دیدگاه و گزارش

مبحث تعارض اخلاقى یکى از پیچیده‏ ترین مسائل در پژوهش ‏هاى اخلاقى و پدیده تعارض اخلاقى یکى از دشوارترین وضعیت‏‌هاى زیست اخلاقى است. درباره موضوع یادشده، پژوهشکده اخلاق و معنویت کتابی به نام «تعارض اخلاقی و دانش اصول فقه»، تالیف حجت‌الاسلام دکتر حسن بوسلیکی منتشر کرده که در این مصاحبه بدان پرداخته شده است. شبکه اجتهاد: مبحث تعارض اخلاقى یکى …

مدیر گروه فلسفه فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان این که تحول و تقویت علوم اسلامی جز با مباحث فلسفه فقه میسر نیست، اظهار داشت: گروه فلسفه فقه پژوهشکده فقه و حقوق اولین گروهی است که در ایران به فلسفه فقه به صورت رسمی پرداخته است. به گزارش شبکه اجتهاد، به مناسبت چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی …

نشست هم‌اندیشی «ماهیت فقه نظام؛ نقد و بررسی شبهات مطرح درباره فقه نظام» از سلسه نشست‌های فلسفه «فقه پیشرفت» با سخنرانی حجت‌الاسلام امین‌رضا عابدی‌نژاد و با حضور و هم‌اندیشی اساتید و محققان فقه پیشرفت در سالن کنفرانس «انجمن‌های علمی حوزه» برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام عابدی نژاد از محققین حوزوی و مؤلف کتاب «ماهیت و الزامات فقه پیشرفت؛ …

عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت(ع) در جلساتی علمی در شهر مشهد مقدس به ایراد سه نظریه جدید در علوم فقه و حدیث پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله «محمد آصف محسنی» که برای شرکت در سی و دومین کنفرانس وحدت اسلامی به ایران سفر کرده بود، هفته گذشته در جلساتی علمی در مشهد نیز به ایراد سخن پرداخت. …

آیت‌الله سیفی مازندرانی با بیان اینکه مقصود از عبارت «علینا القاء الاصول» قواعد علم اصول نیست، بلکه به این معناست که برای شما قواعد کلی القاء کردیم و شما در چارچوب این نظام و قواعد کار کنید، اظهار کرد: استنباط فقیه چه در باب فقه حکومت و سیاست، چه در جمیع مسائل مستحدثه امروزباید در چارچوب قواعد و اصولی باشد …

اقامه صلاه یک تکلیف اجتماعی است. جامعه مقیم صلاه با جامعه‌ای که نمازخوان دارد فرق می‌کند. بحث در این است که جامعه باید صالح باشد و این جامعه صالح با حاکمیت صالح ایجاد می‌شود و حاکمیت صالح با نظم صالح ایجاد می‌شود. اگر جامعه‌ای داشته باشم که در احکام فردی به تمام احکام الهی عمل می‌کند؛ ولی در رفتار جمعی …

شبکه اجتهاد: استاد سیدمیرتقی حسینی گرگانی، از مدرسین خارج فقه و اصول در حوزه علمیه قم و همچنین عضو انجمن اصول فقه قم می‌باشد. کتاب «نبراس الأذهان فی اصول الفقه المقارن» -پنج جلد- در اصول فقه مقارن از جمله تالیفات ایشان است. آخرین کتاب حسینی گرگانی با عنوان «چگونگی تدریس دروس خارج»، توسط بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر …

بعضی‌ها استیحاش دارند که بگویند فقه نظام، خب نگویید فقه نظام و بگویید فقه حکومتی؛ استیحاش دارید بگویید فقه حکومتی و‌ می‌ترسید پرده‌‌ی سیاست پای شما را بگیرد بگویید فقه اجتماعی. بعضی‌ها استیحاش از بعضی از واژه‌ها دارند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و رئیس مجمع جهانی تقریب مذاهب …

تفریط آنجاست که شما بگویید نگاه و نظم شبکه‌ای در احکام وجود ندارد و نمی‌توانیم از این‌ها یک تصویر هوایی به دست بیاوریم. تفریط این است که کسی بگوید این که امام‌خمینی(ره) آمده و حکومت تشکیل داده است نظام نیست. البته منظورم از نظام حکومت نیست. منظور همان تلقی است که ما از نظام داریم. نظام مردم‌سالاری دینی یک نظام …

احمد رهدار چهار پیشنهاد برای تسهیل امر حکومت دینی و دولت اسلامی و نیز تصرف در موضوع شناسی ارائه کرد و گفت: پیشنهاد اول گذار از فقاهت عمومی به فقاهت تخصصی، دوم گذار از کارشناسی فقهی فردی به کارشناسی فقهی جمعی، سوم ورود الزامات فرابخشی به فقه و در نهایت تفکیک میان فقه افراد و فقه نظام است. به گزارش …

