چهارمین همایش ملی فقه هنر با عنوان «فقه هنر و حکمرانی» در روزهای پایانی بهمنماه در جوار حرم مطهر رضوی برگزار شد. این همایش دو روزه با حضور جمعی از علما، اساتید، دانشگاهیان، فرهیختگان و فقهپژوهان در محل تالار شیخ طبرسی سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی برپا شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در مراسم افتتاحیه ضمن پخش خلاصه سخنان رهبر معظم انقلاب درباره همایش فقه هنر، استاد ابوالقاسم علیدوست، استاد حمید درایتی، استاد سیدمجتبی نورمفیدی و دیگر اساتید مدعو به سخنرانی پرداختند و آیتالله علمالهدی و محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی سخنران پایانی این همایش بودند. …
توضیحات بیشتر »تعامل با دیگری از گفتوگوی عقلانی تا کرامت انسانی
اثر جدید استاد شیخ حیدر حبالله با عنوان «تعامل با دیگری از گفتوگوی عقلانی تا کرامت انسانی» در ۱۶۹ صفحه، بهتازگی از سوی نشر نگاه معاصر به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اثر حاضر مشتمل بر دو تحقیق است که یکی از آنها برگرفته از یکی از فصول کتاب حبالله با عنوان «مسأله المنهج فی الفکر الدینی» است که در سال ۲۰۰۶ میلادی در بیروت منتشر شد؛ و دومی از کتاب «قواعد فقه العلاقه مع الآخر الدینی» وی است که در سال ۲۰۲۰ میلادی در بیروت منتشر شده است. «دیگریزیستن و چالش الهیات دیگری ستیز» پیشگفتار کتاب …
توضیحات بیشتر »گفتمان اسلام سیاسی و فرآیند دولت-ملت برای رهایی از انسداد سیاسی/ داود مهدوی زادگان
شبکه اجتهاد: به جرأت میتوان گفت مشروطه خواهان اولیه درک روشنی از ایده دولت – ملت در ذهن نداشتند. آنان غالباً خواهان مشروط شدن سلطنت بودند و از شاه میخواستند که سلطنت کند و نه حکومت. خواست آنان این بود که اداره مملکت به روشنفکران و فارغالتحصیلان فرنگ رفته و نمایندگان اصناف واگذار شود. روحانیت بهویژه فقیهان که همواره در مصائب ناشی از حاکمان مستبد در کنار مردم هستند علیرغم خوشبینیهای اولیه نسبت به ایده حکمرانی مشروطیت، از فرآیند شکلگیری ابرهای استبداد مدرن احساس خطر کرده بعضاً علیه آن موضع گرفتند و تا پای چوبه دار رفتند و به شهادت …
توضیحات بیشتر »وظیفهمندی والدین نسبت به تربیت ایمانی فرزندان
نشست علمی «بررسی فقهی وظیفهمندی والدین نسبت به تربیت ایمانی فرزندان» با ارائه حجتالاسلام یاسر کافی؛ پژوهشگر و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم و نقادی حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی؛ استاد دروس خارج حوزه علمیه قم و معاون پژوهش حوزههای علمیه در سالن نشستهای مؤسسه پژوهشی فقه نظام برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام کافی در این جلسه بیان کرد: مهمترین ساحت تربیت از منظر اسلام و قرآن، ساحت «تربیت ایمانی» است. تربیت، مطابق با تعریف مشهور عبارت است از: «مجموعه فعالیتهای مربی برای یاریرسانی به متربّی، برای رسیدن به تکامل» و ایمان، یک امر قلبی، متأثر از …
توضیحات بیشتر »۳ تعهد متفاوت حکومت در قبال حقوق زنان
