اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول، دانش نوپائی در حوزههای علمیه است. دانشی که بسیاری از اصولیان و فقه پژوهان، هنوز از ابواب و کاراییهای آن بیخبرند. در رابطه با کاراییها و چالشهای فلسفه علم اصول، باحجتالاسلام دکتر محمدعلی ایازی، استاد برجسته حوزه علمیه و عضو هیئتعلمی دانشگاه مفید گفتگو کردیم. او که بیشتر به پژوهشهای قرآنیاش شهره است، سالهاست که در عرصه فقه و اصول بهخصوص مسائل نوپدید، دستی در آتش دارد و نگاشتههای فراوانی را به خامه آورده است. شاگرد آیتالله مطهری و وحید خراسانی، در این گفتگو سعی دارد تصویر دقیقتری از فلسفه علم اصول را به …
توضیحات بیشتر »بررسی فقهی حرمت کراوات، پاپیون و دستمال گردن
آنچه بسیاری از متدینین و به خصوص قائلین به حرمت استعمال کراوات، بدان معتقدند، شبیه سازی شدن کراوات از روی صلیب مسیحیان و به تبع، اختصاص این نشانه به ایشان است. تا بدین جای بحث، اگرچه به ظاهر تاریخی صرف است اما وقتی اختصاص آن به مسیحیان، صغرای حرمت تشبه به کفار میگردد، بحث، رنگ و بوی فقهی به خود گرفته و اهمیت آن نیز دو چندان میگردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کراوات، پاپیون و دستمال گردن، میهمانان ناخواندهای بودند که با آغاز ارتباط پادشاهان قاجار با دولتهای غربی، پا به کشورمان گذاشتند و پس از تغییر ایدئولوژی رضاخان در …
توضیحات بیشتر »نظامسازی با فقه تطبیقی و نه فقه مسئله محور/ اشتباه است هنجارهای فقه نظام را تنها در چارچوب مکانی و زمانی خاصی بگنجانیم
عضو مجلس خبرگان رهبری، فتوای معیار برای رسیدن به نظام سازی را فتوایی دانست که نگاه ساختار گرایانه، محتوا گرایانه و رفتارگرایانه به نظام داشته باشد و تصریح کرد: در میان فقها تفاوت دیدگاه نسبت به مسائل فقهی وجود دارد و باید به فقهی توجه کنیم که اولاً حجت باشد. ثانیاً صائب باشد یعنی ما را به نظام مطلوب برساند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله عباس کعبی، عضو مجلس خبرگان رهبری در نشستی که دبیرخانه مفتاح برگزار کرد، به تشریح و تبیین فقه نظام ساز پرداخت. وی نخست فقه را مورد اشاره قرار داد و بیان داشت: فقه دانش کشف، …
توضیحات بیشتر »فقه برای کارایی نیاز به پیوست فرهنگی دارد/ تأخر در بیان حکم حجاب دلیل بر کم اهمیت بودن آن نیست
فقه ما وقتی استوار است که پیوست فرهنگی و تربیتی آن به خوبی در جامعه شکل گرفته باشد و در غیر این صورت هرچند شما قانون در مجلس شورای اسلامی یا در رسالههای عملیه بنویسید تأثیر عملی نخواهد داشت و فایدهای ندارد، بنابراین باید روی آن فکر کنیم که چگونه زمینههای اجرایی شدن قوانین فقهی یا حقوقی را در جامعه فراهم کنیم والا احکام اجرا نمیشود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی فلسفه و سیر تشریعی حجاب در اسلام عصر شنبه دوم تیرماه ۹۷ از سوی پایگاه فقه حکومتی وسائل در سالن نشستهای خبرگزاری رسا برگزار شد. سخنرانان این نشست …
توضیحات بیشتر »آفاق قواعد فقه اصطیادی در فقه معاصر اهل سنّت/ قواعد فقهی مصرف نظریه پردازانه پیدا کرده است/ انبوهی از قواعد در آیات و روایات وجود دارد که نادیده میگیریم
