Tag Archives: عباسعلی مشکانی سبزواری

خمینی کبیر؛ از انقلاب فقهی تا انقلاب در فقه/ عباسعلی مشکانی

خمینی کبیر؛ از انقلاب فقهی تا انقلاب در فقه/ عباسعلی مشکانی سبزواری

شبکه اجتهاد: فلسفه وجودی انقلاب و جمهوری اسلامی، فهم و اقامه شریعت واحکام اسلامی در مقیاس تمدنی است. روشن است که  اگر بخواهیم نظام مقدس جمهوری اسلامی، -به عنوان داعیه‌‏دار پرچمداری دین در عرصه ملی و جهانی- به حرکت رو به پیش خود، با اقتدار و صلابت بیشتر ادامه دهد، ‏بایست به لایه‏‌های عمیق‌‏تر تمدنی وارد شده و عرصه فرهنگ، …

Read More »

گفتمان‌سازی فقه تخصصی در حوزه علمیه خراسان/ عباسعلی مشکانی سبزواری

گفتمان‌سازی فقه تخصصی در حوزه علمیه خراسان/ عباسعلی مشکانی سبزواری

اختصاصی شبکه اجتهاد: دانش فقه، به جهت جایگاه و کارکردی که در حیات و جامعه انسانی دارد، اگر مهم‌ترین دانش در مجموعه دانش‌های اسلامی نباشد، در زمره مهم‌ترین آن‌ها قرار دارد. امروزه و در پرتو حکومت و نظام اسلامی، فقه به‌مثابه نرم‌افزار اداره جامعه و حکومت، اهمیت و محوریت ویژه‌ای یافته است. نظام اسلامی در ایران، نظامی با محوریت فقه …

Read More »

مشکانی: فقه حکمرانی به موازات فقه الافتا، در تمامی ابعاد و زوایای زندگی انسانی حضور دارد/ وکیلی: فقه حکمرانی تمام بار حکمرانی را برنمی‌دارد/ فقه حکمرانی چگونه حجیت می‌یابد؟

مشکانی: فقه حکمرانی به موازات فقه الافتا، در تمامی ابعاد و زوایای زندگی انسانی حضور دارد/ وکیلی: فقه حکمرانی تمام بار حکمرانی را برنمی‌دارد/ فقه حکمرانی چگونه حجیت می‌یابد؟

نهان و نهاد حکمرانی عبارت است از اقامه و اجرای قوانین در راستای اداره کشور و مراد ما از «فقه حکمرانی» «مرحله‌‏ای از فقه/فقاهت است که به اجتهاد پیرامون روش اقامه و اجرای احکام استکشافی در مرحله فقه الافتاء می‏‌پردازد» که با توجه به گستردگی قلمرو فقه، فقه حکمرانی به موازات فقه الافتا، در تمامی ابعاد و زوایای زندگی انسانی …

Read More »

شهید مدرس؛ فقیه کارگزار/ عباسعلی مشکانی سبزواری

شهید مدرس؛ فقیه کارگزار/ عباسعلی مشکانی سبزواری

شبکه اجتهاد: ما در انقلاب و نظام اسلامی، با محوریت فقه و کارگزاری فقیه عادل در مسیر اداره کشور در سطوح و ساحات گوناگون، دارای نیازهای مختلفی هستیم. به‌عنوان مثال در سطح «فقه دولت» به‌عنوان شاخه‌‏ای مهم از فقه نظام سیاسی، در سه حوزه فقه تقنین، فقه تشکیلات و فقه کارگزار نیازمند تولید محتوا، طراحی ساختار و تربیت نیرو هستیم. …

Read More »

«فقه حکمرانی» به‌مثابه «فقه‌ ‏الاقامه»/ عباسعلی مشکانی سبزواری

«فقه حکمرانی» به‌مثابه «فقه‌ ‏الاقامه»/ عباسعلی مشکانی سبزواری

اختصاصی شبکه اجتهاد: پیرامون «ماموریت فقه/فقیه» دو نگاه مطرح است: یک. نگاهی که ماموریت فقه/فقیه را صرفاً «استنباط و بیان احکام» می‌‏انگارد و حوزه «اجرا و اقامه احکام» را خارج از قلمرو ماموریت فقه/فقیه می‌‏داند. دو. رویکرد دیگر اما، بر این باور است که مسئله «اجرا و اقامه احکام» نیز از مولفه‌‏ها و ارکان اصلی فقاهت است و فقیه در …

