ویژهنامه «چالشهای فقهی کرونا» حاوی نوشتار و آثاری از اساتید حوزه و دانشگاه است که با نگاهی فقهی به مباحث و چالشهای متأثر از ویروس کرونا به طبع رسیده است. در این ویژهنامه مسائلی همچون تعارض اقتصاد و سلامت، قاعده لاضرر، قاعده احسان، ضمان حاکمیت و … مورد بررسی قرار گرفته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، زیست کرونایی و آثار …
Read More »اجتهاد و اصول فقه
ادعای مرگ فقه و پارادوکسی پنهانی/ عبدالحسین خسروپناه
شبکه اجتهاد: مطلبی از یک نویسنده درباره فربه شدن فقه و مهارت اندک حوزویان در رشتههای دیگر منتشر شده و شبهههایی را به وجود آورده است، لذا نکاتی در این خصوص عرض میکنم. ۱- حوزه علمیه در دهههای اخیر با حوزه علمیه قبل از انقلاب اسلامی بسیار متفاوت است و ظاهراً جناب مستشکل از وضعیت کنونی حوزه علمیه اطلاع ندارد. …
Read More »طلاب اگر در «فقه و اصول» ضعیف باشند، کارآیی لازم را رشتههای تخصصی نخواهند داشت
استاد برجسته حوزه علمیه خراسان گفت: اگر طلاب دروس «فقه و اصول» را بفهمند، درسهای تخصصی را متوجه میشوند و رشد میکنند و اگر این درسها رو درک نکنند، در واقع هیچ تخصصی ندارند و کارآیی لازم را نخواهند داشت و از این رو باید نسبت به این دو درس اهتمام شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله رجبعلی رضازاده، استاد …
Read More »آیا کلام ابن غضائری در جرح و تعدیل روات حدیث قابل اعتماد است؟
شبکه اجتهاد: آیتالله سید موسی شبیری زنجانی در درس خارج اصول فقه خود مورخ ۹۷/۱۰/۲۸ درباره اعتماد به کلام ابن غضائری در جرح و تعدیل روات حدیث میگوید: برخی معتقدند اینکه معمولاً کلام دیگران بر تضعیف ابن غضائری مقدم میشود به این دلیل است که ایشان از حالت متعارف خارج است و به دلیل سوء ظن، بسیار جرّاح بودهاند. برخی …
Read More »«هرمنوتیک حقوقی» اثر جدید استاد واعظی منتشر شد
نوشتار حاضر، صرفاً متمرکز بر وجه فلسفی هرمنوتیک حقوقی است و از آن جا که هرمنوتیک حقوقی در سیمای فلسفی آن، بخشی از فلسفه حقوق است، این اثر ذیل «فلسفه حقوق» قرار میگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «هرمنوتیک حقوقی» اثر جدید حجتالاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، در پنج فصل و ۳۲۰ صفحه، …
Read More »گفتگوی نقادانه اندیشمندان درباره جایگاه احکام تدبیری و مقاصد شریعت در اجتهاد
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر حسین الخِشِن مدیر وقت حوزههای علمیه و مؤسسات حوزوی علامه سید محمدحسین فضل الله در دومین کنفرانس بینالمللی فقه، اخلاق و قانون با رویکردی فقهی حقوقی مقالهای با عنوان «النزعه الأخلاقیه والإنسانیه فی الفقه الإسلامی» را ارائه داد و بر همین اساس، مناظرهای میان ایشان و برخی محققان حوزوی و دانشگاهی صورت گرفت. از آنجا …
Read More »حوزه در مجتهد پروری ضعف دارد/ حاشیه و متغیّر مزاحم برای درس خواندن طلبهها خیلی زیاد است/ وضعیت فعلی حوزه قم باعث شکوفایی حوزه نجف خواهد شد
عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب در مورد خروجیهای حوزه علمیه قم به عنوان مجتهدین در آینده گفت: من موافق هستم که حوزه علمیه علیرغم امکانات زیادی که امروز نسبت به گذشته در اختیار دارد، نتوانسته در زمینه مجتهدپروری، نقش تاریخی خود را بازی کند چون حاشیه و متغیّر مزاحم برای درس خواندن طلبهها خیلی زیاد است و سبب …
Read More »مبانی فقهی علامه طباطبایی(ره) در تفسیر آیات الاحکام
