در زمان طاغوت حج مربوط به اوقاف میشد. در اواخر نظام شاهنشاهی وضعیت خاصی پیدا کرد، جای داشت که علما و مردم حج را تحریم کنند؛ اما علما و امام که رژیم از آن استفاده مادی، سیاسی میکرد، در عین حال هیچ گاه این حج را تحریم نکردند زیرا رفتن مردم به نظام شاهنشاهی کمک میکرد؛ ولی باز هم مراجع و علما، حج را تعطیل نکردند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمد غروی عضو شورای عالی حوزههای علمیه با بیان اینکه یکی از واجبات موکد در اسلام و عبادات مهم در اسلام حج است، اظهار داشت: حج در اسلام …
توضیحات بیشتر »میزان پرداخت زکات فطره امسال اعلام شد + نظر ۹ مرجع تقلید
زکات فطره امسال طبق نظر اکثر مراجع، برابر با ۸ هزار تومان معادل ۳ کیلوگرم گندم یا ۲۰ هزار تومان معادل ۳ کیلوگرم برنج اعلام شده است که خانوادهها بر اساس قوت غالب خود آن را پرداخت میکنند. به گزارش شبکه اجتهاد، زمان وجوب زکات فطره از غروب شب عید فطر است و مراجع تقلید، تأخیر پرداخت آن را بعد از نماز عید جایز نمیدانند، اما اگر کسی نماز عید را نخواند، باید فطریه را تا ظهر عید پرداخت کند.(۱) ولی اگر دسترسى به فقیر ندارد، مىتواند مقدارى از مال خود را به نیت فطره جدا کرده و براى مستحقى …
توضیحات بیشتر »از «جامع الفروع» تا «توضیحالمسائل»: رسالهی عملیه به سبک کنونی را چه کسی پایه گذارد؟
از زمان مرحوم آیتالله بروجردی، رسالههای عملیه به صورت فعلی وجود نداشت. آیتالله بروجردی نیز که در آن زمان مرجع تقلید بود، رسالهای داشت به نام «جامع الفروع» که به کار مردم عادی نمیآمد. علامه کرباسچیان ضرورت بازنویسی رسالههای عملیه را به صورتی امروزین و نثری روان، سلیس و قابل فهم همگان، دریافت و از این رو کار تدریس درس خارج خود را رها کرد و به نگارش رسالهی عملیه مطابق با فتوای آیتالله بروجردی پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، قبل از مرجعیّت حضرت آیتالله بروجردی، رسالههای عملیّه پر از اصطلاحات فقهی و علمی سنگین بود، نه تنها عموم بلکه …
توضیحات بیشتر »استفتائات جدید رهبری دربارهی «روزهداری»
استفتائات حضرت آیتالله سیدعلی خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در خردادماه ۹۷ پیرامون مسائل عبادی از جمله صوم و صلاه منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، متن سؤال و جواب این ۲۳ استفتاء به نقل از دفتر مقام معظم رهبری به شرح زیر است: نماز در حدّ ترخّص س۱. مسافری که به وطن خود میرود، وقتی به حدّ ترخّص برسد، نمازش چگونه است؟ ج. رسیدن به حدّ ترخّصِ وطن، برای تمام خواندن نماز، کافی است؛ ولی احتیاط در تأخیر تا ورود به شهر است. س۲. مسافری که به جایی میرود که میخواهد ده روز در آنجا بماند، وقتی به حدّ …
توضیحات بیشتر »انتشار نرم افزارهای جدید اندروید «مناسک حج» و «مناسک همراه» + دریافت فایل
نرم افزارهای جدید اندروید «مناسک حج» و «مناسک همراه» به طور جداگانه تولید و در اختیار روحانیون محترم کاروانها قرار میگیرد. این مناسکها مطابق با فتاوای حضرت امام خمینی با حواشی آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی، خامنهای، زنجانی، سبحانی، سیستانی، صافی، فاضل لنکرانی، گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی میباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نرم افزارهای جدید اندروید «مناسک حج» و «مناسک همراه» به طور جداگانه تولید شد. ویرایش جدید این مناسک مطابق با فتاوای حضرت امام خمینی با حواشی دوازده تن از مراجع معظم تقلید و استفتائات جدید از سوی حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج وزیارت تقدیم روحانیون، …
