آخرین اخبار

در جلسات علمی که بنده توفیق حضور داشتم اینطور نبود که مرحوم دکتر فیرحی بخواهد شیوه اجتهادی موجود در فقه را کنار بگذارد و به تعبیر برخی افراد اجتهاد در مبانی را ارائه بدهد. ایشان براساس همان مبانی پذیرفته شده در فقه شیعه و همان شیوه و روش اجتهاد جواهری سعی می‌کرد نیازهای زمان را به خوبی تشخیص دهد و با تحفظ برشیوه‌ی اجتهاد جواهری خوانش جدید و روزآمدی از فقه سیاسی شیعه ارائه دهد که به نظر من در عبارتی کوتاه باید بزرگترین خدمتی دانسته شود که ایشان در صدد انجام آن بود و توفیقات بسیار خوبی هم در …

اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … مؤثّرند. امروزه، برنامه‌هایی تهیّه شده‌اند که با محاسبات رایانه‌ای و طبق معیارهای ریاضی و تجربی، این عوامل را برای بیشترِ نقاط زمین در نظر می‌گیرند و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند. (معیارها برای محدودۀ عرض جغرافیایی …

شبکه اجتهاد: علامه سید محمدحسین طباطبایی (۱۳۶۰-۱۲۸۱ شمسی) در مقام تفسیر قرآن و نیز بهره‌گیری از مبادی عامه‌ دستگاه فلسفی حکمت متعالیه، اندیشه‌های خود در باب قواعد کلان زندگی اجتماعی و کنش‌گری سیاسی و حقوقی را نیز بیان کرده است. طباطبایی ضرورت حکومت در جوامع بشری را با التفات به اصل اجتماعی بودن نوع انسان و وظیفه بنای جامعه اسلامی بر مبنای اتحاد و اتفاق تبیین می‌کند (روابط اجتماعی در اسلام، ص۵۱). علامه معتقد است وظیفه افراد انسان همانند وظیفه آنان در قبال اعضای بدن خود است. آدمی باید منافع خود را به کار گیرد تا همگان از زحمت او …

شبکه اجتهاد: هیچ منظومه معرفتی دینی و غیر دینی نمی‌تواند پیرامون مدیریت و رهبری جامعه و سیاست بی تفاوت عمل کند و فاقد نظریه سیاسی باشد. زیرا سیاست، بنیادی ترین بخش حیات بشری است و اصولاً بسیاری از اعمال انسانی که متعلق حسن و قبح‌‌‌‌های عقلی یا نقلی قرار می‌گیرند، مربوط به همین حوزه سیاست است. لا اقل، از ناحیه ادیان وحیانی منطقی و معقول نیست که در این باره سخن نگفته باشد. بنابر این، نظریه سیاسی اسلام به عنوان خاتم ادیان وحیانی انکار نا پذیر است. اما نظریه سیاسی اسلام چیست؟ در این باره اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد …

حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسلامی، دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در نوشتاری به بررسی برخی دیدگاه‌های دکتر سید مصطفی محقق داماد، رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم پرداخته است. نقد این استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم با عنوان «تأملی بر دیدگاه‌‏های دکتر مصطفی محقق داماد» در اختیار شبکه اجتهاد قرار گرفته که بدین شرح است: شبکه اجتهاد: دکتر مصطفی محقق داماد در اظهار نظری پیرامون نسبت خلافت (حکومت) و امامت، ابراز کرده است که خلافت از امامت جداست، خلاف امری دنیوی و غیر مقدس و امامت امری دینی-اخروی و مقدس است و صلح امام حسن(ع) را به عنوانی شاهدی …

