در مواجهه با تهدیدات علیه رهبر معظم انقلاب اسلامی، بازخوانی عالمانه فقه سیاسی شیعه، نهتنها ضرورتی راهبردی بلکه وظیفهای دینی، عقلانی و تمدنی است؛ فقهی که با پشتوانه عقل، نقل و تجربه تاریخی، توانایی ارائه پاسخهای قاعدهمند در برابر تعرض به جایگاه ولی امر مسلمین را دارد. اساتید حوزه در تحلیلهای خود ضمن هشدار نسبت به سبکسازی جایگاه رهبری در …
Read More »Tag Archives: رضا اسلامی
تبدیل دانش به عمل؛ چگونه فناوری و علوم اسلامی میتوانند زندگی را متحول کنند؟
نشست سوم چهارمین هماندیشی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با حضور اساتید به بررسی موضوعات کلیدی همچون «روش کاربردیسازی علوم اسلامی»، «فناوریهای تبدیل معارف اسلامی به کاربستها»، «نظامسازی در علوم» و «نقش علوم اسلامی در زندگی فردی و اجتماعی» پرداخت. سخنرانان این هماندیشی، از جمله استاد مجتبی الهی خراسانی، استاد محمد قطبی، استاد رضا اسلامی، استاد علیرضا پیروزمند و استاد …
Read More »علوم اسلامی در مسیر کاربردیسازی؛ اساتید چه گفتند؟
اساتید حاضر در هماندیشی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی، مباحثی همچون روشهای کاربردیسازی علوم اسلامی، چالشها و الزامات آن، آیندهپژوهی در فقه، نقد رویکردهای سنتی در حقوق و مجازات، نقش علوم اسلامی در حکمرانی و توسعه، و ارتباط آن با سایر علوم؛ به تبادل نظر پرداختند. حاضران ضمن بررسی ابعاد مختلف این موضوع، بر ضرورت نگاه جامع، تقسیم کار علمی، …
Read More »گذری بر شخصیت علمی و اخلاقی آیتالله خِرسان
از جمله دیدگاههایی که آیتالله خِرسان خیلی تأکید داشت این بود که میفرمود: ما الان به تقریب درون شیعی بیشتر نیاز داریم تا تقریب بین المذاهب، یعنی بین شیعه و سنّی. و ما الان نباید بگذاریم که خود شیعه چند پاره و تکه تکه شود. به نحوی از تراث ما دفاع میکردند که همه جا قابل انعکاس باشد و بهانه …
Read More »نمیتوان دلیل جدیدی به دانش اصول اضافه کرد بله باید ادله موجود را توسعه داد
اگر تقسیم در ادله علم اصول، تقسیمی حاصر باشد (حاصر یعنی تقسیمی که به روش صناعی پیش رفته است)، در آن، توسعه ادله معنایی ندارد. من هم متمایل به همین مبنا هستم؛ بنابراین دیگر منطقاً نمیتوانیم ادله اصولی را توسعه بدهیم. درست است که فقه توسعه پیدا میکند؛ ولی تنوع ادله اتفاق نمیافتد و ادله همان ادله است و چیزی …
Read More »اجتهاد یک شمشیر دو لبه است/ باید با «اجتهاد» مذاهب را بر سر یک سفره بنشانیم
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به مبحث تکثرگرایی دینی در حوزه اجتهاد مطرح کرد: اجتهاد یک شمشیر دو لبه است. ما باید بدانیم که چگونه میشود به وسیله «اجتهاد» و «تفقه» نزاع را حل کنیم تا بتوانیم مذاهب را بر سر یک سفره بنشانیم. به گزارش شبکه اجتهاد، دهمین نشست دورهای «مدرسه فقه و اجتهاد …
Read More »نقدپذیری در حاکمیت دینی
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: ما باید از ظرفیتهای حکومت دینی در جهت شنیدن اعتراضهای مردم پیش از وقوع شورشهای اجتماعی و ایجاد فضای التهابی استفاده کنیم؛ زیرا حکومت اسلامی باید دلسوز مردم باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت الاسلام والمسلمین رضا اسلامی عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در نشست علمی با عنوان …
Read More »قاعده تسامح، نقلهای ضعیف تاریخی را تصحیح نمیکند
اختصاصی شبکه اجنتهاد: حجتالاسلام والمسلمین رضا اسلامی، عضو هیئتعلمی پژوهشکده حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و پژوهشگر قدیمی فقه و اصول در حوزه علمیه قم است
Read More »موسوعه الفقهیه المیسره، طرحی نو در نگارش فقه شیعی
