خانواده و سلامت

دفاع پایان نامه سطح سه حوزه علمیه خراسان با عنوان «نقد و تحلیل فقهی غربالگری جنین در طب نوین» با داوری حجت‌الاسلام والمسلمین سید حسن ضیائی و دکتر سید رضا طباطبائی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام رمضان جان نثار در این نشست گفت: امروزه با پیشرفت فن آوری مثل سونوگرافی و آزمایش خون ونمونه برداری از پرز‌های جفتی (cvs) و آمنیوسنتز ادعا‌ می‌‌شود که قبل از دمیدن روح در جنین ناهنجاری‌های آن مانند: عقب ماندگی ذهنی(منگلیسم) و نقایص لوله عصبی وسایر ناهنجاری‌ها، قابل تشخیص‌ می‌‌باشند. وی ادامه داد: بر این اساس اقدام به سقط و جلوگیری از تولد …

کارشناس فقه و احکام دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان با بیان اینکه حفظ هوای پاک وظیفه همگانی بوده و آلوده کردن آن از نظر شرعی حرام و موجب ضمان است، گفت: در اسلام، ضرر مشروعیت ندارد و هر گونه ضرر و اضرار در اسلام نفی شده که یکی از مصادیق آن، آلوده کردن محیط‌زیست است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام امیر صالحی در گفت‌وگویی، اظهار داشت: یکی از مسائل دغدغه‌های عصر حاضر مسئله محیط زیست و به ویژه آلودگی هوا در شهرهای صنعتی است که شهروندان آن در برخی روزهای سال از نعمت هوای پاک محروم هستند. وی افزود: اسلام به …

فقها درباره ناتوانی مرد از پرداخت نفقه دو دیدگاه کلی «حق فسخ از جانب زن» و «حق طلاق زن» را مطرح کرده‌اند. راه‌حل درست رجوع به حقوق عمومی خانواده است. صاحب جواهر به این موضوع اشاره‌ای دارد. روایاتی هم در این باب داریم که در صورت بدهکاری افراد و ناتوانی آن‌ها از پرداخت بدهی، امام و حکومت اسلامی این مسئولیت رادارند. به گزارش شبکه اجتهاد، سی و یکمین نشست تخصصی با موضوع «تأملی بر حقوق مالی زن در خانواده (۲)» در ادامه‌ی سلسله نشست‌های تخصصی خانواده، هیئت اندیشه‌ورز خانواده، تعلیم و تربیت و سبک زندگی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان …

دارالفتوای مصر ملت این کشور را به اجابت درخواست مقامات مصری دعوت نمود و استفاده از واکسن کرونا را واجب اعلام کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، دارالفتوای مصر آن دسته از ملت این کشور که شرایط استفاده از واکسن کرونا را دارند را به اجابت درخواست مقامات مصری دعوت نمود و استفاده از این واکسن را واجب اعلام کرد. “خالد عمران” دبیر دارالفتوای مصر بر ضرورت همکاری همگی با دولت و وزارت بهداشت تأکید کرد و آن را  امری واجب دانست. شایان ذکر است که وزارت بهداشت مصر به تازگی از راه اندازی یک سایت الکترونیک برای داوطلبان دریافت واکسن …

رئیس پژوهشکده زن و خانواده با اشاره به این‌که در کنار عقلانیت، ساختار‌ها نیز دچار تحول شده است، یادآور شد: امروزه الگو‌هایی مانند «اَلرِّ‌جَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ» نه تنها رعایت نمی‌شود، بلکه تبدیل به ضد ارزش شده است و به خصوص در جوامع شهری که زن و شوهر متدینی به رعایت این الگو تن می‌دهند، در بسیاری مواقع یک توافق تا اطلاع ثانوی است. به گزارش شبکه اجتهاد، سومین نشست از سلسله نشست‌های علمی نقد و نظر موسسه عالی فقه وعلوم اسلامی با موضوع «مواجهه فقه با تحولات اجتماعی خانواده» به صورت مجازی برگزار شد. در این نشست حجت‌الاسلام والمسلمین …

