آخرین اخبار

شبکه اجتهاد: امروزه در حوزه‌های علمیه، اجتهاد در یکی از قلل رفیع ودست نایافتنی مرجعیت قرار دارد. اوحدی از علما هم شاید به سختی بتواند به این قله صعود نماید، البته بگذریم از کسانی که به سبب جهت گیری‌های سیاسیشان، آنان را آیت‌الله می‌نامند (به نظر می‌رسد این عنوان مشیر به مجتهد بودن آن شخص باشد) یا به راحتی در مراکزی نفوذ می‌کنند که شرط ورود به آن جا، اجتهاد می‌باشد. اما در موارد دیگر یعنی بین بزرگان وصاحب نظران حوزه، به سختی موصوفی به این صفت متصف می‌گردد و کسی به راحتی نمی‌تواند یا نمی‌خواهد یا نمی‌گذارند که به …

مهدوی زادگان گفت: باید مشروطیت را رویداد طبیعی دگرگون خواهی تلقی کرد. زیرا عوامل و شرایط تجربه زیسته جهان معاصر برای تحقق تغییرات مدرن در سراسر جهان و از جمله در ایران، کم وبیش، هموار و سازگار بوده است. جامعه ایرانی مانند دیگر جوامع، خواسته یا نا خواسته، گریزی از تجربه مدرنیته نداشت. از این رو، گرچه مشروطیت یک نهضت تحول خواه بود ولی انقلاب نبود. زیرا در تحقق آن به چیزی فراتر از ضرورت طبیعی نیاز نبود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «انقلاب اسلامی ایران در آستانه دهه پنجم» روز گذشته در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار …

حضور روحانیون در عرصه‌های سیاسی و حاکمیت آن زمانی مشکل‌زا خواهد شد که میان روحانیت و رسالت اجتماعی‌اش شکاف اندازد. همچنان که دریافت بودجه‌های دولتی، اگر منجر به چشم‌پوشی از ایرادات موجود و لب بستن از انتقادات سازنده گردد، مخرب و آسیب‌زا خواهد بود. شبکه اجتهاد: هنگامی‌ که مرحوم شیخ انصاری(ره) فتاوایش پیرامون دایره اختیارات ولی فقیه را، تنها به گستره چند صفحه از کتاب مکاسب، طرح و بسط می‌‌نمود، شاید کمتر کسی گمان می‌‌کرد که یک صده بعد، این موضوع به یکی از چالش‌‌انگیزترین سوژه‌‌ها در حلقات بحثی فقها تبدیل شود. چالشی که دهه‌‌های پیاپی به‌‌طول انجامید و درپی …

ازدوج «مسیار»، زاییده فتوا بی اساس مفتیان وهابی، اینک به معضلی برای خانواده‌های سعودی و شایع‌ترین پرونده دادگاه‌های خانواده تبدیل شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، اصلاحات فرهنگی «محمد بن سلمان» موجب شده است که مردم عربستان در سایه تحولات شرعی و سیاسی بی سابقه در تاریخ این کشور، نسبت به شیوع طلاق انتقاد کنند. در راستای اجرای اصلاحات مذکور، قانون جدیدی وضع شده است که طبق آن زنان سعودی از طلاق خود به وسیله پیامک مطلع می‌شوند. پیش از این شوهران می‌توانستند از همسرانشان طلاق بگیرند و به آنها خبر ندهند. این در حالی است که ازدواج مسیار به …

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی تهران گفت: مردم یک‌چیزی را دوست دارند و آن اقرار به اشتباه است، آن چیزی که باعث تنزل می‌شود این است که روحانیت حاضر به اقرار اشتباه خود نباشد. اگر از کاندیدی حمایت کردیم که بعداً متوجه شدیم حمایت از وی اشتباه بوده است باید به مردم بگوییم که اشتباه کردیم و ما معصوم نیستیم. اگر روحانیت پای این اشتباه می‌ایستاد مردم بیشتر دوستش می‌داشتند. اختصاصی شبکه اجتهاد: حوزه‏‌های علمیه از هزار و اندی سال پیش تا امروز فکر دینی مردم را هدایت و دین را حفظ کردند. این حوزه‌ها البته همواره در مسائل سیاسی زمان …

