با بررسی صورت گرفته میتوان برداشت کرد که صحت انتساب به امام معصوم، بررسی نسخههای متعدد، توجه به سهو راوی یا کاتب، توجه به تقطیع حدیث از مبانیای است که شیخ حرّ در کتاب وسایل بدان توجه داشته است و موارد فراوانی از آن در کتاب وسایل به چشم میخورد. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاع پایاننامه سطح سه با …
Read More »آخرین اخبار
قانون گذرنامه و نیاز سنجی تقنینی؛ محور قرار دادن فقه اجتماعی بهجای فقه فردی/ سیداحمد حبیبنژاد
شبکه اجتهاد: قانون گذرنامه در سال ۱۳۵۱ تصویب شد (حدود پنجاه سال پیش!) و بعد از انقلاب هم مورد بازبینی قرار نگرفته است. در سال ۱۳۶۳ شورای نگهبان شرط اذن شوهر را در ماده هجدهم قانون گذرنامه برای بانوانی که حج واجب بر ذمه آنها بود غیر شرعی دانست؛ پس مشخص است که حداقل اطلاق این ماده نمیتواند از نگاه …
Read More »چرا پاپ به عراق و نجف میرود؟
رهبر مذهبی کاتولیکهای جهان قرار است ۵ تا ۸ مارس (۱۵ تا ۱۸ اسفند) به عراق سفر کند. برنامهای که از هم اکنون توجه محافل مسیحی، اسلامی و بین المللی را به خود معطوف داشته است. شبکه اجتهاد: با اعلام جدول دیدارهای پاپ فرانسیس از عراق، سفر این رهبر بزرگ مسیحیان کاتولیک جهان قطعی تر از گذشته به نظر میرسد. …
Read More »گزارشی از دومین همایش کتاب سال حکومت اسلامی + تصاویر
دومین همایش کتاب سال حکومت اسلامی با پیام آیتالله احمد جنتی و با حضور آیات حسینی بوشهری، مقتدایی، کعبی و اراکی در دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری در قم با رعایت شیوه نامههای بهداشتی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سیدهاشم حسینی بوشهری، رییس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در این مراسم، با اشاره به اینکه پژوهشگران حوزوی باید در زمینه …
Read More »فقه و اجتهاد حکومتی
کتاب «فقه و اجتهاد حکومتی» در سه بخش تدوین یافته است. بخش اول با عنوان «نگاه کلی به دیدگاه عالمان شیعی در لزوم تشکیل حکومت اسلامی» و «مفهوم شناسی فقه حکومتی» در سه فصل ارائه گردیده است. بخش دوم با عنوان «فقه سیاسی و حکومتی»، «چشم انداز»، «راهبردها و آرمانهای آن» بررسی شده است. بخش سوم به «اجتهاد در حکومت …
Read More »«دین و حکمت»؛ نقدی بر سخنان دکتر سروش با عنوان «دین و قدرت»/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: منظور از دین در این گفتار «دین اسلام» و منظور از حکمت «جامعیت متوازن، متعادل و معقول از همه ارزشها» است. سخن گفتن از مقولهای چون «نسبت دین و حکمت» همیشه بایسته و شایسته است و نیاز به مناسبت زمانی خاصی ندارد. لکن پرداخت این جانب به این موضوع به دلیل مطالبی است که جناب آقای دکتر عبدالکریم …
Read More »نگاهی بر کتاب فقه نظام سیاسی اسلام
شبکه اجتهاد: مجموعه ۶ جلدی فقه نظام سیاسی آغازی بر ارائه چهره کامل و جامع از نظام سیاسی بر پایه نگاه به مکلف کلان در قبال مکلف خرد میباشد، در ابتدای جلد یکم، تفاوتهای فقه نظام و فقه کلان با فقه خرد بیان شده است، نگاهی که از نگرش متفاوت به موضوع یا مکلف در فقه نظام برخاسته است و …
Read More »نظریه فقهی نمایانگر نحوه مواجهه شریعت با واقعیات زندگی است/ ظرفیت دانش اصول فقه برای طراحی روششناسی فقه نظامساز
استاد مبلغی ضمن تبیین تفاوت قاعده و نظریه فقهی تصریح کرد: نظریه، روحی را بازنمایی میکند که این روح در کالبد فقه حضور دارد لذا از رهگذر منطق نظامواره فقهی که نظریه آن را کشف میکنید میتوانید نوع تعامل و مواجهه شریعت با واقعیت و پدیدهها را به دست بیاورید. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش علمی «فقه نظامساز»، با سخنرانی …
