اختصاصی شبکه اجتهاد: میزگرد پایانی شانزدهمین دوره از مجموعه کارگاههای دوره پیشرفته فاز فقه پژوهی «مشق اجتهاد»، روز جمعه ۱۴ آذر ۱۳۹۹ به صورت مجازی در مؤسسه آموزش عالی خواهران معصومیه قم برگزار شد. در این میزگرد که تحت عنوان کلی «فقه و چالشهای دنیای معاصر» و در سه محور «چالشهای فقه زنان در دنیای معاصر»، «چالشهای کلامی فقه در …
Read More »آخرین اخبار
موسویان: بین مادر یا نامادری باید حضانت مادر را بپذیریم/ عندلیب: حضانت را به رأی جمع متخصص بسپاریم/ مقدادی: نیازمند تأسیس اصل، با در نظر گرفتن مصالح کودک و مادر هستیم
سوال این است، آیا مادر توانایی حضانت از فرزند را پس از ازدواج مجدد دارد؟ در اینجا استاد موسویان بیان دارد که عنوان ارفق و خیر، در مورد مادر صادق است و معیار و ملاک این حکم قرار میگیرد، لذا اگر در تعارض قرار گرفتیم، بین اینکه مادر را کنار بگذاریم یا نامادری را بپذیریم، طبیعتاً باید مادر را بپذیریم، …
Read More »اصول فقه اسلامی و نخستین نمودهای خردورزی مسلمانان/ حمیدرضا تمدن
شبکه اجتهاد: مصطفی عبدالرازق را بدون شک میتوان یکی از مهمترین اندیشمندان و فیلسوفان عرب در دوران معاصر به شمار آورد حال آنکه در ایران چنان که شایسته است به وی و مهمترین نوشته او یعنی کتاب «تمهید لتاریخ الفلسفه الاسلامیه” پرداخته نشده است. اهمیت کتاب یاد شده آن گاه پدیدار میشود که به لحاظ تاریخی بدانیم آن را در …
Read More »بررسی مواجهه حکومتهای مختلف افغانستان با فقه شیعه
نزدیک به سه ماه هست که مذاکرات صلح بین طرفهای مختلف افغانی آغاز شده است. نمایندگان دولت و طالبان در دوحه و دیگر گروهها در محافل خصوصی، در حال رایزنی برای آینده افغانستان هستند. مذاکرات به کندی پیشرفته است و یکی از علل آن نپذیرفتن رسمیت فقه جعفری توسط طالبان بوده است. اصلی که از سال ۱۳۸۸ وارد قانون اساسی …
Read More »نقش مناسبات اجتماعی در تفاوت دیه مسلمان و غیرمسلمان
در حالی که فقهای فریقین اتفاق نظر دارند که دیه مسلمان هزار دینار یا ده هزار درهم یا صد شتر و… است در باره دیه غیرمسلمان اختلاف کردهاند. برخی دیه آنان را برابر با دیه مسلمان میدانند و برخی تا هشتصد درهم پایین آوردهاند؛ گرچه مقدار دیه در آیات قرآن تعیین نگردیده است، اما در برخی روایات، دیه غیر مسلمان …
Read More »انتقاد آیات مکارم شیرازی و نوری همدانی از عدم نظارت دولت بر بازار/ دولت وضعیت کنونی را ساماندهی کند
آیتالله مکارم شیرازی و آیتالله نوری همدانی با انتقاد از گرانیهای اخیر خواستار ساماندهی وضعیت نابسامان کنونی شده و بر لزوم تدبیر و برنامه ریزی مسؤولان در این راستا تأکید کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله ناصر مکارم شیرازی در دیدار کاظم خاوازی وزیر جهاد کشاورزی با ابراز خرسندی از خودکفایی کشور در برخی زمینههای مربوط به کشاورز، گفت: امیدواریم …
Read More »مولفههای چهارگانه شکلگیری بانکداری اسلامی/ نباید با اصطلاحات و ادبیات عقود اسلامی بازی کنیم
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، «حذف کامل ربا به صورت واقعی از جریان و عملیات بانک»، «قرار دادن عقود اسلامی در ساختار بانکی»، «اجرای محتوای واقعی (و نه اسمی و تشریفاتی) این عقود» و «نظارت هیئت فقهی با ساز و کارهای حقوقی بر کل روند اجرای عقود در بانک» را چهار مولفه مهم برای شکل گیری بانکداری اسلامی ذکر کرد. …
Read More »برگی از تاریخ؛ یکی از نطقهای پیش از دستور آیتالله صافی گلپایگانی در مجلس خبرگان قانون اساسی