Read More »

مناسبات حوزه و نظام اسلامی؛ دیدگاه آیت‌الله مهدی مراورید

مناسبات حوزه و نظام اسلامی؛ دیدگاه آیت‌الله مهدی مراورید

شبکه اجتهاد: نظام جمهوری اسلامی ایران به عنوان نظامی برآمده از متن معارف دینی، با محوریت فقه و کارگزاری فقیه عادل، حدوثاً و بقائاً وابسته و پیوسته با حوزه‌های علمیه، علمای اسلام و فقهای عظام است؛ چنانکه رهبری معظم انقلاب، نسبتِ حوزه و نظام را نسبتِ «مادری-فرزندی» تعبیر نموده و می‌فرمایند: «نظام جمهوری اسلامی  به طبیعت خود، نظامی وابسته‌ی به …

Read More »

«فقه معاصر» یا «فقه در دوران معاصر»!/ عباسعلی مشکانی سبزواری

فقه معاصر؛ چالش‌ها و راهکارها/ حمید شهریاری

اختصاصی شبکه اجتهاد: پرسش اصلی نوشتار پیرامون اصطلاح نوپدید «فقه معاصر» است که مقصود از فقه معاصر چیست؟ آیا فقه معاصر‌ می‌‏تواند به عنوان رویکردی جدید در فقه، در کنار دیگر رویکردهای پیش‏گفته تلقی شود؟ آیا ما در ظل و ذیل تعبیر فقه معاصر، با رویکردی جدید در فقه مواجه هستیم که مقابل آن، مثلا تعبیر «فقه متقدم» و نظائر …

Read More »

نائینی از قائلین به گفتمان فقه حکومتی و فقه نظام ساز است/ چپ و راست تلاش کرده‌‌اند نائینی را به‌نفع خود تفسیر و قرائت کنند/ نائینی؛ عالمی معتقد به گستره حداکثری دین، شریعت و فقه

نائینی از قائلین به گفتمان فقه حکومتی و فقه نظام ساز است/ چپ و راست تلاش کرده‌‌اند نائینی را به‌نفع خود تفسیر و قرائت کنند/ نائینی؛ عالمی معتقد به گستره حداکثری دین، شریعت و فقه

مشکانی سبزواری با اشاره به تلاش‌های نائینی در زمینه ارائه نظریه و نظام مشروطه گفت: نائینی در زمره نخستین فقیهانی است که در وادی نظام سازی فقهی وارد شده و مبتنی بر فقه و متناسب با شرایط زمانی و مکانی، به ارائه الگویی برای نظام سیاسی پرداخته است. به‌طور قطع می‏توان گفت نائینی از جمله فقیهانی است که به مناسبات …

Read More »

فقه گزینش سیاسی/ عباسعلی مشکانی سبزواری

فقه گزینش سیاسی/ عباسعلی مشکانی سبزواری

اختصاصی شبکه اجتهاد: گزینش سیاسی یکی از محورهای مهم و اصلی جامعه شناسی سیاسی به شمار می‌‏رود. از سوی دیگر مسئله گزینش سیاسی در چارچوب فقه ‏دولت ‏سازی -که به دنبال طراحی و ارائه نرم‌‏افزار اداره جامعه توسط ولی امر است- نیز از جایگاه مهمی برخوردار است، به گونه‏‌ای که یکی از سه موضوع اصلی فقه دولت، یعنی «فقه کارگزار» …

Read More »

فقه حکومتی مستلزم چشم‌‏پوشی روحانیون از مناصب اجرایی!/ عباسعلی مشکانی سبزواری

ادورا و تطوّرات مختلف حوزه‌های علمیه و رسالت پیش‌رو/ محسن رضایی

شبکه اجتهاد: یکی از پرسش‏‌هایی که پیرامون و در پرتو رویکرد حکومتی به فقه (فقه حکومتی) مطرح شده این است که: آیا فقه حکومتی مستلزم حضور بیشتر روحانیون در مناصب اجرایی کشور (مانند ریاست جمهوری، نمایندگی مجلس، وزارت و …) است! یادداشت حاضر، با خدشه در این انگاره، معتقد است، حضور روحانیون در مناصب، نه تنها راه کار حل معضل …