شبکه اجتهاد: پس از وفات پیامبر اسلام در اوایل سال یازدهم هجری و با تاثیرگذاری افراد ذی‌نفوذ در جامعه اسلامی، امّت اسلامی دچار افتراق شد و نحله‌های مختلف با دیدگاه‌های متفاوت کلامی، عقیدتی و فقهی پدیدار گشت و به مرور زمان و با پدید آمدن گروه‌های فکری جدید و یا تقویت نحله‌های پیشین این افتراق توسعه یافت و حد و مرزها تا حدود زیادی شفاف شد. اما از آنجا که تمامی این فرقه‌ها و گروه‌ها تحت لوای اسلام شکل گرفته بود، در عین افتراق و اختلاف فکری، نقاط کلی و کلان مشترکی نیز داشتند. علاوه بر آنکه غالباً به لحاظ …

بهترین راه این است که فقها را در نسل آینده به سمت تخصص سوق بدهیم، آن هم تخصص‌های مورد نظر حکومت اسلامی، خواه نخواه خواهیم دید که مثال‌ها، کاملا ملموس وکاربردی و مورد ابتلا واقع می‌شود. خوشبختانه این کار دارد می‌شود. فقهایی در بعد اقتصاد فعالند، در قانون گذاری فعالند، در امور فرهنگی فعالند، مسئله یابی می‌کنند و بعد با اجتهادی که دارند در مقام پاسخ برمی‌آیند و جواب می‌دهند. در حقیقت بسمت تخصص داریم می‌رویم. اختصاصی شبکه اجتهاد: دانش اصول فقه شیعی اگرچه همواره به دقت و ریزبینی شهره بوده است اما در عین حال، اتهام پرداختن به مباحث …

امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی راه‌های متعدد و بعضاً پرخطر برای تحدید نسل و پیشگیری از بارداری در جامعه رواج پیدا کرده است. موضوع سقط جنین در تمام جوامع به‌منزله یک معضل اجتماعی تلقّی می‌شود به‌طوری که سلامت خانواده و جامعه را با مشکل مواجه کرده است. از این جهت بررسی این راه‌ها و بررسی موارد جواز سقط جنین نیاز به بحث همه جانبه، موضوع شناسی و روشن شدن احکام تکلیفی و وضعی مرتبط با خود را دارد که حجت‌الاسلام سید محسن مرتضوی در کتاب جدید خود به مباحث استدلالی و اجتهادی آن پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …

شبکه اجتهاد: آنچه پیش‌روی شماست بخشی از مباحثه علمی حجت‌الاسلام دکتر امین عابدی‌نژاد،‌ استاد حوزه و عضو هیأت علمی جامعه المصطفی (ص) و حجت‌الاسلام دکتر زهیر بلندقامت‌پور،‌ دکترای فلسفه و استاد حوزه و دانشگاه است که متن کامل آن در شماره نوزدهم مجله عصر اندیشه منتشر شده است. – معنای حکومت اسلامی و جمهوری اسلامی صرفاً این نیست که انسان شایسته یا حتی انسانی با ویژگی فقاهت در رأس امور کشور قرار گیرد بلکه در واقع معنای حکومت اسلامی که با مفهوم جمهوری اسلامی ترجمه و تدوین و تفسیر شده این است که نرم‌افزار اداره کشور عبارت باشد از فقه. …

میرزا محمدمهدی غروی اصفهانی از برجسته‌ترین شخصیت‌ها و چهره‌های تاثیرگذار در جوامع علمی شیعه است. این عالم مجاهد توانست در فضای فقهی، اعتقادی و اخلاقی حوزه تحولی عمیق به وجود آورد، چنانچه او را به عنوان بنیان‌گذار مدرسه معارفی مشهد مقدس می‌شناسند. شبکه اجتهاد: میرزا مهدی اصفهانی از جمله شخصیت‌های تاثیرگذار در دهه‌های اخیر در حوزه‌های علمیه شیعه به شمار می‌رفت. شهرت میرزا بیشتر به دلیل مخالفت با فلسفه و عرفان است که زمینه ساز پیدایش نوعی تفکر در حوزه خراسان شد که امروز با عنوان مکتب تفکیک شناخته می‌شود. مدافعان و داعیه داران مکتب تفکیک معتقدند که میرزا مهدی …