Read More »موضوعات و احکام مستحدثه فقهی در مورد دروغ
بسیاری از انسانها به جهت اعتقاداتی که دارند یا اخلاق، فرهنگ و آدابی که ملتزم به آن هستند نمیخواهند حداقل در شرایط عادی به دروغگویی مبتلا گردند اما به واسطه ناآگاهی از مصادیق جدید کذب یا بی توجهی بدانها ناگاه خود را آلوده به آن مییابند یا مع الاسف حتی پس از تأثیرگذاری آن و تزلزل پایههای زندگی باز هم …
Read More »اندیشههای اصولی علامه حلی(ره) در باب مباحث الفاظ با تأکید بر تذکره الفقهاء
یکی از مهمترین ابواب اصول، مباحث الفاظ است و نقش بسزایی در اجتهاد دارد. این پژوهش باهدف آشنایی با نظرات اصولی علامه، در خصوص مباحث الفاظ و تبلور آنها در نظریات فقهی ایشان با محوریت کتاب ارزنده تذکره الفقهاء صورت گرفته است. به گزارش شبکه اجتهاد، پایاننامه سطح سه فرزانه اکبری با عنوان «اندیشههای اصولی علامه حلی(ره) در باب مباحث …
Read More »اصول هفتگانه تحقق نظام سیاسی اسلامی در کشور/ رونمایی از کتاب «نظریه کاربردی دولت اسلامی»
استاد محسن اراکی ضمن اشاره به این نکته که چارچوب کشور ما مبتنی بر اسلام است ولی محتوای آن از بیرون گرفته شده است، به شروط هفتگانه تحقق نظام سیاسی اسلامی در کشور تصریح کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست پایانی سلسله نشستهای «نظام حکمرانی دینی» با سخنرانی استاد محسن اراکی، عضو مجلس خبرگان رهبری و مدرس خارج فقه و …
Read More »بررسی کفر اهل بغی در فقه فریقین/ پایه
شبکه اجتهاد: از فروع مطرح در فقه، چگونگی برخورد جامعه اسلامی با اهل بغی است که گزارههای متعددی در تبیین آن دخالت دارد؛ مانند اینکه آیا باغی محکوم به کفر است یا عنوان بغی تأثیری بر اسلام او ندارد؟ احکام مسلمان و کافر در موارد متعدّدی؛ مانند أکل از ذبیحه آنان، ازدواج با آنان، غیبت آنان و نگاه به موی …
Read More »رویکردهای عقلانی در زمینه ولایت فقیه
رئیس پژوهشکده نظامهای اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ضمن تشریح ابعاد وحیانی و عقلانی ولایت فقیه اظهار کرد: تعبیر مرحوم امام این است که اگر خداوند شریعت را جعل کرده و برای انجام است و تحقق این شریعت هم جز به واسطه حاکمی که بداند و بتواند آن شرایع را اعمال کند انجام نمیشود پس معلوم است که فقیه …
Read More »پیشنهاد افزایش ابواب فقه به ۱۵۰ باب از سوی استاد رشاد/ فقه و علوم انسانی بدون یکدیگر ناقص هستند
استاد علیاکبر رشاد با تأکید بر اینکه علوم انسانی بدون فقه و فقه بدون علوم انسانی ناقص و ناکارآمد است، تصریح کرد: یکی از ضروریات دوره معاصر افزوده شدن ابواب فقه از ۵۲ باب به ۱۵۰ باب است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیین اختتامیه همایش ملی «بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و توسعه علوم انسانی» شامگاه سهشنبه، با حضور استاد …
Read More »روش شناسی فقهی شهید سید محمدباقر صدر
کرسی ترویجی «عرضه و نقد ایدۀ علمی روششناسی فقهی شهید سید محمدباقر صدر» ۳۰ بهمنماه با ارائه حجتالاسلام والمسلمین علی رحمانی(عضو هیئت علمی و مدیر مرکز تخصصی آخوند خراسانی) و نقد حجتالاسلام والمسلمین حسنعلی علی اکبریان (دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی) و حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی (استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد) از سوی، پژوهشکده اسلام …
Read More »مطالعات و مستندات شیخ الفضلی از «شهید صدر» کتاب شد
