شبکه اجتهاد: استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در این گفتار به تبیین سه قسم از اجتهاد چون: اجتهاد تبیینی، اجتهاد تطبیقی و اجتهاد تنظیمی میپردازد که برگرفته از درس خارج این عضو جامعه مدرسین میباشد. ۱- اجتهاد تبیینی: این قسم از اجتهاد متکفل بیان احکامالله واقعیه است و اگر تزاحمی بین احکام واقعیه و ظاهریه رخ دهد، …
Read More »آخرین اخبار
شریعت از دیدگاه فلسفی علامه طباطبایی/ احمد مبلغی
شبکه اجتهاد: فلسفه شریعت علمی است که باید تأسیس شود، زیرا عمیقترین و بزرگترین تأثیرات را به همراه دارد. این علم آثار خود را بر فقه، اصول و فلسفه فقه و اصول میگذارد و نگرشهای عمیقی در ارتباط با شریعت به وجود میآورد. همچنین، معنای حکمت را در هر دلالت تجسم میبخشد و فهمی جامع ارائه میدهد که تفکر جامعه …
Read More »ادلۀ فقهی استکبار ستیزی
در اثر حاضر تلاش شده است تا با رجوع به آیات قرآن کریم و روایات معصومین علیهمالسلام، ادلۀ فقهی استکبارستیزی، در قالب قواعد فقهی متعدد همچون: قاعده اصاله عدم ولایه احد علی احد، قاعده وجوب تحکیم شرع الله، قاعده وجوب الاجتناب عن الطاغوت و الکفر بها، قاعده نفی سبیل و قاعده تبلیغ، مورد بحث قرار داده شود. نویسنده در پایان …
Read More »ابراز تأسف آیتالله سیستانی از ناتوانی جامعه جهانی در متوقف کردن فاجعه لبنان و غزه
آیتالله سیستانی ضمن ابراز تاسف از فاجعه لبنان و غزه و تأسف از ناتوانی جامعه جهانی در مقابله با آن، موضوع آمادهسازی برنامههای علمی و عملی برای اداره عراق بر اساس اصل شایستگی و پاکدستی در تصدی مسئولیتها و جلوگیری از جنبههای مختلف دخالت خارجی در این کشور را مطرح نمودند. به گزارش شبکه اجتهاد، این تصریحات در پیش از …
Read More »حکمرانی فقهی و چالش «دولت مدرن»
شبکه اجتهاد: یکی از شان نزول طرح بحث حکمرانی این بود که دانشمندان رشتههای مختلف بویزه علوم سیاسی متوجه شدند که دولت مدرن بیش از حد سنگین شده و نمیتواند به حل مشکلات بپردازد و این سبب نارضایتی مردم در سطوح مختلف میشود لذا به این بحث روی آوردند که بار دولت را باید سبک کرد و این از رهگذر …
Read More »دلیل بسط ید در تعزیرات حکومتی
استاد حبیبیتبار با توجه به این نکته که حفظ حکومت اسلامی از اوجب واجبات است و بسیاری از احکام تحت حکومت اسلامی جریان پیدا میکند، دلیل بسط ید در تعزیرات حکومتی را همین نکته دانست و گفت: مجازتهای جرائم مواد مخدر «از جمله سالب حیات» از باب تعزیرات حکومتی است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد جواد حبیبیتبار در نشست علمی …
Read More »فراخوان مسابقهای با محوریت «فقه اقتصاد» در نجف اشرف + ۱۵۷ عنوان پیشنهادی
مرکز تألیف، اسناد و نشر نجف اشرف در حال برگزاری مسابقه فقهی با محوریت «فقه اقتصاد» در نیم سال اول سال ۲۰۲۴ میلادی به همراه اهدای جوائز ارزنده به برگزیدگان برتر میباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، با توجه به موفقیت این مرکز در اولین دوره مسابقه فقه تخصصی با محوریت «فقه سیاسی» و شرکت تعداد زیادی از حوزههای علمیه با …
Read More »تحول جدی در حوزههای علوم اسلامی بدون توانمندی اجتهادی امکانپذیر نیست/ مهاجرت از حوزه خراسان باید معکوس شود
تولیت آستان قدس رضوی با بیان اینکه مهاجرت از حوزه خراسان باید معکوس شود، به اهمیت مسئلۀ فقه و اصول پرداخت و این دو دانش را اساس کار حوزوی معرفی نمود. ایشان خاطر نشان کرد که طلاب حوزههای علمیه در هر رشتهای از رشتههای علوم اسلامی که بخواهند تخصص پیدا کنند باید با فرایند استنباط و اجتهاد آشنا بوده و …