قرآن از حیث مبنایی سرزمین سبز و بسیار آماده و مهیا برای جلب و جذب استخراج قاعده است؛ چون در دیدگاه کلامی ما قرآن فرا زمانی است. اشکالی به شیعه و هم به اهل سنت متوجه است که ما قواعد منصوص علیهای قرآنی را کامل استخراج نکردهایم تا چه رسد به قواعد اصطیادی از قرآن که باب وسیعی دارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در روزهای پایانی اردیبهشتماه، مرکز تخصصی آخوند خراسانی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی میزبان حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی عضو مجلس خبرگان رهبری و رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس بود. این استاد خارج فقه حوزه علمیه …
توضیحات بیشتر »مروری بر مقالات فصلنامه «کاوشی نو در فقه» در سال ۱۳۹۶
«اقتضای ماهیت وقف بر جایز نبودنِ تغییر و تبدیل آن»، «بازپژوهی ماهیت جرم سبالنبی در فقه امامیه»، «واکاوی کیفیت استدلال فقیهان به قواعد عقلی در فرایند استنباط»، «بررسی فقهی مقابله به مثل از طریق حرام»، «امکانسنجی فقهی گذار از مجازاتهای بدنی» و «تمایزات قاعدۀ فقهی و قاعدۀ اصولی در اصول امامیه و اهلِسنت» برخی از مهمترین مقالات اخیر فصلنامه فقه میباشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فصلنامه علمى-پژوهشى «کاوشى نو در فقه،» بستری است برای عرضه اندیشههای فقهى، بیان زوایای ناپیدای فقه استوار امامیه و تضارب آراء در حوزه مسائل نوپیدای فقه، که سالها توانسته است نقشی مؤثر در نمایاندن پرتوی …
توضیحات بیشتر »بدون دانش روانشناسی، عملیات استنباط کامل نیست!/ روانشناسی در همه ابواب فقه تأثیرگذار است
اختصاصی شبکه اجتهاد: با وقوع انقلاب اسلامی و تشکیل نظام جمهوری اسلامی، این پرسش به وجود آمد که آیا اسلام، نظام خاصی برای اداره جامعه در عرصههای مختلف دارد؟ در طول این سالها اما اگرچه ایدههای مختلفی در رابطه با نظام سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اسلام ارائه شد؛ ولی کمتر کسی به صرافت بیان رابطه بین اسلام و روانشناسی پرداخت، گویا روانشناسی وادی دانشی صرف است که اسلام و هیچ مکتب دیگری، راهی بدان ندارد. برای پاسخ دقیقتر به این پرسش، با حجتالاسلام دکتر احمد مروارید، مدرس حوزه و دانشگاه و مشاور تحلیلی، گفتوگو کردیم. او معتقد است روانشناسی …
توضیحات بیشتر »ابزار تحول در قالب قواعد فقهیه وجود دارد/ لازم نیست به ساختار فقهی دست بزنیم
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله سیدفاضل حسینی میلانی، رییس کالج بینالمللی مطالعات اسلامی، استاد حقوق و فلسفه اسلامی در کالج اسلامی لندن است. او متولد ۱۳۲۳ شهر کربلاست و علوم اسلامی را زیر نظر پدربزرگش آیتالله سید محمدهادی میلانی و آیتالله سید ابوالقاسم خویی در حوزه نجف و خراسان فرا گرفته است. وی که دکترای فلسفه از دانشگاه آکسفورد دارد، اکنون مسئول بنیاد آیتالله خویی(ره) در لندن و استاد فقه دانشگاه کمبریج است. میلانی که بیش از ۳۰ سال است به انگلیس سفر کرده، به عنوان یک روحانی برجسته و سرشناس دنیای غرب شناخته میشود. مباحث مطرح شده در دیدار «تحریریه …
