اجتهاد و اصول فقه

از نقش آیت‌الله شاهرودی در دایره المعارف فقه اسلامی تا تلاشش برای حل معضل‌های حقوقی بدون تخطی از قواعد قاطع اجتهاد

حرمت تهمت و افترا بر دیگران اگرچه اهل بدعت و ضلالت باشند/‌ حیدر حب‌الله

ایشان بنا به طبع خود، مایل بودند موضوعاتی را انتخاب کنند که در جمهوری اسلامی ایران، چالشی حقوقی به شمار می‌آید. از این رو ایشان برای دست‌یابی به راه‌حل‌های فقهی برای حل معضل‌های حقوقی که تجربه‌ی اسلامی با آن مواجه است، بدون تخطی از قواعد قاطع اجتهاد، تلاش می‌کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از فعالیتهای بزرگ علمی مرحوم آیت‌الله …

Read More »

نوآوری‌ها و خلاقیت‌های استنباطی شیخ انصاری/ حسین منافی

نوآوری‌ها و خلاقیت‌های استنباطی شیخ انصاری/ حسین منافی

اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسب سالروز رحلت شیخ اعظم انصاری حجت‌الاسلام حسین منافی، از اساتید سطوح عالی حوزه علمیه قم، برخی ابداعات اصولی شیخ انصاری را بازگو کرده است. او چندی پیش، مجموعه ابداعات اصولی شیخ انصاری را در کتابی تحت عنوان «مبانی اصولی شیخ اعظم انصاری» منتشر کرده بود. بدون شک یکی از اسطوره‌های متأخرین فقها، شیخ اعظم انصاری …

Read More »

«مشق اجتهاد» و احیای پژوهش در علوم اسلامی/ محمدعلی خادمی‌کوشا

«مشق اجتهاد» و احیای پژوهش در علوم اسلامی/ محمدعلی خادمی‌کوشا

اختصاصی شبکه اجتهاد: طرح ملی مشق اجتهاد، به سفارش میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی و با عاملیت مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) قم، امسال آغاز به کار کرد. این طرح که به دنبال آشناکردن عملیاتی طلاب نخبه سطح ۳ و ۴ حوزه های علمیه با روش تحقیق و روش شناسی اجتهاد بود، پس از برگزاری دوازده کارگاه …

Read More »

مستند «فقیه نگهبان»

اختصاصی شبکه اجتهاد: محمد دانش زاده قمی مشهور به محمد مؤمن، روحانی و فقیه ایرانی در سال ۱۳۱۶ در قم به دنیا آمد. او از مجتهدین معاصری بود که از اواسط دوره اول شورای نگهبان از سال ۱۳۶۲ با حکم بنیانگذار کبیر انقلاب امام خمینی به عضویت فقهای شورای نگهبان منصوب شد و تا پایان حیات خود در این شورا …

Read More »

آینده ایران در افق تحولات روش شناختی فقه

قوانین کافی مبتنی بر فقه نسبت به آب و خاک نداریم

اگر حوزه علمیه مقدسه قم که امید شیعه و انقلاب و نظام جمهوری اسلامی است مدیریتی روش مند و عالمانه را به انجام برساند و گذشته پر از تحولات متنوع و منتشر را در یک تحلیل دقیق، شناسایی کند و یک برنامه ریزی مناسب و هدفمند بر اساس این اطلاعات داشته باشد می‌‌‌‌تواند مشکلات جامعه را حل کند و برای …

Read More »

«مستدرک الوسایل»؛ اثری با ۲۳ هزار روایت در جهت تکمیل «وسائل الشیعه»

«مستدرك الوسایل»؛ اثری با 23 هزار روایت در جهت تکمیل «وسائل الشیعه»