Read More »انتشار جلد دوم تقریرات دروس فقهی (کتاب الخمس) آیتالله مرتضوی
مجلد دوم کتاب دروس فقهی (کتاب الخمس) از مجموعه تقریرات خارج آیتالله سیدحسن مرتضوی به همت حجتالاسلام سید محسن مرتضوی در ۷۶۷ صفحه توسط انتشارات بوستان کتاب به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این اثر برگرفته از مجموعه دروس خارج فقه آیتالله سیدحسن مرتضوی میباشد که به صورت موضوعی و گزینشی از مجموعه تقریرات ایشان در بیش …
Read More »مبانی حمایت و حفاظت از سنتهای حوزوی
اولین نشست از سلسله نشستهای علمی ترویجی سنتهای کارآمد با ارائه دکتر محمود حکمتنیا عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در موسسه علمی پژوهشی کلامنا با حضور جمعی از نخبگان واساتید این حوزه برگزار گردید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد حکمتنیا با اشاره به اینکه سنتهای اصیل حوزوی به مثابه میراث فرهنگی که حافظه جمعی حوزههای علمیه است …
Read More »جواز عفو مشروط در قتل عمد
با توجه به بررسی ادله حاصل آمد که عفو مشروط که در جامعه کنونی چهبسا مانع اجرای بسیاری از موارد قصاص شود مشروع است. اما بدین صورت که قاتل خود یا فرد ثالثی را باید مامور کند تا عضوی از اعضای او را قطع کند و سپس اولیای مقتول او را عفو کنند و اولیای مقتول خود نمیتوانند عهدهدار این …
Read More »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه جمادی الاولی ۱۴۴۶ قمری در ایران
اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … …
Read More »نظریه انتخاب و انتصاب و رویکرد امام خمینی (ره)
امام خمینی(ره) با اینکه طرفدار نظریه انتصاب بود ولی قرائت جدیدی را از این نظریه ارائه داد که مطابق قرائت ایشان، نقش مردم در تاسیس حکومت اسلامی بسیار فراتر از آن چیزی است که طرفداران قرائت رایج مانند مرحوم آیتالله مومن و آیتالله مصباح میگویند. قرائت مرحوم امام خمینی(ره) از نظریه انتصاب مبتنی بر تفکیک بین دو مقام یا دو …
Read More »مردمسالاری دینی؛ بازخوانی، بسط و تکمیل
کتاب «مردمسالاری دینی؛ بازخوانی، بسط و تکمیل» شامل دیدگاههای ۱۲ نفر از اساتید علوم سیاسی و جامعهشناسی در ۲۱۷ صفحه و با قیمت ۱۸۰ هزار تومان توسط انتشارات مرکز پژوهشهای علوم انسانی اسلامی صدرا منتشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مردمسالاری دینی، مهمترین نظریه با دکترین پایه در اسلام سیاسی معاصر محسوب میشود که با پیروزی انقلاب اسلامی و …
Read More »نقدی بر بخشی از کتاب «بازخوانی فقهی امر به معروف و نهی از منکر» استاد محقق داماد
حجتالاسلام والمسلمین محمّدرضا فاضل کاشانی استاد دروس خارج حوزه علمیه قم و عضو مجمع عمومی جامعه مدرسین به سخنان استاد سیدمصطفی محقق داماد در رابطه با کتاب «بازخوانی امر به معروف و نهی از منکر» نقدی بدین شرح نوشته است که در ادامه میخوانید. شبکه اجتهاد: قطعهای از سخنان جناب آقای دکتر سیدمصطفی محقق داماد را در فضای مجازی دیدم …
Read More »تذکرات و هشدار مراجع به پزشکیان چه بود؟
رئیسجمهور در سفری یک روزه به شهر قم، ضمن زیارت حرم مطهر حضرت معصومه (س) با علما و مراجع عظام تقلید دیدار و گفتگو کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دکتر مسعود پزشکیان در اولین سفر خود به استان قم بعد از تصدی ریاست جمهوری در بدو ورود، به زیارت حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه (س) رفت و به علمای مدفون …
