آخرین اخبار

شبکه اجتهاد: این سال‌ها با پایان یافتن ماه صفر جامعه‌ی مذهبی ما چالش تازه‌ای را تجربه می‌کند و آن این که سوگواری را به کناری نهاده و زندگی عادی خود را از سر بگیرد و یا به بهانه‌ی دهه‌ی نوظهورِ محسنیّه و یا عسکریّه جلسه‌های عزاداری را تا پایان روز هشتم ربیع ادامه دهد. این کِش و قوس قدری هم سیاسی شده است. هیئت‌های رسمی‌تر و یا در چارچوب نظام، ترجیح می‌دهند با پایان ماه صفر، عزاداری‌های محرم را خاتمه دهند. آنان معتقدند که برپایی سوگواری برای “حضرت محسن” یک بدعت نوپدید و کارِ تشیّع انگلیسی است و می‌تواند اختلافات …

حجت‌الاسلام والمسلمین حسنعلی علی‌اکبریان طی مقاله‌ای به نقد کتاب «بازاندیشی در آیین استنباط، نگاهی به سیر تاریخی اصول فقه و رویکردهای نوین مصالح – مقاصدجویانه و هرمنوتیکی» پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «بازاندیشی در آیین استنباط»» تألیف سیداحمد کاظمی موسوی، نگاهی به سیر تاریخی اصول فقه و رویکردهای نوین مصالح مقاصدجویانه و هرمنوتیکی است. در این کتاب بیان می‌شود که علم اصول ازجمله دانش‌های پرورش‌یافته در دامن ادبیات اسلامی است. هرچند ممکن است که این علم را مجموعه‌ای برگرفته و التقاط‌شده از سایر علوم بدانیم؛ ولی نمی‌توانیم ارزش والای آن را نادیده بگیریم. اینک علم اصول روشی است …

کتاب سیره معصومان علیهم السلام در فقرزدایی، درباره فقرزدایی در سیره معصومان علیهم السلام و راهکارهای آن بزرگواران برای زدودن فقر از جامعه از موضوعات مهمی است که شناخت آن برای جامعه ضروری می‌نماید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پدیده فقر به عنوان یکی از مهمترین بحران‌‌های اجتماعی، خود سبب پیدایش بحران‌‌های دیگر شده است و پیامدهای زیانبار فرهنگی، اجتماعی و سیاسی فراوانی را در پی دارد. از این رو جوامع بشری و ادیان و مذاهب مختلف همواره در پی یافتن راه حلی برای برون رفت از آن بوده‌اند و راهکارهایی برای مقابله با آن اندیشیده‌اند. از این رو، کتاب «سیره …

رئیس قوه قضائیه با تاکید بر ضرورت استفاده حداکثری قضات از ظرفیت‌های قانونی مربوط به مجازات‌های جایگزین حبس و سایر تاسیسات قانونی منجر به کاهش جمعیت زندان‌ها گفت: احکام زندان باید در چارچوب قانونی و در حدّ ضرورت و برای حفظ امنیت جامعه و امنیت کشور باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله صادق آملی لاریجانی در جلسه مسئولان عالی قضایی، با اشاره به ظرفیت‌های قانونی مربوط به مجازات‌های جایگزین حبس که در قالب یک بخشنامه نیز به قضات ابلاغ شده است، این قبیل مجازات‌ها و سایر تاسیسات قانونی منجر به کاهش جمعیت کیفری نظیر آزادی مشروط و تخفیف مجازات‌ها را …

جدیدترین استفتائات حضرت آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در مهر و آبان ماه ۹۷ پیرامون مسائل عبادات، معاملات و مسائل متفرقه منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، متن سؤال و جواب این ۲۳ استفتاء به نقل از دفتر مقام معظم رهبری به شرح زیر است. استفتائات مهر ماه خرید و فروش ارز و سکه و طلا س۱. اگر از طریق قانونی ارز یا طلا بخریم یا از قبل مقادیری ارز یا طلا داشته باشیم و با هدف حفظ ارزش سرمایه حتی در شرایط فعلی نسبت به نگهداری آن اقدام کنیم، آیا این کار اشکال شرعی دارد؟ ج. این …

