بایگانی برچسب: فقه الاجتماع

شبکه اجتهاد: هر جامعه‌ای متناسب با بنیان‌های معرفتی و نظام ارزشی و معانی فرهنگی مستقر در بیناذهنیت مردم، به تولید شبکه‌ای از علوم توصیفی، تبیینی و تجویزی دست می‌یازد تا از این طریق بتواند به نیازها و خواسته‌های مردم پاسخ مناسب و به روابط انسانی نظم دهد و در معادلات اجتماعی تعادل و توازن ایجاد کند. هرچقدر نیازها و تمنیّات مردم، پیچیده‌تر، متنوع‌تر و گسترده‌تر باشد به میزان درک عالمان و فرهیختگان جامعه از کمیت و کیفیت آن نیازها و تمنیّات، علوم تولید شده در آن جامعه هم پیچیده‌تر، متنوع‌تر و گسترده‌تر خواهد شد و از روابط شبکه‌های منسجم‌تر برخوردار …

شبکه اجتهاد: دانش فقه، علم به احکام شرعی، حقوق و وظایف مکلفان در عرصه‌های مختلف حیات انسانی است و قلمرو آن از گهواره تا وفات انسان را شامل می‌شود. بر این اساس، دانش فقه، مهمترین دانش عملی اسلام و مؤثر در نظامات رفتاری فرد و جامعه است. دانش فقه، تاریخی به درازای فرهنگ و تمدن اسلامی دارد. با نزول وحی آغاز شد و در عصر صادقین(علیهماالسلام) تفصیل یافت و در قرون بعد، به دانشی نظام‌مند و روشمند مبدّل شد. از این رو در ابواب مختلف طبقه‌بندی و سازماندهی شد. ابوابی که کاملا متناظر با حیات فردی و اجتماعی انسان مسلمان …

کتاب «فلسفه فقه اجتماع» تالیف استاد عبدالحسین خسروپناه به تحقیق حجت‌الاسلام مجید رجبی روانه بازار نشر شده است و خواننده با مطالعه این اثر به نگاه جامع و نگرش کارآمدی از فقه دست می‌یابد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فلسفه فقه الاجتماع یکی از فلسفه‌های مضاف است که با نگاه درجه دوم به فقه الاجتماع، کارآمدی فقه در عرصه مسائل اجتماعی را نشان می‌دهد. به‌تازگی کتاب «فلسفه فقه اجتماع» تالیف حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه (استاد درس خارج، فلسفه فقه الاجتماع) با تحقیق و تدوین حجت‌الاسلام مجید رجبی از سوی انتشارات دانشگاه جامع امام حسین(ع) به زیور طبع آراسته شد. این نگاشته …

شبکه اجتهاد: یک حادثه عجیب؛ در اخبار می‌خوانیم که فردی به نام N با سوابق شناخته شده سیاسی و اجتماعیِ فراوان در اندازۀ وزیر علوم و آموزش و پرورش و شهرداری پایتخت و غیره، زن جوانی به نام M را که گفته شد همسر دوم وی بوده در وانِ حمام خانه خود و در یکی از برجهای سعادت آباد تهران با ضَرب چند گلوله به قتل می‌رساند. پس از مدت کوتاهی متواری شدن، خود را معرفی کرده و در عصر همان روز واقعه، دستگیر و به قتل M اعتراف می‌کند. مراحل تشکیل پرونده و برگزاری جلسات دادگاه به سرعت انجام …

پاداش‌ها و امتیازاتی که برای همه آدم‌ها مطلوب است در چند چیز خلاصه می‌شود و معمولاً هم در عالم هستی کم توزیع‌شده است. یکی قدرت یا اقتدار است. یکی دارایی یا ثروت است. یکی منزلت یا پرستیژ است. پس منزلت که محل بحث ماست، جزء پاداش‌های اجتماعی است. موقعیت را انسان باید احراز کند و آن موقعیت احرازشده برای انسان، آورده‌هایی دارد. بعضی‌ها فراغت و آسایش را هم اضافه کرده‌اند. جالب این است که انسان‌ها حتی موقع مرگ که یک امر غیر اختیاری است، امتیازات منزلتی خود را دارند. مثلاً کسی که از دنیا می‌رود، اگر آدم‌ بزرگی باشد، حتماً …

اگر دچار شتابزدگی در عرصه فقه مضاف شویم در آینده نیازمند پروژه‌هایی برای رهایی از عواقب این شتابزدگی خواهیم بود و معلوم نیست که بتوانیم به نتیجه برسیم. فقه مضاف در مرحله گذارندن تأسیس، تألیف و تکمیل است به همین دلیل تعریف آن نیز هنوز به درستی مشخص و بررسی نشده است؛ به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، در هفتمین نشست از سلسله نشست‌های فقه مضاف با موضوع «فقه الاجتماع» که در دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان بگزار شد، ضمن ابراز خرسندی از برگزاری این نشست، به تبیین و تعریف مبانی و مباحث فقه الإجتماع پرداخت که مشروح سخنان …

