اختصاصی شبکه اجتهاد: طرح ملی مشق اجتهاد، به سفارش میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی و با عاملیت مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) قم، امسال آغاز به کار کرد. این طرح که به دنبال آشناکردن عملیاتی طلاب نخبه سطح ۳ و ۴ حوزه های علمیه با روش تحقیق و روش شناسی اجتهاد بود، پس از برگزاری دوازده کارگاه در چهار شهر کشور، به کار خود خاتمه داد. در این دوره از این طرح ملی، بیش از ۱۷۰ پژوهشگر آموزش دیدند و مقالات بسیاری به دبیرخانه طرح ارسال شد. حجتالاسلام محمدعلی خادمیکوشا، عضو هیئت علمی پژوهشکده فقه و حقوق، …
توضیحات بیشتر »هشت نکته درباره محدث نوری/ عبدالحسین طالعی
شبکه اجتهاد: این سطور، یادداشتهایی پراکنده در مورد محدث نوری است که امید است اهل تحقیق را به کار آید. در واقع، موادّ خام برای کاری گسترده است که چون به حسب امکانات ظاهری، فعلاً امیدی به سامان یافتن آن ندارم، در اینجا مینویسم، شاید دیگران در همین مرحله، از آن بهره گیرند. و لعلّ الله یحدث بعد ذلکنوری أمراً. نکته اول از سال ۱۳۷۸ شمسی (۱۴۲۰ قمری) که به مناسبت یکصدمین سال رحلت محدث نوری کارهایی در بارهاش منتشر شد، تا کنون ۱۶ سال میگذرد. البته در چند دهه اخیر، چند تکنگاری در این مورد منتشر شده که فهرست …
توضیحات بیشتر »احیای تمدن نوین اسلامی و گشایش باب تعامل بین حوزات علمیه شیعه با جهان عرب و تسنن/ احمد واعظی
شبکه اجتهاد: مسئله احیای تمدن نوین اسلامی، فهرستی از مسائل و مباحث را با خود همراه دارد که میتواند موضوع تأمل و گفتگوی جدی باشد. اگر بخواهیم این فهرست مسائل و مباحثی که حول احیای تمدن نوین اسلامی شکل میگیرد را طبقهبندی کنیم، در چهار محور اصلی حائز اهمیت است که تحت عنوان «شریعت»، «عدالت»، «معنویت» و «علوم انسانی اسلامی» طبقهبندی میشود. زمانی که میگوییم تمدن نوین اسلامی بحث و نقش آفرینی فقه الشریعه در پیریزی تمدن نوین اسلامی از بحثهای بسیار مهم و حساسی است. نمیتوان گفت تمدنی به نام تمدن اسلامی خواهیم داشت که به هیچ وجه در …
توضیحات بیشتر »پیام «گام دوم انقلاب» محصولی از گفتمان ولایتفقیه/ محمدجواد فاضل لنکرانی
شبکه اجتهاد: پیام رهبر معظم انقلاب در چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی بسیار پراهمیت است و فضلای حوزه علمیه این پیام را با دقت مورد مطالعه قرار خواهند داد. در این پیام نکات فراوانی وجود دارد که به آن میپردازم. اولین نکته؛ جامعیّت پیام است که حاکی از نقش مهم ولایتفقیه در رهبری امت و یکی از برکات این اصل است؛ یعنی اگر بخواهیم رهبری امت اسلامی را با رهبری سایر امتها مقایسه کنیم، به هیچ وجه قابل مقایسه نیست. در بقیه ملتها و حتّی انقلابها هیچگاه مشاهده نشده که رهبر آنها این چنین گذشته و آینده را مورد دقت …
توضیحات بیشتر »قلمرو آزادی قانونی؛ «منطقهالفراغ» در نظام فکری شهید صدر/ محمدتقی فاضل میبدی