کتاب «عبقری الاسلام»؛ مطالعات و مستندات شیخ عبدالهادی الفضلی از شخصیت و اندیشه شهید سید محمدباقر صدر منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «عبقری الاسلام»؛ مطالعات و مستندات شیخ فضلی از شخصیت و اندیشه شهید محمدباقر صدر از سوی انتشارات «داره الغریین» منتشر شد. این کتاب در بردارنده تمامی سخنرانیها و کتابهای شیخ عبدالهادی الفضلی (ره) در خصوص استادش …
Read More »روششناسی فقهی امام در حوزه هنر/ سیدعباس صالحی
شبکه اجتهاد: امام خمینی (ره) از یک سو، شخصیت مرجع، فقیه، مجتهد و از سوی دیگر شخصیتی سیاسی، اجتماعی و بنیانگذار عظیم تاریخ انقلاب اسلامی بود. امام یک حکیم و عارف در حوزه هنر بود و این تعبیر را داشت که هنر انقلابی، اسلامی و دینی، آن هنری است که مرکزش جمال حق است. امر هنر، فهم و خلق زیباییهاست …
Read More »عرضه روایات بر سنت/ روش مضمون اجتهاد پرور است و روش طریق سطح نگر/ بحث سندی و طریقی و رجالی مهم است؛ اما نه بهاندازهی بحث مضمونی
استاد شیخ محمد سند گفت: رکن اعتبار حدیث در نزد شیخ مفید به لحاظ مضمون است نه طرق روایات. صحت در کلام نجاشی، شیخ و ابن غضائری مضمونی است؛ بنابراین صحت از نگاه متقدمان، صحت مضمونی است و نه صحت طریقی. صحت مضمونی، به این معناست که یک گزارهی روایی به قوانین اساسی اسلام (محکمات قرآن و سنت) عرضه شود …
Read More »ارائه اولین صورتبندی از مسائل زنان از سوی علامه طباطبایی/ توجه به مسائل زنان از نشانههای کارآمدی دین است/ میتوان در مسائل زنان نوآوری داشت
رئیس پژوهشکده زن و خانواده دانشگاه ادیان و مذاهب اظهار کرد: قبل از انقلاب، اولین صورتبندی که در مورد مسائل زنان داریم، از سوی علامه طباطبایی بوده و فکر نمیکنم کسی در عالم تشیع وارد این مقوله شده باشد. کار مرحوم شهید مطهری نیز بیشتر پاسخگویی به شبهات است، اما علامه روی هویت انسانی زن، ساختار تکوینی، نظام حقوقی، ستم …
Read More »امام موسی صدر، پاپ فرانسیس، آیتالله سیستانی
شبکه اجتهاد: چند روزی است که زمزمه سفر زیارتی پاپ فرانسیس آرژانتینیالاصل به عراق ـ مهدتمدن ـ و دیدار از اماکن باستانی و زیارتی ادیان ابراهیمی به گوش میرسد در این راستا بجاست فعالان عرصه همگرایی ادیان و مذاهب استفاده حداکثری از این فرصت استثنایی اقداماتی برای یکپارچگی پیروان ادیان و مذاهب انجام دهند. همانطور که برخی جریانات غیراصیل وغیرمرتبط حوزوی …
Read More »انقلاب اسلامی مدیریت کشور را از فردی و پادشاهی به مردمی و جمهوریت تغییر داد/ امروز مردم با انتخابشان بر سرنوشت خود حکومت میکنند
رهبر انقلاب در سالروز قیام ۲۹ بهمن مردم تبریز، گفتند: انقلاب اسلامی، مدیریت کشور را از یک حکومت استبدادی و پادشاهی و فردی تبدیل کرد به یک حکومت مردمی و جمهوریت و مردمسالاری. امروز حاکم بر سرنوشت ملت ایران، خود مردمند. مردمند که انتخاب میکنند. ممکن است بد انتخاب کنند، اما مردم انتخاب میکنند. این خیلی چیز مهمی است. آن …
Read More »تعامل فقه و علوم دیگر در موضوعشناسی فقهی
وقتی سخن از تعامل به میان میآید ارتباطی دو سویه بین دانش فقه و سایر علوم مراد است؛ بدین معنا که آیا فقه و سایر علوم میتوانند بر یکدیگر تأثیر داشته باشند؟ این تأثیر تا چه حدی است؟ قلمرو آن تا کجاست؟ و چگونه اتفاق میافتد؟ به گزارش شبکه اجتهاد، به همت گروه فلسفه فقه و حقوق پژوهشکده فقه و حقوق …
Read More »پاسخ آیتالله سبحانی به پرسشهای مهدی گلشنی درباره رابطه علم و دین
