اجتهاد و اصول فقه

جناب عابدینی از انفتاح باب اجتهاد در شیعه گفته‌اند. به ایشان باید گفت انفتاح باب اجتهاد به معنای بی‌بنیانی و بی‌ضابطگی نیست؛ انفتاح باب اجتهاد به معنای پویایی اجتهاد اما در قالب انضباط و هنجارهای فقه است. آیا می‌توان انکار کرد که هر علمی باید با ابزارهای خودش پیش برود؟ برای مثال فردی هر روز ۹ صبح نمازی را خلق کند (شبیه به پیشنهادی که ایشان در باب حج دارند)، نماز جمعه را یکشنبه بخواند و روزه رمضان را در وقت گرما به زمستان منتقل کند و نام همه را اجتهاد پویا بگذارد! شبکه اجتهاد: چندی پیش استاد ابوالقاسم علیدوست …

«عصری سازی افعال پیامبر(ص)؛ مبانی، مراحل، نمونه‌ها» عنوان اثری است که به قلم حجت‌الاسلام‌ والمسلمین مهدی مردانی، به‌تازگی از سوی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر و روانه بازار نشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، الگو گیری از رفتار پیامبر(ص) همیشه آسان نیست و گاه بهره‌گیری از افعال ایشان به دلیل محدودیت‌های تاریخی دشوار می‌نماید. ازاین‌رو، برای الگو گیری از افعال پیامبری که چهارده قرن با مخاطب امروز فاصله دارد، می‌باید اقتضائات عصر جدید را در نظر گرفت و رفتارهای ایشان را متناسب بافرهنگ زمانه «عصری‌سازی» کرد؛ موضوعی که با توصیف متون رفتارشناسانه پیامبر(ص) پدید نمی‏آید و نیازمند …

کتاب «افواه الرجال» اثر مرحوم آیت‌الله‌ سید احمد زنجانی برای نخستین بار توسط انتشارات مرکز فقهی امام محمد باقر (ع) چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، از مهمترین سنّت‌های دیرین و رایج در حوزه‌های علمیّه، سنّت تقریرنویسی است که با نگارش و ثبت دروس شفاهیِ بزرگان، نقشی سترگ در حفظ میراث علمی ایشان و انتقال آن به آیندگان دارد. کتاب «أفواه الرجال» از تقریرات ارزندۀ فقهی است که در آن، مرحوم آیت‌الله‌ سید احمد زنجانی، افادات چند تن از استادان خویش را با بیانی متقن و دور از اطناب، در قالب دو جلد، تقریر کرده‌ است. در این …

محقق و پژوهشگر حوزه علمیه خراسان در نشست گروه رجال و حدیث گفت: انتشار کتاب شریف کافی پس از زمان غیبت صغرا و کمی بعد از غیبت کبرا بوده است، چون مرحوم کلینی در پایان غیبت صغرا از دنیا رفتند و بعد از آن کم‌کم کتاب منتشر شده است؛ مخصوصاً اگر سلسله اسانید کافی را ببینیم، در رسیدن این‌ها به معصوم، از طریق کافی چند حلقه داریم. به‌گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام سیدمحمدجواد سیدشبیری، محقق و پژوهشگر این حوزه در پنجاه‌وچهارمین نشست از سلسله نشست‌های گروه رجال و حدیث معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان که با موضوع «اعتبارسنجی کتاب کافی و …

شبکه اجتهاد: چندصباحی است که در مجامع علمی، نظریه جدیدی با عنوان «فقه نظام ساز» مطرح و نشست‌هایی پیرامون ماهیت و چیستی آن برگزار‌ می‌شود. گزافه نیست اگر ادّعا شود که یکی از زیربنایی‌ترین مباحث در فرآیند نظریه پردازی پیرامون ماهیت فقه نظام ساز، تعیین دقیق تیپ شناسی این نظریه است. بنظر‌ می‌رسد تا تکلیف خود را نسبت به طیف شناسی این نظریه روشن نکنیم و مُوشکافی جدی در مورد سنخ شناسی آن انجام نشود؛ نه‌ می‌توان به دالّ مرکزی این نظریه نزدیک شد و نه‌ می‌توان منابع و روش شناسی دقیقی از آن را ارائه کرد. از این رو …

