محوریت حوزه قم با حضور و استقرار مرحوم آیتالله شیخ عبدالکریم حائری آغاز شده است؛ به همین خاطر ایشان به عنوان موسس حوزه علمیه قم مطرح میباشد و به حق هم چنین است. شبکه اجتهاد: اندیشه تأسیس حوزه علمیه قم ریشه در روایات امامان معصوم به ویژه امام صادق (علیه السلام) داشت و در طول قرنها، این نویدِ امامان بزرگوار شیعه بود که همواره زبان به زبان نقل میشد و در ذهن شیعیان جای میگرفت تا اینکه در فروردین ۱۳۰۱ شمسی در جلسهای که علمای قم و آیتالله حائری یزدی در آن شرکت داشتند، گفتگو پیرامون تأسیس این حوزه شکلی …
توضیحات بیشتر »چرا مؤسس حوزه علمیه قم «سیدصدرالدین صدر» را برای جانشینی برگزید؟
سوابق تاریخی حاکی است که سید صدرالدین صدر از بدو عزیمت به قم، مشاورت و دستیاری شیخ را برعهده گرفت و پس از رحلت استاد، مسئولیت بیشتر امور به ایشان واگذار شد. اسناد و نامههای موجود از مرحوم آیتالله صدر نشان میدهد که وقتی حضور در قم و همکاری با شیخ مؤسس را پذیرفت، برخی نزدیکان، از جمله برادرش سید محمدمهدی از او میخواهند که به نجف بازگردد، اما سید صدرالدین در پاسخ برادر، تصریح میکند که شیخ عبدالکریم در ادارۀ حوزۀ قم از او کمک خواسته و مصمم به مساعدت به ایشان است. شبکه اجتهاد: پنجم دی ماه برابر با …
توضیحات بیشتر »سؤالات فقهی از حاج شیخ عبدالکریم در باره فرنگی مآبی
یک مشکل مهم در دوره پهلوی اول، فرنگی مآبی بود، اصطلاحی که از میانه عصر قاجار به تدریج وارد ادبیات ما شد. در این دوره، حکومت هم پشت سر این فرنگی مآبی بود. متدینین در این باره سوالات زیادی داشتند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر رسول جعفریان، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر حوزه دین و تاریخ، در یادداشتی با عنوان «تاریخ فرهنگی و اجتماعی دوره پهلوی اول در استفتائات حاج شیخ عبدالکریم حائری» آورد: متون فقهی و حقوقی، همواره یکی از منابع شناخت تاریخ فرهنگ و تمدن یک جامعه است و در میان آثار فقهی، استفتاءات، یعنی پرسشهای …
توضیحات بیشتر »مصلحت سنجی برای بقای یک نهاد نوپا
شبکه اجتهاد: «آیتالله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی» (۱۲۳۸-۱۳۱۵ هجری شمسی) در زمانهای پرتنش از تاریخ ایران میزیست، دورهای که با وقوع انقلاب مشروطه، زوال سلسله قاجار و برآمدن رضاشاه همراه بود. حاج شیخ عبدالکریم چندماه پس از کودتای سوم اسفند۱۲۹۹ و چهار سال پیش از آغاز سلطنت رضا شاه، از اراک به قم آمد و حوزه علمیه این شهر را تأسیس کرد و به «آیتالله مؤسس» مشهور شد؛ نهادی که سالها بعد زمینه ساز تحولی بزرگ همچون انقلاب اسلامی شد. بررسی شیوه مدیریت و رویکرد سیاسی ایشان در کنار چگونگی تأسیس حوزه علمیه قم، موضوع گفتوگوی ایران با حجتالاسلام …
توضیحات بیشتر »از مقاومت در برابر موج دین ستیزی تا پرچمداری استقلال حوزه از سیاست
شبکه اجتهاد: حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی در سال ۱۲۳۸ هجری شمسی در شهر مهرجرد میبد یزد، متولد شد. او در اردکان و یزد تحصیلات مقدماتی و سطوح فقه و اصول را به پایان برد. در ۱۰ سالگی پدرش روی در نقاب خاک کشید و عبدالکریم مدتی نتوانست درس را ادامه داده و مجبور شد خانواده را اداره کند. چند سال بعد راهی یزد شد تا در حوزه علمیه این شهر ادامه تحصیل دهد. وی تا ۱۸ سالگی در یزد ماند و به تحصیل علوم اسلامی پرداخت. در همین زمان به همراه مادرش با کاروان زیارتی به کربلا مشرف شد. …
توضیحات بیشتر »آیتالله شیخ عبدالکریم حائری یزدی در آیینه تصاویر
شبکه اجتهاد: فقیه عالیقدر آیتالله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی در عداد احیاگران و مجددان تعلیم و تعلم معارف اسلامی و حوزوی در دوران معاصر به شمار میرود. آن بزرگوار با هجرت به شهر مقدس قم و بازسازی و تقویت بنیه علمی آن، آغازگر تحولاتی مهم در عرصه علوم دینی و فرهنگ ایران گشت که در سالیان بعد بر سپهر سیاسی کشور نیز تاثیراتی شگرف نهاد.