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به تئوری ولایت مطلقه فقیه حدود تصرفات حاکمیت را منوط به عرصه عمومی عنوان و خاطر نشان کرد که حاکمیت زمانی میتواند حقوق و آزادیهای اجتماعی افراد را محدود کند که یک مصلحت عمومی اقتضا نماید. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر فرجالله هدایت نیا، عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در نشست تخصصی «مبانی تحدید حقوق و آزادیهای زنان» که در محل دانشگاه فردوسی مشهد به صورت حضوری و مجازی برگزار شد، به بررسی معیارها و ضوابط دولتها در حدود و آزادیهای …
توضیحات بیشتر »بازخوانی نامه آیتالله صافی در خصوص الزامات بودجهریزی در نظام جمهوری اسلامی
به مناسبت بررسی لایحهی بودجه ۱۴۰۳ کل کشور در شورای نگهبان، نامهی تاریخی دبیر وقت شورای نگهبان آیتالله لطفالله صافی گلپایگانی در خصوص الزامات بودجهریزی در نظام جمهوری اسلامی ایران بازخوانی میگردد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله صافی گلپایگانی بهعنوان دبیر وقت شورای نگهبان در فرآیند بررسی بودجه سال ۱۳۶۵ کل کشور در نامهای خطاب به کمیسیون بودجه مجلس شورای اسلامی، ضمن ترسیم تصویر واقعی از وضعیت کشور و ضرورتهای بودجهریزی مبتنی بر شرایط موجود، به آسیبشناسی دقیق نظام بودجهریزی کشور میپردازند. در این متن به موضوعاتی همانند اشتمال مصوبه بر تصویب پیشنهادهای مازاد بر اعتبارات، توجه به منابع جبران …
توضیحات بیشتر »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه شعبان ۱۴۴۵ قمری در ایران
اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … مؤثّرند. امروزه، برنامههایی تهیّه شدهاند که با محاسبات رایانهای و طبق معیارهای ریاضی و تجربی، این عوامل را برای بیشترِ نقاط زمین در نظر میگیرند و الگوهای رؤیتپذیری هلال ماه را پیشبینی و ترسیم میکنند. (معیارها برای محدودۀ عرض جغرافیایی …
توضیحات بیشتر »پیام مهم اجتماعی بعثت پیامبر(ص)؛ تقریب و نفی تنفیر
مدرس حوزه و دانشگاه با بیان اینکه یکی از پیامهای مهم بعثت پیامبر(ص) در بحث اجتماعی اصل «تقریب و نفی تنفیر» است، گفت: نفی تنفیر بدان معناست که پیامبر(ص) به دنبال آن بود که انسانها اهل نفرت از یکدیگر نباشند و یکی از تلاشهایی که در طول ۲۳ سال پیامبری خود انجام دادند و شعاع آن را تا ابدیت زندگی انسان پراکنده کردند، مسئله نفی نفرت بود. به گزارش شبکه اجتهاد، بعثت نوری بود در ظلمت، راهی در برابر بیراهه، هدایتی در مقابل ضلالت و سعادتی در تعارض با همه شقاوتهایی بود که روح و روان انسانها را درتنگنا میافکند …
توضیحات بیشتر »انقلاب اسلامی ثمره اجابت دعوت بعثت است/ برای اصلاح دنیا، اول باید خود و جامعه را اصلاح کنیم/ مصیبت غزّه مصیبت بشریّت و نشاندهنده بطلان نظم جهانی است
حضرت آیتالله خامنهای تحقق انقلاب اسلامی را نتیجه اجابت پیام بعثت و دعوت امام بزرگوار از طرف مردم خواندند و گفتند: در ادامه هم مردم ما به توفیق و فضل پروردگار حرکت خود را در مسیر درست ادامه دادهاند و تا هر زمان که اجابت دعوت پیغمبر ادامه داشته باشد، رشد و پیشرفت که فقط هم رشد معنوی و اُخروی نیست ادامه دارد و میتوان به بهترین نمونه زندگی دنیوی و اُخروی دست یافت. به گزارش شبکه اجتهاد، در خجسته عید مبعث حضرت ختمی مرتبت محمد مصطفی(ص)، حضرت آیتالله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام، سفرا …
