شبکه اجتهاد: لفظ فقه چه به معنای عملیات استنباط و اجتهاد و چه به معنای دانش فقه، با شریعت تفاوت دارد؛ فقه داعیهدار کشف شریعت است. شریعت، الهی و معصوم است و در آن خطا و اختلاف نیست ولی ممکن است حاصل فقه، خطا داشته باشد زیرا عصمت ندارد. بنابراین فقه، دانشی بشری است، خواه فقه فردی باشد یا تمدنی …
Read More »Tag Archives: فقه تمدن ساز
از فقه فردی تا فقه تمدنساز + دانلود صوت
شبکه اجتهاد: استاد ابوالقاسم علیدوست در نشست علمی «از فقه فردی تا فقه تمدنساز» که از سوی واحد پژوهش مراکز تخصصی نور حکمت رضوی و فقهی امام رضا(ع) مشهد برگزار شد؛ به دو موضوع «ابعاد مختلف روش استنباط فقه تمدنی» و «لزوم استنباط فقه تمدنی با رویکرد شبکه دلالی (نظام حلقوی، نظام هرمی) در مقابل رویکرد گزارهای»» پرداخت. استاد خارج …
Read More »فقه نیاز به تقویت رویکرد تمدنی دارد/ باید حدود ۲۰ باب جدید فقهی تأسیس شود
مدیر حوزههای علمیه قم گفت: فقه نیاز به تقویت رویکرد تمدنی دارد و در این رویکرد باید آن را جامع نگریست و در محدوده ابواب موجود حرکت نکرد، بلکه به آفاق دیگری هم اندیشید. رویکرد تمدنی اقتضائاتی هم دارد. همچنین رویکرد اجتماعی در فقه نیاز به تقویت دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیرضا اعرافی، مدیر حوزههای علمیه قم در …
Read More »تمدنسازی حداقلی؛ خروجی فقه احتیاط محور/ فقه شیعه بر خلاف فقه اهل تسنن و یهود ظرفیت تمدنسازی دارد
حجتالاسلام رهدار گفت: فقه تمدنی بسته به این است که اجتهاد و غایت آن چگونه تعریف شود که اگر حرکت ما در اجتهاد از ادله به سمت موضوعات باشد با یک فقه مواجه هستیم و اگر حرکت ما از موضوعات به سمت ادله باشد با فقه دیگر روبرو هستیم و در فقه تمدنی بر خلاف فقه موجود ما که از …
Read More »فقه «پاسخگو» یا فقه «پرسشگر» مسئله این است/ صادق هراتیان
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه یکی از مهمترین علوم اسلامی است که حوزههای علمیه متقبل رشد و تکامل آن و تطبیق مسائلش با زمانهای مختلف هستند. اهمیت فقه در میان سایر علوم اسلامی سبب گردیده تا تقسیم مذاهب مهم اسلامی بر اساس آن شکل گیرد. اگر از مسلمان سنی سوال شود که آیا معتزله است یا اشعری، شاید نتواند پاسخی شایسته …
Read More »«فقه و تمدن»؛ هفتمین مجله «شبکه اجتهاد» منتشر شد
نقش فقه در پیریزی تمدن اسلامی، موضوعی است که نظرات متفاوتی درباره آن وجود دارد که هرکدام در جای خود، ارزشمند و قابل تأمل است. این مجله، تلاش میکند تا فضایی برای نگریستن به این نگاهها در کنار یکدیگر فراهم آورد.
Read More »عرفی شدن فقه، مذموم نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین کاظم قاضیزاده، زاده ۱۳۴۰ تهران است. نبوغ او وقتی بیشتر نمایان شد که در ۱۶ سالگی به دانشگاه وارد شد و در رشته فیزیک مشغول به تحصیل گردید. وی پس از وقوع انقلاب فرهنگی، وارد حوزه علمیه قم شد و تاکنون نیز در آن ماندگار شده است.
Read More »اگر فقه جوابگوی اداره اجتماع نبود، باید احتیاط کرد
اختصاصی شبکه اجتهاد: اشکال مهمی که در باب فقه تمدن ساز، مطرح است، این است که آیا فقهی که تمام هموغم خود را بر تنجیز و تعذیر گذاشته است، میتواند جامعه مسلمانان را بهسوی تمدن و پیشرفت که از امور واقعی و غیرتعبدی هستند، برساند یا نه. حجتالاسلام والمسلمین محمد قائینی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، از مدافعان فقه سنتی است. به باور وی، همین فقه موجود با همین رویکرد تنجیزی، تمدن پیشین مسلمانان را ساخته و بعدازاین هم خواهد ساخت.
Read More »فقه تمدنی، نیازمند روش جدیدی در اجتهاد نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالإسلام محمدعلی خادمی کوشا، مدیر گروه «دانشهای وابسته به فقه» در پژوهشکده فقه و حقوقِ پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است. این استاد و پژوهشگر حوزه علمیه قم تا به حال، موفق به نگارش دهها مقاله و کتاب پژوهشی شده است.
Read More »شاخصههای اصلی فقه تمدن ساز
ما میتوانیم تمدن اسلامی را مجددا احیا کنیم باید همتها را جذب کرد و اهل عمل بود؛ باید از عصر حاشیه و انزوا و ناکارآمدی معرفتی و عملی بیرون بیاییم تا برسیم به دوره تعیین کنندگی و ایفای نقش.
