سنت گرایی از این جنبه منفی است که بخواهیم بر همان نظریات سلف صالح باقی بمانیم چرا که این امر باعث عقب ماندگی حوزه ها می شود. هنوز عده ای تأکید دارند که باید راه سلف صالح را طی کنیم و با همان نظرات آشنا شویم، اما به نظر می رسد حوزه ها برای اینکه در این عرصه نیز پیشرفت …
Read More »آخرین اخبار
یکصد سال پویایی حوزه علمیه قم و چشمانداز آینده/ علیاکبر عبدالاحدی مقدم
شبکه اجتهاد: بسیاری قدمت حوزه علمیه قم را با مهاجرت و اسکان افراد قبیله اشعری از کوفه به قم یکسان میدانند و گسترش و افزایش مهاجرت اشعریان شیعی در سده دوم هجری را که محدثان و علمای اهل تشیع در بین ایشان را نشاندهندهی تکوین حوزه علمیه شیعی در نخستین دهههای سدهی دوم هجری میدانند. هرچند با رونق حوزههای مشابه …
Read More »فقه شیعه و تأمین اجتماعی
کتاب «فقه شیعه و تأمین اجتماعی» به قلم علی اشرف فتحی از سوی انتشارات مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نویسنده در این اثر کوشیده است روایات معصومین و آرای فقهای شیعه درباره چگونگی دریافت و پخش کمکهای شیعیان به نیازمندان را بررسی کند. در این پژوهش، آرای همه متون مهم فقهی شیعه به مثابه …
Read More »اعتبارسنجی روایات النساء نواقص العقول براساس تحلیل اسناد و متن
استاد دانشگاه همدان با بررسی اسناد و متن روایات مرتبط با نقصان عقول زن، گفت: روایت نقصان عقل زنان در سند و متن آشفته است؛ این روایت از قرن دوم در منابع اهل سنت بیان و تا قرن چهارم فربه و به تدریج وارد مباحث فقهی شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر معصومه ریعان، عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی …
Read More »سخنان منتشر نشده مرحوم سیدعباس موسویان درباره ابزارهای مالی
نوشتار زیر مشروح سخنرانی مرحوم حجتالاسلام سید عباس موسویان در خصوص ابزارهای مالی و تأثیر آنها بر مبادلات اقتصادی کشورمان است که تاکنون در رسانهها منتشر نشده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان، از نظریهپردازان اقتصاد اسلامی و رئیس سابق پژوهشکده نظامهای اسلامی، چندین سال سابقه عضویت هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، عضویت کمیته فقهی …
Read More »حضور کارشناس اقتصادی در کنار فقیه یک نظریه شکستْخورده است
مدیر هیئت اندیشه ورز اقتصاد حوزه علمیه خراسان؛ اقتصاد را، حیات و ممات و پاشنه آشیلِ ماندگاری نظام جمهوری اسلامی ایران عنوان کرد و گفت: اقتصاد تبدیل به خطکشِ اندازهگیری کارآمدی نظام شده است و باید طلاب فاضل برای تقویت اقتصادی نظام، مسئولیت خود را بازشناسند لذا حضور کارشناس در کنار فقیه یک نظریه شکست خورده و نیازمند ترمیم میباشد. …
Read More »توجه به اختلاف نسخهها، سرچشمهای برای فهم بهترِ احادیث/ محمد خراسانی
اختصاصی شبکه اجتهاد: گاهی با کوشش بسیار در فهم واژگان و عبارت یک حدیث، باز هم میبینیم دشواریهایی در آنها وجود دارد که درک معنای آن را با چالش روبرو میسازد. در چنین مواردی، یکی از احتمالهایی که باید در ذهن ما پررنگ شود، رخ دادن یک یا چند تصحیف است که زمینهساز گرهخوردگی در عبارت شده است. و در …
Read More »دیپلماسی و رفتار بینالمللی در اسلام
دیپلماسی روشی برای حل و فصل مسائل مربوط به روابط خارجی دولتها با گفتگو یا هر روش مسالمتآمیز دیگر است. تألیف حاضر تلاش دارد با تعمّق در آیات الهی و با کمکگیری از سیره نبوی، علوی و مهدوی و قواعد فقهی و با بررسی اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری، اصول مبنایی و ابزارهای لازم و کارآمد برای …
