بایگانی برچسب: فقه و مدرنیته

شبکه اجتهاد: با اظهارات اخیر یکی از اساتید حوزه درباره فقدان نظام سازی در فقه، دوباره بحث فقه نظام ساز در محافل حوزوی مطرح شده است. بالاخره فقه نظام ساز است یا خیر؟ اولین نکته مهم این است که اساسا مساله و معضله عدم کفایت فقه سنتی و موجود برای اداره جامعه مربوط به یک قرن اخیر است و در قرون گذشته چنین موضوعی تقریبا مطرح نبوده است و مردم مسلمانی که مقید به دینی و فقهی زندگی کردن بوده‌اند بر اساس همین فقه همه امور زندگی خود را انجام و سامان می‌داده اند؛ و اگر در آن دوران، حکومتی …

«نظام‌های مدرن مبتنی بر معرفت‌شناسی خاصی است؛ فقیه باید از این ساختارهای انحصارگر تجربه، گذار نماید و خودش ساختار جدیدی بر اساس منطق معرفتی اسلام ارائه دهد و سپس بر اساس منطق معرفتی جدید، فتوا صادر نماید؛ در صورت اتکای فقیه به موضوع‌شناسی یا موضوع‌سازی پوزیتیویسمی، فقه گرفتار نوعی سکولاری‌شدن خواهد شد» شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام محمدرضا پیری، معاون پژوهش مؤسسه فتوح اندیشه در یادداشتی، تبیینی از مبانی کلامی معرفت‌‌شناسی فقه سکولار در عصر مدرنیته ارائه داده است که از منظرتان می‌گذرد. در صورت درک دقیق از فضای مدرنیته، تعریفمان از فقه موجود تغییر اساسی پیدا می‌کند و در حقیقت برون‌‌داد …

شبکه اجتهاد: «فقه اجتماعی» از موضوعاتی است که با این عنوان، سابقه تاریخی زیادی ندارد؛ گرچه بسیاری از تعریف‌هایی که از فقه اجتماعی می‌شود؛ ناظر به مسائلی است که در حوزه فقهی ما سابقه بیش از هزار ساله دارد، ولی با این عنوان، امر جدیدی است که باید مورد دقت قرار گیرد. من پیش از ورود، به نکاتی اشاره‌‌‌‌‌ می‌کنم. ۱ـ اگر بنا است حوزه جدیدی از فقه پذیرفته شود، باید پژوهش در آن بر اساس روشی باشد که فقه برآن استوار بوده است. اساس این روش، بر استفراغ وسع در رسیدن به احکام الهی و تلاش در تعبدِ کامل …

شبکه اجتهاد: چندی پیش طی یادداشتی با عنوان «اعلام روز عید فطر و تناقضات دین و دولت در جمهوری اسلامی» با اشاره به تفاوت نظر مراجع در خصوص تعیین روز عید فطر، این مسأله را طرح کردم که اولاً قوانین فقهی بر فرد اعمال می‌شود؛ ثانیاً بر اساس نظریه نیابت عامه، در فتاوا تکثر دیده می‌شود؛ ثالثاً قوانین در دولت ـ ملت‌های مدرن سرزمینی است. حال اگر یک دولت اسلامی و حکومتی تحت زعامت فقیهان بخواهد شکل بگیرد، به‌گونه‌ای که با ساختارهای جهان معاصر هماهنگ باشد و دچار تناقض و تعارض نگردد، باید راهی برای رفع تعارض و تناقض بین …