Read More »تفسیری تازه از نواندیشی دینی/ رضا غلامی
شبکه اجتهاد: نواندیشی دینی یا اصلاحگری دینی، اصطلاحی است که در تاریخ معاصر و جدی شدن رویارویی دین و مدرنیسم رواج یافته است. هرچند نواندیشان دینی از طیفهای فکری مختلفی بودهاند و متناسب با زمینههای تاریخی حیات خود و نیز ویژگیهای شخصیتیشان، اهداف و اغراض یکسانی نداشتهاند، اما نسبت به آنها در بخش عمده بدنه جامعه دینداران سنتی به ویژه …
Read More »نیازمند فناوریهایی برای کاربردیسازی علوم اسلامی هستیم/ فربهشدن کتابهای فقهی و اخلاقی جامعه را اخلاقی نمیکند
ما مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات داریم ولی صرفاً این پاسخها جامعه را دینیتر نخواهد کرد و به نیازها جواب نمیدهد؛ اگر رساله عملیه به ۳ جلد هم افزوده شود یا کتب اخلاقی مفصلتر را درس بدهیم، باز جامعه اخلاقیتر نخواهد شد. لزوماً از فربهشدن کتب فقهی، جامعه عاملتر و آگاهتر به احکام ایجاد نخواهد شد یا لزوماً با تصحیح …
Read More »فقه اخلاق و عرصههای نوپدید ناظر به قرآن
شبکه اجتهاد: تفقه در دین ریشه اصلی فقاهت در فضای دینی است که چند عنصر معنایی در آن هست؛ اول فقه که با فهم فرق دارد یعنی فقه به فهمی گفته میشود که بر اثر تامل به دست میآید و انسان با اندیشه به فهمی فراتر از فهم سطحی میرسد. تفقه در جایی است که میتوانیم لباس فقه را بر …
Read More »اخلاق چگونه میتواند در دستگاه استنباطی تأثیر داشته باشد؟/ چهار رویکرد
شبکه اجتهاد: نسبت فقه و اخلاق از مباحث پیچیده و غامضی است که ضرورت آن روزبهروز با چالشها و مسائل اجتماعی روشنتر میشود و اخلاق را به مسئله اصلی تبدیل میکند. طبق روایت معروف که هدف دین شمرده شده است، سختی مسئله را دوچندان میکند که برای بررسی آن باید سه عنوان کلی فلسفه دین، فلسفه شریعت و فلسفه فقه …
Read More »بررسی مانعیت احتمال ارتکاز عام از اخذ به ظهور اولیه
یکی از سوالاتی که ذهن کسی که با روایات اهلبیت (علیهمالسلام) مواجه است را به خود مشغول میکند این است که فضای عمومی صدور روایت تا چه اندازه میتواند درفهم فعلی ما نسبت به روایت اثر بگذارد. آیا باید فارغ از فضای عمومی صدور حدیث و صرفا با توجه به قواعد متنی فهم متن حدیث، مراد نهایی متکلم را جستجو …
Read More »دیدگاههای حدیثی علامه طباطبایی
مهمترین دیدگاه علامه طباطبایی در زمینه روایات، نظریهای است که ایشان در باره نقش روایات در تفسیر ارائه کرده و بر اساس آن معتقد است که قرآن در تفسیر خود به استثنای آیات الاحکام، آیات القصص و آیات المعاد، بینیاز از روایات است و روایات تنها روش بهره جستن از قرآن و چگونگی استناد به آیات برای تفسیر سایر آیات …
Read More »اندیشهسازی، انگیزهسازی و رفتارسازی، ابعاد جهاد با رژیم صهیونیستی
اولین نشست هماندیشی اساتید دروس خارج حوزه علمیه مشهد و برخی تشکلهای حوزوی با موضوع: «تحولات اخیر لبنان و ابعاد جهاد با رژیم صهیونیستی و تحلیل پیام مقام معظم رهبری» به میزبانی و همت مؤسسه علمی، پژوهشی و فرهنگی میراث فقاهت خراسان برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این نشست اساتید و حججاسلاموالمسلمین غلامرضا باقریکیا، مهدی زمانی، مجتبی الهی …
Read More »اجازه نخواهیم داد عدهای در حوزه علمیه از وجود کشور مستقل اسرائیل سخن بگویند