یکی از مسایلی که چند سال است در اوایل ماه ربیع در تعدادی از محافل و مجالس مجازی و حقیقی محل بحث است، دهه‌ای به نام محسنیه است که برخی برای رونق‌بخشی به آن از مراجع هزینه می‌کنند. این در حالی که این انتساب ریشه درستی ندارد و حتی بسیاری از علما آسیب‌هایی را بر آن ذکر می‌کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، از سال ۹۲ در برخی محافل مداحی به ویژه در قم، تهران و مشهد سخن از گرفتن عزاداری برای حضرت محسن(ع) آن هم با عنوان هفته و دهه به میان آمد و نقل مجالس رسانه‌ای و خبری شد …

شبکه اجتهاد: بررسى سیره عملى حضرت امام خمینی در برخورد با مراجع و بزرگان معاصر خود چه در دوران تحصیل، چه در دوران تدریس، چه دوران مبارزه و چه دوران رهبرى مى‏‌تواند الگویى باشد براى همه که چگونه على رغم داشتن دیدگاهى کاملًا متضاد با بزرگان و مراجع تقلید که پرچمدار هدایت جامعه هستند، همواره بر حفظ احترام آنها و تقویت موقعیت و جایگاه مرجعیت در میان جامعه تاکید داشته و حاضر نباشد کوچکترین اهانت و تضعیفى در حق آن صورت گیرد. این مجموعه چهار مقطع از زندگى حضرت امام را بررسى مى‏‌کند: که عبارتند از: ‏ ۱- دوران تحصیل …

آیت‌الله سید احمد علم‌الهدی نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی و امام جمعه مشهد با حضور در مکتب نرجس مشهد با طلاب خواهر این مدرسه دیدار نمود و به سوالات آنان پاسخ گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله علم‌الهدی در ابتدای سخنان خود با بیان اینکه جدا کردن حوزه از عرصه روشنگری، توطئه و نفوذ در حوزه است، اظهار کرد: یکی از فتنه‌هایی که در حوزه‌های علمیه ورود پیدا کرده، برکنار داشتن طلاب محترم از عرصه‌های روشنگری، بصیرت و تولید بصیرت در عرصه خدمت است، این را ترویج می‌کنند که طلبه فقط باید درس بخواند و دیگر به هیچ جهتی …

در تازه‌ترین شماره فصلنامه فقه، شش مقاله علمی پژوهشی از سوی اساتید و محققان حوزه فقه و اصول از سوی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، همراه با چکیده مقالات به زبان عربی و انگلیسی در ۱۸۴ صفحه به چاپ رسیده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نود و سومین شماره  فصلنامه علمی- پژوهشی «کاوشی نو در فقه» (بهار ۱۳۹۷) به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مدیر مسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالرضا ایزدپناه و سردبیری حجت‌الاسلام والمسلمین سیف‌الله صرامی منتشر گردید. این شماره کاوشی نو در فقه اسلامی، دربردارنده مقالات چون: «تحلیل و ارزیابی قابلیت شرط …

مدیر مرکز فقهی جوادالائمه(ع) مشهد با تاکید بر اینکه رساله‌های عملیه باید جهانی نوشته شود، گفت: تمام شیعیان جهان در گوشه و کنار جهان به مبانی فقهی نیاز دارند و قطعا نمی‌شود یک کتاب را به همه زبانها نوشت اما نگاه کتاب می‌تواند نگاه عمومی باشد که بعد توسط مترجمین همین کتاب ترجمه و در اختیار استفاده کنندگان قرار گیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌‌حجت‌الاسلام والمسلمین علی اصغر تقوی اظهار کرد: شکی در این نیست که کتب فقهی ما و خصوصاً رساله‌های عملیه از جمله نیازهای ضروری و به حق جامعه شیعی و جامعه اسلامی است. فقه یکی از ارکان …