توضیحات بیشتر »وظیفه «حکومت اسلامی» و «مردم» در مواجهه با روزهخواری علنی چیست؟
روزهخوارى علنى و همچنین هر گناهى که در دید مردم انجام شود، آثار پلید و عواقب وخیمى دارد و باعث از بین رفتن ابهت و عظمتِ زشتى گناه میگردد و سبب سوء استفاده غیر مسلمانان و حتى دشمنان و منافقان میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، این روزها در ایام پربرکت ماه مبارک رمضان، شاید این پرسشها بیشتر به ذهن شما خطور کند یا آنکه موضوع بحث شما با دوستان و آشنایانتان باشد؛ آیا جامعه باید با فردی که علنا روزهخواری میکند مقابله کند؛ وظیفۀ حکومت در قبال این اقدام چیست؟ چه تفاوتی بین حکومت اسلامی و طاغوت در این خصوص …
توضیحات بیشتر »حمله به سفارت عربستان مسیر پیگیری پرونده منا را طولانیکرد/ سود سپرده حج اگر بر اساس مضاربه باشد، مشکل شرعی ندارد/ نگاه ما در حج کاملا با برخی فضاسازیها متفاوت است
نماینده ولی فقیه در امور حج با تاکید بر اینکه «محرمانه در حج نداریم» از احتمال دریافت غرامت شهدای مسجدالحرام از عربستان تا دو ماه دیگر خبر داد و تایید کرد که سیاستهای سابق برای ثبتنام حج و عمره خطا بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، کمتر از دو ماه دیگر تا آغاز حج ۹۷ باقی مانده و در شرایطی که عربستان مواضع سخت سیاسی را در برابر ایران اتخاذ کرده، نگرانیهایی درباره حضور زائران ایرانی در حج پیش آمده است. نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت با حضور در ایسنا، دربارهی شبهههای موجود در آستانه فرا رسیدن …
توضیحات بیشتر »جدیدترین استفتائات آیتالله خامنهای؛ از مالکیت آثار در فضای مجازی تا کوتاهی در فراگیری احکام
استفتائات حضرت آیتالله سیدعلی خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در اردیبهشتماه ۹۷ در موضوعات عبادات و فضای مجازی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، متن سؤال و جواب این ۱۳ استفتاء به نقل از دفتر مقام معظم رهبری به شرح زیر است: کیفیت نماز نافله در شرائط مختلف س۱. آیا در نماز نافله در حال سواره و راه رفتن و نیز در حال استقرار و اختیار میتوان رکوع و سجود را با ایماء و اشاره انجام داد و رو به قبله بودن را مراعات ننمود؟ ج. در حال سواره و راهرفتن لازم نیست قبله رعایت شود و رکوع و سجود …
توضیحات بیشتر »استعفای برخی ائمه جمعه برای دیگران هم الگو شود/ ضرورت نوسازی در ساختار نماز جمعه
شبکه اجتهاد: نخستین استعفای یکی از امامان مطرح جمعه در سال گذشته مربوط به استعفای حجتالاسلام والمسلمین جعفری، امامجمعه و نماینده ولیفقیه در استان کرمان بود که البته با حاشیههایی نیز همراه شد اما در نهایت و به قول حجتالاسلام والمسلمین سیدرضا تقوی، رئیس سابق شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور استعفای حجتالاسلام جعفری کهولت سن و وضعیت نامناسب جسمانی عنوان شد که در نامهای خطاب به رهبر انقلاب اسلامی ادامه فعالیت به عنوان امام جمعه و نمایندگی ولی فقیه در استان کرمان را غیر مقدور دانسته و خواهان قبول استعفای خود شده بود. دومین استعفا در اواخر سال گذشته مربوط …