حجت‌الاسلام محمدحسین ملک‌زاده ضمن اشاره به چیستی نظریه فقهی درباره سه اصل و چهار مرحله مورد نیاز برای تولید نظریه فقهی توضیح داد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «دستیابی به نظریه فقهی؛ با بهره‌گیری از اصول حاکم بر فقه نظام‌ساز» با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین ملک‌زاده، استاد حوزه علمیه، جندی قبل در موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) برگزار شد. در ادامه گزیده‌ای از مباحث جلسه را می‌خوانید؛ بحث را در پنج محور دنبال می‌کنم؛ محور اول تعریف اجتهاد، محور دوم منظور از نظریه فقهی، محور سوم منظور از فقه نظام، محور چهارم بیان اصول حاکم بر فقه نظام …

حجت‌الاسلام سیدحسین منافی ضمن تاکید بر اهمیت بررسی اصل عدم تقیه و کاربرد آن در استنباط از روایات، به نقد و بررسی ادله این اصل و بیان اشکالات آن پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «اصل عدم تقیه در روایات» با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسین منافی، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد که خلاصه آن را در ادامه می‌خوانید؛ یکی از مباحث مهم که در استنباط شیعه مهم است روایات است، چراکه استنباط در فقه و تحلیل معارف دین غالبا متکی بر روایات است. اساسا در کتاب، عقل و اجماع موارد قابل …

کتاب «زیارت عاشورا، از آغاز تا امروز» تألیف حجت‌الاسلام سید مهدی محمودی در ۴۸۰ صفحۀ تمام رنگی وزیری به‌وسیلۀ مؤسسۀ کتاب‌شناسی شیعه با همکاری آستان قدس حسینی و با تقریظ آیت‌الله صافی گلپایگانی (قدس‌سره) به چاپ رسید. در این کتاب شبهۀ وقوع تحریف در زیارت عاشورا با استناد به بیش از ۱۶۰ نسخۀ خطی از منابع این زیارت، پاسخ استدلالی داده شده و اثبات شده است که زیارت عاشورای مشهور اصیل و دارای سند معتبر است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از شبهه‌هایی که در دهه‌ها و به‌خصوص سال‌های اخیر، به شکل گسترده منتشر شده و حتی برخی عالمان را …

استاد علیدوست مطرح کرد: بنده به عنوان «مسئول کرسی‌‌های نظریه‌پردازی و نوآوری» و همچنین «مسئول انجمن فقه و حقوق حوزه» از آقای احمد عابدینی دعوت می‌کنم مراحل درخواست برای ارائه‌ی نظریه را از طرق رسمی طی کرده و در این محافل علمی و تخصصی نظرات خود را ارائه دهند تا مورد نقد و ارزیابی قرار گیرد. شبکه اجتهاد: مدتی است در شبکه‌های اجتماعی کلیپ‌هایی از سوی جناب آقای احمد عابدینی با موضوعات مختلف فقهی و … منتشر شده ‌است. استاد محترم ابوالقاسم علیدوست در واکنش به این مطالب منتشر شده کلیپ و متنی منتشر نموده‌اند که تقدیم می‌گردد. بسم الله …

استاد محمدحسن ربانی بیرجندی در نشست «روش شناسی اعتبار سنجی محتوایی حدیث با تاکید بر توقیعات» به واکاوی منهج‌های اعتبار سنجی و کاربرد توقیعات پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن ربانی بیرجندی، استاد باسابقه حوزه علمیه مشهد در پنجاه ویکمین نشست از سلسله نشست‌های گروه رجال وحدیث معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان که با موضوع «روش شناسی اعتبار سنجی محتوایی حدیث با تاکید بر توقیعات»، به صورت مجازی برگزار شد؛ بیان کرد: برای پرداختن به این موضوع، ابتدا باید منهج‌های اعتبار سنجی روایات را یاد آور شد. استاد دروس خارج فقه واصول با اشاره به وجود دو منهج …