شبکه اجتهاد: اصطلاح «منطقهالفراغ» مفهومی است که مرحوم شهید محمدباقر صدر در بخش آخر کتاب «اقتصادنا» (اقتصاد ما) به کار برد. برای این اصطلاح سابقهای پیش از آن نیافتم. آیا شهیدصدر با ابتکار خود مفهومسازی کرده و یا از جایی اقتباس کرده است؟ نمیدانیم. احتمال دارد که این مفهوم با اصطلاح «ما لانص فیه» یعنی جایی که نصی برایش نیست و یا منطقه «سکوت قانونی» که حقوقدانان به کار میبرند، همسان باشد؛ و شاید این عالم بزرگوار چنین مفهومی را از روایت منسوب به امام علی(ع) برگرفته باشد که فرمود: «انّ الله تعالى افترض علیکم فرائض فلا تُضیّعوها؛ و حدّ …
توضیحات بیشتر »وهابیت به مثابه منبع اصلی مواد خام برای هرگونه افراط گرایی مذهبی و سیاسی/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: آگاهان میدانند که افراط گرایی مذهبی و آنچه به اسلام سیاسی بنیاد گرا در چند دهه اخیر معروف شده یکدست نیست. برخی گرایش جهادی دارند و برخی دیگر بر جنبههای تبلیغی تأکید میکنند. شماری گروهها بیش از آنکه سیاسی باشند افراط گرایی مذهبی با مایههای تکفیری و ضد شیعی تند دارند و برخی بیشتر سیاسیاند و دلمشغولی آنها امر قدرت است به نام حکومت خدا بر روی زمین. در این میان کسانی نظرشان صرفا تطبیق شریعت بوده و گروههایی با اندیشههای تکفیری هرگونه مشروعیت را برای حکومت و تمدن بشری نفی میکنند و اندیشههای جهاد و هجرت را …
توضیحات بیشتر »استاد زبردست و مدیر موفق حوزه علمیه مشهد/ حسن طالبیان شریف
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله محمدحسن رمزی طبسی از علمای ربانی و اساتید و مدرسین سطوح عالیه فقه و اصول حوزه علمیه مشهد بود ایشان علاوه بر تدریس، مدیریت مدارس علمیه مهم مشهد مانند مدرسه علمیه سلیمانیه و مدرسه علمیه اهلبیت(ع) در مشهد و مدرسه علمیه دومنار در حوزه علمیه طبس را عهده دار بود. تولد: آیتالله رمزی در ۲۹ شوال ۱۳۵۰ قمری مطابق با فروردین ۱۳۱۰ شمسی در شهر طبس در خانواده مذهبی متولد شد. تحصیلات حوزوی: ایشان در سن ۱۵ سالگی دروس حوزوی خویش را در حوزه علمیه طبس آغاز نمود. ادبیات عرب را در مدت کوتاهی به پایان …
توضیحات بیشتر »شأن استاد علیدوست و مناظرهای که برگزار نشد!/ علی شیاسی
اختصاصی شبکه اجتهاد: احتجاج یا همان مناظره و به عبارت لطیفتر گفتوگوی علمی، همواره یکی از روشهای پسندیده و مرسوم بزرگان دین، برای اثبات حق و نشر و گسترش آن، و یا اسکات خصم و نجات بندگان خدا از وسوسههای منحرفان بوده است. از پیامبران الهی گرفته تا امامان معصوم و علمای سلف و خلف همه و همه از این روش استفاده میکردند. قرآن کریم نیز بر این امر تاکید کرده و میفرماید: «و جادلهم بالتی هی احسن». ائمه علیهمالسلام، بارها در مجالس «خصوصی و عمومی» با افرادی از مکاتب و مذاهب مختلف به بحث و مناظره نشستند و با …
توضیحات بیشتر »«حجیت تعبدی» بهجای «لابراتوار پزشکی»؟!/ سید محمدصادق علمالهدی
