اجتهاد و اصول فقه

کلاس درس الفائق فی الاصول ‌آیت‌الله شب زنده‌دار برای طلاب درس خارج همچنین طلاب پایه نهم و دهم حوزه علمیه قم آغاز شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، کلاس درس الفائق فی الاصول ‌آیت‌الله محمدمهدی شب زنده‌دار برای طلاب درس خارج همچنین طلاب پایه نهم و دهم حوزه علمیه قم آغاز شده است. بنابر این گزارش، این درس شنبه تا …

باید در مبانى اصول فقه تجدید نظر شود، از زمان صاحب فصول، مسائل فلسفى، پایه بخشى از مسائل اصول فقه شده است، در حالى که مسائل فلسفى مربوط به علوم حقیقى و تکوینى است و اصول فقه، یک علم اعتبارى و قانونى است. بهره گیرى از قوانین تکوینى در علوم اعتبارى چندان صحیح نیست. مثلاً محقّق خراسانى هنوز از قاعده …

کتاب «فقه القرآن المستخرج من مؤلفات آیه‌الله العظمی الشیخ محمد الفاضل اللنکرانی(ره)» در دو مجلد به زبان عربی چاپ و منتشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «فقه القرآن المستخرج من مؤلفات آیه‌الله العظمی الشیخ محمد الفاضل اللنکرانی(قدس سره)» به‌تازگی در ۲ جلد از سوی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) به زیور طبع آراسته گردید. این کتاب مشتمل بر آیاتی …

از لحاظ منطقی، گسست میان دین و پیشرفت ممکن نیست؛ آنچه سبب عقب‌ماندگی جوامع اسلامی است، عقب‌ماندگی در دین است که نمونه آن در داعش کنونی متجلی است؛ همان طور که نمی‌توانیم دین را به خاطر وجود داعش، جنایتکارانه بدانیم، نمی‌توانیم همه فتاوای فقها را هم به دین نسبت دهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد ساجدی، رئیس انجمن …

شبکه اجتهاد: سی و هشتمین سالگرد ارتحال علامه طباطبایی و همایش بزرگ نقش علم اصول در تفسیر قرآن کریم با سخنرانی حضرت آیت‌الله جعفر سبحانی و با حضور علما، اساتید و طلاب حوزه برگزار شد.  

۱۲ جلد کتاب آموزشی و پژوهشی به همت دفتر تدوین متون درسی جامعه الزهرا در پاییز ۹۸ به مرحله چاپ و انتشار رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، آیین رونمایی از ۱۲ جلد کتاب تألیفی و تدوینی جامعه الزهرا علیهاالسلام روز چهارشنبه همزمان با هفته کتاب و کتابخوانی با حضور آیت‌الله مقتدایی رئیس شورای سیاستگذاری حوزه‌های علمیه خواهران، حجت‌الاسلام والمسلمین مدنی …

در اندونزی کار به یک جایی رسید که اصلاً تصمیم بر این بود که پارلمان اندونزی تشیع را به‌عنوان یک مذهب مثلاً کفرآمیز تحریم و منع کنند. ما ارتباط برقرار کردیم، خود من رفتم و کراراً شخصیت‌های زیادی را فرستادیم. علمای آنجا را دعوت کردیم در چند نوبت آمدند با علمای ما نشستند از نزدیک واقعیت‌ها را دیدند. آزادی اهل …

حدود ۶۰ راوی از واقفیه در اسناد ما وجود دارد که حدود ۸۵۶۸ روایت از کتب اربعه را شامل می‌شود. در مثل علی بن ابی حمزه، نجاشی توثیقی مطرح نمی‌کند. مرحوم شیخ طوسی به واقفی بودن وی اشاره می‌کند و بیان می‌کند که اصلی داشته است. مرحوم ابن غضائری وی را لعن کرده است و مورد طعن قرار داده است. …

آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی ضمن تأکید بر تحول و تکامل اصول فقه گفت: علم اصول باید مورد تجدیدنظر قرار بگیرد و الا خواهد مُرد، علم موجود زنده‌‌ای است که باید تکامل پیدا کند و نباید فکر کنیم که به آخر علوم رسیده‌‌‌ایم و برای این کار در درجه اول باید به بحث ادله علم اصول یعنی قرآن و عقل و …

در کتاب اغانی ابوالفرج اصفهانی تمام تواریخ فوت مقنیان، درباریان، رقاصان، خنیاگران و موسیقی‌دانان دربار خلافت عموی و عباسی به طور دقیق گزارش شده است. بعد از مرگ این افراد، بازار به حالت تعطیل در می‌آمد و سیاه‌پوش می‌شد. در واقع برای جامعه، افرادی که مورد توجه دربار خلافت، حکام و پادشاهان بوده است احترام قائل بودند اما اهل‌بیت(علیه‌السلام) و …