توضیحات بیشتر »گذر از اجتهاد متعارف؛ رسیدن به اجتهاد تمدنساز
هفته گذشته نشستی با سخنرانی آیتالله علیرضا اعرافی، مدیر حوزههای علمیه سراسر کشور، با موضوع نگاه تمدنی اسلام، اجتهاد تمدنساز و نقش انقلاب اسلامی برای تحقق تمدن اسلامی، به همت مؤسسه مفتاح (برگزارکننده دورههای آموزشی-پژوهشی علوم انسانی) برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، مباحث مربوط به تمدن اسلامی چند سالی است که به طور جدی در عرصه فکر و نظر مطرح شده است و آیتالله علیرضا اعرافی نیز در همین زمینه کتابی با عنوان «درآمدی بر اجتهاد تمدنساز» منتشر کرده است که در این کتاب به این سؤال پاسخ داده است که: آیا اجتهاد در حوزههای شیعی امکان، ظرفیت و …
توضیحات بیشتر »روشها و دیدگاههای فقهالحدیثی علامه مجلسی
عبدالهادی فقهیزاده، نویسنده کتاب «علامه مجلسی و فهم حدیث» گفت: مرحوم مجلسی به این موضوع توجه داشته که روایات باید در راستای قرآن اخذ و تلقی شده و مورد اعتنا قرار گیرند. مبانی نظری و علمی علامه مجلسی، تأثیر مهمی در نوع نگرشها و برداشتهای او از روایات داشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، محمدباقر مجلسی، معروف به علامه مجلسی و مجلسی ثانی، فقیه شیعه در دوران شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی است. وی در ۱۳ سالگی از ملاصدرا اجازه روایت گرفت (مهدوی، سید مصلحالدین، زندگینامه علامه مجلسی، ج ۱، ص ۴۲۶)، سپس در حضور استادانی همچون علامه …
توضیحات بیشتر »«مشق اجتهاد» در چهار شهر کشور تجربه میشود/ جهش پژوهشی حوزههای علمیه از تابستان امسال
به نظر میرسد، این روش، از انگیزههای دیگری که در این سالها برای ترویج پژوهش به کار میرفته است مثل تشویقهای مالی یا اجبارهای مدیریتی، روش بهتری باشد؛ یعنی کسانی که تابهحال وارد عرصه پژوهش شدند کمتر به دلیل جهات مالی یا اجبارهای مدیریتی بوده است. بلکه خودشان، علاقه پیدا کردند. ما هم در این کارگاهها به دنبال علاقهمند کردن طلاب و ایجاد دغدغه و انگیزه در آنها هستیم که این مسیر را ادامه دهند و اگر کسی نخواهد این کار را انجام بدهد، ما اهرم فشاری برای اجبار طلاب نداریم. اختصاصی شبکه اجتهاد: مدیر طرح ملی «روشمندسازی علوم اسلامی» …
توضیحات بیشتر »جایگاه امام در حوزه نجف، به خوبی ثبیت شد
شبکه اجتهاد: عالم نامدار زندهیاد آیتالله حاج حسین راستی کاشانی، از شاگردان مبرز حضرت امام خمینی در نجف بود. ایشان در گفتوشنودی که پیش روی شماست، به شمهای از خاطرات خویش از سالیان حضور امام خمینی درنجف اشاره کرده است. شایان ذکر است که این گفت وشنود در دهه ۷۰ انجام شده وهم اینک به شما تقدیم میشود. به عنوان سوال اول، لطفا بفرمایید از چه دورهای و چگونه با حضرت امام خمینی (ره) آشنا شدید؟ راستی کاشانی: بسم الله الرحمن الرحیم. زمانی که در قم مشغول تحصیل بودم، به شکلی اجمالی و کلی، از دور ایشان را میشناختم. بعد …
توضیحات بیشتر »ظرفیت لازم برای الگوریتم اجتهاد، وجود ندارد!
حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، رئیس میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در سلسله جلسات «گفتمان معرفت» مرکز تحقیقات اسلامی (وابسته به آیتالله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی)، در جمع اساتید، فضلا و طلاب حوزه علمیه مشهد، به بررسی ایده «الگوریتم اجتهاد» پرداخت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه در این نشست علمی اظهار کرد: اصرار بر الگوریتمی کردن اجتهاد باعث میشود رقابت متعارف بین مکاتب و سبکهای اجتهادی، دگرگون شود و موازنه به هم بخورد و کسانی که الگوریتم را مبنای آموزش یا تحقیق قرار میدهند، خواسته یا ناخواسته …
توضیحات بیشتر »«منطقه الفراغ» میتواند در محدوده واجبات و محرمات هم بیاید/ ریشه نظریه «منطقه الفراغ» را میتوان در نظریات محقق نائینی یافت
حجتالاسلام والمسلمین سید محسن حسینی فقیه در سلسله جلسات «گفتمان معرفت» مرکز تحقیقات اسلامی (وابسته به آیتالله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی)، در جمع اساتید، فضلا و طلاب حوزه علمیه مشهد، به تبیین نظریه «منطقه الفراغ» در اندیشه شهید سید محمدباقر صدر پرداخت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه در این نشست علمی اظهار کرد: گاهی «منطقه الفراغ» میتواند در واجبات و محرمات هم بیاید. فرض کنید اگر حج سبب ذلت اتباع مکتب اهلبیت (علیهمالسلام) بشود و یا بگویند یک مریضی مُسری بسیار خطرناک در صحنه حج آمده است، خوف جان بسیاری از مسلمانان است، اینجا …
توضیحات بیشتر »جلوههایی از روش تدریس یک استاد تمام عیار/ به خورشچف نمیشود گفت صلّ!
اکثر علما در بحث اوامر و نواهی وقتی میخواهند مثال بزنند میگویند “به جدار نمیشود گفت نماز بخوان” چون دیوار قدرت تصمیمگیری ندارد؛ اما وقتی امام وارد این بحث شد، با مثالی فرمود: “به خورشچف نمیشود گفت صلّ”. ما اصلاً نمیدانستیم این کلمه چیست. بالاخره رفتیم و پیدا کردیم و دیدیم. مثالهایی که امام برای تبیین بحث میزدند، از یک دایره بازتری برخوردار بود، مثالهایی که از یک دید وسیعتر، حکومتی، جهانی استفاده و استنباط میشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بازخوانی اندیشه، آرا و سیره نظری و عملی حضرت امام خمینی(ره) یک ضرورت تاریخی برای حال و آینده است تا …
توضیحات بیشتر »امام میفرمود دقتهای اصولی و عقلی انسان را از حقیقت دور میکند
امام میفرماید نه تفریط اخباریها درست است و نه افراط اصولیین. ایشان حتی در سالهای آخر میفرمود گاهی این دقتهای اصولی و عقلی مطرح در مباحث اصول، انسان را در فقه از حقیقت دور میکند و ذهن عرفی و صاف انسان را به هم میزند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بازخوانی اندیشه، آرا و سیره نظری و عملی حضرت امام خمینی(ره) یک ضرورت تاریخی برای حال و آینده است تا آحاد ملت بهویژه نسل جوان آرمانگرای حوزوی، اندیشهورز و انقلابی با این افکار تحول آفرین آشنایی بیشتری پیدا کند و اندیشه، منش و سیره حضرت امام را سرلوحه و الگوی حقیقی …
توضیحات بیشتر »برداشت جهاد ابتدایی از آیات قرآن دارای اشکالات متعدد است
حجتالاسلام قاضیزاده با اشاره به وجود چند دیدیگاه مختلف در مورد آیات جهاد گفت: برداشت جهاد ابتدایی از آیات جهاد، دارای اشکالات متعدد است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین کاظم قاضیزاده، استاد و محقق حوزه علمیه در ادامه جلسات تحلیل آیات جهادی قرآن در موسسه فهیم با اشاره به آیه ۱۹۳ سوره بقره گفت: روشن است که سیاق این آیات در مورد مشرکین مکه است و از آن جهاد ابتدایی برداشت نمیشود. وی با اشاره به هفت دیدگاه در این زمینه افزود: برخی معتقد به جهاد ابتدایی، برخی معتقد به جنگ پیشدستانه و برخی نیز معتقد به جنگ با …
توضیحات بیشتر »امام (ره) در مباحث فقهی بیشترین دقت و تتبع را انجام میداد/ میفرمود: بگذارید من بین آخوندهای بیسواد و مقدسنما پایگاهی نداشته باشم!
