مسؤول روابط عمومی انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه از آمادگی این انجمن جهت برگزاری کرسیهای نظریه پردازی نقد و مناظره ویژه علاقه مندان و پژوهشگران حوزه فقه و حقوق اسلامی خبرداد. به گزارش شبکه اجتهاد، معصوم شبانی مسؤول روابط عمومی انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه در، با اشاره به اهمیت بحث نظریه پردازی و بحثهای جدید در موضوعات …
Read More »دیدگاه و گزارش
برداشتهای ناصواب از منابع احکام در زمینهسازی خشونت علیه زنان
برداشت نادرست از آموزههای دین (آموزه چند همسری، قوامیت، اجازه زوجه از زوج، توجه به عفت ورزی، ولایت پدر در ازدواج دختر) در بین مردان زمینه ساز خشونت علیه زنان شده است. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از کانال تگرامی طلبه بانو، نشست چالشی «برداشتهای ناصواب از منابع احکام در زمینهسازی خشونت علیه زنان» ۸ مهر، در پژوهشگاه جامعه …
Read More »کارآمدی فقه مستلزم اخلاقی بودن آن است
یک استاد حوزه علمیه گفت: اگر فقه مبتنی بر آیات و روایات بوده و با اخلاق مطابقت داشته باشد، میتواند پاسخگوی مسایل زمان باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد عابدینی در خصوص رابطه اخلاق و فقه، اظهار کرد: فقه در گذشته، اخلاقی بود، ولی بعد از ماشینی شدن امور، به نوعی از اخلاق فاصله گرفت؛ بنابراین امکان دارد …
Read More »کارایی روش «فهم پلکانی» روایات در فرایند کاربردیسازی مطالعات حدیثی
رئیس انجمن حدیث حوزه با تأکید بر ظرفیت قرآن و حدیث برای تمدنسازی و تحقق این تمدن در قرون اولیه تاریخ اسلام به بیان راهکاری خود در راستای کاربردیسازی مطالعات قرآن و حدیث در عصر حاضر پرداخت و از روش فهم پلکانی روایات به عنوان روش نوینی در فرایند فهم حدیث یاد کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام عبدالهادی مسعودی، …
Read More »با پیشرفت علم نمیتوانیم در ۲۰۰ سال قبل توقف کنیم/ کتب فقهی و اصولی حوزه نیازمند تحول است/ عظمت بزرگان مانع تحولات علمی نمیشود
عضو جامعه مدرسین کتب فقهی و اصولی حوزه را نیازمند تحول بر اساس نیازهای روز دانست و گفت: به برکت کار علمای بزرگ شیعه علم پیشرفت کرده است، وقتی که علم پیشرفت کرد ما نمیتوانیم در گذشته توقف کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محمدمهدی شب زنده دار عضو فقهای شورای نگهبان در نخستین جلسه درس “الفائق فی الاصول” که …
Read More »فقها برای اجرایی کردن نظریات فقهی، ساختار ارایه دهند/ سهگانه حکم شرعی، راهبرد و ساختار
اختصاصی شبکه اجتهاد: عبدالحسین خسروپناه استاد و پژوهشگر فلسفه دین و رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، در بخش اول گفتگوی خود به تشریح دیدگاههای خود درباره «فقه اجتماعی» و برخی مسائل روز جامعه پرداخت. او با تأکید بر اینکه فقه باید و حتماً با توجه به مسائلی که مبتلابه جامعه است ساختارمند شود، گفته است: امروزه علوم انسانی …
Read More »انتشار نمایه فهرست اولیه دروس خارج فقه و اصول سال تحصیلی ۹۸-۹۷ + جستجوی زنده
فهرست اولیه دروس خارج فقه و اصول حوزههای علمیه سراسر کشور در سال تحصیلی ۹۸-۹۷ با قابلیت جستجوی پیشرفته اطلاعات بر اساس استان، شهر، نام استاد، ماده درسی، مبحث درس، زمان و مکان جغرافیایی بر روی «شبکه اجتهاد» قرار گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این فهرست که در حال بروز رسانی است، شامل دروس خارج فقه و اصول حوزههای علمیه …
Read More »تلاشهای دفتر فقه معاصر؛ از تولید متون جدید آموزشی تا تطبیق مکاسب با حقوق قراردادهای آمریکا
حجتالاسلام اثنی عشری با اشاره به الزامات رونق علمی در حوزه، فقه و اصول را مهم ترین دانش برای تدوین قوانین دانست و تأکید کرد که نباید در حوزه احساس عقب ماندگی نهادینه شود و طلبه باید جایگاه خود را در حوزه درک کند. به گزارش شبکه اجتهاد، با شروع فعالیت آیتالله اعرافی در راس مدیریت حوزههای علمیه و ارائه …