‌آیت‌الله مکارم شیرازی اظهار داشت: اسلام دین صلح و برادری است؛ بنابراین همه باید تلاش کنند تا جلوی خونریزی در ممالک اسلامی گرفته شود. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در دیدار رییس شورای عالی صلح افغانستان و هیئت همراه، با بیان این که ما با مردم شریف افغانستان رابطه و اشتراکات دینی، فرهنگی و اعتقادی بسیاری داریم، گفت: آنچه باعث ناراحتی شما است، موجب ناراحتی ما می‌شود؛ در مقابل هرآنچه باعث خوشحالی شما می‌شود موجبات خرسندی ما را فراهم می‌کند. معظم له با تاکید بر تشکیل گروه و اتاق فکری برای بررسی و آسیب شناسی ریشه‌‌های اختلاف …

اختصاصی شبکه اجتهاد: درس خارج استاد حمید درایتی از دروس خارج فقه متفاوت و متمایز با دیگر دروس است که روشی ابداعی در ارایه محتوا، چینش مطالب و پردازش روایات را در پیش گرفته است. استاد درایتی لزومی در فراگیری تمام ابواب فقهی برای نیل به درجه اجتهاد نمی‌بیند و بر این باور است که چنانچه سبک و روش مناسبی حتی در یک باب فقهی به طلبه ارائه شود و تمرین مناسبی نیز در استنباط فقهی صورت گیرد، برای اجتهاد کفایت می‌کند. شاید به همین خاطر است که کتاب صلات استاد ۹ سال به طول انجامیده است. آن‌چه پیش روی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: از دیرباز، ظلم، استبداد و سوء استفاده از قدرت، با نظام‌های سیاسی ظالم و جائر قرین بوده و حاکمان نامشروع همیشه درصدد بودند با بسط سلطه و قدرت خود بر مردم، به امیال خویش دست یافته و با سوء استفاده از قدرت و امکاناتی که در اختیار دارند، بر قدرت و ثروت خویش بیافزایند. چه آن که اگر قدرت در دست افرادی قرار بگیرد که از اخلاق و وجدان برخوردار نباشند، این قدرت و امکانات، آنان را به سوء استفاده، فساد و استبداد و تکاثر متمایل می‌نماید و از یک سو هر چه این امکانات و قدرت …

مدیرعامل انتشارات آستان قدس رضوی از انتشار کتاب «پاسخ نامه وقف» پاسخ به پرسش‌هایی درباره تاریخ، فقه، حقوق، اقتصاد، جامعه شناسی و مدیریت وقف همزمان با دهه وقف خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حسین سعیدی مدیرعامل انتشارات آستان قدس رضوی در این باره اظهار داشت: «پاسخ نامه وقف» تالیف روح الله بیدرام؛ توسط انتشارات آستان قدس رضوی به مناسبت دهه وقف منتشر شده است. وی با اشاره به اینکه«پاسخ نامه وقف» در شش فصل تدوین شده است، افزود: تاریخ وقف، فقه وقف، حقوق وقف، اقتصاد وقف، جامعه شناسی وقف و مدیریت وقف، فصل‌های این کتاب را تشکیل می‌دهند که …

اتحادیه جهانی علمای مسلمان در بیانیه پایانی پنجمین نشست دوره‌ای خود که در استانبول ترکیه برگزار شد، بر مخالفت خود با عادی‌سازی روابط میان رژیم‌های عربی و رژیم صهیونیستی تاکید کرد. به گزارششبکه اجتهاد، پنجمین نشست مجمع عمومی اتحادیه جهانی علمای مسلمان هفته جاری طی شش روز و با مشارکت ۱۵۰۰ نفر از ۸۰ کشور در استانبول ترکیه برگزار شد. قبلا اعلام شده بود احتمالا در این نشست «یوسف القرضاوی» از ریاست اتحادیه علما کناره‌گیری می‌کند. در همین راستا خبرگزاری «آناتولی» اعلام کرد «احمد الریسونی» به جای القرضاوی انتخاب شده است و ریاست این نهاد را بر عهده خواهد گرفت. …

