امام خمینی(ره) با اینکه طرفدار نظریه انتصاب بود ولی قرائت جدیدی را از این نظریه ارائه داد که مطابق قرائت ایشان، نقش مردم در تاسیس حکومت اسلامی بسیار فراتر از آن چیزی است که طرفداران قرائت رایج مانند مرحوم آیتالله مومن و آیتالله مصباح میگویند. قرائت مرحوم امام خمینی(ره) از نظریه انتصاب مبتنی بر تفکیک بین دو مقام یا دو …
Read More »دیدگاه و گزارش
اندیشهسازی، انگیزهسازی و رفتارسازی، ابعاد جهاد با رژیم صهیونیستی
اولین نشست هماندیشی اساتید دروس خارج حوزه علمیه مشهد و برخی تشکلهای حوزوی با موضوع: «تحولات اخیر لبنان و ابعاد جهاد با رژیم صهیونیستی و تحلیل پیام مقام معظم رهبری» به میزبانی و همت مؤسسه علمی، پژوهشی و فرهنگی میراث فقاهت خراسان برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این نشست اساتید و حججاسلاموالمسلمین غلامرضا باقریکیا، مهدی زمانی، مجتبی الهی …
Read More »موضع حوزه در مباحث قانونگذاری باید شفاف، متقن و همراه با ادله باشد/ باید مشخص شود فقه در کدام حوزههای قانونگذاری میتواند ورود کند
عضو جامعه مدرسین و رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با اشاره به اینکه حرف حوزه علمیه در مباحث مختلف بویژه قانونگذاری باید روشن، متقن و همراه با ادله باشد، گفت: اینکه دین و فقه در مباحث قانونگذاری کجا باید ورود پیدا کنند و کجا وارد نشوند، نیاز به مرزبندیهای شفاف دارد و باید این مرزبندی توسط مرکز تحقیقات اسلامی مجلس …
Read More »مواجهه تمدنی عملی و نظری امام موسی صدر با رژیم اسرائیل/ مگر میشود درکنار شیطان ایستاد و با اسرائیلیها مقابله کرد؟
تلقی امام صدر این بود که بدیلی برای مقاومت وجود ندارد. اگر ما بخواهیم با چالش تمدنی اسرائیل مقابله بکنیم، ناچار از مقاومت و مقابله تمدنی هستیم. ایشان فرمودند اینکه ما تا پای جان مقاومت کنیم، شرافتمندانهترین راه و مسیر است. نکته مهم این است که مقاومت باید به همین صورت تداوم پیدا کند. اینگونه است که به تعبیر ایشان …
Read More »حوزه نجف و محور مقاومت: فصل جدید در همگرایی
شبکه اجتهاد: مسأله امر سیاسی در حوزههای علمیه و نسبت دین و سیاست از دیرباز محل بحث و اختلاف بوده است. ریشههای این اختلاف در تاریخ معاصر شاید به حوادث مشروطیت و شهادت شیخ فضلالله نوری در تهران و مرگ مشکوک آخوند خراسانی در نجف بازگردد. همچنین نباید تأثیر دیکتاتوری صدام و اقتضای “تقیه” در چنین شرایط خفقانآمیزی را نادیده …
Read More »جمهوری اسلامی از حق دفاع پیشگیرانه استفاده کرد/ فقها جهات فقهی جنگ و دفاع را برجسته کنند
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به حقوق بین الملل، حمله نظامی پیشدستانه در مقابل تهدیدهای دشمن را اقدامی مشروع دانست و گفت: از نظر فقهی در شرایطی که رژیم صهیونیستی کارنامهای سیاه در جنایت دارد، بر کسی که میتواند از مظلوم دفاع کند لازم است که اقدام کند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در خصوص …
Read More »راه و مکتب سید مقاومت؛ زندگی و زمانه سیدحسن نصرالله
«سید حسن نصرالله» دبیرکل حزبالله لبنان، آزاد مرد محبوب جهان، پس از چندین دهه تاثیر قابل توجه در مقاومت اسلامی لبنان، در حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به ضاحیه جنوبی بیروت به همراه تعدادی از یاران خود به شهادت رسید. سید در ۱۹۶۰ در بیروت متولد شد. از نوجوانی تحت تأثیر امام موسی صدر بود و پس از پیوستن به جنبش …
Read More »لزوم دفاع و دفع ظلم از مسلمین، برای اثبات وجوب عینی برپایی حکومت در عصر غیبت کافی است
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم معتقد است: لزوم حفظ عزت و دماء و نفوس و عرض مؤمنین و مسلمین و دفاع از آنها و دفع ظلم از ایشان برای اثبات وجوب عینی برپایی حکومت در عصر غیبت کافی است. شبکه اجتهاد: در عین اینکه وظیفه ما تحصیل و بحث است اما گاهی مصیبتهایی که به مؤمنین و …
Read More »حکم رهبر انقلاب برای کمک به لبنان «واجب عینی» است/ همه مسلمانان موظف به حمایتاند
معاون دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب، حکم واجب عینی حضرت آیتالله خامنهای درباره کمک به لبنان و حزبالله را تشریح کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علی ذوعلم، رئیس اندیشگاه بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب، در پیامی پیرامون بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب درباره کمک به لبنان و حزبالله اظهار …
Read More »حکم قطعی و شرعی و برهمه واجب است تلاش کنند فلسطین و مسجدالاقصی را به صاحبان اصلی آن برگردانند
این حوادث لبنان و فلسطین هم مثل حوادث جنگ تحمیلی و دفاع مقدّس ما است؛ این هم جهاد فیسبیلالله است. یک کشور اسلامی، یعنی فلسطین، به وسیلهی خبیثترین کفّار عالم غصب شده؛ حکم قطعی شرعی این است که بر همه واجب است تلاش کنند، کمک کنند و فلسطین را به مسلمانها، به صاحبان اصلیاش برگردانند؛ مسجدالاقصیٰ را برگردانند. اینجا یک …
Read More »حاشیههایی بر اعلام تعطیلیِ درس آقا مجتبی خامنهای!
