حجتالاسلام سیدباقری گفت: هدف عمده و اساسی نظام سازی، رسیدن به عدالت است، زیرا هسته مرکزی نظام سیاسی اسلام عدالت بوده و هدف عمده نظام سازی، نظریه پردازی ساخت جامعه عادلانه است. به گزارش شبکه اجتهاد، نظام سازی در فقه، یکی از پرسشهای نوشونده جدی است که در چند دهه گذشته به ویژه پس از انقلاب اسلامی، مورد توجه بوده …
Read More »اجتهاد و اصول فقه
فقه نظام ساز در نگاه رهبری فرایندی تدریجی و تکاملی دارد
یک پژوهشگر حوزوی با بیان اینکه آثار و بیانات رهبری بیانگر مبانی فقهی ایشان است، اظهار داشت: در نگاه رهبری فقه نظام ساز در واقع فرایندی تدریجی و تکاملی است که برایند هم افزایی همه علوم اسلامی است و به تعبیری نظام سازی کار ویژه همه ارکان و علوم و دانشهای حوزوی است به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام سیدمهدی موسوی …
Read More »بخاری و تقطیع عامدانۀ حدیث/ سیدمحمد طباطبایی یزدی
شبکه اجتهاد: شاید برای بسیاری چون نگارندهٔ این سطور، سؤال باشد که صحیح بخاری چگونه این جایگاه را بین اهل سنت یافته است که آن را به تعبیر خودشان (تالی تلو قرآن) میدانند! به نظر برخی محققان که شاید در نظر دیگران نگاهی بدبینانه تلقی شود، یک وجه عمدهٔ آن، عدم التفات بخاری به اهل بیت و روایت از آن …
Read More »شیخ عبدالکریم حائری دنبال «اصالت درس و بحث» بود/ موضع حاج شیخ درباره علم جدید، در مواردی همراهی و در مواردی قدری سختگیرانه است
حاج شیخ دنبال «اصالت درس و بحث» بود، بدون درگیر شدن در حوادث روزانه و در عین حال مدیریت وضعیت موجود آنچنانکه به اصالت درس آسیب نرسد. اینها را کسی نمیتواند انکار کند، جدای از آنکه حاج شیخ، فقط به فکر حوزه نبود، به فکر قم هم بود و خیلی خدمات کرد. حکومت هم کم و بیش همراهی داشت. رجال …
Read More »فقه نباید مردم را به زحمت مضاعف بیندازد/ پیش از روششناسی باید به «فلسفه فقه» مراجعه کنیم
فلسفه فقه میگوید که غرض از فقه نقشه راه زندگی مردم است و طبعاً نقشه راه زندگی مردم بهگونهای باید باشد که امکان انجام داشته باشد و در فضای زندگی برای همگان قابل انجام باشد و همچنین مومنان را به حاشیه و انفعال نکشاند. طبیعتاً نقشه راه زندگی عملی مردم در جامعه باید بهگونهای مستند به شریعت و مبانی فقهی …
Read More »پدیده سیاهنمایی علیه حوزههای علمیه
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه سفید نمایی حوزههای علمیه به این معنی که همه چیز در حوزه علمیه خوب و مطلوب است و مشکلی نیست هم اشتباه است، ولی سیاه نمایی و بد نمایی به مراتب بدتر است، گفت: دغدغههای بزرگان و مراجع حوزوی در این زمینه قابل اهمیت است و باید همه آنچه که در …
Read More »تواضع و ازخودگذشتگی عالمان قم سبب شد حاج شیخ عبدالکریم را موفق بسازد
استاد انصاری قمی گفت: ما در همان تاریخ عالمان دیگری داشتیم که به شهرهای بزرگ و کوچک میرفتند ولی بعد از مدتی به مکان دیگری کوچ میکردند. حتی شخصیت علمی برجستهای همچون مرحوم حاج سیدحسین قمی وقتی به مشهد نقل مکان کرد و وارد حوزه مشهد شد از اقبال خوبی از سوی علمای خراسان مواجه نشد و آنها حتی مسندهای …
Read More »فتوا بدون موضوعشناسی امکان ندارد/ جامعه با «اما» و «اگر» قانع نمیشود
رئیس مرکز فقهی ائمه اطها(ع)، موضوع شناسی را یکی از ضرورتهای بسیار روشن و غیر قابل انکار در مباحث اجتهادی دانست و ابراز کرد: اصلاً فقیه در زمان ما بدون موضوع شناسی نمیتواند فتوا بدهد؛ اگر در زمان گذشته با اما و اگر تردید و … به صورتهای این چنینی حرفهایی زده میشد، جامعه در زمان ما با اما و …