اساساً وظیفهی شریعت، تأسیس نظام طبی نیست. نه بهحکم عقل چنین وظیفهای متوجّه شارع است و نه بنا بر نقل، دین اسلام چنین تکلیفی را بر دوش خود گذارده است؛ ازاینرو، نپرداختن شارع به مقولهی طب، بههیچوجه نقصان شریعت او محسوب نمیشود. علاوه بر این، بهصرف وجود احادیثی با مضامین طبی، نمیتوان مدّعی وجود طب متمایزی شد که مؤسّس آن اسلام یا ائمهی مسلمین باشد و درصدد ارائهی راهکارهای درمانی متفاوتی نسبت به روشهای پزشکی عقلائی رایج در هر زمان برآمده باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: در سالهای گذشته عدهای با نام متخصص «طب اسلامی» به درمان مردم پرداختهاند و ضمن …
توضیحات بیشتر »«مشق اجتهاد» و چند نکته/ سید رضیالدین اشکوری
اختصاصی شبکه اجتهاد: طرح ملی مشق اجتهاد، به سفارش میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی و با عاملیت مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) قم، امسال آغاز به کار کرد. این طرح که به دنبال آشناکردن عملیاتی طلاب نخبه سطح ۳ و ۴ حوزههای علمیه با روش تحقیق و روششناسی اجتهاد بود، پس از برگزاری دوازده کارگاه در چهار شهر کشور، به کار خود خاتمه داد. در این دوره از این طرح ملی، بیش از ۱۷۰ پژوهشگر آموزش دیدند و مقالات بسیاری به دبیرخانه طرح ارسال شد. حجتالاسلام دکتر سید رضیالدین آصف آگاه (اشکوری)، دبیر میز توسعه و توانمندسازی …
توضیحات بیشتر »چهرهای موثر در تاریخ تحولات فکری قم/ رسول جعفریان
شبکه اجتهاد: دیشب (شامگاه ۲۴ بهمن ماه ۹۷) خبر درگذشت دوست دیرین، دانشی مرد، جناب آقای محمد جواد صاحبی را شنیدم. نخستین بار در سال ۶۱ ایشان را در مرکز تحقیقاتی سپاه دیدم که مقالاتی درباره جنبشهای اسلامی برای مجله پیام انقلاب مینوشتند. همان ساختمانی که آقای گنجی و باقی و شماری دیگر هم در آن بودند و هر کدام در بخشهایی مشغول به کار بودند. آقای صاحبی، سرگرم کار خود بود و به سبک نوشتهها و ادبیات سیاسی مذهبی همان زمان، در هر شماره مجله «پیام انقلاب» مقالاتی مینوشت. در آن وقت، این بنده خدا هم سرگرم نوشتن درباره …
توضیحات بیشتر »بیمهی عمر در میزان فقاهت/ محمدحسین کمالی
اختصاصی شبکه اجتهاد: در بیمه عمر بیمه گر در قبال اخذ وجوهی که غالباً حدود ۳۰ درصد حقوق اشخاص است تضمین میدهد معادل ۱۰۰ در صد حقوق اشخاص را پس از بازنشستگی به بیمه شونده یا عائلهی وی بپردازد. این بیمه و مشابهات آن همچنانکه بیشترین سهم را از گردش مالی شرکتهای بیمه دارند، بیشترین سهم از مخالفت فقهاء را نیز دارند. در این یادداشت به نحو موجز به واکاوی استدلالی این بیمه میپردازیم. ادلّه وفاء به عهود و عقود مشرّع نیستند بعضی از فقهاء برای تصحیح عقد بیمه از جمله بیمهی عمر به عمومات وارده استدلال کردند. امّا چنانکه …
توضیحات بیشتر »از غلو درباره امامان(ع) تا غلو درباره ولایت فقیه/ مهدی مسائلی
شبکه اجتهاد: در جلسهای بودم که سخنران درباره اهمیت معرفت به ولایت فقیه بحث میکرد، خطاب به مردم میگفت: “اگر معرفتتان نسبت ولایت فقیه کامل باشد وقتی رهبری میفرماید اسرائیل ۲۵ سال آینده را نخواهد دید، آن را یک تحلیل و پیشبینی فرض نمیکنید بلکه آن را یک امر قطعی و یقینی میدانید چون ولیفقیه جانشین امام است و از جایی که ما نمیدانیم خبر میدهد.” پیش از این در یادداشتی بیان کردم که این نگاه به ولایت فقیه خلط میان معنای ولایت علمی و ولایت عرفانی است و نباید مرجعیت تقلید یا ولایتفقیه را مقامی قُدسی دانست؛ اما چنین …
