شبکه اجتهاد: «جنگ اقتصادی» همواره یکی از حربههای قدرتهای استعماری برای تسلط بر کشورها بوده است. در کشور ما ایران، اگرچه این موضوع در سالهای اخیر محسوس و ملموس شده است و رهبر انقلاب بارها بر آن تأکید کرده و «اقتصاد» را مسئلهی اصلی کشور در شرایط کنونی دانستهاند، اما ماجرای نزاع اقتصادی در تاریخ معاصر کشورمان ماجرایی دامنهدار بوده است. در این میان، نقش علمای اسلام و مراجع تقلید در حفظ استقلال اقتصادی کشور بسیار تعیینکننده بوده است. KHAMENEI.IR در سال «حمایت از کالای ایرانی» و همزمان با دوران تشدید جنگ اقتصادی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران، در یادداشت …
توضیحات بیشتر »فهم تمدنی سیرهی امام رضا علیهالسلام/ محسن الویری
شبکه اجتهاد: سیرهپژوهی و سیرهنگاری را میتوان یکی از سه شکل پرداختن به تاریخ زندگی ائمه معصوم علیهم السلام دانست: گاهنگاری chronography / تراجمنگاری Prosopography / سیرهنگاری Biography، اگر در گاهنگاری توالی رویدادهای زندگی فردی و اجتماعی معصوم علیهالسلام مد نظر باشد، در تراجمنگاری ارائه گزارشی یکپارچه از ابعاد مختلف زندگی و افکار و آثار محور قرار میگیرد ولی در سیره، هدف به دست آوردن قواعدی عام شبیه قواعد سبک زندگی مورد نظر است. اگر در دو مورد نخست ثبت تاریخ برای گزارش و حتی درسآموزی باشد، در اینجا ثبت تاریخ به منظور به دست دادن قواعدی عام و تعمیمپذیر …
توضیحات بیشتر »فلسفه اصول فقه، تصویر جامعی ندارد!/ سید منذر حکیم
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین سید منذر حکیم، رئیس پژوهشکده «الذریه النبویه» در حوزه علمیه قم و پایهگذار گروه فقه تخصصی خانواده در جامعه المصطفی العالمیه است. او همچنین سرپرستی گروه تحقیق کتاب «الاصول العامه للفقه المقارن» تألیف شهید سیّد محمدتقی حکیم را نیز به عهده داشته و علاوه بر آن، آراء مرحوم آیتالله عبدالهادی فضلی را نیز مورد مداقه قرار داده است. سالها تدریس سطوح عالی اصول و فقه در حوزه علمیه قم و نگارش کتب متعدد در این حوزه، وی را یکی از مهمترین صاحب نظران دانش اصول فقه قرار داده است. او در این یادداشت شفاهی، به …
توضیحات بیشتر »چرا هیچ وقت برای فقه ما، نشاط اجتماعی عنوان ثانوی نمیشود!/ علی الهی خراسانی
دهها سال است در فقه، با «عنوان ثانوی» حکومت میکنیم و حکم میرانیم و برای عنوان ثانوی ساختارها و بنیادها درست کردیم و منطقه الفراغ را با صدها عنوان ثانوی پُر کردیم اما نمیدانم چرا هیچ وقت برای فقه ما، نشاط اجتماعی عنوان ثانوی نمیشود! چرا زندگی شهری و حفظ و انسجام آن به اندازه تنباکوی قلیان، ارزش عنوان ثانوی شدن ندارد! شبکه اجتهاد: به دعوت دوست هنرمندم که سرپرست گروه موسیقی بامداد است به اجرای زنده موسیقی سنتی در مشهد رفتم؛ برنامهای با صدای دلنشین حسام الدین سراج. -اگر با لفظ کنسرت دلچرکین میشویم- این اجرای صحنهای موسیقیِ سنتی، …
توضیحات بیشتر »واکنشی به رزومه عجیب خالق ایده «تکهتکه کردن کره زمین»/ رسول جعفریان