Read More »نباید در عرصه موضوع شناسی به حوزههای قبلی بسنده کرد/ عنصر زمان و مکان به صورت فراگیر در حوزه مورد توجه نیست
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به اهمیت موضوع شناسی در حوزههای علمیه، گفت: «اشتغال زنان» در ظاهر مساله جدیدی نیست و سابق بر این هم زنان بیرون از منزل فعالیت داشتند، اما در واقع، چون مناسبات اجتماعی تغییر کرده است، اینکه الگوی مطلوب اشتغال زنان در زمان حاضر چیست، نیاز به موضوع شناسی دارد و نمیتوان …
Read More »معرفی کتاب/ الضمان فی الفقه الاسلامی
در این کتاب نگارنده ضمن بررسى اهمیت مسئله ضمان در فقه اسلامى و مفهوم لغوى و اصطلاحى آن در فقه، به رابطه ضمان با سایر ابواب فقه و قواعد فقهى دیگر پرداخته و دیدگاههاى قرآن کریم و سنت و فقهاى فریقین را در این زمینه جویا شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «الضمان فی الفقه الاسلامی» به نویسندگی علی …
Read More »فقه اجتماعی و روابط بین همسران/ محمدجواد ارسطا
شبکه اجتهاد: یکی از مشکلاتی که متأسفانه در چند دهه اخیر در کشور ما رو به افزایش نهاده است، ناسازگاریهای بین زوجین است. آمار فزاینده طلاق به خوبی گویای توسعه چنین مشکلی هست و بدتر از آن، طلاق عاطفی است که در آمارها نمیآید ولی شیوع آن به حدّی است که چه بسا هر شخصی نمونههایی از آن را در …
Read More »پول و سرمایه تأثیری در جهتگیری نهاد دین نداشته است/ کل پول آموزش حوزه علمیه از یک دانشگاه تهران کمتر است/ هیچ طلبهای از دولت ارتزاق نمیکند
مردم فکر میکنند که حوزههای علمیه از دولت ارتزاق میکنند در حالی که این باید تبیین شود که هیچ روحانی و عالم دینی از بودجه دولت خرج ارتزاق نمیکند و این باید خیلی مشخص و شفاف گفته شود که هیچ طلبهای برای زندگیاش و گذران زندگیاش دیناری از دولت ارتزاق نمیکند. توجه کنید که بنده از طلبه حرف میزنم نه …
Read More »امارات صدور فتوا را به شورای فتوای شرعی محدود کرد
دولت امارات طی تصمیمی، صدور فتوا را به شورای فتوای شرعی امارات که “عبد الله بن بیه” مفتی این کشور در رأس آن قرار دارد، محدود کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، دولت امارات متحده عربی، صدور فتوا را تنها به شورای فتوای شرعی این کشور که تحت ریاست «عبدالله بن بیه» است، محدود کرد. این شورا تشریح کرد: در پرتو …
Read More »فقط دروغگوها مدعی تشکیل حکومت تمام دینی در عصر غیبتاند/ مردم در عصر حضور معصوم حق انتخاب دارند، اگر نپذیرند معصوم وظیفه حکمرانی ندارد
رحیمپور ازغدی گفت: تشکیل حکومت صددرصد دینی در عصر غیبت امکان پذیر نیست و دروغگوها مدعی این امر هستند. فقط مهدی موعود (عج) میتواند این حکومت را تشکیل دهد. حکومت شیعی بر خلاف نظامهای زرسالار، زورسالار و تزویرسالار است. بعدها از امام (ره) در ارتباط با حکومت عدل علی پرسیدند و ایشان فرمودند: حکومت اسلامی باید دارای ملاکهای اسلام باشد، …
Read More »مجتهد در مباحث اجتهاد تمدنی، بیش از همه نیازمند موضوع شناسی است
حجتالاسلام حاج ابوالقاسم گفت: مجتهد در اجتهاد تمدنی بیش از سایر اقسام اجتهاد، نیازمند موضوع شناسی است. در اجتهاد تمدنی که به راهبری کمک میکند، موضوع شناسی اهمیت دارد حتی در شان افتاء هم مورد توجه است و محل ابتلا مجتهد است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمد حاج ابوالقاسم، رئیس پژوهشگاه فقه نظام در مراسمی که با عنوان …
Read More »توقع نداریم مدرس فقه فردی و یا یک محقق تاریخ درک درستی از اقتصاد اسلامی داشته باشد!/ جامعه تحمل جراحی اقتصادی را ندارد