شبکه اجتهاد: پروژه فکری مرحوم استاد دکتر فیرحی که در مجموع آثار وی بازتاب یافته است را به اختصار می‌توان گونه‌ای نواندیشی دینی دانست که نظریه پردازی در باره دولت و ارائه تفسیری دموکراتیک از دین با بهره بردن از امکانات فقه در کانون آن قرار دارد. او در این پروژه کوششی بسیار ارزشمند و شایسته تقدیر در نقادی سنت فقهی موجود و ارائه تفسیری سازگار با ارزش‌های جهان جدید از فقه، به انجام رساند. فهم و بررسی این پروژه نیازمند مقدمه‌ای کوتاه در ارتباط با زمینه‌ها، مبانی و پیش فرض‌های آن است. همگام با رشد جریان‌های اسلام‌گرا در جهان …

دکتر مقدادی معتقد است: خانواده‌ها حق دارند کودک خود را در فضای مجازی کنترل کنند، حق تفتیش و بررسی آن را هم دارند و از این حق برخوردارند که حق حضانت خود را در این خصوص اعمال نمایند. اسلام هم در این خصوص ساکت نیست و آموزه‌های مختلفی دارد که از آن‌ها این نتیجه حاصل می‌شود که والدین وظیفه دارند به این امر خطیر ورود پیدا کنند و مراقبت‌های لازم را در این زمینه داشته باشند. از این سو دکتر زهروی بیان دارد: نمی‌توان به تفتیش و ورود به حریم خصوصی کودک چندان توسل کرد و منع وجود دارد، او …

شبکه اجتهاد: نوشتن در سوگ استاد ارزشمند و خوش‌اخلاقی چون داود فیرحی کار بسیار مشکلی است. او هنوز پا به سن پیری نگذاشته بود که از میان رفت. جامعه طوفان‌زده ما به توان علمی و تسلط کم‌نظیر او به فقه سیاسی و اندیشه سیاسی محتاج بود. در گفتگویی که با او درباره یکی از آثارش داشتیم و سال ۹۳ در مجله اندیشه پویا منتشر شد، گفته بود که دغدغه‌اش این است که: «منِ مسلمانِ امروزِ ایرانی» دچار چه گسل‌ها و معضلاتی هستم و چگونه می‌توانم از این معضلات رها شوم. ️فیرحی فرزند خلف حوزه و معتقد و آشنا به آداب …

تلاش‌ها و گام‌های بلند و تأثیرات استاد داود فیرحی در عرصه فقه و فلسفه سیاسی و به‌طور خاص بررسی تحولات و تطورات قانون و قانون‌گرایی در ایران معاصر قابل‌توجه است؛ او با تکیه بر اندوخته‌های حوزوی دانشگاهی خویش و توان تحلیلی بالای خود، سعی در بازکردن افقی نو در سپهر اندیشه سیاسی داشت و بر این اساس کوشید با نگاهی درون فقهی، از امکانات فقه در راستای ارائه الگویی از حکومت که پاسخ‌گوی نیاز‌ها و مسائل دوران کنونی باشد بهره ببرد و برداشتی سازگار با اقتضائات و الزامات دولت مدرن ارائه کند. اختصاصی شبکه اجتهاد: خبر درگذشت عالم و اندیشمند …

شبکه اجتهاد: درگذشت دکتر داود فیرحی فرصت بازخوانی اندیشه او را یادآور می‌شود. او با نقد روشنفکرانی چون دکتر سروش و مجتهد شبستری و مصطفی ملکیان که اخلاق را در برابر فقه قرار می‌دهند معتقد بود که فقه می‌تواند عرف را وارد اداره زندگی کند و بنیادی برای حقوق مدرن باشد. فقه توان نقد سنت و دفاع از تجدد را دارد. فقه تنها دانش عملی ماست که می‌تواند تکنیک‌های زندگی را یا مستقیما تولید یعنی «قواعد مدنی» یا مقدماتش را فراهم کند یعنی پایه‌ای برای حقوق اساسی، مدنی و شهروندی باشد. او به تجربه تایید مشروطه توسط فقها اشاره می‌کرد …

