اجتهاد و اصول فقه

آغاز حیات حوزه حدیثی قم با رویکرد قمیان اشعری/ سید علیرضا حسینی شیرازی

 دلالت مشیخه شیخ صدوق بر وثاقت علی بن ابراهیم بن ‌هاشم قمی

اختصاصی شبکه اجتهاد: در جلسه گذشته پیرامون چرایی گفتگو از حوزه‌های حدیثی، هدف از شناخت گذرگاه‌های حدیث، شیوه بحث و سرفصل‌های بحث سخن گفتیم. تتمه: یونس بن عبدالرحمن پیرامون یونس نکاتی بیان شد و نکاتی اینک بیان می‌کنیم. او در طبقه سوم اصحاب اجماع است و یکی از چهار نفر از اعضاء اصلی این طبقه نیز هست. یونس متعلق به …

Read More »

برخی با طرح شبهات، می‌خواهند راه ورود خمس به حوزه را ببندند/ اگر موقوفات حوزوی احیاء شود، نیازی به بودجه‌های دولتی نیست

انحصار زکات به موارد ۹گانه در شرایط کنونی جای بررسی دارد

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان این‌که می‌خواهند با در مظان اتهام قراردادن حوزه، ارتباط بین مردم و روحانیت را خراب کنند، خاطرنشان کرد: شبهات مطرح شده توسط برخی افراد در مورد بودجه‌های دولتی حوزه، برای این است که می‌خواهند راه ورود خمس به حوزه را ببندند و به تبع آن ارتباط بین مردم و حوزه را خدشه …

Read More »

جزئیاتی از پروژه «کاربرد قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه»

جزئیاتی از پروژه «کاربرد قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه»

حجت‌الاسلام رضا اسلامی گفت: کتاب «کاربرد قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه» در مرحله ارزیابی نهایی قرار دارد و پس از تایید نهایی منتشر خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین رضا اسلامی، محقق و مولف «قواعد استظهار و کارآیی آن در فقه»، با بیان این مطلب که پروژه «کتاب کاربرد قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه»، ذیل کلان …

Read More »

خصوصیات کرسی درس آیت‌الله میرزاجواد تبریزی/ نکات ایشان در قواعد فقهی، مغفول مانده است/ می‌گفت: چهل سال است تعطیلی را درک نکردم!

خصوصیات کرسی درس آیت‌الله میرزاجواد تبریزی/ نکات ایشان در قواعد فقهی، مغفول مانده است/ می‌گفت: چهل سال است تعطیلی را درک نکردم!

شیخنا الاستاذ، آیت‌الله‌ تبریزی در کتاب اصولی دروس فی مسائل علم الاصول در ذیل مباحث، قواعد فقهی المیسور، نفی ضرر، الصحه، ید، فراغ و تجاوز، قرعه و… را مطرح می‌کنند. حتی در برخی از این قواعد، نظرات خاصی نیز مطرح می‌کنند که تا بحال مطرح نبوده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله میرزا جواد تبریزی (ره)، اگرچه به ظاهر، فردی ساده …

Read More »

لزوم پاسخ به احتیاجات فقهی در کشورهای غیراسلامی/ مسائل مستحدثی که به گوش حوزویان نخورده است

لزوم پاسخ به احتیاجات فقهی در کشورهای غیراسلامی/ مسائل مستحدثی که به گوش حوزویان نخورده است

استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اهمیت فقه مسلمین در کشورهای غیراسلامی به ویژه با وجود مسائل مستحدثه تأکید کرد: باید محققانی در زمینه فقه مسلمین در کشورهای غیراسلامی تربیت شوند تا به این عرصه‌ها بیشتر پرداخته شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین ملک‌زاده، استاد حوزه علمیه، در مجموعه یادداشتی که برای ایکنا ارسال کرده است، به …

Read More »

«مناهج المؤلفین فی الفقه المقارن» چاپ و عرضه شد

«مناهج المؤلفین فی الفقه المقارن» چاپ و عرضه شد

جدیدترین اثر ‌‌حجت‌الاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی استاد حوزه علمیه مشهد، با عنوان کتاب «مناهج المؤلفین فی الفقه المقارن (بین المذاهب الإسلامیه)» به زبان عربی منتشر و روانه بازار کتاب شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فقه مُقارَن یا فقه تطبیقی گونه‌ای از ارائه فقه می‌باشد که در آن، رویکردی فقهی به صورت تطبیقی نسبت به مسائل حلال و حرام از دیدگاه …

