شبکه اجتهاد: استاد محمدتقی شهیدی در درس خارج «ربا در معاملات بانکی» به موضوع راههای تخلص از قرض ربوی در عقود بانکی پرداخت و در این رابطه، راههای تخلص از قرض ربوی در قراردادهای بانکی را با قطع نظر از اشکال اساسی حیل ربا که توسط امام و شهید صدر مطرح شده است، بررسی کرد و راههایی به عنوان طرق …
Read More »آخرین اخبار
«لمحات الأصول»، تقریرات امام از مباحث اصول آیتالله بروجردی
جایگاه علمی آیتالله بروجردی چنان بود که با آغاز تدریس فقه و اصول در حوزه علمیه قم، علاوه بر فضلاء و طلاب جوان، اساتید برجسته و معروف آن دوره حوزه قم برای تکریم و نیز بهرهگیری علمی از شاگرد برجسته آخوند خراسانی سالها در درس او حاضر میشدند. امام خمینی که در آن دوره خود استادی برجسته و و از …
Read More »دخالت دولت در قیمتها برخلاف قاعده تسلیط است
عضو انجمن اقتصاد اسلامی دخالت دولت در قیمتگذاریها را برخلاف فقه و اصل قاعده تسلیط دانست و گفت: مردم اختیار اموال خودشان را دارند و کسی نمیتواند آنها را موظف کند که کالاهایشان را با حاشیه سودی که دولت معین کرده به فروش برسانند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علی نعمتی، عضو انجمن اقتصاد اسلامی ایران، در تحلیل فقهی …
Read More »فقه اداره و سرپرستی جامعه به کدام روایت؟/ حیدر همتی
شبکه اجتهاد: یکی از تحولات مهم در دانش فقه توجه به اداره جامعه و مدیریت تحولات اجتماعی است که در دو سده اخیر توسط برخی از فقها و حکمای مسلمان و برخی از نواندیشان و دغدغهمندان اجتماعی و فضلای حوزوی مطرح شده است. بخشی از این نظریات در ذیل نظریه ولایتفقیه در فقه و اصول سنتی سامانیافته است اما عمده …
Read More »هفت مقاله فقهی، در شماره ۲۷ جستارهای فقهی اصولی
جدیدترین شمارههای فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و مدیر مسئولی مجتبی الهی خراسانی و سردبیری حسین ناصریمقدم منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بیستوهفتمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» (تابستان ۱۴۰۱) دربردارنده هفت مقاله علمی، به همت اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، در وبگاه …
Read More »اندیشههای تمدنی میرزای نائینی
مدرس حوزه و دانشگاه با بیان اینکه میرزای نائینی درصدد پیریزی عقلانیت دینی در نظام سیاسی اسلامی بوده است، گفت: امثال اعضای نهضت آزادی در ابتدای پیروزی انقلاب و در مجلس تدوین قانون اساسی، درصدد سکولاریزه کردن مرحوم نائینی بودند، ولی آن عالم بزرگ درصدد پیریزی عقلانیت دینی در نظام سیاسی بوده است. او فرهنگ سیاسی را به سه دسته …
Read More »فتوای عدالت خواهانه!/ محمدامین رضایی
شبکه اجتهاد: مساله مسکن امروز ابرچالش کشورماست که بخش زیادی از مردم با آن دستوپنجه نرم میکنند. بر اساس آمار حدود ۴۰ درصد، ۳۲ میلیون مردم ایران مستأجر هستند که در مناطق شهری ۴۳٪ و بعضاً در شهرهای بزرگ بعضی دهکها تا ۶۰٪ درآمدشان صرف اجارهبهای مسکن میشود! میانگین انتظار خانهدار شدن حدود ۳۹ سال و در بعضی دهکها در …
Read More »نظر امام (ره) و فقهای معاصر درباره «فتوای معیار» در قانونگذاری
مرحوم امام نظرشان این بود که فتوای شورای نگهبان معیار باشد. شاهدش این است که به نظریه تفصیلی که شورای نگهبان در سال ۶۳ ابراز کرد، اشکالی وارد نکردند و در عملکرد شورای نگهبان که فتوای امام را در پارهای از موارد لحاظ نمیکردند و بر اساس فتوای خودشان که مغایر فتوای امام بود، عمل میکردند، ایشان اعتراضی نکردند. به …
