شبکه اجتهاد: تعبیر «امامت امت» از امام خمینی (ره) است. ایشان برای معرفی روز ۱۲ فروردین عبارت «امامت امت» را برگزیده و فرموده است: «من در این روز مبارک که روز امامت امت است… جمهوری اسلامی ایران را اعلام میکنم.»(صحیفه امام، جلد۶، صفحه۴۵۲). نکته مهم و قابل دقت در این جمله این است که امام نفرمودند روز امامت و امت، بلکه عبارت «امامت امت» را بدون حرف «واو» به کار بردند که به معنی پیشوایی مردم است. به عبارت دیگر، امامت امت یعنی امت، امام است و در این روز، امت و مردم پیشوایی نظام را به عهده گرفتهاند. این …
توضیحات بیشتر »حوزه علمیه و سه جریان شبه «روشنفکری، انقلابی و حوزوی»/ عبدالحسین خسروپناه
شبکه اجتهاد: آغاز سخن، ۱۲ فروردین، روز جمهوری اسلامی را به همه انقلابیون واقعی و حوزه علمیه انقلابی تبریک عرض میکنم و چون تئوری جمهوری اسلامی را حضرت امام خمینی رضوان الله تعالی علیه اعلام کردند؛ نه یک کلمه کم و نه یک کلمه زیاد؛ لذا لازم دانستم مطلبی در باب صیانت اندیشهای از جمهوری اسلامی به عنوان الگوی حکمرانی ایران اسلامی عرض کنم و اینکه جمهوری اسلامی با جریان حوزه علمیه انقلابی محافظت میشود؛ نه سه جریان دیگر در حوزههای علمیه یعنی شبه روشنفکری و شبه انقلابی و شبه حوزوی. مقصود از واژه «شبه» یعنی همه مختصات جریان را …
توضیحات بیشتر »زنان و منع شرعی ورود به استادیوم/ محسن برهانی
شبکه اجتهاد: برخی مخالفان ورود زنان به ورزشگاه، این ورود را حرام میدانند و از منظر شرعی بر این ممانعت تاکید میکنند. باید دید که آیا دلیل شرعی بر حرمت ورود بانوان وجود دارد یا خیر؟ نکته مقدماتی آنکه اصل بر حلیت است و مدعی حرمت ورود، باید دلیل بیاورد و الا بانوان به حکم اولی حق ورود به ورزشگاه را دارند. مهمترین و یا شاید بتوان گفت تنها دلیلی که بر حرمت ورود بانوان به ورزشگاهها وجود دارد آن است که زن شرعاً نمیتواند بر آن بخش از بدن مرد که معمولاً پوشیده است، نگاه کند و چون در …
توضیحات بیشتر »مکتب فقهی آیت الله بروجردی/ محمدکاظم رحمان ستایش
شبکه اجتهاد: مرحوم آیتالله بروجردی از زمان تحصیل چه در اصفهان و چه در نجف اشرف یک شخصیت مبرز بودهاند. بعد هم که از نجف برمیگردند به بروجرد میروند و سالها در آنجا تدریس میکردند. حاشیه کفایه ایشان که در واقع تقریر است اما به عنوان حاشیه کفایه چاپ شده است، ملخص درس اصول ایشان در بروجرد است. بعد هم به خاطر خیلی از مسائل که نمیخواهیم وارد آنها شویم، بزرگانی در قم به این نتیجه میرسند که ایشان را دعوت کنند تا به قم بیاید. وقتی ایشان به قم آمد، جهات سیاسی ـ اجتماعی و فقاهت و نوآوریهای ایشان …
توضیحات بیشتر »زن؛ «ریحانه» یا «قهرمانه»؟؛ نقدی بر برداشت علامه تهرانی از حدیث امام علی(ع)/ احمدحسین شریفی