آیتالله جعفر سبحانی گفت: در عصر حاضر نوع دیگر در نگارش فقه پدید آمده است؛ نگارش فقه بر طبق موضوعات و به صورت الفبایی که کاملاً شیوه نوظهوری است و کار آسانی نیست؛ زیرا چه بسا جایگاه مسئلهای از نظر تنظیم الفبایی باید در آغاز کتاب قرار گیرد ولی جایگاه آن در کتاب دیات است؛ و این نوع کار همت …
Read More »فقه، علم زندگی است/ مسائل مستحدثه را نمیتوان به وضوح از عموم و اطلاقات به دست آورد/ میخواهیم اصول فقه را از مباحث فرضی به کاربردی بکشانیم
نویسنده کتاب «جایگاه قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه» گفت: اگر فقه به سمت مسائل جهان معاصر و مسائل مستحدثه توجه کند، همگان متوجه میشوند که فقه علم زندگی است و زندگی بشر با فقه درهم تنیده است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «جایگاه قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه» همراه با رونمایی از دو کتاب «مکتب فقهی محقق …
Read More »برخی افراد محملهای مثلاً فقهی درست میکنند، تا مردم از انتخابات دلسرد شوند/ انتخابات مصداق امر جامعی است که قران آنرا تکلیف شرعی دانسته است/ لزوم توجه به مسئله بیعت و نصیحت
استاد رضا اسلامی معتقد است به هر تعبیری که ما مردم را به مشارکت در انتخابات دعوت میکنیم، باید بازگردیم و مبانی دینی آن را هم بازخوانی کنیم. او بهترین نقطهای که میتوان روی آن تکیه کرد بحث «بیعت و نصیحت» میداند. شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین رضا اسلامی، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم …
Read More »نوآوریها و ابتکارات شهید صدر در اصول فقه شیعه
علامه شهید آیتالله سید محمد باقر صدر در دانشهایی چون اصول، فقه، فلسفه سیاست و معرفتشناسی نظریههای جدیدی ارائه کرده است. شبکه اجتهاد: ۱۹ فروردین سالروز شهادت آیتالله سید محمد باقر صدر و خواهر گرامیش بنت الهدی صدر به دست رژیم سفاک صدام است. علامه شهید، آیتالله سید محمد باقر صدر، یکی از بزرگترین اندیشمندان مسلمان و «نابغه مسلمان» در تاریخ …
Read More »شاخصههای تفکر اصولی محقق اصفهانی
حجتالاسلام اسلامی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی؛ ممیزه مکتب محقق اصفهانی در مباحث اصول فقه را تدقیق فوق العاده و عقلگرایی شدید ایشان دانست. به گزارش شبکه اجتهاد، سمینار پروژه «مکتب شناسی اصول فقه در عصر اخیر» به همت گروه دانشهای وابسته به فقه پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. در این …
Read More »نوآوریهای علمی در کتاب جایگاه قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه
حجتالاسلام رضا اسلامی، عضو هئیت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی هدف خود از تالیف کتاب «جایگاه قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه» را، بالا بردن کارایی قواعد در حل مسائل عنوان کرد و گفت: در این کتاب نشان داده شده است که برای حل مسائل دنیای امروز چگونه فقها از ظرفیت قواعد اصولی استفاده میکنند، مخصوصاً از قواعدی که …
Read More »تأملی بر دیدگاههای دکتر سیدمصطفی محقق داماد پیرامون نسبت امامت و خلافت
حجتالاسلام والمسلمین رضا اسلامی، دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در نوشتاری به بررسی برخی دیدگاههای دکتر سید مصطفی محقق داماد، رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم پرداخته است. نقد این استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم با عنوان «تأملی بر دیدگاههای دکتر مصطفی محقق داماد» در اختیار شبکه اجتهاد قرار گرفته که بدین شرح است: شبکه اجتهاد: دکتر مصطفی …
Read More »جایگاه قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه
قواعد استظهار مجموعهای از قواعد اصولی است که با تشخیص ظهور تاسیس میشود و در راه کشف بسیاری از احکام شرعی از نصوص دینی موجود در قرآن و سنت به کار گرفته میشود. بحث از قواعد استظهار در حل مسائل نوپیدایی فکری و معرفی توانمندی فقه برای پاسخگویی در رشته مطالعات فقهی ضروری است. جدیدترین اثر علمی قلم حجتالاسلام والمسلمین …
Read More »واکنشها به نامه موسوی خوئینیها/ پرسشهایی که باید پاسخ بدهد
سید محمد موسوی خوئینیها، دبیرکل مجمع روحانیون مبارز اخیراٌ در نامهای انتقادی و سرگشاده به رهبر معظم انقلاب، به جای نقد همفکرانش در دولتهای مختلف و طیفهای وابسته، معظمله را مسئول تمامی مشکلات کشور خوانده و با دادن آدرس غلط و فرار رو به جلو، انگشت اتهام را به سوی ایشان نشانه رفته است؛ اما این فرافکنیها با اعتراضات گسترده …
Read More »ضعفهای مدیریتی در بحران کرونا ربطی به فقه ندارد/ ابعاد انسانی مهمتر از عادات مناسکی است/ در شرایط فعلی چالش فقه، چالش فرهنگ فقه است
استاد درس خارج فقه حوزه علمیه مشهد گفت: آنچه در بحران کرونا بروز کرده است چالش مدیریتی و تدبیری است که در یک پاندمی ضعف مدیریتی در پزشکی و امور مساجد وجود دارد. باید پروتکلهائی برای باز بودن مساجد طراحی شود و این ربطی به فقه ندارد، اینها ضعفهای تدبیر است که نیاز به توسعه آموزشهای فردی است. به گزارش …
Read More »از «علل توصیه به شادی در نصوص دینی» تا «عوامل شادیزا در زندگی افراد اجتماع»/ رضا اسلامی
روایات نشان میدهد که شاد زیستن به آن معنای مثبتش، یک اصل کلی است. مثلاً پیغمبر ذاتاً یک انسان بانشاط و متبسم بود؛ آن حالت حزن و بکاء و غم پیغمبر، برای حالات خاص بوده است؛ ولی پایه شخصیتی پیغمبر در تعاملات اجتماعی، بهعنوان یک انسان مبتهج، مسرور، بانشاط، متبسم و خوشرو بود. در مورد ائمه علیهمالسلام هم همین است. …
Read More »از «الگوی فقهی شادی جامعه» تا «مظاهر فردی شادی در اشخاص»/ رضا اسلامی
شیعه باید بیشتر به این مسئله پاسخ دهد که جایگاه شادی و تفریح کجاست. چرا مناسک شادی کمتر خودش را در مذهب شیعه نشان میدهد؟ از طرفی، سؤالی متوجه همه مسلمانان اعم از شیعه و سنی و مذاهب مختلف، هست که مسلمانان گویا به لحاظ روحی گرفته هستند و نسبت به مسیحیت و ادیان و مذاهب دیگر، مناسک شادی کمتری …
Read More »امور مجمع تشخیص مصلحت نظام، از سنخ مصالح مرسله است/ مکلف در فقه حکومتی، جامعه نیست!/ تأسیس قواعد، عامل تولید فقه مضاف است
فقه مضاف گاهی مضافالیهاش به نسبت به مکتبها است و گاهی به نسبت منابع (مثل فقه قرآن و…) و گاهی مضاف الیه، بیانگر یک منهج است مثل فقه مدرن و فقه سنتی. همچنین گاهی مضافالیه ناظر به مسائل است مثل فقه فرضی و فقه کاربردی که به فروعات تحقق یافته یا تحقق نیافته توجه دارد؛ اما گاهی نیز فقه اضافه …
Read More »ایزدهی: در زمان صفویه، واردات فقیه داشتیم!/ رفعتی: اساتید دیگر مثل گذشته کتاب نمینویسند/ اسلامی: موضوعشناسی دقیق، فقیه را دچار عسر و حرج میکند
با روی کار آمدن صفویه که حاکمان شیعی، البته صوفی مسلک، بودند نیاز به فقیه برای تدوین قوانین حکومتی احساس شد تا اینکه به فکر واردات فقها بیفتند و به همین جهت مرحوم محقق کرکی را از جبل عامل به ایران آوردند. محقق ثانی با این اعتقاد که فقه شیعی نرمافزار حکومت شیعی است به ایران آمد و این مطلب …
Read More »لکزایی: ابهام فقهی در روابط بینالملل نداریم/ فیروزی: شناسایی قواعد فقهی نانوشته برای داشتن روابط مناسبتر ضروری است/ قدیر: در فضای بینالملل حضور توأم با عزت داشته باشیم/ اسلامی: وحشت از تأسیس قاعده فقهی برای روابط بینالملل نداشته باشیم
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه ما مواد خوبی در فقه بینالملل داریم زیرا در دولت مدینه پیامبر مرتب با مشرکین و کفار مواجه بودند و هم در قرآن و هم در کتب مغازی و سیره دستمان پر است بیان کرد: امروز ما ابهام فقهی در روابط بینالملل نداریم حداقل در مفاهیم راهبردی مشکلی نداریم گرچه ممکن …