افرادی نظیر آقای جعفریان که در مباحث تاریخی غرق هستند فکر میکنند حوزه علمیه در مباحث اقتصادی وارد نشده است، ما انتظار نداریم یک محقق تاریخ از اقتصاد آگاهی داشته و بتواند تحلیل و ارزیابی صحیحی نسبت به مباحث اقتصادی داشته باشد اما نباید زحمات دهها محقق اقتصاد اسلامی که مشغول تلاش شبانه روزی جهادی در حوزه اقتصاد هستند را …
Read More »فهم اقتضائات احتیاط/ حسین سورنچی
شبکه اجتهاد: در ابتدای رسالههای توضیح المسائل مینویسند که انسان برای عمل به احکام دین باید یا مجتهد باشد یا مقلد یا محتاط. همواره برایم سوال بود که: «انسان مجتهد باشد یا مقلد» رویهای معقول است (نه فقط در فقه، بلکه در تمام عرصههای زندگی: مثلا برای علاج بیماری، انسان یا مجتهد [= پزشک] است یا مقلد [= به پزشک …
Read More »ما فقه معاصر نداریم، تعبیر را به «فقه مسائل معاصر» عوض کنید/ محصل مادامالعمر در حوزه معنا ندارد
آیتالله سبحانی گفت: امروز جامعه ما با مسائل جدیدی در فقه روبرو است که گاهی در نوشتهها از آن به فقه معاصر تعبیر میشود ولی تعبیر صحیح این است که گفته شود فقه مسائل معاصر، زیرا فقه اسلام معاصر و غیر معاصر ندارد، یک فقه آسمانی است که از زمان بعث تا قیامت حاکم است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله …
Read More »باتعریف صحیح حجاب، دایره آن را گستردهتر و پذیرفتنیتر کنیم
حجتالاسلام غلامی گفت: زنی میتواند مانتویی باشد، اما کاملاً محجبه ارزیابی شود. باز هم تاکید میکنم که حجاب برتر در منطق اسلام، چادر است، اما تنوع و تکثر معنای حجاب به معنی نفی چادر نیست؛ بلکه پذیرش سایر پوششها با رعایت حداقلهای آن در حیطه حجاب اسلامی است. به گزارش شبکه اجتهاد، مسأله حجاب در ایران طی چند سال گذشته …
Read More »ظرفیت شناسی فقه در انحصاری کردن انتقال اموال غیرمنقول بر اساس سامانه ثبتی
ارائه دهنده بحث گفت: بر اساس مبانی و ادله فقهی میتوان عدم جواز رجوع به اماره ملکیت و بطلان معامله را ثابت کرد و برای اثبات مدعای میتوان چهار دلیل اقامه کرد: ۱- معتبر نبودن امارههای ملکیت در فرض انفتاح باب علم؛ ۲- شرط احراز مالکیت در معاملات؛ ۳- قاعده حرمت اختلال نظام؛ ۴- توسعه در قاعده ید به وسیله …
Read More »بیانیه پایانی ۱۰ مادهای دوازدهمین اجلاسیه جامعه مدرسین و علمای بلاد
دوازدهمین اجلاسیه سراسری جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و علمای بلاد که به مدت دو روز در قم برگزار شد، با قرائت بیانیه ۱۰ مادهای به کار خود پایان داد. به گزارش شبکه اجتهاد، دوازدهمین اجلاسیه سراسری جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و علمای بلاد که به مدت دو روز در قم برگزار شد، با قرائت بیانیه ۱۰ مادهای به …
Read More »حدیث به عنوان ابزار رسانهای/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: درباره ریشهها و تحولات اولیه گردآوری و تدوین احادیث تاکنون تحقیقات بسیاری از سوی اسلام شناسان غربی و نیز محققان مسلمان صورت گرفته است. دلایل گردآوری حدیث پیامبر و زمینههای استناد به سنت در شکل حدیث و نیز چگونگی استناد به آن در فقه و شریعت و تحولات سندی آن و مکاتب مختلف حدیث در مرحله پیدایش همه …
Read More »ماهیت، احکام و مصادیق مفسد اقتصادی از منظر فقه
مفسدهای که در بحث قتل و زنا و گناهان جنسی وجود دارد و اسلام در این موارد قتل و اعدام را تجویز کرده، این مفسده در افساد فی الارض بیشتر است مثلا کسی کتب ضاله منتشر کند یا ویروسی در جامعه بیندازد که زندگی مردم را مختل کند. البته باید تحت تأثیر روزنامهها و شبکهها قرار نگیریم و برای حکم …