اعلام تعطیلی درس خارج فقه و اصول حجتالاسلام والمسلمین آقا مجتبی خامنهای در فضای حقیقی و مجازی مورد توجّه قرار گرفت و با واکنشهای گستردهای همراه بود و تحلیلهای متفاوتی را به دنبال داشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد سید مجتبی خامنهای در روز اول درسی سال تحصیلی جدید در بستر اسکایروم از تعطیل شدن کلاسهای درسش خبر داد که …
Read More »احکام فقهی مرتبط با کرامت، متناسب با مقتضیات زمان و مکان صادر شود/ اهانت و هتک حرمت انسانی از عناوین عرفی متغیر است/ لزوم بازنگری اصل چهاردهم قانون اساسی
از دیدگاه امام خمینی زمان و مکان دو عنصر تعیین کننده در اجتهادند. مسئلهای که در قدیم دارای حکمی بوده است بهظاهر همان مسئله در روابط حاکم بر سیاست و اجتماع و اقتصاد یک نظام ممکن است حکم جدیدی پیدا کند؛ بنابراین باتوجهبه آرای امام (ره) احکام فقهی مرتبط با کرامت و حیثیت افراد باید متناسب با مقتضیات زمان و …
Read More »چرایی و چیستی حکم تنفیذ ریاست جمهوری
شبکه اجتهاد: اصل ۱۱۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، امضای حکم رییسجمهور منتخب را در ردیف وظایف و اختیارات مقام رهبری قرار داده است. از امضای حکم ریاست جمهوری در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران به «تنفیذ» یاد میشود. اگرچه تنفیذ از نظر فقهی، اصطلاحی باسابقه و شناختهشده است، اما پس از انقلاب اسلامی وارد ادبیات حقوقی کشور ما گردید. …
Read More »اعمال حکمرانی در نظام جمهوری اسلامی ایران نیازمند اذن ولیفقیه است
عضو حقوقدان شورای نگهبان گفت: رئیسجمهور نقش و جایگاه مهمی در قانون اساسی دارد و از اختیارات فراوانی برخودار است؛ به عبارت دیگر رئیسجمهور در مقام و جایگاهی قرار دارد که میتواند به اعمال حکمرانی و ولایت بپردازد. این اعمال حکمرانی و ولایت در نظام جمهوری اسلامی ایران نیازمند اذن و اجازه از رهبری است. به گزارش شبکه اجتهاد، بند …
Read More »تنفیذ؛ تقاطع فقه و قانون
استاد علوم سیاسی دانشگاه امام صادق(ع) اظهار کرد: اگر یک رئیسجمهور بدون تنفیذ ورود بکند این مداخلهی او یک مداخلهی طاغوتی است و بدون تعارفش باید این را در نظر داشت که تمام مداخلات شخصیتهای سیاسی ازجمله رئیسجمهور باتوجهبه مبانی حکومت اسلامی در این چارچوب باید اتفاق بیفتد. ولی که اگر این اتفاق نیفتد طبیعتاً این مداخله یک مداخلهی غیرقانونی …
Read More »حواشی یک سخنرانی و گفتگو در باب «حکومت ولایی»
سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین مسعود عالی در حسینیه امام خمینی پیرامون حکومت ولایی و انعکاس فرازی از آن در شبکههای اجتماعی و فضاهای علمی که «شیعه در طول تاریخ حکومت ولایی نداشته، حتی زمان امیرالمومنین و در زمان امیرالمومنین حکومت ولایی نبود»، واکنشهایی از سوی برخی اساتید بهدنبال داشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در گروهی که مجمعی از اساتید و فضلای …
Read More »تفاوت نظر شیعه و سنی در جواز قیام امام حسین(ع) علیه حاکم جائر
استاد مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) با بیان اینکه آیا قیام علیه حاکم جائر مجاز است یا خیر و میتوان برای جواز آن به قیام عاشورا تمسک کنیم، گفت: امام(ره) در آن شرایط جایز نمیدیدند؛ آیا ایشان قیام امام حسین(ع) را استثنایی میدیدند که جواز ندادند؟ امام الگوی مشارکت مردم را پی گرفتند و آن را موفقتر میدیدند. بنابراین …