شبکه اجتهاد: رحلت جانسوز آقای دکتر داود فیرحی جامعه علمی را در بهتی تلخ نشاند. او را می‌توان در زمره اندیشه‌ورزانی نیک‌سرشت دانست که به گفته آیه شریفه ۱۶ سوره مبارکه مائده «یَهْدِی بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلَامِ وَیُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَیَهْدِیهِمْ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ» از آن جا که در جستجوی خشنودی خدا بود، خداوند او را به راه‌های آسایش و آرامش هدایت کرد و از تاریکی‌هایش به سوی نور کشاند و به راه راست رهنمونش گشت. در روایت نخست باب صفه العماء در کتاب فضل العلم در الکافی (صفحه‌های ۳۶ و ۳۷ چاپ مرحوم …

شبکه اجتهاد: داود فیرحی، عالم و استادی نواندیش بود که کوشید فقه پویا را معنا بخشد. تمرکز اصلی او در همه این سال‌ها، بر اندیشه سیاسی بود و در این میان، رابطه فقه و سیاست یا به بیان دیگر، دین و دولت، نقطه پرگار این سویه فکری بود. همین هم، مهم‌ترین میراث اوست. امروز، جهانِ علم سیاست و نواندیشی دینی، با جای خالیِ پرناشدنی‌اش روبه‌رو خواهد بود.  

شبکه اجتهاد: دانش فقه و اصول مانند دیگر دانش‌های دینی و بشری در طول حیات خویش از حیث شکلی همانند تبویب‌ها و ساختارهای جدید و محتوایی همانند اصلاح و تغییر برخی مبانی، افزایش و تفاوت در جایگاه و میزان توجه به منابع؛ مسائل نوپیدا و جغرافیای آن‌ها و …تطورات تاریخی فراوان و تحولات بسیاری را تجربه کرده است. یکی از مفاهیم جدیدی که می‌تواند مرحله‌ای نو در تحولات دانش‌هایی چون فقه و اصول قلمداد و دوره‌ای دیگر به دوره‌های تاریخی فقه بیفزاید و در آن تحول ایجاد کند نگاه سیستماتیک و نظریه وار به مجموعه آموزه‌های این دانش‌هاست. این دغدغه …

حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر داود فیرحی، نویسنده، پژوهشگر اندیشه سیاسی اسلام و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران که هفته گذشته به دلیل ابتلا به کرونا در بخش آی‌سی‌یو بستری شده بود، امروز (بیست و یکم آبان) در سن ۵۶ سالگی دارفانی را وداع گفت. به گزارش شبکه اجتهاد، در هنگامه شنیدن اخبار بد و فقدان‌های نا‌بهنگام و غریبانه خبر درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر داود فیرحی، استاد دانشگاه و نویسنده و پژوهشگر حوزه اندیشه سیاسی داغ دیگری بر دل دوستداران علم و فرهنگ گذاشت. زنده‌یاد فیرحی در ۱۳۴۳ در زنجان به دنیا آمد. وی مقدمات دروس حوزوی را بین ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۵ …

سی‌ونهمین نشست تخصصی «فقه سلامت» از سوی هیئت اندیشه‌ورز دین، سلامت و سبک زندگی حوزه علمیه خراسان با موضوع «مراحل رشد و تکوین جنین از نگاه متون دینی و دانش جدید» با حضور آیت‌الله مهدی مروارید، استاد خارج فقه سلامت و ارائه دکتر سید محمدرضا طباطبایی، متخصص سلول شناسی به صورت وبینار برگزار شد. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام سید مسعود مرتضوی در ابتدای این نشست با اشاره به اهتمام بزرگان حوزه علمیه خراسان به مباحث جدید و نوظهور، گفت: از سال تحصیلی گذشته چهار درس خارج فقه سلامت در این حوزه مبارکه آغاز شد منشأ آثار و برکات علمی فراوانی …