اختصاصی شبکه اجتهاد: چهلمین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی، فرصت مناسبی برای واکاوی نقش جدیدی است که از چهل سال پیش به عهده روحانیت شیعی گذاشته شده است. روحانیتی که پیش از این، همواره در قامت منتقد حکومت مطرح بود، این بار در قامت حاکم و مسوول اداره کشور، به میدان آمده است. به همین بهانه، با حجت‌الاسلام‌ والمسلمین دکتر سید محمود مرویان حسینی، مدیرعامل بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی گفتگو کردیم. او که علاوه بر فعالیتهای تبلیغی و پژوهشی، سالهاست که در زمره مسؤولین فرهنگی کشور نیز به شمار می‌آید، در این گفتگو، از نقش روحانیت در پیروزی انقلاب و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: بهمن ۱۳۵۷، فصلی نو را برای حوزه علمیه ایران رقم زد. این حوزه که در شکل‌گیری حکومت اسلامی نقشی اساسی داشته است، همواره سعی بر این دارد که ولایت خویش را بر این فرزندِ پرحاشیه حفظ کند. او نمی­تواند نسبت به مولودِ دیرهنگام خویش بی‌تفاوت باشد و این امری طبیعی است. حکومتی اسلامی که شاید آرزوی بسیاری از فقیهان عصر غیبت بود، ایجاد شده است و حوزویان نباید شتری را که دیده اند، نادیده پندارند. جدی‌­ترین انتقادی که می‌­توان به حوزه­‌ی بی‌­تفاوت به حاکمیت موجود در ایران وارد ساخت (حوزه‌­ی غیر انقلابی و ضد انقلاب)، این است …

حجت‌الاسلام والمسلمین لونی گفت: فقه شیعه بسیار غنی است و تلاش علمای بسیار برجسته در طول تاریخ بر پایه وحی و سنت بوده است. اگر این فقه را که قابلیت در عرصه‌های مختلف دارد، پاسخ‌گو نکنیم و در چند موضوع خاص فقه را زندانی کنیم، در واقع ظلم به فقه کرده‌ایم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین علی لونی الیگودرزی، با اشاره به راه اندازی کرسی‌های فقه جدید در حوز گفت: اگر بگویم این کار ضرورت داشته، بسیار کار خوبی است که انجام گرفته و برای کار آمد کردن فقه در عرصه‌های مختلف لازم است کرسی‌های فقه جدید برگزار شود. …

رهبر انقلاب تأکید بر جامعه اسلامی به وسیله دولت اسلامی قبل از اصل گفتمان علمی انقلاب دارند. امیدواریم نظریه دولت اسلامی و جامعه اسلامی و نظریه‌های مورد نیاز برای تمدن سازی در مراکز علمی ارائه و تولید شود و مراکز علمی می‌توانند این کار سترگ را انجام دهند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین نجف لک‌زایی در مراسم افتتاحیه نمایشگاه تخصصی گفتمان انقلاب اسلامی در سالن همایش‌های دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد، گفت: الان نقطه‌های درخشانی در ساحت علمی در مراکز حوزوی داریم و زمانی اثرگذار می‌شود که به هم متصل شوند و جریان‌های علمی را میسر …

عضو مجلس خبرگان رهبری و فقیه ناظر بر امور حلال سازمان استاندارد ایران گفت: به زودی شورای مشورتی حلال جهت دریافت دیدگاه‌های رهبر معظم انقلاب اسلامی، مراجع عظام تقلید و بررسی فقهی و انسجام بخشی موضوعات حلال به صورت اطمینان‌بخش، در قم تشکیل خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از روابط عمومی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در نشست بررسی درخواست برخی کشورهای جهان جهت همکاری در صنعت حلال بیان کرد: مجموعه استاندارد ایران با دلسوزی و حساسیت تمام کارها را دنبال و به دنبال ایجاد انسجام و تسهیل امور در این زمینه هستند. وی …