رسول جعفریان در یادداشتی به رزومه عجیب استاد دانشگاه علم و صنعت که مدعی ایدهپردازی «حمل مسافر با ابر» و «تکهتکه کردن کره زمین» با استفاده از متون اسلامی و روایی بود واکنش نشان داد. شبکه اجتهاد: انتشار رزومه علمی حسینعلی احمدی جشفقانی، عضو هیئت علمی گروه مهندسی پیشرفت اجتماعی و عضو گروه مدیریت و فلسفه علم و فناوری دانشگاه علم وصنعت توسط یک کانال حوزوی خیلی زود به سوژه اول شبکههای اجتماعی بدل شد. در این روزمه بخشی با عنوان ایدهپردازی وجود داشت که در آن موضوعات عجیبی از جمله «ایده پردازی امکان تولید انسان از خاک، با تکیه …
توضیحات بیشتر »درآمدی تأسیسی بر فلسفه اصول فقه/ علیاکبر رشاد
اختصاصی شبکه اجتهاد: از بزرگترین علمایی که وارد مسئله تازه تأسیس فلسفه علم اصول فقه شده است، استاد علیاکبر رشاد است. رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در مقاله تأسیس بر مبادی فلسفه اصول فقه بهتفصیل مباحث تاریخی در مبادی پژوهی را مطرح کرده و به کلیات آن پرداخته است. در انتها نیز طرحواره پیشنهادی خود را نسبت به فلسفه علم اصول فقه ارائه داده است. در زیر گزارشی از این مقاله، تقدیم میگردد. تمایز مبادی ممتزجه و غیرممتزجه؛ راهکار حل اختلاف علمای اصول پیشینه مدخل نگاری در علوم مختلف از مباحثی است که ابتدا چندصفحهای از نوشتار را به …
توضیحات بیشتر »افقگشایی«فقه النظریه شهید صدر» در عرصه تدبیر سیاسی/ ذبیحالله نعیمیان
شبکه اجتهاد: شهید سید محمدباقر صدر از فقهای بزرگی بود که تأملات نظری او کاربرد و افقگشایی خاص خود را در عرصه تدبیر سیاسی دارد. یکی از افقگشاییهای نظری را میتوان با عنوان فقه النظریه بازشناخت. نوشتار حاضر ناظر به بررسی این درک این مقوله است. در این زمینه این پرسش کلیدی وجود دارد که فقه النظریه چیست؟ و چه کاربردی در عرصه تدبیر جامعه و تدبیر سیاسی دارد؟ الف. هدف فقه النظریه باید دانست که فقه النظریه بهدنبال استنباط نگاه کلان از آموزهها و نصوص دینی است. اگر در هر یک از مباحث جزئی معرفتی و ارزشی فقها، مفسران، …
توضیحات بیشتر »رئوس ثمانیه فلسفه علم اصول/ مهدی هادوی تهرانی
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از بهترین مقالههایی که درزمینه دانش نوبنیاد فلسفه اصولفقه نگاشته شده است، فلسفه علم اصولفقه است. آیتالله مهدی هادوی تهرانی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در این مقاله، ابتدا از ضرورت این علم سخن گفته، سپس آن را به بخشهایی تقسیم نموده و در هر بخش بهتفصیل وارد میشود. گزارشی اجمالی از این مقاله، از نگاه شما میگذرد. در این نوشتار، ابتدا ضرورت توجه به فلسفههای مضاف بهطور عام و از پس آن، توجه به فلسفه علم اصولفقه بهطور خاص موردتوجه قرارگرفته است. نویسنده البته، به مهمترین تأثیر فلسفه اصولفقه بر اصولفقه که …
توضیحات بیشتر »فلسفههای مضاف: چیستی و اقسام آن/ ابوالقاسم علیدوست
