در قرآن کریم کسانی را که مال ربوی میخورند به جنگ با خداوند و رسولش فرا خوانده است و همچنین در روایات، با تعابیری خاص از آن نهی شده است. در کنار این تشدیدات، روایاتی وجود دارند که برای حل شدن مشکل ربا در موارد مختلف راه حلهایی ارائه دادهاند که در لسان فقها از آنها به حیل ربا تعبیر میشود. اما سندهای این روایات تا چه اندازه قابل قبول است؟ شبکه اجتهاد: از جمله محرماتی که در دین مبین اسلام به شدت از آن نهی شده است رباست که در قرآن کریم کسانی را که مال ربوی میخورند به …
توضیحات بیشتر »دلالت ترک استفصال بر اطلاق و شرایط آن
گاهی ممکن است سؤال شقوق متعددی داشته باشد که امام(ع) بدون تفصیل به آن شقوق، حکمی کلی را بیان میکند. در چنین مواردی آیا میتوان گفت که منظور نظر امام(ع) تمام شقوق بوده است؛ حتی شقوقی که تصریحی بدان نشده است؟ شبکه اجتهاد: از جمله مواردی که فقها برای استفاده اطلاق بدان استناد میکنند، ترک استفصال است که متاسفانه با توجه به کاربرد معتنابه آن، در کتب اصول کمتر به تبیین حدود و ثغور آن پرداخته شده است. در بین فقهای امامیه، اولین فقیهی که به صورت گسترده از این قاعده بهره برده، علامه حلی میباشد[۱] و اولین کسی که …
توضیحات بیشتر »سیر تدوین کتب «قواعد فقهی» و تقسیمات آن
قواعد فقهی در کتب شیعه به تدریج نوشته و رشد کرد؛ قله تدوین قواعد فقهی، کتاب قواعد فقهی هفت جلدی مرحوم بجنوردی است. قواعد فقهی از عدد۳۰ شروع شده بعد به ۴۰ رسیده است. در مرحله بعد تعداد این قواعد به ۱۰۰ قاعده رسیده وحتی در کتاب فرهنگ فقه در جلد شش، حدود ۲۰۰ قاعده فقهی را بیان کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سید احمد خاتمی، عضو شورای عالی حوزههای علمیه کشور، در گفتاری به تاریخچه تدوین قواعد فقهی پرداخته است و دوره دوم تاریخچه قواعد فقهیه را دوره تدوین کتب قواعد فقهی معرفی کرد و افزود: در …
توضیحات بیشتر »گستره و قلمرو مصلحت در فقه شیعه/ تمایز مصلحت شیعه با مصلحت عرفی و سنی
مصلحت سکولار به معنای فرصت طلبی و مصلحت اهل سنت به معنای مصالح مرسله، استحسان و سد ذرایع با مصلحت در فقه شیعه متفاوت است، بنابراین باید مشخص شود که مصلحت شیعی در گرو چه ضوابطی است و گستره و قلمرو مصلحت در فقه شیعه تا کجاست؟ شبکه اجتهاد: قاعده مصلحت در فقه شیعه، مبتنی بر نظریه فقهی احکام حکومتی است که بسیاری از فقها آن را در اجرای امامت نیابی در زمان غیبت پذیرفتهاند و به تعبیری دقیقتر، اسلام مبانی، اصول، ارزشها و چارچوبهای ضابطهمندی برای سامان دادن مصلحت ارائه داده است که قابلیت سامان یافتن تحت قواعد کلی …
توضیحات بیشتر »خلأهای موجود به معنای نارسایی فقه شیعه نیست/ ضرورت استخراج نظامهای اجتماعی از منابع دینی
فقه یعنی دستاوردهای علمی فقیهان. دستاوردهای علمی فقیهان در حال تکامل است و کامل نیست. آنچه کامل است «منابع» فقه یعنی کتاب، سنت و عقل است. لذا اینکه فقه موجود دارای خلأ است به معنای نارسایی فقه شیعه نیست. باید بین «فقه» و «منابع فقه» تفکیک کرد. ما باید از این فقه موجود به سمت فقه مطلوب حرکت کنیم. شبکه اجتهاد: وجود بعضی نارساییها در فقه موجود برای اداره امور جامعه مسالهای نیست که از دید دلسوزان دینشناس قابل انکار باشد. اینکه خلأهای فقه موجود چیست و چگونه باید به فقه مطلوب برسیم، موضوع گفتوگوی «روزنامه صبح نو» با حجتالاسلام …