توضیحات بیشتر »رهبری تغییرات: از «اختناق مطلق» به «وکلای هفتاد هزار دیناری»/ محمدصادق حیدری
شبکه اجتهاد: انگار انقلاب علمیِ حضرت صادق و پدرش، کارد را به استخوان خلیفه رسانده بود. چون برای اولین بار بود که دستگاه حاکم دستور داده بود امامِ بعدی در همان ابتدای امامتش، شناسایی شود تا سرش را به دربارِ «منصور دوانیقی» ببرند. بعد از شهادت امام ششم، جاسوسها در مدینه به ایندر و آندر میزدند تا کسی را پیدا کنند که شیعیان به دور او جمع شدهاند. بخاطر همین، حتی بزرگانی مثل «مومنالطاق» و «هشام بن سالم» هم در کوچههای شهر پیامبر، سرگردان بودند و گریه میکردند و با خودشان میگفتند: «معتزلی شویم یا زیدی یا به سوی مرجئه …
توضیحات بیشتر »لباس و هویت تمدنی؛ سخنی با پرویز شیخ طادی/ محمد عشایری منفرد
شبکه اجتهاد: بر اساس اخبار رسانهها در جشنواره امسال، جناب آقای شیخطادی دو قطعه لباس (یک روسری و یک کراوات) به صحنه آورده و کراوات را با توضیحاتی به جناب وزیر ارشاد اهدا کردند. پیشینه فرهنگی ایشان در عرصه سینما و نیز سابقه علمی و تجربی در عرصه طراحی لباس، برای این کاربر کوچک محصولات هنرییشان، پرسشی را پدید آورده که خوب است از آن مطلع باشیم. شما ارباب هنر، دقیقتر و عمیقتر از صاحب این قلم میدانید که لباس یکی از «ابزارهای ارتباطات غیرکلامی» (Non-verbal Comunication) شمرده میشود. وقتی نشانهشناس و فیلسوفی چون اومبرتو اکو (Umberto Eco) از تعبیر …
توضیحات بیشتر »گزارشی انتقادی از کتاب «فقه البیئه» اثر مرحوم آیتالله سید محمد حسینی شیرازی
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه محیطزیست و منابع طبیعی، سابقه زیادی ندارد و نگاشتههای آن، عمر خیلی طولانی ندارند. شاید بتوان یکی از اولین نگاشتههای فقه شیعی در عرصه محیطزیست را کتاب «فقه البیئه» مرحوم آیتالله سید محمد حسینی شیرازی دانست. در زیر گزارشی انتقادی از این کتاب، از نگاه شما میگذرد: کتاب «فقه البیئه» اثر مرحوم آیتالله سید محمد حسینی شیرازی، در ۱۱ عنوان اصلی به ترتیب زیر سازمان داده شده است: اسلام و محیطزیست؛ زیان رسانیدن به دیگران؛ محیطزیست طبیعی؛ اقسام آلودگیها در طبیعت و محیطزیست؛ اسراف و آلودگی؛ نابودی کشاورزی و نسل انسانها؛ سموم نابودکننده حشرات؛ لایه اُزن؛ …
توضیحات بیشتر »قابی تاریخی از پیوند فقه و نوآوری علمی/ داود مهدوی زادگان
شبکه اجتهاد: مشروطه خواهی سکولار در ایران با موج سنگینی از تهمت و افتراء علیه روحانیت و دستگاه فقاهت همراه بود. تهمت ضدیت فقه و فقاهت با دانش و پیشرفت ذهنیت مردم و بویژه دانشگاهیان را تسخیر کرده بود. دستگاه فکری که پیش از مشروطیت امورات مملکتی را مستقیم و غیر مستقیم بر عهده داشت، اکنون به مخالف با علم و تکنولوژی و نو آوری متهم شده است. این هجمه سنگین غیر منصفانه با برآمدن دولتی غربزده و ضد روحانیت دو صد چندان شده بود. چون حاکمیت استبدادی همه راه های حضور اجتماعی را بر فقیهان بسته بود و حوزههای …