گزارش بررسی دیدگاهها و مبانی فقهی علامّه در المیزان و سایر نگاشتههای ایشان نشان میدهد که حرکت علمی او در زمینه تفسیر آیات الاحکام، همواره براساس دیدگاههای مشهور امامیّه بوده و برداشتهای او در نهایت، تفاوت چندانی با دیدگاه فقهی مشهور شیعه نداشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاعیه رساله سطح ۴ حجتالاسلام جواد معین با موضوع «مبانی فقهی …
Read More »رهدار: پاردایم غالب دین پژوهشی در حوزه صوفیانه است!/ ایزدهی: حوزه باید برای علمآموزی استراتژی تعریف کند/ امیدی: انجمنها جنبه صوری دارند و محوریت علمی ندارند
شبکه اجتهاد: همزمان با آغاز سال تحصیلی حوزههای علمیه، میزگرد تخصصی با عنوان «حوزه از آنچه هست تا آنچه باید» با موضوع بررسی روند تحول حوزههای علمیه با تکیه بر نظرات شهید صدر، با سخنرانی حجج اسلام والمسلمین احمد رهدار (رئیس مؤسسۀ تحقیقات و مطالعات فتوح اندیشه)، سید سجاد ایزدهی (عضو هیئتعلمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی)، و مهدی امیدی …
Read More »انتشار سومین شماره «اندیشههای فقهی و اصولی»
سومین شماره ویژهنامه علمی «اندیشههای فقهی و اصولی» به صاحب امتیازی مدرسه علمیه آیتالله خویی (ره) مشهد منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سومین شماره ویژه نامه علمی «اندیشههای فقهی و اصولی» حاصل تلاش مدرسه علمیه آیتالله خویی (ره) و با همکاری معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان منتشر شد. این شماره که حاوی مقالاتی چون: «تفسیر صحیح فقه جواهری از …
Read More »آسیبهای اجتهاد در مسائل مستحدثه/ اکبر محمودی سفیدگر
شبکه اجتهاد: «اجتهاد» در مسائل فقهی دارای آسیبهای فراوانی است که هر مستنبطی در معرض ابتلای به آنها قرار دارد، ولی برخی آنها در مسائل نوپدید بیشتر مشاهده میشود که به مهمترین آنها اشاره میشود: ۱ـ اشتباه در شناخت موضوعات از شایع ترین لغزشها در اجتهاد پیرامون مسائل مستحدثه، اشتباه در شناخت موضوع است. از آن جایی که مسئله مستحدثه …
Read More »کتابخانه تخصصی دروس حوزوی در «نورلایب» بروزرسانی شد
کتابخانه تخصصی دروس حوزوی در پایگاه نور لایب، با ارائه ۳۴۳ عنوان کتاب جدید و افزایش منابع این کتابخانه به ۶۷۲ عنوان کتاب در موضوعاتی همچون ادبیات عربی، منطق، فقه و اصول فقه، کلام، حکمت، حدیث و قرآن، به روزرسانی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید، به همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، کتابخانه …
Read More »نگرش تاریخی در فقه؛ از فقیهان تا نواندیشان/ حمیدرضا تمدن
شبکه اجتهاد: مسأله «تاریخمندی» فقه و احکام شرعی از سالها پیش تا کنون همواره اختلاف برانگیز بوده و نوشتههای نواندیشان دینی که در آنها بر ضرورت استفاده از شیوه «تاریخی»-البته به معنای خاص آن که پس از قرن هجدهم مورد توجّه قرار گرفت- تأکید کرده بودند تنور این مناقشات را گرمتر کرد، به گونهای که در جهان عرب آثار بسیاری …
Read More »رویکرد فقهی و اصولی «نظام آموزشی حوزه»، تحلیل و بررسی شود/ «شبکه اجتهاد» با حریت و رعایت ادب قلم به موضوعات بپردازد
حجتالاسلام والمسلمین محمدمهدی مسعودی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، صبح امروز با حضور در دفتر تحریریه شبکه اجتهاد از این رسانه فقهی کشور بازدید به عمل آورد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام مسعودی در ابتدای سخنان خود با اشاره به ظرفیتهای شبکه اجتهاد در عرصه رسانه، گفت: فعالیتهای «اجتهاد» در دو زاویه «دانشی و رسانهای» مورد توجه قرار میگیرد …
Read More »واکاوی قاعده عدالت از دیدگاه آیتالله صانعی/ علی بهادرزایی