Read More »«فقه» را ضایع نکنید!/ رضا اسلامی
شبکه اجتهاد: چندی پیش حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی استاد حوزه علمیه قم در یک سخنرانی به «بررسی سیاسی ـ فقهی روابط خارجی نظام اسلامی و پذیرش ولایت کفار» پرداخته و نقدی را بر یکی از مطالب مطرح شده در کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» وارد کرد که حاوی نکات و مطالب بحث برانگیزی بود. حجتالاسلام والمسلمین رضا …
Read More »باید در دوره معاصر به فقه، با دید جامعهمحور نگریست/ توسعه و تکامل فقه و اصول توأمان است
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه تکامل فقه برای پیدا کردن راه حلهای جدید و وضع آنها در علم مستقلی به نام علم اصول أثر دارد، گفت: بحثهای اصولی بر فقه أثر دارد. پس تکامل فقه، تکامل اصول و تکامل اصول، تکامل فقه را سبب میشود. اگر فقه وارد دوره جدیدی شده، اصول هم باید متناسب با این فقه باشد. …
Read More »فقه معاصر به دنبال توافق فقه با مدرنتیه و عرفی شدن نیست/ نگاه حکومتی سرنوشت مسائل را دگرگون میکند/ ۱۲ تمایز فقه معاصر از فقه قدیم
حجتالاسلام اسلامی، دوره معاصر را دورهی جدیدی برشمرد و گفت: این دوره ماهیتاً متفاوت از ادوار گذشته نیست. یعنی چنین نیست که فقه این دوره با روشنفکری، دنیای متمدن، مدرنیته و تکنولوژی به توافق رسیده و عرفی شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین رضا اسلامی، استاد حوزه علمیه قم در دوره تابستانه منهاج که از سوی دبیرخانه مفتاح …
Read More »جزئیاتی از پروژه «کاربرد قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه»
حجتالاسلام رضا اسلامی گفت: کتاب «کاربرد قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه» در مرحله ارزیابی نهایی قرار دارد و پس از تایید نهایی منتشر خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین رضا اسلامی، محقق و مولف «قواعد استظهار و کارآیی آن در فقه»، با بیان این مطلب که پروژه «کتاب کاربرد قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه»، ذیل کلان …
Read More »اطلاعرسانی که نباشد، مردم فکر میکنند طلبهها فقط نماز مستحبی و قرآن میخوانند!/ برخی طلبههای پردیسان، از فیضیه هم خبر ندارند/ بیان تلاشهای علمی مراجع، تصور عمومی از حوزه را تصحیح میکند
ما الآن با بعضی از خانوادهها مواجه هستیم که خیال میکنند اگر فرزندشان وارد حوزه شود، فقط قرآن میخواند و مفاتیح دوره میکند و از یک ساعت قبل از نماز، نماز مستحبی خوانده و به زیارت میرود. تصورشان از حوزه این است که مرکزی برای تقدس است. در کنار آنهم بحثهای حاشیهای وجود دارد. مردم نمیدانند که ما بحثهای بسیار …
Read More »رحیمپورازغدی، از نهجالبلاغه، فلسفه حکومت دینی را درمیآورد/ برخی اساتید سختگیر حوزه، طلاب را از پژوهش فراری میدهند
همین نهج البلاغهای که به نظر کتابی قدیمی به نظر میرسد را میدهیم آقای ازغدی و میگوییم برو در دانشگاه درس بده. ایشان چون شبهات روز، بستر فکری و درگیریهای که در جامعه فکری حوزه و جامعه فکری دانشگاه وجود دارد را میداند، از همین نهج البلاغه پاسخ سوالات را درمیآورد. از همین نهج البلاغه فلسفه حکومت دینی و اصل …
Read More »بانوان مجتهده، آینده روشنی ندارند/ کارشناسان زن تلویزیون، بحث علمی نمیکنند/ در میان بانوان طلبه، نویسنده شاخصی حضور ندارد
الآن واقعیتی وجود دارد که حوزههای خواهران، امکانات دارند و نسبتاً مبسوط الید هستند ولی ما خروجی قابلتوجهی در حوزه خواهران نمیبینیم. حداقل این است که ما الآن نویسندههای خوب در حوزههای خواهران نمیبینیم. خواهرانی که بتوانند قلم بزنند و مقالات علمی بنویسند، کم هستند. چند درصد از مجلات تخصصی حوزوی را زنان تألیف میکنند؟ چند درصد نشستهای علمی خوب …
Read More »