Read More »باید زبان گفتوگوی مقارن فقهی با مکاتب حقوقی را توسعه دهیم
به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسنعلی علیاکبریان، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی چندی قبل در نشست «انقلاب اسلامی و توسعه فقه» در سخنانی به ریشه شکلگیری انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: در جریان انقلاب اسلامی، حرکتها و جریانات مختلفی شرکت داشتند، اما هیچ حرکتی به بسامدی و قدرت و تأثیرگذاری مبنای فقهی حضرت امام(ره) نبوده …
Read More »سلوک علمای سلف باید «معیار عزاداری» باشد
اختصاصی شبکه اجتهاد: شعایر دینی و بهخصوص شعایر حسینی، از موضوعاتی است که کمتر بهصورت فقهی و دقیق، مورد بررسی قرار گرفته است. به همبن جهت، حجتالاسلام حسن قیومی از اساتید حوزه علمیه و دانشگاه قم، در گفتگوی اختصاصی با «شبکه اجتهاد»، به بررسی فقهی مسئله شعائر دینی پرداخت. او در این گفتگو، به زوایای کمتر پرداختهشدهای از این موضوع مهم پرداخت.
Read More »توهین به شعائر حسینی، بیتردید حرام است/ تفاوتی میان ابزار توهین وجود ندارد
اختصاصی شبکه اجتهاد: توهین به عزاداری و شعائر حسینی بیتردید حرام است. در این حرمت تفاوتی میان ابزار توهین وجود ندارد. البته توهین به مجالس عزا بهتنهایی سبب ارتداد نمیگردد؛ اما اگر به انکار ضروری دین بازگشت نماید، ارتداد محقق میشود
Read More »بررسی ملاک مراجعه به عرف در موضوع شناسی فقهی
بر اساس نظر مرحوم نراقی هر آنچه که شارع متعال یا شریعت عهده دار شده است باید از زبان شارع آن را کشف کرد و در واقع تلقی شرعی باید به دست گرفت و این امر محدود به موضوعات مخترعه نمیشود؛ یعنی همان موضوعات عرفی نیز که مد نظر شارع قرار گرفتهاند ممکن است تغییراتی در آنها ایجاد شده باشد …
Read More »لزوم شکلگیری «فقه سرپرستی» برای حضور اجتماعی فقه/ گفتمانسازی فقه حکومتی و علم دینی
پژوهشگر فرهنگستان علوم اسلامی و استاد حوزه تاکید کرد: فقه اگر میخواهد حضور اجتماعی داشته باشد، باید فقه سرپرستی شکل بگیرد و معادله کلان به عنوان سرچشمه علوم ارائه دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام و المسلمین مصطفی جمالی، محقق و پژوهشگر فرهنگستان علوم اسلامی در نشست «مدخلی بر نظریه پیشرفتشناخت» در مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه (رشد) برگزار شد، گفت: …
Read More »اگر در این زمان محقق حلی بود، «ساختار جدید فقه» را ارائه میکرد/ با بهره از میراث فقهی «نظام اجتماعی» ساخته و تدوین شود
ما نباید به ساختار تصلب داشته باشیم. با توجه به مسائلی که مبتلابه جامعه است، فقه باید ساختارمند شود. امروزه علوم انسانی در جامعه ما رشد کرده، پس باید فقه اقتصاد، فقه تربیت، فقه سیاست، فقه امنیت، فقه دفاع و … را داشته باشیم و با همین میراث فقهی هم باید یک نظام اجتماعی ساخته و تدوین شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: …
Read More »اسلامی: اینکه تمام آیات قرآن قابلیت بهرهگیری فقهی دارد، ریشه و اساس محکمی ندارد/ شهریاری: هیچگاه فقهای ما به فقه، اخلاقی نگاه نکردهاند/ غفوری: قرآنمحوری در فقه ریشه حل بسیاری از چالشهای فقهی معاصر است/ فقه و اخلاق را از هم جدا بدانیم درست نیست
رضا اسلامی گفت: اینکه برخی معتقد هستند که تمام آیات قرآن قابلیت بهرهگیری فقهی دارد ریشه و اساس محکمی ندارد و هیچ مقاله و کتابی هم در این زمینه نوشته نشده است و اگر کسانی که مدعی هستند فارغ از شعار آن را بنویسند در این صورت میتوانیم در این زمینه بحث کنیم. اما خالد غفوری با تاکید بر قرآنمحوری …
Read More »پژوهش فقهی غیر از تقریرات درس خارج است/ چندین سال تدریس درس خارج، کسی را نظریهپرداز نمیکند!