Read More »

پژوهش‌های فقهی نیازمند تحول است/ لزوم توسعه مباحث فقهی و توجه بیشتر به آیات قرآن کریم

پژوهش‌های فقهی نیازمند تحول است/ لزوم توسعه مباحث فقهی و توجه بیشتر به آیات قرآن کریم

‌‌آیت‌الله نوری همدانی با اشاره به ضرورت استناد به آیات قرآن کریم در پژوهش‌های فقهی گفت: نیازمند ایجاد تحول در زمینه پژوهش‌های فقهی هستیم. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله حسین نوری همدانی در دیدار مسوولان مؤسسه موضوع شناسی فقهی با اشاره به اهمیت موضوع شناسی در مسائل فقهی گفت: امروز باید عده‌ای در زمینه موضوعات روز تحقیقات فقهی به عمل …

Read More »

انتشار دو کتاب جدید از آیت‌الله‌ سیداحمد زنجانی (ره) پس از ۷۰ سال

انتشار دو کتاب جدید از آیت‌الله‌ سیداحمد زنجانی (ره) پس از 70 سال

کتاب «الهدی، إلی الفرق بین الرجال و النساء» و کتاب «إیضاح الأحوال فی أحکام الحالات الطارئه علی الأموال» از تألیفات آیت‌الله‌ سیداحمد زنجانی (ره)، برای اولین بار بیش از ۷۰ سال پس از تألیف، به‌تازگی توسط انتشارات مرکز فقهی امام محمدباقر (ع) چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دو اثر جدید از مرحوم آیت‌الله‌ سیداحمد زنجانی (والد معظم …

Read More »

معمای «اجتهاد النبی»، انکار «خطاپذیری»، اثبات «عصمت»/ مصطفی قناعتگر

معمای «اجتهاد النبی»، انکار «خطاپذیری»، اثبات «عصمت»/ مصطفی قناعتگر

اختصاصی شبکه اجتهاد: هنوز مدت زیادی از تنش میان «حیدر حب الله» و آیت‌الله محسنی به واسطه چاپ کتاب «المعتبر من بحار الانوار» نگذشته بود که او به دعوت مدرسه بهاره تخصصی حدیث دفتر تبلیغات به مشهد آمد. نزدیکان وی خبر داده بودند که موضوع سخن وی، موضوع چالشی و جنجال‌برانگیز «اجتهاد النبی» است. البته در بنرهای دفتر تبلیغات عنوان …

Read More »

آیا بیّنه هنوز در فصل دعاوی، کارآمد است؟

مجتهدین فعلی، مقلدین خوش فهم علمای سلف هستند!/ اصرار فرد بر استفاده از لقب «آیت‌الله»، نشانه جدی خلأ شخصیت درون او است

اگر بینه را حجت شرعی تعبدی به ملاک ظن نوعی دانستیم، قاضی موظّف است همه‌جا مطابق آن حکم کند ولو اینکه در برخی موارد به جهت وجود قرائن مخالف، نسبت به صحت مفاد بینه مردد شود؛ اما اگر بینه را به‌عنوان طریق حصول وثوق فرض کنیم، قاضی زمانی باید به بینه حکم کند که نسبت به صحت مؤدای آن اطمینان …

Read More »

تکوین نهاد مرجعیت در حوزه‌های علمیه شیعه، از قاجار تا پهلوی

مروری انتقادی بر کتاب تکوین نهاد مرجعیت تقلید شیعه/ کامران محمدحسینی

کتاب «تکوین نهاد مرجعیت تقلید شیعه» نوشته محسن صبوریان توسط پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، به‌تازگی چاپ و منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «تکوین نهاد مرجعیت تقلید شیعه» متکفل بررسی تحولات روحانیت شیعی در دوران متأخر، با تأکید بر تحولات اجتماعی این نهاد است. این کتاب، روند تحولات نهاد روحانیت در سایه تحولات نهاد مرجعیت و ذیل تاریخ …

Read More »