Read More »فقه امام صادق (ع)؛ نیازها و شبهات امروز
استاد درس خارج فقه حوزه علمیه قم با بیان اینکه در فقه رایج ما بیشتر بر روایات تکیه میشود، گفت: ائمه (ع) به ویژه امام باقر(ع) و امام صادق (ع) که بیشترین روایات فقهی از آنان است، با توجه به واقعیت موجود در زمان خویش، به بیان احکام الهی میپرداختند و به مسائل مورد ابتلای مردم در زمانه خویش بیتفاوت …
Read More »«مظلومیتِ مستمرِ فقهِ امام صادق(ع)/ هادی سروش
شبکه اجتهاد: بعد از گلایه از فقیهانِ اهل سنت که نگاهی به فقه امام صادق (ع) ندارند، گلایهای از خودیها هم هست که امروز در برخی مسائل یا سخت گیریهای شدیدی میشود مانند قصه رویت هلال و یا در «فقه سیاسی» تصمیماتی اتخاذ میشود و گرچه با فقه توجیه میشود ولی دلنشین نبوده و پاسخگویِ نیازها و شبهات نیست و …
Read More »فقیه نمیتواند در حوزههایی که تخصص و تمحض ندارد، نظر بدهد/ پدیده دروس «سه ضلعی» در حوزه مورد توجه قرار گیرد
استاد ابوالقاسم علیدوست بر ضرورت استفاده فقیه از نظرات کارشناسان امین تاکید کرد و گفت: فقیه نمیتواند در حوزههایی که تخصص و تمحض ندارد، نظر بدهد در اینجا باید از کارشناسان استفاده کند. چندسالی است که پدیدهای به نام درس سه ضلعی را تعریف کردم به این معناکه در کنار فقیه، یک کارشناس متخصص صاحبنظر باشد که بتواند دقیق موضوع …
Read More »مفهومشناسی «ضروری الدین» و پاسخ به یک نقد/ مهدی نریمانپور
اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی قبل به مناسبت سخنان استاد فاضل لنکرانی، مبنی بر عدم امکان اجتهاد در حجاب، مطالبی میان فضلاء مطرح شد؛ مطالبی که بحث را به ماهیت ضروریات دین و امکان اجتهاد یا عدم اجتهاد در ضرویات دین کشاند. نگارنده در اینجا بر تعریف ضروری الدین تمرکز دارد؛ چراکه در صورت تبیین ماهیت آن قابل اجتهادی بودن و …
Read More »رویکردشناسی «فقه نظام ساز»؛ بررسی دیدگاه اساتید اراکی، اعرافی و مبلغی
شبکه اجتهاد: اولین نشست «رویکردشناسی فقه نظام ساز» از پیشنشستهای همایش ملی «فقه نظام ساز»، با حضور مقررین دیدگاه اساتید محسن اراکی، علیرضا اعرافی و احمد مبلغی به همت موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیهالسلام و با همکاری دبیرخانه هم اندیشی فقه حکومتی برگزار شد که گزارش آن را میخوانید: حجتالاسلام علی صالحی منش، مقرر دیدگاه استاد اراکی فقه …
Read More »مناهج الوصول إلی علم الاصول
«مناهج الوصول الی علم الاصول» نام دو جلد از شش جلد اثر اصولی امام خمینی (ره) در دانش اصول فقه میباشد و تمامی مباحث الفاظ را در بردارد. حضرت امام در این اثر درباره تعدادی از مسائل فلسفی که اصولیون متأخر متأثر از آخوند خراسانی مطرح میکنند، به تبیین و تحلیل پرداخته و ضمن ارائه تحقیقات خود، مزال اقلام را …
Read More »رابطه فقه و اخلاق با سیاست در مکتب ملاصدرا/ هادی سروش
شبکه اجتهاد: اول خرداد؛ روز بزرگداشت صدرالمتالهین معروف به ملاصدرا است. در اندیشه سیاسی وی، سیاستمدارانِ منافق با لباس فقه و شریعت وارد میدان سیاست میشوند و اخلاق را نابود میکنند! وی در کتاب مهم «الشواهدالربوبی» میگوید: «سیاست ورزی که بیرون از مرز شریعت باشد مانند بدن بدون روح است؛ والسیاسهُ المجرّدهُ عن الشّرع کجسد لا روحَ فیه.» طبق بیان …
Read More »ابراز تاسف آیتالله شبیری از بیتوجهی به ارتقای علمی در علوم حوزوی
آیتالله شبیری زنجانی تاکید کرد: حوزههای علمیه باید به علوم حوزوی مخصوصا فقه و اصول که از علوم لازم و حیاتی برای حوزه است، به صورت شایستهای اهتمام داشته باشند تا شاهد ترقی و پیشرفت بهتری در این زمینه باشیم و جامعه حوزوی ما باید به دنبال پرورش عالمانی باشد که پاسخگوی نیازهای جامعه خود باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، …