توضیحات بیشتر »نهاد علم تمدن ساز/ مصطفی جمالی
با دقت در توصیف شبکه علم تمدنی، ضرورت بنا نهادن نهاد علم تمدنی اجتناب ناپذیر میباشد. نهادی که در آن در عین حفظ هویت حوزه، دانشگاه و مراکز پژوهشی اجرایی و کاربردی، همه آنها با یک داد و ستد قاعده مند با یکدیگر در راستای اقامه تمدن نوین اسلامی حرکت کنند. شبکه اجتهاد: یازدهم بهمنماه ۹۷ دیداری بین برخی از پژوهشگران عرصه تمدنی با مقام معظم رهبری، صورت پذیرفت، در این جلسه حجتالاسلام دکتر مصطفی جمالی عضو هیات علمی فرهنگستان علوم اسلامی به عنوان یکی از ارائه دهندگان، مطالبی ایراد کرد که متن آن در ذیل ارائه میگردد: باسلام و …
توضیحات بیشتر »اسناد سابقه ۱۴۰۰ ساله عزاداری حضرت زهرا (س)/ محمدباقر پوسانی
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از شبهاتی که وهابیت در سالهای اخیر در رابطه با شهادت حضرت زهرا سلامالله علیها مطرح میکنند، این است که عزاداری برای حضرت زهرا سلامالله علیها مختص به چند سال اخیر بوده و سابقهای از عزاداری ایشان در قرون گذشته یافت نمیشود. بااینکه این شبهه از اساس، غلط است و در طول تاریخ، شواهد زیادی از عزاداری اهلبیت و علمای شیعه برای شهادت صدیقه کبری سلامالله علیها داریم، این مسئله واضح است که به علت تقیه شدید شیعه در زمینه فاطمیه و خلفا، این عزاداری به اندازه عزاداری محرم بزرگ و علنی نبوده است و شدت …
توضیحات بیشتر »فهم تمدنی سیره فاطمی/ محسن الویری
سخن درباره سطح برداشت از زندگی و سیره زهرای مرضیه (س) است. آوردههای آن چه امروزه در مجالس مربوط به حضرت زهرا (س) میگذرد چقدر است؟ آیا اینها همه آن چیزی است که میتوان از سیره این صاحب سرّ مستودع الهی برداشت کرد؟ آیا با این سطح از مطالب میتوان با اسم حضرت زهرا (س) نقش تمدنی برای همه جهانیان داشت؟ آیا این سطح مطالب پیامی برای همه بشر امروز دارد؟ یا میتواند گره از مشکلات همه مسلمانان باز کند؟ یا پاسخگوی همه نیازهای فکری شیعیان با تنوع مذهبی زیدی و اسماعیلی و بُهرهای در برابر غیرشیعیان باشد؟ یا ساماندهنده …
توضیحات بیشتر »اختلاف در تاریخ موالید و وفیات معصومین(ع) و یک راهحل/ یاسر امینیان
اختصاصی شبکه اجتهاد: در رابطه با فاطمیه و زمان دقیق شهادت حضرت زهرا (س)، اختلافات زیادی وجود دارد، تا آنجا که برخی شش دهه را به عنوان فاطمیه برگزار میکنند. اختلاف در تاریخ موالید و وفیات معصومین (ع) اما چند علت دارد. یک علت این است که اصولاً در آن زمان توجه به تاریخ شهادت و امثال آن نبوده است. البته نه اینکه شخصیتها برایشان مهم نباشد. اما این فرهنگ که اگر شخص مهمی از دنیا رفت ما حتما تاریخ فوت او را بدانیم وجود نداشته است. امروزه برای ما این مسائل مهم است و آن را ثبت میکنیم، حتی …
توضیحات بیشتر »آیتالله میرزاعلی فلسفی، فقیه عالیقدر شیعه و بی ادعا/ حسن طالبیان شریف