تعامل امام صادق(ع) با علمای اهل سنت الگوی حوزه‌های علمیه باشد

تعامل امام صادق(ع) با علمای اهل سنت الگوی حوزه‌های علمیه باشد

رئیس شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با بیان این که امام صادق (ع) بزرگ پرچمدار تقریب و وحدت جامعه اسلامی است عنوان کرد: در زمان امام صادق (ع) شبهات زیادی در جامعه مطرح بود و انشعابات مذهبی و فرقه‌های گوناگونی ایجاد شده بود؛ لذا ایشان در شرایط حساس تاریخی باید گوهر دین را از گزند شبهات حفظ می‌کردند …

Read More »

امام صادق(ع) ‌‌‌‌‌‌و الگوی رفتاری یک مسلمان/ محسن الویری

گونه‌شناسی شبهات عاشورایی و رهیافتی برای پاسخ به آنها/ محسن الویری

این نوشتار در پی آن است که الگوی پیشنهادی برای روابط گوناگون مسلمانان در این نامه را بکاود و ضمن استخراج و معرفی آن، کارآمدی آن را برای الگو قرار گرفتن از سوی همه مسلمانان در جهان معاصر بنمایاند. شبکه اجتهاد: در نگاهی کلی می‌‌‌‌‌‌توان آموزه‌‌‌‌‌‌های دینی را به دو دسته آموزه‌‌‌‌‌‌های مرتبط با ساحت اندیشه و آموزه‌‌‌‌‌‌های مرتبط با …

Read More »

امام صادق(ع)، بنیانگذار تشکیلات نیابت و مرجعیت/ عبدالرحیم اباذری

امام صادق(ع)، بنیانگذار تشکیلات نیابت و مرجعیت/ عبدالرحیم اباذری

شبکه اجتهاد: عصر امام صادق علیهم السلام را از جهاتی می‌توان عصر تعلیم و تربیت شاگردان فاضل و ساماندهی تشکیلات مرجعیت شیعه و فقاهت فقهاء نامید. دوران امامت حضرت باقر و امام صادق علیهما السلام مصادف با شکسته شدن فضای تحریم چندین ساله نقل و ضبط احادیث، سقوط سلسله بنی‌امیه و آغاز حکومت عباسیان شد و تا حدودی فضای باز …

Read More »

امام صادق(ع)؛ پیشوایی در چندین آوردگاه/ حمیدرضا شریعتمداری

تکفیر در اهل سنت/ حمیدرضا شریعتمداری

شبکه اجتهاد: بیست و پنجم شوال یادآور سوگمندیِ سترگِ جامعه دیرپای شیعی در نیمه قرن دوم هجری است که به تازگی در عهد پنجمین و ششمین امامش با عمق معارف دینی و مذهبی‌اش آشنا شده بود. پیش از آن، آنچه در دید و فرادید بود بیشتر، شور انقلابی بود و عواطف پاک انسانی؛ تفضیل این صحابی بر آن صحابی بود …

Read More »

از گرسنگی در شیراز تا شیخ‌الاسلامی ایران!/ علی شمشیری

از گرسنگی در شیراز تا شیخ‌الاسلامی ایران!/ علی شمشیری

در بازگشت از عتبات، توقفی اجباری در هویزه به الزام حاکم آن دیار داشته و بعدازآن توفیقی اجباری در شوشتر به الزام مردمان آن برای تبلیغ دین داشت. بعد از رجوع به اصفهان و ادامه کرسی درس، نامه‌های فراوانی از اهالی شوشتر و هویزه دریافت کرد که وی را به شهر خود فرامی‌خواندند. درنهایت در سال ۱۰۷۹ قمری، به دعوت …

Read More »

سید نعمت الله جزائری، نه اخباری بود و نه اصولی!/ نسبت‌های شیخ انصاری به سید، موجب اخباری دانستن وی شده است

سید نعمت الله جزائری، نه اخباری بود و نه اصولی!/ نسبت‌های شیخ انصاری به سید، موجب اخباری دانستن وی شده است

ارتباط با حاکمان بعد از تفوق علمی بوده است؛ همه مناصب، آنچه را که از ارتباط با حکام بوده یا پذیرش احکام و پذیرش منصب از حاکمان را قبول کرده است. در اصفهان در کنار علامه مجلسی، علامه مجلسی را به‌عنوان مرجع مردم اصفهان پذیرفته و خودش را نه مطرح ‌کرده و نه عهده‌دار مسئولیتی، تنها عهده‌دار تدریس بوده است. …

Read More »

انتشار نخستین مجله در حوزه «فقه دولت اسلامی»

انتشار نخستین مجله در حوزه «فقه دولت اسلامی»