توضیحات بیشتر »سؤالات فقهی از حاج شیخ عبدالکریم در باره فرنگی مآبی
یک مشکل مهم در دوره پهلوی اول، فرنگی مآبی بود، اصطلاحی که از میانه عصر قاجار به تدریج وارد ادبیات ما شد. در این دوره، حکومت هم پشت سر این فرنگی مآبی بود. متدینین در این باره سوالات زیادی داشتند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر رسول جعفریان، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر حوزه دین و تاریخ، در یادداشتی با عنوان «تاریخ فرهنگی و اجتماعی دوره پهلوی اول در استفتائات حاج شیخ عبدالکریم حائری» آورد: متون فقهی و حقوقی، همواره یکی از منابع شناخت تاریخ فرهنگ و تمدن یک جامعه است و در میان آثار فقهی، استفتاءات، یعنی پرسشهای …
توضیحات بیشتر »از منظر آیتالله خامنهای تعدد زوجات جایز است اما استحباب ندارد/ این نظر دارای پشتوانه قوی فقهی میان متقدمین و برخی معاصرین است
نظر آیتالله خامنهای این است که تعدد زوجات جایز است اما ثواب و استحباب ندارد. این نظر نه تنها دارای پشتوانه قوی فقهی است و مطابق نظر مشهور فقهای متقدم و برخی از متاخرین و معاصرین میباشد بلکه براین نظر و بر استحباب اکتفاء به یک همسر، شیخ طوسی ادعای اجماع کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله عباس کعبی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و نماینده مردم خوزستان در مجلس خبرگان رهبری در مورد مباحث مطرح شده پیرامون نظر رهبر معظّم انقلاب درباره عدم استحباب تعدد زوجات یادداشتی را در اختیار فارس قرار داده و به تبیین فقهی …
توضیحات بیشتر »تعدد زوجات؛ مستحب، مباح یا مکروه؟!
حجت الاسلام علیزاده، دانش آموخته حوزه علمیه قم در یادداشتی به بررسی فتاوای علمای شیعه درباره عدم استحباب تعدد زوجات که آیتالله خامنهای پیش از این مطرح کرده بودند پرداخته است. به گزارش شبکه اجتهاد، بعد از بازتاب نظر حضرت آیتالله خامنهای مبنی بر عدم استحباب تعدد زوجات، در اذهان برخی طلاب و متدینین این نظر مخالف مشهور انگاشته شد و شاید برخی گمان داشتند مخالف با اجماع مسلم فقهای امامیه است. در ادامه یادداشت حجت الاسلام علیزاده، دانش آموخته حوزه علمیه قم درباره این موضوع میآید؛ در این نوشتار به بررسی فتاوای علمای شیعه تا حدی که روشنگر شهرت …
توضیحات بیشتر »استفتائات جدید آیتالله خامنهای در فروردینماه ۹۷
جدیدترین استفتائات حضرت آیتالله سیدعلی خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در فروردینماه ۹۷ در موضوعاتی عبادات، معاملات و سرگرمی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، متن سؤال و جواب این ۱۴ استفتاء به نقل از دفتر مقام معظم رهبری به شرح زیر است: أمر به معروف و نهی از منکر س. بعضی اوقات که داخل ماشین نشستیم یا داخل خانه، آهنگ های حرامی پخش میشود؛ آیا میتوانیم در آنجا حضور داشته باشیم ولی گوش ندهیم، یا حتماً باید امر به معروف و نهی از منکر کنیم؟ ج. با تحقّق شرایط نهی از منکر، بر شما نهی زبانی از منکر واجب …
توضیحات بیشتر »استفتائات جدید آیتالله خامنهای در اسفندماه ۹۶
جدیدترین استفتائات حضرت آیتالله سیدعلی خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در اسفندماه ۹۶ در موضوعاتی عبادات و معاملات منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، متن سؤال و جواب این ۱۴ استفتاء به نقل از دفتر مقام معظم رهبری به شرح زیر است: حیوانات عقیقه س. آیا هر نوع حیوان حلال گوشتی را میشود به عنوان عقیقه قربانی نمود؟ ج. عقیقه باید گوسفند (میش یا بز)، گاو یا شتر باشد، و حیوان دیگری مثل مرغ و مانند آن کفایت نمیکند. تفاوت عقیقه دختر و پسر س. آیا عقیقهی دختر و پسر، با هم فرق میکند؟ ج. تفاوتی ندارد؛ بله مستحب است …