شبکه اجتهاد: به دلیل تشابهات فراوان زبان فارسی و عربی، به ویژه در سدههای اخیر، بعضاً مشاهده میشود برخی از افراد حتی در ترجمه آیات و روایات معنای فارسی و عربی برخی از واژگان را خلط میکنند و بعضاً به خلط و خطاهای بزرگی دچار میشوند. فیالمثل، در حدیث بسیار مشهوری از امام علی(ع) درباره زنان میخوانیم: «فَإِنَّ الْمَرْأَهَ رَیحَانَهٌ، وَ لَیسَتْ بِقَهْرَمَانَهٍ». اما بسیاری از افراد، حتی برخی از مشاهیر علمی، حدیث را به زبان فارسی چنین ترجمه میکنند که زن گلی خوشبو است نه قهرمان و پهلوان و روئینتن. مرحوم علامه تهرانی در کتابی با عنوان رساله بدیعه …
توضیحات بیشتر »سلفیگری و وهابیت آل سعود آیندهای در یمن ندارد/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: یمن بعد از اسلام سهم مهمی در فرهنگ و تمدن اسلامی داشته و دارد. بسیاری از صحابه و تابعین و علمای صدر اول از مفسران و فقیهان و محدثان از یمن بوده اند. در یمن البته مذاهب مختلف فقهی و کلامی همواره حضور داشته، از مذهب شافعی که همینک نیز در جنوب یمن مذهب فقهی غالب است تا مکتب اشعری. با این وصف فرهنگ مذهبی و فکری و تمدنی یمن را باید در زیدیه یمن جستجو کرد. دولتی که الهادی الی الحق یحیی بن الحسین در یمن پایه گذاری کرد بیش از هزار سال دوام آورد، گاه در …
توضیحات بیشتر »فقه نجف و آخرین پژوهشهای رجالی/ علیرضا دهقانی
شبکه اجتهاد: «قبسات من علم الرجال» تقریری از بحثهای رجالی استاد سیدمحمدرضا سیستانی؛ فرزند آیتالله سید علی سیستانی است که جلد اول و دومش در سال ۲۰۱۶ منتشر شد و جلد سوم نیز در سال ۲۰۲۲ انتشار یافته است. این کتاب به قلم سیدمحمد بکاء شاگرد سیدمحمدرضا سیستانی نوشته شده و همانگونه که مقرر کتاب در مقدمه اشاره میکند، این کتاب برگرفته از مطالب رجالی استادش در ضمن درس خارج فقه حج، اتحاد آفاق و نماز مسافر بوده که آقای سیستانی آن را بازبینی کرده کرده است. جلد سوم قبسات در ده فصل تنظیم شده است؛ فصل اول به حجیت …
توضیحات بیشتر »عالم مجاهدی که خدماتش منشأ خیر برای نظام شد/ مسعود رضایی
شبکه اجتهاد: در اولین روز از قرن پانزدهم هجری شمسی، مردی از میان ما رفت که خدمات وی به انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی، بسیار گرانقدر و ارزشمند بوده است و همین خدمات بود که وی را به شخصیتی کمنظیر در دوران بعد از انقلاب مبدل ساخت. «محمد محمدی ریشهری» روحانی انقلابی خستگیناپذیری بود که از همان ابتدای پیروزی انقلاب با برعهده گرفتن مسئولیتهای سنگین و حساس، و انجام آن مسئولیتها در کمال اخلاص و صحت و اتقان، خدمات شایانی به ملت انقلابی ایران و نظام اسلامی کرد. او خطرات فراوانی را از سر انقلاب مرتفع ساخت، به مقابله …
توضیحات بیشتر »بلندمرتبهسازی در آخر الزمان/ علی الهی خراسانی
شبکه اجتهاد: استاد محسن اراکی در کتاب خود با عنوان «فقه عمران شهری» بر این باور است که ساختن ساختمانهای بلند با نظام عمران شهری اسلامی سازگار نیست و بلندسازی دارای مبغوضیت بوده و خط افقی در ساختمان شهری مورد تایید است نه خط عمودی. یکی از دلایل ایشان روایات نشانههای منفی آخر الزمان و ظهور دجال است که از جمله این علائم «تشیید بنیان» میباشد که بهمعنای ساختن ساختمانهای بلند است و چون در سیاق منکرات شرعی آمده ظهور در مبغوضیت آن در نظر شارع مقدس دارد. اما این دیدگاه قابل نقد است؛ ۱- این روایات اعتبار سندی ندارد …