توضیحات بیشتر »ضرورت تکثیر قواعد فقهی در مسائل مستحدثه/ «ملکیت بشر» یکی از قواعد بنیادین در فقه عمران است
احمد مبلغی با بیان اینکه در فقه عمران باید بهدنبال شناخت و ایجاد قواعد جدید باشیم، افزود: برخی از قواعد نگاه را به محیطزیست و وضعیتهای نسلی و فرانسلی تغییر خواهد داد و باب گفتوگو و معاصراندیشی را بر روی ما باز میکند. او تأکید میکند قواعد فقهی قابلیتهای عظیمی دارد برای اینکه فقه را در گستره زمان در موضوعات مستحدثه و جدید، جاری کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین نشست از سلسله نشستهای «فقه شهر و شهرنشینی» در قالب کرسی نقد با عنوان «قواعد فقهی شهرسازی اسلامی»، به همت گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی، با ارائه حجتالاسلام …
توضیحات بیشتر »اعلام نمایه دروس حوزه علمیه مشهد
نمایه دروس حوزه علمیه مشهد در سال تحصیلی ۹۶-۹۵ از سوی روابط عمومی حوزه علمیه خراسان اعلام شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نمایه دروس عمومی حوزه علمیه مشهد در سال تحصیلی ۹۶-۹۵ تهیه و به منظور برنامهریزی و انتخاب درس مورد نظر طلاب، منتشر شد. بنابراین گزارش، در این نمایه ۲۴ صفحهای، دروس تفسیر، خارج فقه، خارج اصول، کفایه۱، کفایه۲، رسائل، مکاسب و دروس اعتقادی، کلامی و اخلاقی با ارائه نام استاد، نام و محدوده، زمان و مکان برگزاری درس مربوطه به اطلاع طلاب رسیده است. بر همین اساس، ۱۰ کرسی تفسیر، ۱۹ کرسی خارج فقه، ۱۷ کرسی خارج اصول، …
توضیحات بیشتر »انتقاد استاد حوزه از طولانی بودن دوره تحصیل اصول فقه/ همیشه اصولی قوی فقیه نمیشود
حجتالاسلام ملکزاده با انتقاد از طولانی بودن دوره تحصیل اصول فقه این درس را مقدمه و ابزار شناخت فقه دانست و تأکید کرد: آیا باید یک عمری روی اصول به عنوان مقدمه کار کنیم که روزی به ذی المقدمه برسیم؟ و وقتی زیاد کار کردیم از ذی المقدمه هم بازبمانیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین ملکزاده در سخنرانی علمی که با موضوع «تهذیب اصول»، با بیان این که برخی از افراد نمیتوانند دیدگاههای مخالف نظر خود را ببینند، اظهار داشت: بسیاری از فقهای گذشته بر پالایش علم اصول از زوائدی که اساساً در استنباط حکم فقهی نقشی ندارند …
توضیحات بیشتر »تقریرات شهید آیتالله قدوسی تدوین میشود
موسسه پیام امام هادی (علیهالسلام) به منظور تکریم مقام علمی شهید قدوسی، تقریرات دروس فقه و اصول ایشان را در ۷ یا ۸ مجلد منتشر میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام علی عبداللهپور مجری طرح تدوین تقریرات آیتالله قدوسی با اعلام این خبر گفت: موسسه تحقیقاتی پیام امام هادی (علیهالسلام) پیش از این پژوهشهایی نفیس بر روی آثار قدما و بزرگانی چون شیخ صدوق، شیخ مفید، شیخ طوسی و… انجام داده است و هم اکنون تدوین تقریرات دروس فقه و اصول شهید آیتالله علی قدوسی را در دستور کار قرار داده است. وی در بیان ویژگیهای تقریرات آیتالله قدوسی در مقایسه …