اختصاصی شبکه اجتهاد: متن پیش‌رو نمایه مقالات «فقه و چالش‌های اجتماعی  و فرهنگی نظام اسلامی» است که به معرفی ۱۹ مقاله چالشی می‌پردازد. ۱- عنوان مقاله: چالش‌های اجتماعی انقلاب اسلامی در ایران: بررسی تغییرات جمعیتی بعد از انقلاب و پیامدهای آن بر مشروعیت نظام سیاسی نویسنده: یحیی فوزی منبع: مجله جامعه‌شناسی ایران، دوره ۵، شماره ۳، ۱۳۸۳ چکیده: میزان مشروعیت نظام‌های سیاسی را بر اساس همگونی بین باورها و ارزش‌های اکثریت مردم جامعه با مبانی نظری که بر اساس آن‌ها حاکمان سیاسی سلطه خود را توجیه می‌کنند ، مورد ارزیابی قرار می‌دهند و هر عاملی که بتواند ارزش‌ها و باورهای …

مدت‌ها و قرن‌ها است که ساختار فقه دچار رکود و ایستایی شده است. ساختار چیزی نیست که از نصوص شریعت به‌دست‌آمده باشد. بلکه امری است که در یک شرایطی و در یک قرنی ایجادشده است؛ کاری که باید صورت بگیرد این است که ساختار فقه باید بازسازی شود. من اخیراً یک ساختاری را عرضه کردم که قابل‌توجه است. این ساختار عبارت است از: فقه وجودها، فقه پدیده‌ها، فقه نهادها و فقه ساحت‌ها. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پنجمین نشست «هم‌اندیشی فقه حکومتی» به همت دبیرخانه نشست هم‌اندیشی فقه حکومتی و با همکاری انجمن علمی مطالعات اجتماعی حوزه، با حضور حجت‌الاسلام ‌والمسلمین …

متاسفانه عده‌ای گمان می‌کنند که ما چون روحانی هستیم یا تعلق به نظام جمهوری اسلامی داریم که البته به این تعلق افتخار هم می‌کنیم، به این دلیل از علم دینی دفاع می‌کنیم. در حالی که من کاملاً روش‌مندانه و مستدل از این امر دفاع می‌کنم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین استاد عبدالحسین خسروپناه، رییس موسسه حکمت و فلسفه ایران، از اندیشمندانی است که در حوزه‌های فلسفی، کلامی و فقهی ایده‌های نویی را در فضای فکری کشور مطرح کرده است. ایده‌هایی که شاید در میان موافقان و مخالفان او کمتر مورد دقت قرار گرفته است. صبح‌نو در گفت‌وگو با او …

حجت‌الاسلام مریجی با اشاره به رویکردهای پنچ‌گانه فقه‌الاجتماع عنوان کرد: فقه‌الاجتماع در رویکرد اول تک‌گزاره‌های اجتماعی با رویکرد فقهی استنباط شده است. رویکرد دوم با امتداد «خانواده» مرتبط است مانند خانواده و اقتصاد، خانواده و حکومت، خانواده و تربیت اما رویکرد اول با روابط «فرد» در جامعه مرتبط است. رویکرد سوم براساس برداشت و تعاریف خاصی از پدیده‌های اجتماعی است. رویکرد چهارم توجه به آثار و پیامدهای اجتماعی است. رویکرد پنجم فقه‌الاجتماع تأثیر اجتماع بر شناخت احکام است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، به همت مرکز آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوب، نشست علمی «تأملی در ماهیت و ساختار فقه‌الاجتماع» …

تا حیات اجتماعی و ابعاد آن به درستی تحلیل نشود، سایر عرصه‌های اجتماعی نمی‌تواند سامان پیدا کند. اینکه فقه حکومتی داریم یا نه؟ نتیجه فقه اجتماعی است، آنجا باید تعیین کنیم که آیا حاکم برای جامعه ضروری است؟ آنگاه به حکومت بپردازیم. فقه حکومتی در عرض فقه اجتماعی اما تغذیه کننده از فقه الاجتماع است.

حجت‌الاسلام والمسلمین حمید پارسانیا در نشستی نسب میان فقه و علم اجتماعی را بر اساس سه رویکرد مدرن، پست مدرن و علم اجتماعی جامعه مسلمین بررسی کرد.