Read More »نظرات اصولی آیتالله بهجت در کتاب چهار جلدی «مباحث الاصول»
کتاب «مباحثالاصول»، شامل نظرات اصولی آیتالله محمدتقی بهجت (ره) است که بهتازگی آخرین مجلد آن (جلد چهارم) از سوی نشر شفق به زبان عربی به زیور طبع آراسته شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این کتاب به زبان عربی است که به قلم آیتالله بهجت، به رشته تحریر درآمده و در دورههای مختلف، توسط ایشان تدریس شده است. این فقیه …
Read More »روحانی نباید یک آخوند معمولی باشد/ میراث آیتالله بروجردی را حفظ کنیم
آیتالله جوادی آملی گفت: سنتهای خوب پیشینیان نباید فراموش شوند بنابراین سنتهای علمای بزرگ قم و نجف باید مورد توجه قرار بگیرند. تقریب مذاهب میراث آیتالله بروجردی است، ایشان میفرمود طلبه باید علاوه بر فقه شیعه، فقه اهل سنت را هم بلد باشد، ما باید میراث آیتالله بروجردی را حفظ کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله عبدالله جوادی آملی در …
Read More »توسعه روش استنباط/ سید محمدمهدی میرباقری
شبکه اجتهاد: ما محتاج به «توسعه در روش استنباط» هستیم و ریشه آن هم موضوعاتى است که احکام آنها را با متد فعلى فقه نمىتوان از دین استنباط کرد و آن موضوعاتى است که به آنها موضوعات حکومتى گفته مىشود که محل ابتلاء حکومت است نه محل ابتلاء افراد. احکام آن از یک جهت «احکام منتجهها» و عناوین منتجهها است …
Read More »روششناسی فقهی «آیتالله صافی» در مواجهه با مسائل مستحدثه
شبکه اجتهاد: پژوهشگاه فقه معاصر نشست علمی با عنوان «روششناسی فقهی آیتالله صافی در مواجهه با مسائل مستحدثه» در روزهای پایانی سال گذشته برگزار کرد. در این نشست حجتالاسلام والمسلمین مصطفی منتظری، مدرس سطوح عالی حوزه علمیه به عنوان ارائه دهنده و حجتالاسلام والمسلمین مصطفی ولیئی، مدرس سطوح عالی حوزه علمیه به عنوان ناقد به ارائه نظر پرداختند که گزارش …
Read More »شاه عبدالعظیم حسنی و بررسی یک روایت مشهور/ مسعود بُندار
اختصاصی شبکه اجتهاد: امام زادگان در بلاد اسلامی مانند درهایی هستند که نه تنها در آن شهر میدرخشند بلکه سبب درخشش آن شهر نیز میشوند. برخی از این امام زادگان سند قطعی دارند؛ اما اثبات سندیت برخی از آنها دشوار است. جناب عبدالعظیم حسنی از امام زادگانی است که سندیت آن نیاز به بحث ندارد. آنچه سبب شده است نه …
Read More »درسنامه فقه مقارن
کتاب «درسنامه فقه مقارن» یکی از تازهترین کتابهای انتشارات هاجر است که اثر پیش رو اولین جلد از آن میباشد. نویسنده در این اثر سعی نموده به سوالات گوناگونی در باب فقه مقارن پاسخ بدهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، علم فقه هنجارهای رفتاری مسلمانان را تعیین میکند و سلوک عملی آن را در مسیر بندگی و قرب الهی تنظیم و …
Read More »مشروعیت اجتهاد در «ضروری بالاجتهاد»!/ عبداللهی
اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش سخنانی از استاد محترم جناب آقای محمد جواد فاضل دال بر «عدم امکان اجتهاد در حجاب» در سایت اجتهاد منعکس شد (اینجا). متعاقب آن، نقدی بر سخن ایشان مطرح گشت (اینجا). در پاسخ به این نقد اولیه، عزیز دانشمندی، ایراداتی را بیان داشتند (اینجا). روی نوشتۀ حاضر به این ایرادات است. ۱- نقد اولیه دارای …
