شبکه اجتهاد: در سالهای اخیر افرادی تلاش میکنند تا هرمناسبتی در تشیع را به تقابل مذهبی بکشانند. با این رویکرد چندسالی است عدهای موضوع مسموم و شهید شدن پیامبر اکرم(ص) به دست بعضی از زنانشان را مطرح کرده و مطالبی را دراین باره منتشر میکنند. در ادامه نقدی بر این مطالب خواهیم داشت: ۱– در تفسیر عیاشی روایتی به این مضمون آمده است که عایشه و حفصه به پیامبر(ص) سم خورانده و آن دوعامل شهادت پیامبر(ص) بودند (تفسیر العیاشی، ج۱، ص۲۰۰.) این روایت مرسل بوده و سند ندارد، پس روایتی ضعیف و نامعتبر به شمار میآید. منبع آن نیز منحصر …
توضیحات بیشتر »آخرین دغدغههای پیامبر(ص)/ علی شفیعی
شبکه اجتهاد: مرحوم کلینی در اصول کافی که یکی از آثار حدیثی ماندگار شیعی و از منابع اصیل مورد رجوع و توجه بوده است جریانی را به نقل از امام صادق علیه السلام روایت میکنند که ایشان فرمودهاند پیامبر اسلام در اواخر عمرشان آن گاه که خبر رحلت شان را میشنوند مردم را در مسجد جمع میکنند و چند توصیه را به عنوان آخرین دغدغههای خویش با مردم مطرح میکننند دغدغههایی که همه از جنس توصیههای بازدارنده و کنترلی نسبت به حاکمان مسلمان و دولتهای دینی هستند. امام صادق (ع) میفرمایند این سخنان آخرین سخنان آن حضرت در جمع مسلمانان …
توضیحات بیشتر »پیامدهای یکسانانگاری گفتمانهای جنگ و جهاد در مواجهه با صلح امام حسن(ع)/ محسن الویری
شبکه اجتهاد: صلح امام حسن علیه السلام واکنشهای گوناگونی را به دنبال داشت. در این بین، واکنش ناهمدلانه برخی از شیعیان همچنان شایسته بررسی و بازخوانی است. مراد از واکنش منفی شیعیان نسبت به این اقدام، این است که عدهای به تندی و حتی پرخاشگرانه صلح را برنتافتند و از تصمیم امام علیه السلام انتقاد کردند. فهم چرایی این موضع تند شیعیان در گروی بررسی تمامی گزارههای تاریخی مرتبط با آن است. در اینجا به عنوان نمونه، روایات نُهگانه (و روایات ذیل روایت نهم) مرحوم مجلسی در باب هجدهم از ابواب مربوط به زندگی امام حسن علیه السلام در جلد …
توضیحات بیشتر »نسبت فقه و سیاست/ داود فیرحی
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین داود فیرحی از اساتید مطرح اندیشه سیاسی و مولف کتابهایی از جمله قدرت، دانش و مشروعیت در اسلام، نظام سیاسی و دولت در اسلام، دین و دولت در عصر مدرن، فقه و سیاست در ایران معاصر، آستانه تجدد، فقه و حکمرانی حزبی است. متن پیش رو حاصل گفتاری از وی در مورد «نسبت فقه و سیاست» است. نسبت فقه و سیاست بیش از هر مقوله فقاهتی دیگری، قابل تقسیم به دوران قدیم و جدید است. به همین دلیل برخلاف فقه عبادات در حوزه سیاست کمتر بتوان به ادبیات و منابع تولیدی دورههای پیشین ارجاع و استناد …
توضیحات بیشتر »یک حکومت سکولار چه ارشادی میتواند داشته باشد!/ مهراب صادقنیا