توضیحات بیشتر »آیتالله ریشهری، احیاگر حدیث اهل بیت(ع)/ محمدمهدی احسانیفر
شبکه اجتهاد: آیتالله محمد محمدی ریشهری استادی دلسوز و متعهد بودند که تربیت شاگرد را ارزش میدانست و برای آن وقت می گذاشتند. آرزوی ایشان، تربیت علامه مجلسیها و شیخ کلینیها بود و در همین مسیر با جدیت گام برداشتند. او فردی انقلابی و ولایی بود که عمر خود را برای خدمت به انقلاب اسلامی در عرصه عمل و نظر، صرف کرد و دفاع از ولایت و ولی فقیه جزو اندیشه و رفتار ثابت آن عالم بصیر بود. ایشان کسی است که در کوران فتنه ۸۸ شجاعانه اعلام کرد: “اگر کسی در برابر رهبری بایستد، عاقبت به خیر نخواهد شد …
توضیحات بیشتر »آیتالله ریشهری و احیای هویت علمی زادگاهش/ محمدحسین جمالزاده
شبکه اجتهاد: آیتالله محمدی ریشهری در طول دوران حیات خود خدمات ارزندهای به نظام اسلامی کرده است؛ از فعالیتهای مبارزاتی و سیاسی گرفته تا اقدامات فرهنگی و تلاشهای علمی. اما بنظر نگارنده برجستهتر از همه، احیای هویت علمی شهر ری بوده است. شهرری در دورهای از تاریخ، مهد علم و حوزه دانش پژوهی بوده است و عالمان بزرگی از این شهر متولد شدهاند و خدمات ارزندهای به عالم اسلام داشتهاند که از آن میان میتوان به ثقه الاسلام کلینی صاحب الکافی، ابوالفتوح رازی، ابوعلی مسکویه، شیخ صدوق و یحیی بن معاذ رازی و دیگران نام برد. یکی از اقدامات ارزنده …
توضیحات بیشتر »چند خط برای آقای «عین صاد شین»
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین علی صفوی شاملو، مجاهد فرهنگی و مؤسس مجموعه کتاب رسان و عضو مؤثر جبهه روحانیت مردمی بر اثر سانحه رانندگی در ۴۰ سالگی آسمانی شد؛ مردی که رشادتهایش در حوزه فرهنگ با مجموعه کتاب رسان اوج گرفت و در واپسین روزهای سال خبر درگذشتش باد خزانی بود که در بهار حوزه فرهنگ وزیدن گرفت. او سالها در کسوت و زندگی طلبگی و به عنوان یک فعال فرهنگی و اجتماعی در حوزههای مختلف ایفای نقش مؤثر داشت و در یک جمله میتوان گفت علی شاملو یک طلبه فاضل حوزوی در تراز انقلاب اسلامی بود. شاملو فوقلیسانس …
توضیحات بیشتر »آیتالله علوی گرگانی، مرجعی متواضع و مردمی/ علی نصیری
شبکه اجتهاد: پس از گذشت کمتر از دو ماه از ارتحال مرحوم آیتالله صافی گلپایگانی؛ فقیهی نیک مرام و خیر اندیش؛ مرحوم آیتالله علوی گرگانی چشم از این خاکدان فروبست و به خیل فقیهان درگذشته شیعه پیوست. آن چه بیش از هر چیز دیگر در کنار فضل، دفاع از ولایت اهل بیت (ع) و همراهی با نظام اسلامی در زندگی آن فقیه الهی پیوسته چشم نوازی داشت، تواضع، ساده زیستی، ساده منشی و در یک کلمه خاکی بودن و پاک وشی ایشان بود. گویا فرمایش پیامبر اکرم (ص) که فرموده بود: «خمس لا أدعهن حتى الممات الاکل على الحضیض مع …
توضیحات بیشتر »روایات ساختگی و دیدگاههای اشتباه دربارۀ سیره امام عصر(عج)/ محمد عندلیب همدانی