استاد علیرضا اعرافی معتقد است هنوز ما حق شهید صدر را ادا نکرده‌ایم و خیلی از محورهایی که ایشان برنامه‌ریزی کرده بود، هنوز شناخته نشده است. باید گفت که شخصیت ایشان در حوادث و وقایع پشت‌ابرها و غبارها رفت و از این عدم شناخت ایشان، حوزه ایران و عراق خسارت می‌بیند. اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله علیرضا اعرافی در دیدار اعضای پژوهشگاه شهید صدر و عوامل سازنده مستند «آغازگر یک پایان» پیرامون شهید صدر که در دفتر مدیر حوزه‌های علمیه در قم برگزار شد، ضمن ابراز خرسندی از فعالیت‌های صورت گرفته، به تشریح ابعاد شخصیتی عالم مجاهد شهید صدر(ره) و لزوم …

سرپرست دبیری میز کار تخصصی توانمندسازی و توسعه علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم از طراحی الگوی بومی پایش علم فقه در قطب‌های فکری و فرهنگی این دفتر خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدرضی آصف آگاه (اشکوری) در گفت‌وگویی اظهار داشت: یکی از کارهای مهمی که میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی انجام داده، پروژه پایش است که ذیل آن، سه قرارداد مهم با عنوان‌های «ظرفیت شناسی مراکز فقهی مهم»، «طراحی چارچوب مفهومی و مدل اجرایی پایش علوم اسلامی» و «لیست مراکز فقهی مهم ایران و جهان» است. وی گفت: ناظر این پروژه، حجت‌الاسلام والمسلمین …

شبکه اجتهاد: درباره تکفیر در میان فرق و مذاهب اسلامی حرف و سخن بسیار است. در اینکه در طول تاریخ عده‌‌ای از علماء و فقهاء و دانشمندان و یا مذاهب فکری و دینی وابسته به سنت‌‌‌های اسلامی از سوی مخالفاشان تکفیر شده‌‌‌‌اند البته جای تردید ندارد. در سایر ادیان هم انواعی از تکفیر همیشه وجود داشته است. در اسلام به دلیل اینکه نهادی رسمی که متولی دین باشد وجود ندارد و در واقع اعتقاد و یا عمل به اسلام و احکامش مستلزم اعتقاد به هیچ نهادی رسمی همانند کلیسا نیست طبعاً هیچ نهادی نمی‌تواند کسی را خارج از ایمان قلمداد …

شبکه اجتهاد: استاد محمدمهدی شب زنده‌دار، عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه قم استفاده از امکانات جدید چون هوش مصنوعی را مقدمه واجب تفقه در دین می‌داند.

آنچه در بحث فقه تمدنی بیان می‌شود ابداً ساختارشکنی ندارد بلکه فقاهت موجود را ضروری و حیاتی می‌داند و برای رسیدن به استنباط در مقیاس تمدنی بسته‌های تکمیلی تعریف می­کند؛ و این هم بدین معنا نیست که فقاهت کنونی ناقص است بلکه به‌­واسطه مطرح شدن مساله مستحدثی با عنوان «چگونگی تمدن­‌سازی» که مقیاس آن و فروعاتش صِرفا در مقیاس تکلیفی فردی و جمعی نیست بلکه علاوه بر استنباط احکام تکلیفیِ مرتبط با مکلفین، نیاز به استنباط ساختارها و فرآیندها دارد که فارغ از مصادیق مکلفین، برای افعال آنها جهت­‌سازی می­‌کند، نیاز به استظهار حجیت­‌دار فرآیندها از ادله است و می‌­توان …