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر مهراب صادقنیا استاد دانشگاه ادیان و مذاهب در یادداشتی به ابعاد نامه آیتالله مصطفی محقق داماد به پاپ فرانسیس پرداخته و آورده است: روز گذشته آیتالله دکتر محقق داماد به زبان فارسی نامهای به پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیکهای جهان نوشته و از ایشان خواستهاند که در مسئلهی تحریمهای ظالمانهی آمریکا علیه ایران مداخله کرده و ارشادات لازم را مبذول دارند. پاپ فرانسیس احتمالاً این نامه را که با ادبیاتی حقوقی-الاهیاتی و تا اندازهای مستند به کتاب مقدس مسیحی نوشته شده است، بخواند و خوشحال شود که یکی از معلّمین دینی از ایران در این شرایط …
توضیحات بیشتر »نقد مراجع مسلّم تقلید، چرا و چگونه؟/ محمدحسین کمالی
اختصاصی شبکه اجتهاد: از مرحوم آیتالله بهجت منقول است: «انسان تا میتواند نباید نسبت به فقهایی که فتوای شاذّ و خلاف مشهور دارند، متعرّض شود؛ زیرا آنها بر اساس موازین خود در آن فتوی معذورند، و در عین حال معصوم هم نیستند، لذا ممکن است از بعضی قرائن یا ادلّه غلفت نمایند. البته میگویند: اشتباه شخص بزرگ هم بزرگ است.»[۱] همین بیان متبرّک کافی است تا به چرایی و نیز چگونگی نقد اشتباهات مراجع تقلید پاسخ گفته باشیم؛ چرایی نقد، به دلیل عدم عصمت ایشان و نیز بزرگ شدن کوچکترین اشتباهات احتمالی به دلیل مرجعیّت و متبوعیّت، اشتباهی که ممکن …
توضیحات بیشتر »اربعین، از نمایی نزدیک/ مهراب صادقنیا
شبکه اجتهاد: امسال این امکان را داشتم که قدمزنان از نجف تا کربلا بروم. مثل همهی راهپیمایان، از نذری شیعیانِ مهربانِ عراقی استفاده کردم، در موکبهایشان و در میان جمعیّت سوگوار خوابیدم، با آنها همکلام شدم، با غیر ایرانیها سخن گفته و احوالشان را پرسیدم، و مثل دیگر زیارتکنندگان، تنِ خسته خود را به کرامت بینالحرمین سپردم. در همهی این لحظهها چیزهایی دیدم که نمایشهای تلویزیونی امکان و یا تمایل نشان دادنشان را نداشت. معتقدم عاطفهگراییِ ناشیانه و سیاستاندیشیِ آزاردهندهی تلویزیون و برخی روزنامهها اجازه نمیدهد ماهیّت این رخداد آنگونه که هست خود را نمایش دهد. در این یادداشت کوتاه، …
توضیحات بیشتر »تعیین تکلیف برای سیدالمراجع!/ حسن طاهری
شبکه اجتهاد: «حاج آقا موسی!» این نام شخصیتی مشهور در میان حوزویان و به غایت محبوب در میان طلاب علوم دینی و البته کمتر شناخته شده در میان عموم مردم است. آیتالله العظمی سید موسی شبیری زنجانی، متولد ۱۰ اسفند ۱۳۰۶ در قم، فرزند آیتالله سید احمد زنجانی است. پدر سید موسی عالمی در اوج تقوا بود که سالها در مدرسه فیضیه قم بسیاری از عالمان دین از جمله روح الله الموسوی الخمینی در نمازش شرکت میکردند. اکنون سالهای سال است که سید موسی به جای پدرش در جوار بارگاه حضرت فاطمه معصومه(س) امام جماعت است. سید موسی از بزرگان کم نظیری چون پدر بزرگوارش سید احمد، سید …
توضیحات بیشتر »عذر تقصیر به پیشگاه مرجعیت/ سیدمصطفی محقق داماد
