مرحوم علامه حلی در کتاب باب حادی عشر در تعریف اصطلاحی امام میگوید: امامت، ریاست کلی در امور دنیوی و اخروی، به نیابت از پیامبر(ص) است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام سید سجاد ایزدهی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در یادداشتی با عنوان «امامت؛ استمرار راه انبیاء(ع)» به نقش امامت در هدایت امت اسلامی پرداخته است که در ادامه میخوانید: پس از پایان دوره نبوت و به تصریح قرآن ارسال خاتم النبیین(ص)، چه نیازی به وجود امامت است؟ در این نوشتار کوتاه سعی شده به این سؤال پاسخ داده شود. از آنجا که نیاز بشر به هدایت …
توضیحات بیشتر »عدم مسامحه با فضای مجازی ناسالم، براساس قاعده حفظ نظام
حجتالاسلام ایزدهی با توجه به قاعده حفظ نظام در فقه شیعه گفت: اگر اخلال نظام به عرصه فضای مجازی و شبکههای فراگیر و غیر مجاز باشد، به گونهای که اساس نظام را تهدید کند و محدود به اخلال در نظام معشیت نشود؛ طبیعتاً مسامحه در این عرصه جایز نیست؛ زیرا اگر در این امور مسامحه شود، اصل نظام از بین میرود. شبکه اجتهاد: فضای مجازی با محتواها و ساختارهای مختلف و در عین فرصتها و قابلیتهای زیاد همچون جهانی بودن، گسترش و سهولت دسترسی به آن در هر نقطه از جهان، دستیابی آسان به اطلاعات، جاذبه، تنوع خدمات و محصولات …
توضیحات بیشتر »قرائت شیعی از مشارکت سیاسی
شبکه اجتهاد: اخیراً کتابی با عنوان «مشارکت سیاسی در فقه سیاسی شیعه» با موضوع مشارکت سیاسی، جنبههای مذهبی ـ اسلامی و علوم سیاسی نوشته سیدسجاد ایزدهی توسط انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است. بنا بر اهمیت موضوع، به سراغ نویسنده اثر رفتیم و در گفتوگو با وی به بررسی ابعاد مختلف موضوع پرداختیم. گفتنی است از این کتاب تاکنون چند مقاله در باب مشارکت سیاسی در فقه شیعی استخراج شده است. حجتالاسلام ایزدهی در ابتدای گفتوگو، بحث مشارکت دینی را فراتر از انتخابات دانستند و معتقد بودند بحث تحزب، شورا، بیعت، ادله و سیره، الگوهای مشارکتی در …
توضیحات بیشتر »فقه حکومتی نداریم، چون کلام به کمک فقه نیامده است/ برای رونق فقه باید فلسفه فقه و برای رشد علم کلام باید فلسفه علم کلام شکل بگیرد
ما فقه حکومتی نداریم، شاید به دلیل اینکه کلام به کمک فقه نیامده است. اگر بحث کلامی را بیاوریم و با این دامنه وارد فقه شویم، استنتاجهای ما در فقه متفاوت خواهد شد و رویکرد حاکم بر فقه اگر رویکرد کلامی باشد، رویکرد حداکثری خواهد شد. اگر فقه با مبانی برخواسته از کلام شکل بگیرد، نه تنها برای جامعه مؤمن و مؤمنانه بلکه برای جامعه بیشتر مناسب است و برای توسعه این ظرفیت باید از مبانی و مسائل کلامی بهره گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «فلسفه علم کلام» پنج شنبه گذشته با حضور اساتید، فضلا و طلاب در …
توضیحات بیشتر »علوم حوزوی در تراز حوزه انقلابی/ سجاد ایزدهی
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام دکتر سجاد ایزدهی، مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چندی پیش در همایش «حوزه انقلابی، مسئولیتهای ملی و فراملی» که در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، مقاله خود تحت عنوان «علوم حوزوی در تراز حوزهی انقلابی» را ارائه کرد. بخشهایی از ارائه ایشان از این مقاله، ازنظر شما میگذرد. احساس خطر مقام معظم رهبری از اینکه مقام معظم رهبری چرا در دو سال گذشته بحث حوزه انقلابی را مطرح کردند و آیا قبل از آن چنین مسئلهای نبود یا ویژگی خاصی داشت، به ذهن میآید حوزه از آغاز رویکرد انقلابی داشت، با …
