شبکه اجتهاد: آیتالله العظمی سیدعلی سیستانی، شخصیتی جامعالاطراف و ذوابعاد است و نهتنها چهرهای محوری در امور سیاسی و مذهبی است، در مسائل فرهنگی نیز، صاحبنظر است و دایرۀ مطالعاتی موسعی دارد، و این در سفری که اخیراً (در نیمۀ دوم بهمنماه ۱۴۰۰) به عراق داشتم، بر من هویدا شد. اما این سفر، مقدمهای نیز دارد؛ من بهسبب حضور پدرم، …
Read More »همه مطالب
آیتالله سید احمد حسینی زنجانی و فقه مقارن
آثار فقه مقارنی که پس از اثر مرحوم زنجانی منتشر شدند و حالت تعلیقه بر کتاب الفقه علی المذاهب الاربعه داشتند، مقید بر آوردن آرای مشهور امامیه نبودند. مثلاً مرحوم مغنیه غالباً نظرات فقهای معاصر مانند مرحوم خویی و یا حتی آرای خودش را آورده است. در حالی که مرحوم زنجانی مقید به آوردن آرای خودش نبوده و چه بسا …
Read More »آیا نائینی از مبانی خود در مشروطه فاصله گرفت؟/ گزارشی از دیدار استاد فاضل لنکرانی با آیتالله سیستانی در نجف
استاد فاضل لنکرانی در خصوص جزئیات سفرش به نجف، گفت: از آیتالله سیستانی سؤال کردم که شما از این عدول خبری دارید و مستندی دارد؟ ایشان فرمودند، من چنین چیزی را نشنیدهام. ولی بعد هم فرمودند که من تمام اسناد نائینی را دارم و چنین چیزی در آنها نیست؛ و این عجیب است که امروز در بعضی فضاهای مجازی میخواهند …
Read More »امام با استفاده از ذخایر حائری و بروجردی حوزه را بهسمت تحولات سیاسی پیش برد/ نیازمندیم بهجز نگرشهای تاریخی به مرامنامههای فقهی توجه کنیم/ آیتالله حائری حوزه را از انزوا خارج کرد
ما برای نسبت دادن یک ایده بزرگ فقهی به یک مرجع یا مجتهدی طبیعتا نمیتوانیم به تکگزارهها استناد کنیم، حتما باید برویم و مبانی فقهی و اصولی ایشان را آن هم به روش اجتهاد نه به روش گزینشی بررسی کنیم و ببینیم که ایشان وظایف امام(ع) را چه میداند؟ و در بحث نیابت بهویژه نیابت عامه چه دیدگاهی درمورد نیابت …
Read More »ورعی: نائینی معتقد به حق نقد و نظارت مردم در هر نوع حکومتی است/ مهاجرنیا: اصول نائینی قابل تعمیم به حکومت ولائی نیست
حجتالاسلام سیدجواد ورعی، در نشست علمی «اصول بنیادین حکومت در اسلام از دیدگاه علامه نائینی» گفت که اصل مهمی که نائینی از آن یاد کرده است حق نظارت مردم بر زمامداران و حق انتقاد است ولی حجتالاسلام محسن مهاجرنیا معتقد است که باید بین حقوق و تکالیف مردم در نظام ولائی با غیر آن تمایز قائل شویم. به گزارش شبکه …
Read More »تأملاتی پیرامون بضاعت و جایگاه منابع اولیه رجالی
شبکه اجتهاد: از بین کتابهای رایج که در بحث سند شناسی و رجال از آن استفاده میشود، برخی از جایگاه و اهمیت دو چندانی برخوردارند. این کتابها که میزان تاثیر گذاری بالا و از نظر تاریخی مقدم هستند به منابع اولیه رجال شناخته میشوند که عبارتند از: ۱. اختیار معرفه الرجال (رجال کشى)؛ ۲. الرجال (رجال شیخ طوسى)؛ ۳. الفهرست …
Read More »تدوین الگوی اسلامیایرانی پیشرفت بر مبنای قواعد فقهی/ قربانعلی دری نجف آبادی
شبکه اجتهاد: الگوی اسلامیایرانی پیشرفت به منزله سندی بالادستی برای برنامهریزی و تصمیمگیری در سطوح کلان مدیریت کشور از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. ازآنجاکه الگوی اسلامیایرانی پیشرفت، در مرحله طراحی و تدوین باید هم بر مبنای شاخصهای اسلامی طراحی میشد و هم به منابع موجود کشور توجه میکرد از قواعد فقهی (که از منابع ناب مکتب اسلام یعنی کتاب، …
Read More »سومین همایش «کتاب سال حکومت اسلامی» بهکار خود پایان داد + تصاویر و برگزیدگان
سومین همایش کتاب سال حکومت اسلامی با پیامهای آیتالله احمد جنتی و حجتالاسلام والمسلمین دکتر رئیسی، با حضور شماری از نمایندگان مجلس خبرگان رهبری و اساتید برجسته حوزه علمیه قم، در مرکز تحقیقات علمی حکومت اسلامی برگزار شد و از ۱۳ شخصیت علمی تجلیل به عمل آمد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، قرائت پیام آیتالله احمد جنتی توسط قائم مقام مرکز …
Read More »دیدگاههای بشردوستانه شیخ طوسی