شبکه اجتهاد: حقوقدان، اسلامپژوه و استاد فلسفه و سیاست و نوهٔ دختری حاج شیخ عبدالکریم حایری یزدی (بنیانگذار حوزهٔ علمیهٔ قم) در یادداشتی با عنوان «عذر تقصیر به پیشگاه مرجعیت» درباره حضرت آیتالله سید موسی شبیری زنجانی نوشت: ۱- به تصدیق عموم ارباب معرفت، خبرگان واقعی (و نه رسمی)، دین شناسان و صاحبنظران در میدان فقاهت شیعی، حضرت آیتالله العظمی حاج آقا موسی شبیری زنجانی دامت برکاته یکی از شایستگان مرجعیت تقلید در زمان حاضر میباشند. ۲- شاید اکثر خوانندگان این سطور، نام معظّمله را شنیدهاند ولی برخی توفیق زیارت از نزدیک ایشان را نیافته باشند.ای کاش چنین توفیقی برای …
توضیحات بیشتر »بیست تأمّل درباره نامه سرگشاده آیتالله یزدی/ رشید داودی
شبکه اجتهاد: این یادداشت شامل بیست نقد و تأمّل در واکنش به نامه آیتالله یزدی است که در دو بخش تنظیم شده است. (بدیهی است، انتشار یادداشت زیر به منزله رد و یا تأیید محتوای آن نمیباشد) بخش اول) تأمّلاتی در متن نامه آقای یزدی به آیتالله شبیری یک. جناب رییس اسبق دستگاه قضا! شما در آغاز نامه خود نوشتهاید: «پیرو انتشار تصاویری در فضای مجازی از حضرتعالی در کنار برخی افراد مسئله دار که برای نظام جمهوری اسلامی و مقام معظم رهبری احترامی قائل نیستند؛ بدین وسیله به عرض میرساند، این موضوع ناراحتی و تعجب مقلِّدین و حوزویان را …
توضیحات بیشتر »فقیه مکتب اعتدال؛ به مناسبت سالروز رحلت آیتالله سید احمد زنجانی
شبکه اجتهاد: مرحوم آیتالله سید احمد شبیری زنجانی (۱۳۵۲-۱۲۶۹ش) که فرزندش آیتالله سید موسی شبیری زنجانی اکنون از مراجع برجسته شیعه است، از جمله مجتهدینی بود که از لزوم اعتدال فکری سخن میگفت و خواهان کمک فقها به آسانسازی امور روزمره زندگی مردم بود. وی حتی به پاسخهای پیچیده و دشوار برخی فقها به پرسشهای شرعی مردم اعتراض میکرد و میگفت: «در جواب استفتا نباید تشقیق شقوق کرد و گرنه سؤالکننده در فهم مراد گیج شده و نمیتواند جواب را بر مورد سؤال تطبیق دهد … بلکه باید بر طبق صورت متعارف در عرف مردم پاسخ نوشت». وی معتقد بود …
توضیحات بیشتر »فتوای ورزشی با گزارشات نادرست!/ مهدی عامری
شبکه اجتهاد: آیتالله موسوی بجنوردی حضور زنان در ورزشگاه بر مبنای «اصالت الحلیه» فتوا به عدم اشکال آن داده و فی نفسه چنین امری را غیرشرعی نمیداند اما در ادامه چندین بار تاکید میکند که: «این حضور نباید با مسائل غیرشرعی و غیراخلاقی همراه شود. بدون شک اگر این حضور به مسائل غیراخلاقی و غیرشرعی همراه شود، جایز نیست.» ایشان آنگاه بخش دوم را نفی کرده و اعلام میدارد فضای ورزشگاه و فرهنگ مردم به گونهای است که کار غیر شرعی در ورزشگاه اتفاق نخواهد افتاد فلذا نباید مانع حضور زنان در ورزشگاه شد! ایشان حتی مخالفت مراجع با این …
توضیحات بیشتر »مهدوی کنی، عالم بانفوذ/ سیدمحسن محبوبی
شبکه اجتهاد: آیتالله مهدوی کنی بخش عمدهای از وقت و فرصت و عمر مفید خود را صرف جوانان دانشجویی کرده که قطعاً برای آن مرحوم به عنوان باقی صالح نوشته خواهد شد و توشه آخرت او خواهد بود؛ زیرا در ایامی که میتوانست به هر رتبه و مرتبه سیاسی که تمایل داشت برسد و هر مقام و مسئولیتی را بهراحتی در بالاترین سطح کشوری و سیاسی به دست آورد، دست از دنیا و امور مادی و مقامهای ظاهری سیاسی کشید و در گوشهای از تهران به تربیت و آموزش جوانانی همت گماشت که هماکنون بیشترشان از ممتازان علمی و فرهنگی …