امام راحل نسبت به طلاب و شاگردان برخورد لطیف و متواضعانه داشت. اگر سؤالی در بین درس مطرح میشد، توقف میکرد و گوش میداد و جواب میداد. خیلی درسها بود که شاگرد نمیتوانست صحبت کند و معمولاً هم در بین درس شاگردها مجاز نیستند که صحبت کنند؛ اما امام از اشکال طلاب خیلی استقبال میکرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بازخوانی اندیشه، آرا و سیره نظری و عملی حضرت امام خمینی(ره) یک ضرورت تاریخی برای حال و آینده است تا آحاد ملت بهویژه نسل جوان آرمانگرای حوزوی، اندیشهورز و انقلابی با این افکار تحول آفرین آشنایی بیشتری پیدا کند و اندیشه، …
توضیحات بیشتر »از «ویژگیهای کرسی درس امام» تا «علاقه امام به استادی که دیوار خانهاش را میبوسید»
امام هر روز بعد از اتمام درس چند دقیقهای مینشست و یک حلقه کوچکی دور ایشان شکل میگرفت و اگر سؤالی بود – غیر از سؤال و جوابی که در درس اصلی مطرح میشد- طلاب از نزدیک سؤال را مطرح میکردند و ایشان در نهایت محبت سؤال را پاسخ میداد، در واقع یک مقدار زمان را برای پاسخگویی به کسانی که یکسری اشکالاتی به ذهنشان میرسید و در جمع توان بیانش را نداشتند قرار میداد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بازخوانی اندیشه، آرا و سیره نظری و عملی حضرت امام خمینی(ره) یک ضرورت تاریخی برای حال و آینده است تا آحاد …
توضیحات بیشتر »امام(ره) در درس اصول به مباحث فلسفی نمیپرداخت/ با آمدن امام به نجف دیدم هنوز باید درس بخوانم!
امام خمینی (ره) در نجف به قدری مکاسب شیخ را عالی بحث کرد که هر کسی میآمد، پایبند میشد. آیتالله راستی میفرمود تا قبل از اینکه امام به نجف بیاید، احساس میکردم که نیازی به درس خارج ندارم چون درس همه علمای نجف را دیده بودم ولی همین که امام آمد، دیدم هنوز باید درس بخوانم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بازخوانی اندیشه، آرا و سیره نظری و عملی حضرت امام خمینی(ره) یک ضرورت تاریخی برای حال و آینده است تا آحاد ملت بهویژه نسل جوان آرمانگرای حوزوی، اندیشهورز و انقلابی با این افکار تحول آفرین آشنایی بیشتری پیدا کند و …
توضیحات بیشتر »حوزه نجف دارای یک دیدگاه مداراتی و حوزه قم دارای یک نظام فکری بی پروا است/ در فقه، اصول و کلام، نهضت نوینی در حال شکلگیری است/ قانونگذار اسلامی باید راههای پیشگیری از «بیماری کفر» را معین کند
شبکه اجتهاد: شیخ محمد سند داری سه شخصیت علمی، انقلابی و متخلق است، او از اساتید برجسته درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه نجف اشرف، مبارز انقلابی مؤثر در شیعیان و انقلاب بحرین و به عنوان یک استاد متخلق، سالهای سال است که آموخته و میآموزد. او از اساتید صاحب سبک است که در سلوک اجتماعی نیز از تواضعی مثال زدنی برخوردار است. در ادامه سلسله بحثها درباره مکتب نجف، متن گفتوگوی تفصیلی شفقنا با آیتالله شیخ محمد سند در پی میآید: با نگاه به تاریخ حوزه علمیه نجف اشرف شاید بتوان متوجه تمایزات و ویژگیهایی شد و با …
توضیحات بیشتر »فقه پیشرفت؛ ارائهکننده مدل تحول اجتماعی