توضیحات بیشتر »چهارمین شماره «راه اجتهاد»؛ ویژهنامه تحول و افقهای پیشروی
همزمان با آغاز سال تحصیلی ۹۶-۹۵ حوزه علمیه خراسان، چهارمین شماره «راه اجتهاد» ویژهنامه تحول و افقهای پیشروی، با محوریت برنامههای شورای عالی حوزه علمیه خراسان منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین شماره نشریه الکترونیکی «راه اجتهاد»، با محوریت برنامههای شورای عالی حوزه علمیه خراسان از سوی روابط عمومی این مرکز منتشر گردید. بنابراین گزارش، در این شماره، مصاحبههایی با موضوع تحول و گزارشی از فعالیتهای کمیسیونهای شورای عالی حوزه علمیه خراسان ارائه شد است. در این نشریه آثار و گفتگوهایی از: آیتالله سیداحمد علمالهدی، آیتالله مهـدی مرواریـد، آیتالله سیدمحمدمهدی موسوی خلخالی، آیتالله شیخ جواد مروی و حججاسلام سیدمصباح …
توضیحات بیشتر »برگزاری اولین کرسی دروس خارج در حوزه علمیه بجنورد
در سال تحصیلی جدید و همزمان با عید غدیر خم دروس خارج فقه و اصول در حوزه علمیه استان خراسان شمالی راهاندازی میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دروس خارج سطح چهار حوزه علمیه خراسان شمالی برای اولین بار با حدود ۴۰ نفر از طلاب و روحانیان در سال تحصیلی ۹۶-۹۵ تشکیل میشود. حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم یعقوبی، نماینده ولیفقیه و رئیس شورای استانی حوزه علمیه خراسان شمالی به تدریس خارج فقه میپردازد و نیز درس خارج اصول توسط آیتالله قربانی تدریس میگردد. بنابراین گزارش، کلاسهای این دروس از عید غدیر امسال در محل حسینیه شهدای مصلای امام خمینی(ره) بجنورد دایر میشود …
توضیحات بیشتر »نرم افزار کتابخانه «دروس حوزوی»
نرم افزار کتابخانه دروس حوزوی با ارائه ۲۳۰ عنوان در ۷۸۵ جلد کتاب از منابع دروس حوزه و به روزترین امکانات و قابلیتهای فنی و پژوهشی، دسترسی راحت تر طلاب علوم دینی و پژوهشگران به منابع علمی را فراهم نموده است. به گزارش شبکه اجتهاد، این نرم افزار حجم وسیعی از منابع و متونی که یک طلبه از آغاز دوران تحصیل خود در حوزه علمیه تا پایان سطح، در رشتههای ادبیات عربی، منطق، فقه واصول فقه، کلام، حکمت، حدیث و قرآن می بایست بیاموزد را در خود جای داده است. منابع موجود در این نرم افزار منحصر به متون درسی …
توضیحات بیشتر »خوشحالم سنت آیتالله بروجردی تحقق یافته است
مرحوم آیتالله بروجردی میفرمود، فقه شیعه در حاشیه فقه اهل سنت است، چون ائمه (ع) ما چشم به مسائل اجتماعی آنها داشتند که ببینند آنها چه نظری میدهند و روی نظر آنها نظر میدادند تا حق را بیان کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علوی گرگانی در دیدار رئیس پژوهشگاه مطالعات تقریبی ضمن تقدیر از چاپ موسوعه ۲۰ جلدی «السنه النبویه فی مصادر المذاهب الاسلامیه» گفت: از چاپ این موسوعه عظیم خوشحالیم، چاپ و توزیع این آثار علمی دلهای مرده را زنده میکند. ایشان افزود: ما خوشحال هستیم که این سنت آیتالله بروجردی تحقق یافته است و ایشان میفرمود، فقه …
توضیحات بیشتر »پاسخهای صریح به منتقدان اجرای طرح ساماندهی دروس سطح حوزه