توضیحات بیشتر »۴ عامل مهم و مؤثر در بیانگیزگی طلاب/ محمدرضا نائینی
شبکه اجتهاد: مهمترین راه رشد علمی طلاب جوان، تدریس است؛ با تدریس است که استعدادهای نهفتهی آنان شکوفا میشود؛ احساس شخصیت میکنند، آزموده میگردند، دروسشان برایشان ملکه میشود و… اکنون به برکت تضییقات ایجاد شده این راه بر خیل عظیمی از مشتاقان بسته شده است. سابقاً طلاب، با میل خود و به فراخور استعداد و توانشان هر استادی را میخواستند انتخاب میکردند؛ هرگز مجبور نبودند استادی را که به هر دلیل نمیپسندند برای مدتی طولانی تحمل کنند؛ و چون با میل خودشان انتخاب میکردند انگیزهشان نیز برای شرکت در درس افزایش مییافت؛ استاد، برایشان تنها معلم یک درس نبود مربی …
توضیحات بیشتر »طلیعهای بر «مرجعیت» و «نظام افتای» طراز انقلاب اسلامی/ عباسعلی مشکانی
شبکه اجتهاد: متن زیر یادداشتی از حجتالاسلام عباسعلی مشکانی سبزواری، دکتری فقه سیاسی و مدرس دانشگاه باقرالعلوم(ع) در مورد ایجاد تحول در ارتباطات دوجانبه مراجع تقلید و نظام اسلامی میباشد که مفتاح آن را منتشر کرده است و در ادامه میخوانید: «پیشنهاد مىکنم… دادستان کل کشور و دو نفر از قضات عالىرتبه که سوابق حوزوى داشته باشند تشریف بیاورند تا آن چهار مسأله مهم درباره مهریه در محیط عالمانه و دور از عصبانیت حل و فصل شود و چنانچه آن چهار مسأله روشن شد، ان شاء الله به کار بسته شود و اگر بعضى از قوانین موجود با متون اسلامى …
توضیحات بیشتر »بانکداری و قواعد سهگانه عدالت/ وهاب قلیچ
شبکه اجتهاد: بانکداری اسلامی از چارچوب و اصول خاصی تبعیت دارد؛ از جمله این اصول میتوان به رعایت موازین شریعت همچون ضوابط فقه اسلامی، اخلاقمداری، عدالتمداری و حرکت به سوی پیشرفت و توسعه پایدار و همهجانبه اقتصادی اشاره کرد. آنچه مدنظر این نوشتار است شناخت جایگاه و کارکرد «عدالت» در نظام بانکداری است. پیش از این در یادداشتی به این نکته اشاره شد که عدالت بانکی، صرفا در رفتار با مشتریان بانک خلاصه نمیشود. یک بانک عدالتمدار باید نسبت به کارکنان و مدیران، سهامداران و گروه رقبا رویکردی عدالتمحور داشته باشد. از اینرو انحصار عدالتمحوری به موضع محدود مشتریمداری خطا …
توضیحات بیشتر »عدالت، راهبر قانون است/ سیدکاظم سیدباقری
شبکه اجتهاد: عدالت اجتماعی از موضوعات چالشی تحقیقات پژوهشگران است. حجتالاسلام دکتر سیدکاظم سیدباقری در جدیدترین یادداشت خود با عنوان “عدالت، راهبر قانون” به این مقوله پرداخته است که از منظرتان خواهد گذشت: قانون، ضوابط و اصول کلّی معیّنی است که از طرف یک منبع دارای قدرت و اعتبار اجتماعی، مقرر میشود و در آن برای همه کسانی که در قلمرو آن منبع قدرت زندگی میکنند، تکالیف، حقوق ومسؤولیتهایی معیّن گردد که همگان، قوی یا ضعیف، به رعایت آن ملزم باشند و به عواقب تخلّف از آن گردن نهند. قانون و عدالت، هر دو فراگیر و بهرهآور برای جامعه میباشند …
توضیحات بیشتر »تقویت رویکرد تمدنمحور در فقه سیاسی/ سیدسجاد ایزدهی