همزمان با سالروز درگذشت «حاج میرزا حسین نوری» معروف به «خاتَمُ المُحدِّثین»، در گزارشی زندگینامه، تالیفات و معروفترین و معتبرترین اثر او، «مُستَدرک الوسایل» را مرور می‌کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، میرزا حسین نوری، مفسر، شاعر، محدث و چهره سرشناس علمای شیعه در قرن چهاردهم هجری به شمار می‌آید. او در هجده شوال ۱۲۵۴ ق. در روستای یالو، از روستاهای …

Read More »

جریان‌‌های عمده‌‌‌ی اهل‌‌‌سنت در دوران معاصر/ اسلام‌گرایان اهل‌‌‌سنت، برای ایران، هم‌پیمان تاکتیکی هستند نه هم‌پیمان راهبردی

جریان‌‌های عمده‌‌‌ی اهل‌‌‌سنت در دوران معاصر/ اسلام‌گرایان اهل‌‌‌سنت، برای ایران، هم‌پیمان تاکتیکی هستند نه هم‌پیمان راهبردی

اسلام‌گرایان اهل‌‌‌سنت، برای ایران، هم‌پیمان تاکتیکی هستند نه هم‌پیمان راهبردی. بر این اساس، در صورتی که منافعشان ایجاب کند با نظام ایران هم‌پیمان می‌شوند و هنگامی که متحدی قوی‌تر از ایران در منطقه پیدا کنند، با آن هم‌پیمان می‌شوند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی با موضوع «الگوی بایسته جمهوری اسلامی جهت تعامل با اسلام‌گرایان اهل‌ سنت» با حضور دکتر …

Read More »

هشت نکته درباره محدث نوری/ عبدالحسین طالعی

هشت نکته درباره محدث نوری/ عبدالحسین طالعی

شبکه اجتهاد: این سطور، یادداشتهایی پراکنده در مورد محدث نوری است که امید است اهل تحقیق را به کار آید. در واقع، موادّ خام برای کاری گسترده است که چون به حسب امکانات ظاهری، فعلاً امیدی به سامان یافتن آن ندارم، در اینجا می‌نویسم، شاید دیگران در همین مرحله، از آن بهره گیرند. و لعلّ الله یحدث بعد ذلکنوری أمراً. …

Read More »

نظریه‌پرداز فقه حکومتی؛ معرفی اجمالی آثار فقهی آیت‌الله محمد مؤمن

نظریه‌پرداز فقه حکومتی؛ معرفی اجمالی آثار فقهی آیت‌الله محمد مؤمن

شبکه اجتهاد: آیت‌الله محمد مؤمن از جمله فقهایی است که درباب فقه حکومتی آثار فراوانی از خود برجای گذاشته است. این فقیه فقید که از شاگردان طراز اول حضرت امام خمینی(ره) بوده است، تقریرات درس مکاسب محرمه و بیع امام(ره) را انجام داده است و با حواشی خود امام(ره) به چاپ رسیده است. علاوه بر این تألیفات بسیار مفصلی درباره چیستی …

Read More »

تقوای آیت‌الله مؤمن ایجاب می‌کرد محتاطانه رفتار کند/ کاندیداهای خبرگان را از نظر علم و اخلاق مورد بررسی قرار می‌داد نه حزبی

تقوای آیت‌الله مؤمن ایجاب می‌کرد محتاطانه رفتار کند/ کاندیداهای خبرگان را از نظر علم و اخلاق مورد بررسی قرار می‌داد نه حزبی

شبکه اجتهاد: آشنایی من با مرحوم آیت‌الله مؤمن به زمان تحصیل دوره‌های مقدماتی حوزه علمیه قم بر می‌گردد. بعد از آن و تا دوران دروس خارج فقه و اصول که از محضر حضرت امام خمینی(ره) و سایر مراجع عظام تلمذ می‌کردیم با هم بودیم. ایشان اصالتاً سمنانی بودند اما سال‌های متمادی قبل از شروع تحصیل با خانواده در قم زندگی می‌کردند …

Read More »

اثبات‌ناپذیری عرضه «کافی» بر امام زمان(عج)/ تقسیم‌بندی علامه مجلسی در تعارض روایات است