آیتالله جعفر سبحانی به پرسشهایی درباره رابطه علم و دین که از سوی مهدی گلشنی، استاد دانشگاه صنعتی شریف مطرح شده، پاسخ داد. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر مهدی گلشنی، استاد دانشگاه صنعتی شریف پرسشهایی پیرامون «علم و دین» مطرح کرده و از دانشمندان الهیدان در کشورهای مختلف خواستار جواب شده است. این سؤالات همچنین برای چهار حکیم مسلمان معاصر، …
Read More »مراجع به رئیس صدا و سیما چه گفتند؟
«ترویج آداب اسلامی و فرهنگسازی در زمینه قیامت باوری»، «رعایت حساسیتهای دینی و شرعی و امیدبخشی به مردم»، «حفظ استقلال رسانه ملی و انتقاد از حجم بالای پخش تبلیغات بازرگانی»، «اجتناب از الگوگیری از رسانههای بیگانه و پرهیز از چهرهسازی در بسترهای تبلیغی» و «عمق بخشیدن به تحقیقات و پژوهشها» برخی از توصیهها و مطالبات مراجع و علما از رئیس …
Read More »فقه سیاسی متناسب با شرایط امروز بازخوانی شود/ لزوم تدوین فقه سیاسی تمدنی
یک عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، اظهار کرد: جا افتادن مقوله ولایت فقیه در عصر حاضر و متناسب با اقتضائات دنیای مدرنیته نیازمند بازخوانی علمی و بحث جدی فقهی است و طبیعی است که فقه شیعه به عنوان هسته مرکزی اداره جامعه باید بتواند خودش را به گونهای بازتولید و بازخوانی کند که توانایی اداره روزآمد جامعه …
Read More »سومین شماره نشریه مصباح الفقاهه انتشار یافت
سومین شماره دو فصلنامه علمی تخصصی مصباح الفقاهه به صاحبامتیازی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، سومین شماره دو فصلنامه علمی تخصصی مصباح الفقاهه به صاحبامتیازی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان و مدیرمسئولی حجتالاسلام والمسلمین سیدمصباح عاملی و سردبیری حجتالاسلام والمسلمین سید حمید علوی آزیز منتشر شد. نشریه «مصباح الفقاهه» در راستای گامهای تحولی معاونت …
Read More »قم و نجف تحت الشعاع یک دیدار!
شبکه اجتهاد: یکی از فضلای صاحب قلم و اندیشه به مناسبت سفر آتی پاپ به عراق در صفحه توئیتر خود چنین نگشاتهاند:«میزبانی قریبالوقوع آیتﷲ سیستانی از رهبر کاتولیکهای جهان در نجف اشرف، به معنای سبقت حوزه سنتی نجف از حوزه مدرن قم، در فهم اولویتهای جهانی و بکارگیری دیپلماسی الهیاتی است. حوزه رسمی و فربه قم، همچنان دلمشغولی دوقطبی انقلابی …
Read More »آیا مصلحت، حکم حرمت سلاح کشتار جمعی را تغییر میدهد؟
استاد علیدوست گفت: فتوا همیشه تابع اسنادی از قرآن، حدیث، عقل و اجماع است و از هیچ مصلحت موقت تبعیت نمیکند. فتوا ابدی است و تا زمانی که صاحب فتوا به اشتباه خود پی نبرد، تغییر ناپذیر است؛ چرا که اسناد هادی به آن، تغییر ناپذیر است. چنانچه، نظر فقیه مستند به مصلحتی موقت در یک قضیه معین و جزئی …
Read More »نقش پیشینی و پسینی فقه در نظام حقوقی ایران
با توجه به رابطهای که بین احکام فقهی و نظامهای حقوقی معاصر میتواند برقرار شود در مجموع میتوان سه مدل ارتباطی ادغام، تعامل و استقلال را تبیین نمود. این تقسیم بندی مبیّن میزان و نحوه بهرهگیری نظام حقوقی از احکام فقه اسلامی و به عبارتی نقش نظارتی مقررات فقهی بر فرایند قانونگذاری است؛ البته عنصر اجتهاد نیز تنها میتواند در …
Read More »تحول جایگاه جرم سیاسی در نظام حقوقی ایران بعد از انقلاب اسلامی
تقنین برای تفکیک جرم سیاسی از جرم عادی دو شیوه مرسوم است: یکی احصای مصادیق جرم سیاسی و دوم ارائه ضابطه که هریک مزایای و معایبی دارند اما در مجموع مزایای روش دوم به جهت ثبات و دوام قانون و فراگیری، بیشتر است و در ارائه ضابطه نیز سه نظریه مهم وجود دارد: نظریه ذهنی که به صرف انگیزه اتکا …
Read More »