دیدگاه و گزارش

تفاوت‌‌‌‌‌هایی میان دو نگرش دموکراسی و مردم سالاری دینی در مبانی و نظام مسائل و تحلیل فعالیت‌‌‌‌‌های سیاسی مبتنی بر آنها وجود دارد. با این توضیح که در نظام اسلامی، بر اساس دیدگاه مشهور اندیشمندان مسلمان، نقش مردم، در حوزه مقبولیت و نه مشروعیت مؤثر‌‌‌‌ می‌افتد. مشروعیت این نظام با نظر به مبانی کلامی، از حق حاکمیت الهی سرچشمه گرفته، …

گله‌های مردم بویژه قشرهای محروم درباره رسیدگی نکردن به مشکلات معیشتی آنها بجاست اما این مشکلات را باید با انتخاب فردی قوی، پرکار، قدرتمند و خستگی‌ناپذیر حل کرد و به فضل الهی روز جمعه مردم برخلاف خواست دشمنان، دوباره به ایران و جمهوری اسلامی آبرو می‌دهند و همه قشرها با سلیقه‌های متفاوت سیاسی به میدان می‌آیند و همچون تشییع حاج …

امثال سروش محلاتی همان کسانی هستند که مدعی‌اند در نظریه «ولایت فقیه» مردم «نابالغ و دیوانه» فرض شده‌اند و فقیه، قیّم و ولیّ آنان تعیین شده است. عجیب است این افراد با وجود چنین نظراتی، باز مدعی «خط امام» هستند. علمای بزرگ شیعه از جمله آیت‌الله جوادی آملی به زیبایی به این شبهات پاسخ داده و نشان داده‌اند که «ولایت …

در آستانه سیزدهیمن انتخابات ریاست جمهوری، پرونده ویژه «فقه انتخابات» با آثار و گفتارهایی از صاحب‌نظران و اساتید برجسته حوزه و دانشگاه در پنج بخش (یادداشت، گفتگو، گزارش، رهنمود، پنجره) از سوی «شبکه اجتهاد» منتشر شد. اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه انتخابات، ابعاد، زوایا و مسائل مختلفی دارد که بررسی و پاسخ به این مسائل، علاوه بر حل پاره‌ای از شبهات، …

استاد حوزه و دانشگاه گفت: در طول چهار دهه گذشته، فلسفه انتخابات در نظام اسلامی بر اساس سه نظریه فقهی رایج شکل گرفته است که پایه عقلانیت دینی درچالش اساسی نخبگان و به تبع آنها توده مردم در چهار دهه گذشته در باب انتخابات در جمهوری اسلامی بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا در نوزدهمین نشست …

حضرات آیات ناصر مکارم شیرازی، حسین نوری همدانی و جعفر سبحانی در بیانیه‌ای جداگانه شرکت در انتخابات را تکلیفی الهی، اجتماعی و پشتوانه‌ای برای تحقق عزت و استقلال کشور دانستند و از مردم برای حضور پرشور در انتخابات ۱۴۰۰ دعوت کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، برخی از مراجع عظام تقلید، به مناسبت انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ پیام‌های جداگانه صادر کردند …

شبکه اجتهاد: «هر متنی که حاکی از نوعی ورود در انتخابات باشد از طرف دفتر مردود و بی اعتبار است.» این جملات بخشی از اطلاعیه اخیر روابط عمومی دفتر رهبر انقلاب است و درباره مطالب و تفسیرهایی از برخی استفتائات اخیر منتسب به دفتر معظم‌له منتشر شده بود که شائبه ورود به رقابت‌های انتخاباتی را به ذهن متبادر می‌کرد. مشخص …

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه قلمرو انتخاب و گزینش محدود به انتخاب متولیان و کارگزاران نیست بلکه در عرصه‌ها و جنبه‌ها و لایه‌ها و رویه‌های گوناگونی این روند و این سبک مواجهه، دارای کاربرد‌ها است، اظهار کرد: مسئله انتخابات مهمترین و پر ابتلا‌ترین مساله بشر و مسلمان معاصر است و متأسفانه به آن سان که باید …

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در نشست «تحلیل مبانی فقهی شرکت در انتخابات» بیان کرد: مبنای انتخابات بیعت نیست، چرا که در منابع فقهی ما چیزی به نام وجوب بیعت در عصر غیبت وجود ندارد و بیعت تنها مختص معصومین(ع) است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین عباس رفعتی، رئیس شبکه جهانی ولایت و سخنگوی مدیریت حوزه‌های علمیه، در …

از منظر اسلام، مردم‌سالاری دینی ابزاری برای انتخابات است یا الگویی اصیل در حکمرانی است که انتخابات تنها یکی از مصادیق آن به شمار می‌رود؟ به گزارش شبکه اجتهاد، شاید اولین مفهومی که به ذهن ما با شنیدن عبارت مردم‌سالاری دینی متبادر می‌شود، موضوع شرکت در انتخابات مجلس و دولت و حضور پای صندوق‌های رأی باشد. سوال این است که …