اثبات‌ناپذیری عرضه «کافی» بر امام زمان(عج)/ تقسیم‌بندی علامه مجلسی در تعارض روایات است

برگزیده کتاب سال حوزه با بیان اینکه عرضه کتاب کافی به امام زمان(عج) قابل اثبات نیست، گفت: نخستین کسی که کافی را به ضعیف و قوی تقسیم‌بندی کرد علامه مجلسی بود. ایشان در مقدمه مرآه بیان می‌کند که این تقسیم‌بندی صرفاً در روایات متعارض قابل کاربرد و تأثیر است، ولی برخی به این مقدمه بی‌توجه هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، …

Read More »

احیای تمدن نوین اسلامی و گشایش باب تعامل بین حوزات علمیه شیعه با جهان عرب و تسنن/ احمد واعظی

احیای تمدن نوین اسلامی و گشایش باب تعامل بین حوزات علمیه شیعه با جهان عرب و تسنن / احمد واعظی

شبکه اجتهاد: مسئله احیای تمدن نوین اسلامی، فهرستی از مسائل و مباحث را با خود همراه دارد که می‌تواند موضوع تأمل و گفتگوی جدی باشد. اگر بخواهیم ‌‌این فهرست مسائل و مباحثی که حول احیای تمدن نوین اسلامی ‌شکل می‌گیرد را طبقه‌بندی کنیم، در چهار محور اصلی حائز اهمیت است که تحت عنوان «شریعت»، «عدالت»، «معنویت» و «علوم انسانی اسلامی‌» …

Read More »

پیام «گام دوم انقلاب» محصولی از گفتمان ولایت‌فقیه/ محمدجواد فاضل لنکرانی

پیام «گام دوم انقلاب» محصولی از گفتمان ولایت‌فقیه/ محمدجواد فاضل لنکرانی

شبکه اجتهاد: پیام رهبر معظم انقلاب در چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی بسیار پراهمیت است و فضلای حوزه علمیه این پیام را با دقت مورد مطالعه قرار خواهند داد. در این پیام نکات فراوانی وجود دارد که به آن می‌پردازم. اولین نکته؛ جامعیّت پیام است که حاکی از نقش مهم ولایت‌فقیه در رهبری امت و یکی از برکات این اصل …

Read More »

بعدازانقلاب، حاضر نشد خانه‌اش را عوض کند/ آقای صفایی حائری گفت: «مؤمن» به معاد باور دارد/ از شورای نگهبان، حقوقی دریافت نمی‌کرد

بعدازانقلاب، حاضر نشد خانه‌اش را عوض کند/ آقای صفایی حائری گفت: «مؤمن» به معاد باور دارد/ از شورای نگهبان، حقوقی دریافت نمی‌کرد

اوایل پیروزی انقلاب، جمعی اصرار داشتند که ایشان نیز منزلشان را کنار منزل برخی دیگر از مراجع مثل مرحوم منتظری یا مسئولان نظام برای حفاظت بهتر از ایشان، قرار بدهند ولی ایشان این مطلب را نپذیرفتند. وقتی کسی به خانه ایشان می‌رفت، واقعاً شیفته سادگی ایشان می‌شد. یک راه‌پله تیز وجود داشت که وقتی از آن بالا می‌رفتیم دو اتاق …

Read More »

تعظیمی‌فر: اینکه برای استصحاب تعلیقی، یک مثال زده می شود دلیل دارد/ شمس: ثمره یک مسأله، لازم نیست بنا بر همه مبانی صادق باشد/ محمدی: انجمن اصول فقه، با کسی حاشیه‌ای ندارد!

تعظیمی‌فر: اینکه برای استصحاب تعلیقی، یک مثال زده می شود دلیل دارد/ شمس: ثمره یک مسأله، لازم نیست بنا بر همه مبانی صادق باشد/ محمدی: انجمن اصول فقه، با کسی حاشیه‌ای ندارد!