شبکه اجتهاد: فقه از زمان امامان معصوم(ع) به صورت عام و فقه سیاسی به صورت خاص همواره متناسب با تحولات زمانی پیش رفته و به نیازهای جامعه پاسخ داده است. هر جامعهای باید نظریاتش را بر اساس هنجارهای بومی خویش تولید کند، بر این اساس فقه سیاسی، نرمافزار اداره جامعه است. در تمام زمان عصر غیبت، فقه سیاسی پاسخگوی نیازهای فردی مومنان بود، ولی نمیتوانست نظام را اداره کند و نیازهای نظامی و حکومتی را برآورده کند. کتابهای تخصصی فقه سیاسی و اندیشه سیاسی و هم چنین رشتههای تحصیلی در این زمینه وجود نداشت و شعله اندکی از فقه سیاسی …
توضیحات بیشتر »تصور غلو آمیز از تواناییهای فقه و حوزه در حل مشکلات نداشته باشیم/ مهدی نصیری
شبکه اجتهاد: ظرف هفتههای اخیر بحثهای زیادی بین صاحب نظران در مورد حوزه و سکولاریسم مطرح شد. آنچه مسلم است قول به جدایی دین و حوزههای دینی از سیاست، بر خلاف مسلّمات و الفبای دین و شریعت است و بدون شک همه انبیای الهی تحقق اهداف والای معنوی و اخلاقی و عدالت خواهی و ایجاد قسط را از رهگذر تحقق حکومت الهی دنبال میکرده اند و هیچ حکومت نامشروعی را ـ جز از باب تقیه ـ تأیید نمیکردند، اما این همه ماجرا نیست و در این میان نکات دیگری مطرح است که باید در این بحث بدانها هم توجه کرد: …
توضیحات بیشتر »چند نکته فقهی درباره قمار/ محمدتقی شهیدی
اختصاصی شبکه اجتهاد: محمدتقی شهیدی، شاگرد مبرز مرحوم آیتالله میرزا جواد تبریزی، سالهاست که یکی از مهمترین کرسیهای تدریس خارج فقه حوزه علمیه قم را در اختیار دارد. عضو هیئت استفتاء آیتالله سیستانی، در خلال مباحث مکاسب محرمه که در سال تحصیلی ۹۵-۹۶ تدریس کردند، به بحث لهو پرداخته است. در زیر، بخشهایی از گفتههای ایشان در این رابطه میآید. ایشان در این مختصر، اقسام قمار را مطرح کرده و ادله هر یک را بهصورت مختصر بررسی میکنند. بحث درباره قمار و ادله حرمت آن است. قمار دارای چهار قسم است: قسم اول: بازی با آلات قمار همراه با برد …
توضیحات بیشتر »درس خارج؛ خارج از اهداف!/ سید رضا شیرازی
اختصاصی شبکه اجتهاد: شناخت موضوع، شرط موفقیت در هرگونه فعالیت درباره آن است. جستوجو از امری که از آن تصوری نداریم و یا از آن تصور ناقصی داریم، عقیم و ناکام است. تصور ناقص و نارسا سبب میشود تا ابزارهای شایسته برگرفته نشود. موفقیت در درس خارج، پیش از آن که محتاج روشها و ابزارهای مناسب باشد، در گرو تصور کاملی است که طلبه از آن دارد. به خاطر نداشتن تعریفی از درس خارج، طلاب وارد فضای مهآلودی جدید میشوند. در این فضا نمیدانند چگونه درس بخوانند؟ کدام استاد را برگزینند؟ در درس کدام موضوع فقهی یا اصولی شرکت کنند؟ …
توضیحات بیشتر »منطق فتوا در شرایط اضطراری کجاست؟/ محمدعلی میرزایی