حجت‌الاسلام صرامی در تبیین نظریه نفی ظلم اظهار داشت: ما معتقدیم، اگر اطلاق حکمی مطابق با اطلاق دلیل آن، به تشخیص بنای عقلایی معتبر و حاکم در فهم مرادات شارع مقدس از الفاظ، ظالمانه باشد، اطلاق دلیل و اطلاق حکم برآمده از اطلاق دلیل، اعتبار و حجیتی نخواهد داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، پیش اجلاسیه کرسی تخصصی «نظریه فقهی نفی …

نرم‌افزار مجموعه آثار آیت‌الله سید یوسف مدنی تبریزی (ره) تولید شد و به‌زودی در دسترس علاقه‌مندان قرار خواهد گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، به همت کارشناسان و محققان مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، نرم‌افزار مجموعه آثار آیت‌الله سید یوسف مدنی تبریزی رحمه الله تولید شد و به‌زودی در دسترس علاقه‌مندان قرار خواهد گرفت. بنابراین گزارش، متن ۲۰ عنوان کتاب …

اصول فقه روش استنباط فقه سنتی است ولی این روش استنباط می‌تواند یک گام جلوتر برود و در واقع ما به دنبال اصول فقه به معنای اعم هستیم یعنی اصول فقه کاربردی فراتر از طهارت تا دیات داریم بلکه به علوم دیگر حوزوی نیز ورود پیدا می‌کند، مثلا روش استنباط در اصول فقه می‌تواند در علم کلام یا تفسیر مورد …

آیت‌الله مکارم شیرازی گفت: نباید فقه و اصول به حاشیه برود و درس‌های دیگر که اهمیت کمتری دارد تبدیل به اصل شود، البته همون علوم ارزش دارند ولی ارزش‌ها متفاوت است.  به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی، در دیدار حجت‌الاسلام والمسلمین بهجت‌پور و معاونان حوزه‌های علمیه خواهران، ضمن ابزار خشنودی از فعالیت‌ها و برنامه‌های حوزه‌های علمیه خواهران اظهار …

شبکه اجتهاد: نشست علمی امکان سنجی اصول فقه؛ فقه حکومتی با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی استاد حوزه علمیه و عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه در حوزه علمیه امام کاظم (ع) قم برگزار شد.

نشست پژوهشی روش‌شناسی اجتهادی مقام معظم رهبری در کتاب «ثلاث رسایل فی الجهاد (الامان و الصائبه و المهادنه)» روز یکشنبه، ۲۶ آبان ۹۸ در مدرسه دارالشفاء قم برگزار شد. در این نشست استاد عباس کعبی به ارائه بحث پرداخت و حجت‌الاسلام سعید صلح میرزائی نیز دبیری جلسه را بر عهده داشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ابتدا دبیر علمی جلسه، …

بعضی از معاصرین قائل‌اند که تمام اصول‌فقه در فقه حکومتی نیاز به تحول و تغیر دارند؛ اما در مقابل این‌ها کسانی‌اند که این مقدار تغییر را لازم  نمی‌دانند. حتی خود امام که حاکم شرع بود و مبتکر فقه حکومتی است می‌گوید من همین اصول‌فقه جواهری را قبول دارم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «امکان‌سنجی فقه حکومتی» با سخنرانی حجت‌الاسلام …

مهم، تسلط بر علوم عربیه است. ممکن است کسی عرب باشد، درحالی‌که هیچ تسلطی در این خصوص نداشته و از معانی بیان و علوم عربیه عاجز باشد. البته عرب‌زبان بودن، زمینه‌ای برای بهتر بودن در فهم است؛ اما فقیهی که عرب است باید بتواند از این زمینه بهتر استفاده کند؛ اما این‌که به‌عنوان برتری محسوب شود این‌طور نیست. اختصاصی شبکه …

نویسنده این کتاب با بهره گیری از منابع معتبر تاریخی به‌ویژه منابع اهل سنّت، فرازهای مهم و حسّاس و ناگفته های زندگی سلمان را به زیبایی به تصویر کشیده است. اهمیت این کتاب در این است که نویسنده، علاوه بر معرّفی دقیق شخصیت و جایگاه والای سلمان، به بیان فضائل و مناقب امام علی(ع) و جایگاه رفیع ایشان در اسلام، قرآن و …

مؤلف کتاب «درآمدی به فقه ‌الاخلاق» می‌گوید: فقه ما ناچار است برای بقا و توسعه به حوزه‌های دیگر بپردازد و خودش را گسترده‌تر از حوزه احکام ببیند. پس از حیث روشی اعتقاد داشتم باید فقه را به وادی‌های دیگر بکشانیم. همچنین از حیث نوع کار هم اعتقاد داشتم ما قبل از انقلاب و پس از انقلاب اسلامی ایران، مرتب شعاری …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در شبکه‌‌ها آمده بود که آیت‌الله خویی فقه را به انحراف کشانده است. ایشان بها را به سند روایات می‌داد در حالی که باید به محتوا و متن حدیث توجه ویژه کرد این اندیشه به یکی از اساتید نجف که با او مصاحبه شده است نسبت داده شده است. (در شبکه اجتهاد بخوانید) در پیوند با متن …