حجتالاسلام رهایی ضمن اشاره به جایگاه علمی شیخ طوسی بیان کرد: برخی دیدگاههای شیخ مطابق دیدگاههای بشردوستانه است؛ مثلا طبق نگاه ایشان نمیشود اسرا را کشت یا اگر یک مسلمانی از مشرکان امان گرفت و به کشور آنها رفت حق ندارد به اموال مشرکین تعرض کند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «دیدگاههای شیخ طوسی در حقوق بینالملل» با سخنرانی …
Read More »مفهوم شناسی فقه نظام و نسبت سنجی آن با نظام سازی/ تشریع همه احکام شرعی در چارچوب نظام ولایی است
حجتالاسلام رجبی گفت: همه احکام شریعت، ذیل تکالیف کلان هستند به این معنا که تشریع همه احکام شرعی در چارچوب نظام ولایی دیده شده است، چرا که حاصل شریعت یک نظام حکومتی است و ایمان و عمل افراد در صورتی در چارچوب شریعت قابل قبول است که عمل آنها درون محدوده این نظام ولایی تحقق یابد. به گزارش شبکه اجتهاد، …
Read More »بازتاب جهانی اثر فقه سیاسی شیعه در نشریات بینالمللی
شبکه اجتهاد: کتاب «فقه سیاسی شیعه: سازکارهای تحول در دوره معاصر» به قلم حجتالاسلام سیدکاظم سیدباقری از آثار منتشر شده گروه سیاست پژوهشکده نظامهای اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در فصلنامه «بررسی مطالعات دینی «Review Religious Studies » (RSR) شماره ۴۷ در ژانویه ۲۰۲۲ معرفی شده است. اهداف این فصلنامه که متعلق به دانشگاه رایس آمریکا است توسط انتشارات …
Read More »تقریر سکولار از تاریخ حوزه
مواضع و عملکرد شیخعبدالکریم در قبال حکومت و مسائل سیاسی، نه به دلیل عدماعتقاد به سیاست دینی و عدمدخالت روحانیت در سیاست، بلکه نشاتگرفته از اقتضائات و محدودیت روزگار بود. به تعبیر دیگر روش سیاسی موسس حوزه، براساس تقیه و در نظر گرفتن «قدر مقدور» بوده است؛ نه «قدر مطلوب». ولی آقای محققداماد، به این مساله توجه نکردند. شبکه اجتهاد: …
Read More »فرایند نگارش «موسوعه الفقهیه المیسره» در یک نگاه/ محمدعلی انصاری شوشتری
شبکه اجتهاد: اصطلاح موسوعه در عصر حاضر به دو معنی اطلاق میشود: اول، کتابهایی که به طور وسیع و گسترده تدوین شدهاند، مانند کتابهای جواهر و غدیر و مانند آنها که آنها را موسوعه الجواهر و موسوعه الغدیر و … مینامند. دوم، به کتابهایی که به شکل معجم و الفبایی و دائره المعارفی نوشته میشوند، خواه برای عموم علمها باشد، …
Read More »شروط مخالف مقتضای عقد در عقود مستحدثه چه تاثیری دارد؟
استاد قائینی گفت: در رابطه با عقودی که مستحدثه هستند بنا بر قول برخی فقها اگر شرطی مخالف با مقتضای عقد باشد کل عقد را به هم میریزد یعنی کانه منعقد نشده است و حداکثر در بعضی از موارد باعث خیار میشود که در این صورت عقد فاسد نمیشود و طرفین اگر خواستند معامله را ادامه میدهند و اگر نه …
Read More »آیا اصول فقه موجود در فقه اجتماعی کارایی دارد؟
استاد ابوالقاسم علیدوست ضمن اشاره به سه دیدگاه پیرامون کارایی اصول فقه موجود در فقه اجتماعی تصریح کرد: در مسائل اجتماعی نباید درگیر الفاظ نصوص بود مخصوصا آنجایی که میخواهیم از عقل استفاده کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «اصول فقه اجتماعی» صبح امروز هفدهم اسفندماه با سخنرانی آیتالله ابوالقاسم علیدوست، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم در مرکز …
Read More »عملکرد آیتالله سیستانی در بحران نجف
شبکه اجتهاد: در این گزارش کتاب «ناگفتههایی از سفر درمانی آیتالله سیستانی و بحران نجف» و کتاب «دیدگاههای سیاسیاجتماعی آیتالله سیستانی در مسائل عراق» مورد واکاوی قرار میگیرد. کتاب اول: ناگفتههایی از سفر درمانی آیتالله سیستانی و بحران نجف این کتاب که در سال ۱۳۹۱ توسط انتشارات اطلاعات وارد بازار نشر و توزیع شد، ترجمه فارسی کتابی است با عنوان …
Read More »ضرورت شمول نگری حوزه نسبت به رخدادهای اجتماعی
شبکه اجتهاد: از جمله اشکالات مکرری که بارها متوجه عالمان حوزه شده و میشود، آن است که چرا حوزه عموما در مسایلی همچون حجاب و عفاف بسیار جدی و مصمم وارد میشود و از طریق بسیج دین داران یا فشار مستقیم به ارباب قدرت بر تحقق خواستههای خود پای میفشارد، اما در موارد و مصادیق دیگر همچون غارت بیت المال، …
Read More »اعتبارسنجی احادیث نبوی از منظر بن سلمان!