استاد رشاد در ابتدای درس خارج فقه السیاسه گفت: برخی نامزدهای ریاست جمهوری و مجلس، حتی اساس انقلاب و رهبری و نهادهای قانونی کشور را زیر سؤال می‌‌‌برند تا رای بیاورند، آیا این رای پاک است؟ مراقب قیامت و شخصیت خود باشید. این رفتارها و اخلاق‌های غیر مشروع آیا صلاحیت نامزدها را زیر سؤال نمی‌‌‌برد؟ به گزارش شبکه اجتهاد، استاد …

شبکه اجتهاد: مطلب اخیر جناب محمد سروش محلاتی درباره تکلیف دینی در انتخابات را دیدم که متأسفانه مثل همیشه زدن ساز مخالف در دستگاه انتقاد بر جبهه انقلاب مشاهده می‌شد. جالب اینکه وی رندانه این نوع تکلیف را در آغاز انقلاب از سوی امام خمینی (ره) موجه می‌داند و اما آن را در این چند دهه ناموجه می‌پندارد. باری چند …

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم گفت: مردم‌سالاری دینی اصطلاح جدیدی است برای یک مفهوم بسیار قدیمی که از صدر اسلام مطرح بوده است. معتقدم مردم‌سالاری پیش از آنکه در دنیای غرب مطرح شود، در دین مطرح بوده است. حکومت مردم‌سالار به معنای دقیق کلمه با عناصری که حتی امروزه به‌صورت کامل در حکومت‌های دموکرات غربی دیده نمی‌شود، برای اولین‌بار …

الزاما همه نظریات فقهی، خروجی و الزامات ساختاری ندارد. ولی بعضی از نظریات مثل نظریه ولایت فقیه، الزامات و افاده ساختاری دارد؛ این نظریه توزیع قدرت را هرمی ‌تعریف می‎کند و دولت مدرن هم باید بخشی از حاکمیت باشد و بتواند خود را در نسبتی با ولایت فقیه تعریف کند و مشروعیتش را از او بگیرد؛ و کارآمدی این دولت …

بحث در نبود ظرفیت نیست چرا که قاعدتا این ظرفیت در فقه وجود دارد. بحث در این است که چه ابزاری لازم است تا فقیه بتواند گزاره‎های فقهی مرتبط با مسئله کارآمدی یا دولت را ملموس‌تر، عینی‌تر و کاراتر کند تا بتوان از آن در موضوعات سیاسی و به صورت خاص بحث کارآمدی بهره گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست …

چهاردهم خرداد ۱۳۶۸، آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان رهبری نظام جمهوری اسلامی ایران توسط مجلس خبرگان انتخاب شد. شرعیتِ انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای با رجوع به آرای امام به دست می‌آید. در اثبات اجتهاد آیت‌الله خامنه‌ای ادله‌ متعددی وجود دارد، یکی سوابق تحصیلی ایشان است که بالغ بر بیش از سیزده سال درس خارج فقه و اصول را شامل می‌شود. دلیل دوم، …

مرکز تحقیقات اسلامی مجلس تلاش دارد تا نگاه حوزه علمیه و نهاد دین را به صورت مستقیم در عرصه قانون‌گذاری کشور وارد کند و بدین وسیله اصل ۴ قانون اساسی و بند اول و دوم سیاست‌های کلی قانون‌گذاری(ابلاغیه مقام معظم رهبری) نیز اجرایی شود. به گزارش شبکه اجتهاد، ایده اصلی تأسیس مرکز تحقیقات اسلامی توسط مجالس قبلی ارائه گردید و …

حجت‌الاسلام هادی مصباح الهدی، مدرس حوزه و دانشگاه با بیان اینکه در نظریه سیاسی امام خمینی، فقیه به اعتبار «علم به احکام شرعی» ولایت انتصابی دارد، گفت: این نظریه، بنیان حکومت دینی در ایران کنونی است و بر عنصر مردمی حکومت از طریق «انتخابات» تأکید دارد. البته دیدگاه دیگری هم وجود دارد که همانند مرحوم شیخ فضل‌الله نوری و سید …

استاد رضا اسلامی معتقد است به هر تعبیری که ما مردم را به مشارکت در انتخابات دعوت می‌کنیم، باید بازگردیم و مبانی دینی آن را هم بازخوانی کنیم. او بهترین نقطه‌ای که می‌توان روی آن تکیه کرد بحث «بیعت و نصیحت» می‌داند. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسلامی، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم …

حجت‌الاسلام خسروپناه اظهارکرد: اگر مشارکت بیشتر شود به لحاظ جامعه شناختی حکومت کارآمدتر است و مشارکت کمتر باشد کارآمدی حکومت کمتر است؛ اما‌ می‌‌‌شود از مشارکت بیشتر یا کمتر مردم مشروعیت و یا عدم مشروعیت فلسفی را استنتاج کرد؟ به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «جایگاه رأی مردم از دیدگاه امام ‌خمینی(ره)» در آستانه سی و دومین سالگرد رحلت بنیانگذار جمهوری اسلامی …

