شبکه اجتهاد: پس از سقوط صدام و شروع فعالیتهای علمی حوزه علمیه نجف یکی از مهمترین کارهایی که در فضای علمی شیعه انجام شد اقدام به احیاء نسخ خطی چه در زمینه نگهداری، چه فهرستنویسی و چه در زمینه تحقیق نسخ خطی بود. این حرکت علمی، از مهمترین کارهایی میباشد که با مشارکت محقّقان عرب و غیر عرب و خصوصا …
Read More »همه مطالب
بررسی جرایم علیه شأن و کرامت انسان در یک کتاب
کتاب «جرایم علیه اشخاص؛ شخصیت معنوی» تالیف عباس محمدخانی به بررسی جرایم علیه شأن و کرامت انسان و جرایم علیه آزادی رفت و آمد میپردازد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب از دو بخش؛ «جرایم علیه شأن و کرامت انسان»، «جرایم علیه آزادی رفت و آمد» تشکیل شده است. بخش نخست از ده فصل و بخش دوم چهار فصل تشکیل شده …
Read More »فقه، علم زندگی است/ مسائل مستحدثه را نمیتوان به وضوح از عموم و اطلاقات به دست آورد/ میخواهیم اصول فقه را از مباحث فرضی به کاربردی بکشانیم
نویسنده کتاب «جایگاه قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه» گفت: اگر فقه به سمت مسائل جهان معاصر و مسائل مستحدثه توجه کند، همگان متوجه میشوند که فقه علم زندگی است و زندگی بشر با فقه درهم تنیده است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «جایگاه قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه» همراه با رونمایی از دو کتاب «مکتب فقهی محقق …
Read More »فقها و مجلس خبرگان
شبکه اجتهاد: مجلس خبرگان رهبری اگرچه همچون سایر مجالس و نهادهای انتخابی در زمان انتخابات یا دوران مسئولیت، رقابت داغ یا هیاهوی رسانهای ندارد اما جایگاه خاص و منحصر به فرد آن همیشه مورد توجه بوده است. از جمله دلایل عدم هیاهوی رسانهای، اعضای این مجلس است که بخاطر ویژگی خاص آن یعنی «اجتهاد» که منحصر در فقها است عملا …
Read More »«اصول و مبانی اقتصاد اسلامی» مکتوب شد
در زمینه اقتصاد اسلامی تاکنون تحقیقات بسیاری به انجام رسیده است؛ با وجود این، در بخش عمده آنها بُعد فقهی ـ حقوقی (فقه الاقتصاد) و در سطحی محدودتر ویژگی مکتبی و نظاممند بودن این حوزه مدنظر قرار گرفته است. به دیگر سخن، درباره مبانی علمی اقتصاد اسلامی کمتر پژوهش شده است و در نتیجه، نظریات علمی این شاخه از اقتصاد، …
Read More »مفتی مصر: باید قانونی برای ممانعت غیر متخصصان از صدور فتوا تصویب شود
شوقی علام مفتی مصر تأکید کرد: فتوا یک تخصص است و نیازمند مجوز و اجازه است و نباید شخص غیر متخصص در این زمینه وارد شود. به گزارش شبکه اجتهاد، شوقی علام مفتی مصر در سخنانی اظهار داشت: بشریت اکنون در عصر تخصص زندگی میکند و به هیچ وجه شایسته نیست که پزشک یا وکیل یا مهندس، مجوزی از سوی …
Read More »کنشگری اجتماعی امام رضا(ع)
استاد سطح خارج حوزه علمیه، گفت: امامت تفکر شیعی هست، ولی کارکرد آن مخصوص شیعه نیست، بلکه نظامی برای همه مسلمین است؛ امام رضا(ع) بر وحدت مسلمین تأکید داشتند، لذا تنش شیعه و سنی ایجاد نکردند و فرقههای مذهبی در هیچ دورهای به اندازه زمان امام رضا(ع) به هم نزدیک نبودند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد احمد مبلغی، رئیس شورای …
Read More »مناظرات امام رضا(ع)؛ سیره علمی و عملی یک امام
اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر یحیی یثربی، برخلاف بسیاری از صاحب نظران علوم انسانی، تنها نظریه پردازی نمیکند، بلکه نظریهها را به عالم واقع میآورد و در عین پیچیدگی، آنها را ساده بیان میکند.