وقتی میگوییم: اسلام؛ همه چیز را گفتهایم و از همه حقّی حرف زدهایم: حقّ خدا، حقّ پیغمبر و امام و حقّ مردم، حقّ کارگر زحمتکش، مرد، زن، همه اصناف، حقّ معلم و همه افراد، حقّ آن روستائیان محرومی که حتّی از آب آشامیدنی محرومند؛ عدالت اجتماعی و مبارزه با ظلم، همه در اسلام است. در اسلام، اصل توجّه به مستضعفان …
Read More »مبانی فقهی بسیج در حکومت اسلامی
مدرّس خارج حوزه علمیه مشهد، با اشاره به اینکه مشروعیت و لزوم بسیج در حکومت اسلامی با ادله قرآن، سنت و عقل اثبات میشود، خاطرنشان کرد: اصل در مشروعیت و لزوم، بلکه در مواردی وجوب بسیج، حکمعقل است و اگر چه این مسئله در قرآن و روایات بیان شده است اما در اینجا حکم شارع مولوی نیست بلکه ارشادی است …
Read More »از پاییز تا زمستان با فصلنامه «پژوهشهای فقهی»
«جایگاه توبه در سقوط جرایم علیه امنیت ملی از منظر فقهی و حقوقی»، «نظریۀ اصالت جنگ یا صلح از دیدگاه اباضیه»، «نقد و بررسی دیدگاه آیتالله خویی (ره) در حجیت خبر واحد در تفسیر قرآن»، «بررسی امکان وصیت کودکان»،«واکاوی فقهی مقابلهبهمثل در ناسزا»، «ضمان ناشی از عدم نظارت شهرداری بر اماکن و معابر عمومی» و «چالشهای ناظر بر اختلالهای دوجنسی …
Read More »اقتصاد اسلامی؛ معنا، امکان و روش
شبکه اجتهاد: اقتصاد اسلامی شاید مهمترین عرصهای باشد که مناقشات اسلامی سازی آن از بعد نظری فراتر رفته و به جهت نیاز فوری حاکمیت به عرصه عمل وارد شده است. در سالهای اخیر منکران وجود اقتصاد اسلامی دلایل متعددی را برای ادعای خود مطرح کردهاند که دال مرکزی آن تجربی بودن و استقلال اقتصاد از زمینههای ایدئولوژیک و دینی میباشد. …
Read More »نگاهی به گزارش علمی امهال بدهی در بانکداری بدون ربا
یکی از مشکلات نظام بانکی بدون ربا رشد مطالبات غیر جاری است. برخی از مشتریان بانک به رغم تمایل به پرداخت بدهیهای خود، قدرت پرداخت در سررسید مقرر را ندارند که در صورت همکاری بانک و استمهال بدهی میتوانند ضمن استمرار فعالیت بنگاه، در مدت زمان مشخص به صورت تدریجی بدهی خود را پرداخت نمایند. امهال بدهی در قرارداد قرض …
Read More »امکان سنجی مدیریت فقهی اخلاق محور با ملاحظاتی در خصوص آراء دکتر فیرحی
دیدگاه مرحوم فیرحی یعنی عدم امکان اداره جامعه بر اساس مدیریت اخلاقی، این امر القاء میشود که مدیریت اخلاقی از مدیریت فقهی گسسته و جدا بوده و هر یک از آنها به تنهایی توان اداره جامعه را ندارند؛ درحالی که مدیریت فقهی نمیتواند جدا از مدیریت اخلاقی باشد و الا غرض از بعثت (تتمیم مکارم اخلاق) را نمیتواند محقق نماید …
Read More »مجموعه مقالات حقوق شهروندی؛ کاوشها و چالشها
کتاب مجموعه مقالات حقوق شهروندی؛ کاوشها و چالشها به اهتمام جمعی از صاحب نظران به همت پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت) و همکاری معاون پژوهشی کمیسیون حقوق بشر اسلامی ایران و حمایت مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، مجموعه حاضر در یازده بخش با لحاظ …
Read More »قواعد فقهی لازم برای تأسیس نظام پولی
سیزدهمین میزگرد کنفرانس سیاستگذاری عمومی و حکمرانی اسلامی با موضوع «حکمرانی پول» به همت مجمع عالی علوم انسانی اسلامی و با همکاری دانشگاه قم، بهصورت مجازی برگزار شد. در این جلسه، حجتالاسلام دکتر سیدهادی عربی، حجتالاسلام دکتر غلامعلی معصومینیا و حجتالاسلام دکتر علی نعمتی به ارائۀ بحث دربارۀ حکمرانی پول پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای این نشست حجتالاسلام …
Read More »بسط مباحث عقلی در تفکر شیعه، میراث فقهی شیخ مفید است/ فقیهی که دوبار از بغداد اخراج شد