توضیحات بیشتر »انتشار کتاب رساله نموداری احکام بر اساس فتاوی آیتالله فیاض
کتاب رساله نموداری احکام بر اساس فتاوی آیتالله محمد اسحاق فیاض از مراجع کنونی در نجف اشرف منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، با گسترش گرافیک رایانهای و ارائه اطلاعات در قالب نمودارها و اَشکال گرافیکی (اینفوگرافیک) که موجب فهم آسان، سریع و ماندگار مطالب میشود، کتاب «رساله نموداری احکام» بر اساس فتاوی آیتالله محمد اسحاق فیاض و به عنوان کتابی مرجع با دسترسیهای سریع طراحی و تدوین گردید تا در کنار توضیح المسائل، مقلدین را در فهم احکام یاری نماید. از جمله ویژگیهای این کتاب میتوان به نگاهی کاربردی به احکام شرعی با اولویت دادن به مسائل مورد ابتلا …
توضیحات بیشتر »دیکته مطالب به ائمه جمعه دروغ محض است/ کاهش جمعیّت نماز جمعه نسبت به دهه شصت
این طور نیست که چیزی به ائمه جمعه دیکته شود. ممکن است بولتن خبری و بریده جراید، رسانهها در اختیارشان گذاشته شود، اما یکی از ممیزههای نماز جمعه در کشور ما این است که هر خطیبی خودش تصمیم بگیرد که مطالبش را تنظیم کند. در صورتی که در کشورهای جنوب کشور ما دیکته میکنند. متن واحدی به خطیب میدهند، از روی همان کاغذ بخوانند. شبکه اجتهاد: بدون شک تریبون نماز جمعه تهران از ظرفیتهای خاص و ویژهای برخوردار است که با هیچ یک از این جهت با شهرها و مراکز دیگر حتی قم نیست به طوری که در خارج از …
توضیحات بیشتر »احکام ایام «فاطمیه» و جدیدترین استفتائات آیتالله خامنهای
جدیدترین استفتائات حضرت آیتالله سیدعلی خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در بهمنماه ۹۶ و نیز احکام ویژه ایام «فاطمیه» منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، متن سؤال و جواب استفتائات به نقل از دفتر مقام معظم رهبری به شرح زیر است: مدّاحی زن س. آیا خواندن زن در مجالس عزاداری با علم او به اینکه مردان نامحرم صدای او را میشوند جایز است؟ ج. اگر خوف مفسده باشد، باید از آن اجتناب شود. شرکت در مجالس عزا و ترک واجبات س. اگر بعضی از واجبات از مکلّف به سبب شرکت در مجالس عزاداری فوت شود، مثلاً نماز صبح قضا شود، …
توضیحات بیشتر »عالمی: خلاف انصاف است بگوییم اکثریت ائمه جمعه با مردم نیستند / بطحایی: این فرضیه که امام جمعه ماله کش حکومت شده را باید اصلاح و باطل کرد
نهاد نمازجمعه در اندیشههای فقهی جایگاه والایی دارد اما در اوضاع امروز جامعه ایران با استقبال گرم و درخوری مواجه نمیشود، آیتالله عالمی و آیتالله بطحایی دیدگاههای خود را درباره چرایی این اتفاق بیان کردند. شبکه اجتهاد: اهمیت و جایگاه ممتاز و منحصر بـه فـرد نـماز جمعه، با مراجعه به قرآن کریم و سخنان معصومین(ع) و نیز سنّت و سـیره آنـان به روشنی معلوم است؛ نمازی که در آن، همگان به تقوا و وحدت توصیه میشوند و بر همین اساس نام «فـریضه عـبادی ـ سـیاسی» را به خود گرفته است. اما آیا نمازجمعه امروز در شهرهای مختلف کشور پایگاه وحدتآفرینی …
توضیحات بیشتر »معیار تحقق «فجر صادق»؛ نتایج تحقیقات مؤسسه لواء و نقد سایر نظرات