توضیحات بیشتر »تأملی پیرامون «سیره مستحدثه»/ محمد متقیان تبریزی
شبکه اجتهاد: با نظر به برخی مبانی و ایدههایی که برخی از بزرگان طرح کردهاند، میتوان تأملی دیگر هم درباره موضوع «سیره» و از جمله آن «سیره مستحدثه» داشت. اول: با استناد به ادله متعددی مانند «مَا مِنْ شَیءٍ إِلَّا وَ فِیهِ کِتَابٌ أَوْ سُنَّهٌ» و «وَ اللَّهِ مَا تَرَکَ اللَّهُ شَیئاً یحْتَاجُ إِلَیهِ الْعِبَادُ» میتوان این مبنا را اتخاذ نمود که، شارع مقدس در خصوص هر موضوعی دارای موقفی شرعی است. قدرمتیقن آن است که، هر موضوعی که به «فعل مکلف» ارتباط مستقیم پیدا میکند دارای حکم شرعی است. و این موقف شارع نیز با عمومات و اطلاقاتی که …
توضیحات بیشتر »کاستیهای اعلامیه جهانی حقوق بشر از نگاه علامه مصباح یزدی/ احمدحسین شریفی
شبکه اجتهاد: علامه مصباح یزدی به مناسبتهای مختلفی به نقد «اعلامیه جهانی حقوق بشر» پرداخته است، افزون بر نقدهایی که بر تکتک مواد این اعلامیه ذکر میکنند، هفت کاستی و نقص عمدهی ناظر به آن را نیز متذکر میشوند: یک. فقدان نظم و ترتیب منطقی: با مقایسه این اعلامیه با «قانوننامه» حَمُورابی (که دو هزار سال پیش از میلاد میزیسته است) که مشتمل بر ۲۸۵ ماده در زمینه حقوق ناظر به اموال منقول و غیرمنقول، تجارت، صناعت، خانواده، آزارهای بدنی و کار، تنظیم شده است، نقاط ضعف این اعلامیه روشن میشود. دو. بیاعتنایی به دین: در این اعلامیه هیچ اشارهای …
توضیحات بیشتر »اصلاح ساختار نظام بانکی بر اساس روش جامع استنباط فقه نظام
تفاوت اصلی روش جامع استنباط فقه نظام و روش عدم مغایرت، همین اصول مکتبی است که ستون فقرات روش جامع استنباط ماست. راه استکشاف این اصول را شهید صدر حرکت از روبنا به زیربنا معرفی نموده است؛ لکن این روش را بایستی با روش مبانی علامهٔ مصباح تکمیل کرد؛ یعنی قبل از تنظیم فقه، بایستی ابتدا به سراغ مبانی فکری فلسفی عمیق اسلامی رفت مثل: اعتقاد به اختیار انسان و… سپس پس از آغاز حرکت از مبانی، به سراغ احکام خرد فقهی آمد و با استقراء و حرکت از روبنای احکام خرد فقهی، به زیربنا و احکام کلان فقهی در …
توضیحات بیشتر »۱۱ ابهام و اشکال اساسی فقهی و اقتصادی طرح قانون عملیات بانکداری
شورای بانکداری مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزهی عملیه معتقد است با این رویکرد غلط در اصلاح قانون بانکداری، مشکلات مردم، بنگاههای اقتصادی و نظام جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با نظام بانکداری به طور اساسی حل نخواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، شورای بانکداری مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزهی علمیه در نامهای به دکتر بحرینی نماینده مجلس، ایرادات به طرح بانکداری جمهوری اسلامی ایران را مطرح کرد. متن نامه حجت الاسلام والمسلمین احمدعلی یوسفی رئیس مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه علمیه حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین حسینزاده بحرینی، رییس کمیته پولی و بانکی کمیسیون اقتصادی مجلس به این شرح است: جناب آقای …