به همت موسسه مطالعات و تحقیقات اسلامی فتوح اندیشه (دفتر اصفهان) دوره آموزشی «فقه دولت اسلامی» (ویژه طلاب سطح دو، سه و چهار) با حضور اساتید مطرح حوزه علمیه قم برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، طلوع انقلاب اسلامی، مسئولیت بزرگی را بر دوش حوزه‌های علمیه نهاده که نه تنها در عقبه تاریخ اسلام بی‌سابقه است، بلکه در آینده نیز سرنوشت تشیع را مشخص کرده و موجب قضاوت آیندگان خواهد بود. فرصت بی‌نظیری که امروزه حوزه‌های علمیه پیدا کرده‌اند، اگر در جهت آرمان‌های انقلاب اسلامی و شکوفایی تمدن نوین اسلامی استفاده نشود، لطمه سنگینی به فرهنگ اسلامی وارد خواهد آمد. …

در این گفتگوی کوتاه با موسویان پیرامون سازوکار ابزار وارانت، نقد کارشناسان به عدم تطابق برخی ابزارهای مالی با اصول فقهی و چالش بانک مرکزی برای عملیات بازار باز در بازار بدهی بدون اوراق قرضه سخن گفته‌ایم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سیدعباس موسویان دبیرکمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و عضو شورای فقهی مشورتی بانک مرکزی است که در گفتگو با فارس پیرامون آخرین اقدام‌ها برای ابزارهای مالی جدید در بازار سرمایه و همچنین عملیات بازار باز بانک مرکزی در بازار بدهی سخن گفته است. در این گفتگو به اجمال بر آخرین اقدام‌های کمیته فقهی سازمان بورس تمرکز …

دغدغه‌ یک حقوقدان از پرداختن به اصول فقه ـ که اخیرا از آن با عنوان اصول استنباط حقوقی یاد می‌شود این است که در مقام نبود نص و ادله‌ اولیه، چطور می‌تواند یک حکم حقوقی صادر نماید/ اعتبار منابعی مثل شهرت و اجماع اگر بخواهد حجیت داشته باشد، در اصول فقه نمی‌توان آنها را به ‌عنوان مصادر حقوقی قرار داد و این بسیار مهم است که برای دانشجوی حقوق روشن باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست نقد و بررسی «کتاب اصول فقه، مباحث الفاظ و قواعد تفسیر متن» با حضور نویسنده‌ کتاب، حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر رحیم نوبهار (دانشیار دانشکده‌ …

کتاب قرارهای تأمین در فقه و اسناد بین المللی (با تأکید بر نظر امام خمینی(ره)) تألیف دکتر زهرا یوسفی، در آبان ماه ۱۳۹۷ توسط پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب از دو بخش تشکیل شده است: در بخش اول که تحت عنوان کلیات می‌باشد به سه فصل تقسیم می‌شود: در فصل اول که شامل دو مبحث می‌باشد و در هر مبحث به بررسی مفاهیم واژگان کلیدی چون قرارهای تأمین، سند بین‌المللی پرداخته و در فصل دوم به بررسی تاریخچه قرارهای تأمین و در فصل سوم انواع قرارهای تأمین تحت دو مبحث که …

مهدی نصیری استاد دانشگاه و پژوهشگر دینی می‌گوید: در عصر غیبت و سیطره مدرنیته نباید از حوزه و فقه انتظار شکل دادن به اتوپیای دینی (مدینه فاضله ) را داشته باشیم و این امر تنها با ظهور حضرت ولی عصر محقق خواهد شد. کسانی که غافل از تنگناهای موجود در عصر غیبت و زمانه سیطره مدرنیته، حوزه و فقه را منجی و حلال همه مشکلات و قادر به ساخت اتوپیای دینی معرفی می‌کنند در زمره غلو کنندگانی هستند که ممکن است فقه و دین را از انجام مقدوراتش نیز باز دارند و میدان را به دست دین ستیز بسپارند. به …