فقهای فریقین بر این مسئله اتفاق نظر دارند که فجر صادق همان فجر «منتشر» و «معترض» در افق است که پس از فجر کاذب ظهور میکند ولی اینکه این صفات چه موقعی در آسمان افق شرعی تحقّق پیدا میکند، محل اختلاف است. به گزارش شبکه اجتهاد، سی و دومین نشست علمی «معیار تحقق فجر صادق» با سخنرانی دکتر محمد سمیعی، مسؤول مؤسسه لواء و عضو شورای مرکز تقویم مؤسسه ژئو فیزیک دانشگاه تهران در مدرسه فقهی امام محمد باقر(ع) برگزار شد. در ادامه گزارشی از این نشست است به محضر خوانندگان تقدیم میشود: شاید مایۀ تعجب باشد که وقت اذان …
توضیحات بیشتر »مسئولیت حکومت دینی در فضای مجازی
نشست علمی «مسؤولیت حکومت دینی در فضای مجازی» با مجوز هیأت حمایت از کرسیهای نظریه پردازی، نقد و مناظره شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ به همت مرکز بین المللی توسعه صلح، فرهنگ و عقلانیت و انجمن مطالعات سیاسی حوزه علمیه قم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی-ترویجی «مسؤولیت حکومت دینی در فضای مجازی» به همت مرکز بین المللی توسعه صلح، فرهنگ و عقلانیت و انجمن مطالعات سیاسی حوزه علمیه قم با ارائه حجتالاسلام حسین عندلیب استاد دانشگاه بین المللی المصطفی(ص) و نقد آقایان دکتر عابدین سیاحت اسفندیاری معاون پژوهش دانشگاه مجازی المصطفی(ص)، دکتر توفیق اسداف(استادیار جامعه المصطفی العالمیه)، دکتر …
توضیحات بیشتر »ثواب وقف برای علم و فناوری کمتر از وقف مسجد نیست
شبکه اجتهاد: حضرت آیتالله خامنهای در دیدار با مسئولان سازمان اوقاف در سال ۱۳۹۰ فرمودند: «اکنون عرصههای متعددی برای وقف وجود دارد که از جملهی آنها، پزشکی، علم و آموزش، تحقیقات و پژوهش، علوم جدید، محیط زیست و ترویج دین به شکلهای مدرن است.» بههمین جهت پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR در گفتوگو با حجتالاسلام والمسلمین علی محمدیسیرت، نمایندهی ولیّفقیه و رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه به بررسی عرصههای جدید وقف و مطالبات رهبر انقلاب از سازمان اوقاف پرداخته است.
توضیحات بیشتر »پاسخ آیتالله خامنهای به استفتائات جدید
جدیدترین استفتائات حضرت آیتالله سیدعلی خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیماه ۹۶ در موضوعاتی چون قسم خوردن و معاملات منتشر شد.
توضیحات بیشتر »جدیدترین استفتائات حضرت آیتالله خامنهای
جدیدترین استفتائات حضرت آیتالله سیدعلی خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در آبان و آذر ماه ۹۶ در موضوعاتی چون فضای مجازی، وحدت اسلامی، ورزشی، مسائل بانکی و اقتصادی منتشر شد.
توضیحات بیشتر »تکلیف کفار به اداء اخماس و زکوات و قضاء فوائت در نگاه آیتالله شبیری
شبکه اجتهاد: این مقاله مروری است بر آرای آیتالله سید موسی شبیری زنجانی در موضوع «تکلیف کفار به اداء اخماس و زکوات و قضاء فوائت». نگارنده در مقاله خود ضمن تنقیح محل بحث به فروع مختلف این بحث از دیدگاه آیتالله سید موسی شبیری زنجانی میپردازد. در ادامه متن کامل این مقاله تقدیم میگرد
توضیحات بیشتر »حق زکات در جامعه ادا نشده است/ برای مهجور ماندن زکات همه باید عذرخواه باشیم/ در پرداخت زکات واجب، ریا وجود ندارد
پنجمین همایش سراسری زکات با سخنرانی مدیر حوزههای علمیه و مسئولان شورای عالی زکات در قم برگزار و بر ضرورت فرهنگسازی و تبیین پرداخت زکات در جامعه به عنوان واجب فراموش شده تاکید شد.