توضیحات بیشتر »حوزه علمیه در دوران حاج شیخ عبدالکریم حائری؛ دوراهی سیاست یا فرهنگ؟/ مصطفی شاکری
شبکه اجتهاد: ۱۷ ذیالقعده سالگرد وفات شیخعبدالکریم حائری یزدی مؤسس حوزه علمیه قم، فرصت مغتنمی است برای بازاندیشی درباره ماهیت حوزههای علمیه و وظیفه اساسی این سازمان مردم نهاد. یکی از ویژگیهای زعامت شیخ عبدالکریم حائری در حوزه علمیه، پیشبرد پروژه «سیاست زدایی» حوزه علمیه بود
توضیحات بیشتر »بررسی نظر موافقان و مخالفان در «زوائد علم اصول»
قدما در تدوین اولین کتابهای اصولی ناظر به فضای اهل تسنن قلم زدهاند که خود به خود سبب ورود برخی مباحث زائد به اصول شیعی شده است. چنانچه «العده فی اصول الفقه» نام مشترک کتاب شیخ طوسی و قاضی ابو یعلی از علمای اهل تسنن است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدتقی اکبرنژاد مدیر مؤسسهی فقاهت و تمدنسازی و از فعالان عرصه تحول در حوزههای علمیه، در نشست «بررسی زوائد علم اصول» که در حسینیه شهدا برگزار گردید، با اشاره به ضرورت علم اصول برای فهم دین و استنباط احکام بیان کرد: علم اصول به عنوان علمی برای فهم …
توضیحات بیشتر »مرجعیت در عرصۀ اجتماع و سیاست
کتاب حاضر، مجموعهای از اسناد و گزارشهای دولتی درباره آیات عظام میرزا محمدحسین نائینی، سیدابوالحسن اصفهانی، حاج آقا حسین قمی، حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی و حاج آقا حسین بروجردی است که نقش آنان را در فراز و فرودهای تاریخ معاصر، از مشروطه تا انقلاب اسلامی را به اختصار بازگو میکند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نقش و حضور روحانیت در عرصه تحولات سیاسی ایران معاصر در دو دوره مهم و کارساز است؛ یکی دوره نهضت مشروطیت است و دیگری نیز دورهای که از نهضت پانزدهم خرداد آغاز و در انقلاب اسلامی به نقطه اوج رسید. دوره میانی این دو مرحله …
توضیحات بیشتر »مؤسس حوزه؛ پایهگذار مبارزه با اسرائیل
به جرأت میتوان گفت آیتالله شیخ عبدالکریم حائری، مقابله با اشغال سرزمین فلسطین را از مهمترین امور دین و همردیف با مسئله حجاب میدانست. دخالت آیتالله حائری در این قضیه، نشان از آن دارد که وی به علت رهبری عامه مسلمین در ایران، وظیفه و تکلیف خود میدانست که از طرف خود و ملت مسلمان ایران نسبت به هجوم یهودیان به فلسطین موضعگیری کند. شبکه اجتهاد: بحران اسرائیل هر روز وارد مرحله جدیدی میشود و تقابل این رژیم با اسلام به شکل علنی بر همگان آشکار شده است. در این بین این سؤال جدی مطرح است که علمای اسلام در …
توضیحات بیشتر »پاسخ امام به علت تشکیل ندادن حکومت از سوی آیتالله حائری یزدی
نوه آیتالله حائری یزدی(ره) گفت: روزی بزرگانی خدمت امام راحل رسیدند و از ایشان پرسیدند که چرا آیتالله حائری یزدی(ره) با جایگاهی که داشت، تشکیل حکومت اسلامی نداد که امام راحل فرموده بود در زمان رضاشاه حفظ حوزه علمیه قم، کمتر از تشکیل جمهوری اسلامی نبوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مصطفی پورمحمدی از نوادگان آیتالله شیخ عبدالکریم حائری یزدی و وزیر دادگستری کشور شب گذشته در برنامه ضیافت شبکه قرآن سیما، درباره شخصیت مرحوم شیخ عبدالکریم حائری یزدی سخن گفت که بخشی از آن در پی میآید: * معمولاً مراجع برای بعد از خود کسی را برای …
توضیحات بیشتر »