عضو خبرگان رهبری و استاد سطح خارج حوزه علمیه قم، گفت: ما نباید بگوییم «امداد سکولار»، بلکه باید بگوییم «امداد توسط یک سکولار»، امداد فی نفسه سکولار نیست و قرآن و روایات، امداد را مهم شمرده‌اند و بخشی از دین، امداد است ولو این امداد با انگیزه انسانی رخ دهد گرچه اگر با انگیزه ایمانی باشد، سطح کمال فعل بالاتر است و بعد استکمالی آن در انسان بیشتر و است و شکر انسان را بیشتر می‌کند ولی معنای این سخن آن نیست که یا امداد ایمانی یا هیچ؛ بلکه امداد بخشی از دین است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد احمد …

فقه نظام قدرت سرپرستی اراده‌ها برای ساخت یک تمدن که در آن، ساختارها و مفاهیم و محصولات هستند را داشته باشد. البته وظیفه سرپرستی اراده‌ها متوجه حکومت است؛ لذا فقه نظام ساز، درحقیقت «فقه حادثه ساز» است و مقدم بر زمان است که استراتژی حاکم بر جهان را تعیین‌ می‌کند و سازوکارهای اجرایی فقه هم در ذیل آن ساخته‌ می‌شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، همایش ملی «فقه نظام ساز؛ چیستی، ساختار و رویکردها» به همت موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) و با همکاری نهادی‌های حوزوی و دانشگاهی، پنج‌شنبه گذشته با حضور اندیشوران، فضلا و طلاب حوزه علمیه قم …

رسالهٔ طهارت یا نجاست کفّارِ غیر اهل کتاب به قلم هادی صادقی به‌تازگی از سوی نشر نشر دفتر عقل روانه بازار کتاب شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این رساله، نگاه تاریخی و فقهی به موضوع طهارت  یا نجاست کفّار غیراهل کتاب دارد. مصنّف با ترمینولوژی کفر، تعیین اصناف کفر و موضوع شناسی دقیق مباحث پیرامون کُفر، چارچوب پژوهش مناسبی را ترسیم نموده است. بررسی، نقد وارزیابی ادلّه اربعه فقها (کتاب، سنّت، عقل و اجماع) در نجاست یا طهارت کفّار غیراهل کتاب که در حقیقت قلب این رساله هستند؛ در بخش دوّم این اثر آمده است. مؤلف در جمع بندی می‌نویسد: …

کتاب «تکفیر در ترازوی فقه شیعه» اثر نسرین میانجی از سوی دانشگاه ادیان و مذاهب در ۲۰۴ صفحه منتشر شده است. این اثر مشتمل بر پیشگفتار، مقدمه و چهارفصل است. مؤلف در مقدمه به‌درستی تکفیر را «پدیده شوم» و مانع وحدت مسلمانان می‌داند و در ادامه به کتاب الفکر التکفیر عند الشیعه؛ حقیقه أم افترا اثر عبدالملک بن عبدالرحمان الشافعی مصری می‌پردازد که اثری ضد تقریبی است و می‌توان گفت کتاب حاضر در پاسخ به آن نوشته‌شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، میانجی در مقدمه اثر خود، بدون ذکر مدخل اتصالی یک‌باره سراغ بحث تکفیر می‌رود، درحالی‌که بهتر بود با …

نشریه دیده‌بان اندیشه به مقتضای رسالت تبیین‌گرایانه در شماره جدید خود به منظور ارائه فهمی عمیق از پروژه احیاگری استاد مطهری، محورهای «واژه‌شناسی اصلاح و احیاء»، «مقدمات پروژه احیاگری شهید مطهری»، «مدل احیاگری شهید مطهری» و «تفاوت احیاگری شهید با اصلاحات روشنفکری» را مورد بررسی قرار می‌دهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از چالش‌های مهم انسان با مقوله دین که مخصوصا در دوران مدرن و با پیدایش سبک‌های مختلف زندگی، به آن توجه شده، تغییرات حاصل‌شده در زندگی و فرهنگ جوامع است که غبار کهنگی به چهره ادیان سنتی می‌پاشد. ظهور رنسانس در عالم مسیحیت، راه حل این چالش را …

