اجتهاد و اصول فقه

کتاب «مکتب فقهی محقق اردبیلی» از فقهای شیعه امامیه در قرن دهم هجری که پس از شهید ثانی مرجعیت و ریاست تامه شیعه را در نجف بر عهده داشت، به همت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «مکتب فقهی محقق اردبیلی» توسط حجج‌اسلام والمسلمین محمدعلی سلطانی و دکتر سیدعلی حسینی در …

۶۰ اثر علمی از ابوالقاسم علی بن حسین بن موسی، ملقب به علم‌الهدی و مشهور به «سید مرتضی» توسط پژوهشگران بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در دست آماده‌سازی و چاپ است. به گزارش شبکه اجتهاد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در حال آماده سازی ۴۰ اثر از آثار سید مرتضی و ۲۰ اثر پیرامون اوست؛ ۴۵ اثر از …

تنها ملاکی که باید بدان توجه کرد این است که مواردی که از باب ولایات است بر اساس ادله‌ی تعبدی زنان نمی توانند مسئولیت های سنگینی که ناشی از ولایت است را بر عهده بگیرند مثلا آن جایی که جنگ است، آنجایی که قضاوت است، آنجایی که دفاع است، یا مسائل انتظامی است این موارد یک سری اقتضائاتی دارد که …

مراد نگارنده از رویکردهای فقهی نوع نگاه و تصوری است که از کلیت فقه و رسالت و وظیفه فقه و فقها وجود دارد و اختصاص به باب یا مسئله خاص ندارد و در واقع از سنخ نظریه‌پردازی کلان درباره فقه است. این سه رویکرد اصلی، به لحاظ سابقه و قدمت تاریخی، یکسان نیستند. برخی از آن‌ها جدید و فاقد سابقه …

عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به وظایف حوزه‌های علمیه در توسعه و تعمیق علوم اسلامی در مرحله پساکرونا گفت: یکی از دانش‌های اساسی که باید گسترش آن برای مرحله پساکرونا مورد توجه حوزه‌های علمیه قرار بگیرد، فقه است، این دانش تحت عناوینی همچون فقه بیماریهای واگیردار، یا فقه بلاهای عام و فراگیر و یا فقه بهداشت عمومی قابل ردیابی …

شبکه اجتهاد: با وجود این همه مؤسسات و مراکز تحقیق و پژوهش و ساختمان‌های شکیل و بزرگ، و دوره‌های تخصصی در زمینه احیای میراث مکتوب، و کثرت انتشار کتاب‌های تحقیق و تصحیح شده قدمای شیعه و به ویژه میراث حدیثی، با غلاف‌های رنگارنگ و طرح‌های مختلف، و از همه مهمتر اهتمام دانش آموختگان و آموزان به قضایای تراثی و تاریخی …

صدمین شماره فصلنامه علمی- پژوهشی «فقه» به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مدیر مسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالرضا ایزدپناه و سردبیری حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسلامی منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در تازه‌ترین شماره فصلنامه فقه، هفت مقاله علمی – پژوهشی از سوی اساتید و محققان حوزه فقه و اصول از سوی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم …

در حوزه فقه اگر یک نگاهی داشته باشیم به آنچه که صورت گرفته، فکر می‌کنم در بسیاری از مباحث، خودمان را با این روند کم و بیش در حال تطبیق هستیم. به این معنا که جهانی می‌اندیشیم نه اینکه بر اساس آنچه که الان سعی می‌شود جهانی شود خودمان را تطبیق بدهیم، بلکه به این معنا که بر اساس اصول …

شبکه اجتهاد: بانو سیده نصرت بگم امین در سال ۱۲۶۵ شمسی (۱۳۰۸ق) در اصفهان چشم به جهان گشود. نَسَبش با سی واسطه به امام علی بن الحسین زین العابدین (ع) می‌رسد. از چهار سالگی به فراگرفتن قرآن و از یازده سالگی به تحصیل زبان عربی پرداخت. با اینکه در پانزده سالگی ازدواج کرد، هرگز همسرداری و تربیت فرزندان، او را …

شبکه اجتهاد: آیت‌ﷲ ابراهیم (حاجی) امینی متولد ۱۳۰۴ در نجف‌آباد اصفهان است. آن طور که آیت‌ﷲ امینی در خاطراتش اشاره می‌کند، نجف‌آباد شهری مذهبی و طلبه‌پرور بوده است و همین فضا باعث علاقه ایشان به تحصیل دروس حوزوی شد. در آغاز راه طلبگی در فروردین ۱۳۲۱ به قم آمد(ص۵۲) اما به دلیل فشار اقتصادی و قحطی شدیدی که در آن …