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه و استاد مشهور خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم است. او در سخنرانی که در سال ۱۳۸۹، در مدرسه خاتمالاوصیا قم ایراد کرد، به بیان بایستههای فلسفههای مضاف پرداخت. گزیدهای از سخنان وی، از نظر شما میگذرد. در این مجال، سه نکته را به بحث میگذاریم: چیستی فلسفههای مضاف، اقسام فلسفههای مضاف و فرق فلسفههای مضاف با فلسفهی مطلق. بحث نخست: تفاوت فلسفه مضاف با فلسفه مطلق در توضیح این سؤال من از آخر شروع میکنم. ما یک فلسفهی اولی داریم که از قدیم میگفتند؛ …
توضیحات بیشتر »میان دشنام و لعن تفاوتی نیست!/ حسین احمد الخشن
روشن است که لعن نمادها و رهبرانی که دیگری آنان را تقدیس و احترام میکند، وی را وا میدارد، با نمادهایی که فرد لعنت کننده آنان را تقدیس میکند، به مقابله به مثل برخیزد. اگرچه این نمادها نمایانگر حق و درستی باشد و ارزش والایی داشته باشد و به همین دلیل، خداوند از دشنام دادن خدایان مشرکان نهی کرده تا آنان خدا را دشنام ندهند و از این جهت، میان دشنام و لعن تفاوتی وجود ندارد، زیرا معیار دشنام عینا در لعن موجود است. شبکه اجتهاد: از جمله شیوههای ناسزاگویی داخلی که در محافل اسلامی پراکنده شده، شیوه لعن یا …
توضیحات بیشتر »فقیهان مظلوماند؛ سایهشان مستدام، روزشان گرامی!/ سیدمحمدعلی حسینی
اختصاصی شبکه اجتهاد: شهادت رئیس مذهب سلام الله علیه، شاید مناسبترین روز است برای تجلیل از شاگردان بزرگ و ممتاز مکتب جعفری علیه السلام. فقیهان را میگویم. همانها که أمناء رسل هستند و حصون دین، اما مثل معلم و کارگر، پرستار و پزشک و مهندس، پاسدار و جانباز، زن و مرد، دختر و جوان و کودک و… روزی از سال به نام و یادشان نیست. صد البته در عالمی که ملائک، بال خدمت و تواضع برای طالب نور علم میگسترانند، فقیهان و بزرگان دین را چه نیاز به تجلیل و صد بارک الله ما؟! آنها ورثه الانبیاءاند. همانها که «لاأسألکم …
توضیحات بیشتر »اندیشه و گفتمانِ جهانی حضرت صادق (ع)؛ راهگشای امروز ما/ ازهادی سروش
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمینهادی سروش استاد حوزه و دانشگاه در نوشتاری با عنوان «اندیشه و گفتمانِ جهانی حضرت صادق (ع)؛ راهگشای امروز ما» آورده است: ۱) ایجاد فضای گفتگو و گردش اطلاعات در مهمترین مسائل سیاسی، اجتماعی و دینی در زمان حضرت صادق به لحاظ گشایش سیاسی که بعد از بنی امیه پیدا شد، توسعه و ارتباط علمی و گفتگو با بیرون از مرزها و باورهای خودی، فراهم آمد. این حرکت نو؛ که نه تنها مورد مخالفت امام صادق قرار نگرفت بلکه مورد استقبال قرار گرفت. این اتفاق زیبا به دوشکل پدیدار شد: الف) نشر و ترجمه متون خارجی که …
توضیحات بیشتر »رابطه احکام حقوقی و مکارم اخلاق/ محمد صادقیان
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از خصوصیات بارز دین اسلام توجه به جنبههای حقوقی و گسترش عدالت اجتماعی در جامعه است. از نگاه اسلام، حفظ حقوق تمامی انسانها در جامعه از بزرگترین وظایف انسانی و دینی یک حکومت میباشد که پیامبر به عنوان اولین حاکم اسلامی میبایست بیش از دیگران در نشر و گسترش آن تمامی تلاش خود را معطوف نماید. فقه و دستورات فقهی اسلام اوج تجلی این معنا در اسلام است. در طول رسالت بیستوسه ساله پیامبر اسلام(ص) بهخصوص در دوران ده ساله حضور در مدینه احکام بسیاری از سوی خداوند در قالب آیات قرآن نازل گردید که هر …