Read More »«فقه الرضا» را چه کسی نوشته است؟/ جواد زمانی
اختصاصی شبکه اجتهاد: امروزه کتابهایی با نامهای ائمه (ع) مشهور گشتهاند که بایستی با ریزبینی به کنکاش در مورد آنها پرداخت تا بتوان سره از ناسره را شناخت. دو کتاب فقه الرضا و طب الرضا از امام رضا (ع) مورد تفقد برخی قرار گرفته است؛ اما بهراستی انتساب این دو به حضرت امام رضا (ع) به جاست یا خیر؟ جواد …
Read More »«فراتر از امر بشری»، نقدی بر دیدگاه سروش و مجتهد شبستری پیرامون وحی
کتاب «فراتر از امر بشری» جدیدترین اثر حجتالاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در روزهای پایانی خرداد ۱۴۰۰ روانه بازار نشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب که انتقاداتی بر دیدگاههای عبدالکریم سروش و مجتهد شبستری پیرامون وحی مطرح میکند، توسط حجتالاسلام عبدالحسین خسروپناه، استاد مطرح حوزه و دانشگاه نگاشته شده است. در بخشی …
Read More »باید با فقه جواهری، قراری برای گفتگو بگذاریم!/ پیشنهاد میکنم عللالشرایع جدید نوشته شود/ روح و مذاق شریعت، همان استقراء است
به نظرم تا حدودى میشود با اجتهاد جواهری، نتائج خوبى کسب شود. ما میتوانیم بر اساس معیارهاى اجتهاد جواهری، اجتهاد مناطی را پرورش و توسعه دهیم، یعنی اجتهاد، به دنبال مناط حکم و همچنین دنبال ما یدور الحکم مداره باشد نه دنبال ما یذکر فی اللفظ والدلیل مداراً فقط، چون چه بسا در دلیل، عنوانى ذکر شود اما مدار واقعی …
Read More »سرنخهایی جدید برای شناخت شخصیت پیچیدۀ ابوالمفضل شیبانی/ محمد عافی خراسانی
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از محدثان بسیار پویا در حوزههای حدیثی فریقین، ابوالمفضل شیبانی (درگذشتۀ ۳۸۷ق) است. میراث بسیار گستردهای از روایاتِ وی در منابع روایی امامیه، زیدیه و اهل سنت باقی مانده است. اما از آن جا که او در منابع رجالی امامیه و اهل سنت، تضعیف شده است، در عمل بسیاری از میراث وی به حاشیه رفته است.[۱] …
Read More »نظریه فقهی «نفی ظلم» با توجه خاص به قرآن ارائه شده است/ این نظریه تعارضی با اصول مسلم فقهی ندارد
رئیس پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در پاسخ به این سؤال که آیا نظریه فقهی نفی ظلم، با قواعد مسلم فقهی قابل جمع است و فقه جدید لازم نمیآید؟ بیان کرد: جواب این مسئله یک حکم ثانوی است و با قواعد دیگر یا اصول مسلم فقهی در تعارض نیست و هیچ تنافی با خلود و جاودانگی …
Read More »سرمایۀ اجتماعی روحانیت و انتخابات سیزدهم/ مجتبی الهی خراسانی
شبکه اجتهاد: نقل است که پس از توفیق نهضت تنباکو در اثر فتوای تحریم توسط میرزای شیرازی، ایشان با تأثر به نزدیکان خود فرموده که اکنون دشمن قدرت روحانیت شیعه را فهمیده و کمر به نابودی آن خواهد بست! حتی اگر این نقل قول، ثابت نباشد، گویای آن است که سرمایۀ اجتماعی روحانیت و حوزههای علمیه و قدرت نرم سیاسی …
Read More »مخالفت حوزویان و دانشگاهیان با طرح بانک مرکزی، علمی است/ خودمختاری بانک مرکزی دوای درد نظام بانکی نیست
موافقین و مخالفین بانک مرکزی در این نقطه مشترک هستند که نظام فعلی با اشکالاتی روبهرو است و لازم است در گام دوم انقلاب و با رویکرد تحولی، یک مدل مطلوب ایرانی ـ اسلامی از بانکداری را ارائه دهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، کلیات طرح مسئولیت، اهداف، ساختار و وظایف بانک مرکزی در صحن علنی مجلس به تصویب رسیده است؛ …