توضیحات بیشتر »وجهه غالب انقلاب اسلامی در مبانی فقهی کاملا مشهود است/ تفاوت انقلاب ایران با سایر انقلابها
مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: وجهه غالب انقلاب اسلامی، ریشه در مبانیای دارد که عمدتا رویکرد دینی و فکری سیاسی دارند و در مبانی فقهی ما کاملا مشهود است که به صورت خاص میتوان به بحث ولایت فقیه اشاره کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، انقلاب اسلامی دستاوردهای مهمی را برای جامعه اسلامی ما و همچنین مستضعفان جهانی داشته است و توانسته به عنوان رقیبی برای نظامهای استعماری و استکباری جهان تلقی شود. این انقلاب دارای ویژگیهای خاصی نسبت به انقلابهای جهان است که ایکنا در گفتوگو با حجتالاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، مدیرگروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و …
توضیحات بیشتر »«مأموریت فقها» / سید سجاد ایزدهی
شبکه اجتهاد: احکام شرعی فقه شیعه از زمانهای گذشته با محوریت حجیت ادله و استناد احکام و نظریهها به شارع مقدس ارائه میشد و قطعی بودن حکم شرعی، به معنای استناد آن به ادله شرعی مثل قرآن، سنت، اجماع و عقل بود؛ یعنی، فقها معمولاً ملاکشان این بود که حکم را بتوان به خداوند نسبت داد، اگر این نسبت حاصل میشد، طبیعتاً فتوا میدادند و مردم هم بهعنوان مکلفین این احکام، اعمال فقهی خویش را انجام میدادند؛ اما فقها بویژه امام خمینی(ره) پس از انقلاب اسلامی و حاکمیت شریعت بر کشور ایران، بر این باور قرار گرفتند که احکام علاوه …
توضیحات بیشتر »فقه سیاسی به مثابه ضرورتی فراگیر در حلّ مشکلات و مسائل نظام اسلامی
آیتالله خامنهای ضمن ضرورت عنایت به مقوله فقه سیاسی به مثابه ضرورتی فراگیر در حلّ مشکلات و مسائل نظام اسلامی، ضمن به رسمیّت شناختن گستره محدود فقه سیاسی در زمان گذشته، محدودیّت آن را به اموری خارج از مبانی و الزامات آن و متناسب با شرایط سیاسی، اجتماعی زمان گذشته دانسته و با تأکید بر ضرورت بازخوانی مبانی این گرایش فقهی، گسترهای از قلمرو را برای فقه سیاسی باور دارد که علاوه بر این که میتواند کارآمدی نظام سیاسی را تضمین نماید، و نیازهای روزآمد شهروندان، کارگزاران را پاسخ بگوید، قادر است به مثابه نرم افزار اداره مطلوب جامعه، نظام …
توضیحات بیشتر »تحول فقه، در گرو تحول روششناسی آن/ نمیتوانیم در اصول فقه حکومتی اصالت احتیاط داشته باشیم
منطق روششناسی ما در قرن ۱۱ تا ۱۳ اخباری بود. منطق اخباری اجتهاد و عقل و حتی قرآن را تعطیل میکند. در اینصورت ما ولایت فقیه هم نمیتوانیم داشته باشیم و نظریه سیاسی هم تولید نمیشود. تا اینکه حدود قرن ۱۳ مرحوم وحید بهبهانی اصول روششناسی جدیدی تولید میکند. شاگردان ایشان هم همین اصول را مطرح میکنند. نایینی شاگرد آخوند و آخوند هم شاگرد شیخ انصاری است و مکتب اصولیشان شبیه به هم است. تعبیر آیتالله جوادی است که ما تا وقتی اصول فقه حکومتی نداشته باشیم، فقه حکومتی نخواهیم داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، هفته پنجم دوره آموزشی «رویکردشناسی …
توضیحات بیشتر »بقای شیعه با اربعین تضمین میشود/ اربعین؛ نمادی از جامعه آرمانی
حجتالاسلام ایزدهی گفت: شیعه در اربعین خارج از هر نوع کثرتی حرکت میکند برای رسیدن به مقصود. مقصودی که عدالت، مهدویت، حکومت مطلوب و مبارزه با ظلم است.