توضیحات بیشتر »توصیههایی برای توسعه علم اصول فقه/حسنعلی علیاکبریان
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر حسنعلی علیاکبریان، عضو هیئتعلمی پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی، در مقالهای تحت عنوان «توصیههایی برای توسعه علم اصول فقه» به تبیین فلسفهی علم اصول پرداخته است. این مقاله در مجلهی پژوهش و حوزه، شماره ۲۷ به چاپ رسیده است. نوشتار حاضر گزارش مختصری از این مقاله است. علیاکبریان، در مقدمه مقاله، ابتدا به سیر تحول علم اصول در طول تاریخ شیعه پرداخته و سپس سؤالی را مطرح کرده که اصول فقه موجود در سیر تکاملی خود به چه تحولاتی نیاز دارد؟ در پاسخ به این سؤال بیانشده که چون علم اصول، علمی آلی برای …
توضیحات بیشتر »حجیت قول امام ربطی به مقوله نبوت ندارد/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: «در میان قدمای ما، معتزله دربارۀ شرایط نزول وحی و ریزش فرهنگ عربی در متن مقدس سخن گفته بودند. این هم یک امر نامتعارف بود و منتقدان معتزله، یعنی اشاعره و فقها، سخنان آنها را نمیپسندیدند. به هر حال فرهنگ عربی اقتضائاتی داشته و منتقدان معتزله فکر میکردند اگر پای این مباحث به میان بیاید، از قدسی بودن متن مقدس کاسته میشود؛ چراکه در فرهنگ عربی درست و نادرست و خالص و ناخالص قاطی است و اگر بپذیریم این امور در متن مقدس ریزش کرده است، متن از آن یکدستی و قدسی بودن خارج میشود؛ اما معتزله چنین …
توضیحات بیشتر »صدا و سیما چگونه «قماربازی» را حلال کرد!/ سهیلا صدیقی
برای این گزارش میشد تیترهای زیادی زد؛ مثلا «راهاندازی کازینوی حلال در صدا و سیما» یا «قماربازی در رسانه ملی» و یا هر چیزی مثل اینها؛ اما پرسش اصلی ما این است که صدا و سیما چگونه «قماربازی» را حلال کرد و سود حاصل از این قماربازی دقیقا به جیب چه کسی یا کدام ارگان میرود؟ شبکه اجتهاد: «قمار» یعنی شرطبندی بر سر پول یا هر چیزی که دارای ارزش باشد و نتیجه قمار، نامشخص است. به زبان ساده به شرطبندی که میان دو یا چند نفر در یک بازی انجام میگیرد، «قمار» گفته میشود. قمار میتواند به صورت سازماندهیشده، …
توضیحات بیشتر »حذف شریعت در ایران هرگز به بهبود اوضاع منجر نخواهد شد/ سیدیحیی یثربی
حذف شریعت در ایران هرگز به بهبود اوضاع و به پیشرفت فرهنگی منجر نخواهد شد، بلکه تأثیر معکوس خواهد گذاشت؛ یعنی باعث خواهد شد که واکنشهای جدی در قبال آن صورت گیرد. همانطور که کشف حجاب به زور سرنیزه واکنش منفی در پی داشت. شبکه اجتهاد: دکتر سیدیحیی یثربی پیشکسوت فلسفه و مفسر قرآن کریم یاداشتی با عنوان «فضایی برای اندیشیدن» در کانال شخصیاش منتشر کرده است که در ادامه میآید: این ادعا که باید شریعت را کنار بگذاریم چون مولود زمان و مکان خاصی است و قوانین تازهای وضع کنیم، در اساس یک ادعای غربی است و به عقیده …
توضیحات بیشتر »بازخوانی حقوق مردم و شیوههای اعتراض به حاکمان از منظر امام علی(ع)/ محمد پارسائیان