آیت‌الله ابراهیم امینی از فقها و علمای قم جمعه شب به رحمت خدا رفت. این فقیه عالی‌قدر اگرچه در سال‌های اخیر به واسطه حضور در جایگاه نیابت مجلس خبرگان وجهه‌‌ای سیاسی هم داشت اما شهرت وی در سال‌های قبل به‌واسطه تالیف کتاب‌هایی در حوزه‌های مختلف خصوصا مباحث تربیتی است. شبکه اجتهاد: آیت‌الله امینی بیش از ۳۰ کتاب تالیف کرده است …

این متن، شرح احوال و نکاتی است درباره خاطرات مرحوم آیت‌الله ابراهیم امینی است که به عنوان مقدمه در کتاب جشن‌نامه ایشان منتشر شد. شبکه اجتهاد: آیت‌الله حاج شیخ ابراهیم امینی (م ۱۳۰۴ش) از چهره‌های مطرح فرهنگی حوزه علمیه قم هست که در مقام یک روحانی بلند پایه همیشه با توده‌های مردم در ارتباط بوده و در جهت ترویج عقاید …

وقتی آقای اشکوری پس از سقوط رژیم بعث به‌نمایندگی از آقای سید کاظم حائری به نجف رفت، به ایشان گفته بود: درست است که من به‌عنوان نماینده شما می‌روم، ولی من مبلّغ افکار و اندیشه‌های امام خمینی(ره) خواهم بود. ایشان هم گفته بودند: این کار را بکنید. همچنین گفته بودند: هر کس که نزد من بیاید، من او را به …

آیت‌الله ابراهیم امینی عضو مجلس خبرگان رهبری و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و از شاگردان برجسته آیات بروجردی، طباطبایی و امام خمینی، ساعتی پیش و مقارن با شب اول ماه مبارک رمضان در سن ۹۵ سالگی دارفانی را وداع گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله ابراهیم حاج امینی نجف آبادی در ماه‌های اخیر چند بار بدلیل بیماری در بیمارستان …

مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی گفت: برخی گمان می‌کنند کرونا توانسته دستگاه جدیدی را ایجاد کندکه عنوان آن را فقه کرونا گذاشتند. این بازی با مفاهیم است که به مصلحت دستگاه فقاهت فقیهان و آموزه‌های دینی نیست. وقتی گفته می‌شود «فقه کرونا» یعنی گویا این واقعه آن قدر در منابع ما بازتاب داشته است که ظرفیت طرح آن …

ناشران کتاب، برادران و خواهران حوزوی ایرانی و غیر ایرانی، می‌توانند آثار علمی منتشر شده حوزویان را در قالب کتاب‌ یا پایان‌نامه‌های سطح۴ (دکتری) به دبیرخانه همایش ارسال کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی‌حاجی،‌ دبیر بیست و دومین همایش کتاب سال حوزه گفت: همایش کتاب سال حوزه با هدف شناسایی کتاب‌ها و نویسندگان برتر حوزوی و معرفی …

هنجارها، روش‌ها و ابزارهای متناسب با خود را طلب می‌کنند؛ لکن فقه مدعی نیست که نباید از علوم بشری در این زمینه استفاده کرد، بلکه استفاده از علوم بشری در تشخیص موضوعات و انتخاب روش‌های متناسب و ایجاد ابزارهای مشروع جهت تحقیق آن اهداف و غایات همواره مورد توجه فقیهان بوده است؛ اگرچه ممکن است به حسب اشخاص و ادوار، …

به منظور از سرگیری احیای میراث خطی که پیوسته در مخازن و طبقات کتابخانه‌ها حبس شده و یا در معرض آسیب هستند، مرکز «تراث کربلاء» به زودی کتابی سه جلدی «رجال الشیخ الأنصاری» را منتشر خواهد کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، این مرکز که وابسته به بخش امور معارف اسلامی و انسانی آستان قدس عباسی است، بزودی کتاب «رجال الشیخ …

بسته آموزش مجازی مدرسه آفاق حکمت با عنوان «پروژه فکری شهید صدر(ره)» متشکل از ۴ دوره «شاخصه‌های فکری»، «اندیشه فقهی»، «اندیشه اقتصادی» و «اندیشه اجتماعی» ارائه شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در میان چهره‌های برجسته حوزه‌های علمیه در دهه‌های اخیر، آیت‌الله شهید سید محمدباقر صدر، یکی از ممتازترین و شگفت‌انگیزترین آنهاست و به تعبیر مقام معظم رهبری بی‌شک یک نابغه …

یکی از شاگردان مشترک امام خمینی و شهید صدر به نام شیخ علی اسلامی، این جزوه‌ها را به درس شهید صدر آورد و بین طلبه‌های درس ایشان تقسیم کرد و نسخه‌ای را هم به ایشان داد. شهید صدر نسخه را در مقابل جایگاه تدریس خود گذاشتند. فردای آن روز که برای درس فقه خدمت ایشان رفتم، دیدم یکی از طلاب …