Read More »نمونهای از سنت تقریرات نویسی در اصول فقه در سده پنجم قمری/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: غزالی هنوز استادش امام الحرمین جوینی در قید حیات بود که خلاصه آموزشهای اصولی خود که وی را برای استادی در نظامیه شایسته نشان میداد نوشت. این نوشته در واقع خلاصهای بود از آنچه نزد استادش امام الحرمین خوانده بود و البته علاوه بر آنکه سخنان استاد را در درسهایش ارائه میداد گاهی نظرات خودش را هم بازتاب …
Read More »از «بررسی تطبیقی مشروعیت حیل ربا در مذاهب اسلامی» تا «بازخوانی نگاه سلفیان به اجتهاد و تقلید»
شماره جدید فصلنامه علمی- پژوهشی «پژوهشهای فقهی» (تابستان ۱۴۰۰) در جهت انعکاس جدیدترین یافتههای فقهی اساتید برجسته حوزه و دانشگاه به جامعه علمی، به صاحب امتیازی پردیس فارابی دانشگاه تهران، مدیرمسئولی دکتر علیرضا محمدرضائی و سردبیری حجتالاسلام دکتر محمدجواد ارسطا در ۳۵۱ صفحه چاپ و عرضه شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این شماره مقالاتی چون: «کاوشی نو در ماهیت …
Read More »«پرونده نقد و بررسی الگوی حکمی اجتهادی» در شماره جدید فصلنامه صدرا
سیوششمین شماره فصلنامه تخصصی علوم انسانی اسلامی صدرا (بهار ۱۴۰۰) با پروندههای ویژهای چون «پرونده نقد و بررسی الگوی حکمی اجتهادی»، «پرونده از حکمرانی اقتصاد تا حکمرانی اقتصاد اسلامی» و «پرونده فلسفۀ نظری تاریخ»، همراه با آثار و گفتاری از شخصیتها و فرهیختگان مطرح حوزه و دانشگاه چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سیوششمین شماره فصلنامه تخصصی علوم …
Read More »روز انتخابات روز ملت ایران و تعیین سرنوشت است/ هرچه زودتر این وظیفه را انجام دهید
حضرت آیتالله خامنهای در سخنانی روز انتخابات را روز ملت ایران خواندند و گفتند: امروز میداندار و صحنهگردان اصلی مردم هستند که با رأی خود سرنوشت و تکلیف کلی و اساسی کشور را برای سالهای بعد معین میکنند بنابراین امروز متعلق به مردم است. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر معظم انقلاب اسلامی رأس ساعت ۷ صبح امروز (جمعه) با حضور …
Read More »یکی از مهمترین حلقههای کارآمدی نظام، تناسب بین تکلیف عام مردمی و تکلیف خاص فقیهان است
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان با اشاره به کتاب «پرسمان کارآمدی نظام اسلامی»، بیان کرد: یکی از مهمترین حلقههای کارآمدی نظام و منطقی که میتواند هم در ابعاد نظری و هم در ابعاد عملی، نظام را کارآمد و مقاوم سازد، تناسب و پیوند بین تکلیف عام مردمی و تکلیف خاص فقیهان است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «پرسمان کارآمدی نظام …
Read More »دوره رکود و تقلید یا دوره تبیین و استحکام/ محمدباقر ملکیان
شبکه اجتهاد: در کتابهایی که درباره تاریخ فقه شیعه نوشته شده (که البته با اشکالات متعدّدی چه از لحاظ ساختار، چه محتوا و چه نگاه تاریخی مواجه است) از دوره صد ساله پس از شیخ طوسی تا عهد مرحوم ابن ادریس حلی، به دوره رکود فقه شیعه و یا دوره مقلّدین شیخ طوسی یاد میشود(۱). این مطلب، در بسیاری از …
Read More »مروری بر راههای ورود به فقه عینیتساز و جامعهگرا
شبکه اجتهاد: فقه حکومتی و حاکمیتی در مکتب تشیع به دلایل تاریخی کاملا روشنی و به طور مشخص به خاطر سیاستهای کلان امویان، عباسیان و دیگر سلسلههای سیاسی اهل سنت که شیعهستیزی و مبارزه با مکتب اهل البیت (ع) در آنها نهادینه شده بود به عنوان عاملی بیرونی و بر اثر تأثیرگذاری این فشارها بر رهیافتهای درونی شیعیان و به …
Read More »وضعیت انتخابات و دموکراسی در جهان اسلام
شبکه اجتهاد: همزمان با انتخابات ریاست جمهوری ایران، پایگاه اینترنتی شعوبا به بررسی وضعیت انتخابات و دموکراسی در کشورهای مختلف اسلامی پرداخته است. بررسی تجربههای مختلف و حتی متضاد کشورهای اسلامی در مساله حیاتی مردم سالاری میتواند باعث فهم بسیاری از علل نابسامانیها در جهان اسلام باشد. در این پرونده مطالب زیر آمده است: جایگاه انتخابات و دموکراسی در مصر؛ …