استاد تمام دانشگاه تهران گفت: شیخ مفید متهم نیست که قرآن و حدیث را زیرپا گذاشته ولی مفتخر به این است که عقلگرایی را بیش از مثلاً شیخ صدوق در استنباطهای فقهی، تاریخی و کلامی خودش لحاظ کرده است. شبکه اجتهاد: تاریخ شیعه سرشار از افتخارات بسیار و تحولات چشمگیر است؛ تحولاتی که به دست عالمان متعهد و فرزانگان اندیشمند …
Read More »عدهای برای مقابله با حکمرانی فقهی، حکمرانی اخلاقی را پررنگتر میکنند/ نه فقه مسئول کشف مسائل غیر اخلاقی است و نه خواستگاه فقه و اخلاق چنین تقابلی را میپذیرد
عدهای معتقدند باید میان شریعت، فقه و اخلاق تفکیک قائل شویم، اینها با برجستهسازی مقوله اخلاق، میخواهند میدان را از دست شریعت و فقه بگیرند. چنین افرادی تصویری که از حکمرانی شایسته ارائه میدهند، یک تصویر نادرست و ناشایست است. یعنی میگویند حکمرانی اگر بخواهد براساس فقه باشد، ناشایست خواهد بود به همین دلیل اخلاق را برجسته میکنند. این هم …
Read More »اصول نقد الحدیث، دراسه تحلیله حول متن الحدیث
کتاب «اصول نقد الحدیث -دراسه تحلیله حول متن الحدیث» به قلم استاد محمدحسن ربانی بیرجندی اثر تازه منتشر شده بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی است که به بررسی و شناخت احادیث و روایات نادرست و جعلی از صحیح میپردازد. به گزارش شبکه اجتهاد، احادیثی که از معصومان به ما رسیده، همچون گنجهایی هستند که قیمتی برای آنها نمیتوان گذاشت …
Read More »عناصر ششگانه فقه نظام/ نظاممند بودن فقه یک اصل راهبردی در حکمرانی دینی
حجتالاسلام والمسلمین رجبی با اشاره به اینکه یکی از عناصر فقه نظام موضوع شناسی با نگاه نظاممند است، اظهار داشت: همانگونه که به احکام نباید نگاه جزیرهای داشت، نباید نسبت به موضوع نیز نگاه جزیرهای داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مجید رجبی، معاون پژوهش پژوهشگاه فقه نظام در سلسله نشستهای سیاستگذاری عمومی و حکمرانی دینی به بررسی موضوع …
Read More »گزارشی از کرسی ترویجی «ساختار و نظام مسائل فقه سیاسی»
ارائه دهنده نشست گفت: اگر بخواهیم گستره موضوعی فقه سیاسی را به لحاظ حوزه مسائل، مورد بررسی قرار دهیم، در فرض مضاف بودن فقه به سیاست، مسائل فقه سیاسی، بخشی از مسائلی هستند که صبغه سیاسی دارند. در فرض ترکیب تألیفی فقه و سیاست، لازم است دامنه مسائل دو عنصر تشکیل دهنده این اصطلاح مرکب یعنی مسائل فقه و مسائل …
Read More »لکزایی: فقه مشروطه در سطح مرجعیت و استنباط بود و نتوانست کارآمدی لازم را داشته باشد/ علیاکبریان: نباید جایگاه فقیه در مقام اعمال ولایت را با مقام استنباط جمع کرد
حجتالاسلام لکزایی میگوید: در انقلاب مشروطه مشکل این بود که فقه در سطح مرجعیت وارد شده بود و نمیتوانست شاه را حذف کند و قصد داشت با حفظ شاه، حکومت را به پارلمان مقید کند؛ لذا فقه مشروطه نتوانست موفق شود و رضاشاه روی کار آمد، ولی امام با بهرهگیری از فقه و ارتباط بین فقه و کلام و با …
Read More »پیریزیِ بنایی هزارساله برای علوم اسلامی
بنای رفیعی که فقهاء و متکلمین شیعه در طول ده قرن گذشته برافراشته و گنجینهی بینظیری که از آثار علمی خود پدید آوردهاند، همه بر روی قاعدهیی است که شیخ مفید با این سه بعد جهاد علمی خود پی افکنده است. به گزارش شبکه اجتهاد، شیخ مفید در سلسلهی علمای امامیه، فقط یک متکلم و فقیه سر آمد و برجسته …
Read More »سید محمدرضا سیستانی و دغدغههایی از جنس «فقه سلامت»/ محمدضیا روحانی
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین سید محمدرضا سیستانی متولد ۱۳۴۱ شمسی، فرزند مرجع عالیقدر آیتالله سید علی سیستانی و از اساتید ممتاز حوزه علمیه نجف است. او در مقطع سطح از اساتید فراوانی از جمله آیتالله شیخ مهدی مروارید و آیتالله سید حسن مرتضوی بهره علمی برده و در درس خارج نیز از محضر آیتالله سید ابوالقاسم خویی و آیتالله …