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم، گفت: امام خمینی در کتاب «الطهاره»، دایره را برای فتوادادن محدود به روایات کتب اربعه و امثال آن نمی کند، می گوید همین شهرت عظیمه کافی برای فتواست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمد عندلیب همدانی در نشست علمی «جایگاه تراث روایی در مبانی مکتب قم – از حاج شیخ عبدالکریم حائری تا امام خمینی» که از طرف موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) برگزار شد، اظهار داشت: بزرگان شیعه از ابتدا تاکنون، مبانی متفاوتی در مواجهه با حدیث دارند،‌ می‌توان این دیدگاه‌‌ها را به ۶ قسم تقسیم کرد گرچه خود گرایش‌‌های …

استاد احمد مبلغی ضمن اشاره به سه سنخ نقدهای امام خمینی(ره) بر محقق نائینی تصریح کرد: شما با سنخ‌شناسی هم شخصی که مورد نقد قرار گرفته را بهتر می‌شناسید و مکتب و مدرسه او را می‌فهمید و هم ناقد و مدرسه ناقد را می‌شناسید. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «سنخ‌شناسی نقدهای امام خمینی(ره) به محقق نائینی» چندی قبل با سخنرانی استاد احمد مبلغی، رئیس شورای دین پژوهان کشور و عضو مجلس خبرگان رهبری و استاد درس خارج حوزه علمیه قم به همت مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد که گزیده آن را در ادامه می‌خوانید؛ موضوع بحث ما نقدهای …

حجت‌الاسلام والمسلمین غفوری با اشاره به کارکردهای فقه سنتی و فقه نظام ساز، گفت: در فقه سنتی، فقیه به دنبال کشف احکام فردی و پراکنده ولو در یک باب واحدی است اما در فقه نظام، فقیه به دنبال کشف شریعت و نگاه و حکم شارع نسبت به مسائل کلان و حل مسائل پیرامون آن است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین خالد غفوری، عضو هیئت علمی جامعه المصطفی در هشتمین پیش نشست همایش فقه نظام ساز با موضوع «ماهیت و امکان فقه نظام ساز» که در محل موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع)، برگزار شد، با اشاره به تعریف نظام، …

رژیم مطالعاتی ذیل، تحت نظارت علمی استاد محمدباقر ملکیان و در سه سطح مقدماتی، متوسطه و پیشرفته تدوین شده است. هدف از بخش مقدماتی، آشنایی کلی و اولیه با کلان مساله‌های دانش حدیث و زمینه‌های مطالعاتی موجود در این حوزه است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جایگاه و میزان تاثیر دانش حدیث و همچنین شناخت سرگذشت و اعتبار‌سنجی آن، در مسیر تفقه و استنباط دینی بر کسی پوشیده نیست. عوامل متعددی می‌تواند باعث کم‌رغبتی علاقه‌مندان دانش‌های حدیثی نسبت به ورود جدی به این عرصه شود که بی‌شک یکی از مهمترین این عوامل نبود یک سیر مطالعاتی منظم،‌ منسجم و کارآ در …

حجت‌الاسلام سیدباقری گفت: هدف عمده و اساسی نظام سازی، رسیدن به عدالت است، زیرا هسته مرکزی نظام سیاسی اسلام عدالت بوده و هدف عمده نظام سازی، نظریه پردازی ساخت جامعه عادلانه است. به گزارش شبکه اجتهاد، نظام سازی در فقه، یکی از پرسش‌‌های نوشونده جدی است که در چند دهه گذشته به ویژه پس از انقلاب اسلامی، مورد توجه بوده است و موافقان و مخالفان بسیاری را برانگیخته است. نظام سازی، تکاپویی روشمند، متکی بر مبانی ارزشی و هنجاری و با بهره گیری از منابع عقلی و نقلی است برای ساخت و ایجاد مجموعه‌ای از عناصر نرم افزاری و اندیشه‌ای …