نخستین شماره دوفصلنامه «فقه دولت اسلامی» از سوی موسسه تحقیقات و مطالعات اسلامی فتوح اندیشه در آینده نزدیک منتشر می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام محمدرضا پیری، معاون پژوهش مؤسسه فتوح اندیشه از انتشار نزدیک دوفصلنامه فقه دولت اسلامی با مدیر مسئولی حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر احمد رهدار خبر داد و گفت: این مجله، نخستین مجله در حوزه فقه دولت …

Read More »

رویکرد حقوق بشری به فقه خطرناک است و آن را از ذات خود تهی می‌کند

مقبولیت مردمی و مشروعیت الهی انقلاب

برخی از نحله‌ها وجود دارند که رویکرد حداکثری به حقوق بشر دارند؛ یعنی رویکرد حقوق بشری بر فقه آن‌ها حاکم است. این جریان فکری رویکردی حداکثری به عرف دارد. به این معنا که رویکرد فقهی آن‌ها به سمت عرفی شدن و سکولار شدن پیش می‌رود. رویکرد این جریان نسبت به مقوله فقه، خطرناک است. چون این جریان با رویکرد حداکثری …

Read More »

نظام مدارج علمی خاص حوزه تعریف شود/ مراقب ترور علمی و اجتماعی شخصیت‌‌‌های حوزه باشیم

نظام مدارج علمی خاص حوزه تعریف شود/ مراقب ترور علمی و اجتماعی شخصیت‌‌‌های حوزه باشیم

ضعف حوزه‌‌‌های علمیه، ضعف نظام اسلامی را رقم‌‌ می‌زند که از خواسته‌‌‌های دشمن است که هم حوزه و هم نظام را اگر‌‌ نمی‌توانند از نظر فیزیکی تضعیف کنند از نظر برخوردی کاری کنند که به آن بهای کافی داده نشود؛ امروز در تلاش هستند که امثال این شخصیت‌‌‌ها مثل شهید مطهری بدون ترور فیزیکی از صحنه‌‌‌های علمی و اجتماعی نظام …

Read More »

روش اجتهاد «روایت محور و فقاهت مدار» و اهتمام به مسائل مستحدثه/ علی نصیری

متون آموزشی حوزه؛ کاستی‌ها و بایستگی‌ها/ علی نصیری

شبکه اجتهاد: روش اجتهاد «روایت محور و فقاهت مدار» روشی است که ما طی هفت سال گذشته آن را مبنای کار فقهی خود قرار داده و تدریس خارج فقه را با بازخوانی روایات وسائل الشیعه بر مبنای آن دنبال کرده‌ایم. از جمله برکات این روش توجه به مسائل مستحدثه است. یکی از نمونه‌‌‌های آن حقوق زندانیان است. گرچه زندان پدیده …

Read More »

نقد «شیخ انصاری» و «مکاسب»؛ کنش‌‌‌ها و واکنشهای حوزویان

طرح مباحثات دروس خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان

شبکه اجتهاد: چندی قبل آیت‌الله محمد جواد فاضل لنکرانی در پایان دروس خارج فقه خود اظهاراتی بیان داشت که برخی واکنش‌‌‌های حوزوی را به دنبال داشت. رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) گفت: کسی شیخ انصاری را تخطئه کند به طریق اولی امام خمینی (ره) را تخطئه خواهد کرد. حجت‌الاسلام اکبرنژاد مدیر موسسه فقاهت و تمدن سازی در واکنش به …

Read More »

درس‌‌‌های خارج باید تحولی متناسب با نیازهای جامعه داشته باشند/ ارتباط سیستمی بین حوزه و حاکمیت وجود ندارد

عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی وجود سازمان ارتباطی میان حاکمیت و حوزه علمیه را برای استفاده از ظرفیت‌‌‌های یکدیگر ضروری دانست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان، عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفت‌و‌گویی، با اشاره به رابطه متقابل حوزه علمیه و نظام اسلامی گفت: پس از آن که امام خمینی (ره) …

Read More »

فقه نظام ساز یک مأموریت از فقه نظام است/ نظام آموزشی و پژوهشی حوزه به سمت نظام‌سازی پیش برود/ نیازهای حکومت از تهران ارائه و توسط قم پاسخ داده شود

فقه نظام ساز یک مأموریت از فقه نظام است/ نظام آموزشی و پژوهشی حوزه به سمت نظام‌سازی پیش برود/ نیازهای حکومت از تهران ارائه و توسط قم پاسخ داده شود