محقق و پژوهشگر حدیث حوزه در نشست علمی «اعتبارسنجی روایات سهل بن زیاد» تاکید کرد: غالب روایات سهل توسط «عده من اصحابنا» به دست کلینی رسیده است و در این روایات مطالب منکر و غلوآمیز، دیده نمی‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام حیدر مسجدی، معاون پژوهشی گروه علمی تربیتی حدیث مرکز تخصصی علوم حدیث در نشست علمی «اعتبارسنجی روایات سهل …

اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد درایتی اگر چه ساختاری متفاوت از دانش اصول را در سر می‌پروراند که مبتنی بر حکم است، اما اقتضای رعایت حال شاگردان در مراجعه به منابع و وابستگی‌شان به ساختار موجود، تاکنون مانع از ارائه مطلوب درس خارج اصول بر اساس این ساختار ابداعی بوده است. او درس خارج اصول مطلوب را درسی می‌داند که برای …

با این نظریه که می‌گوید رعایت مباح و حکم الزامی و عدالت و احکام وضعی در قانون‌گذاری به عنوان وجوب ضمنی واجب است ما می‌توانیم این‌ها را با یک ملاک شرعی در تزاحم قرار دهیم و در چنین تزاحمی است که قانون‌گذارمجاز است قانونی را مخالف با حکم شرعی که اهمیت کمتری دارد وضع کند. به گزارش شبکه اجتهاد، پیش …

فقه نظامات نه تنها از نظر علمی ثابت نیست بلکه یک امر خیالی دست نیافتنی است و نه تنها خدمت به فقه نیست بلکه یک توقف‌گاهی برای فقه خواهد بود. معتقدیم امام از همین فقه و اصول موجود حکومت را استخراج کرد نه فقه نظامات. البته من دعوا سر لفظ ندارم. امّا آقایان برای فقه نظامات موضوع مستقل، مکلّف مستقل، …

رییس مؤسسه فتوح اندیشه با تبیین ضرورت‌های توجه جدی به مباحث فقه دولت اسلامی، گفت: اگر اجرای احکام نتوانسته است مقاصد آنها را در جامعه پیاده کند باید نسبت سنجی میان مقاصد و استنباط احکام فقهی مورد بازنگری واقع شود، فقه ما دغدغه مقاصد را نداشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، افتتاحیه ترم نخست دوره آموزشی فقه ما دغدغه مقاصد …

چهلمین نشست رجال پژوهی  با حضور و سخنرانی آیت‌الله صف محسنی به همت گروه رجال پژوهی حوزه علمیه خراسان و با همکاری مدیریت مدرسه آیت‌الله العظمی خوئی(ره) در محل مدرسه علمیه سلیمانیه برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام حنیف، از شاگردان آیت‌الله شیخ آصف محسنی در نشست «الگوهای تصحیح روایات ضعیف السند با نگاه ویژه به کتاب شریف بحار …

امروز باید فقه به طرزی صورت‌بندی شود که حکومت را اداره کند و اداره دولت با مجموعه احکام بی‌نظام ممکن نیست؛ دوست فاضل و عزیز ما فرموده‌اند اگر بنا بود فقه ساختاری داشته باشد امام بهترین فرد بود که باید این کار را انجام می‌دادند، از کجا که ایشان چنین کاری نکردند! به گزارش شبکه اجتهاد،‌ آیت‌الله علی‌اکبر رشاد پیش …

قرآن‌پژوه حوزه علمیه قم گفت: اگر می‌خواهیم بر مبنای اصل کرامت مشکلات را مرتفع کنیم، باید فقه به صورت عمیق و جدی بازسازی شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین محمدعلی ایازی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، در نشست علمی «جایگاه کرامت انسان در استنباط فقهی» در مؤسسه فهیم گفت: قرآن در سوره اسراء و در سوره حجرات در …

شبکه اجتهاد: کتاب «نظام آموزشی حوزه: جستاری پیرامون نظام آموزشی و متون درسی حوزه‌های علمیه»، مجموعه‌ای حاوی دیدگاه‌ها و نظرات ارکان متعدد و مختلف حوزه‌های علمیه درباره روزآمدسازی متون درسی است، که غالبا از انعکاس مفصل رویکردهای مخالف تغییر در متون درسی اجتناب کرده، و در بخش‌هایی از جمله نظرسنجی و مصاحبه‌ها، اشاراتی به نظرات مخالف هم داشته است. این …

می‌گویند امام فقه موجود را کافی نمی‌دانست، نخیر امام اجتهاد موجود را کافی نمی‌دانست ولی فقه را کافی می‌داند منتهی فقهی که باید در آن فکر و نوآوری شود. الآن در مباحث اصول و فقه نیاز به نوآوری‌های فراوان داریم، افق‌های زیادی در فقه باز می‌شود که همه منتهی به همین فقه موجود است نه اینکه ما چیزی به نام …