کلاس‌ها و دروس سطح ۴ خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان فعلا به صورت مجازی برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام علی عابدی، مسئول اداره آموزش سطح ۴ مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان با اعلام این خبر گفت: با توجه به شرایط کشور و لزوم رعایت دستورالعمل‌های ستاد ملی مقابله با کرونا، کلاس‌های سطح ۴ خارج فقه و …

فقه با توجه به این که بیانگر احکام شرعی است و احکام شرعی در یک تقسیم بندی، به حکم تکلیفی و وضعی و احکام تکلیفی بر ۵ قسم به حرمت، وجوب، استحباب، کراهت، و اباحه تقسیم می‌شود و طبیعتاً تمام رفتارهای انسان را شامل می‌شود. به عبارت دیگر، موضوع فقه عبارت است از افعال مکلفین. فقه یا دین در قالب …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اخیراً استاد محترم جناب حجت‌الاسلام سیدمحدعلی ایازی گفتگویی با سایت اجتهاد در باب «حوزه و معیشت» و «حوزه و استقلال» داشته است (بخوانید) که می‌تواند فتح بابی برای پرونده «حوزه و استقلال» باشد. یادداشت زیر در این راستا تقدیم شده است. بگذارید با این بیت این نوشته را شروع کنم که: «اگر با دیگران اش بود میلی …

شبکه اجتهاد: پس از انتشار یادداشت «حاشیه» بودن فقه شیعه بر فقه عامه «در حاشیه»، یکی از خوانندگان به نام «سید حامد خاتمی» متنی را درباره مبنای ‌آیت‌الله شبیری زنجانی نگاشته که نوشته ایشان را عیناً برای مخاطبان به اشتراک می‌گذارم: «احادیث شیعه به منزله تعلیقه (حاشیه) بر فقه عامّه است»، این عنوانِ یکی از دیدگاه‌‌ها و مبانی منسوب به …

مرکز اسناد نجف اشرف با اشاره وجود پیوسته جریان نوآوری و تجدید در میان زعمای حوزه علمیه نجف اشرف، یک سند تاریخی مربوط به نوآوری و حرکت اصلاحی مرحوم ‌آیت‌الله کاشف الغطاء را منتشر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، مرکز اسناد نجف اشرف با اشاره وجود پیوسته جریان نوآوری و تجدید در میان زعمای حوزه علمیه نجف اشرف، یک سند …

حجت‌الاسلام معلمی با تأکید بر فهم قرآن و دین در پذیرش عقاید و اخلاق می‌گوید: ما نیاز به اصول فقه و قواعدی داریم که بتواند ما را در برداشت مسائل علوم انسانی از منابع دین کمک کند. به گزارش شبکه اجتهاد، در باب اصول فقه که مبنای اجتهاد است، کتب مختلفی به نگارش درآمده ولی جای کتاب یا کتاب‌هایی که …

عقل معطوف به حوزه دین در شرایط ظهور بلاهای عمومی به چهار نوع عبودی، کلامی، آیینی و رفتاری قابل تقسیم است؛ در شرایط ظهور یک بلای عام همچون کرونا، عقل عبودی در مقایسه با سایر عقل‌‌ها بیشتر در ذهنیت دینی اجتماعی فعال و حاضر می‌شود. شبکه اجتهاد: در زمان ظهور بلای عام، سایر عقل‌‌ها نیز به نوبه خود در جامعه …

مدیر گروه فقه و اصول بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی از انتشار ۷ اثر فقهی جدید در این گروه خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، در همین زمینه حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی شریعتی‌تبار به ارائه گزارشی از فعالیت‌های گروه فقه و اصول بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در سال جاری پرداخت. وی گفت: «احکام و آداب ازدواج در فقه …

در رابطه با این موضوع در سطح واقع نه به صورت ایده‌آل، باید گفت که در عالم فرض منافاتی ندارد که طلبه‌ای هم تحصیل کند و هم در کنار آن به کاری اشتغال داشته باشد اما عملا تجربه نشان داده که درس خواندن و کار کردن باهم جمع نمی‌شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: آیا طلبگی یک شغل است یا یک شان …

شبکه اجتهاد: کاتبان نسخه‌های خطی حافظان تاریخ و فرهنگ یک تمدن هستند، امانت‌داری در انتقال میراث فکری و علمی و کیفیت این انتقال توسط آن‌ها اولین گزینه برای شناسایی و درجه‌بندی ایشان است، به‌طورکلی ناسخان به اقسام مختلفی تقسیم می‌‌شوند، یکبار کاتب خود از قشر عالمان است و کتاب را برای خود کتابت کرده، که در این صورت قطعاً نسخه …