هرکس ازنظر آشنایی با قواعد اجتهاد مسلط‌تر باشد، فهم او نیز در استنباط آسان‌تر خواهد بود، چراکه رکن اصلی در اجتهاد، استنباط از کتاب و سنت است و این بدون تسلط بر ادبیات عرب امکان‌پذیر نیست. آشنایی با این قواعد مستلزم بر تکلم عربی نیست، بلکه عرب‌زبان نیز می‌بایست با ادبیات آشنا باشد؛ چون تکلم به عربی، مساوی با مسلط …

آیت‌الله سیستانی از فقها و مراجعی است که به موضوع وحدت میان مذاهب اسلامی اهتمام ویژه‌ای دارد و زمانی که عراق، مورد تهاجم گروه تکفیری داعش قرار گرفت با صدور پیام جهاد، مذاهب مختلف را به وحدت و انسجام در برابر دسیسه دشمنان دعوت کرد و بدین گونه موجب وحدت میان مسلمانان شد. به گزارش شبکه اجتهاد، علم و دانش …

اساس تعارض اصل و ظاهر به معنای تنافی اقتضای یکی از آن دو با دیگری است؛ از این رو هرگاه میان دو دلیل رابطه عام و خاص، حاکم و محکوم، وارد و مورد یا تزاحم باشد، یا امکان جمع عرفی داشته باشد، از قلمرو تعارض اصطلاحی و مستقر بیرون خواهد بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، تعارض میان ظاهر و اصل …

استاد مهدوی‌راد در نشست «نقد کتاب مأخذشناسی جامع فقه اسلامی» گفت: مشاهده می‌شود در این اثر گاه به کتابهای حدیثی و گاه کتابهای دیگر غیر فقهی پرداخته شده است که نقطه ضعف اثر به شمار می‌رود چرا که احصای کامل در این زمینه صورت نگرفته و به برخی از آن‌ها اشاره شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «نقد کتاب …

صد و سومین فصلنامه علمی ـ پژوهشی «علوم قرآن و حدیث» به صاحب امتیازی دانشگاه فردوسی مشهد با مدیر مسئولی و سردبیری سیدکاظم طباطبایی (ویژه پاییز و زمستان ۹۸) چاپ و منتشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جدیدترین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «علوم قرآن و حدیث» دانشگاه فردوسی مشهد با ۱۲ مقاله با عناوین پیش‌رو منتشر شده است: …

امام موسی صدر در نامه‌ای به مفتی اهل سنت لبنان بعد از اشاره به وصیت پیامبر(ص) مبنی بر لزوم وحدت کلمه در بین مسلمانان، اشاره می‌کند که این وحدت کلمه از طریق دو راه «وحدت فقهی» و «کوشش‌های عینی مشترک» صورت می‌پذیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نام و یاد امام موسی‌صدر با تقریب و تفاهم و گفت‌وگو و مدارای دینی …

شبکه اجتهاد: به تازگی خبرهای خوبی درباره دروس خارج با موضوعات مسائل مستحدثه به گوش می‌رسد که به نظر می‌رسد می‌تواند نقطه آغاز تحولی هرچند دیرهنگام در رویکرد حوزه علمیه به مسائل و مشکلات عینی جامعه باشد. با این حال به نظر می‌رسد در این مسیر برخی چالش‌های روش‌شناسانه وجود دارد که بدون توجه به این چالش‌ها، ممکن است این …

اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسبت ولادت امام جعفر صادق(ع)، محمد باوی‌پور از دانش‌آموختگان علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان و دانش‌پ‍‍ژوه رشته تاریخ اسلام مؤسسه عالی حوزوی امام رضا قم، به بررسی بحران رهبری در جامعه شیعه امامیه در زمان امام صادق(ع)، پرداخته است. اعتقاد به امامت از اصول اعتقادی شیعه به شمار می‌رود؛ اما عدم شناخت صحیح مصداق امام …

از جمله مسائلی که قابل بحث است، در نظر گرفتن آثار فتوا است، فقیه باید آثار وضعی و اجتماعی و فردی فتوایش را در نظر بگیرد؟ مثلاً فتوایی که رهبری در مورد سلاح هسته‌ای دادند آثار کشوری و بین‌المللی کاملاً در آن لحاظ شده است. نمی‌توان این حکم را حکومتی دانست چراکه اگر قائل به جواز شویم شریعت اجازه می‌دهد …