مدیر حوزه علمیه استان قم در تبیین قانون جدید آموزشی حوزه برای سال تحصیلی جدید، حفظ هیمنه علمی حوزه علمیه قم، ایجاد تحرک و پویایی دروس آزاد، ترویج فرهنگ نظم پذیری جهت استفاده بهینه از دوران طلبگی و ترغیب طلاب تحصیل کرده به مهاجرت را از اهداف و آثار این طرح جامع برشمرد. شبکه اجتهاد: همزمان با آغاز سال تحصیلی ۹۶ – ۹۵، طرح ساماندهی سطوح عالی حوزه علمیه استان قم به طلاب حوزه اعلام شد. بر اساس این طرح طلاب موظف شدند که در پایههای ۷ تا ۱۰ پای درس فقه و اصول حضور اجباری داشته باشند؛ در حالی …
توضیحات بیشتر »پژوهشگاه «فقه نظام» در قم افتتاح شد
آیین افتتاحیه پژوهشگاه «فقه نظام» یک شنبه شب با حضور جمعی از فضلای حوزه علمیه قم در مؤسسه نورالثقلین برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیتالله محسن اراکی دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، حجتالاسلام والمسلمین حاج ابوالقاسم نماینده مردم زنجان در خبرگان، حجتالاسلام والمسلمین تلخابی نماینده مردم قزوین در مجلس خبرگان و جمعی از اساتید حوزه در این مراسم حضور داشتند. بر اساس این گزارش، این پژوهشگاه که با هدف بررسی و پاسخگویی به نیازهای جامعه اسلامی و استخراج منابع در عرصههای گوناگون فقه نظام، تربیت، اجتماعی و فرهنگی راه اندازی شده است مأموریت دارد که نرم افزار حکومت اسلامی …
توضیحات بیشتر »رسیدن به مقام اجتهاد مرهون نظم و فهم دروس است
آیتالله سبحانی رسیدن به مقام اجتهاد را مرهون دو عامل نظم در درس و فهم مطالب دانست و گفت: مرجعیت و اجتهاد قله درس در حوزه علمیه است، اما هرکسی نمیتواند به راحتی به این درجه برسد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله شیخ جعفر سبحانی در آغاز درس خارج فقه خود در مسجد اعظم با اشاره به آغاز سال تحصیلی ۹۶-۹۵ بر رعایت نظم در دروس تاکید کرد و اظهار داشت: مرجعیت و اجتهاد قله درس در حوزه علمیه است، اما هرکسی نمیتواند به راحتی به این درجه برسد. این استاد برجسته حوزه بیان کرد: لازمه رسیدن به مرجعیت در …
توضیحات بیشتر »در فقه اجتماعی نهادینه سازی نکردیم/ نظام بانکی باید بر اساس ایجاد عدل حرکت کند
آیتالله اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم بر لزوم توجه و نهادینه سازی فقه اجتماع در حوزه و تسری آن در لایههای مختلف جامعه تاکید کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محسن اراکی یکشنبه شب در مراسم آغاز به کار پژوهشگاه فقه نظام در قم گفت: مساله فقه نظام، مهمترین مسالهای است که باید مورد بحث و توجه قرار گیرد؛ این فقه از فقه فرد مهمتر است؛ فقه فردی مقدمه فقه نظام است. وی افزود: اساس مباحث مربوط به فلسفه فقه نظام آن است که مکلف به تکالیف الهی آیا فرد است یا مکلفی به نام جامعه …
توضیحات بیشتر »نیازمند فهم پرسشها نو برای ورود به ابواب جدید فقه هستیم
مدیر حوزههای علمیه با اشاره به اینکه اگر بخواهیم در ابواب جدید فقه ورود کنیم، نیازمند فهم پرسشهای نو هستیم، اظهار داشت: امروز پرسشهایی نو در علوم و مکاتب گوناگون جهان وجود دارد که پرداختن به آن هیچ اشکالی نداشته و مهم آن است که تحت تأثیر داوریهای آنان قرار نگیریم؛ اگر سؤالات و موضوعات علوم و مکاتب گوناگون را دریافت کرده؛ مورد مداقه قرار داده و پرسشهای نو را رویاروی فقه عظیم قرار دهیم، امری ممدوح بوده و بالاتر از آن، وظیفه حوزههای علمیه میباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله اعرافی در مراسم افتتاحیه دوره تمهیدی رشته فقه الاقتصاد …