اختصاصی شبکه اجتهاد: قاعده عدالت از قواعد بنیادین فقه شیعی است که به تعبیر شهید مطهری: اولاً در مورد آن غفلت یا غفلتهایی صورت گرفته (اسلام و مقتضیات زمان: ۱۳۹) و ثانیاً اگر مباحث مربوط به آن تعقیب میشد و بعضی مشکلات پیش نمیآمد، شیعه اکنون صاحب «فلسفه اجتماعی مدوّن» بود.(نقل به مضمون از بررسی اجمالی مبانی اقتصاد اسلامی: ۲۷) …
Read More »نامه شهید صدر در پاسخ به برخی شایعات و جایگاه بیبدیل آیتالله خویی
از گذشته شیوه و روش عالمان بر این بوده است که بین دو مسئله تفاوت بگذارند: یکی صدور فتوا و امور مربوط به آن که در عمل دینی شخصی بهکار میآید و دیگری پایبندی به اقتضائات مرجعیت اعلی و پاسداری از آن. من بر این باورم که باید میان این دو مسئله تمایز گذاشت و آنها را جدای از هم …
Read More »نسبت به تسهیل عمل مؤمنین به شرع گام برداریم
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه گفت: علمیه میبایست در تکاپوی علمی خود به دنبال ارائه راهکار و ایده برای حل مشکلات مردم باشد تا بتواند بر اساس رسالتی که دارد در حل آنها نقش آفرینی کند. با ارائه یک حرف تازهای اگر بشود مشکلی از مشکلات مؤمنین حل شود که مطابق با چارچوب کلی دین و موازین شرعی …
Read More »اگر اصول فقه را توسعه ندهیم، نمیتوانیم نظام را استنباط کنیم/ روششناسی استنباط نظام اقتصادی اسلام
مقصود ما توسعه مسائل اصول فقه است، نه توسعه مباحث. چندی پیش خدمت یکی از مراجع بودم که میفرمود: بعد از هدایه المسترشدین آیا در اصول فقه مسألهای هست که مورد بررسی قرار گیرد؟! این نگاه غلط است، ما برای کشف نظام اقتصادی اسلام ناچاریم اصول فقه را توسعه دهیم. البته نباید بین مباحث و مسائل خلط شود، به گزارش …
Read More »امتیازات علمی آیتالله خویی از زبان آیتالله شبیری زنجانی
شبکه اجتهاد: فایل پیشرو حاوی بیانات آیتالله سید موسی شبیری زنجانی در تجلیل از جایگاه علمی آیتالله سید ابوالقاسم خوئی(ره) است که در ۱۵ بهمن ماه ۹۷ در درس خارج اصول فقه، چند امتیاز غیرقابل انکار آیتالله خویی را تبیین میکند.
Read More »گستره حدیث «لکل کبد حری اجر» در مناسبات انسان دوستانه در فقه/ سیدضیاء مرتضوی
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از موضوعات اخلاقی فقهی در متون فقهی، تاکید بر مناسبات انساندوستانه میان انسانها، اعم از مسلمان و غیر مسلمان است. توجه به این موضوع از آنجا اهمیت دوچندان دارد که با توجه به وجود برخی تفاوتهای میان حقوق افراد مسلمان و غیر مسلمان در فقه اسلامی، گمان میرود که به مناسبات انسانی در فقه کم توجه …
Read More »هضم فقه در مدرنیته به عدم اصلاح ضعفهای منطق اجتهاد
رئیس مؤسسه فقاهت و تمدن اسلامی با بیان اینکه قرائتهای عرفی دین و تأثر از فضای مدرنیته و انفعال در برابر آن، از آسیبهای ناکارآمدی منطق اجتهاد در این عصر است، تکید کرد: اگر در این جامعه ضعفهای منطق اجتهاد، اصلاح نشود و تن به تحول داده نشود، فقه در مدرنیته هضم خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین …
Read More »روش شناسی اجتهاد شیخ انصاری
شیخ انصاری ابتدا ساختار مباحث و شبکه مسائل را ترسیم میکند. این ساختار را بر اساس محل نزاع میچیند نه اقوال. ابتدا عنوان مسئله را ذکر میکند و نظرات در آن را مطرح میکند. سپس مقام و مسئله را میچیند که تفکیک بین مسائل جزئی و صورتبندی و پیکربندی مسئله رخ دهد. سپس محل نزاع را در هر مسئله توضیح …
Read More »گزارشی از موضوعات دروس خارج «فقه معاصر» حوزه علمیه قم + لیست اساتید