Read More »داستان ذبیح، امر الهی یا تصور ابراهیم علیهالسلام/ سیدحسین علیزاده طباطبایی
اختصاصی شبکه اجتهاد: بحثهای فراوانی حول داستان ابراهیم علیهالسلام و اقدام او برای ذبح فرزند از منظر تحلیل اخلاقی موضوع در بستر حسن و قبح عقلی و شناخت ماهیت امر به ابراهیم علیهالسلام بر ذبح فرزند از دیرباز تاکنون بین متفکران اسلامی و پژوهشگران حوزه فلسفه و اخلاق صورت گرفته است. دیدگاه رایج در توجیه این موضوع امتحانی (و نه …
Read More »بررسی فقهی فیلترینگ و پیشینه فقهی آن/ هادی عجمی
اختصاصی شبکه اجتهاد: امروزه زیستبوم افراد بسیاری، در ساعات مهمی از زندگی، اینترنت و فضای مجازی شده است؛ درنتیجه مسئلهای فیلترینگ که تأثیر مستقیم در این استفاده مردم از این فضا دارد، از اهمیت ویژهای برخوردار شده است. دراینباره، از جهات مختلف و در فرهنگهای مختلف بحث میشود؛ اما آنچه در کشور ما به دلیل حاکمیت فقه و ولایت فقیه …
Read More »بررسی ورود فقها در موضوعشناسی با نظر به متاورس/ عبدالمجید رستگاری
شبکه اجتهاد: این روزها صحبتهای زیادی درباره «متاورس» مطرح میشود؛ کلیدواژهای که در طول سالها شکل گرفته و همانند کلیدواژههای اینترنت و شبکههای مجازی و پلتفرمها جایگاهی در زندگی مردم پیدا خواهد کرد، اما حوزههای علمیه در قبال موضوعهای جدید رویکردهایی را اتخاذ کرده که گاهی اتخاذ آن رویکردها موجی از جریانهای منفی را بهسوی حوزههای علمیه روانه کرده است. …
Read More »نگاه متفاوت استاد مددی به سیره امام باقر(ع)
شبکه اجتهاد: استاد سید احمد مددی با اشاره به تاریخ و سیره امام محمدباقر (علیهالسلام) برخی از مقاطع زندگی سراسر نور این امام بزرگوار را تحلیل میکند.
Read More »چقدر به امام محمدباقر علیهالسلام نزدیکیم؟/ مجتبی الهی خراسانی
اختصاصی شبکه اجتهاد: سالیانی است این پرسش در ذهنم ریشه دوانده که آیا ما حوزویان در کار و معیشت و تلاش مادّی و تأمین خانواده، در نقطه بایسته هستیم، یا در نقطه میانی و در فاصله میان زهد و دنیاطلبی؟ یا غالباً بین افراط و تفریط به یک طرف افتادهایم: برخی به «دنیاطلبی» و «ثروتاندوزی» روی آوردهایم و برخی «سرمایه دنیا» و «تولید ثروت» را وانهادهایم؟
Read More »کتاب «اصول فقه نظام» استاد اراکی منتشر شد
کتاب «اصول فقه نظام» به قلم استاد شیخ محسن اراکی از سوی نشر ناب ماندگار به زیور طبع آراسته شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «اصول فقه نظام» اثر جدید استاد شیخ محسن اراکی، عضو شورای عالی حوزه و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم به همت موسسه حفظ و نشر آثار دفتر معظمله آماده و توسط انتشارات …
Read More »تربیت یافتگان مکتب امام باقر(ع)/ محمدجعفر طبسی
شبکه اجتهاد: هفتم ذیحجه سالروز شهادت امام پنجم شیعیان باقر علم النبیین است. آن حضرت در سال ۱۱۴ قمری به شهادت رسید. (شیخ مفید، الإرشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، ج ۲، ص ۱۷۹). آن امام همام شاگردان فراوانی داشت که علوم را از ایشان اخذ کرده و به نسلهای بعدی منتقل کردند. در این نوشتار کوتاه مروری بر …
Read More »معنویت یا عبادت؛ مسئله این است!