توضیحات بیشتر »ریاست جمهوری قطعاً از سنخ ولایت است/ ولایت رییس جمهور از جانب مردم است نه ولی فقیه
ارسطا: رهبر معظم انقلاب در سال ۹۰ در جمع مردم کرمانشاه تأکید کردند که «رهبری در کار قوای سه گانه نه دخالت میکند و نه میتواند که دخالت بکند» که همین سخن بویژه این که «نمی تواند دخالت کند» نیز دلیلی مستحکم بر ولایت داشتن رییس جمهور است.
توضیحات بیشتر »از «تاثیر آگاهی از فضای صدور در اجتهاد» تا «مبنای حکومتی آیتالله بروجردی»
در تازهترین شماره فصلنامه فقه، شش مقاله علمی پژوهشی از اساتید، صاحبنظران و پژوهشگران حوزه فقه و اصول از سوی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، همراه با چکیده مقالات به زبان عربی به چاپ رسیده است.
توضیحات بیشتر »مردم سالاری دینی امروز مبتنی بر سیره حضرت علی است
مدیرگروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: مردم سالاری دینی که امروز مطرح شده مبتنی بر سیره حضرت علی(ع) است به این معنا که از یکسو ملاک بر حاکمیت شایستگان است اما شایستگان هم اجازه ندارند به زور بر مردم حکومت کنند.
توضیحات بیشتر »ماهیت و حکم شرکت در انتخابات از منظر فقه سیاسی
سید سجادی ایزدهی ناقد نشست گفت: انتخابات عامل مشروعیت نظام اسلامی نیست، بلکه انتخابات روش اثبات زمینه مشروعیت نظام و مقبول بودن آن از سوی مردم است که ادبیات مردمسالاری دینی را بسط خواهد داد درحالیکه ارائه دهنده «وجوب اعانه بر برّ و تقوا» را از ادله فقهی مسأله توصیف میکند.
توضیحات بیشتر »نگاهی به پروژه «روایات سیاسی غررالحکم»
پژوهش «روایات سیاسی غررالحکم» درصدد است با گزینش روایات عرصه سیاست و حکومت، از کتاب «غررالحکم»، و با دسته بندی و ایجاد نظام منطقی برای این روایات، نظامی از روایات تخصّصی گستره سیاست و حکومت را در راستای اداره مطلوب حکومت اسلامی، به محققان، سیاستمداران، کارگزاران و حاکمان اسلامی ارائه نماید. به گزارش شبکه اجتهاد، پروژه «روایات سیاسی غررالحکم» درصدد است روایات مستند به حضرت علی (ع) به عنوان تنها امامی که از حاکمیّتی مقتدر بر سراسر جهان اسلام برخوردار بوده و الگویی در حکومتداری سایر حاکمان و کارگزاران محسوب میشود را مدّ نظر قرار داده و با محوریّت کتاب …
توضیحات بیشتر »فقه نظامات اجتماعی مستلزم و صورت بندی اصول
لازمه نیل به نظامات جامع و غیر قابل تشکیک، آن است که در درجه اول، رابطه هر یک از این اصول با یکدیگر مشخص شود و ویژگیهای متمایزکننده آنها نشان داده شود. در این صورت، میتوان به حلّ بسیاری از موارد تزاحم این اصول با یکدیگر دست یافت. به گزارش شبکه اجتهاد، ششمین کرسی ترویجی پژوهشگاه پژوهشگاه فقه نظام با موضوع «فقه نظامات اجتماعی مستلزم و صورت بندی اصول (با تأکید بر نظام سیاسی)» در مکان این پژوهشگاه برگزار گردید. دراین جلسه حجتالاسلام دکتر قاسم شبان نیا به ارائه نظریه خود در موضوع مذکور پرداخته و حججالاسلام دکتر سید سجاد …
توضیحات بیشتر »لزوم بازتعریف عدالت در نسبتسنجی آن با مصلحت/ آیا میتوان به نام مصلحت، از اجرای عدالت کوتاه آمد؟
مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تاکید بر لزوم بازتعریف عدالت به خصوص در نسبتسنجی آن با مصلحت تاکید کرد: عدالت اسلامی صرفا با تبعیت از معصوم، تحققپذیر است. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی ترویجی «عدالت و مصلحت» از سوی حلقه تخصصی عدالت پژوهی مرکز مطالعات بینارشتهای دوم اسفندماه در تالار فرهنگ پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی قم برگزار شد.در این کرسی علمی حجتالاسلام والمسلمین سید سجاد ایزدهی، مدیر گروه سیاست و عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به عنوان ارائه دهنده و حجج اسلام محسن مهاجرنیا و علی محمدی جورکویه از اعضای هیأت …
توضیحات بیشتر »نائینی مشروطه را نظام ایدهآل نمیدانست/ هنر امام(ره) بازخوانی فقه بدون افتادن در ورطه التقاط بود
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه با بیان اینکه هنر امام(ره) بازخوانی فقه بدون افتادن در ورطه التقاط بود، گفت: نظریه مردمسالاری دینی که هم مشروعیت و هم منشا قدرت نظام را تامین میکند با بازخوانی درست و گفتمان مطلوب، قابل عرضه به دنیاست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی امروز ۱۴ بهمن ماه در همایش فقه حکومتی که با موضوع نقش مردم در نظام اسلامی برگزار شد با اشاره به بحث مردمسالاری گفت: دغدغه اصلی مردمسالاری در نظام غرب وجود دارد و در همان فضا هم شکل گرفت و به …
توضیحات بیشتر »گستره ولایت فقیه و حریم خصوصی شهروندان
بین گونههای نظام سیاسی و خاستگاه مشروعیّت آن، با گستره اختیارات ولی فقیه، ارتباط وثیق برقرار است. از این روی، بین ولایت انتصابی(مطلقه، عامّه) و ولایت انتخابی و ولایت مستند به حسبه، تفاوت جدّی وجود دارد. لذا در گستره اختیارات حکومتی باید، سراغ مشروعیّت نظام سیاسی و خاستگاه مشروعیّت نظام سیاسی رفت. به گزارش شبکه اجتهاد؛ نشست علمی «گستره ولایت فقیه و حریم خصوصی شهروندان» به همت گروه فقه سیاسی انجمن مطالعات سیاسی حوزه، اداره همکاریهای علمی و پژوهشی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و دبیرخانه کرسیهای نظریه پردازی، نقد و مناظره، با ارائه حجتالاسلام …
توضیحات بیشتر »ایزدهی: لازمه فقه حکومتی، قوانین جامع و فراشمول است/ سیدباقری: رسیدن به فقه سیاسی حکومتی خیلی هم پیچ و خم ندارد
ایزدهی: لازمه فقه حکومتی، قوانین جامع و فراشمول است که نه تنها باورمندان به ولایت فقیه بلکه حتی کفار و اهل سنت هم باید این قوانین را رعایت کنند لذا باید فتوا قابلیت تبدیل به قانون را داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «مفهوم شناسی فقه سیاسی و فقه حکومتی» به همت پژوهشگاه فقه نظام در موسسه نورالثقلین برگزار شد و حججاسلام والمسلمین سید سجاد ایزدهی به عنوان ارائه دهنده نظریه و سیدکاظم سیدباقری و سیدیاسر صادقی به عنوان ناقدین سخنرانی کردند. حجتالاسلام دکتر سید سجاد ایزدهی عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اظهار داشت: بعد …
توضیحات بیشتر »