Read More »دارالفتوای مصر عضویت در جماعت اخوان را حرام میداند
شوقی علام از بیانیه هیئت کبار علمای سعودی قدردانی و استقبال کرد و گفت: دارالفتوای مصر عضویت در جماعت اخوان را حرام میداند. به گزارش شبکه اجتهاد، شوقی علام مفتی مصر گفت: موضع گیری شرعی در خصوص سازمان بین المللی اخوان المسلمین از روی هوی و هوس و سیاست نیست، بلکه دارای مرجعیت دینی و شرعی بوده و تاریخ بر …
Read More »واکنش حوزویان به ترور شهید محسن فخریزاده؛ از برخورد قاطع تا تقویت دستگاههای امنیتی
ترور دانشمند برجسته و ممتاز هستهای و دفاعی کشور «محسن فخری زاده» که عصر جمعه صورت گرفت واکنشهای گستردهای از سوی حوزویان به همراه داشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، محسن فخریزاده، معاون وزیر دفاع و رئیس «سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع» عصر جمعه هفتم آذرماه در منطقه آبسرد شهرستان دماوند هدف یک حمله تروریستی قرار گرفت و دقایقی پس …
Read More »دستور رهبر انقلاب بر مجازات عاملان و آمران ترور دانشمند هستهای شهید فخریزاده
دو موضوع مهم را همهی دستاندرکاران باید به جِدّ در دستور کار قرار دهند، نخست پیگیری این جنایت و مجازات قطعی عاملان و آمران آن، و دیگر پیگیری تلاش علمی و فنی شهید در همهی بخشهائی که وی بدانها اشتغال داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیتالله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی در پی ترور دانشمند هستهای و دفاعی شهید، دکتر …
Read More »«حقوق اساسی ۳» منتشر شد + دانلود
کتاب «حقوق اساسی ۳ (حقوق بشر، حقوق شهروندی، مردمسالاری)» اثر حجتالاسلام دکتر حسین جوان آراسته (دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه) و حجتالاسلام دکتر محسن ملک افضلی (عضو هیئت علمی جامعه المصطفی) از سوی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه چاپ و روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حقوق اساسی مهمترین شاخه از شاخههای حقوق عمومی است و با بهرهگیریهای از …
Read More »گونههای بهرهگیری از اخلاق در استنباط احکام فقهی
آموزهها و معارف دین اسلام برای هدایت انسانها و جامعه بشری به سوی کمالات دنیوی و اخروی تنظیم شدهاند. این آموزهها هرچند در تقسیمبندی علوم، هر یک عهدهدار تامین بخشی از کمالات و برنامههای سعادت انسان هستند، لکن نمیتوانند جدا از هم و یا در تضاد و تناقض با یکدیگر باشند. آشنایی هرچه بیشتر با آموزههای دینی بهویژه آموزههایی که …
Read More »نامهنگاریهای حوزویان به پاپ!
شبکه اجتهاد: اخیرا رئیس انجمن فقه حوزه علمیه قم طی نامهای به جناب پاپ از ایشان خواسته تا علیه اظهارات سخیف رئیس جمهور فرانسه خصوص اهانت به پیامبر بزرگوار اسلام(ص) موضعگیری نموده و آن را محکوم نماید. چرا در یکسال اخیر نامه نوشتن حوزویان به رهبر کاتولیکهای جهان باب شده است!؟ پیش از این هم یک طلبه از حوزه قم …
Read More »تحلیل ماهیت، استخراج و مبادله رمزارزها از منظر فقه اسلامی
پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، گزارش کارشناسی «تحلیل ماهیت، استخراج و مبادله انواع رمزارزها و توکنها از منظر فقه اسلامی و قوانین کشور» را منتشر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، در بخش چکیده این گزارش کارشناسی که توسط حسین میثمی و زینب بیابانی با نظارت علمی رسول خوانساری منتشر شده، آمده است: استفاده از رمزارزها و توکنها در نظام …
Read More »