شبکه اجتهاد: آنچه از مطالب مسلم در سیرۀ امام زمان است این که او برای اجرای قسط و عدالت قیام میکند و در رفتار و گفتار او به جز عدالت همراه با رحمت چیز دیگری نیست، بنابراین بدیهی است هر آنچه به او در روایات منتسب شود و از جاده عدالت خارج باشد، جعلی و کذب است. امام برای برپایی احکام قرآن و سنت قیام میکند پس هر روایتی که انجام خلاف احکام مسلم قرآن و سنت را به او نسبت داد مجعول و غیر قابل قبول است. دشمنان مکتب اهلبیت (علیهمالسلام) برای زشت و کریه نشان دادن چهره زیبای …
توضیحات بیشتر »تدوین الگوی اسلامیایرانی پیشرفت بر مبنای قواعد فقهی/ قربانعلی دری نجف آبادی
شبکه اجتهاد: الگوی اسلامیایرانی پیشرفت به منزله سندی بالادستی برای برنامهریزی و تصمیمگیری در سطوح کلان مدیریت کشور از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. ازآنجاکه الگوی اسلامیایرانی پیشرفت، در مرحله طراحی و تدوین باید هم بر مبنای شاخصهای اسلامی طراحی میشد و هم به منابع موجود کشور توجه میکرد از قواعد فقهی (که از منابع ناب مکتب اسلام یعنی کتاب، حدیث و سنت، اجماع و عقل استخراج میشود) برای راهنمایی ابعاد اسلامی و ایرانی آن استفاده شد. عمدهترین الزامات و شرایطی که الگوی اسلامیایرانی پیشرفت در زمینه قواعد فقهی -مستقیم یا غیر مستقیم- به آنها پرداخته است عبارتاند از: قاعدۀ …
توضیحات بیشتر »فرایند نگارش «موسوعه الفقهیه المیسره» در یک نگاه/ محمدعلی انصاری شوشتری
شبکه اجتهاد: اصطلاح موسوعه در عصر حاضر به دو معنی اطلاق میشود: اول، کتابهایی که به طور وسیع و گسترده تدوین شدهاند، مانند کتابهای جواهر و غدیر و مانند آنها که آنها را موسوعه الجواهر و موسوعه الغدیر و … مینامند. دوم، به کتابهایی که به شکل معجم و الفبایی و دائره المعارفی نوشته میشوند، خواه برای عموم علمها باشد، یا برخی از آنها یا یک رشته خاص از آنها، این موسوعه از قسم دوم میباشد. خصائص موسوعه به معنای دوم: موسوعه بدین معنی دارای ویژگیهایی میباشد که بدآنها اشاره مینماییم: ۱- شمولیت: یکی از خصوصیات موسوعه این است که …
توضیحات بیشتر »چهارده پرده از احوالات آیتالله صافی گلپایگانی/ محسن اکبری شاهرودی
شبکه اجتهاد: قریب به پانزده سال بود که هر روز عصر، زانوی ادب در برابر فقیهی عظیم الشأن و مرجعی فانی در ولایت اهلبیت علیهمالسلام میزدم و خود متوجه نبودم که چه درّ نایاب و گهر ارزشمندی را زیارت میکردم. یک قرن تاریخ، نزدیک به سی و هشت هزار روز بندگی و اطاعت از خداوند، بزرگمردی که جز اندیشه دفاع از ولایت در سر نمیپروراند و مردی الهی که یک قرن، روحش در ملکوت بود و جسمش در دنیای خاکی. و اکنون بسیار دشوار است مرور خاطرات این سالها که هر کلمهاش، بار اندوه و حسرتی است که تحمّل سنگینی …
توضیحات بیشتر »تخطیهای فقهی سینمای ایران و مواجههی حوزه با آن/ سه راهکار پیشنهادی برای وضعیت موجود