Read More »حق و تکلیف؛ وجه تمایز انتخابات در نظام اسلامی/ رهبری صاحب نظر و سلیقه هستند، اما هیچگاه سلیقه خود را اعمال نمیکنند
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه وجه تمایز نظام اسلامی نسبت به نظامهای دیگر در بحث تکلیفمحوری است، گفت: در نظام مردمسالار، مردم تنها صاحب حق هستند، اما در نظام مردمسالاری دینی، مردم هم صاحب حق و هم صاحب تکلیف هستند، یعنی نمیتوانند نسبت به سرنوشت خود بیتفاوت باشند و بهگونهای رفتار کنند که یک …
Read More »نگاهی بر علوم سیاسی در یکصد سال اخیر حوزه علمیه قم
برای اولینبار در نظام آموزشی کشور، رشته فقه سیاسی در مقطع ارشد و دکتری در حوزه علمیه و مراکز آموزشی پژوهشی حوزوی و حوزوی- دانشگاهی تدریس میشود. حوزه علمیه از نظر فقه سیاسی، از جایگاه بیبدیل و ممتازی در سطح جهان برخوردار است؛ یعنی دانشی که در عرصه فقه سیاسی تولید میشود، در مراکز آموزشی و پژوهشی غیرحوزوی، چه در …
Read More »تضمین جمهوریت؛ مشارکت در منطق تئوریک جمهوری اسلامی
مهم این است ما فرآیند مردمسالاری دینی و اعتماد به رای مردم و آگاهیبخشی به آنها را باور داشته باشیم. نخبگان همواره باید ایجاد مساله کنند، آن هم ایجاد مسالهای که در نهایت به منتخب مطلوب منجر شود. اگر نخبگان با تودهها صحبت و آنها را آگاه کردند و مسائل جامعه را تحلیل کردند و اگر در نهایت انتخابهای خوب …
Read More »پاسخ به سوالاتی درباره انتخاب آیتالله خامنهای به رهبری توسط مجلس خبرگان
«روایت رهبری»، روایت جامع و دست اولی است از «رسمیت و قانونیت یافتن رهبری حضرت امام خمینی رحمهالله با مصوبه مجلس خبرگان قانون اساسی»، «تعیین آیتالله منتظری به رهبری آینده توسط مجلس خبرگان رهبری و سپس عزل وی» و در نهایت، «تعیین حضرت آیتالله خامنهای توسط مجلس خبرگان به رهبری انقلاب اسلامی». از ویژگیهای «روایت رهبری» میتوان به استفاده از …
Read More »تمام بار معرفتی حکمرانی بر دوش فقه نیست/ حکمرانی عادلانه با حضور آحاد مردم درصحنهها و لایههای حکمرانی است/ در مرحله تنظیمگری و تسهیلگری خلاقیتهای لازم را نداریم
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: حضرت امام میفرماید که فقه در واقع تئوری کامل است؛ یعنی فقه در فرایندهای حکمرانی حضور معرفتی دارد، اما به این معنا نیست که تمام بار معرفتی حوزه حکمرانی بر دوش فقه است. مقام معظم رهبری میفرمایند «حکمرانی بشری و هدفها الهی است»؛ یعنی سیاستگذاریها، هدفگذاریها، نگاه جامع، تعیین مطلوبیتهای جامعه اسلامی، همه الهی …
Read More »طلیعه فتح؛ حمایت قاطع مراجع و اساتید از عملیات مقتدرانه «وعده صادق»
اسراییل جنایتکار باید بداند اینها فتح قریب است از یک سو، فتح مبین است از سوی دیگر، این دو، طلیعه امر را وعده میدهد. اما فتح مطلق که نه به قرب متصف است نه به معیّن بودن متصف است، فتح مطلق است، فتحی است خانمان برانداز، فتحی است که اسراییل را ریشه کن میکند و غزه و امثال غزه را …
Read More »جمهوری اسلامی نمیخواهد کسی را وادار به دینداری کند، اما نباید مقابل هنجارشکنی کوتاهی کرد/ تشکر واقعی از ملت ادامه تلاش بیوقفه مسئولان برای حل مشکلات است/ رژیم خبیث صهیونیستی باید تنبیه شود و تنبیه خواهد شد/ کمک به رژیم صهیونیستی از طرف کشورهای اسلامی، خیانت است
