اجتهاد و اصول فقه

کتاب «شرح‌صدر؛ سیری در زندگی، زمانه و اندیشۀ استاد شهید آیت‌الله سید محمد باقر صدر» با ترجمۀ اسماء خواجه‌زاده منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «شرح‌صدر» ترجمه کتاب «شهید الاُمه و شاهدُها» اثر شیخ محمدرضا نعمانی از شاگردان و همراهان شهید سید محمدباقر صدر است. او تنها کسی بود که توانست به‌دور از چشم مزدوران بعثی در دوران حصر، …

استاد ربانی بیرجندی به‌صورت مصداقی کارکرد و فوائد منهج شناسی را در «حسن ابن ابی‌عقیل عمانی» دنبال می‌کند و ضمن بررسی منهج فقهی او، علل چرایی اتهام عمل به قیاس عمانی را مورد بررسی قرار می‌دهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دانش «تاریخ فقه و فقها» یکی از علومی است که جای خود در بین محققان باز نموده و علاقه‌مندان فراوانی …

فاطمه سادات نبوی، در مقاله خود با عنوان «رویکردی منطقی-ریاضی به اصول فقه» پس از معرفی اجمالی رویکرد ریاضی به منطق و بیان مختصری در تعریف اصول فقه، منطق صوری اصول فقه را در قلمرو منطق ریاضی جستجو می‌کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در دهه‌های اخیر، صوری سازی با استفاده از ساختارهای ریاضی، در بسیاری از مباحث که ماهیت منطقی …

دومین گعده علمی فقه حکومتی، با حضور استاد علی اکبر سیفی مازندرانی نظریه‌پرداز ایده «فقه فعّال» و از اساتید دروس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم برگزار می‌شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دبیرخانه همایش فقه حکومتی دومین گعده علمی را با حضور استاد سیفی مازندرانی و ارائه ایده «فقه فعّال» برگزار می‌کند. بنابراین گزارش، دومین گعده فقه حکومتی دوشنبه …

دین تنها با امور ثابت سر و کار ندارد، احکام شرعی به دو قسم ثابت و متغیر منشعب می‌شود و متغیر دانستن پار‌های از احکام ثانویه و حکومتی، منافاتی با قدسی بودن و نقدناپذیری و حجیت ندارد؛ بنابراین وجود عنصر مصلحت در نظام اسلامی به معنای عرفی شدن فقه شیعه یا سکولار کردن دین، یا معنای انتقال از ساحت قدسی …

مشکل ما در مطالعات فقهی مشکلِ کمبود شناخت نسبت به موضوعات بیرونی است. در مسائل اجتماعی موضوعات را باید آن‌گونه که هست بشناسیم. ما نمی‎توانیم در حجره را ببندیم و بگوییم اگر این‌طور باشد آن‌طور است. حکم بدهیم به نحوه قضیه ‌شرطیه؛ بلکه باید ورود بکنیم. اگر فقیه می‎خواهد فتوای او کارگشا باشد چاره‎ای جز این نیست که در موضوعات …

کلاس‌های دروس خارج حوزه علمیه خراسان با هماهنگی و مشورت اساتید معظم از شنبه ۱۰خردادماه ۹۹ مصادف با ۷ شوال به صورت حضوری با رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی برگزار می‌گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، با توجه به شرایط کنونی همه گیری ویروس کرونا و لزوم رعایت نکات بهداشتی، برای برگزاری کلاس‌ها، طلاب با رعایت موازین بهداشتی اعم از داشتن ماسک …

در این کتاب موارد اختلاف میان نظرات و فتاوی دو تن از مشهورترین فقهاء قرن چهاردهم، سید محمد کاظم یزدی در عروه و سید ابوالحسن اصفهانی در حاشیه آن، نقل شده و بعد از ذکر دلیل طرفین، حق در مسئله بنظر مؤلف بیان گردیده است. شبکه اجتهاد: از جمله کتاب‌های مرتبط با عروه الوثقی کتاب ارزشمند «بین السیدین» است که …

معمولا دانش‌ها تجارب انتقال پذیر و ارزش‌مند خویش را در بخش‌های مختلف و بستر‌های مورد علاقه خود، به فنونی مبدل می‌سازند که از استادان به شاگردان و از نسل پیشین به نسل پسین ودیعه داده می‌شوند. به همان میزان که هر دانش، چشم اندازی سترگ‌تر و مناسباتی پیچیده‌تر را در خود پرورانده باشد، نیازمندی آن به فنون و مهارت‌های مناسب …

به همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، نرم‌افزار مجموعه آثار استاد محقق سید علی شهرستانی تولید شد و به‌زودی عرضه خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این نرم‌افزار ۵۹ عنوان کتاب از آثار استاد محقق سید علی شهرستانی و دیگر آثار مرتبط به زبان‌های عربی، فارسی، اردو، اندونزیایی، انگلیسی و ترکیه‌ای (آذربایجانی) در موضوعاتی چون: فقه کلامی، عقاید …