یک پژوهشگر حوزوی با بیان اینکه آثار و بیانات رهبری بیانگر مبانی فقهی ایشان است، اظهار داشت: در نگاه رهبری فقه نظام ساز در واقع فرایندی تدریجی و تکاملی است که برایند هم افزایی همه علوم اسلامی است و به تعبیری نظام سازی کار ویژه همه ارکان و علوم و دانش‌‌های حوزوی است به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام سیدمهدی موسوی در ششمین پیش نشست همایش ملی فقه نظام ساز با موضوع «فقه نظام ساز از دیدگاه امام خامنه‌ای» با اشاره به نگاه اجتماعی و عمل گرایانه مقام معظم رهبری، گفت: ایشان معتقدند همه علوم اسلامی باید ثمر عینی، اجتماعی و …

شبکه اجتهاد: شاید برای بسیاری چون نگارندهٔ این سطور، سؤال باشد که صحیح بخاری چگونه این جایگاه را بین اهل سنت یافته است که آن را به تعبیر خودشان (تالی تلو قرآن) می‌دانند! به نظر برخی محققان که شاید در نظر دیگران نگاهی بدبینانه تلقی شود، یک وجه عمدهٔ آن، عدم التفات بخاری به اهل بیت و روایت از آن بزرگواران است. چه از امام صادق (ع) با آن کثرت حدیث حتی یک روایت هم نقل نکرده است. فراتر از این، بخاری از کسانی همچون عمران بن حطان و عکرمه نقل روایت می‌کند که اولی ناصبی و دومی از خوارج …

حاج شیخ دنبال «اصالت درس و بحث» بود، بدون درگیر شدن در حوادث روزانه و در عین حال مدیریت وضعیت موجود آنچنان‌که به اصالت درس آسیب نرسد. این‌ها را کسی‌ نمی‌تواند انکار کند، جدای از آن‌که حاج شیخ، فقط به فکر حوزه نبود، به فکر قم هم بود و خیلی خدمات کرد. حکومت هم کم و بیش همراهی داشت. رجال حکومتی هم رفت و آمد داشتند. مهم‌ترین آنها نماینده چند دوره قم تولیت بود که رفت و آمدش با حاج شیخ بسیار دوستانه بود. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین رسول جعفریان گردآورنده و نگارنده اکثریت مجموعه مقالاتی است که تحت عنوان …

فلسفه فقه‌ می‌گوید که غرض از فقه نقشه راه زندگی مردم است و طبعاً نقشه راه زندگی مردم به‌گونه‌ای باید باشد که امکان انجام داشته باشد و در فضای زندگی برای همگان قابل انجام باشد و همچنین مومنان را به حاشیه و انفعال نکشاند. طبیعتاً نقشه راه زندگی عملی مردم در جامعه باید به‌گونه‌ای مستند به شریعت و مبانی فقهی باشد، اما مردم را به زحمت مضاعف نیاندازد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام و المسلمین سید سجاد ایزدهی رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه در گفت وگو با شفقنا، به‌جایگاه، نقش و کارکرد فقه به خصوص فقه امام صادق(ع) در جامعه …

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه سفید نمایی حوزه‌های علمیه به این معنی که همه چیز در حوزه علمیه خوب و مطلوب است و مشکلی نیست هم اشتباه است، ولی سیاه نمایی و بد نمایی به مراتب بدتر است، گفت: دغدغه‌های بزرگان و مراجع حوزوی در این زمینه قابل اهمیت است و باید همه آنچه که در حوزه‌های علمیه از منظر تولیدات رخ‌ می‌دهد، در جامعه دیده شود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، صبح امروز در نشست ماهانه مدیران مدارس علمیه استان اصفهان اظهار کرد: در حدیثی شریف از امام صادق(ع) آمده است «إنَّ اللّه …