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) به رسانه ملی پیشنهاد داد: قبل از مناظرات به مدت ۱۵ دقیقه مبانی فقهی و اخلاقی انتخابات و مناظرات را برای مردم بیان کنید، اینکه در یک نوشته‌هایی آقایان امضا می‌دهند که این مبانی را رعایت کنند کافی نیست، وقتی برای مردم بیان ‌شود همین مردم وقتی ببینند که این آقا الآن این مبنا را …

دومین مدرسه حقوق پارلمانی که از روز پنجشنبه ۳۰ اردیبهشت‌ماه به همت مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با موضوع ظرفیت‌ها و چالش‌های حضور فقه در تقنین در قم آغاز شده بود، عصر جمعه به کار خود پایان داد. به گزارش شبکه اجتهاد، در مراسم افتتاحیه این مدرسه استاد محسن اراکی، عضو مجلس خبرگان رهبری و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه سخنرانی …

قائم مقام پژوهشگاه فقه معاصر گفت: در دانش حقوق معمولا حقوق شهروندی را ذیل حقوق اساسی قرار می‌دهند و در قانون اساسی نیز در مورد روابط شهروندان صحبت می‌شود، اما در دانش فقه ما نمی‌توانیم جایگاه روشنی برای این امر تصویر کنیم. این در حالی است که شاید بتوانیم در ذیل فقه حقوق عمومی و به عبارتی فقه سیاسی؛ فقه …

امام خمینی(ره) در سخنرانی نهم اسفند ۶۲ در جمع مدیران می‌فرمایند بعضی‌ها می‌گویند سیاست فقط حق مجتهدین است یعنی در امور سیاسی پانصد نفر دخالت کنند و مردم هم سراغ کارشان بروند و کاری به مسائل اجتماعی نداشته باشند. می‌فرمایند این توطئه از توطئه‌ی جدایی دین از سیاست به‌مراتب بدتر است، یعنی جدایی مردم از علما، جدایی مردم از سیاست، …

شبکه اجتهاد: یکی از چالش‌های فقهی که از گذشته مورد توجه و اختلاف‌نظر فقها بوده است، عهده‌داری قضاوت از سوی قاضی غیر واجد شرایط قضا در فرض نیاز و مصلحت است. ازیک‌سو قضاوت شرعی دارای شرایطی است و نیاز به نصب دارد و از سوی دیگر با فرض فقدان قاضی واجد شرایط، نظام اجتماعی به ‌دلیل عدم‌رسیدگی به خصومات و …

یکی از مهم ترین ادله‌ای که برای وجوب شرکت در انتخابات اقامه می‌شود‌، وجوب حفظ نظام است. با این بیان که حفظ نظام اسلامی واجب است و اختلال نظام حرام است. وقتی حفظ نظام واجب باشد هر کاری که حفظ نظام متوقف بر آن باشد نیز از باب مقدمه، واجب خواهد بود و شرکت در انتخابات از امور مؤثر در …

اینکه گفته شود حفظ نظام واجب است و انتخابات از لوازم و مقدمات حفظ نظام است و سپس مبتنی بر وجوب مقدمه واجب، به اثبات وجود انتخابات استدلال شود، گرچه امر درستی است، اما نتیجه آن وجوب عقلی و نه مولوی انتخابات است. در حالیکه ما برای اثبات اینکه شرکت در انتخابات وظیفه شرعی است نیازمند اثبات مولوی بودن آن …

رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنان زنده تلویزیونی خطاب به ملت بزرگ ایران با تشریح جایگاه مهم معلمان و کارگران در پیشرفت کشور، انتخابات را به معنای واقعی کلمه فرصتی مهم برای ایران عزیز و عاملی بی‌بدیل برای استحکام پایه‌های نظام خواندند و با انتقاد از برخی تلاش‌ها برای دلسرد کردن مردم نسبت به انتخابات تأکید کردند: داوطلبان وعده‌های فریبنده …

شبکه اجتهاد: انتخابات از جمله مفاهیم جدیدی است که از انقلاب مشروطه فراروی اندیشه دینی قرار گرفته است. از آن زمان تاکنون میان عالمان دینی بحث‌های نسبتاً مفصلی درباره جایگاه انتخابات در دانش‌های اسلامی‌ مطرح شده و نظر هم می‌رسد که به وضعیت روشنی رسیده باشد. هنوز ابهامات زیادی در ترجمان مختصات انتخابات به زبان فقه اسلامی‌ وجود دارد که …

نویسنده کتاب «اعتبار عقلی و شرعی رأی اکثریت» با بیان اینکه هنوز دلیلی برای رأی اکثریت وجود ندارد، معتقد است به همین دلیل رأی اکثریت فصل‌الخطاب در تمام دنیاست و امام(ره) و رهبری هم بر آن تأکید دارند؛ اما حجت‌الاسلام اکبرنژاد تأکید دارد در قرآن و سنت هیچ شاهدی بر معیاریت رأی اکثریت نداریم بلکه موارد متعددی در نقض آن …