Read More »روایتی از زندگی مشروطه خواه گمنام ملاعبدالله مازندرانی
کتاب «ملاعبدالله مازندرانی؛ مشروطه خواه گمنام» اثر مسعود بهرامیان به همت انتشارات چتر دانش روانه بازار نشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، تحولات متعدد دوره ناصری نشان دهنده عصر گذار جامعهایرانی از حالت سنتی به دوران مدرن بود. دراین راستا ابتدا منورالفکرها به طرح مساله نوسازی پرداختند و به تدریج برخی از روحانیون و مراجع سرشناس نیز منادیاین تغییرات شدند. …
Read More »شورای فقهی فقط با پذیرش بانکداری دوگانه کارآیی دارد/ چهار مشکل مزمن نظام پولی و بانکی
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) معتقد است، مشکل اصلی در رابطه با شورای فقهی و نوع نظارتی که در طرح اصلاح بانک مرکزی برای آن در نظر گرفته شده به این برمیگردد که نظام بانکداری دوگانه را نپذیرفتهایم و به اجبار میخواهیم تمام سیستم بانکی مطابق با ایدههایی عمل کند که هنوز به طور کامل آزمایش نشده و …
Read More »آیتالله سیستانی و مسئله انتخابات
شبکه اجتهاد: بعد از سقوط صدام حسین در سال ۲۰۰۳، همزمان با تاسیس دولت موقت عراق، دور جدید مجلس نمایندگان عراق برای تعیین نخستوزیر و پایهگذاری دولت انتقالی شکل گرفت. در نخستین انتخابات که در ۳۰ ژانویه ۲۰۰۵ انجام شد، برای ۲۷۵ صندلی مجلس رایگیری انجام شد که در این میان اتحادیه میهنی عراق به رهبری ابراهیم جعفری توانست ۴۸ …
Read More »آیا رأی مردم در تشکیل حکومت و استمرار آن معتبر و شرط است؟
رئیس دانشگاه علوم اسلامی رضوی ابعاد حقوقی انتخابات و نقش مردم در قانون اساسی کشور را تبیین کرد و گفت: رأی مردم در مرحلههای تشکیل حکومت، اداره آن و نظارت بر رفتار حاکمان اثربخش میباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدحسن وحدتی شبیری در نشست تخصصی «بررسی ابعاد حقوقی انتخابات و جایگاه رای مردم در قانون اساسی» که در …
Read More »شرکت در انتخابات؛ چرا و به چه علت؟/ سیدسجاد ایزدهی
شبکه اجتهاد: عمدتاً حکومتها بر سه عنصر محوری «مردم»، «کارگزاران یا حاکمان» و «سرزمین» شکل میگیرند؛ به این معنا که اگر حکومتی، دارای سرزمین نباشد حکومت محقّق نیست؛ همانطور که اگر حکومتی، دارای کارگزار یا شهروند نباشد باز هم صدق عنوان حکومت مشکل است. برای اینکه این سه عنصر بتوانند «نظام سیاسی» را تشکیل دهند ضروری است که کارگزاران با …
Read More »مردم سالاری دینی رویکرد متفاوت از مشارکت سیاسی مردم در حکومت دینی است/ میتوان با انتخاب درست، سرنوشت جامعه و ملتی را تغییر داد/ راهکارهای حضور حداکثری مردم در انتخابات
تفاوتهایی میان دو نگرش دموکراسی و مردم سالاری دینی در مبانی و نظام مسائل و تحلیل فعالیتهای سیاسی مبتنی بر آنها وجود دارد. با این توضیح که در نظام اسلامی، بر اساس دیدگاه مشهور اندیشمندان مسلمان، نقش مردم، در حوزه مقبولیت و نه مشروعیت مؤثر میافتد. مشروعیت این نظام با نظر به مبانی کلامی، از حق حاکمیت الهی سرچشمه گرفته، …
Read More »مشارکت حداکثری؛ شاخصی برای تبیین سرمایه اجتماعی گرانسنگ جمهوری اسلامی
دفتر تبلیغات اسلامی با صدور بیانیهای تاکید کرد: مشارکت حداکثری علاوه بر شکوفا کردن توانمندیها، دفاع از شایستگی و کارآمدی نظام است. به گزارش شبکه اجتهاد، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با صدور بیانیهای مردم را به حضور گسترده و پرشور در انتخابات دعوت کرد. متن بیانیه این نهاد حوزوی بدین شرح است: بسمه تعالی از جلوههای شکوهمند انقلاب …
Read More »