استاد انصاری قمی گفت: ما در همان تاریخ عالمان دیگری داشتیم که به شهرهای بزرگ و کوچک می‌رفتند ولی بعد از مدتی به مکان دیگری کوچ می‌کردند. حتی شخصیت علمی برجسته‌ای همچون مرحوم حاج سیدحسین قمی وقتی به مشهد نقل مکان کرد و وارد حوزه مشهد شد از اقبال خوبی از سوی علمای خراسان مواجه نشد و آنها حتی مسندهای تدریس خود را تعطیل و واگذار نکردند. اینجا به‌خوبی می‌شود به این سوال پاسخ داد که از میان حوزه‌های علمیه گوناگون در سطح کشور، چرا فقط قم به چنین جایگاه منیع و رفیعی دست یافت؟ و در پاسخ فقط باید …

رئیس مرکز فقهی ائمه اطها(ع)، موضوع شناسی را یکی از ضرورت‌های بسیار روشن و غیر قابل انکار در مباحث اجتهادی دانست و ابراز کرد: اصلاً فقیه در زمان ما بدون موضوع شناسی نمی‌تواند فتوا بدهد؛ اگر در زمان گذشته با اما و اگر تردید و … به صورت‌های این چنینی حرف‌‌هایی زده می‌شد، جامعه در زمان ما با اما و اگر نمی‌تواند و قانع نمی‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدجواد فاضل لنکرانی در دیدار معاون آموزش حوزه علمیه خراسان با اشاره به گام‌‌های خوب تحولی که در حوزه خراسان برداشته شده است، ابراز کرد: قرارگاه‌ها علمی و هیئت‌های اندیشه‌ورز …

استاد درس خارج فقه حوزه علمیه قم با بیان اینکه در فقه رایج ما بیشتر بر روایات تکیه می‌‌‌شود، گفت: ائمه (ع) به ویژه امام باقر(ع) و امام صادق (ع) که بیشترین روایات فقهی از آنان است، با توجه به واقعیت موجود در زمان خویش، به بیان احکام الهی می‌‌پرداختند و به مسائل مورد ابتلای مردم در زمانه خویش بی‌‌‌تفاوت نبودند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید جواد ورعی، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم اشاره به ابعاد متنوع مکتب امام صادق(ع) و تربیت شاگردان مختلف در رشته‌‌های گوناگون علمی و در دانش‌‌‌های مختلف کلام، تفسیر، فقه و … …

شبکه اجتهاد: بعد از گلایه از فقیهانِ اهل سنت که نگاهی به فقه امام صادق (ع) ندارند، گلایه‌ای از خودی‌‌ها هم هست که امروز در برخی مسائل یا سخت گیری‌‌های شدیدی ‌می‌شود مانند قصه رویت هلال و یا در «فقه سیاسی» تصمیماتی اتخاذ ‌می‌شود و گرچه با فقه توجیه ‌می‌شود ولی دلنشین نبوده و پاسخگویِ نیازها و شبهات نیست و برای فرار از پاسخ؛ تمسک به ادعاهایی چون حقِ اِعمال ولایت و یا ادعای اتصال حاکمان به عالَم غیب و مانند آن ‌می‌شود و نتیجه‌ای جز «فقه گریزی» نخواهد داشت! فقه اهلبیت؛ فقه امام صادق(ع) فقه شیعه به عنوان فقه …

استاد ابوالقاسم علیدوست بر ضرورت استفاده فقیه از نظرات کارشناسان امین تاکید کرد و گفت: فقیه نمی‌‌تواند در حوزه‌هایی که تخصص و تمحض ندارد، نظر بدهد در اینجا باید از کارشناسان استفاده کند. چندسالی است که پدیده‌ای به نام درس سه ضلعی را تعریف کردم به این معناکه در کنار فقیه، یک کارشناس متخصص صاحبنظر باشد که بتواند دقیق موضوع را تبیین کند یعنی فقیه احکام بورس را بیان کند و تعریف بورس را برعهده کارشناس بگذارد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، جداکردن ظرفیت فقه از گزاره‌های موجود را مورد توجه قرار داد و اظهار داشت: اگر این …