عضو شورای فقهی بانک مرکزی ضمن اشاره به حرمت راه‌های فرار از ربا در اندیشه حضرت امام خمینی(ره) اظهار کرد: ایشان درباره بانکداری متعارف که براساس ربا عمل می‌کند، نگاه مثبتی نداشتند و اصرار می‌کردند که باید شبهه ربا از بانک‌های ایران زدوده شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حسن نظری، عضو شورای فقهی بانک مرکزی، به بیان نکاتی درباره اندیشه‌های اقتصادی حضرت امام خمینی(ره) در زمینه ربا و بانکداری اسلامی پرداخت و به ایکنا گفت: یکی از مهم‌ترین مسائل قابل توجه در اندیشه اقتصادی بنیانگذار انقلاب اسلامی این است که ایشان در در کتاب‌های فقه استدلالی خود از …

پاپ فرانسیس نخستین پاپ است که طی روزهای پیش‌رو از عربستان دیدار خواهد کرد و دیدار او از ابوظبی با هدف “ترویج صلح” در حالی صورت می‌گیرد که یمن با جنگی خونین از سوی این دو متحد عربی روبه‌رو است. شبکه اجتهاد: محمد بن زائد آل نهیان، ولیعهد ابوظبی از پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان دعوت کرده که از امارات دیدار و در نشست بین‌المللی ادیان که به عنوان بخشی از برنامه امارات برای سال «تحمل» (انعطاف‌پذیری) برگزار می‌شود، شرکت کند. فرانسیس اما به دلیل نقش امارات در جنگ یمن به عنوان بخشی از ائتلاف عربستان علیه حوثی‌ها، برای این …

حجت‌الاسلام خادمی کوشا با اشاره به اهمیت ورود به عرصه بازی‌های رایانه‌ای گفت: به نظر بنده گاهی ساختن بازی واجب است و چه بسا جزء واجبات نظامیّه باشد. امروز نمی‌توان جلوی ترویج بازی‌های رایانه‌ای را گرفت و بچه‌ها را منع از بازی کرد بلکه راه مواجهه با آن، تولید محتوای درخور با رعایت مسائل اخلاقی، تربیتی، فلسفی، حکمی، زیباشناسی و … است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «بازی‌های رایانه‌ای در آینه فقه» با حضور و ارائه دکتر بهروز مینایی، استادیار دانشگاه علم و صنعت تهران و رئیس سابق بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای و حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی خادمی کوشا، استاد درس …

شبکه اجتهاد: حضرت آیت‌الله خامنه‌ای روز سوم دی‌ماه ۱۳۹۷ در دیدار مسئولان دفتر تبلیغات اسلامی مسائل مهمی پیرامون وظایف امروز حوزه‌ی علمیه‌ی قم و دفتر تبلیغات بیان کردند. از این‌رو، KHAMENEI.IR در گفتگو با حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه‌ی علمیه‌ی قم، فعالیت‌های دفتر تبلیغات اسلامی و مطالبات رهبر انقلاب اسلامی از حوزه‌ی علمیه‌ی قم را بررسی کرده است. شبکه‌سازی از مبلغین به کمک فضای مجازی و خطر سکولاریسم و انقلاب‌زُدایی در حوزه از جمله موضوعات خواندنی مطرح شده در این گفتگو است. دفتر تبلیغات اسلامی از چه زمانی تأسیس شده و مأموریت آن چیست؟ واعظی: …

پاسخ به مسائل مستحدثه به این معناست که جامعه راه خودش را می‌رود و ساختارها بر موازین دیگری شکل می‌گیرد و در دل این ساختارهای پدید آمده مسائل جدیدی مطرح می‌شود که این مسائل به حوزه‌ها عرضه می‌شود و حوزه‌ها به‌صورت کاملاً منفعل پاسخگوی این مسائل هستند. اختصاصی شبکه اجتهاد: در چهلمین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی، مناسب است تلاش حوزه های علمیه برای طراحی «فقه نظامات» به عنوان پشتوانه تئوریک حکومت اسلامی مورد واکاوی قرار گیرد. در این رابطه با حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمد حاج‌ابوالقاسم دولابی، مسئول پژوهشگاه فقه نظام، گفتگو کردیم. عضو مجلس خبرگان رهبری که ریاست مهمترین نهاد علمی در …