آیا پرداختن به مسائل فقهی و شرعی در سینمای امروز و با فرمهای موجود آن امکانپذیر است یا خیر؟ در واقع ابتدا باید بررسی کنیم که بیان مضامین دینی در قالب این معدود فرمهای معرفی شده در سینمای ایران قابل تحقق است؟ به گزارش شبکه اجتهاد، اظهارات یکی از خانمهای دستاندرکار فیلم در حاشیه جشنواره فیلم فجر واکنشهای زیادی را از سوی جامعه مذهبی و حوزویان درپی داشت. به بهانهی این موضوع «مباحثات» با حجتالاسلام والمسلمین سیدعباس سیدنژاد از مسئولان امور هنری مرکز مدیریت حوزه و کارشناس و تحلیلگر فیلم گفتوگوئی را انجام داده است که میخوانید. فضای کلی چهلمین …
توضیحات بیشتر »ظرفیت «فقه ولایی» در پاسخ به پرسشهای حکومتی/ سیدمحمد عیسی نژاد
شبکه اجتهاد: الگوی حکمرانی شیعه در عصر غیبت، ولایت فقیه است و فقه شیعه، «فقه ولایی» است؛ اما الگوی حکمرانی اهلسنت، واگذاری کامل امر ولایت و حکومت به حاکم فاسد را شامل میشود و از این رو، علمای اهلسنت هیچ ادعایی درباره «مسئله حکومت» نداشتهاند استاد سیداحمد مددی یکی از اساتید دروس خارج فقه و اصول در حوزه علمیه قم است که حوزه درسی قوی و تأثیرگذاری دارد و کوشیده بر اساس دانش فقه به امور ناظر به مسائل جهان اسلام و تشیع ورود کرده و نظریهپردازی داشته باشد. به اعتقاد این متفکر، الگوی حکمرانی شیعه در عصر غیبت، ولایت …
توضیحات بیشتر »مسئله و مشکلات موسیقی در ایران بیشتر سیاستی است تا فقهی/ مبانی فقهی؛ راه فرار مدیران در حوزه موسیقی!
حجتالاسلام سیدمحمدحسین نواب، مدیر مدرسه اسلامی هنر گفت: در شرایط کنونی، یکی از مشکلات نشان ندادن آلات موسیقی در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است اما کدام رساله فقهی چنین موضوعی را مورد اشاره قرار داده است؟ ما با چنین کارهایی ذائقه مردم را از موسیقی سنتی که مورد پسند آنها بود به سمت موسیقی مدرن سوق دادیم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «نظام سیاستگذاری فرهنگی و موسیقی؛ خوانش خطمشی گذارانه چالشها و تطورات سیاستی جمهوری اسلامی ایران در حوزه موسیقی» از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با ارائه حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمدحسین نواب، مدیر مدرسه اسلامی هنر و …
توضیحات بیشتر »شرح فرانسویِ «کتاب الحجه» الکافی و یک چالش/ مصطفی قناعتگر
اختصاصی شبکه اجتهاد: آکادمیهای غربی در اسرائیل، آمریکا، فرانسه و سایر کشورها، دیرزمانی است مطالعات خود را پیرامون حدیث شیعهی امامیه آغاز کردهاند. این مطالعات در حوزهی کلیات حدیث، تاریخ حدیث، فقه الحدیث، منابع حدیثی، سندِ حدیث و سایر مطالعات مرتبط صورت گرفته است. از شیعهپژوهانی که چند سالی است بیشتر شناخته شده، محمدعلی امیرمعزی است. امیرمعزی، (متولد ۲۶ ژانویه ۱۹۵۶ در تهران) اسلامشناس ایرانی مقیم فرانسه است. وی دکترای خاورشناسی و مطالعات ادیان را در سال ۱۹۹۱ از دانشگاه سوربن پاریس گرفت و در زمینه تفسیر تاریخهای قرآنی و الهیات کلاسیک اسلامی تدریس میکند. وی استاد مدرسه مطالعات عالی …
توضیحات بیشتر »روش اجتهادی «صاحب جواهر» و عدم توان مخالفت با شهرت و اجماع/ مهدی کریمی