کتاب «جنین آزمایشگاهی بدون صاحب از منظر فقه امامیه» که با توجه به مبانی فقه امامیه و حقوق ایران نگاشته شده است، به همت خانم انسیه نور احمدی، دکتر علی تولایی و دکتر صدیقه مهدوی کنی تدوین و توسط انتشارات دانشگاه امام صادق علیه‌السلام منتشر شده و در دسترس پژوهشگران و علاقه مندان مباحث مرتبط با مسائل مستحدثه اسلامی قرار گرفته است. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از مسائلی که در عصر کنونی خلأ زندگی مشترک بسیاری از زوجین ناباور را جبران نموده و پُر کرده است، تلقیح مصنوعی است. سرچشمه تلقیح مصنوعی انسانی، کشور انگلستان است. تولد نخستین کودک …

اختصاصی شبکه اجتهاد: نوشتار حاضر پیرامون پژوهش‌های فقهی انجام شده در خصوص بیماری ایدز با تکیه بر کتاب «بحوث فی الفقه المعاصر» تألیف آیت‌الله شیخ حسن جواهری (از علما و اساتید خارج فقه و اصول حوزه علمیه نجف) است که به بهانه هفته اطلاع‌رسانی بیماری ایدز منعکس می‌شود. ویروس HIV که سابقه‌‌ای بیش از ۲۵ ساله دارد، ویروسی است که با ایجاد نقص در ایمنی بدن انسان، رفته‌رفته موجب ناکارآمدی سیستم دفاعی و مرگ می‌شود. ابعاد فقهی این بیماری، مسئله‌‌ای است که پژوهشگران حوزه فقه و حقوق را به تأمل و تحقیق پیرامون آن واداشته است. به غیر از فتاوی …

استاد حوزه علمیه ضمن تبیین حکم شرعی موضوعات مرتبط با ایدز، تأکید کرد: تلقی عمومی در مورد ایدز این است که فرد مبتلا نوعاً زنا کرده است که بنده این مسئله را قبول ندارم و باید این نگاه نسبت به افراد مبتلا اصلاح شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدحسن موسوی‌مهر، استاد حوزه علمیه خراسان، در نشست علمی «بررسی و واکاوی ابعاد فقهی بیماری ایدز با تکیه بر مبانی کتاب بحوث فی الفقه المعاصر» که به صورت مجازی برگزار شد، با اشاره به تفاوت وضعیت بیمار در ازدواج موقت و دائم، گفت: مؤلف «بحوث فی الفقه المعاصر» معتقد است …

سوال این است، آیا مادر توانایی حضانت از فرزند را پس از ازدواج مجدد دارد؟ در اینجا استاد موسویان بیان دارد که عنوان ارفق و خیر، در مورد مادر صادق است و معیار و ملاک این حکم قرار می‌‌گیرد، لذا اگر در تعارض قرار گرفتیم، بین اینکه مادر را کنار بگذاریم یا نامادری را بپذیریم، طبیعتاً باید مادر را بپذیریم، چراکه بهتر از نامادری از فرزند خود مراقبت خواهد کرد. اما استاد عندلیب همدانی می‌گوید همه این‌ها اثبات مقتضی برای حضانت مادر است. در اصل مقتضی کسی حرفی ندارد که احق مادر است، بلکه آنچه گفته‌اند این است که ازدواج …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمدرضا سیستانی متولد ۱۳۴۱ شمسی، فرزند مرجع عالیقدر آیت‌الله سید علی سیستانی و از اساتید ممتاز حوزه علمیه نجف است. او در مقطع سطح از اساتید فراوانی از جمله آیت‌الله شیخ مهدی مروارید و آیت‌الله سید حسن مرتضوی بهره علمی برده و در درس خارج نیز از محضر آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی و آیت‌الله سید علی سیستانی در فقه و اصول تلمذ نموده است. سید محمدرضا علاوه بر اداره دفتر مرجعیت نجف، از سال ۱۴۲۴ تدریس درس خارج خود را با بحث حج آغاز کرده و تاکنون ادامه دارد به‌نحوی که کرسی درسی پر …

امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی راه‌های متعدد و بعضاً پرخطر برای تحدید نسل و پیشگیری از بارداری در جامعه رواج پیدا کرده است. موضوع سقط جنین در تمام جوامع به‌منزله یک معضل اجتماعی تلقّی می‌شود به‌طوری که سلامت خانواده و جامعه را با مشکل مواجه کرده است. از این جهت بررسی این راه‌ها و بررسی موارد جواز سقط جنین نیاز به بحث همه جانبه، موضوع شناسی و روشن شدن احکام تکلیفی و وضعی مرتبط با خود را دارد که حجت‌الاسلام سید محسن مرتضوی در کتاب جدید خود به مباحث استدلالی و اجتهادی آن پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …

دکتر مقدادی معتقد است: خانواده‌ها حق دارند کودک خود را در فضای مجازی کنترل کنند، حق تفتیش و بررسی آن را هم دارند و از این حق برخوردارند که حق حضانت خود را در این خصوص اعمال نمایند. اسلام هم در این خصوص ساکت نیست و آموزه‌های مختلفی دارد که از آن‌ها این نتیجه حاصل می‌شود که والدین وظیفه دارند به این امر خطیر ورود پیدا کنند و مراقبت‌های لازم را در این زمینه داشته باشند. از این سو دکتر زهروی بیان دارد: نمی‌توان به تفتیش و ورود به حریم خصوصی کودک چندان توسل کرد و منع وجود دارد، او …

سی‌ونهمین نشست تخصصی «فقه سلامت» از سوی هیئت اندیشه‌ورز دین، سلامت و سبک زندگی حوزه علمیه خراسان با موضوع «مراحل رشد و تکوین جنین از نگاه متون دینی و دانش جدید» با حضور آیت‌الله مهدی مروارید، استاد خارج فقه سلامت و ارائه دکتر سید محمدرضا طباطبایی، متخصص سلول شناسی به صورت وبینار برگزار شد. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام سید مسعود مرتضوی در ابتدای این نشست با اشاره به اهتمام بزرگان حوزه علمیه خراسان به مباحث جدید و نوظهور، گفت: از سال تحصیلی گذشته چهار درس خارج فقه سلامت در این حوزه مبارکه آغاز شد منشأ آثار و برکات علمی فراوانی …

رئیس قوه قضاییه ضمن بازدید سرزده از مجتمع قضایی خانواده شماره یک استان تهران، خطاب به قضات و کارکنان این مجتمع گفت: امیدواریم حداکثر ظرف مدت سه ماه، با نگاه به سیاست‌های جدید نظیر تقویت بخش‌های قبل از دادگاه نظام حکمیت و احیای نقش مشاورین و قضات زن، شرایط متفاوتی برای مجموعه‌های دادگاه‌های خانواده داشته باشیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی در بازدید سرزده از مجتمع قضایی خانواده شماره یک استان تهران، پس از بازدید از این مجتمع و دیدار رو در رو با مراجعه کنندگان، کارکنان و قضات، با حضور در جمع کارکنان و قضات …

پاسخ رهبر معظم انقلاب به استفتاء این است که ناقص الخلقه بودن جنین، مجوّز شرعی برای سقط جنین حتی قبل از ولوج روح در آن محسوب نمی‌شود، ولی اگر تهدید حیات مادر بر اثر استمرار حاملگی مستند به نظر پزشک متخصص و مورد اطمینان باشد، سقط جنین قبل از ولوج روح در آن اشکال ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام امیر صالحی با بیان اینکه روزانه تعدادی از هموطنان ما بر اثر کرونا جان خود را از دست می‌دهند که همه ما متأثر و ناراحت از این همه فقدان و مرگ هموطنانمان هستیم، گفت: اما آن چه مورد غفلت واقع …