در اقشار دیگر جامعه، نمی‌شود گناه یک نفر، دو نفر، ده نفر را بر گردن همه انداخت. مثلاً فرض کنید یک یا چند پزشک، رشوه گرفتند و از قانون تخطی کرد. ما حق نداریم بگوییم همه پزشکان زیرمیزی می‌گیرند. یا اگر یک پلیس خطا کرد، حق نداریم بگوییم همه پلیس‌ها رشوه می‌گیرند. در مورد روحانیت هم همین‌طور است. بدعمل کردن برخی از آن‌ها را نباید به‌حساب همه نوشت. اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مباحث مهم در نظام جمهوری اسلامی، حضور روحانیون در مناصب مختلف سیاسی و فرهنگی است. بعضی معتقدند این امر، موجب کاهش محبوبیت روحانیت در میان مردم شده …

تعیین مصداق توسط مرجع تقلید، صلاح نیست؛ اما نسبت به افراد معمولی درجایی که احساس می‌کنند که سیاست‌بازی به معنای باطل آن نخواهد شد، وظیفه شرعی دارند که مطرح کنند. البته می‌توانند شرایط کلی نامزد اصلح را بیان کنند به‌گونه‌ای که ضمیر به آن مرجع برسد و اسم کسی را هم‌نبرد. لذا شرایط مختلف است. باید طبق شرایط آنچه مصلحت جامعه است، یک روحانی باید مردم را به سمت صحیح هدایت کند و اگر نشد، حداقل به وظیفه خود عمل کرده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: از مباحث مهمی که پس از انقلاب مطرح شده است، حضور یا عدم حضور روحانیون …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حوزه انقلابی، اصطلاح جدیدی است که چند از بیشتر از ورود آن به ادبیات حوزوی ایران نمی‌گذرد. بر همین اساس و به جهت روشن نبودنِ دقیق زوایای مختلف آن، تعاریف و بایسته‌های مختلفی برای آن بیان شده است. به نظر من اما، حوزه انقلابی، حوزه‌ای است که ۳۰ شاخصه زیر را داشته باشد: ۱- شرط تدریس در حوزه، انتشار حداقل یک مقاله در مجلات معتبر باشد. ۲- هیچ کمک هزینه تحصیلی «عمومی» و «همیشگی» وجود نداشته باشد و تمام کمک هزینه‌ها، به صورت بورسیه و در بازه زمانی محدود و با هدفگیری نخبگان صورت گیرد. ۳- به …

روایات طبی داریم ولی دانشی با شکل ‌نظام طبی نداریم؛ طب به معنای یک دانش، باید از نظام دانشی پیروی کند و در حوزه‌های مورد نیاز همچون مبانی، تعریف بیماری، شناخت بیماری ، درمان، داروسازی و …. موضع مشخص داشته باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: طب اسلامی اگرچه در سالهای اخیر، محل مناقشه موافقان و مخالفان بوده است اما صدور حکم بدوی پدر خودخوانده این دانش، موجب شلعه‌ورشدن دوباره آتش این اختلاف گردیده است. در این میان، یکی از مهم‌ترین متخصصانِ این عرصه، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین سید محمدکاظم طباطبایی، رئیس پژوهشکده علوم و معارف حدیث موسسه دارالحدیث قم است. او که تقریبا …

نشست‌ اقتراحی «منطق حقوقی مواجهه با مخالفین در دولت اسلامی» به همت موسسه مطالعات و تحقیقات فتوح اندیشه، با حضور اساتید و پژوهشگران فرهیخته دانشگاهی و حوزوی در ساختمان پردیس حکمت برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای این نشست حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد رهدار مدیر موسسه فتوح اندیشه، با اشاره به برخوردهایی که در گذشته با مخالفین صورت گرفته است، به تحلیل و نوع رفتار مواجهه با شخص مخالف در دولت اسلامی پرداخت. این استاد حوزه و دانشگاه افزود: «باید به انواع مخالفت‌ها دقت داشت؛ برخی وجهه اسلامی دارند اما دفعتاً ابراز مخالفت می‌کنند و برخی از اول …