Read More »

نگاهی انتقادی بر دوگانه «حکومت اسلامی» و «جمهوری اسلامی»/ عباسعلی مشکانی سبزواری

مهمترین ادله موافقان و مخالفان نکاح معاطاتی/ مصطفی شاکری

اختصاصی شبکه اجتهاد: از ابتدای انقلاب اسلامی، در مورد نوع حکومت و نظام سیاسی حاکم بر ایران (بعد از انقلاب اسلامی)، حرف‏‌ها و دیدگاه‌‏های مختلفی ارائه شده است. یکی از حرف‏‌هایی که بارها و بارها تکرار شده، سخن از دوگانگی «جمهوری اسلامی» و «حکومت اسلامی» است. ادعا نیز این است که نظام حاکم بر ایران معاصر «جمهوری اسلامی» است و …

Read More »

جامعه مدرسین؛ خاستگاه و گرانیگاه اسلام سیاسی و حکومتی در دروان معاصر/ عباسعلی مشکانی سبزواری

بیانیه جامعه مدرسین پیرامون تحولات اخیر در افغانستان

اختصاصی شبکه اجتهاد: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، یکی از معتبرترین و تأثیرگذارترین تشکل‏‌های برآمده از حوزه و روحانیت است که در دوران معاصر برای اولین بار و به طور رسمی به نمایندگی از حوزه و ورحانیت، به فعالیت‌‏های سیاسی و اجتماعی پرداخته و در صدد طرح و بحث اسلام سیاسی و حکومتی بوده است. به بیان دیگر، بزرگترین بازتاب …

Read More »

گزارشی از کرسی ترویجی «ساختار و نظام مسائل فقه سیاسی»

گزارشی از کرسی ترویجی «ساختار و نظام مسائل فقه سیاسی»

ارائه دهنده نشست گفت: اگر بخواهیم گستره موضوعی فقه سیاسی را به لحاظ حوزه مسائل، مورد بررسی قرار دهیم، در فرض مضاف بودن فقه به سیاست، مسائل فقه سیاسی، بخشی از مسائلی هستند که صبغه سیاسی دارند. در فرض ترکیب تألیفی فقه و سیاست، لازم است دامنه مسائل دو عنصر تشکیل دهنده این اصطلاح مرکب یعنی مسائل فقه و مسائل …

Read More »

نیازمند تبویب نوین در «دانش فقه» هستیم/ ابواب فقه متناسب با نیازمندی‌های حکومت مورد بازبینی قرار گیرد/ ضرورت تفکیک اجتهاد استنباطی از اجتهاد تدبیری-ولایی

نیازمند تبویب نوین در «دانش فقه» هستیم/ تبویب فقه باید متناسب با نیازمندی‌های حکومت باشد/ ضرورت تفکیک اجتهاد استنباطی از اجتهاد تدبیری-ولایی

فقه در وضعیت موجود خود، دچار پراکندگی موضوعات و مسائل است و ما نیازمند این هستیم که تبویب نوینی در فقه، ناظر به نیازهای زمانی و مکانی ایجاد کنیم و مسائل و مباحث مرتبط با یکدیگر در فقه را در یکجا گردآوری و تنظیم کنیم. اختصاصی شبکه اجتهاد: اولین نشست از سلسله نشست‌های علمی ـ تخصصی گروه فقه سیاسی مرکز …

Read More »

تدوین فقه دولت‌سازی؛ بار بر زمین مانده و راه نرفته حوزه

تدوین فقه دولت‌سازی؛ بار بر زمین مانده و راه نرفته حوزه

یک پژوهشگر حوزه فقه سیاسی معتقد است: در عرصه «دولت سازی» از یک نظریه غیر بومی و غیر دینی استفاده کرده‌ایم؛ این موضوع سبب شده است که از همان ابتدا مسیر را اشتباه برویم و هر روز بر مشکلاتمان افزوده شود. شبکه اجتهاد: از منظر رهبر معظم انقلاب به مثابه یک متفکر و اندیشمند اسلامی، هدف نهایی انقلاب اسلامی رسیدن …