حجت‌الاسلام سید عبدالهادی مرتضوی، حضور متخصصان و پزشکان در کنار فقیهان را امری مهم و تاثیرگذار در مقام فتوا و بیان حکم شرعی در موضوعات نوظهور دانست. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هیئت اندیشه ورز دین، سلامت و سبک زندگی حوزه علمیه خراسان با توجه به رسالت اصلی خویش مبنی بر پاسخگوئی به نیازهای جامعه اسلامی، از ابتدای شروع فعالیت خود اقدام به شناسایی جامعه هدف نمود و با برگزاری جلسات متعدد با مراکز مرتبط به حوزه دین و سلامت ظرفیت مناسبی جهت ایجاد فضای تعامل علمی و پژوهشی بین حوزه علمیه و سایر مراکز علمی کشور ایجاد نمود. با توجه …

نویسنده کتاب «افزایش جمعیت یا کنترل» گفت: سقط یک قتل نفس یا کشتن انسان است؛ جنین زنده معصومی که دستش از همه جا کوتاه است، به چه گناهی باید کشته شود؟! دیه جنینی که خلقتش در رحم مادر تکمیل شده و روح نیز در آن دمیده شده برابر یک انسان زنده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام محمدجواد مروجی طبسی با تأکید بر پیامدهای مادی و معنوی عمل جنایتکارانه «سقط جنین» به خبرگزاری تسنیم گفت: در رابطه با رسم زنده به گور کردن دختران در عصر جاهلیت، قرآن کریم می‌فرماید در روز قیامت از مولود سؤال می‌شود که چرا کشته …

انسان دائماً در تلاش است که روابط خودش را با خودش و محیطی که در آن زندگی می‌کند، به نحوی تنظیم کند که او را به کمال برساند. ما انتظار داریم فقه درک درست موثر بر انسان عاقل عامل اسلامی ارائه کند و این مناسبات را به نحو درستی تنظیم کند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «فقه تربیتی؛ تربیت به مثابه وصف فقه»، با حضور دکتر عطاءالله رفیعی آتانی به صورت مجازی از سوی موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) برگزار شد. در ابتدای نشست، حجت‌الاسلام حیدر همتی، مدیر موسسه به ایراد سخن پرداخت و اظهار کرد: یکی از …

در راستای دغدغه‌مندی و احساس تکلیف نسبت به ضرورت طرح مسائل مستحدثه عرصه فقه سلامت در جامعه امروز، بخصوص مسائل مورد ابتلای جامعه همچون سقط جنین، تلقیح مصنوعی و مسائل مرتبط با حیطه پزشکی قانونی و فرآورده‌‌های حلال؛ هیئت اندیشه ورز «دین، سلامت و سبک زندگی» حوزه علمیه خراسان اقدام به برگزاری دروس خارج در این حوزه نموده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام محمد ضیاء روحانی در گفتگویی در این باره اظهار کرد: هیئت اندیشه ورز دین و سلامت از بدو تاسیس موضوعات فرآورده‌‌های حلال، فقه پزشکی و سبک زندگی را در دستور کار خود داشته است که در سال …

شبکه اجتهاد: بیماری واگیر و همه‌گیر کرونا با دو مشخصه که به مثابه ملاکات موضوعی این بیماری هستند شناخته می‌شوند. مشخصه نخست وصف انتقال پذیری و سرایت پذیری آنهاست و مشخصه دوم، وصف شیوع‌پذیری و انتشار پذیری آنها که به سرعت در سطح گسترده اشاعه می‌یابد. از سوی دیگر بسیاری از مبتلایان به این بیماری شناخته شده نیستند در حالی‌که می‌توانند ناقل بیماری محسوب شوند. از این رو از طرفی نظام حقوقی اجرای اصل آزادی و اباحه رفتاری در مورد شخص مبتلا را با محدودیت‌هایی مواجه می‌سازد تا زمینه انتقال و سرایت بیماری به غیر از بین برود، و از …