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله حاج میرزاعلی آقای فلسفی(ره) از فقهای بسیار برجسته و با تقوای شیعه در عصر حاضر بود. این عالم ربانی، سالهای زیادی به تحصیل و تدریس در حوزههای علمیه و شیعه پرداخت. بیش از ۳۰ سال آخر عمر خود را در حوزه علمیه مشهد به تدریس خارج فقه و اصول سپری نمود و شاگردان و فضلای بسیاری را تربیت نمود که در زمان حیات و پس از فوت ایشان از مدرسین سطوح عالیه و خارج حوزه علمیه مشهد میباشند. تولد: آیتالله فلسفی در تاریخ ۸ دی ۱۲۹۹ هـ. ش در شهر تهران در بیت علم و فقاهت …
توضیحات بیشتر »«انقلابِ نسبت» حوزه و حکومت، در چهل سال!/ مصطفی قناعتگر
اختصاصی شبکه اجتهاد: بهمن ۱۳۵۷، فصلی نو را برای حوزه علمیه ایران رقم زد. این حوزه که در شکلگیری حکومت اسلامی نقشی اساسی داشته است، همواره سعی بر این دارد که ولایت خویش را بر این فرزندِ پرحاشیه حفظ کند. او نمیتواند نسبت به مولودِ دیرهنگام خویش بیتفاوت باشد و این امری طبیعی است. حکومتی اسلامی که شاید آرزوی بسیاری از فقیهان عصر غیبت بود، ایجاد شده است و حوزویان نباید شتری را که دیده اند، نادیده پندارند. جدیترین انتقادی که میتوان به حوزهی بیتفاوت به حاکمیت موجود در ایران وارد ساخت (حوزهی غیر انقلابی و ضد انقلاب)، این است …
توضیحات بیشتر »۳۰ شاخصه یک «حوزه انقلابی»/ مصطفی دُرّی
اختصاصی شبکه اجتهاد: حوزه انقلابی، اصطلاح جدیدی است که چند از بیشتر از ورود آن به ادبیات حوزوی ایران نمیگذرد. بر همین اساس و به جهت روشن نبودنِ دقیق زوایای مختلف آن، تعاریف و بایستههای مختلفی برای آن بیان شده است. به نظر من اما، حوزه انقلابی، حوزهای است که ۳۰ شاخصه زیر را داشته باشد: ۱- شرط تدریس در حوزه، انتشار حداقل یک مقاله در مجلات معتبر باشد. ۲- هیچ کمک هزینه تحصیلی «عمومی» و «همیشگی» وجود نداشته باشد و تمام کمک هزینهها، به صورت بورسیه و در بازه زمانی محدود و با هدفگیری نخبگان صورت گیرد. ۳- به …
توضیحات بیشتر »فقه فرایندی بهمثابه فقه تمدنی، الزامی برای تمدن سازی نوین اسلامی/ عبدالحمید واسطی
اختصاصی شبکه اجتهاد: مقارن با ورود به چهل و یکمین سال پیروزی انقلاب اسلامی، سی و هفت نفر از پژوهشگران حوزه تمدن نوین اسلامی با رهبر معظم انقلاب دیدار کردند. متن زیر چکیده سخنان ارائه شده در این جلسه با موضوع « فقه تمدنی، چیستی و چگونگی» است که مورد توجه و عنایت حضرت آیتالله خامنهای قرار گرفت. فقه تمدنی، چیستی و چگونگی بحث در سه محور ارائه میشود: ۱- توضیح مساله، ۲- مدعا و فرضیه، ۳-استدلال در ضمن یک مثال ۱- توضیح مساله: (در عنوان، دو مفهوم اصلی داریم) تمدن و فقه مفهوم اول، تمدن هویت تمدن، زندگی در سیستمهاست، سیستمهای کلانِ …
توضیحات بیشتر »حاشیههایی از دیدار پژوهشگران حوزه تمدن نوین اسلامی با رهبر انقلاب/ محسن الویری
انتظار این که در این نشستها مخالفان انگاره تمدن نوین اسلامی هم حضور یابند، سنجیده نیست ولی تأکید رهبر معظم انقلاب بر تعامل با فضای نخبگانی به منظور شناساندن درک درست از تمدن نوین اسلامی این پیام را داشت که نباید همه اندیشههای موجود در باره تمدن نوین اسلامی را تا بدین پایه همسو انگاشت و نشاید که با دگراندیشان این موضوع کاری نداشت. شبکه اجتهاد: عصر پنجشنبه ۹۷/۱۱/۱۲ سی و هفت نفر از پژوهشگران حوزه تمدن نوین اسلامی با رهبر معظم انقلاب دیدار داشتند. گمان میرفت که تا پیش از انتشار گزارش رسمی این دیدار، دوستان حاضر در آن …