آیتالله نوری همدانی گفت: اجازه نخواهیم داد در این شرایط سخت لبنان و فلسطین، که صهیونیستها روزانه هزاران زن وکودک را بکشند و آواره کنند و خانه و زندگی آنان را غصب نمایند و بعد در حوزه علمیه عدهای از وجود یک کشور مستقل با این سابقه سخن بگویند، اینکه امام با اسرائیل مخالفت کرد فقط برای یک کشور خاص …
Read More »فعالسازی مقاصد در فقه الاجتماع با نظریه علامه طباطبایی
شبکه اجتهاد: در مسیر فعالسازی مقاصد شریعت، نیازی جدى به برونرفت از چارچوبهای سنتی و گامنهادن در فضایی تخصصیتر، که با پیچیدگیهای عصر حاضر همخوانی داشته باشد، حس میشود. این دگرگونی نیازمند تمرکزی ویژه بر وارد ساختن مقاصد شریعت در فقه اجتماع است. فقه اجتماع فقهی تخصصی است که به احکام شرعی مربوط به زیربناهای اجتماعی، از جمله کنشگری اجتماعی، …
Read More »حوزه نقش خودش را در زمینه حکمرانی اسلامی ایفا نمیکند/ الآن کشور با علوم انسانی اداره میشود؛ نه با فقه/ مأموریت جدید روحانیت، تئوری حکمرانی اسلامی و نیروسازی برای آن
استاد میرباقری مأموریت جدید روحانیت را تبیین تئوری حکمرانی اسلامی و نیروسازی برای آن عنوان کرد و ابراز داشت: امام با فقاهت خودش انقلاب کرد و با کمک تعدادی از فقها نظامسازی کرد؛ ولی مدل حکمرانی اسلامی را باید حوزه به عهده میگرفت که این کار انجام نشد، حوزه نقش خودش را در زمینه حکمرانی اسلامی ایفا نمیکند. به گزارش …
Read More »بحث انفال باید بهصورت جدی در حوزهها بررسی شود/ حوزههای علمیه تنها به حدود ۲۵ درصد از علوم اسلامی پرداختهاند
آیتالله جوادی آملی در سخنانی خاطرنشان کرد: بحث انفال باید بهصورت جدی در حوزهها مورد بررسی قرار گیرد. این مسئله، یکی از مهمترین مسائل اسلامی است که باید روشن شود، حوزهها باید به این مسئله بپردازند و تحقیقات میدانی انجام دهند تا بتوانند پاسخ روشنی ارائه دهند، انفال متعلق به امام زمان (عج) است و باید مشخص شود که چه …
Read More »در صفآرایی امروز جبهه مقاومت و جبهه شرارت، پیروزی متعلق به جبهه مقاومت است/ مجاهدت مقاومت و بزرگانی همچون نصرالله و سنوار سرنوشت منطقه را تغییر داد
رهبر معظم انقلاب اسلامی ظهر امروز در دیدار دستاندرکاران برگزاری کنگره ۱۵ هزار شهید استان فارس، حوادث منطقه و ایستادگی و مجاهدت مقاومت را باعث تغییر در سرنوشت و تاریخ منطقه خواندند و با تأکید بر شکست رژیم صهیونیستی در نابود کردن مقاومت با وجود کشتار بیش از ۵۰ هزار انسان بیگناه، شکست بزرگتر را رسوایی فرهنگ و تمدن و …
Read More »چرا امامان شیعه (ع) کتابی جامع در فقه تألیف نکردند؟/ محمدباقر ملکیان
شبکه اجتهاد: هرچند در کتب روائی و رجال، تألیف کتب و رسائل متعددی به ائمه (ع) نسبت داده شده است، مثل کتاب «السنن والقضایا والأحکام» که در رجال نجاشی به امیرالمؤمنین (ع) نسبت داده شده، یا «رساله اهوازیه» امام صادق (ع)، یا رسالهای که بنابر گزارش کلینی، امام صادق (ع) آن را برای اصحابشان نگاشتند. و دهها نمونه دیگر که …
Read More »«افساد» و اثر آن در تحریم آثار هنری/ علی رحمانی
شبکه اجتهاد: بهکارگیری «افساد» صرفاً اختصاص به فقه هنر ندارد بلکه در سایر ابواب فقهی نیز برای بیان حرمت یا مرجوحیت یک فعل به کار میرود؛ اما قطعاً یکی از پرکاربردترین ابواب فقهی برای این دلیل، فقه هنر است. حجتالاسلام والمسلمین علی رحمانی، در این یادداشت، تلاش داشته تا ابعاد گوناگون این دلیل کمتر پرداخته شده فقهی را واکاوی کرده …
Read More »