نشست علمی «کاربرد استصحاب تعلیقی در احکام فقهی» روز چهارشنبه، اول اسفند ۱۳۹۷، در سالن همایشهای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم برگزار شد. در این جلسه که به همت انجمن اصول فقه حوزه علمیه قم برگزار شد، حجج‌اسلام قدیرعلی شمس و محمد تعظیمی‌فر، به ارائه پرداختند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ابتدای جلسه، حجت‌الاسلام سید صادق محمدی ریاست انجمن اصول …

Read More »

همه چیز در مورد حوزه علمیه خواهران

همه چیز در مورد حوزه علمیه خواهران

اختصاصی شبکه اجتهاد: آغاز پنجمین دهه انقلاب اسلامی ایران و در پیش رو بودنِ ولادت حضرت زهرا (س) و روز زن، فرصت مناسبی برای بررسی وضعیت حوزه‌های عملیه خواهران از ابتدای انقلاب اسلامی است. در این گزارش، آنچه بر حوزه علمیه خواهران از ابتدای انقلاب گذشت را مرور می‌کنیم. تأسیس رسمی سال ۱۳۶۳ بافرمان بنیان‌گذار انقلاب اسلامی، تجمیع مدارس علمیه …

Read More »

اطلاع نگاشت/ منشور روحانیت در یک نگاه

اطلاع نگاشت/ منشور روحانیت در یک نگاه

شبکه اجتهاد: همزمان با سی امین سالگرد صدور منشور روحانیت حضرت امام، رسا اقدام به تهیه اینفوگرافیک از این منشور مهم کرده است. آنچه می‌بینید گزیده‌ای از مهم‌ترین بخش‌های منشور است. کلیک کنید: دریافت فایل اصلی

Read More »

وضعیت‌شناسی حوزه در چهل‌ سالگی انقلاب اسلامی

کتاب «درآمدی بر فلسفه سیاسی اسلامی» که توسط حجت‌الاسلام دکتر احمد واعظی، عضو هیات علمی دانشگاه باقرالعلوم و رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم نوشته شده است که با حضور نویسنده کتاب و دکتر سیدصادق حقیقت، عضو هیات علمی دانشگاه مفید، در دانشگاه باقرالعلوم نقد و بررسی شد.

انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی، نقطه عطفی در تاریخ ایران اسلامی است که تحولات شگرفی را در داخل و خارج ایران رقم زده و از جمله بخش‌هایی که به شدت متاثر از تحولات انقلابی بوده، حوزه‌های علمیه و روحانیت می‌باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، در چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، موسسه علمی مفتاح کرامت قم، موضوع بیست‌وهفتمین نشست …

Read More »

فقیهی با رازهای سر به مهر

فقیهی با رازهای سر به مهر

شبکه اجتهاد: در اواخر عمر، نامش بیشتر بر سر زبان‌ها افتاده بود. فعالینِ خارج‌نشین هم بر سر سخنان و اندیشه‌ی او به مجادله برخاسته بودند. ماجرای حکم «مباهته» موضوعی شده بود که پای آیت‌الله محمد مؤمن قمی را به میان می‌کشید. برخی او را از قائلین و داعیه‌داران بهتان‌زنی به بدعت‌گذران می‌دانستند و بعضی او را بَری از این حکم می‌شمردند؛ …

Read More »

اثرگذارترین مجتهد نظام جمهوری اسلامی

اثرگذارترین مجتهد نظام جمهوری اسلامی

شبکه اجتهاد: نوجوانی که از شدت فقر پدرش نمی‌توانست طلبه شود[۱]، به کمک برخی اقوام و افراد خیّر و با توسل و نذر و نیاز توانست پدر تنگدستش را قانع کند تا درس طلبگی بخواند. آیت‌الله محمد مؤمن در حالی در سن ۸۱ سالگی درگذشت که جزو اثرگذارترین مجتهدان تاریخ چهل ساله جمهوری اسلامی بود. آقای مؤمن که متولد سال ۱۳۱۶ …