Read More »گفتمانهای حدیثی شیعه و تأثیر آن بر جوامع اولیه حدیث
گفتمانهای کهن حدیثی شیعه چه بوده است؟ و چه تأثیری بر جوامع اولیه حدیث شیعه گذاشته است؟ پاسخ به این پرسش جز با مطالعه تاریخی حدیث شیعه امکانپذیر نیست و پیشنهاد ما تاریخنگاری انگارهای و اندیشهای است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست دوم و سوم از فصل سوم مدرسه مجازی حدیث پژوهی مقارن با حضور و ارائه دکتر سید محمدهادی …
Read More »ابزارشناسی استنباط در مسائل نو پدید
استاد علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در نشستی با اعضای گروه فقه و اصول دانشگاه علوم اسلام رضوی برخی از ابزارهای استنباط در مسائل مستحدثه را تبیین کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در سخنانی بیان داشت: مکرر از من سوال میکنند که آیا مسائل مستحدثه را با همان ابزار گذشته میشود بدست آورد یا اینکه …
Read More »مصادره به مطلوب و سوء استفاده از مرجعیت/ مهدی ابوطالبی
شبکه اجتهاد: جناب آقای مجتهد شبستری در یادداشتی با عنوان «نوشدارو بعد از مرگ سهراب» تلاش کرده که سخنان دو مرجع بزرگوار در دیدار با رییس جمهور را مصادره به مطلوب کند و نگاه سکولاری خود را به این دو مرجع عظیم الشأن نسبت دهد. جناب شبستری همانگونه که نوشته نه تنها با حاکمیت و ولایت فقیه مخالف است، بلکه …
Read More »بررسی جایزه بینالمللی مَلک فِیصل ۲۰۲۲ میلادی در عربستان سعودی
شبکه اجتهاد: بالاخره بعد از دو سال وقفه در برگزاری حضوری جایزه بینالمللی ملک فیصل، چهارشنبه گذشته ششم ژانویه مراسم تجلیل از برگزیدگان۲۰۲۲ میلادی درتالار بزرگ «شاهزاده سلطان» در هتل پنج ستاره الفیصلیه ریاض(Al Faisaliah Center) برگزار شد. در این برنامه که به تعبیر عربی «الفائزون لعام ۲۰۲۲» بر روی سکوی شیشهای رفتند؛ تا جهانیان با نخبگانی دیگر از دنیای …
Read More »ملاک کارآمدی نهادهای حکمرانی در حوزۀ قانونگذاری
استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت: تحلیل فرآیندمحوری کارآمدی قانونگذاری بر روش بررسی و رسیدگیهای پارلمان به قانون تمرکز میکند؛ اینکه پارلمان چگونه لوایحی را که قوۀ مجریه تقدیم مجلس کرده، موردبررسی قرار داده است. آیا این بررسیها کارآمد بوده است؟ آیا طرحهایی را که نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی بهجهت اختیاری که قانون اساسی به آنها …
Read More »۵۰ درصد پاسخگویی به مسائل فقهی به موضوع شناسی برمیگردد/ فقیه نیازمند شناخت صحیح موضوعات فقهی است
رئیس هیئت امنای مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی گفت: به فرموده بزرگان حوزه ۵۰ درصد پاسخگویی به مسائل فقهی به شناخت صحیح موضوعات آنها برمیگردد. لذا باید در زمینه شناخت موضوعات فقهی به مراجع عظام تقلید که روش استنباط احکام را به خوبی مسلط هستند کمک شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین فلاحزاده، رئیس هیئت امنای مؤسسه موضوع …
Read More »منطق علوی جبران قتل خطائی در حوزه حکمرانی/ محسن قنبریان
شبکه اجتهاد: خطا در اینجا مقابل گناه است. عمدِ مُجاز مثل اجرای قصاص یک قاتل درصورت عدم عفو خانواده مقتول، از سوی دستگاه حکمرانی انجام میشود نه خانواده مقتول، اما گناه نیست و استیفای حق مقتول است. منظور از قتل و جرح خطایی در حوزه حکمرانی، جایی است که به نوعی حکمرانی طرف اتهام واقع میشود نه یک شخص حقیقی. …
Read More »