شبکه اجتهاد: محمد بن سلمان در مصاحبه خود با نشریه آمریکایی آتلانتیک، با اشاره به احادیث رسیده از پیامبر اسلام(ص) و عدم اثبات اعتبار اکثریت قریب به اتفاق آنها، این احادیث کماعتبار را منبع اصلی تفرقه در جهان اسلام برشمرد. این سخنان بن سلمان واکنشهای گستردهای را میان فعالان در شبکههای اجتماعی برانگیخت. مجری در این مصاحبه از بن سلمان …
Read More »چهارده پرده از احوالات آیتالله صافی گلپایگانی/ محسن اکبری شاهرودی
شبکه اجتهاد: قریب به پانزده سال بود که هر روز عصر، زانوی ادب در برابر فقیهی عظیم الشأن و مرجعی فانی در ولایت اهلبیت علیهمالسلام میزدم و خود متوجه نبودم که چه درّ نایاب و گهر ارزشمندی را زیارت میکردم. یک قرن تاریخ، نزدیک به سی و هشت هزار روز بندگی و اطاعت از خداوند، بزرگمردی که جز اندیشه دفاع …
Read More »موسوعه الفقهیه المیسره، طرحی نو در نگارش فقه شیعی
آیتالله جعفر سبحانی گفت: در عصر حاضر نوع دیگر در نگارش فقه پدید آمده است؛ نگارش فقه بر طبق موضوعات و به صورت الفبایی که کاملاً شیوه نوظهوری است و کار آسانی نیست؛ زیرا چه بسا جایگاه مسئلهای از نظر تنظیم الفبایی باید در آغاز کتاب قرار گیرد ولی جایگاه آن در کتاب دیات است؛ و این نوع کار همت …
Read More »تخطیهای فقهی سینمای ایران و مواجههی حوزه با آن/ سه راهکار پیشنهادی برای وضعیت موجود
آیا پرداختن به مسائل فقهی و شرعی در سینمای امروز و با فرمهای موجود آن امکانپذیر است یا خیر؟ در واقع ابتدا باید بررسی کنیم که بیان مضامین دینی در قالب این معدود فرمهای معرفی شده در سینمای ایران قابل تحقق است؟ به گزارش شبکه اجتهاد، اظهارات یکی از خانمهای دستاندرکار فیلم در حاشیه جشنواره فیلم فجر واکنشهای زیادی را …
Read More »فقه خوارجی حکومت ولایی را به حکومت عرفی سوق میدهد/ تذبذب و غرض سیاسی در فقه خوارجی مشهود است/ فقه خوارجی آنارشی اجتماعی و سیاسی را تجویز میکند/ فقه خوارجی امتداد و مکمل سکولاریسم است
فقه خوارجی تعبیر استعارهای نیست؛ یعنی از واژه خوارج برای نامگذاری یک نوع تفسیر فقهی انتخاب نشده است. بلکه این تعبیر یک حقیقت است؛ بدان معنا که اگر من این اصطلاح را با وضعیت کنونی تطبیق میدهم و مصداقش را مشخص میکنم، ارتباط تاریخی با صدر اسلام دارد. شبکه اجتهاد: دستگاه نوظهور «فقه خوارجی» مدتی است در حوزه فکری فقه …
Read More »ظرفیت «فقه ولایی» در پاسخ به پرسشهای حکومتی/ سیدمحمد عیسی نژاد
شبکه اجتهاد: الگوی حکمرانی شیعه در عصر غیبت، ولایت فقیه است و فقه شیعه، «فقه ولایی» است؛ اما الگوی حکمرانی اهلسنت، واگذاری کامل امر ولایت و حکومت به حاکم فاسد را شامل میشود و از این رو، علمای اهلسنت هیچ ادعایی درباره «مسئله حکومت» نداشتهاند استاد سیداحمد مددی یکی از اساتید دروس خارج فقه و اصول در حوزه علمیه قم …
Read More »خاتمی: حوزه با سیاست بهمعنای درستش گرهخورده است/ شرایط زمان حاج شیخ با دوران امام قابل قیاس نیست/ اعرافی: شکلگیری حوزه علمیه قم، اعجازی در عصر جدید بود/ نباید تاریخ هزارساله قم نادیده گرفته شود