توضیحات بیشتر »تأکید آیتالله مکارم بر حفظ سرمایه و سنتهای حوزه علمیه
سنتهای حوزه، نتیجه زحمات علمای بزرگ آن است که باید حفظ شود؛ اخیراً مشاهده میشود که فرهنگ دانشگاهی در حال تسلط بر بخشی از فرهنگ حوزوی است که مناسب نمیباشد و حوزه باید مسیر خود را حفظ نماید. به شبکه اجتهاد، آیتالله ناصر مکارم شیرازی پیش از ظهر امروز در مراسم آغاز سال تحصیلی حوزههای علمیه که در مدرسه علمیه فیضیه قم برگزار شد، اظهار داشت: امروز روز مبارکی برای جهان اسلام و حوزههای علمیه است؛ چراکه دروس حوزه آغاز شده و روز خدمت بیشتر به عالم اسلام و مکتب اهل بیت(ع) و جهان تشیع میباشد. این مرجع تقلید با …
توضیحات بیشتر »نگاهی به شماره اول و دوم فصلنامه «جستارهای فقهی و اصولی»
فصلنامه «جستارهای فقهی و اصولی» اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، با مدیر مسئولی حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهیخراسانی و سردبیری حجتالاسلام دکتر حسین ناصری مقدم منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره اول و دوم فصلنامه «جستارهای فقهی و اصولی» (ویژه زمستان ۹۴ و بهار ۹۵) با چندین مقاله علمی، بههمراه چکیده عربی و انگلیسی، جهت دریافت رتبه علمی پژوهشی از کمیسیون نشریات علمی مرکز مدیریت حوزههای علمیه منتشر گردیده است. عناوین شماره اول (زمستان ۹۴): «بُننگرۀ «شخصیتگرایی» در اصولفقه و هویتیابی نظریۀ حقالطاعه؛ علی الهی خراسانی»، «کارآمدسازی مبحث «حقیقت شرعیه»؛ جواد ایروانی»، «بررسی استصحاب تقدیری از دیدگاه …
توضیحات بیشتر »فقه شیعه به موازات زمان گسترده شده است/ حوزه امروز متفاوت با گذشته است
اگر امروز صاحب جواهر زنده بود و قصد تحریر یک دوره فقه کامل مطابق با نیازهای روز را داشت، باید قریب به ۸۰ جلد مینوشت؛ بنابراین ماهیت فقه شیعه اینگونه است که از نظر عرضی و سطحی، سیر تکاملی داشته و به موازات زمان و نیازها گسترده تر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسن نظری شاهرودی در نشستی خبری با أصحاب رسانه استان قم که با موضوع راه اندازی رشته فقه الاقتصاد در مؤسسه عالی فقه و علوم اسلامی برگزار شد، به ظرفیت حوزههای علمیه برای تخصصی شدن فقه و نحوه گسترش فقه شیعه اشاره و اظهار …
توضیحات بیشتر »بایستگیهای روششناسی در فقه تمدنی/ بدون فقه جواهری دچار توهم فقه خواهیم شد
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به اهمیت پرداختن به فقه تمدنی و لزوم اطلاع از بایستگیها برای روش شناسی در فقه تمدنی، گفت: وقتی ما میگوییم تمدن یعنی تمدن اسلامی، یعنی کاری بشود که اهداف خداوند در بعث رسولان و در انزال کتب آسمانی و تشریع مقررات دینی، در تمام شؤون زندگی انسانها پیدا شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در نشست علمی روش شناسی فقه تمدنی، در جمع طلاب حوزه علمیه اصفهان، با بیان این که روش شناسی فقه تمدنی موضوعی دست نخورده و بکر …
توضیحات بیشتر »تحول در متون درسی با رویکرد روشنفکری به صلاح حوزه نیست