شبکه اجتهاد: کتاب «ماهیت و الزامات فقه پیشرفت (درآمدی بر فلسفه فقه نظام اجتماعی پیشرفتگرا)» نوشته حجتالاسلام دکتر امینرضا عابدینژاد، شنبه هفته جاری در نمایشگاه قرآن رونمایی شد. این کتاب را حجتالاسلام دکتر امینرضا عابدینژاد تألیف کرده است. او همزمان با تحصیلات حوزوی، در موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) تا درجه دکترای فلسفه تطبیقی پیش رفته است. کتاب فقه پیشرفت او حاصل تحقیقات او در زمینه فلسفه فقه نظام یا فقهی است که رویکرد تمدنساز دارد و موضوع رساله دکترای او نیز در همین زمینه بوده است و توسط انتشارات موسسه امام خمینی (ره) منتشر شده است. به …
توضیحات بیشتر »برداشت «جهاد ابتدایی» از آیات قتال معرکه آراء مفسران و مجتهدان است
رئیس موسسه فهیم با اشاره به حساسیت جهاد ابتدایی گفت: برداشت «جهاد ابتدایی» از آیات قتال معرکه آراء مفسران و مجتهدان در گذشته و دوره معاصر بوده و هست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین کاظم قاضیزاده، رئیس موسسه پژوهشی ـ فرهنگی فهیم و استاد حوزه علمیه در سلسله جلسات تحلیل آیات جهادی قرآن کریم در این موسسه به آراء مختلف در مورد بحث جهاد ابتدایی و دفاعی اشاره کرد و گفت: برخی معتقدند که میتوانیم جهاد ابتدایی علیه غیرمسلمین داشته باشیم که در این صورت یا اسلام را خواهند پذیرفت و اگر نپذیرفتند باید جزیه بدهند و اگر هیچکدام …
توضیحات بیشتر »برخی از اخباریون معاصر کلّا علم اصول را قبول ندارند و منکر آن هستند
حجتالاسلام علی رحمانی سبزواری، مقابله با افکار افراطی اخباریگری را هدف اصلی خود از نگارش این مقاله عنوان کرد و گفت: مع الاسف تفکّر اخباریگری از نوع افراطی آن امروز در حوزه علمیه قم وجود دارد و برخی از آنها که از مشاهیر قم هستند به کلّی علم اصول را قبول ندارند و مجتهدین را تکفیر میکنند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست ارائه مقاله نقش امامان اهل بیت (علیهم السلام) در پایهگذاری و گسترش دانش اصول، ساعت هفت بعد از ظهر پنجشنبه ۲۰ اردیبهشتماه به همّت کمیته علمی کنگره بین المللی نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی در …
توضیحات بیشتر »بررسی نظریّۀ «اصالۀ الوثاقۀ» در احراز وثاقت راویان مهمل
نظریه «اصالۀالوثاقۀ» در پی اثبات این است که اصل بر راستگویی مؤمن است و دروغگوبودن آن نیاز به اثبات دارد البته اعتماد بر گفتۀ انسان راستگو پس از این است که عدم خطای او در گفتار هم ثابت گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حمید درایتی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد در هفته دوم «گفتمان معرفت» مرکز تحقیقات اسلامی (وابسته به آیتالله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی)، در جمع اساتید، فضلا و طلاب حوزه علمیه، به تبیین نظریّۀ «اصالۀ الوثاقۀ» پرداخت. در ادامه گزارشی از ارائه استاد درایتی فرارویتان قرار میگیرد. تبیین مدّعا: متأخرین از فقهاء بر …