ما نمیتوانیم بگوییم از سیره امام سجاد علیهالسلام استفاده میکنیم که مناسک مقدم بر معنویت بوده است. اصلاً این حالت دوران بین معنویت و مناسک که شما فرض کردهاید برای هیچیک از ائمه قابل اثبات نیست تا ما از سیره آن معصوم بفهمیم که کدامیک را اولویت داده است. دورانی نبوده است. اگر امام سجاد علیهالسلام کثرت مناسک داشتند حتماً …
Read More »تعجب میکنم از بعضی از آقایان که رساله مینویسند و اعلام مرجعیت میکنند!/ خاطراتی ناشنیده از اولین شورای مدیریت حوزۀ علمیه قم
آیتالله سیدعلی محقق داماد در پاسخ به این سوال که چرا با این همه سابقۀ تدریس و مقام علمی و جایگاه اجتماعی، سراغ مرجعیت نرفتید و رساله ندادید؟ گفت: تعجب میکنم از بعضی آقایان که رساله مینویسند و اعلام مرجعیت میکنند. معنای اعلام مرجعیت مگر غیر از این است که ایها الناس، بیایید و بارتان را بر دوش ما بگذارید؟ …
Read More »آیا عربستان به خاطر محدودیت سنی به سرپرست حجاج ایرانی ویزا نداد؟
عربستان سعودی در اقدامی غیرمتعارف و اشتباه برای حجتالاسلام والمسلمین سید عبدالفتاح نواب، نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت و سرپرست حجاج ایرانی، ویزا صادر نکرد و دلیل صادر نشدن روادید برای سرپرست حجاج ایرانی، رعایت شرط سنی زیر ۶۵ سال دولت عربستان در سال جاری برای حجاج عنوان شد. با این همه، چنین مینماید که انگیزههای سیاسی …
Read More »مسائلی بیمعنی بهنام طب اسلامی و فقه هستهای!
متاسفانه این خیلی بدعت بدی است که در کشور ما هر روز عدهای پیدا میشوند که پزشکی و فیزیک و … را به مبانی دینی منتسب میکنند. این انتساب به نوعی تحقیر دین و دینداران است. معتقدم رسالت انبیای الهی تربیت نفسانی بشر است و همه انبیا الهی برای تربیت جان بشر به رسالت مبعوث شدهاند و هدف آنها تاسیس …
Read More »اسلام کوئست به ۱۶ زبان، بیش از ۲۰۰ هزار سؤال را پاسخ داده است/ رساله عملیه باید اختصاصاً به مباحث شریعت و فقهی بپردازد نه مباحث عقیدتی و اخلاقی/ «الفتاوی الواضحه» تلاشی برای روزآمد کردن رسالههای عملیه بود، اما توسط شاگردان شهیدصدر پی گرفته نشد
مرحوم شهید صدر خواست رساله عملیه بنویسد، سعی کرد یک سنت جدیدی ایجاد کند و یک رسالهای به نام «الفتاوی الواضحه» نوشت، یعنی فتاوای آشکار و روشن، این کتاب شهید صدر تلاشی بود برای روز آمد کردن رسالههای عملیه، اما همین تلاش هم حتی توسط شاگردان ایشان هم خیلی پی گرفته نشد. همچنین در دوران متأخر اقدامات دیگری هم شد، …
Read More »«شناخت شریعت»؛ فقه اسلامی در دهکده جهانی
کتاب «شناخت شریعت: فقه اسلامی در دهکده جهانی» اثر محمد کشاوجی و رفیق عبدالله و ترجمه نورالدین اللهدینی، با شمارگان هزار نسخه، ۴۴۰ صفحه و بهای ۱۴۰ هزار تومان از سوی نشر نامک روانه بازار نشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب ترجمه فارسی پژوهش دو وکیل مسلمان است که در فصل پایانی کتاب خود را اینگونه معرفی کردهاند: …
Read More »اگر فقه ناظر بر نیازهای زمانه خود نباشد در روزمرگی میماند!