حجت الاسلام خسروشاهی با تأکید بر این که تحول در متون درسی حوزه باید با حفظ فرهنگ سنتی باشد، گفت: اگر بنا باشد گروهی را مأمور کنیم که متن جدیدی را تدوین کنند و همان متن هم بخواهد در حوزه تدریس شود، بی فایده بوده و از سوی دیگر اگر این متن با رویکرد روشنفکری تغییر کند، به صلاح حوزه نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید محمدباقر خسروشاهی عضو شورای مدیریت حوزه علمیه تهران، با بیان این که تغییر و تحول متون درسی طلاب از ضروریات امروز حوزه علمیه است، به رسا گفت: تحول در متون حوزه خوب …
توضیحات بیشتر »توصیههای آیتالله صافی به شورای عالی حوزههای علمیه
آیتالله صافی گلپایگانی تأکید کرد: هر چه بیشتر استقلال حوزههای علمیه برقرار باشد و تمام تصمیمات و برنامهریزیهای مربوط به حوزه، در همه جهات، زیر نظر حوزه و علماء و حوزویان باشد، خطّ موفّق و واقعی که از اوّل، اسلاف این نهاد با برکت و مهمّ داشتهاند محفوظ میماند، و از انحراف در این مسیر جلوگیری میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله لطفالله صافی گلپایگانی از مرجع تقلید قم در دیدار اعضای شورای عالی حوزههای علمیه ضمن با اهمیتشمردن برنامهها و فعالیتهای شورای عالی حوزهها و تقدیر از ارائه گزارش و تشکّر از اعضای قبلی شورا، توصیههای مهمّی کرد. حوزه …
توضیحات بیشتر »نبراس الأذهان فی اصول الفقه المقارن
مجموعه حاضر، رویکردی تطبیقی در مورد مسائل مربوط به اصول فقه شیعه و مذاهب اربعه اهل سنت و مذهب زیدیه است. در این اثر دیدگاههای برخی از اصولیان شیعه و اهل سنت با هم مقایسه شده و مبانی و مصادر اجتهاد از منظر آنان با یکدیگر تطبیق داده شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب ۵ جلدی «نبراس الأذهان فی اصول الفقه المقارن» به زبان عربی به قلم استاد سیدمیرتقی حسینی گرگانی، مدرس خارج فقه و اصول و عضو هیأت مدیره انجمن اصول فقه حوزه علمیه قم نگاشته شده است. اولین انتشار این مجموعه در سال ۱۳۹۲و ۱۳۹۳ بوده و …
توضیحات بیشتر »محورهای هفتگانه برای تقویت درس خارج حوزه
آیتالله علیرضا اعرافی در جمع مدیر و معاونین حوزه علمیه استان قم به تشریح محورهایی برای تقویت درس خارج حوزه پرداخت و گفت: باید از این سرمایه عظیم درس خارج بهرهبرداری کرد و مهندسی کلانی برای آن تعریف نمود، بدون اینکه سازکار آن بهم بریزد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیرضا اعرافی مدیر حوزههای علمیه در جمع مدیر و معاونین حوزه علمیه استان قم بابیان اینکه فعالیت مسئولین و معاونین حوزه، برای رشد حوزه بسیار مهم و تأثیرگذار است، بیان داشت: حوزه علمیه جایگاه عظیمی در جامعه دارد و خدمت در این دستگاه نعمت بزرگی است که نصیب ما شده …
توضیحات بیشتر »نگاهی به جدیدترین شماره «تقریرات»