توضیحات بیشتر »آیا مناسک دینی را میتوان کنترل کرد؟
شبکه اجتهاد: این روزها بار دیگر بحث و جدل درباره مناسک نوظهور در میان رجال و رسانههای دینی شدت یافته است. ابداع پیادهروی جدیدی با عنوان «غدیر تا ظهور» که عید غدیر امسال با حضور آیتالله مکارم شیرازی از حرم حضرت معصومه(س) تا مسجد جمکران برگزار شد، سخنان حجتالاسلام طباطبایینژاد؛ امام جمعه اصفهان در مخالفت با بهکاربردن اصطلاحاتی مانند «پیرغلام»، «عبد»، «سگ حسین» و «نوکر» در هیئات حسینی و دست آخر، سخنان شیخ محسن قرائتی در انتقاد از برگزاری آیینهای استقبال از محرم موجب واکنشهای گسترده و بحثهای دامنهداری در رسانهها شد.
توضیحات بیشتر »از ابراز همدری مراجع با زلزلهزدگان تا اجازه استفاده از سهم امام(ع)
مراجع عظام و علمای اعلام با صدور بیانیههایی ضمن عرض تسلیت برای درگذشت جمعکثیری از هموطنان و ابراز همدردی با بازماندگان زلزله غرب کشور اجازه استفاده مقداری از سهم امام (ع) را برای تامین نیازهای ضروری آسیب دیدگان این زلزله اعلام کردند.
توضیحات بیشتر »منشأ اربعین امامحسین (ع) و اختلافنظرها درباره آن
شبکه اجتهاد: اعتبار اربعین امام حسین (ع) از قدیم الایام میان شیعیان و در تقویم تاریخى وفاداران به امام حسین (ع) شناخته شده بوده است. کتاب مصباح المتهجد شیخ طوسى که حاصل گزینش دقیق و انتخاب معقول شیخ طوسى از روایات فراوان در باره تقویم مورد نظر شیعه در باره ایام سوگ و شادى و دعا و روزه و عبادت است، ذیل ماه «صفر» مینویسد:
توضیحات بیشتر »اربعین؛ ضرورت تعریف مناسک در ساحت فقه
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر محسن الویری پژوهشگر برجستۀ حوزه و دانشگاه و دارای دکترای تخصصی رشته تاریخ و تمدن ملل مسلمان از دانشگاه تهران است. از او که فعالیتهای آموزشی و پژوهشی خود را در دو حوزه تاریخ و فرهنگ متمرکز نموده، تاکنون پنج جلد کتاب و بیش از ۱۷۰ مقاله و حدود ۱۵۰ مصاحبه منتشرشده است. دکتر الویری در حال حاضر عضو هیأت علمی و مدیر گروه تاریخ دانشگاه باقر العلوم (علیهالسلام) و سردبیر«فصلنامه علمی ـ پژوهشی تاریخ اسلام» این دانشگاه و رییس کارگروه تخصصی تاریخ شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی و نیز رییس میز تمدن …
توضیحات بیشتر »راهبردهای سوگواری در حدیث عاشورایی امام رضا(ع)
اختصاصی شبکه اجتهاد: رَیّان بن شَبیب، از محدثان مورد وثوق شیعه و از اصحاب امام رضا(ع) و امام جواد(ع) است. او به گفته نجاشی دایی معتصم خلیفه بنی عباس بوده که خواهرش مارده از کنیزان هارون و مادر معتصم بوده است[۱] اما برخی مانند مسعودی در اثبات الوصیه وی را دایی مأمون ذکر کردهاند[۲] ابن شبیب، در شهر قم اقامت کرد و محدثان آن شهر از او روایت کردهاند. او از حضرت رضا(ع) روایاتی نقل کرده و مسائل صباح بن نصر هندی از امام رضا(ع) را جمع نموده است.[۳] در منابع روایی، روایاتی از امام رضا، امام صادق و امام …
توضیحات بیشتر »