طلاب دروس خارج، امسال میتوانند با شرکت در دروس خارج فقه معاصر علاوه بر بررسی اجتهادی موضوعات جدید و مورد نیاز از امتیازات ویژه این دروس بهرهمند گردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دفتر فقه معاصر حوزه علمیه قم چندی سالی است در راستای تحقق خواست مقام معظم رهبری و مراجع عظام، اساتید و عموم طلاب، بر تحول صحیح، دقیق، بهروز …
Read More »نرمافزار مجموعه آثار «شیخ انصاری» تولید شد
نرمافزار مجموعه آثار شیخ انصاری با متن ۱۶۷ عنوان کتاب و رساله در ۳۱۶ جلد از آثار شیخ مرتضی انصاری و منابع مرتبط با آنها به زبان عربی و فارسی به همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی تولید شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نرمافزار مجموعه آثار شیخ انصاری به همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، تولید شد و به زودی …
Read More »از شمار دو چشم یک تن کم/ محمد مسجدجامعی
شبکه اجتهاد: چند روزی است که صدیق مکرم و هم مباحثهای معظم، آقای سیدهاشم هاشمی گلپایگانی رخ در نقاب خاک کشیده و به ملأ اعلی پیوسته است. ایشان فرزند آیتالله سیدمحمد هاشمی و نواده فقیه و عارف بلندآوازه آیتالله العظمی سید جمالالدین هاشمی گلپایگانی است. پدر ایشان از عالمان نجف اشرف بود و از بزرگترین و شناختهشدهترین ادبا و شاعران …
Read More »انتشار کتابخانه تخصصی فقه اهل بیت (ع) در نورلایب
کتابخانه تخصصی فقه اهل بیت علیهم السلام با ارائه ۸۳۴ عنوان کتاب در پایگاه نورلایب منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، به همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید، کتابخانه تخصصی فقه اهل بیت علیهم السلام با ارائه ۸۳۴ عنوان کتاب در پایگاه نورلایب، منتشر شد. دسترسی به متن و تصویر صفحات کتابها با …
Read More »رونمایی از ۶ کتاب جدید توسط انتشارات حوزه علمیه خراسان
«رضای جمهور»، «شبکههای اجتماعی-تحلیلهای فقهی»، «حیلههای ربای قرضی از منظر فقه» و «طراحی ساختمان مسکونی از منظر مبانی و آداب اسلامی» آثاری هستند که بهتازگی از سوی انتشارات حوزه علمیه خراسان چاپ و منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، شش کتاب انتشارات حوزه علمیه خراسان که در زمینههای مختلف اقتصادی، اجتماعی، فضای مجازی و حکومت دینی نوشته شده است، …
Read More »از هر طرف که رفتم جز حیرتم نیفزود/ رسول جعفریان
شبکه اجتهاد: نوشتار ذیل نگاهی است که مدلهای مختلف برخورد ما با غرب، و آنچه که کتاب عصر حیرت در این میانه عرضه میکند. ۱- همه ما میدانیم در صد و پنجاه سال گذشته، گیر ما سر مفهوم مدرنیته است. البته که همه چیز تغییر کرده است. زبان عوض شده، مناسبات اجتماعی و سیاسی تغییر کرده و افکار بشدت عوض …
Read More »یک تحقیق فقهی عالی، الزاماً قابلیت تبدیل به قانون ندارد/ بهجای فتوای معیار، باید بهدنبال فقه معیار باشیم
مجریان تکلیفشان مشخص است، مجریان بر اساس قانون عمل میکنند و باید چیزی تبدیل به قانون شود تا مجری آن را عمل کنند. نسبت به قانون گذار اما این حرف قابل تامل است. مشکلی وجود دارد و آنکه ایدهها و نظریاتی که در حوزه فقه حکومتی تولید میشود، این مسائل باید در درجه اول در قالب یک طرح جامع اداری …
Read More »الزامات آموزشی و اهرمهای تشویقی در حوزههای علمیه، از دیروز تا امروز/ المپیادهای علمی، نظامهای انگیزشی برای کار علمی هستند
استاد حوزه علمیه خراسان ابراز کرد: محصور کردن همه چیز در الزامات آموزشی مانند نمره، مدرک و حضور و غیاب، سیستمهای آموزشی را از بسیاری از اهدافشان دور خواهد کرد، چراکه بسیاری از این امور قابل چارچوب بندی نیستند و انگیزههای تحصیل فقط محدود به نمره یا بعضی امکانات و امتیازات نمیشود، بنابراین تدبیر حوزه علمیه خراسان در ترویج و …
Read More »