کتاب «فقه عفاف جنسی فقه فردی» و «فقه عفاف جنسی فقه اجتماعی» اثر حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسین بستان، نویسنده و محقق حوزه فقه زنان و عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فقه عفاف جنسی، بخشی از علم فقه است که به بررسی احکام شرعی رفتارهای جنسی می‌پردازد. مباحث عفاف جنسی با توجه به حجم بالای آیات و روایاتِ مربوط به این موضوع از یک‌سو و کثرت مسائل مورد ابتلا در این زمینه از سوی دیگر، ظرفیت وسیعی برای تبدیل شدن به یک باب مستقل فقهی را داشته‌اند. با این حال، از …

مراسم افتتاحیه دوره جدید آموزشی فقه پزشکی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) و آیین رو نمایی از آخرین آثار گروه فقه پزشکی در سالن امام خمینی(ره) این مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این مراسم استاد محمدجواد فاضل لنکرانی، رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم السلام) و استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و مدیر مرکز حجت الاسلام والمسلمین فاضل کاشانی و معاون پژوهشی مرکز حجت الاسلام والمسلمین دکتر حسینی‌خواه و جمعی از اساتید و طلاب گروه فقه پزشکی مرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم السلام) حضور داشتند. در آغاز این مراسم حجت‌الاسلام دکتر محمدعلی قاسمی …

ویروس کووید ۱۹ با حرارت ۷۰،۸۰ درجه از بین‌ می‌رود؛ اما مشکل در ظروف غذاهایی نذری است. فکر‌ می‌کنیم نذورات را‌ می‌توان به شکل مرکزی توزیع کرد، اگر یک آشپزخانه متمرکزی امکان‌پذیر باشد، شاید بشود با خطر کمتری این کار را انجام داد؛ یا بهتر این است که عده زیادی از مردم که به‌خاطر فشار اقتصادی، در تنگنا هستند، هیئت‌ها بین این افراد نذورات و مواد غذایی را تقسیم کنند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هیئت اندیشه‌ورز دین، سلامت و سبک زندگی حوزه علمیه خراسان، در آستانه ماه محرم و ایام عزاداری سیدالشهداء علیه‌السلام، با توجه به شیوع گسترده بیماری کرونا …

دو فصلنامه «جُستاری در آموزه‌های دینی سلامت» در موضوعات «فقه سلامت و پزشکی»، «سلامت معنوی»، «طب سنتی و اسلامی»، «فرآورده‌های حلال»، «اخلاق پزشکی»، «سلامت روح و روان» و «سبک زندگی اسلامی» فراخوان مقاله داد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هیئت اندیشه ورز دین، سلامت و سبک زندگی حوزه علمیه خراسان پس از حدود یک سال فعالیت علمی، پژوهشی و برگزاری دوره‌های عمومی و تخصصی تربیت پژوهشگر فقه پزشکی و اخلاق پژوهی، تشکیل چهار درس خارج فقه پزشکی و نشست‌های علمی و تخصصی در موضوعات بروز و متنوع در حوزه دین و سلامت و … اکنون با توجه به تاکید مقام معظم …

جمعی از پزشکان و کادر درمان که در صف نخست مبارزه با ویروس کرونا حضور دارند در آستانه محرم حسینی (ع) در نامه‌ای از مراجع معظم تقلید و حوزه‌های علمیه درخواست کرده‌‌اند که با بهره گیری از فقه پویای جعفری، عموم عزاداران حسینی را از برگزاری مجالس حضوری پرهیز دهند. به گزارش شبکه اجتهاد، براساس گزارش روابط عمومی سازمان نظام پزشکی، جمعی از مدافعان سلامت کشورمان با نگارش نامه‌ای به مراجع بزرگوار شیعه از آنها برای مداخله در عدم تجمع و به خطر افتادن جان عزاداران، طلب استمداد کردند. متن این استمداد به قرار زیر است: باسمه‌تعالی اِنَّ الْحُسین مِصباحُ …