قضاوت عجولانه برخی در مورد بازی‌های رایانه‌ای، مانند برخی قضاوت‌های ساده اندیشان در مورد صدا و سیمای زمان‌های گذشته است. در اینکه بازی‌های رایانه‌‌ای دچار انحرافاتی هستند شکی نیست ولی اینکه ما می‌توانیم در همین زمینه دست به اصلاح و بهره گیری در زمینه‌های مثبت بزنیم به هیچ وجه قابل انکار نیست. امروزه بازی‌های رایانه‌‌ای بهترین فرصت برای تربیت‌های ماندگار در روح و روان کودکان است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی خادمی کوشا‌‌، در گفتگویی با بیان اینکه امروزه افراد زیادی به خاطر انگیزه‌های فراوانی که در بازی‌های رایانه‌‌ای می‌بینند  به آن روی آورده‌اند، گفت: همین مساله باعث …

شناسایی اندیشه و سیره سیاسی هر فرد، علاوه بر آنکه نمایانگر باورها و نقش آفرینی آنها در تعیین رفتار سیاسی است، نشانگر درک درست وی از ساختار سیاسی جامعه نیز هست. اهمیت این موضوع، زمانی دوچندان است که یک شخص با توجه به جایگاه علمی، معنوی و اجتماعی، و جریان‌های فکری و سیاسی عصر خویش، به تحلیل ساختار سیاسی پرداخته و متناسب با آن با تکیه بر اصول اعتقادی خویش، به ارائه رفتار متناسب با وضعیت سیاسی بپردازد. امام رضا(ع) با توجه به وضعیت ویژه حاکمیت بنی عباس و تلاش آنان در کنترل رفتار سیاسی شیعیان و ائمه اطهار(ع) سلوک …

شبکه اجتهاد: برخی از دوستان ما که خود را تئوریسین تمدن نوین اسلامی می‌دانند، از تحقق طلیعه‌های آن تمدن سخن می‌گویند. خواستم عرض کنم، تغییر و تحول در جامعه برای رسیدن به نقطه اوج عزت قوانین خاص خود را دارد که اگر رعایت نشود، به جای اوج عزت، در حضیض ذلت فرو خواهد رفت. صد البته، اگر شناخت درست از مسیر باشد، اگر ابزار و وسیله درست برای انتقال و حرکت در این مسیر انتخاب شود، اگر اخلاق و رفتار لازم برای طی مسیر وجود داشته باشد، اگر هدف مشخص و معین باشد، اگر مشارکت همه نیروها و امکانات باشد، …

بعد از درگذشت خلیفه اول، با روش غیردموکراتیک‌تر خلیفه دوم به حکومت می‌رسد. او با رسیدن به حکومت برای دفع برخی تهدیدها از دولت مستقر اسلامی، ساز و کار جدیدی را در فرآیند تقسیم غنایم اجرایی می‌کند که نه در سنت پیامبر سابقه‌ای داشت و نه حتی در رویه خلیفه اول قرینه‌ای برای آن وجود داشت. ساز و کاری که در ادامه به فسادی سیستماتیک تبدیل می‌شود و به آغاز نارضایتی‌های عمومی می‌انجامد؛ نارضایتی‌هایی که در یک فرآیند به‌شدت پیچیده به قتل خلیفه دوم منجر می‌شود. این نارضایتی‌ها کم‌کم باعث می‌شود تا توجه بخشی از جامعه معطوف به مهم‌ترین وارث …

نتایج انتخابات ریاست اتحادیه جهانی علمای مسلمان از پیروزی شیخ حمد الریسونی عالم مراکشی حکایت دارد تا وی در این منصب، جانشین یوسف القرضاوی شود. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از بخش عربی خبرگزاری آناتولی ترکیه (AA)، انتخابات اتحادیه جهانی علمای مسلمان عصر چهارشنبه در شهر استانبول در غرب این کشور برگزار شد و بر اساس نتایجی که کمیته انتخابات اعلام کرد، «احمد الریسونی»، روحانی سرشناس مراکشی به عنوان رئیس جدید این اتحادیه انتخاب شد. الریسونی ۶۵ ساله که از اواخر سال ۲۰۱۳ میلادی تاکنون و در دروه پیشین به عنوان نایب رئیس اتحادیه جهانی علمای مسلمان فعالیت می‌کرد، …