توضیحات بیشتر »واکاوی فقهی نظارت خبرگان رهبری بر ولی فقیه
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به تبیین سه نوع نظارت ممکن خبرگان بر رهبری پرداخت و ابراز داشت: نخستین سطح، نظارت فی الجمله و حداقلی است که تنها بر بقای شرایط رهبری نظارت دارد. نوع دوم، نظارت بالجمله و حداکثری است و نوع سوم نظارت حد وسط معقول است که به نظر میآید قانون اساسی نیز این سطح را میپذیرد. به نظر میرسد حتی کسانی که مسئله نظارت بر بقای شرایط را میپذیرند، لاجرم باید نظارت بر عملکرد را نیز پذیرا باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسین جوان آراسته، استاد حقوق پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در …
توضیحات بیشتر »فقه منبع اصلی استخراج قوانین جامعه اسلامی است/ با ورود حوزویان به عرصه شناخت قانون، میتوان نتایج سودمندی را به دست آورد
آیتالله مکارم شیرازی در پیامی به چهارمین کنفرانس بین المللی فقه و قانون، قوانین الهی را تأمین کننده مصالح انسان در معاش و رستگاری او در معاد دانست و گفت: فقه منبع اصلی استخراج قوانین جامعه اسلامی است و این فقها هستند که با استنباطِ حکمِ خداوند بر اساس ادله و حجتهای موجود بنمایه اصلی این قوانین را به دست آورده و در اختیار قانون گذاران قرار می دهند تا بر اساس آن، قوانین مورد نیاز جامعه را وضع نمایند. به گزارش شبکه اجتهاد، متن کامل پیام حضرت آیتالله ناصر مکارم شیرازی در پیامی به چهارمین کنفرانس بین المللی فقه …
توضیحات بیشتر »معرفی چهار اثر جدید مرکز فقهی ائمه اطهار (ع)
حجتالاسلام اکبری شاهرودی مدیر دفتر انتشارات مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام از انتشار ۴ عنوان از آثار جدید این مرکز خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام اکبری شاهرودی در سخنانی اظهار کرد: اوّلین اثر ارزشمندی که از آن رونمایی شد، کتاب سه جلدی «القواعد الفقهیه» از آثار حضرت استاد محمدجواد فاضل لنکرانی است که نظر به اهمیت قواعد فقهیه در مباحث اجتهادی و فقهی، مجموع هشت قاعده اصلی و مهم فقهی که از ماه رمضان سال ۱۴۲۶ قمری به بعد در درس خارج معظم له مطرح و تبیین گردیده، در این کتاب آمده است. برخی از مطالب مهم …
توضیحات بیشتر »راه دشوار اصول فقه فعلی تا فقه حقوق شهروندی/ حسن اجرایی
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه حقوق شهروندی، از ابواب نوپدید فقههای معاصر است. مسائل آن البته الزاماً جدید و کارنشده نیستند؛ اما حتی همان مسائلی که سابقهای در تراث فقهی دارند نیز غالباً بهصورت مستقل مورد پژوهش قرار گرفته و کمتر از منظر «حق شهروندی» مورد پردازش قرار گرفتهاند. یکی از چالشهای فقه حقوق شهروندی اما قابلیت یا عدم قابلیت دانش اصول فقه فعلی برای حل مسائل آن است؛ اینکه آیا این دانش با همین مسائل و قواعد فعلی، تکافوی حل کارآمد مسائل فقه حقوق شهروندی را میدهد یا آنکه برای پاسخهای کارآمد به این مسائل، لازم است تغییراتی در این …
توضیحات بیشتر »ارج نامه استاد سید احمد مددی