Read More »

تجلیل از برترین‌های حوزه علمیه خراسان به روایت تصویر

تجلیل از برترین‌های حوزه علمیه خراسان به روایت تصویر

شبکه اجتهاد: همایش تجلیل از برترین‌های حوزه علمیه خراسان با حضور آیت‌الله سیداحمد علم‌الهدی، نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی و حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمصباح عاملی، مدیر حوزه علمیه خراسان، پنجشنبه دوم اسفند با حضور اساتید سطوح عالی و فضلای حوزه علمیه مشهد در مدرسه علمیه عالی نواب برگزار شد.

Read More »

گشتی در «شهر مُردگان» برای کشف ظرفیت‌های دیده نشده فقه

گشتی در «شهر مُردگان» برای کشف ظرفیت‌های دیده نشده فقه

کتاب در صدد احیا و به جریان انداختن عرصه‌های مغفول مانده یا عرضه‌های دیده نشده فقه است. در این امر هم موفق است؛ اما کاش نویسنده محترم در ضمن گفتاری مکمل در کتاب، با همین روش فقاهت جاری موضع خود را با موضوعات رادیکال‌تر و مسائل بغرنج‌تر حقوقی مبتلابه مثل حق مطلق آزادی بیان و نقد و طنز، حقوق جنسی …

Read More »

دانشنامه اندرویدی «احادیث شیعه» تولید شد

دانشنامه اندرویدی «احادیث شیعه» تولید شد

اپلیکیشن بانک جامع و دقیق احادیث شیعه، شامل آموزش سند‌شناسی و شناخت راویان حدیث با عنوان «دانشنامه احادیث شیعه» تولید شد. به گزارش شبکه اجتهاد، بانک جامع و دقیق احادیث شیعه، آموزش سند شناسی و شناخت راویان حدیث به صورت دسته‌بندی شده با ذکر نام معصوم، متن حدیث، ترجمه و منبع حدیث شامل بیش از ۱۸۰۰۰ حدیثریال در قالب اپلیکیشن تلفن …

Read More »

ناگفته‌هایی از سلوک علمی و رفتاری آیت‌الله محمد مؤمن

آیت‌الله مؤمن ضمن تاکید و اصرار بر مبانی فقهی که بر همگان روشن است، همیشه در صف دفاع از مردم بود و بسیاری از نظرات فقهی شورای نگهبان که در تائید حقوق مردم است حاصل تلاش و استدلال ایشان بوده است. عالمی بود به‌دوراز تشریفات و نه تنها اعتنای به تشریفات و مال آن نداشت بلکه دیگران را نیز باز …

Read More »

آیت‌الله محمد مؤمن، از دیروز تا امروز

آیت‌الله محمد مؤمن، از دیروز تا امروز

شبکه اجتهاد: آیت‌الله محمد مؤمن عضو مجلس خبرگان رهبری و عضو فقهای شورای نگهبان به‌دلیل مشکلات مغزی و تنفسی از جمعه ۳۰ آذرماه در بخش آی‌سی‌یوی در یکی از بیمارستان‌های قم بستری شد و از ۸ دی ماه برای پیگیری روند درمان به بیمارستانی در تهران انتقال یافت و شب گذشته پس از سال‌ها مجاهدت در سن ۸۱ سالگی درگذشت. …

Read More »

آیت‌الله صافی گفته بود: اگر قاضی باشی ممکن است برخی اعضای شورای نگهبان را تعزیر کنی!/ از برادر شهیدش به هیچ‌کس چیزی نمی‌گفت/ می‌گفت بیان من خوب نیست

آیت‌الله صافی گفته بود: اگر قاضی باشی ممکن است برخی اعضای شورای نگهبان را تعزیر کنی!/ از برادر شهیدش به هیچ‌کس چیزی نمی‌گفت/ می‌گفت بیان من خوب نیست