رئیس بنیاد فقهی مدیریت اسلامی گفت: فردی که می‌خواهد فقه‌اش در خدمت نظام باشد باید بداند که تنها افتاء و استفتاء نیست. چون این فقه غیر نظام می‌شود بلکه فقیه موظف است نظام اقتصادی، اداری، تربیتی، هنری و… را ارائه دهد. فقه نظام با استنباط نظامات ایجاد می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سیدصمصام الدین قوامی، رئیس بنیاد فقهی مدیریت …

Read More »

رشته‌های تخصصی، اصول فقه خاص خود را می‌طلبد/ پاسخگویی به نیازهای فقهی نظام؛ مهم‌ترین نتیجه تخصصی شدن

رشته‌های تخصصی، اصول فقه خاص خود را می‌طلبد/ پاسخگویی به نیازهای فقهی نظام؛ مهم‌ترین نتیجه تخصصی شدن

یک نویسنده حوزوی اظهار کرد: ما نیازمند بحث‌های اصول تخصصی هستیم، بحث‌های سیاسی و حکومتی که اصول فقه خاص خود را می‌طلبد چون در این صورت می‌توان تبیین جدیدتر و دقیق‌تری داشت. ما اصول فقه لازم بر موضوعات تخصصی را نیازمندیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی ابوطالبی، استادیار مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) در گفت‌وگو با …

Read More »

بررسی چندگانه ضعف‌ها و کاستی‌های ساختار کنونی فقه/ تبویب فقه براساس نیازهای حکومت اسلامی

بررسی چندگانه ضعف‌ها و کاستی‌های ساختار کنونی فقه/ تبویب فقه براساس نیازهای حکومت اسلامی

حبیبی‌تبار از اساتید فقه جزائی کشور گفت: در حال حاضر ساختار فقهی ما ساختار فقه حکومتی نیست، یعنی خروجی آن برای اداره اجتماع، ادارات، سیاست، امنیت، اقتصاد و غیره نیست و خروجی این فقه این کارآمدی را ندارد و اگر قرار باشد حوزه کتاب فقهی خود را منطبق بر فقه فردی بنویسد و کاری به حکومت نداشته باشد این آسیب …

Read More »

امتحانات خارج شفاهی حوزه علمیه خراسان

امتحانات خارج شفاهی حوزه علمیه خراسان

شبکه اجتهاد: امتحانات شفاهی دروس خارج حوزه علمیه خراسان در مدرسه علمیه عالی نواب در حال برگزاری است و تا ۱۰ تیرماه ادامه دارد. حجت‌الاسلام والمسلمین سید مصباح عاملی مدیرحوزه علمیه خراسان و حجت‌الاسلام والمسلمین فرزانه دبیر شورای عالی این حوزه از امتحانات شفاهی دروس خارج بازدید کردند. این دوره امتحانات در قالب ۱۱ گروه با حضور ۳ استاد در …

Read More »

لزوم باز تعریف دوره فقه عمومی و تخصص گرایی فقهی در حوزه

تمدن نوین اسلامی را می‌توان «تمدن فقهی» نامید/ نقد و بررسی کتاب «فهم فقهی و سیاست معاصر»

رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به لزوم بازتعریف دوره سطح حوزه به عنوان دوره فقه عمومی گفت: تخصص گرایی بعد از این دوره‌‌ می‌تواند به اسلامی سازی علوم انسانی نیز کمک کند. شرط اسلامی‌سازی یا توجه به ابعاد اسلامی در رشته‌‌‌های علوم انسانی، توانمندسازی علوم اسلامی از جمله فقه است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر …

Read More »

«غایه البادی فی شرح المبادی» چاپ و منتشر شد

چاپ و انتشار کتاب «غایة البادی فی شرح المبادی»

کتاب «غایه البادی فی شرح المبادی» دربارۀ مبانی فقه اسلامی است و توسط دکتر غلامرضا جمشیدنژاد اول تصحیح و تحقیق شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، مؤلف کتاب محمد بن علی بن محمد جرجانی غروی حلّی (سدۀ ۷- ۸ هـ. ق) شاگرد مبرز علامۀ حلّی است. این کتاب را جرجانی در شرح کتاب «مبادی الوصول الی علم الاصول» استادش نوشته …

Read More »
Real Time Web Analytics