توضیحات بیشتر »نقطه آغاز «مطالعات انضمامی تمدن نوین اسلامی»/ محمدرضا بهمنی
اگر طرح دیدگاههای تمدنی مقام معظم رهبری در اواخر دهه هفتاد را نقطه شکل گیری «مطالعات نظری تمدن نوین اسلامی» در مراکز علمی کشور بدانیم، اکنون پس از دو دهه، بیانات و دیدگاههای اخیر ایشان به نقطه آغاز «مطالعات انضمامی تمدن نوین اسلامی» باید تبدیل شود. چرا که اگر نتوانیم میان عرصه نظر و صحنه عمل پل برقرار کنیم، آنگاه مدل سازی و نمونه پروری هم محقق نخواهد شد. شبکه اجتهاد: مقارن با ورود به چهل و یکمین سال پیروزی انقلاب اسلامی، به همراه جمعی حدوداً ۳۰ نفره از تمدن پژوهان، به محضر رهبر معظم انقلاب شرفیاب شدیم. دیداری صمیمی …
توضیحات بیشتر »در دیدار تمدنپژوهان با رهبر معظم انقلاب چه گذشت/ علی محمدی
هرچند محتوای ارائه اساتید خوب و قابل قبول بود، ولی دارای یک ضعف بزرگ بود و آن عدم توجه به مراحل پنجگانه تمدنسازی در اندیشه رهبر معظم انقلاب بود. برعکس، حضرت آقا هر مسئلهای که توسط اساتید طرح شده بود را در قالب این مراحل پنج گانه صورتبندی میکردند و مرحله دولتسازی و مرحله جامعهسازی را تأمین کننده این دغدغهها معرفی میکردند. مثلاً ایشان حل معضل مشارکت مردم منطقه، امیدزایی و کارآمدی را در قالب تشکیل حکومت اسلامی (دولت اسلامی) حل شدنی دانستند. شبکه اجتهاد: پنج شنبه شب (۱۱ بهمن ۹۷)، جمعی از پژوهشگران عرصه تمدن، با مقام معظم در …
توضیحات بیشتر »تمدن نوین اسلامی از منظر رهبر انقلاب/ سیدمحمدحسین متولی امامی
رهبری فرمودند: وقتی ما میگوییم انقلاب اسلامی هدفش تمدن نوین اسلامی است، یعنی نباید آنرا به یک پدیده سیاسی تقلیل دهیم. انقلاب اسلامی سعی کرد حیات و زندگی را عوض کند. ما نخواستیم فقط یک جامعه انقلابی درست کنیم، بلکه میخواستیم یک پدیدهای ایجاد شود که دنیا را فرا بگیرد که البته شرطش تشکیل دولت اسلامی و جامعه اسلامی است. شبکه اجتهاد: روز پنجشنبه ۱۱بهمن۹۷، با جمعی از محققان عرصۀ تمدن نوین اسلامی، خدمت مقام معظم رهبری رسیدیم و نماز مغرب و عشا را با ایشان خواندیم و بلافاصله وارد جلسه شدیم. رهبری عزیز، باهوش و دقیق در مسائل علمی. …
توضیحات بیشتر »باورهای کلامیِ بیباوران به طب اسلامی!/ مصطفی قناعتگر
اختصاصی شبکه اجتهاد: حکم قضائی رهبر فعلی جریان موسوم به طب اسلامی، یکی از جنجال برانگیزترین اقدامات قضایی در این اواخر بود. از آنجا که نهادهای علمی مختلف ما عادت ندارند پیش از تولید چالش در یک موضوع، به نقد و نظر پیرامون آن بپردازند، چالش یادشده شروعی بود برای چند بحث کلامی که مدتها بود جریان نداشت. نشستن پای سخن ناقدان طب اسلامی، به ما نشان داد که باورهای کلامی تا اندازهی زیادی، در بیباوری به اضافهی «اسلام» به «طب» و سختپذیری روایات طبی نقش داشته است. البته این اعتقادات کلامی، یکسان نیستند. دو سرِ طیفِ ناقدان، فاصلهی زیادی …