امیر مؤمنان(ع) در جهت پیشگیری از مفاسد اقتصادی دستورالعملهایی چون مراقبت بر زیردستان، نظارت بر تاجران برای جلوگیری از احتکار و انحصار و ممانعت از سوءاستفاده نزدیکان در حکومت صادر کردند و توصیه نمودند تا نصب کارگزاران از طریق بررسی و آزمون از میان افراد باتجربه، آبرومند و خاندانهای نیک باشد و کارها با مشورت و بهرهگیری از تجربیات و افکار دیگران پیش برود. شبکه اجتهاد: مردم مالک حکومت و در حکم نیروی پشتیبان نظام سیاسی هستند و نقش آنان در حیات سیاسی حکومتها نسبت به دورههای پیشین بسیار متفاوت شده است. اگر در گذشته برداشت از آیه «وَأَعِدُّوا لَهُمْ …
توضیحات بیشتر »تمایز منابع فلسفه علم فقه با منابع فلسفه علم اصول/ علی شمشیری
اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفههای مضافِ به علوم، علومی پسینی و درجه دومی هستند که علوم مضاف الیه را از نگاه بیرونی مورد مداقه قرار میدهند. فلسفه هر علمی به معنای گسترده خود، تاریخِ آن علم، مبادی تصوری و تصدیقی علم، روششناسی و ارتباط آن علم مضاف الیه با دیگر علوم را بحث میکند. ازاینرو فلسفه علم فقه و فلسفه علم اصول فقه به تاریخ فقه و اصول، مبادی تصوری و تصدیقی که در علم فقه و اصول نیاز است و به روشهایی که در این دو علم برای رسیدن به گزارهها و مسائل بیان گردیده است، میپردازند. با توجه به …
توضیحات بیشتر »کجاست چشم بینا و گوش شنوا ! / تأملی در نامه اخیر بسیج دانشجویی به مراجع/ محمد باقری
اختصاصی شبکه اجتهاد: روز سهشنبه نامه انتقادی و کمسابقهای از شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی کشور در رسانه منتشر شد مبنی بر اینکه انتظار نداریم مراجع به اوضاع کشور بیتفاوت باشند! در این بیانیه آمده است: “متأسفانه در سالهای اخیر شاهد نقش کمرنگ مراجع عظام تقلید در عمده بحرانهای اقتصادی و سیاسی بودهایم، به اینگونه که گاهاً امر بر این مشتبه میشود که آقایان یا از اوضاع کف جامعه بیاطلاع هستند و یا ورود در مسائل اینچنینی را خلاف شأن مرجعیت شیعه دانسته و اصل اتخاذ این مواضع را نادرست میدانند. در حالی که بهزعم دانشجویان بسیجی در مورد اول …
توضیحات بیشتر »«قضاوت و حکمیت» دو ضرورت عدالتگستری در جامعه/ محمد صادقیان
اختصاصی شبکه اجتهاد: پیش از اسلام و در فرهنگ مردم حجاز، عنوانی با نام قاضی وجود نداشته است بلکه آنچه مطرح بوده شخصیتی به عنوان حَکَم بیان شده که میبایست در اختلافات ورود پیدا میکرد و بیطرفانه نسبت به حل مشکلی اظهارنظر مینمود. از خصوصیات این حَکَم آن بوده که معمولاً از روسای قوم انتخاب نمیشده زیرا آنان موظف به تأمین سود و منفعت قوم خود و یا همپیمانانشان بودهاند ازاینرو نمیتوانستند حَکَم مناسبی باشند اما کاهنان و جادوگران و یا افرادی که به پاکی در میان مردم مشهور بودند به عنوان حَکَم مطرح و مورد رجوع قرار میگرفتند. پیامبر …
توضیحات بیشتر »مدرنیته علیه مرجعیت/ مهراب صادقنیا