به همت ستاد یکصدمین سال تأسیس حوزه علمیه قم، همایش علمی حضرت آیتالله صافی گلپایگانی با عنوان «میراث دار صدسال تاریخ حوزه علمیه قم» در مدرسه عالی دارالشفا با حضور جمعی از علما و اساتید برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این همایش استاد سید احمد خاتمی عضو شورای عالی حوزههای علمیه با موضوع «سده حوزه، سده نفی سکولاریسم …
Read More »تصاویر رونمایی از «الموسوعه الفقهیه المیسره»
شبکه اجتهاد: مراسم رونمایی از ۱۶ جلد از کتاب «موسوعه الفقهیه المیسره» تلاش ۳۰ ساله استاد محمدعلی انصاری شوشتری با پیام تصویری آیتالله جعفر سبحانی و سخنرانی اساتید محسن اراکی، ابوالقاسم مقیمی حاجی و رضا اسلامی در سالن همایشهای دانشکده اصول الدین قم برگزار شد. [easy_image_gallery gallery=”201″]
Read More »مسئله و مشکلات موسیقی در ایران بیشتر سیاستی است تا فقهی/ مبانی فقهی؛ راه فرار مدیران در حوزه موسیقی!
حجتالاسلام سیدمحمدحسین نواب، مدیر مدرسه اسلامی هنر گفت: در شرایط کنونی، یکی از مشکلات نشان ندادن آلات موسیقی در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است اما کدام رساله فقهی چنین موضوعی را مورد اشاره قرار داده است؟ ما با چنین کارهایی ذائقه مردم را از موسیقی سنتی که مورد پسند آنها بود به سمت موسیقی مدرن سوق دادیم. به …
Read More »موضوع جمعیت برای خیلی از فقها روشن نیست/ چالش اساسی در بحران جمعیت، مسئله حکمرانی است
استاد خسروپناه معتقد است فقیه باید موضوع شناسی کند ولو از کارشناسان و متخصصان کمک بگیرد. به نظر او موضوع جمعیت برای خیلی از فقها روشن نیست؛ این درحالی است که در آینده نزدیکی با مسئله بحران جمعیت مواجه خواهیم شد که در آن زمان جمعیت پیر و فرسوده و بازنشسته میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه …
Read More »شرح فرانسویِ «کتاب الحجه» الکافی و یک چالش/ مصطفی قناعتگر
اختصاصی شبکه اجتهاد: آکادمیهای غربی در اسرائیل، آمریکا، فرانسه و سایر کشورها، دیرزمانی است مطالعات خود را پیرامون حدیث شیعهی امامیه آغاز کردهاند. این مطالعات در حوزهی کلیات حدیث، تاریخ حدیث، فقه الحدیث، منابع حدیثی، سندِ حدیث و سایر مطالعات مرتبط صورت گرفته است. از شیعهپژوهانی که چند سالی است بیشتر شناخته شده، محمدعلی امیرمعزی است. امیرمعزی، (متولد ۲۶ ژانویه …
Read More »روش اجتهادی «صاحب جواهر» و عدم توان مخالفت با شهرت و اجماع/ مهدی کریمی
شبکه اجتهاد: طلاب بسیاری با کتاب جواهر الکلام مرحوم محمد حسن نجفی آشنایی دارند. این کتاب شرح مبسوطی بر کتاب شرایع الاسلام مرحوم محقق حلی است و دوره کاملی از فقه استدلالی به شمار میآید. مرحوم مظفر معتقد بود جواهر الکلام، به لحاظ گستردگی و احاطه بر دیدگاهها و استدلالهای علما و دقت علمی، بینظیر است. (مظفر، محمدرضا، مقدمه جواهر …
Read More »احمدیتبار: نکاح معاطاتی با رعایت برخی شروط صحیح است/ وکیلیمقدم: حذف لفظ صیغه از نکاح، حقوق زن را به چالش میکشد
استاد احمد احمدیتبار، با بیان اینکه بیشتر فقها نکاح معاطاتی را قبول ندارند و قائل به توقیفی بودن لفظ نکاح هستند، گفت: میتوانیم نکاح معاطاتی را با تحقق همه شرایط نکاح رایج بپذیریم ولو اینکه لفظ رد و بدل نشود و مشکلی در این نکاح و زوجیت نیست البته در ازدواج سفید و همباشی و … هیچکدام از این شرایط …
Read More »