حجتالاسلام ایزدهی گفت: آنچه فقه را در مرز دانش قرار میدهد این است که فقه همواره فرزند زمان خودش بوده است و اگر فقه فرزند و ناظر بر نیازهای زمان خودش نباشد و نگاه به آینده نداشته باشد، در فرآیند روزمرگی میماند و به روزآمدی تبدیل نمیشود. به گزارش شبکه اجتهاد، مطابق دیدگاه آیتالله خامنهای، فقه سیاسی گرایشی بینارشتهای است …
Read More »درسنامه «نظریه ولایت سیاسی فقیه» روانه بازار نشر شد
درسنامه «نظریه ولایت سیاسی فقیه» اثر غلامحسن مقیمی در ۳۵۳ صفحه در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، پژوهش در حوزه اندیشه سیاسی از منظر دینی در راستای شناخت مبانی، سرشت و ساختار آن در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی ضرورتی انکار …
Read More »نهاوندی: مؤلفههای حکمرانی مطلوب فقهی در متاورس ترسیم شود/ اسماعیلی: جوهره متاورس، فرافقه است/ اکبری: ضمانت اجرایی در فضای متاورس وجود ندارد
حجتالاسلام نهاوندی با بیان اینکه لازم است مولفههای کلید الگوی حکمرانی مطلوب فقهی در متاورس، توسط حوزه با کمک مسئولین متولی نظام ترسیم شود و پیشدستی در بررسی ضوابط و مباحث متاورس تا حدودی سیطره مخالفان را میکاهد، اظهار کرد: حل مسائل فقهی متاورس به صورت نگاه خرد و جزءنگر که تکلیف فردی را مشخص میکند، پاسخگوی همه ابعاد فقهی …
Read More »مروری بر اندیشههای سیاسی فیرحی و طباطبایی/ حسن اجرایی
شبکه اجتهاد: در اولین سالگرد درگذشت داود فیرحی، سلسله یادداشتهایی از سید جواد طباطبایی در کانال تلگرامی وی انتشار یافت که در تداوم لحن تند و عتابآلود طباطبایی، حاوی انتقادها و اتهامزنیهایی به فیرحی بود. پیش از آن نیز کتابی با عنوان «سکولاریسم پنهان»، حاوی گفتارها و نوشتارهایی از حججاسلام والمسلمین سید محمدمهدی میرباقری، حمید پارسانیا، عبدالحسین خسروپناه و عدهای …
Read More »جای موضوعات اجتماعی در رسالههای عملیه خالی است/ دو نوع رساله عملیه عام و رساله عملیه تخصصی نوشته شود
استاد خارج فقه حوزه علمیه گفت: فهرست رسالههای عملیه کنونی تقریبا مساوی با فهرست عناوین کتب فقهی است؛ فقهی که امروز در دروس خارج و پژوهشی درج میشود، عناوین جدیدی به آنها اضافه شده است اما در رسالههای عملیه به آنها پرداخته نشده است و لذا پیشنهاد این است که دو نوع رساله عملیه عام و رساله عملیه تخصصی نوشته …
Read More »مرجعیت فتوا تابع شرایط و مسائل اجتماعی است/ در صدسالگی حوزه سخن گفتن از «شدن» بیمعناست/ آینده به نفع مرجعیت است
استاد علیدوست گفت: مرجعیت فتوا تابع شرایط و مسائل اجتماعی است؛ ما دوره سنتز را در پیش داریم. دوره تز دوره اثبات است؛ یعنی حاکمیت به آن میپردازد، ولی چون برخی انتظارات برآورده نمیشود، نوعی آنتیتز رخ میدهد که ما الان در آن قرار داریم، ولی خیلی چیزها در آینده روشن خواهد شد و در پرتو این روشنی وضعیت به …
Read More »بازاندیشی عدالت اجتماعی؛ چیستی، چرایی، قلمرو
کتاب «بازاندیشی عدالت اجتماعی (چیستی، چرایی، قلمرو)» اثر حجتالاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم به همت مؤسسه بوستان کتاب در ۲۵۶ صفحه به چاپ رسید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) که در کنار عرصههایی چون هرمنوتیک، فلسفه سیاسی، مباحث کلام جدید و …، سالها در …
Read More »مباحث «قطع، تعادل و تراجیح» از رسائل حذف و «حلقه ثالثه» بدیل «کفایه» قرار گرفت/ بخشهای غیرمهم از مکاسب حذف و «الشخص الاعتباری» منبع جدید فقهی معرفی شد
عضو شورای عالی حوزههای علمیه از تغییرات مصوب شورای عالی برای فقه و اصول سطوح عالی حوزههای علمیه خبر داد و گفت: وقت آن رسیده کتبی که برای آموزش بهتر است انتخاب شود و فرصتهای طلاب بیجا هزینه نشود، لذا قسمت «قطع» و قسمت «تعادل و تراجیح» کتاب رسائل حذف میشود و برای اولین بار رسماً «حلقه ثالثه» بدیل کفایه …
Read More »ضمان تصدی بیش از یک شغل و نقش آن در تولید دانش بنیان اشتغال آفرین/ علیاصغر صائمی
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از عوامل مهم و تأثیر گذار در «تولید دانش بنیان اشتغال آفرین» اینست که هر کارگر و کارمندی متمرکز و متخصص در یک کار باشد و به بیش از یک شغل نپردازد؛ زیرا هر چند در نگاه بدوی و به حکم اولی تصدی بیش از شغل منعی ندارد، اما اگر شغل دوم سبب ضعف در یکی …
Read More »