شبکه اجتهاد: نهاد مرجعیّت از جمله مقوّمات و شاید بتوان گفت مهمترین نهاد مذهب تشیّع است. بررسی تاریخی این مذهب نشان میدهد که این نهاد از نتایج باورداشتن به وجود امام غایب است. حامد الگار در این زمینه مینویسد: «یکپارچه شدن عالمان را درواقع (میتوانیم) بهعنوان یک نتیجه حتمی دراز مدت غیبت کبرا توصیف کنیم. چنین مینماید که امّت شیعه از اساس، انتظار داشته که غیبت امامش به نسبت کوتاه باشد، اما چون غیبت به درازا کشید و امیدهای ظهور امام به آینده انتقال یافتند، نیاز مبرم به یک رهبری جامع و منظّم برای امّت احساس گردید. بدین سان، اندیشه …
توضیحات بیشتر »فقه شیعه اصالت را به جنگ داده است یا صلح؟/ سیدمرتضی حسینی فاضل
شبکه اجتهاد: در این نوشتار میکوشیم با محور قرار دادن مفهوم جهاد ابتدایی، پاسخ این پرسش را بیابیم که فقه شیعه اصالت را با صلح میداند یا جنگ؟ جهاد در دین اسلام دارای جایگاهی ویژه و مهم است؛ بهگونهای که یکی از ده فرع[۱] مهم دین شناخته شده است. علاوه بر آیات قرآن کریم، سنت نبوی و روایات معصومین (ع) نیز به این فریضهی مهم پرداختهاند. حضرت علی (ع) جهاد را لباس تقوا، زره محکم و سپر مطمئن خداوند توصیف میکند. بهگونهای که ترککنندهی جهاد، به بلا و مصیبت گرفتار میشود و فرجامی جز خواری و ذلت ندارد.[۲] فقیهان نیز …
توضیحات بیشتر »مرجعیت از دیروز تا امروز و چالشهای پیش رو/ سیدمحمدناصر تقوی
آینده مرجعیت پویا و تأثیرگذار، از آنِ مرجعیتی است که فرا فرقهای، وحدتگرا، دارای زبان تفاهمی و ارتباطی مناسب، آشنا با تحولات فکری – اجتماعی و فرهنگی جهان و مستقل از نهاد قدرت باشد. شبکه اجتهاد: به باور بسیاری «مرجعیّت» به معنا و مفهوم امروزیاش از قرن دوازدهم هجری و با فقیه بزرگ مرحوم محمدحسن نجفی، معروف به «صاحب جواهر» و از حوزه علمیه نجف آغاز شده است. مرجعیتی که فراگیری و نفوذ آن در بین «مقلدین» در جامعه شیعی از خصوصیات برجسته آن است و خیل عظیمی از مقلدین در جامعه تشیع، به همراه شاگردان و مروجان یک مرجع …
توضیحات بیشتر »رؤیت هلال و زمین فوتبال!/ سید طاها بصیری
اختصاصی شبکه اجتهاد: امسال جام جهانی فوتبال با یک تفاوت ویژه برگزار میشود: استفاده از تکنولوژی کمکداور ویدیویی (VAR). این تکنولوژی چنانکه از نامش پیداست، به داور مسابقه کمک میکند که در موارد مشکوک با استفاده از تصاویر ضبطشده توسط دوربینهای مخصوص و با همکاری یک تیم داوری مستقر در اتاق بررسی ویدیویی بهشکلی درست و دقیق تصمیم بگیرد. این تکنولوژی برای کم شدن خطاهای داوری و عادلانهتر شدن فوتبال و نتایج بازیها استفاده میشود. اما این تکنولوژی سالها مخالفانی جدی داشت که مخالفت آنها بهقدری مؤثر بود که استفاده از این تکنولوژی را تا به امروز به تأخیر انداخت …
توضیحات بیشتر »فقه و چالشهای سیاسی نظام اسلامی
اختصاصی شبکه اجتهاد: متن پیشرو نمایه مقالات «فقه و چالشهای سیاسی نظام اسلامی» است که به معرفی ۲۰ مقاله چالشی میپردازد. ۱- عنوان مقاله: مبانی فقهی نظام جمهوری اسلامی؛ امنیت سیاسی نظام اسلامی از منظر فقه شیعه نویسنده: محمد اسماعیل نباتیان (استادیار دانشکده معارف و اندیشه اسلامی، گروه تاریخ و تمدن و انقلاب اسلامی دانشگاه تهران) منبع: فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، دوره ۱۳، شماره ۴۷، ۱۳۹۵ چکیده: امروزه از چالشها و دشواریهای مبتلابه کشورهای اسلامی، مسئله امنیت و بهطور خاص، امنیت سیاسی است. حال این سؤال مطرح است که آیا گزارههای فقهی، ظرفیت تبیین و تولید امنیت سیاسی و زمینهسازی …