اختصاصی شبکه اجتهاد: اگر حوزههای علمیه غیر سکولار باور دارند که اندیشههای دینی باعث شکوفایی و رشد اقتصاد سالم است. اگر باور دارند که اسلام و تحقق آن نه تنها منافاتی با کار و تولید و درآمدزایی ندارد بلکه کار و تولید و عقل اقتصادی داشتن بخش با اهمیت و تعیین کننده زندگی دیندارانه است، ایکاش به جای شنیدن این حرفها از بالاترین مقامات حوزوی در نگرش بزرگان و اعاظم فقاهت به مقوله اقتصاد تحولی رخ میداد. درسهای اصلی حوزه با تعادل و منطق عقلانی بین اقامه الصلاه و ایتاء الزکات با مفهوم شامل و جامع نماز (پیوند جامع و …
توضیحات بیشتر »راهبرد رهبر معظم انقلاب در جهت شکوفایی حوزه علمیه مشهد/ مجتبی عباسی
اکنون این حوزه با سوابق علمی و تاریخی و سیاسی کمنظیر، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، گسترش کمّی و کیفیِ در خورد توجّهی یافته و ظرفیت شایانی برای پرورش علماء و محققان اسلامی در رشتههای گوناگون پدید آورده است که شکوفائی این ظرفیت نیازمند مدیریتی جامع و پویا است. اختصاصی شبکه اجتهاد: مکتب اسلام مبتنی بر سه اصل مبدأ، معاد و رهبری الهی برای همه ابعاد مادی و معنوی بشر به مقتضای جامعیت و در هر عصری به مقتضای خاتمیت و جاودانگی آن، برنامه و دستورالعمل دارد؛ در این میان، رهبری الهی به عنوان موهبتی الهی و پیونددهنده دو اصل …
توضیحات بیشتر »صنعتی شدن جامعه و نقش جدید روحانیت
شبکه اجتهاد: منزلت روحانیت متاثر از تحولات جهانی عصر جدید و شرایط پس از پیروزی انقلاب اسلامی دستخوش تغییرات قابل توجهی شده است و احساس مساله بودگی در آن در چند سال اخیر زیاد شده است. فارغ از ارزیابیهای شتاب زده درباره کاهش آن و لزوم نگاه دقیق تر بدان، کشف عوامل موثر بر آن نیز بسیار قابل توجه است. موسسه صراط مبین در راستای توجه به این مساله کتابی با عنوان «بررسی وضعیت و راهکارهای ارتقاء منزلت روحانیتم به همت حجتالاسلام وحید نجفی منتشر نموده است. بخشهایی از این کتاب با رجوع به اندیشمندان حوزوی و مصاحبه با آنها …
توضیحات بیشتر »حاشیهای بر نامه اخیر منتقدان طرح جامع بانکداری/ وهاب قلیچ
چنانچه توصیه بر آن است که میتوان با نظارت دقیقتر مانع از صوریسازی تسهیلات مشارکتی شد، آیا نمیتوان این مکانیسم نظارتی را برای تسهیلات مبادلهای بکار گرفت؟ شبکه اجتهاد: پس از تهیه طرح «قانون جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران» از تلفیق و تجمیع سه طرح «طرح بانکداری جمهوری اسلامی ایران»، «طرح بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران»، «طرح تاسیس بانک توسعه جمهوری اسلامی ایران» و یک لایحه «اصلاح قانون پولی و بانکی کشور» توسط جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، در برخی از مجامع علمی بحثها و نقدهایی نسبت به این طرح ایراد شده است. جدیدترین این واکنشها ارسال نامهای از …
توضیحات بیشتر »حوزۀ تمدنی در چهار پرده/ سیدحسین حسینی
شبکه اجتهاد: کودک ما، هماینک، فرصت چهل ساله دیگری در اختیار ندارد. به سرعت و با جدّیت، باید فکری کرد. هماکنون هر یک ساعت بایستی به اندازۀ یک سال پیش رفت!؛ که: الفرصه تمّر مرّ السحاب. پرده اول: چهل ساله چهار ساله! انسان چهل سالهای را تصور کنید که به اندازه سن تقویمی خود رشد نکرده و اگرچه چهل سال دارد اما به مانند یک کودک چهار ساله است یعنی درطول زمان چهل ساله، تنها به اندازه چهار سال رشد کرده؛ نه از جهات قوای فکری و ذهنی و نه قوای جسمی و رفتاری و نه قوای روحی و روانی …