در صورت شفاف‌سازی در روش قدم‌به‌قدمِ تولید و ارزیابی یک نظریه، می‌توان به جهشی در تولید نظریه‌ها و جهشی در اعتبارسنجی نظریه‌ها امیدوار بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کرسی علمی ترویجی «روش نظریه‌پردازی شبکه‌ای» به همت گروه منطق فهم دین پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر عبدالحمید واسطی و با حضور ناقدان حجت‌الاسلام والمسلمین دکترعلیرضا پیروزمند و حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا قائمی‌نیا و با دبیری دکتر حمید امیرچخماقی، ۱۵ بهمن ماه ۹۷ با حضور اساتید حوزه و دانشگاه، دانشجویان و دانش‌پژوهان در سالن فرهنگ پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی قم برگزار شد، در ادامه گزارش این …

معاون آموزشی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان گفت: عده‌ای می‌خواهند سکان‌داری نظام را از ولی‌فقیه بگیرند و لذا این سؤال را به صورت عام در رسانه‌ها مطرح می‌کنند که روحانیت را به سیاست چه. اختصاصی شبکه اجتهاد: از عمده‌ترین موضوعاتی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی مورد توجه رهبران فکری و سیاسی در مدیریت سیاسی کشور بوده است حضور روحانیون در مناصب سیاسی بوده است عده‌ای معتقدند که روحانیون به عنوان متخصصان دین هستند که نباید در مناصب سیاسی حضور داشته باشند و عده‌ای نیز معتقدند همان‌گونه که پیروزی انقلاب اسلامی بدون روحانیون امکان‌پذیر نبود این حضور اکنون نیز باید در …

شبکه اجتهاد: مرحوم آیت‌الله ‌سید محمود هاشمی شاهرودی از شخصیتهای برجسته و فقیهی بود که در حوزه علمیه نجف جزو شاگردان خاص شهید سیدمحمدباقر صدر و امام خمینی محسوب می‌شد. آن مرحوم پس از پیروزی انقلاب اسلامی به ایران می‌آید و در شهر قم کلاس درس خارج فقه برای طلاب برگزار می‌کند. در آستانه چهلمین روز درگذشت این فقیه عالی‌قدر، KHAMENEI.IR در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام ‌والمسلمین سیدمحمدعلی حسینی که یکی از شاگردان نزدیک آیت‌الله هاشمی شاهرودی بوده است، گوشه‌هایی از تراز علمی و ویژگی‌های جلسات درسی این استاد بزرگ حوزه علمیه را بررسی کرده است. در آستانه چهلمین روز درگذشت …

اگر کشور جمهوری اسلامی ایران از نظام مکتبی و فرهنگی خودش نتواند خوب دفاع کند و به جریان رفاه نسبی و به وجود آوردن طبقه متوسط اجتماعی و رفاه اقتصادی متمرکز بشود، این خطر جدی برای جمهوری اسلامی وجود دارد که از درون استحاله شود؛ یعنی اولویت نظام و مطالبات و نیازهای مردم از نیازهای فرهنگی و مکتبی به نیازهای مادی و اقتصادی و عمومی عوض بشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین جلسه از دوره دانش‌افزایی «ولایت‌فقیه» ویژه مدرسین علوم عقلی و فقه و اصول حوزه علمیه خراسان و مبلغان دینی، به همت دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی با حضور …

مسئول مرکز نخبگان و استعدادهای برتر حوزه علمیه خراسان گفت: این‌که بگوییم روحانی در مناصب سیاسی نباید حضور داشته باشد مانند این است که بگوییم پزشکان و یا یکی از قومیت‌ها در مناصب سیاسی حضور نداشته باشند به ویژه روحانیون بنا به اینکه تکلیف سنگینی را در حوزه دین بر عهده دارند. اختصاصی شبکه اجتهاد: «این‌طور نیست که آدم خوب کسی باشد که در کناری نشسته باشد و تسبیحی دست بگیرد و در مسجد ذکر بگوید. اگر انسان خوب این‌گونه بود حضرت رسول صلی‌الله علیه و آله و سلم و حضرت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) هم این کار را می‌کردند. ما ندیدیم …