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع): آنچه در مناظره می‌تواند باعث نتیجه‌بخشی باشد، توجه به اصول مشترک بین ادیان است. امام رضا(ع) هم، در مناظره‌هایشان بر این نکته توجه داشتند. همچنان که در مناظره با اهل کتاب مباحثی چون توحید، پیامبران الهی و نزول کتاب‌های آسمانی مطرح می‌شد و با استناد به همین امور، حقانیت آن اثبات می‌شد. به گزارش شبکه اجتهاد، متن زیر یادداشتی از دکتر عباس مصلایی پور، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در مورد اصول مناظره و آزاداندیشی در سیره امام رضا (ع) است که در ادامه می‌خوانید؛ امام رضا(ع) برای حفاظت از حریم دین و …

شبکه اجتهاد: در سال‌های اخیر افرادی تلاش می‌کنند تا هرمناسبتی در تشیع را به تقابل مذهبی بکشانند. با این رویکرد چندسالی است عده‌ای موضوع مسموم و شهید شدن پیامبر اکرم(ص) به دست بعضی از زنان‌شان را مطرح کرده و مطالبی را دراین باره منتشر می‌کنند. در ادامه نقدی بر این مطالب خواهیم داشت: ۱– در تفسیر عیاشی روایتی به این مضمون آمده است که عایشه و حفصه به پیامبر(ص) سم خورانده و آن دوعامل شهادت پیامبر(ص) بودند (تفسیر العیاشی، ج‏۱، ص۲۰۰.) این روایت مرسل بوده و سند ندارد، پس روایتی ضعیف و نامعتبر به شمار می‌آید. منبع آن نیز منحصر …

علامه سید جعفر مرتضی عاملی می‌گوید: دغدغه من برای درک بهتر از شرایط دوران حیات سیاسی امام رضا(ع) موجب شد تا به دنبال کشف حقیقت جریان‌های روشنفکری شیعه باشم و نهایتا کتاب «حیات سیاسی امام هشتم(ع)» تألیف شد. شبکه اجتهاد: وقایع و رخدادهای زندگی ائمه از آن جهت برای ما اهمیت دارد که تحلیل آن می‌تواند ما را در یافتن  مسیر صحیح راهنمایی کند. یکی از این وقایعی که در این گفت و گو سعی شده است از زاویه جدیدی به آن نگریسته شود ماجرای سؤال برانگیز حضور امام رضا در دستگاه خلیفه‌ای است که امام او را از نظر …

اختصاصی شبکه اجتهاد: پیامبر اعظم (ص) در جامعه‌ای زیست که در اثر فقدان جهان بینی و ایدئولوژیِ صحیح، روابط اجتماعی دچار مشکل جدی بود؛ کینه، عداوت، رقابت‌های ناسالم و کشمکش‌های دایمی جریان داشت. پیامبر اسلام (ص) به عنوان آخرین فرستاده الهی برای هدایت بشریت در پرتو تعالیم متعالی اسلام، در مدتی نه چندان طولانی، آن جامعه منحط و گرفتار در جهل و تباهی را متحول ساخت تا ناامنی، هرج و مرج، فساد اجتماعی و درگیری‌های قومی جای خود را به وحدت، ‌امنیت، برادری، محبت و ایثار داد.

شبکه اجتهاد: مرحوم کلینی در اصول کافی که یکی از آثار حدیثی ماندگار شیعی و از منابع اصیل مورد رجوع و توجه بوده است جریانی را به نقل از امام صادق علیه السلام روایت می‌کنند که ایشان فرموده‌اند پیامبر اسلام در اواخر عمرشان آن گاه که خبر رحلت شان را می‌شنوند مردم را در مسجد جمع می‌کنند و چند توصیه را به عنوان آخرین دغدغه‌های خویش با مردم مطرح می‌کننند دغدغه‌هایی که همه از جنس توصیه‌های بازدارنده و کنترلی نسبت به حاکمان مسلمان و دولت‌های دینی هستند.  امام صادق (ع) می‌فرمایند این سخنان آخرین سخنان آن حضرت در جمع مسلمانان …