کتاب «ارج نامه استاد سید احمد مددی» در دو مجلد به اهتمام حجتالاسلام محمد غفورینژاد توسط انتشارات حوزه علمیه خراسان به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد سید احمد مددی از مدرسان قدیمی دروس خارج فقه و اصول حوزه علمیّه قم و از شاگردان آیات خویی و سیستانی است. ویژگی مهمّ استاد مددی موسوی، تبحّر فراوان در علوم مختلفی نظیر رجال، جامعه شناسی، روان شناسی، تاریخ، طبّ است که ابداع نظریّاتی هم چون «فقه ولائی» و «انسداد باب علم و علمی»، درس وی را از دروس سنّتی متمایز میکند. بهتازگی «ارج نامه استاد سید احمد مددی» به …
توضیحات بیشتر »نظرات فقها در مورد نمایش بدن برهنه و نیمهبرهنه مردان در رسانه/ محمدصادق ابراهیمی
اختصاصی شبکه اجتهاد: برخلاف حکم نمایش بدن زنان، احکام نشاندادن یا «نمایش رسانهای بدن مردان» در فقه اسلامی کمتر موردتوجه قرار گرفته است. «نمایش بدن نیمهبرهنه مردان» در رسانه، هم بهصورت هنرهای نمایشی از قبیل فیلم، سریال و تئاتر و سینما امکان دارد و هم بهصورت نمایش مسابقات ورزشی؛ نظیر شنا، کشتی و وزنهبرداری. نوشته پیشرو، تلاش کرده دیدگاههای فقها در این زمینه را بهصورت خلاصه بیان کند. پیشینه نمایش ِ«بدن نیمهبرهنه مردان» بر خلاف حکم جواز یا عدم جواز نگاهکردن به بدن، بسیار کوتاه است؛ زیرا از زمان پیدایش رسانههای تصویری و همهگیرشدن آن در میان جوامع مذهبی و …
توضیحات بیشتر »هرچه فکر میکنم دلیل برخی فتاوا را درک نمیکنم!
با همه احترامی که برای این فقیهان قائلم و با همه اعترافی که به جهل فقهی خود دارم، معتقدم حتی در پخش زنده نیز تصویری که شما میبینید، باواسطه دوربین و ارسال پیدرپی و سریع تصاویر گرفته شده از صحنهای مثلاً کُشتی به شما میرسد و لذا همان حکم دیدن عکس یا فیلم از پیش گرفته شده را باید داشته باشد و هرگز نمیتوان این فیلمی که بهطور همزمان از استادیوم ورزشی پخش میشود را در حکم نگاه مستقیم و بلاواسطه به بدن مرد دانست. شاید اگر تکنولوژی عکس و فیلم بهوضوح برای این فقیهان محترم تشریح شود، تفاوتی را …
توضیحات بیشتر »نگاهی به مهندسی نظام تبویب فقه معاصر/ هادی عجمی
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه معاصر، حرکتی نو در راه انجام وظیفهای از گذشته بر دوش حوزههای علمیه است. فقه معاصر همان فقیه معاصر است که میخواهد وظیفه خود را در پاسخگویی به مسائل جامعه خود انجام دهد. همانگونه که شیخ مفید، باید پاسخگوی مسائل خویش میبود و همانگونه که شیخ انصاری قدمهایی جلوتر از پاسخگویی به مسائل زمان خویش برداشت. اما ازآنجاکه دوران معاصر مسائل پیچیدهتر و جزئیتر شده است، فقه دوران معاصر نیز باید برپایه قدرت عقول زمان خویش پیچیدهتر و از سویی جزئیتر شود؛ در طرحریزی نظام فقهی و در چیدمان هندسی خویش و چه در پاسخگویی به …
توضیحات بیشتر »«فقه حقوق شهروندی» یا «فقه و حقوق شهروندی»؟/ سید باقر محمدی