نظریه فقهی، نگرشی جدید است که فروعات فقهی مختلفی را در پی دارد لکن قول و نظر، یک مسئله را پوشش میدهد بدین معنا که گرچه دانش را حفظ میکند اما قلمرو دانش را افزایش نداده و آن را جلو نمیبرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مححمدعلی خادمی کوشا، مدیر گروه «دانشهای وابسته به فقه»، در پژوهشکده فقه و …
Read More »عدم حکومت زن در اسلام، نتیجه نبود ضابطه در الغاء خصوصیت/ اشتباهی که موجب حرمت گوشت الاغ شد!
مدرسه هشتم «مشق اجتهاد» با حضور طلاب در مدرسه تخصصی فقه امام خمینی (ره)، با ارائه درس «روش استناد دهی به سنت» توسط حجتالاسلام والمسلمین سید ضیاء مرتضوی دنبال شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم با بیان اینکه باید سنت بهعنوان منبع اصلی فقه مورد توجه قرار گیرد، گفت: ترجمه تحتاللفظی سنت، ترجمه کامل نیست؛ …
Read More »بررسی جریانهای علم رجال و اعتبارسنجی روایات در دوره معاصر
استاد دانشگاه علوم حدیث به تبیین جریانهای معاصر علم رجال پرداخت و ضمن تقسیم مبانی علم عالمان شیعه به ۴ دسته قرائنی، سندی، فهرستی و شکاکان هر یک را به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مهدی غلامعلی، در نشست رجال پژوهی با موضوع شناخت جریانهای معاصر علم رجال که به همت گروه …
Read More »لحاظ عدم لغویت بهمانند لاحرج و لاضرر در استنباط/ باید نگاه کارساز و مفید به فتاوی داشت
بیان آیات بدین نحو است که در کنار بیان حکم الهی، شوق لازم را برای عمل بهحکم ایجاد مینماید. لذا با توجه به این اصل قرآنی، در استنباط نیز میباید نگاه کارساز و مفید به فتاوی داشت. بهعنوان نمونه اگر در حکمی که یقین به لغو بودن و اجرانشدن آن در جامعه داریم، تن دهیم، همین میشود که در برخی …
Read More »حکم لهو، ملاکی برای کشف احکامِ موضوعات دیگر است/ هر عمل بیهودهای، لهو نیست/ لهوی حرام است که فسادآفرین باشد
اختصاصی شبکه اجتهاد: عنوان «لهو» از عناوین سهل و ممتنع فقه شیعی است. در ابتدا به نظر میرسد مفهوم آن روشن است، لکن تاکنون تحقیقات زیادی در رابطه با آن صورت نگرفته است. این در حالی است که در ابواب فقهی، بسیاری از مصادیق آن ذکر میشود. بررسی فقهی این عنوان را با حجتالاسلام محمدعلی خادمی کوشا، مدیر گروه دانشهای …
Read More »حریم گسترده احتیاطی کارآمدی فقه را کمرنگ کرده است/ تنقیح مقاصد احکام در مواجهه با چالشهای فقه
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: حریم گسترده احتیاطی که برخی از فقها به دور فقه کشیدهاند سبب شده تا در رسالههای عملیه شاهد احتیاطات بیش از حد باشیم و فقه دفاعی شود و وقتی فقه این همه حالت دفاعی بگیرد ناکارآمد میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مصطفی علیاکبریان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و …
Read More »پیامدهای اجتماعی و تربیتی مسائل فقهی مورد لحاظ قرار بگیرد
در مباحث فقه مضاف چنین نیست که با قواعدی مانند حفظ نظام و یا ضرورت و یا ولایتفقیه مباحث اجتماعی و حکومتی و اقتصادی را حل کرد، بلکه فقه پیچیده شده است. چنین نیست که با صرف قواعد کلی حکم به جواز و عدم جواز داد؛ مثلاً کاشت جنین بهصرف اینکه زنا نیست سبب حلیت نمیشود؛ بلکه پیامدهای اجتماعی، تربیتی …
Read More »پرهیز از اجتهاد شخصی و استفاده از عقل در حد اعتدال، ویژگیهای مهم فقه شیعه
استاد حوزه علمیه خراسان با اشاره به ویژگیهای فقه شیعه، روزآمدی و کارآمدی فقه در پاسخگویی به مسائل روز جامعه را مورد تأکید قرار داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حق پناه در جمع اساتید اعزامی فقه و اصول حوزه علمیه خراسان در مدرسه علمیه سلیمانیه عنوان کرد: فقه شیعه و اهل سنت علاوه بر ۲۳ اختلاف کلی، تفاوتهای …