حضرت آیتالله خامنهای تصریح کردند: یقیناً نظام جمهوری اسلامی درصدد آن نیست که کسانی را بزور وادار به دینداری کند امّا در مقابل هنجارشکنی دینی هم وظیفه دارد؛ نباید کوتاهی کنیم، و مسئولین و آحاد مردم و آمرین به معروف و ناهین از منکر، در این زمینه وظیفهی خودشان را باید انجام بدهند. به گزارش شبکه اجتهاد، ایرانیان، امروز نماز …
Read More »مهار تورم و رشد تولید، همچنان جزو مطالبات ماست/ رسیدن به اهداف برنامه هفتم بدون حضور مردم ممکن نیست/ تولید به جهش میرسد اگر همت، سرمایه، ابتکار و حضور جدی مردم را وارد اقتصاد کنیم
رهبر معظم انقلاب، مصادفشدن سال نو با اولین سال اجرای برنامه هفتم توسعه را عامل دیگری برای تلاش روزافزون مسئولان دانستند و گفتند: باید در پایان برنامه هفتم که با هدف کلی شکوفایی اقتصادی همراه با عدالت تدوین شده، «تورم تک رقمی شود، ساختار بودجه اصلاح و نظام مالیاتی متحول شود، حداقل ۹۰درصد کالاهای اساسی در کشور تولید و طرحهای …
Read More »«حکمرانی اسلامی» در قالب الگوی جمهوری اسلامی
شبکه اجتهاد: میخواهم راجع به «حکمرانی اسلامی» در قالب «الگوی جمهوری اسلامی» صحبت کنم. فراوان پیش آمده که ما قدرتمندانه به لحاظ نظری بحثهای دفاع از اندیشه انقلاب را مطرح میکنیم ولی وقتی عظمت اندیشه انقلاب را مثلاً در مقابل وضعیت اقتصادی یا اخلاقی موجود میگذاریم؛ نمیتوانیم چطور باید توجیه و دفاع کنیم. اندیشه انقلاب حقیقتاً اندیشه بسیار بلند، بینظیر …
Read More »بازخوانی دو بیانیه از آیتالله بهجت در مورد انتخابات و لوازم آن
کسانی که متحیر و مرددند، به آنها دستور داده شده و میشود: ملاحظه کنید کدامیک از دو حزب، با ولایت علی(ع) موافق یا موافق تر است» و کدام، اعتقاد او عملاً انتظار مهدی(ع) را دارد یا متأکدتر است؛ کدام، تغییری در امور دینیه، داده یا نمیدهد؛ کدام، معتدل در فکر، یا متلوّن است در اعتقاد یا عمل؛ کدام، ملکه تقوی …
Read More »کسانی که خیرخواه نظام هستند به شرکت در انتخابات به شدت توصیه میکنند/ با توجه به عناوین ثانویه میتوان حکم به وجوب داد/ امیدوارم حاکمان حضور مردم را قدرشناسی کنند
استاد علیدوست با بیان اینکه میتوان با استفاده از عناوین ثانویه و طبق مبانی فقهی «حفظ نظام» و «نفی سبیل» حکم به وجوب شرکت در انتخابات داد اما مردم باید در خصوص شرکت اقناع شده و بدانند که وظیفه اسلامی و انسانی آنها مشارکت است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، با بیان اینکه دو نگاه را میتوان به …
Read More »شرکت در انتخابات حالت مقدمۀ خارجیه را ندارد، بلکه جزء مقدمات داخلیه است/ وقتی ولی، امر کرده که در انتخابات شرکت کنید، اساسا جای بحث دیگری باقی نمیماند/ طلاب در عرصه جهاد تبیین حالت التماس پیدا نکنند
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم گفت: گاهی بیان میشود اگر در انتخابات شرکت کنیم و انتخابات پرشور باشد، سببِ فلان اتفاق میشود که آن اتفاق سببِ اتفاق دیگری میشود و … یعنی سلسله علل و اسبابی ذکر میکنند تا برسد به جایی که منجر به اقتدار و حفظ نظام یا منکوب شدن دشمنان شود. عرض میکنم اینطور نیست و …
Read More »پرونده ویژه «فقه انتخابات»
در آستانه دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری، پرونده ویژه «فقه انتخابات» با آثار و گفتارهایی از صاحبنظران و اساتید برجسته حوزه و دانشگاه در پنج بخش (یادداشت، گفتگو، گزارش، رهنمود، پنجره) با بیش ۶۵ مطلب از سوی «شبکه اجتهاد» منتشر شد. اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه انتخابات، ابعاد، زوایا و مسائل مختلفی دارد که …
Read More »