اختصاصی شبکه اجتهاد: حقوق شهروندی محصول دنیای مدرنیته است و امری نو به شمار میآید. نوپدیدتر از آن اما «فقه حقوق شهروندی» است که مشروعیت الهی این حقوق را به بحث میگذارد. حجتالاسلام سیدباقر محمدی، دانشآموخته حقوق جزا جامعه المصطفی است و هم اکنون، معاونت آموزش مدرسه عالی فقاهت مشهد را به عهده دارد. او در این یادداشت شفاهی، به بیان مختصات رویکردی جدید در فقه حقوق شهروندی میپردازد. فقه حقوق شهروندی، عنوانی است که ما خودمان اختراع کردهایم. آنچه بهعنوان حقوق شهروندی شناخته میشود، حقوق فراوانی است که رابطهاش با حقوق بشر هم مشخص شده است. حقوق شهروندی حقوق …
توضیحات بیشتر »حاشیههایی به اهمیت متن!/ سجاد علیبیگی
اختصاصی شبکه اجتهاد: کتابهای فقهی گذشتگان علاوه بر موضوع اصلی خود که فقه باشد، دربردارندهی مطالب متفاوت و البته مفیدی است که اگر از اهمیت جنبهی فقهی بیشتر نباشد، کمتر نخواهد بود. دادههای تاریخی، کلامی، رجالی، کتاب شناسی و روش شناختی از جملهی آن مطالب میباشد که در این نوشتار آنها را در کتاب «السرائر» مرحوم ابن ادریس پی میگیریم. این مطالب صحیح یا غلط از حیث دانشی و جنبهی پدیدار شناسی، بسیار مهم میباشد. لذا نقل آنها یقینا به معنای تایید نمیباشد بلکه در مقام تحلیل و شناخت است. از جمله نکات قابل توجه دانشی در السرائر مرحوم ابن …
توضیحات بیشتر »رفتگر حکومت اسلامی!/ عباس بابایی
شبکه اجتهاد: تمام هیکلش را اگر با لباسهایش میکشیدی، پنجاه کیلو هم نمیشد؛ اما بنیانهای حکومت شاهنشاهی را به لرزه درآورده بود! نه خدمی داشت، نه حشمی؛ نه خاندان هزارفامیلی که از او حمایت کنند؛ نه شاگردان و مریدان فراوانی که دورش را بگیرند و ترویجش کنند؛ نه در میان مدیران زورگو و فاسد رژیم پهلوی طرفدارانی؛ اما وقتی برای آزادی یکی از یارانش به ملاقات شاه رفت، چنان دستش را بر میز کوبید و او را امرونهی کرد، که خود شاه به وزیرش گفت: این سید مثل یک افسر که با سرباز صحبت میکند، با من صحبت کرد و …
توضیحات بیشتر »دو روایت مشابه از سه الگوی متفاوت/ مهدی جمشیدی
شبکه اجتهاد: در این یادداشت، عصاره و جوهرۀ آراء آیتالله خامنهای و آیتالله مصباحیزدی را دربارۀ سه الگوی متفاوت حکمرانی بیان میکنیم و نشان میدهیم که روایتهای آنها از این الگو، «مشابه» و «همافزا» هستند و «شکاف» و «تضاد»ی در میان نیست. ۱. الگوی یکهسالاری؛ منطق استبدادِ ساخت سیاسی هر دو متفکّر بر این باور هستند که در این الگو، مردم هیچ منزلتی ندارند و تنها حاکم یا حاکمان هستند که تدبیر امور جامعه را در دست دارند؛ بدون آنکه مردم دخالت و حضوری در حاکمیّت داشته باشند. این الگو، مردم را فاقد هر گونه «حقّ» میداند و بر تکلیف …
توضیحات بیشتر »امام هادی، فرهیختهای در دوران وحشیگریِ وایکینگی
شبکه اجتهاد: وایکینگها یا همان غارتگران دریایی، در جنوب اسکاندیناوی زندگی میکردند و برای گذران زندگی به سرزمینهای مجاور هجوم میبردند؛ از سال ۷۰۰ تا ۱۱۰۰ میلادی. تولد غارت وایکینگی که در رسانههای عصر ما سعی در تحریف و تطهیر آن است، همزمان بود با تولدِ فرهیختگیِ اسلامی با ولادت امام صادق. اما امام علی النقی ملقّب به هادی از نوادگان امام صادق، در اوج بربریت و شورش وایکینگها به سراسر اروپا به دنیا آمدند. این شخصیت فرهنگی و ادامه جریان فرهیختگی و علم و اخلاق، در شهر پادگانی و تازهتاسیس سامرا حبس خانگی بود. برای همین هم هست که …
توضیحات بیشتر »