Read More »

«تمدن نوین اسلامی» در کشاکش قرائت فقهی و تاریخی/ عباسعلی مشکانی سبزواری

«تمدن نوین اسلامی» در کشاکش قرائت فقهی و تاریخی/ عباسعلی مشکانی سبزواری

اختصاصی شبکه اجتهاد: ایجاد تمدن نوین اسلامی، هدف نهایی و غایت انقلاب اسلامی و آخرین حلقه از حلقات فرآیند تکاملی انقلاب اسلامی به شمار می‏‌رود. این مهم از چنان ارزش و جایگاهی برخوردار است، که -خصوصاً در سال‌‏های اخیر- به مهمترین و از جمله پرکاربردترین کلیدواژه‌‏ها در ادبیات و گفتمان رهبری معظم انقلاب، امام خامنه‌‏ای(حفظه‏‌الله) تبدیل شده است. در مورد …

Read More »

«فقه حکومتی»، مستلزم چشم‌‏پوشی «روحانیون» از «مناصب اجرایی»/ عباسعلی مشکانی سبزواری

تدوین فقه دولت‌سازی؛ بار بر زمین مانده و راه نرفته حوزه

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از پرسش‏‌هایی که پیرامون و در پرتو رویکرد حکومتی به فقه (فقه حکومتی) مطرح شده این است که: آیا فقه حکومتی مستلزم حضور بیشتر روحانیون در مناصب اجرایی کشور (مانند ریاست جمهوری، نمایندگی مجلس، وزارت و …) است! یادداشت حاضر، با خدشه در این انگاره، معتقد است، حضور روحانیون در مناصب، نه تنها راه کار حل …

Read More »

نقش امام حسن(ع) در فرآیند تکاملی انقلاب نبوی/ عباسعلی مشکانی سبزواری

نقش امام حسن(ع) در فرآیند تکاملی انقلاب نبوی/ عباسعلی مشکانی سبزواری

شبکه اجتهاد: در مطلب حاضر، نویسنده با رویکردی تحلیلی و با بهره گیری از بیانات دقیق رهبر معظم انقلاب به تبیین نقش شاخص امام حسن مجتبی(ع) در حفظ و استمرار انقلاب نبوی پرداخته است. ۱- «فرآیند تکاملی انقلاب نبوی»، الگو و مدلی از «تبلیغ و اجرای» مکتب اصیل اسلام و احکام آن است که از لحاظ شرایط زمانی و مکانی …

Read More »

فقه‌حکومتی و مردم‏‌سالاری دینی/ عباسعلی مشکانی‌ سبزواری

فقه‌حکومتی و مردم‏‌سالاری دینی/ عباسعلی مشکانی سبزواری

اختصاصی شبکه اجتهاد: نوشتار در صدد است به تبیین نسبت فقه حکومتی و مردم‏‌سالاری دینی بپردازد. بدین منظور طیّ چندین نکته به صورت گام به گام به اصل موضوع نزدیک و به تبیین آن پرداخته است. در نکته اول به تبیین تفاوت الگوی مردم‌سالاری غربی با الگوی مردم‏‌سالاری دینی و اسلامی پرداخته است. در نکته دوم با تکیه بر تفاوت …

Read More »

«پندارهایی ناصحیح» پیرامون «مقاصدالشریعه از دیدگاه استاد علیدوست»/ عباسعلی مشکانی سبزواری

تهدید به قتل عالی‌ترین مقام جمهوری اسلامی ایران، نه یک موضع‌گیری سیاسی صرف، بلکه اقدامی بی‌سابقه و خطرناک است که هم‌زمان سه ستون بنیادین نظم جهانی را در‌می‌نوردد: حقوق بین‌الملل، شریعت اسلامی و اخلاق انسانی. آنچه در ادامه می‌آید، تحلیلی فشرده از ابعاد مختلف این تهدید و راه‌های مواجهه با آن است:

اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش، یادداشتی در مورد سلسله نشست‌های «فقه مقاصدی» و ناظر به بیانات آیت‌‏الله علیدوست در شبکه اجتهاد منتشر شد. نوشته مورد اشاره، ادعاهایی را مطرح و نیز نسبت‏‌هایی به استاد علیدوست می‏‌دهد که مطابق با واقعیت نبوده و ملاحظات متعددی بر آن وارد است. در این یادداشت به برخی از آن ملاحظات اشارتی می‌‏رود. ۱- پیشینه …

Read More »

نوآوری‏‌ها و ابداعات علمی- فقهی- روشی استاد علیدوست/عباسعلی مشکانی‌سبزواری

پاسخ به سوالی درباره نجس بودن سگ و چند نکته/ ابوالقاسم علیدوست

اختصاصی شبکه اجتهاد: در یادداشت پیشین نوآوری‌ها‏‌ و ابدعات استاد علیدوست در حوزه «فقه و عقل» تبیین شد؛ اکنون به نوآوری‌های استاد در حوزه‌های «فقه و عرف» و «فقه و مصلحت» می‌پردازیم. فقه و عرف ۱) معرفی کتاب (ساختار، محتوا و وضعیت کتاب در مجامع و همایش‏های علمی) «فقه و عرف» بررسی پردامنه ‏ای پیرامون عرف، تبیین مرزهای دقیق و …

Read More »

نوآوری‏‌ها و ابداعات علمی- فقهی- روشی استاد علیدوست/عباسعلی مشکانی‌سبزواری

درباره حوادث اخیر افغانستان/ ابوالقاسم علیدوست

اختصاصی شبکه اجتهاد: ارتباط فقه و زمانه و رویکردهای گوناگون بدان را، حول دو محور اساسیِ: یکم) انضباط فقهی جهت محافظت از ستون فقه و هنجارهای علم فقه؛ و دوم) توجه به اقتضائات و حوادث واقعه مبتنی بر ظرفیت‏ های موجود در فقه؛ می‏ توان به سه دسته نگرش کلی تقسیم ‏بندی نمود: یکم) گروهی با جمود بر محور اول …

Read More »

«فقه حکومتی» و «الگوی پیشرفت» در بستر انقلاب اسلامی/ عباسعلی مشکانی سبزواری

«فقه حکومتی» و «الگوی پیشرفت» در بستر انقلاب اسلامی/ عباسعلی مشکانی سبزواری

شبکه اجتهاد: در این یادداشت تلاش می‌‏شود «فقه حکومتی» و «الگوی پیشرفت» در بستر انقلاب اسلامی نسبت فقه و مقوله پیشرفت و الگوی پیشرفت در فرآیند تکاملی انقلاب اسلامی مورد بحث و بررسی قرار گیرد، بدین منظور در قالب سه نکته، ابتدا به نسبت فقه و پیشرفت به طور مطلق پرداخته شده است، در ادامه و در قالب نکته دوم، …

Read More »

مشروطه؛ نظریه‌‏ای برای عصر عُزلت فقیهان/ عباسعلی مشکانی سبزواری

مشروطه؛ نظریه‌‏ای برای عصر عُزلت فقیهان/ عباسعلی مشکانی سبزواری

اختصاصی شبکه اجتهاد: میرزا محمدحسین نائینی معروف به میرزای نائینی(ره) فقیه و اصولی نامدار شیعه در اواخر دولت قاجار است که همزمان با جنبش مشروطه، پای به عرصه مبارزه گذاشت و تلاش بسیاری، در جهت اقامه حکومت اسلامی و از بین بردن سلطنت مطلقه و نظام شاهنشاهی قاجار نمود. مهمترین تلاش نائینی در نقد نظام سلطنت مطلقه و تبیین سلطنت …

Read More »

مقدمه‌‏ای بر روش‌‏شناسی نظام‏‌سازی قرآنی/ عباسعلی مشکانی سبزواری

مقدمه‌‏ای بر روش‌‏شناسی نظام‏‌سازی قرآنی/ عباسعلی مشکانی سبزواری

اختصاصی شبکه اجتهاد: پیرامون «روش‏‌شناسی و متدولوژی نظام‏‌سازی قرآنی»  دو معنا محتمل است: اول) معنای اول این است که قرآن کریم برای نظام‏‌سازی چه روش‌‏هایی را پیشنهاد داده و یا از چه روش‏‌هایی بهره برده است؟ آیا از روش‏‌های عقلایی و موجود بهره برده و به اصطلاح در این حوزه به صورت امضائی و پذیرش یک یا چند روش‏ از …