مرحوم ‌‌آیت‌الله خوئی که مدرسه‌‏اش، مدرسه حاکمی است، در اویل عمر علمی خود، قاعده عدل و انصاف را می‌‏پذیرد ولی در اواخر، آن را انکار می‏‌کند! ایشان هر چه به اواخر عمر خود نزدیک شده، به جریان حدیث‌گرایی نزدیک شده است، در اواخر عمر خود با صراحت قاعده عدل و انصاف را رد می‏‌کند. یا وقتی از «قاعده ضمان» بحث می‏‌کند، می‏‌گوید: قاعده ضمان به تسبیب، بر خلاف اجماع فقها است، ما دلیلی بر آن نداریم. این تفکر یک تفکر حدیث‌‏گرایی است. می‏‌فرماید مواردی هم که در روایات آمده، فقط بر همان موارد اکتفا می‌‏شود. در مبانی تکمله المنهاج بحث …

اختصاصی شبکه اجتهاد: جزئی‌نگری یا بخشی‌نگری یکی از آفت‌ها یا آسیب‌های مطالعات دین‌پژوهی قلمداد می‌شود که هم ساحت‌ و صورت‌های گوناگونی به خود می‌گیرد و هم ابتلاء و استفاده (خودآگاه و ناخودآگاه) از آن بسیار رونق دارد. گاه، جزئی‌نگری (در مقابل کلّی‌نگری) می‌تواند به معنای عدم توجه و یا حذف و یا پررنگ کردن بخشی از یک کلّ و مجموعه‌ به هم پیوسته (برخوردار از مؤلفه‌های گوناگونی) باشد. کمترین آفت جزئی‌نگری در مطالعات دین‌پژوهی آن است که نگاه واقع‌گرایانه به یک حقیقت دینی یا یک کلّ و مجموعه دینی نداشته و در نتیجه، به شناخت درست و جامعی از آن …

قانون مدنی ایران به‌جز یک قسمت محدود از آن، عیناً برگرفته‌شده از متن شرایع الاسلام محقق یا تبصره علامه یا متن اللمعه‌الدمشقیه شهید اول است. این را کسی می‌فهمد که آگاهی عمیق در حوزه فقه داشته باشد. به نظر من، خداوند نمی‌آمرزد آن‌کسانی که در دانشکده حقوق رنگ و بوی فقه را کم کنند و قلمروی فقه را کاهش بدهند. این نکته راهم باید یادآوری کنم که حتی چندی قبل، می‌خواستند درس فقه را اختیاری کنند که من به میدان آمدم. امروز محال است در ایران به کسی حقوقدان بگوییم بدون این‌که فقه درستی خوانده باشد شبکه اجتهاد: استاد سید …

رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب با تأکید بر اینکه تلاش دشمنان و سرسپردگی حاکمان کشورهای اسلامی به استکبار مانع اصلی وحدت مسلمین است، گفت: البته تقریب مذاهب قطره قطره ایجاد می‌شود، ولی برخی با یک سخنرانی در منبر و یک مداحی نسنجیده و نوشتن یک مطلب نادرست همه را به یکباره هدر می‌دهند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالحسن نواب، رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب، در گفت‌وگو با ایکنا، با بیان اینکه در قرآن کریم ۵ آیه وجود دارد که با صراحت به بحث وحدت و عواقب و پیامدهای ناشایست تفرقه اشاره دارد، گفت: آیه ۱۰۳ آل عمران «وَاعْتَصِمُوا …

دوفصلنامه‌علمی تخصصی «مصباح الفقاهه» به صاحب امتیازی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان فراخوان مقاله داد. به گزارش شبکه اجتهاد، در راستای گام‌های تحولی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان و با عنایت به تأکیدات مدیر این حوزه در خصوص لزوم تحوّل‌آفرینی در فعالیت‌های پژوهشی، نشریه «مصباح الفقاهه» در تاریخ ۹۸/۰۵/۲۸ موفق به دریافت پروانه انتشار به شماره ۸۵۶۵۱ از معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شد. بنابر این گزارش، نشریه به زبان فارسی، با رتبه علمی‌تخصصی، گستره نشر و توزیع سراسری و با ترتیب انتشار «دوفصلنامه» فعالیت خود را آغاز نموده و آماده دریافت مقالات علمی است. …