Read More »محمد قائینی: اگر فقه جوابگوی اداره اجتماع نبود، باید احتیاط کرد
اختصاصی شبکه اجتهاد: اشکال مهمی که در باب فقه تمدن ساز، مطرح است، این است که آیا فقهی که تمام هموغم خود را بر تنجیز و تعذیر گذاشته است، میتواند جامعه مسلمانان را بهسوی تمدن و پیشرفت که از امور واقعی و غیرتعبدی هستند، برساند یا نه. آیۀالله محمد قائینی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، از مدافعان فقه سنتی است. به باور وی، همین فقه موجود با همین رویکرد تنجیزی، تمدن پیشین مسلمانان را ساخته و بعدازاین هم خواهد ساخت.
Read More »ذات فقه، تمدن ساز نیست!
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین مهدی مهریزی، پژوهشگر حوزه علمیه قم و استادیار دانشکده علوم حدیث در این گفتگو از رابطه فقه و تمدن و نقشی که دانش فقه در پیریزی تمدن اسلامی دارد،
Read More »درآمدی بر نقش «فقه» در «تمدنسازی نوین اسلامی»/ عباسعلی مشکانی سبزواری
اختصاصی شبکه اجتهاد: این یادداشت در نقد مطلبی با عنوان «فقه مانع تمدن نشود، تمدنسازیاش به جای خود» که از سوی حجتالاسلام والمسلمین مهدی مهریزی منتشر شده، نگاشته شده و برداشت بسیط نامبرده از تمدن و تمدن سازی را به چالش کشیده است.
Read More »فقه میتواند رویکرد تمدنی داشته باشد/ عبدالحسین خسروپناه
شبکه اجتهاد: چندی پیش حجتالاسلام والمسلمین مهدی مهریزی، استادیار دانشکده علوم حدیث در یادداشتی در «شبکه اجتهاد» با عنوان “فقه، مانع تمدن نشود؛ تمدن سازیاش بهجای خود!” اظهار کرده است: فقه قابلیت تمدن سازی ندارد و کسانی که به دنبال این مسئله هستند نگاهشان اشتباه است. ایشان در بخشی از یادداشت خود تصریح کرده است: به نظر من، نیازی نیست …
Read More »فقه، مانع تمدن نشود؛ تمدن سازیاش بهجای خود! / مهدی مهریزی
حجۀالاسلام مهدی مهریزی، پژوهشگر باسابقه حوزه فقه، در یادداشت شفاهی زیر به طور خلاصه، از نقش فقه در تمدن سازی میگوید. گفتگوی مفصل با وی در اینباره، در مجله الکترونیکی «نسبت فقه و تمدن اسلامی» منتشر خواهد گردید. او در آن گفتگو، دلایل تفصیلی مدعیات خود را مطرح میکند.[/
Read More »کلان شاخه «فقه تمدن» و زیر شاخههای آن/ احمد مبلغی
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی استاد خارج فقه حوزه علمیه قم و عضو مجلس خبرگان رهبری در نوشته پیشروی، تصویری کلی از کلان شاخه مهم فقه تمدن، و توضیح شاخههای منشعب از آن را ارائه داده است.
Read More »تأکید مدیرحوزههای علمیه بر «توسعه اجتهاد منظومهای»/ ایستایی فقه، بیمعناست
در مرحله منظومهسازی، جریان فقه ما باید پویا، زنده و فعال باشد و این کار به فقیهانی زمانشناس، موضوعشناس و بهرهمند از نگاه راهبردی نیاز دارد. در شرایط کنونی، به معماری دانش نیازمندیم و توجه به این بعد، بسیار ضرورت دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیرضا اعرافی، مدیر حوزههای علمیه در کارگاههای «اسلامیسازی علوم انسانی» که به همت مؤسسه …
Read More »«اجتهاد» سرآغاز محقق شدن فقه تمدن ساز
استاد سطح عالی حوزه علمیه قم گفت: رسیدن به فقه تمدن ساز مبتنی بر تلاش طلاب علوم دینی و رسیدن به درجه اجتهاد حقیقی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین ملکزاده استاد حوزه علمیه قم در نشست علمی «جایگاه اجتهاد در تمدن سازی اسلامی» که در مسجد مدرسه علمیه حقانی برگزار شد، به تبیین روشهای تمدن سازی اسلامی …
Read More »فقه حکومتی نوعی نگرش به تمامی ابواب فقه است
برخی «فقه حکومتی» را به معنای نوعی خاص از رویکرد فقیه، معنا کردهاند که این صحیح نیست، چرا که بنا بر تعریف مشهور، فقه از مقوله علم است نه رویکرد و صحیح آن است که رویکرد اجتماعی را وصف «فقاهت» و روش استنباط بدانیم نه تعریف «فقه حکومتی». به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی با عنوان «فقه حکومتی؛ چیستی، چرایی …
Read More »آیا فقه حکومتی غیر از فقه تمدنی است؟
قائلان این سخن معتقدند فقه حکومتی برای اداره یک کشور لازم و ضروری است، اما برای ایجاد تمدن، ما نیازمند فقه تمدنی هستیم! بدیهی این تشتت در حوزه تعریف و تبیین فقه حکومتی و عدم ارائه تعریفی جامع و مانع از آن، و عدم پرداخت دقیق و علمی به آن از سوی نهادها و موسسات و اندیشمندان متولی این امر، …
Read More »