که عمده روایاتی که در بحث حیل ربا محل نزاع است و تمسک به آن دارای اشکال است، روایات باب نهم از ابواب احکام عقود است که شیخ حر عاملی – رحمه الله- تعداد آن را هفت روایت میداند در حالیکه به نظر …
توضیحات بیشتر »بررسی حجیت اجماع مدرکی و محتمل المدرکی
اجماع مدرکی و محتمل المدرکی در مقابل اجماع تعبدی قرار دارد. ورای نگاه اجمالی به این نوع اجماع، حدود حجیت آن تا کجاست؟ و موافقین و مخالفین حجیت اجماع مدرکی، چه دلایلی را بر مدّعای خود مطرح نمودهاند؟ پاسخ به این سؤالات و بررسی موضوع را در ادامه بخوانید. شبکه اجتهاد: اجماع مدرکی و محتمل المدرکی در مقابل اجماع تعبدی قرار دارد؛ و آن عبارت است از اجماعی که استناد مجمعین یا احتمال استناد آنان به دلیلی لفظی یا عقلی وجود داشته باشد. تبیین دلیل عدم حجیت اجماع مدرکی در کلمات قدما به جهت مبانی ایشان در حجیت اجماع، از …
توضیحات بیشتر »بررسی زوائد اصول، از اوامر و عام و خاص تا دوران الأمر بین تخصیص و نسخ
مرحوم آیتالله بروجردی صریحاً میفرماید همه احکام ناسخ و منسوخ در عصر رسول اکرم(ص) به برکت احادیث ائمه (ع) برای ما روشن است و هیچ حکمی نیز پس از عصر رسول اکرم(ص) نسخ نخواهد شد. بنابر این ما به برکت بیانات کافی اهلبیت(ع) نسبت به احکام شرعی از این ناحیه راحت هستیم. از اینرو ایشان صریحاً بحث دوران بین تخصیص و نسخ را بدون فایده و ثمره عملی میداند. به گزارش شبکه اجتهاد، سومین جلسه از همایش «بررسی زوائد علم اصول» با ارائه حجتالاسلام والمسلمین تقی اکبرنژاد مدیر موسسه فقه و تمدنسازی چندی پیش در حسینیه شهدای قم برگزار شد …
توضیحات بیشتر »مراحل موضوعشناسی و فرآیند حکمشناسی در فقهالاجتماع
آیه شریفه «تعاونوا علی البر و التقوی» از دقیقترین و جامعترین آیاتی است که بدون تدقیق در آن، فقه الاجتماع و علم الاجتماع شناخته نمیشود، معالاسف به دلیل فقدان عنصر استنطاق النص در فهم این آیه شریفه در حد یک گزاره اخلاقی باقی مانده است؛ در حالی که با رعایت عنصر استنطاق النص و لحاظ کردن حیثیتهای سهگانه در موضوعشناسی میشود فهم و کشف دیگری را تجربه کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم و رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در چهارمین جلسه درس خارج «فقهالاجتماع» اظهار داشت: در تکمیل مباحث مرتبط با …
توضیحات بیشتر »محصول دانش فقهالاداره دچار دگردیسی نمیشود/ آیا فقه الاجتماع تأسیسی است؟
نکتهای که باید مورد توجه قرار گیرد، این است که محصول دانش فقهالاداره دچار دگردیسی نمیشود؛ زیرا از منابعی استنباط میشود که خطا ندارند. این استنباط و استخراج از منابع معصوم، باید زیر نظر مجتهد صورت بگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین قوامی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم و امام جمعه پردیسان به موضوع فقهالاجتماع پرداخته و نظریه سازمانهای مقلد در فقه مدیریت را بررسی کرده است که متن آن تقدیم میشود. فقهالاجتماع با استفاده از سه مرحله اجتهاد به کشف و پردازش نظریه اجتماعی اسلام میپردازد؛ در اجتهاد اول، نظرات و احکام معصومین(علیهم السلام) درباره مسایل اجتماعی …
توضیحات بیشتر »چند برداشت از «فقه اجتماعی»
در میان برداشتهای مختلف، برخی اساسیتر و بعضی آسانتر است؛ برداشت اساسی این است که نگاهمان را عوض کنیم و سیستم و آن منظومه را تولید کنیم؛ اما برداشت آسانتر این است که پای درس اساتید بخواهیم که نگاه اجتماعی به موضوع را تشریح کنند. شبکه اجتهاد: فقهالاجتماع را میتوان از چند زاویه مورد توجه قرار داد: برداشت اول از فقه الاجتماع فقه الاجتماع عبارت از تک گزارههای اجتماعی است که با رویکرد فقهی استنباط میشود و در مورد آنها نظر شارع مقدس را کشف میشود، به عبارتی یک نگاه استقرایی باید به قضیه داشته باشیم، پس بر این اساس …
توضیحات بیشتر »ظرفیت شناسی اصول فقه موجود در «فقه اجتماعی»
استاد درس خارج حوزه علمیه با بیان اینکه در فقه اجتماعی اصول فقه موجود به تنهایی کارایی ندارد، گفت: در برخی مسائل اجتماعی اصول ما ناقص است که باید تکمیل شود و در برخی دیگر نیاز به ترمیم دارد و حتی در برخی موارد باید تغییراتی در اصول فقه صورت بپذیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، پنجاه و پنجمین نشست علمی تخصصی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با عنوان «ظرفیت شناسی اصول فقه موجود در فقه اجتماعی» در سالن نشستهای این مرکز برگزار شد. در این نشست حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد درس خارج حوزه علمیه و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه …
توضیحات بیشتر »