توضیحات بیشتر »فقه سنتی در مسائل مستحدثه، هیچ سوالی را بیپاسخ نگذاشته است/ نگاه موضوعی به فقه مجوز بیرویگی نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام علیرضا پیروزمند قائممقام فرهنگستان علوم اسلامی در گفتگویی در ارتباط با قابلیتهای پاسخگویی فقه موجود به مسائل و موضوعات نوپدید پرداخت. او معتقد است فقه سنتی پاسخ مسائل نوپدید را در عرصههای مختلف داده و مکلف را بلاتکلیف رها نکرده. اگرچه باید با تلاش بیشتر و البته در طول زمان لازم است منطق تفقه به سمت کاملتر شدن حرکت کند. اجتهاد: با توجه به چالشهای پیشروی فقه آیا فقه سنتی توانسته به آنها پاسخ دهد؟ پیروزمند: فقه سنتی از یک استواری و صلابت مثال زدنی برخوردار است که محصول صدها سال تلاش مجاهدگونه فقهای معظمی است …
توضیحات بیشتر »کتابشناسی: نقش «شُهرَت» در استنباط احکام شرعی
شهرت خصوصاً «شهرت فتوایی» از بحثهای چالشزا است، زیرا برخی توجه به آرای گذشتگان و ارج نهادن به نظریات پیشینیان را نوعی ایستایی و جمود میپندارند که فقه را از آن پویایی و انعطاف باز میدارد؛ درست از این منظر است که مسئله شهرت اهمیت خاصی مییابد. حال باید دید حد و اندازه اهمیت شهرت تا چقدر است؟ آیا موجب برتری نظریه مشهور بر دیگر آرا و نظریات میشود؟ آیا میتوان تنها به سبب شهرت، یک نظریه را بر دیگر آرا و نظریات ترجیح داد؟ آیا در نقد و بررسی آرا نباید به هیچ وجه تحت تأثیر رأی و نظر …
توضیحات بیشتر »قانونگذار نمیتواند حکم شرعی را تغییر دهد/ تشخیص عدالت را نمیشود به مردم سپرد
عضو هیأت علمی پژوهشکده فقه و حقوق در نقد مقاله «نقش عدالت در قانونگذاری در حکومت اسلامی»، گفت: در جایی که بتوان حکم ثانویه پیاده کرد که دیگر قانون گذاری بر خلاف شرع نشد، و اگر این عنوان ثانوی نتوانسته حکم شرع را تغییر دهد، و حکم شرعی سر جایش هست، خوب قانون گذاری هم نمیتواند بر خلاف آن باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «نقش عدالت در قانونگذاری در حکومت اسلامی» به همت پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی روز یک شنبه ۲۳ اردیبهشت در محل این پژوهشگاه برگزار شد. در این نشست علمی حجتالاسلام …
توضیحات بیشتر »فقه مقارن، به مثابه یک روش
امروز وقتی از فقه مقارن میگویند، درواقع بهعنوان یک متد مطرح است. در دوران ما فقه مقارن را بهعنوان یک دانش نگاه نمیکنند، بهعنوان یک روش استفاده میشود. طرفدارانی مثل شاگردان آیتالله بروجردی دارد و در نجف، قم و مشهد هم مخالفینی دارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد حوزه علمیه قم در نشست تخصصی «فلسفه فقه مقارن» که از سوی مرکز تخصصی آخوند خراسانی، چندی قبل در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد، اظهار کرد: فلسفه فقه مقارن مفهومی پر اثر اما کم مطرحشده است. بحثهای مختلفی دارد، این موضوع را یک آغاز حساب کرده، …
توضیحات بیشتر »کلینی متعلق به جریان عقل گرای شیعه است/مقایسه شیخ کلینی و شیخ صدوق
یک محقق علوم قرآنی و حدیث گفت: شیخ کلینی متعلق به جریان عقل گرای شیعه است و معتقد است پیششرط ورود به دین و آغاز دین داری، داشتن «عقل» است. به گزارش شبکه اجتهاد، شیخ کلینی و شیخ صدوق (رحمت الله علیهما) هر دو از بزرگان اصحاب حدیث امامیه و از کبار علمای ما در میان متقدمان هستند. تمام دوست داران و علاقه مندان به احادیث اهل بیت (علیهم السلام) این دو بزرگوار را میشناسند و تمام آثار این دو، همیشه مورد استفاده علمای ما در حوزه های مختلف علمی، از فقه و کلام گرفته تا حدیث و تفسیر بوده …
توضیحات بیشتر »