شبکه اجتهاد: طلاب بسیاری با کتاب جواهر الکلام مرحوم محمد حسن نجفی آشنایی دارند. این کتاب شرح مبسوطی بر کتاب شرایع الاسلام مرحوم محقق حلی است و دوره کاملی از فقه استدلالی به شمار میآید. مرحوم مظفر معتقد بود جواهر الکلام، به لحاظ گستردگی و احاطه بر دیدگاهها و استدلالهای علما و دقت علمی، بینظیر است. (مظفر، محمدرضا، مقدمه جواهر الکلام، ج۱، ص۸-۱۴) جواهرالکلام به علت ویژگیهای منحصر به فردش با اقبال عالمان شیعه مواجه شد. برخی آن را بزرگترین اثر فقهی دانستهاند. (آقا بزرگ طهرانی، الذریعه، ج۵، ص۲۷۶) اما چیزی که بسیار حائز اهمیت بوده و بسیاری از آن …
توضیحات بیشتر »الگوی فقهیِ الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت/ سیدمحمد حسینی
شبکه اجتهاد: «اسلامی» بودن نظام سیاسیِ مستقر در جمهوری اسلامی ایران، اقتضا میکند که مدیریت جامعه در عرصههای مختلف، مشروط و مقید به «اسلامی بودن» باشد و الگوی اسلامیایرانی پیشرفت هم با این قید، تهیه و تدوین شده است. در حصر صلاحیت تشخیص و تمیز اسلامی بودن در فقیهان، مناقشهای نیست. ابهام و اشکال از جایی رخ مینماید که در استنباط احکام از ادله شرعیه یا تحصیل حجت بر حکم شرع، با تنوع و تفاوت معناداری مواجه میشویم. در مواجهه با تحولات یکی-دو قرن اخیر -از قبیل تغییر و تبدل در کارکرد موضوعات، پیدایش مسائل مستحدثه، رشد و توسعه تهاجمی …
توضیحات بیشتر »مهمترین ادله موافقان و مخالفان نکاح معاطاتی/ مصطفی شاکری
شبکه اجتهاد: اظهار نظر یک فیلمنامه نویس در جشنواره فجر مبنی بر صحت ازدواجی که در آن صیغه ازدواج خوانده نشود، موجی از اظهار نظرها و واکنشها را در پی داشت و موجب شد یک بحث فقهی دیرینه مجددا بر سر زبانها بیافتد؛ نکاح معاطاتی. معنای نکاح معاطاتی نکاح معاطاتی عبارت است از قصد انشاء نکاح بدون کاربست الفاظ مخصوصی که از جانب شارع مقدس در جهت ایجاد رابطهی زوجیت وارد شده است. در این حالت، قصد انشاء نکاح به واسطهی انجام فعلی است که صراحت در نکاح داشته باشد؛ یعنی قصد انشاء عقد به واسطه فعلی است که عرفاً …
توضیحات بیشتر »پیام امام کاظم (ع)، تمدنسازی روشمند است / سید مصطفی احمدزاده
شبکه اجتهاد: به بار نشستن نگاه تمدنی به اسلام در میان شیعیان، میوه تلاشها و کوششهای چند صدساله امامان معصوم (ع) در جامعه اسلامی است که هر یک به سهم خویش، پرتویی از اسلام ناب محمدی (ص) را با سیره علمی و عملی خود نمایان کردهاند. در میان امامان معصوم (ع)، جایگاه امام کاظم (ع) به لحاظ نقشآفرینی تمدنی، برجستگی ویژهای دارد زیرا در آن دوران، بنیامیه منقرض شده و بنیعباس روی کارآمده بودند. از سوی دیگر، دو تن از سلاطین مقتدر بنیعباس (منصور و هارون) و دو تن از جبارترین آنان (مهدی و هادی) در آن عصر حکومت میکردند. …
توضیحات بیشتر »اهمیت موضوعشناسی و رویکرد اجتهادی در شناخت موضوعات/ حسین بنیادی