توضیحات بیشتر »فقه و چالشهای اجتماعی و فرهنگی نظام اسلامی
اختصاصی شبکه اجتهاد: متن پیشرو نمایه مقالات «فقه و چالشهای اجتماعی و فرهنگی نظام اسلامی» است که به معرفی ۱۹ مقاله چالشی میپردازد. ۱- عنوان مقاله: چالشهای اجتماعی انقلاب اسلامی در ایران: بررسی تغییرات جمعیتی بعد از انقلاب و پیامدهای آن بر مشروعیت نظام سیاسی نویسنده: یحیی فوزی منبع: مجله جامعهشناسی ایران، دوره ۵، شماره ۳، ۱۳۸۳ چکیده: میزان مشروعیت نظامهای سیاسی را بر اساس همگونی بین باورها و ارزشهای اکثریت مردم جامعه با مبانی نظری که بر اساس آنها حاکمان سیاسی سلطه خود را توجیه میکنند ، مورد ارزیابی قرار میدهند و هر عاملی که بتواند ارزشها و باورهای …
توضیحات بیشتر »فقه و چالشهای اقتصادی نظام اسلامی
اختصاصی شبکه اجتهاد: متن پیشرو نمایه مقالات «فقه و چالشهای اقتصادی نظام اسلامی» است که به معرفی ۱۴ چالشی مقاله میپردازد. ۱- عنوان مقاله: چالشهای موجود نظام آموزش اقتصاد اسلامی نویسنده: علی محمد احمدی منبع: فصلنامه اقتصاد اسلامی، شماره ۱۸، ۱۳۸۹ چکیده: باگذشت نزدیک به سه دهه از پیروزی انقلاب اسلامی، هنوز مبانی اقتصاد اسلامی در اقتصاد جامعه به کار گرفته نمیشود و کارکرد اقتصاد ایران بیشتر از آموزههای اقتصاد متعارف متأثر است. اگرچه عوامل متعددی در این امر دخیلاند، از نقش و جایگاه نظام آموزشی کشور و فرایند تولید علم آن نباید غافل ماند. بررسیها نشان میدهد که باثبات …
توضیحات بیشتر »نقدی بر «ایام روزهداری: ماهی سه روز، در سال ۳۶ روز»/ معین مشکات
اختصاصی شبکه اجتهاد: پژوهشگر محترم، جناب امیرحسین ترکاشوند اخیراً نظری در باب روزهداری مطرح کرده و بازخوانیای در آیات روزه صورت داده است که بهطور خلاصه بیان میدارد ایام روزهداری جمعاً ۳۶ روز در سال است که بهشکل «سه روز در هر ماه» ادا میشود و این همان معنای عبارت «ایاماً معدودات» در آیۀ ۱۸۴ میباشد که راجع به مدت روزهداری ذکر شده. همچنین این حکم یک واجب تخییریست و بهغیر از سهروز مربوط به ماه رمضان در مابقی ماهها فرد مختار است که مابین روزه گرفتن یا غذا دادن به فقیر یکی را انتخاب کند و این معنای عبارت …
توضیحات بیشتر »پنهان مشو که روی تو بر ما مبارک است/ مهدی رضایی
شبکه اجتهاد: موضوع استهلال و احراز حلول ماه قمری برای به جا آوردن تکالیف دینی امری ضروری است؛ از این رو، بحث و بررسی پیرامون این موضوع اهمیت زیادی دارد. در این نوشتار که مطابق نظرات حضرت آیتالله جوادی آملی است، سعی شده است تا نحوه شکلگیری هلال ماه و شرایط استهلال و موضوع اثبات اول ماه، با مبانی فقهی و وضعیت رؤیتپذیری هلال ماههای رمضان و شوال بیان شود. اغلب مذاهب اسلامی رؤیت هـلال را مهمترین نشانه شروع ماه قمری میدانند و بر همین اساس نسبت به آن حساس هستند. حدیث «صُومُوا لِرُؤْیتِهِ وَ أَفْطِرُوا لِرُؤْیتِهِ؛ روزه بگیرید با …
توضیحات بیشتر »