Read More »استادی: کسانی که در اصول تابع دیگران باشند، نباید خود را مجتهد بدانند/ محمدی: برای تدوین علوم انسانی میتوان از روش علمی اصول فقه الگو گرفت/ علمالهدی: اخباریون را گروهی در مسیر هویت یافتن علم اصول در شیعه میدانم
شبکه اجتهاد: اولین پیش نشست «همایش روز علم اصول» در سالروز تولد شیخ انصاری؛ با رونمایی از کتاب «تقریرات العالیه فی اصول الفقه» مباحث اصولی مرحوم محقق نائینی به تقریر آیتالله سید مرتضوی لنگرودی، با حضور اساتید و اعضای انجمن علم اصول حوزه در سالن اجتماعات مدرسه عالی دارالشفاء برگزار شد. در این مراسم آیتالله رضا استادی و حججاسلام والمسلمین …
Read More »نگاهی به مقالات شماره ۱۰۸ و ۱۰۹ فصلنامه فقه + دانلود
«مقایسه نظریه تزاحم واجبات شرطی در قانونگذاری با نظریات دیگر»، «نقش شئون معصوم در کشف حکم»، «راهکار فقهی رفعتعارض منافع در اجرای قوانین و مقررات حفاظت محیط زیست» و «بازپژوهی ولایت حاکم در صدور حکم به ثبوت هلال و تحلیل گستره نفوذ حکم میان مکلفان» از جمله مقالات آخرین شماره فصلنامه است به گزارش خبرنگار اجتهاد، در تازهترین شماره فصلنامه …
Read More »لزوم تغییر موضوع علم فقه از فعل مکلف به ساختهای ارادی انسان
حجتالاسلام ابوالحسن حسنی ضمن اشاره به برخی از الزامات کلامی فقه نظامساز تصریح کرد: مهمترین نتیجه که از مبانی کلامی میشود اخذ کرد این است؛ باید در تعریف فقه و موضوع آن تجدیدنظر کنیم. بدین ترتیب موضوع فقه از فعل مکلف به ساختهای ارادی تغییر میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین پیشنشست همایش ملی فقه نظامساز با موضوع «الزامات کلامی …
Read More »آیتالله سید عزالدین زنجانی، عزت حوزه علمیه مشهد/ سید محمد عیسینژاد
شبکه اجتهاد: آیتالله سید عزالدین حسینی زنجانی ازشخصیتهای کم نظیر تاریخ معاصر تشیع است که تربیت و ظهور این رجال دینی در یک مکتب فکری و عقیدتی، نیاز به صرف زمان زیاد و سرمایههای انسانی و هزینههای اقتصادی فراوانی دارد تا مصداق برجستهای از این میان ظهور پیدا کند. واکاوی این مصداق برجسته و منحصر به فرد حوزه علمیه مشهد، …
Read More »جزئیاتی از سه طرح «حدیثپژوهی و سیرهپژوهی» در بنیاد پژوهشهای اسلامی
طرح پژوهشی «تحلیل فهرستی: دیدگاهها، مبانی و سازوکار اجرایی»، طرح «بازیابی منابع روایات عیون اخبار الرضا(ع)» و طرح پژوهشی «مبانی سیرهپژوهی؛ گونهها و تأثیرات» در بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی در دست اجراست. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام سید رضا شیرازی، استاد سطح عالی حوزه علمیه مشهد و عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم اسلامی رضوی با تشریح جزئیات طرح …
Read More »اصل بر اعتبار «روایات کافی» است، مگر دلیل قوی بر خلافش محرز شود
با توجه به سبک و روش نگارش کتب حدیثی در میان قدمای شیعه که کتاب محور بوده و سایر قراین اعتماد آفرین، انسان به گونهای وثوق و علم عادی به اعتبار روایات کافی برای او حاصل میشود و میتوان ادعا کرد اصل بر اعتبار روایات کافی است مگر اینکه دلیل قوی بر خلافش محرز شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت …
Read More »انتشار کتاب «درایه الحدیث» پنجاه و چهارمین اثر استاد علی نصیری
کتاب «درایه الحدیث» پنجاه و چهارمین اثر استاد علی نصیری در قطع وزیری در ۲۵۳ صفحه از سوی انتشارات وحی و خرد انتشار یافت. «درایه الحدیث» دانشی است که از تقسیمات خبر، اصطلاحات مختلف از جمله اصطلاحات ناظر به سند و متن، طرق و شرایط تحمل، شرایط نقل و پذیرش روایات گفتوگو میکند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از دانشهای …
Read More »