توضیحات بیشتر »آسیبهای بیضابطگی مقام علمی در حوزه/ سید رضا شیرازی
اختصاصی شبکه اجتهاد: سیره و روش بزرگان حوزه کاربرد محتاطانه و دقیق القاب بوده است. فقیهی ملقب به «خاتم الفقهاء و المجتهدین» چون شیخ انصاری در به کاربردن القاب قیراطی عمل میکند به طوری که از صاحب جواهر به «بعض المعاصرین» (مکاسب ج۳ ص۲۵) یاد میکند و در تمام کتاب گرانسنگ مکاسب، لقب«استاذ» را تنها به شریفالعلماء (مکاسب ج۳ ص۴۰۷) اعطا میکند. مراجع بزرگوار تقلید نیز، در نامه به افراد یا تسلیت به بازماندگان عیار لقب را مراعات مینمایند. (برای نمونه به پیامهای تسلیت مقام معظم رهبری و مراجع عظام تقلید به بازماندگان رئیس سابق مجمع تشخیص مصلحت نظام و …
توضیحات بیشتر »۹ فتوای تاریخ ساز معاصر/ اسماعیل یکتا
اختصاصی شبکه اجتهاد: سال ۱۳۰۹ هجری قمری در چنین ایامی در پی فتوای تاریخی میرزای بزرگ شیرازی، قرارداد تنباکو لغو گردید. نهضت تنباکو نمونهای موفقیتآمیز از نقش ویژه مرجعیت در رهبری امت اسلام در ایستگاههای مهم و سرنوشت ساز است. پسازاین جنبش بود که زعما و مراجع شیعه به نقش و تأثیر فتوا در حل بحرانها و بنبستهایی که جامعه اسلامی با آن مواجه بود پی بردند و در بزنگاههای تاریخی راه نجات و پیروزی را به امت نشان دادند. به همین بهانه، فتواهای تاریخی پسازاین واقعه را مرور میکنیم. این فتاوای مهم و تأثیرگذار تنها گوشهای از نقش تأثیرگذار …
توضیحات بیشتر »کلوخانداز را پاداش سنگ است!/ محمد عشایری منفرد
شبکه اجتهاد: پس سخنان استاد ابوالقاسم علیدوست در نشست علمی «جُستاری در روایات طبی در پرتو ملاحظات فقهی ــ اصولی» که در دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد، حجتالاسلام امیری، مدیر موسسه «فقه الطب» در یادداشتی به نظرات استاد علیدوست واکنش تندی نشان داد. اینک حجتالاسلام محمد عشایری منفرد در یادداشتی نظرات استاد خود را تقریر کرده و بهنوعی پاسخی به این یادداشت نقادانه داده است. بسمالله الرحمن الرحیم. جناب حجتالاسلام علی امیری، مدیر محترم موسسه فقه الطب، بعد السلام و التحیه. درباره سخنانی که آیتالله علیدوست در «نشست علمی جستاری در روایات طبی» در دانشگاه امام صادق علیهالسلام ایراد کرده …
توضیحات بیشتر »نقدی بر مقاله «اشتباهات ما در حجاب»/ سیدمحمد نجفی یزدی
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام محمد سروش محلاتی یادداشتی با عنوان «اشتباهات ما در حجاب» نگاشته است که نظرات او نیازمند بررسی جدی است. ابتدا خلاصه مطالب مورد ادعا را نقل کرده سپس آن را بررسی میکنیم. * مقاله میگوید: چون چارچوب حجاب توسط علما بهدرستی تبیین نشده است، لذا در وقوع نابسامانی بیتأثیر نیستند؛ زیرا حجاب از ابعاد شرعی بزرگتر معرفی شده است. تقریبا همه فقها مطلق پوشش را برای حجاب کافی میدانند اعم از چادر یا مانتو، روسری و مانند آن و در هیچ رسالهای چادر را واجب نکردهاند بلکه پوشاندن بدن و موی را از نامحرم بر بانوان لازم شمردهاند. (توضیحالمسایل مراجع/ج۲/ص۴۸۸) …
توضیحات بیشتر »