توضیحات بیشتر »آری، صدر هنوز هم حتی در میان یارانش تنهاست!/ محمدتقی سبحانی
شبکه اجتهاد: مروجان مرام امام موسی صدر بیش از هر چیز، نیازمند یک بینش تاریخی و روش اجتهادی هستند و هنوز نتوانستهاند از کمند احساسات نوستالوژیک و جمود و تکرار سخنان و رفتار او، فراتر روند. پیروان حقیقی موسی صدر کسانی اند که با شناخت دقیق شرایط و تفکیک میان مواضع و مواقف و با آگاهی از کیدها و کلیدهای زمان، به امتداد اهداف او در قالب راهبردهای جدید و تاکتیکهای تازه بیاندیشند. ۱- امام موسی صدر در یک زمان و مکان خاص به عرصه آمد و داوریهای ما هم باید به همان قلمرو محدود شود. اگر او در رسالت …
توضیحات بیشتر »امام صدر هنوز میان حوزویان تنهاست!/ محسن کمالیان
شبکه اجتهاد: در خبرها خواندم که حوزویان همایشی برپا خواهند کرد بنام «تصوفشناسی انتقادی». صوفی نیستم. اما ملاحظاتی دارم که در زیر مینگارم: امام موسی صدر دو دهه در لبنان به تبلیغ فرهنگ اهل بیت (ع) پرداخت. در برابرش هم سنیان قرار داشتند هم مسیحیان. روش صدر، اثبات تشیع بود نه نفی دیگران. نه تنها دیگران را نفی نکرد، بلکه آنها را احترام گذاشت، در آغوش گرفت، به گفتگو و تشریک مساعی در ساختن وطن مشترک دعوتشان کرد. صدر هرگز همایش مسیحیتشناسی انتقادی برپا نکرد. به جای آن در الندوهِ اللبنانیه با بزرگان مسیحی گفتگوی اسلام و مسیحیت را راه …
توضیحات بیشتر »نافرجام ماندن طرح ناپختهی استاد محوری/ محمدرضا نائینی
شبکه اجتهاد: وقتی هنوز نوجوان بودم تصمیم به تدریس گرفتم حدوداً ۱۶ ساله بودم؛ بدون دنگ و فنگهای امروزی یک اطلاعیه تهیه کرده و اعلان درس نمودم، هنوز امکان تدریس آزاد کمابیش وجود داشت؛ به قول مردم کوچه و بازار، چون “دست زیاد بود” جبراً باید خودم را میکشتم تا بتوانم یک درس ایده آل ارائه کنم، بهترین آزمون هم همین بود؛ اگر یک روز ناموفق درس میگفتم فردا درسم تعطیل میشد! همهی اساتید کموبیش همین حال را داشتند؛ یادش به خیر؛ چه نشاطی بود و همین تدریس چه انگیزهای برای ادامهی کار میداد؛ آرام آرام بساط تدریس آزاد در …
توضیحات بیشتر »رابطه کربلا و حکم آیه «وَلَا تُلْقُوا بِأَیْدِیکُمْ إِلَى التَّهْلُکَهِ»/ صادق هراتیان
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مسائل فقهی مطرح در باب عاشورا حکم این امر فقهی است که با توجه به آیه «َلَا تُلْقُوا بِأَیْدِیکُمْ إِلَى التَّهْلُکَهِ» اگر انسان بداند که نتیجه حضورش در جایی هلاکت میباشد، آیا این حضور جایز است یا خیر؟ و آیا قاعده اولویت با این آیه قابل جمع است یا نه؟ بدون شک قاعده اولویت میتواند در چنین قاعدهای جاری شود؛ مانند زمانی که فرد مسلمان خود را برای حضور در صف مقدم جنگ آماده میکند و احتمال کشته شدن را میدهد. چنین موقعیتی بدون شک از مصادیق آیه فوق نیست، اما آیا واقعه عاشورا را …
توضیحات بیشتر »