Read More »وظیفه فقه، رواج شادی در میان مردم نیست/ نمیتوان تفریح را همواره مصداق لهو و لعب دانست
اختصاصی شبکه اجتهاد: تفریح در جوامع مذهبی، معمولاً بهعنوان امری مذموم شمرده میشود. بسیاری از متدینان، تفریح را مصداق لهو، لعب و یا لغو میدانند. این مطلب را با حجتالاسلام محمد قائینی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در میان گذاشتیم. او معتقد است لغو بهکلی حرام نیست و لهو و لعب نیز تنها در بعضی مصادیق، مشمول …
Read More »از «چالش حقوق زنان در فقه» تا «مواجهه با چالشهای فقه موجود»
شیخ طوسی در مبسوط بحثی را پیرامون هزینههای شوهر نسبت به همسر مطرح کرده و میگوید: همانند هنگامیکه مستأجری خانه را اجاره میکند؛ هزینههای گزاف خانه مربوط به صاحبخانه است ولی هزینههای خرد و جاری مربوط به خانه برعهده مستأجر است؛ در مورد هزینه همسر نیز به همین صورت باید عمل نمود! یعنی اگر همسر مریضی پرهزینه داشت شوهر او …
Read More »آغاز تدوین حدیث در محافل امامیه
شبکه اجتهاد: شواهد نشان میدهد امامان کاظم (علیهالسلام) و رضا (علیهالسلام) شاید به اقتضای اینکه در مکالمات بین مذاهب، اهل سنت از جایگاه حدیث نبوی نزد امامیه پرسش میکردند، بیشتر کوشش داشتند تا اسانید متصل خود به پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را ارائه کنند و همین موضوع موجب شده بود تا محفل آنان برای اصحاب حدیث …
Read More »علم اصول عصب حیاتی در عملیات استنباط است/ فقه به هر میزان رشد کند، اصول هم رشد میکند
ملک زاده با تأکید بر این که فقه امروز بسیار گسترده شده، گفت: طبیعتاً وقتی فقه توسعه پیدا میکند عملیات استنباط نیز توسعه پیدا میکند و باید برای کشف از عناصر جدید استفاده کنیم. دانش اصول ما به هر میزان قوی تر و توانمندتر باشد فقه ما نیز قوی تر و توانمندتر میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین …
Read More »جُستارهای فقهی و اصولی در گام هشتم
جدیدترین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و مدیر مسئولی مجتبی الهی خراسانی و سردبیری حسین ناصری مقدم منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هشتمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» ویژه پاییز۹۶ دربردارنده شش مقاله علمی: «نقد مستند روایی نظریه جهاد دعوت، بررسی موردی حدیث مقاتله»، «عدم …
Read More »جواز تعدد زوجات با «عدالت» و تفاوت دیه با «کرامت انسانی» ناسازگار است/ ناکارآمدی قائلان به نصگرایی در فقه مشهود است/ بسیاری از مشکلات فقه به خاطر پیشفرضهای کلامی است
اختتامیه مدرسه ششم «مشق اجتهاد» با میزگرد تخصصی «چالشهای فقه در دنیای معاصر» با حضور حججاسلام حسنعلی علیاکبریان؛ دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، خالد غفوری عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه و مصطفی دُرّی مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم، در مدرسه عالی کریمه اهلبیت (س) قم برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این میزگرد حجتالاسلام علیاکبریان به …
Read More »مسائل نوپای فقهی و کلامی جای خود را در دروس حوزه پیدا کند/ مطرح کردن مسائل جدید اقتضائات خاص خودش را دارد
علی اکبریان با اشاره به الزامات و بایستههای رونق و نشاط علمی در حوزه تأکید کرد که برای این مسأله باید مسائل نوپای فقهی، کلامی و فلسفی جای خود را در دروس حوزه پیدا کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسنعلی علی اکبریان، با اشاره به بایستههای ایجاد نشاط علمی در بین طلاب اظهار داشت: چند عامل از عوامل …
Read More »