در شماره جدید این دوماهنامه، مقالات، گزارشها و مصاحبههایی درباره صدمین سالروز تولد آیتالله صافی گلپایگانی، کارکرد سیاسی و اجتماعی استخاره، پروژه فکری اصلاح دینی سید کمال حیدری و حوزه علمیه افغانستان آمده است. به گزارش شبکه اجتهاد، دوماهنامه فرهنگی «تقریرات» به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی علی اشرف فتحی در ۶۸ صفحه منتشر و روانه بازار مطبوعات شده است. در شماره چهارم و پنجم این دوماهنامه فرهنگی، مقالات، گزارشها و مصاحبههایی درباره صدمین سالروز تولد آیتالله صافی گلپایگانی، کارکرد سیاسی و اجتماعی استخاره، پروژه فکری اصلاح دینی سید کمال حیدری و حوزه علمیه افغانستان آمده است. همچنین دو پرونده …
توضیحات بیشتر »بررسی حکم فقهی حرمت حفظ کتب ضلال
در کتاب های فقهی از گذشته تا اکنون به حکم حرمت در خصوص حفظ برخی کتب اشاره شده است که از آن ها به «کتب ضلال» تعبیر می شود. هرچند تعریف ضلال (و هدایت) و اضلال (و اهتداء) در لسان فقها چندان روشن نیست اما وقتی از حرمت حفظ (از تلف) سخن می گویند مرادشان جلوگیری از استماع (و اطلاع) از سایر اقوال است و ادله ای که در این خصوص آورده اند نیز با خلط بین دو مقام استماع (و اطلاع) و مقام اتباع، گویا مبتنی بر این پیش فرض است که بین استماع (و اطلاع) با اتباع، ملازمه جریان دارد و اگر جلوی استماع گرفته شود قطعاً جلوی اتباع نیز گرفته خواهد شد. نتیجه اینکه اولاً ادله ای که ادعا شده همگی قاصر از اثبات حکمی در خصوص جلوگیری از استماع است، در ثانی خلط دو مقام، جایز نیست چراکه صرف استماع منجر به اتباع نمی شود و بین آن ها هیچ گونه ملازمه ای وجود ندارد. نهایت اینکه با توجه به وجود کتابی چون قرآن که از طرفی خود مجمع الاقوال است و انتخاب قول احسن برای اتباع را هم از میان اقوال مختلف به عهده انسان گذاشته و هیچ اکراهی در این زمینه را روا ندانسته و از طرف دیگر با وجود قول احسن (قول خدا) در آن به عنوان قول معیار، دیگر بحث از اتلاف کتاب یا ممنوعیت استماع قولی، بی معناست.
توضیحات بیشتر »خط سیر «فقه» و «فقها» در دوران قاجار
زمانی که مشروطه اتفاق افتاد تعارضی بین سلطنت و مشروطه رخ داد، اینجا فقها وارد میدان شدند و این انحطاط موجود در کشور را گوشزد کردند، مهمترین عامل انحطاط هم استبداد حکومت بود، چنین چیزی فقه متناسب با خود را میطلبید. شبکه اجتهاد: بعد از ائمه اطهار (ع) فقها براساس اخبار فتوا میدانند مثل مکتب قم، امثال مرحوم کلینی که در حوزه ری بودند اینها صرفاً به روایات بسنده میکردند. بعدش ما شاهد یک اجتهاد هستیم که از زمان شیخ مفید و شیخ مرتضی، شیخ طوسی و علامه حلی ادامه دارند تا رسیده به شهید اول و محقق اردبیلی و …
توضیحات بیشتر »نگاهی به مقالات پنجمین شماره دوفصلنامه «فقه مقارن»
پنجمین شماره دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی «فقه مقارن» دانشگاه مذاهب اسلامی با مقالاتی از اساتید و صاحبنظران حوزه و دانشگاه در زمینهٔ مباحث و مسائل مستحدثه از دیدگاه فقه مذاهب اسلامی چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره پنجم دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی «فقه مقارن» دانشگاه مذاهب اسلامی به همراه چکیده عربی و انگلیسی بهعنوان نخستین مجله تخصصی در حوزه فقه مقارن چاپ و روانه بازار نشر شد. بنابراین گزارش، سرمقاله دوفصلنامه با عنوان «آرمان فقه مقارن» از دکتر عابدین مؤمنی، «طواف نساء امامیان و طواف وداع سنیان؛ گسستها و پیوستها» از سید حامدحسین هاشمی، «متعه طلاق در …
توضیحات بیشتر »