ممکن است برای پژوهشگر تاریخ فقه این گزاره که «متکلّمان در فقه، نص‌گرا هستند» در نگاه نخست قدری عجیب در نظر آید؛ شاید به این سبب که استدلالات کلامی این گروه بر پایه عقل و همچنین گرایششان به فقه تحلیلی موجب شکل‌گیری تصویری دیگر در ذهن می‌شود؛ اما حقیقت آن است که نام این جریان در تاریخ فقه (و فقه …

مجموعه فقهی علامه محمد الحسین آل کاشف الغطا (قدس سره) در ۲۷ جلد توسط مرکز احیای آثار اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم چاپ و منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، موسوعه علامه کاشف الغطاء در سه مجموعه کلامی، فقهی و متفرقات در مرکز احیای آثار اسلامی وابسته به پژوهشگاه علوم و …

شبکه اجتهاد: در میان محدّثان متأخّر شیعه، شاید هیچ کس به پرکاری و در عین حال تأثیرگذاری علامه مجلسی رحمه الله، نباشد. در کارنامه او، علاوه بر تک‌نگاری‌های فارسی و عربی، با نگاشته‌های حدیثی درازدامن هم رو به رو هستیم: ملاذ الأخیار (شرح تهذیب)، مرآه العقول (شرح کافی)، و بحار الأنوار. متأسفانه بسیاری از ما، علامه مجلسی و همه فعالیت …

کتاب حاضر در سه بخش فراهم شده است. بخش اول: کلیات؛ در این بخش مفهوم تسامح و قاعده تسامح تبیین می‌شود. بخش دوم: نقد و بررسی ادله قاعده؛ این به به ادله موافقان و مخالفان این قاعده پرداخته است. بخش سوم: پیامدها و آثار قاعده؛ در این بخش آثار سوئی که در نگاه جزئی به نابسامانی استنباط در تعیین حد …

برخی از موضوعاتی که فقه می‌تواند یا قرار است در آن ورود پیدا کند حتماً باید پس از مطالعه نسبت به بُعد آینده‌ای مورد توجه فقه قرار بگیرد تا ضروریات جدید بر آن بنا شده و درباره آن چاره‌اندیشی و پاسخ مناسبی برای آن داده شود؛ در غیر این صورت فتوایی که داده می‌شود اصلاً نمی‌تواند ناظر به موضوعاتی باشد. …

روش فقه اخلاق باید تثلیثی باشد یعنی یا انجام می‌دهیم یا ترکش می‌کنیم و یا مشکوک است که مجرای احتیاط است. منبع نیز همان گستره حجج الهیه است که از پیامبر شروع می‌گردد و تا فرد عاقل ادامه می‌یابد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ادامه سلسله جلسات فقه گروه فقه اخلاق حکومتی مؤسسه فتوح اندیشه؛ نشست علمی و آنلاین «ساختارهای …

پس از عرضه موفق نرم افزار ویندوزی جامع الاحادیث و همچنین پایگاه ارزشمند جامع الاحادیث، این بار جامع الاحادیث را رایگان بر روی موبایل همراه خود تجربه کنید. به گزارش شبکه اجتهاد، با توجه به احساس نیاز و درخواست مکرر کاربران نور، نرم افزار جامع الاحادیث همراه مبتنی بر سیستم عامل اندروید تولید شد و به صورت رایگان در اختیار …

اختصاص شبکه اجتهاد: یادداشتی با عنوان «به نام عقل به کام اخباری گری» از جناب آقای دکتر رسول جعفریان در سایت شبکه اجتهاد منتشر شد که به معرفی رساله‌ای با نام «حجت بالغه» می‌پرداخت. نویسنده محترم در مقدمه‌ای به نسبت طولانی متعرض تاریخچه‌ی نزاع اصولی اخباری و زمینه‌های فکری و معرفتی آن شده است که خالی از لغزش‌هایی نیست. از …

عضو هیئت علمی پژوهشکده اندیشه دینی معاصر با بیان اینکه جامعه امروز ما با وجود افزایش مناسک دینی به شدت دچار بی‌اخلاقی است، گفت: باید برگردیم و مردم را به اخلاق و صفای باطن به جای کمیت‌گرایی در مناسک دعوت کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدصادق کاملان، عضو هیئت علمی پژوهشکده اندیشه دینی معاصر، گفت: تعبیری جرج جرداق …

شبکه اجتهاد: بی‌مهری‌ها به فقه محدود به این روزها نیست؛ هزار سال پیش غزالی گفت: فقه از علوم معنوی و اُخروی نیست و یک دانش دنیوی است. و امروز آمده‌اند و می‌گویند؛ «فقه نه تنها از علوم اخروی نیست بلکه از علوم دنیوی هم نیست چون اساسا بی‌فائده است»! و گفتند؛ «فقه با تکنولوژی و ساختار زندگی فردی و اجتماعی …