کتاب «فقه الأطعمه والأشربه» در سه جلد به قلم استاد حیدر حب‌الله از سوی نشر دار روافد بیروت به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب جدید شیخ حیدر حب‌الله، پژوهشگر لبنانی و استاد خارج فقه حوزه علمیه قم با عنوان «فقه الأطعمه والأشربه» در سه مجلد و در ۱۴۶۳ صفحه، در بیروت چاپ و منتشر شده است. «فقه اطعمه و اشربه» مباحث متنوعی در موضوع خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها و قرائات جدید در پرتو مسائل مستحدثه را مورد بررسی قرار می‌دهد و درباره‌ی ادعای تناقض بین فقه اطعمه و اشربه با قرآن و روایات سخن گفته می‌شود. در …

شبکه اجتهاد: متن پیشرو بازخوانی یک مناظره مکتوب در سال ۱۳۶۵ است که توسط نشریه کیهان فرهنگی در چند شماره منتشر شد. در این مناظره مکتوب ابتدا آقای بهبودی ادعاها و مطالبی را به میراث حدیثی و معتبر شیعه از جمله احادیث طبی وارد می‌کنند. اما این ادعاها بی پاسخ نمانده و با واکنش بزرگان و علمای آن زمان روبرو می‌شود از جمله استاد معظم ‌حجت‌الاسلام شبیری زنجانی در شماره بعد کیهان فرهنگی پاسخ‌های علمی و متینی به ایشان می‌دهند. این بازخوانی از سوی «موسسه طبنا» گردآوری شده است که توجه شما را به آن جلب می‌نماییم: مرحوم محمد باقر …

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس نبود قوانین کافی مبتنی بر فقه نسبت به آب و توزیع آن را مشکلی اساسی دانست و افزود: فقه و قانون باید ورود بیشتر و دقیق تری در خصوص آب و خاک پیدا کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی در سومین جلسه هیئت اندیشه ورز کشاورزی با عنوان آب و خاک که به صورت مجازی برگزار شد، گفت: فعال نشدن فقه و قانون در حوزه آب و خاک می‌تواند مسیر توسعه و پیشرفت مناطق مختلف کشور به ویژه در کشاورزی را با مشکل مواجه کند. …

‌حجت‌الاسلام کشوری دبیر شورای راهبردی الگوی پیشرفت اسلامی در تبیین الگوی فقهی ارزیابی غذا، گفت: این آغاز گفت وگوهای ما با سازمان غذا و دارو خواهد بود و همه وزارت خانه‌هایی که متکفل تولید غذای مردم هستند را دعوت می‌کنیم که از الگوهای فقهی در استاندارد گذاری و طراحی برنامه غذایی مردم ایران استفاده کنند و این گونه نباشد که پس ۴ دهه بگوییم کشور را با نگاه دینی اداره می‌کنیم، ولی در مساله غذا هیچ اثری از شاخصه‌های دینی نباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی «تبیین الگوی جدید ارزیابی غذا و بررسی اشکالات کُدِکس آلیمنتاریوس (Codex Alimentarius)» در …

حکومت تا جایی که امکان دارد ولو با اجبار باید حدود الهی را اجرا کند و در مواقعی که دخالت حکومت باعث اختلال در نظم اجتماعی و ایجاد مفسده می‌شود، فقط به همان اندازه‌ای که قدرت دارد و مفسده ایجاد نمی‌شود باید مداخله کند. به گزارش شبکه اجتهاد، نهادینه سازی فرهنگ حجاب و عفاف به عنوان یکی از ضرورت‌های باورهای دینی مستلزم برنامه‌ریزی صحیح در سه حوزه فرد، خانواده و جامعه است. نقش حکومت اسلامی در ایجاد و ترویج این باور انکارناپذیر بوده و در نگاهی عمیق‌تر، ضروری و اساسی است. پیش از برنامه‌ریزی صحیح باید عناصر مفهومی چون فرد …