شبکه اجتهاد: موضوعشناسی در علم فقه و دیگر علوم، پایه و اساس توسعه مسائل میشود و در نهایت به اغراض، اهداف و غایات تدوین علوم، منجر میشود؛ توجه به «فلسفه علوم» و «پویایی و پاسخگویی علوم» و «گسترش مسائل مورد نیاز» و «فراوانی موضوعات مورد ابتلاء» و «تحول و تبدل موضوعات» از مهمترین پیشنیازهای ذهنی و علمی برای کارکرد علوم بویژه در حوزه مجموعهی علوم انسانی و کاربرد فقه در ساحتهای فردی و اجتماعی میباشد. موضوع شناسی عامل کمالیافتگی علم فقه این مطلب در علم فقه از اهمیت بالا و بلکه عامل حیات و رشد دانش فقه در ادوار مختلف …
توضیحات بیشتر »شاخصههای فقیه نظامساز در منشور روحانیت/ حیدر همتی
شبکه اجتهاد: «سالی که گذشت دو نقد درونگفتمانی در حوزههای علمیه صورت گرفت. مورد اول عبارت است از طرح حوزه سکولار در مرکز حوزه علمیه قم و طرح این موضوع که حوزه در نظام سیاسی واجتماعی کارآمدی نداشته و دچار انزوا وکم کاری شده است. از طرف مقابل کسانی که در دفاع از حوزه پرداختند استناد به تولیدات علمی کرده و وجود صدها درس خارج را در حوزه دلیل بر پویایی و بالندگی حوزه قلمداد کردند. مورد دوم، نقد درونگفتمانی استاد برجسته حوزه آقای فاضل لنکرنی در نقد فقه نظامساز مطرح گردید. ایشان از منظر اندیشه امام خمینی و با …
توضیحات بیشتر »حجیت و کارآمدی مذاق شریعت در اجتهاد/ مهدی کرمی
شبکه اجتهاد: با نگاه به روش استنادهای فقهائی همچون صاحب جواهر که در مواردی حکم مستفاد از مذاق شریعت را از ضروریات و قطعیات شرع میشمارد[۱]، و یا مرحوم آیتالله خوئی[۲]، که در به دست آوردن فتوا، آن را برآیند مذاق شرعی میدانند که یقینی و یا نزدیک به یقین است و این یقینی بودن را در آنها لحاظ نمودهاند، میتوان به اعتبار مذاق شریعت فیالجمله پی برد تا جایی که مرحوم امام خمینی مستند حجیت بناء عقلاء را نیز همین کشف از مذاق شرع میداند[۳] و حتی بعد از پذیرش حجیت میتوان تقدم آن بر اماراتی مانند خبر ثقه …
توضیحات بیشتر »نگاهی به پیشینه و علل وقوع قتلهای ناموسی و دو پیشنهاد/ علی محمدی جورکویه
شبکه اجتهاد: قتلهای ناموسی پدیده جدیدی نیست و اختصاص به ملت خاص یا دین و مذهب خاصی ندارد؛ معضلی بسیار بغرنج و فراگیر است. براساس آمار صندوق جمعیت سازمان ملل، سالانه حدود پنجهزار زن در جهان به دلیل قتلهای ناموسی کشته میشوند. بیشتر این زنان ساکن غرب آسیا، شمال آفریقا و بخشهایی از جنوب آسیا هستند و حداقل هزار زن در سال ۱۹۹۹ به این شکل در پاکستان به قتل رسیدهاند[۲]. قتل فجیع دختری ۱۷ ساله به نام دعا از پیروان عقیده ایزدی در آوریل ۲۰۰۷ در کردستان عراق نمونهای از این دست است[۳].خبر بریده شدن سر غزل حیدری توسط …
توضیحات بیشتر »بیرونی علما را دوباره بدل به اندرونی نکنیم!
شبکه اجتهاد: خانه علمای شیعه در طول تاریخ مأمن و ملجأ نیازمندان و ستمدیدگان و به روی همه گشوده بوده است. دکتر پولاک؛ پزشک اتریشی که در اواسط قرن نوزدهم به مدت ده سال در ایران زندگی و طبابت کرده و مدتی نیز پزشک مخصوص دربار ناصرالدین شاه قاجار بوده است، از سادهزیستی و زهد عالمان شیعه نوشته و اشاره میکند که آنان حتی از شاه نیز در خانه محقر خود پذیرایی میکردند و مورد اقبال مردم قرار داشتند. افزایش سریع جمعیت و بالا رفتن میزان مراجعات مردمی به علما باعث شد که آنان خانه خود را به دو بخش …
توضیحات بیشتر »