مجموعه آثار شیخ صدوق، با ارائه ۴۶ عنوان کتاب، به کلیه ابعاد علمی، اخلاقی شیخ صدوق که در زمینه معارف اسلامی منشأ آثار بسیاری است، می‌‌پردازد. همچنین مجموعه آثار شیخ کلینی مشتمل بر ۱۹۱ جلد کتاب، برای ارج نهادن به شخصیت این عالم و محدث نامدار امامی است که توسط مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی تهیه و تدوین شده است. …

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) گفت: چطور ما می‌توانیم بگوئیم فقه مُرده؟ مگر مرگ فقاهت امکان دارد؟ مرگ فقه مساوی با مرگ دین است. این‌ها تعبیراتی است که عرض کردم یا ناشی از بی‌اطلاعی است یا خدای ناکرده اغراض دیگری است یا البته گاهی اوقات تحلیل ناشی از ضعف هم می‌شود یعنی بعضی‌ها قدرت تحلیل صحیح و دقیق ندارند. …

ششمین شماره فصلنامه تحلیلی ـ انتقادی حوزه با صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، و مدیرمسئولی دکتر سید عباس صالحی و سردبیری حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالرضا ایزدپناه به‌تازگی منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فصلنامه تحلیلی‌ـ ‌انتقادی حوزه «مجله حوزه»، (دوره شماره ۶ و از پیاپی۱۸۱) ویژه حوزه‌های دینی، با عنوان «نماد روشن‌فکری حوزوی» با صاحب امتیازی دفتر تبلیغات …

محور اصلی در این گفتارهای تفسیری سنت‌های تاریخی در قرآن کریم است که شهید صدر به‌ژرفا و فراگیری شگفتی به آن می‌پردازد، اما این کتاب بیش از آنکه کتابی درباره سنت‌های تاریخی باشد، درواقع بیانگر روشی نو و بی‌سابقه برای تفسیرِ موضوعی است که شهید صدر خود آن را روش استنطاق نامیده است؛ روشی که او با پی‌ریزی آن سطح …

شبکه اجتهاد: انقلاب معرفتی وحید بهبهانی، به رغم آن که در ظاهر، در نقد یک جریان قدیمی با عنوان اخباری گری بود، و اما فی الواقع، تلاشی برای باز کردن مسیر برای سازگاری بیش از پیش دین با امر دنیا و عرف بود. دقیقا همین نکته بود که بسیاری از اخباری‌ها را نگران می‌کرد، نگران این که علم اصول، در …

فایل PDF ارج‌نامه مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین سید‌هادی خسروشاهی با عنوان «هادی نامه» با مقالاتی از اساتید و اندیشوران، به کوشش حجت‌الاسلام دکتر رسول جعفریان در دسترس علاقه‌‌مندان قرار گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «هادی نامه» که به منظور گرامیداشت مقام علمی و فرهنگی مرحوم استاد سید‌هادی خسروشاهی تهیه شده است، شامل ۵۴ مقاله از سوی اساتید و اندیشوران حوزه …

شبکه اجتهاد: در سالروز شهادت مولای متقیان حضرت امیرالمؤمنین امام علی علیه‌السلام، لزوم واکاوی پیدایش و خاستگاه فکری خوارج به ویژه در برهه کنونی که به بلیه «داعش» و تندروی و افراط گری گرفتار آمده‌ایم غیر قابل انکار است. فقاهت علوی زمینه ساز عقلانیت امت اسلامی در وهلۀ نخست باید گفت دوران ۵ ساله حکومت امام علی(ع) در بستر فقاهت …

بایسته‌های فقه کار آمد با توجه به تعریفی که از کارآمدی داریم این است که نگاه به فقه متفاوت است یعنی کسانی که فقه را حداقلی معنا می‌کنند و مرادشان از فقه دستوراتی است که بین خالق و مخلوق  است و رعایت حریم‌های بین افراد است و طهارت و نجاست حلیت و حرمت مراد است و از حوزه اجتماعی فاصله …

شبکه اجتهاد: از همان روزهای اول شیوع کرونا در کشور علاوه بر توصیه های موکد مراجع به رعایت تمام دستورالعمل های بهداشتی و همچنین تعطیلی درس های خارج فقه، بسیاری از طلاب و روحانیون در صف مدافعان سلامت قرار گرفتند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: مقام معظم رهبری خطاب به ستاد ملی کرونا فرمودند: «من همان‌ طور که گفتم، پیشنهادی ندارم، نظر کارشناسی و بررسی‌شده‌ی ستاد را معتبر می‌دانم منتها توصیه‌ام این است که بررسی این مورد را به کسانی بدهید که اهمّیّت حضور دعا و توسّل و مسائل معنوی را به معنای واقعی کلمه درک کرده باشند، اینها بررسی کنند مسئله …