یکی از نشانه‌های پرهیز از دنیا، وارستگی، عدم خودنمائی و عدم سوءاستفاده از موقعیت ایشان، این است که هیچ‌وقت به کسانی که برای ایشان تبلیغ نمایندگی مجلس خبرگان می‌کردند، اجازه نمی‌داد که گفته شود ایشان برادر شهید است. نه در اتاقشان، عکس آن شهید را گذاشته‌اند -درحالی‌که عکس اساتیدشان هست – و نه بسیاری از مرتبطان و شاگردان ایشان می‌دانند. این از …

Read More »

امتیازات موسوعه مؤلفی الامامیه/ موسوعه به بیش از ۱۰۰ هزار مدخل خواهد رسید

امتیازات موسوعه مؤلفی الامامیه/ موسوعه به بیش از 100 هزار مدخل خواهد رسید

نشست علمی بررسی و ارزیابی «موسوعه علمی مؤلفی الامامیه» با حضور مدیر و اعضای هیأت علمی این پروژه و همین طور محققان و پژوهشگران در مؤسسه مجمع الفکر الاسلامی قم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای این نشست حجت‌الاسلام «نورالدین علی لو» مدیر موسوعه، در تشریح تاریخچه نگارش «موسوعه علمی مؤلفی الامامیه» گفت: در سال ۱۳۷۲ کارهای ابتدایی …

Read More »

مرحوم صاحبی متعهدانه، دغدغه‌مند و مسئولانه می‌نوشت

مرحوم صاحبی متعهدانه، دغدغه‌مند و مسئولانه می‌نوشت

محمدجواد صاحبی، دین‌پژوه، نویسنده و روزنامه‌نگار پیشکسوت حوزه دین و اندیشه که شامگاه سه‌شنبه ۲۳ بهمن‌ماه در سن ۶۴ سالگی، دار فانی را وداع گفت، ازجمله چهره‌هایی است که علاوه بر مسئولیت‌های اجرایی، علمی و فرهنگی متعدد، کتاب‌ها و مقالات بسیاری را نیز در زمینه‌های دین و اندیشه از خود به‌جای گذاشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدعلی …

Read More »

قلمرو آزادی قانونی؛ «منطقه‌الفراغ» در نظام فکری شهید صدر/ محمدتقی فاضل میبدی

قلمرو آزادی قانونی؛ «منطقه‌الفراغ» درنظام فکری شهید صدر/ محمدتقی فاضل میبدی

شبکه اجتهاد: اصطلاح «منطقه‌الفراغ» مفهومی است که مرحوم شهید محمدباقر صدر در بخش آخر کتاب «اقتصادنا» (اقتصاد ما) به کار برد. برای این اصطلاح سابقه‌ای پیش از آن نیافتم. آیا شهیدصدر با ابتکار خود مفهوم‌سازی کرده و یا از جایی اقتباس کرده است؟ نمی‌دانیم. احتمال دارد که این مفهوم با اصطلاح «ما لانص فیه» یعنی جایی که نصی برایش نیست …

Read More »

آیت‌الله مؤمن پس از سال‌ها مجاهدت درگذشت + گذری بر حیات علمی و سیاسی

آیت‌الله مؤمن پس از سال‌ها مجاهدت درگذشت + گذری بر حیات علمی و سیاسی

آیت‌الله محمد مؤمن از فقهای شورای نگهبان و عضو مجلس خبرگان رهبری بعد از گذراندن دوره‌ای از بیماری، ساعتی قبل دار فانی را وداع گفت. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله محمد مؤمن عضو مجلس خبرگان رهبری و عضو فقهای شورای نگهبان به‌دلیل مشکلات مغزی و تنفسی از جمعه ۳۰ آذرماه در بخش آی‌سی‌یوی در یکی از بیمارستان‌های قم بستری شد …

Read More »
Real Time Web Analytics