Read More »

طلیعه‏‌ای بر «مرجعیت» و «نظام افتای» طراز انقلاب اسلامی/ عباسعلی مشکانی

نقد روش‌شناسانه یا مبناسازی سلیقه‌ای/ احمد احسانی‌فر

شبکه اجتهاد: متن زیر یادداشتی از حجت‌الاسلام عباسعلی مشکانی سبزواری، دکتری فقه سیاسی و مدرس دانشگاه باقرالعلوم(ع) در مورد ایجاد تحول در ارتباطات دوجانبه مراجع تقلید و نظام اسلامی می‌باشد که مفتاح آن را منتشر کرده است و در ادامه می‌خوانید: «پیشنهاد مى‌کنم… دادستان کل کشور و دو نفر از قضات عالى‌رتبه که سوابق حوزوى داشته باشند تشریف بیاورند تا …

Read More »

جوانان شیعه عراق در گرداب دوباره کمونیسم/ عباسعلی مشکانی سبزواری

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام عباسعلی مشکانی سبزواری، رئیس مؤسسه معارف و اندیشه تمدنی اسلام محقق و مدرس فقه سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در یادداتشتی تحلیلی درباره جریان کمونیسم در عراق و مبارزه و مقابله فقهای معاصر و رویکرد جدید مقتدی صدر و نحوه فعالیت‌های او در عراق می‌نویسد: ۱- پس از جنگ جهانی اول و اضمحلال امپراتوری عثمانی و کوتاهی دست …

Read More »

«جستارهایی در فقه حکومتی» با رویکردی تمدنی

در مرحله تدوین ادبیات فقه حکومتی هستیم/ با رویکرد فقه حکومتی، دسته‌بندی احکام تغییر خواهد کرد

کتاب «جستارهایی در فقه حکومتی (فلسفه، حکومت و تمدن)» نوشته عباسعلی مشکانی سبزواری از سوی انتشارات کتاب فردا در قم منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، انقلاب اسلامی در مراحل سه‌‌‌گانه خود، یعنی ایجاد، استقرار و توسعه با محوریت فقه حرکت کرده است. در مرحله‌‌‌ ایجاد با استفاده از فقه سنتی، در مرحله استقرار با استفاده از فقه پویا و …

Read More »

نقش حضرت خدیجه در فرآیند تکاملی انقلاب نبوی/ عباسعلی مشکانی سبزواری

نقش و جایگاه حضرت خدیجه در فرآیند تکاملی انقلاب نبوی/ عباسعلی مشکانی سبزواری

اختصاصی شبکه اجتهاد: حضرت خدیجه (س) در سال‏‌های آغازین انقلاب نبوی حضور فعال و فداکارانه‌‏ای داشت و متأسفانه ظلم ظالمان و نیز دست اجل فرصتی بیشتر برای خدمت به اهداف الهی نبی مکرم به آن بانوی مکرمه را نداد. بر این اساس ضروری است پیش از پرداختن به نقش ایشان در «مرحله ایجاد انقلاب نبوی» به تحلیل این مرحله پرداخته …

Read More »

مشکانی: غیر از فقه، دانشی وجود ندارد!/ ناقد: به جای بحث فقهی، بحث تاریخی کرده‌اید

مشکانی: غیر از فقه، دانشی وجود ندارد!/ ناقد: به جای بحث فقهی، بحث تاریخی کرده‌اید

ارائه دهنده بحث: در مقاله‌ای یک طبقه‌بندی از علوم را پیشنهاد داده‌ام و در آنجا گفته‌ام که غیر از فقه، دانشی نیست. حتی معتقدم دانش‌های نظری در فرآیند تولید، بعد از الگوی رفتاری اتفاق می‌افتد. اخیراً در دانشگاه باقرالعلوم(ع) مطرح شد که اصل دانش‌ها و اینکه چه دانش‌هایی باید داشته باشیم و چه دانش‌هایی نباید داشته باشیم. مبتنی بر الگوهای …

Read More »
Real Time Web Analytics