استاد حکیم درباره فقه العفاف بیان داشت: عفاف به معنای عام موضوعات زیادی را در برمی گیرد مانند عفت زبان، عفت بطن و… باید مشخص شود مقصود ما از این درس مفهوم عام عفاف است یا تنها به یکی از شقوق آن مانند عفت جنسی می‌خواهیم بپردازیم؟ به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید منذر حکیم، استاد درس خارج حوزه …

انقلاب اسلامی در بخش مبانی فقه کُدهایی و پیشنهاداتی برای فقه داشته‌‌‌اند و ارائه کرده‌‌‌اند اما آیا دستگاه فقاهت این پیشنهادات را دریافت کرد و جدی گرفت یا نه سخنی دیگری است. انقلاب برای فقه با توسعه قلمروهای فقه کُدهایی هم چون ناتوانی مبانی موجود در همراهی با قلمروهای نوین ارائه کرد. انقلاب به فقه فهماند که با این مبانی …

در نشست رونمایی از کتاب «مکتب اجتهادی آخوند خراسانی» اثر آیت‌الله مصطفی محقق داماد به تأکید مؤلف بر مسئله صیانت از کرامت انسانی و پذیرش آن به صورت یکی از ادله اجتهاد تصریح و راهکارهایی همچون توسعه منطقه‌الفراغ، حجیت ادراکات عقلایی و تقسیم ادله به ادله مرجع و ادله عادی در راستای شتاب به موتور اجتهاد مطرح شد. به گزارش …

شبکه اجتهاد: از مسائل مهمی که فقیهان شیعی در دانش اصول به آن دقت ورزیده و آن را مبنای کار خود قرار داده‌اند، «سیره عقلا» یا «بنای عقلا» و یا «حجیت سیره عقلا»ست. می‌دانیم که غالب امارات اصولی و قواعد فقهی (همچون حجیت ظواهر، حجیت خبر واحد و…) از بناهای عقلایی است. پرسش مهم در این زمینه این است که: …

رئیس مؤسسه پژوهشی فرهنگی فهیم با بیان اینکه طرح کلان الگوی فقهی و اسلامی در اداره جامعه، نه فقهی محض و نه بشری محض است، اظهار کرد: کسانی که خود را متکفل اندیشه اداره جامعه با فقه می‌دانستند با گذشت چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی هنوز هم تاکنون یک متن منسجم و بدون بهره‌گیری از تجارب بشری ارائه نکرده‌اند. …

حجت‌الاسلام والمسلمین حسنعلی علی‌اکبریان طی مقاله‌ای به نقد کتاب «بازاندیشی در آیین استنباط، نگاهی به سیر تاریخی اصول فقه و رویکردهای نوین مصالح – مقاصدجویانه و هرمنوتیکی» پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «بازاندیشی در آیین استنباط»» تألیف سیداحمد کاظمی موسوی، نگاهی به سیر تاریخی اصول فقه و رویکردهای نوین مصالح مقاصدجویانه و هرمنوتیکی است. در این کتاب بیان …

اختصاصی شبکه اجتهاد: درس خارج استاد حمید درایتی از دروس خارج فقه متفاوت و متمایز با دیگر دروس است که روشی ابداعی در ارایه محتوا، چینش مطالب و پردازش روایات را در پیش گرفته است. استاد درایتی لزومی در فراگیری تمام ابواب فقهی برای نیل به درجه اجتهاد نمی‌بیند و بر این باور است که چنانچه سبک و روش مناسبی …

دغدغه‌ یک حقوقدان از پرداختن به اصول فقه ـ که اخیرا از آن با عنوان اصول استنباط حقوقی یاد می‌شود این است که در مقام نبود نص و ادله‌ اولیه، چطور می‌تواند یک حکم حقوقی صادر نماید/ اعتبار منابعی مثل شهرت و اجماع اگر بخواهد حجیت داشته باشد، در اصول فقه نمی‌توان آنها را به ‌عنوان مصادر حقوقی قرار داد …

مهدی نصیری استاد دانشگاه و پژوهشگر دینی می‌گوید: در عصر غیبت و سیطره مدرنیته نباید از حوزه و فقه انتظار شکل دادن به اتوپیای دینی (مدینه فاضله ) را داشته باشیم و این امر تنها با ظهور حضرت ولی عصر محقق خواهد شد. کسانی که غافل از تنگناهای موجود در عصر غیبت و زمانه سیطره مدرنیته، حوزه و فقه را …

به نظرم پژوهش کلاً رکود دارد و مختص حدیث و حوزه نیست؛ در دانشگاه هم علاقه بیشتر اساتید به تدریس است تا تحقیق. شاید علتش این باشد که ادبیات ایران ادبیاتی شفاهی است و دست به قلم نبوده‌ایم. ما بیشتر حرف می‌زنیم تا بنویسیم. ما از استناد یک شیء به خودمان می‌پرهیزیم. شاید هم به دلیل سختی پژوهش باشد. اگر …