حمیدرضا تمدن با اشاره به اینکه مدعیان طب اسلامی به حوزه تکوین و تشریع توجه نداشته و مواجه علمی و محققانه با روایات طبی ندارند، گفت: حق نداریم به استناد یک روایت نسخه ای عمومی را بچیپیم. اختصاصی شبکه اجتهاد: در سال‌های گذشته عده‌ای با نام متخصص «طب اسلامی» به درمان مردم پرداخته‌اند و ضمن نفی طب جدید و تمامی دستاوردهای بشری به استناد برخی روایات طبی داروها و شیوه‌های درمانی متفاوتی را به عنوان جایگزین پزشکی مدرن برای مراجعان خود توصیه و تجویز می‌کنند. برای بررسی این موضوع و تحلیل مبانی این اشخاص با حمید رضا تمدن،  پژوهشگر مطالعات …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مقارن با ورود به چهل و یکمین سال پیروزی انقلاب اسلامی، سی و هفت نفر از پژوهشگران حوزه تمدن نوین اسلامی با رهبر معظم انقلاب دیدار کردند. متن زیر چکیده سخنان ارائه شده در این جلسه با موضوع « فقه تمدنی، چیستی و چگونگی» است که مورد توجه و عنایت حضرت آیت‌الله خامنه‌ای قرار گرفت. فقه تمدنی، چیستی و چگونگی بحث در سه محور ارائه می‌شود: ۱- توضیح مساله، ۲- مدعا و فرضیه، ۳-استدلال در ضمن یک مثال ۱- توضیح مساله: (در عنوان، دو مفهوم اصلی داریم) تمدن و فقه مفهوم اول، تمدن هویت تمدن، زندگی در سیستم‌هاست، سیستم‌های کلانِ …

آیت‌الله جوادی آملی گفت: مدیران حوزه در مدیریت حوزه‌های علمیه راه سید مرتضی را طی کنند؛ او هم وقف را احیاء کرد و با وقف مال خود در راه علم، طلبه‌های با استعداد را حمایت کرد و هم جلوی نهال فروشی در حوزه را گرفت و نگذاشت که طلبه‌های با استعداد به کاری جز تحقیق و پژوهش مشغول شوند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در دیدار اعضای شورای طرح گفتمان علمی انقلاب اسلامی بیان داشت: توقعی که نظام اسلامی و خونهای پاک شهداء از حوزه علمیه دارند توقعی جهانی است؛ لذا  باید جهانی فکر کنید چراکه مکتب …

کتاب «فقه و جامعه» تألیف محمدباقر ربانی و محمدصادق ربانی، در دو بخش و در پنج فصل به «تعامل فقه و جامعه» و «نظام سازی در فقه اجتماعی» می‌پردازد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «فقه و جامعه» یک اثر پژوهشی در حوزه فقه اجتماعی است که شامل دو بخش است. در بخش اول به مفهوم شناسی، سیر تطور علم فقه (از فقه فردی تا فقه اجتماعی) و تعامل فقه و جامعه پرداخته شده است. بخش دوم کتاب دارای پنج فصل می‌‌باشد. در فصل اول چیستی فقه اجتماعی، بازخوانی اجتهاد و پیشینه فقه اجتماعی، روش شناسی فقه اجتماعی، تفاوت فقه فردی …

امروزه درس خارج‌های جدید به یک کلاس آزاد و خارج از متن تخصصی و بدون ضابطه، توسط برخی طلاب جوان و آشنا به علوم انسانی جدید آن هم در حد توضیح کلیات و سرفصل‌های علوم انسانی مدرن تقلیل یافته است. شبکه اجتهاد: اخیرا کلاس‌های متعدد و مختلفی در حوزه و خارج از حوزه، به صورت شخصی و یا سازماندهی شده، در سطوح مختلف علمی توسط مدرسان جوان حوزه و برخی روحانیون دارای تحصیلات جدید برگزار می‌شود و از عنوان درس خارج هم برای آن‌ها استفاده می‌شود. وجه مشترک همه این دروس اضافه کردن «فقه» به یک موضوع جدید و مدرن …