حجت‌الاسلام پارسانیا به تشریح فلسفه فقه‌الاجتماع پرداخت و نسبت علم اجتماعی با فقه، مطالعه جامعه شناختی نسبت به فقه و این‌که فقه اجتماعی چگونه باید شکل بگیرد را از شیوه‌های ورود به این موضوع عنوان کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید پارسانیا، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، چندی پیش در مرکز جامع علوم اسلامی ولی امر قم به تشریح «فلسفه فقه‌الاجتماع» پرداخت و گفت: در این نشست نسبت و چگونگی برقراری رابطه بین علوم اجتماعی، فقه و فلسفه، همچنین این که چه عنوان‌هایی را در ذیل این مبحث می‏توان مطرح کرد و چگونه سازماندهی پیدا می‌کند را در …

آیه شریفه «تعاونوا علی البر و التقوی» از دقیق‌ترین و جامع‌ترین آیاتی است که بدون تدقیق در آن، فقه الاجتماع و علم الاجتماع شناخته نمی‌شود، مع‌الاسف به دلیل فقدان عنصر استنطاق النص در فهم این آیه شریفه در حد یک گزاره اخلاقی باقی مانده است؛ در حالی که با رعایت عنصر استنطاق النص و لحاظ کردن حیثیت‌های سه‌گانه در موضوع‌شناسی می‌شود فهم و کشف دیگری را تجربه کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم و رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در چهارمین جلسه درس خارج «فقه‌الاجتماع» اظهار داشت: در تکمیل مباحث مرتبط با …

نکته‌ای که باید مورد توجه قرار گیرد، این است که محصول دانش فقه‌الاداره دچار دگردیسی نمی‌شود؛ زیرا از منابعی استنباط می‌شود که خطا ندارند. این استنباط و استخراج از منابع معصوم، باید زیر نظر مجتهد صورت بگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین قوامی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم و امام جمعه پردیسان به موضوع فقه‌الاجتماع پرداخته و نظریه سازمان‌های مقلد در فقه مدیریت را بررسی کرده است که متن آن تقدیم می‌شود. فقه‌الاجتماع با استفاده از سه مرحله اجتهاد به کشف و پردازش نظریه اجتماعی اسلام می‌پردازد؛ در اجتهاد اول، نظرات و احکام معصومین(علیهم السلام) درباره مسایل اجتماعی …

در میان برداشت‌های مختلف، برخی اساسی‌تر و بعضی‌ آسان‌تر است؛ برداشت اساسی این است که نگاهمان را عوض کنیم و سیستم و آن منظومه را تولید کنیم؛ اما برداشت آسان‌تر این است که پای درس اساتید بخواهیم که نگاه اجتماعی به موضوع را تشریح کنند. شبکه اجتهاد: فقه‌الاجتماع را می‌توان از چند زاویه مورد توجه قرار داد: برداشت اول از فقه الاجتماع فقه الاجتماع عبارت از تک گزاره‌های اجتماعی است که با رویکرد فقهی استنباط می‌شود و در مورد آنها نظر شارع مقدس را کشف می‌‌شود، به عبارتی یک نگاه استقرایی باید به قضیه داشته باشیم، پس بر این اساس …

استاد درس خارج حوزه علمیه با بیان اینکه در فقه اجتماعی اصول فقه موجود به تنهایی کارایی ندارد، گفت: در برخی مسائل اجتماعی اصول ما ناقص است که باید تکمیل شود و در برخی دیگر نیاز به ترمیم دارد و حتی در برخی موارد باید تغییراتی در اصول فقه صورت بپذیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، پنجاه و پنجمین نشست علمی تخصصی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با عنوان «ظرفیت شناسی اصول فقه موجود در فقه اجتماعی» در سالن نشست‌های این مرکز برگزار شد. در این نشست حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد درس خارج حوزه علمیه و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه …

بخش عمده‌ای از فقه سلف صالح ناظر به اجتماعیات است و موضوعاتی که در فقه اجتماعی درباره آن صحبت می‌کنیم وصل به جامعه است، در مواردی، محصول جامعه است همانند بانک، فنآوری‌های نو یا رسانه و در مواردی همانند سیاست و امنیت، وصف جامعه است. شبکه اجتهاد: بـر هـیچ یک از فقیهان اسلامى‌ پوشیده نیست که شریعت اسلام به جز احکام فـردى، دربردارنده آیین‌ها و قانون‌هاى فقهى براى جامعه نیز هست، وحى اسـلام نیاز انسان به رهنمودهاى دینى و آسمانى در ساحت زندگى اجتماعى را نـادیـده نـیـنگاشته و درباره آن بى‌تفاوت و ساکت نمانده است. در فقه حکومتی و فقه‌الاجتماع، …

فقه‌الاداره شاخه‌ای از فقه جواهری و فقه جعفری است که احکام شعبه‌ای از فعل مکلف را، موسوم به فعل سازمانی، پیدا می‌کند و احکام تکلیفیه و وضعیه آن را کشف می‌نماید./ محصول دانش فقه‌الاداره دچار دگردیسی نمی‌شود؛ زیرا از منابعی استنباط می‌شود که خطا ندارند. این استنباط و استخراج از منابع معصوم، باید زیر نظر مجتهد صورت بگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید صمصام‌الدین قوامی امام جمعه پردیسان قم و مدیر بنیاد مدیریت اسلامی طی یادداشتی آورده است: فقه‌الاجتماع با استفاده از سه مرحله اجتهاد به کشف و پردازش نظریه اجتماعی اسلام می‌پردازد. در اجتهاد اول، نظرات و …