قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / بایگانی برچسب: قواعد فقه

بایگانی برچسب: قواعد فقه

اصل تأسیس قواعد فقهی به عصر معصومین (ع) برمی‌گردد/ بسیاری از فروعات فقه، جزء موارد تطبیق قواعد فقهی و قوانین کلی اسلام است/ قواعد فقهیه راه‌گشای حل مسائل نوظهور

اصل تأسیس قواعد فقهی به عصر معصومین (ع) برمی‌گردد/ بسیاری از فروعات فقه، جزء موارد تطبیق قواعد فقهی و قوانین کلی اسلام است/ قواعد فقهیه راه‌گشای حل مسائل نوظهور

استاد خارج قواعد فقه، با بیان اینکه از عصر غیبت، زمان شیخ مفید تا کنون، اصل استناد به قواعد فقهی در کتبی که پیرامون فقه عامّه و خاصّه نوشته شده، یک امر رایج بوده است، گفت:  اصل تأسیس قواعد فقهی به عصر معصومین برمی‌گردد و بسیاری از قواعد فقهی ابتداءً در متن قرآن کریم و در کلمات نبی مکرم اسلام و ائمه اطهار علیهم‌السلام مطرح شده و تفریع فروع فقهی بر اصول اسلامی در کلامات معصومین، به عنوان یک وظیفه برای فقها بیان شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین عباسعلی زارعی سبزواری، استاد خارج فقه و اصول حوزه …

توضیحات بیشتر »

«قواعد فقه، بخش عمومی» مکتوب شد

«قواعد فقه، بخش عمومی» مکتوب شد

کتاب قواعد فقه، بخش عمومی (سیاسی-اداری / حقوق شهروندی) اثر استاد سیدمصطفی محقق داماد توسط مرکز نشر علوم اسلامی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب قواعد فقه، بخش عمومی (سیاسی-اداری / حقوق شهروندی) اثر استاد سیدمصطفی محقق داماد، مجتهد، فقیه و حقوقدان و رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران منتشر شد. منظور از بخش عمومی فقه مباحثی است از قبیل فقه سیاسی، فقه روابط و حقوق شهروندی و نیز فقه اداری. محقق داماد درباره این کتاب می‌نویسد: کتاب قواعد فقه بخش عمومی در این مجلد حاوی چند قاعده فقهی است که عبارتند از: قاعده نفی سبیل، …

توضیحات بیشتر »

نقش قواعد فقه در توسعه فقه نظام‌مند/ مصطفی شاکری

نقش قواعد فقه در توسعه فقه نظام‌مند/ مصطفی شاکری

شبکه اجتهاد: بی‌‌تردید علم فقه نقش مهمی در تنظیم مناسبات فردی و اجتماعی جوامع مسلمان ایفا می‌کند. احکام شرعی به عنوان خروجی علم فقه در تمام حوزه‌ها، از جمله سیاست داخلی و خارجی، اقتصاد، فرهنگ و … تأثیرگذار و نقش‌آفرین است و از این طریق، مسیر پیشرفت یا پسرفت یک کشور را هموار می‌سازد؛ برای مثال فقه می‌تواند دایره آزادی‌های فردی و اجتماعی را معین سازد، شیوه زیست مومنانه را ترسیم کند، نحوه تعاملات بین‌المللی را سامان ببخشد، چهارچوب تعاملات اقتصادی و بانکی را مدون نماید، راهکار پاسخگویی به نیازهای بنیادین انسان را پیشنهاد کند، ضوابط حاکم بر حریم شخصی …

توضیحات بیشتر »

تبیین قواعد فقه با تقسیم‌بندی جدید

تبیین قواعد فقه با تقسیم‌بندی جدید

«قواعد فقه» حاصل تدریس متمادی حجت‌الاسلام دکتر حمید فقفور مغربی، عضو هیأت علمی موسسه آموزش عالی صدرا است که جهت بهره‌وری دانشجویان حقوق تدوین و کتاب شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بنیاد همه دانش‌ها، به اصول، قواعد و معیارهای آن وابسته است که با شناخت آن‌ها از جایگاه استواری برخوردار‌ می‌شوند. کتاب فقه و قواعد فقهی، نگاهی اجرایی به کاربرد آن در جامعه دارد. از قرون اولیه اسلامی، اندیشمندان، فقیهان و عالمان مسلمان، به دلیل نیاز مردم و به‌ویژه دولت‌های اسلامی به مبانی نظری حقوق، به استخراج و استنباط احکام آن از میان متون به‌جا مانده دینی پرداخته‌اند. محققان …

توضیحات بیشتر »

ابزار تحول در قالب قواعد فقهیه وجود دارد/ لازم نیست به ساختار فقهی دست بزنیم

فاضل خدوم و مروج خستگی‌ناپذیر دین و مذهب در جهان

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله سیدفاضل حسینی میلانی، رییس کالج بین‌المللی مطالعات اسلامی، استاد حقوق و فلسفه اسلامی در کالج اسلامی لندن است. او متولد ۱۳۲۳ شهر کربلاست و علوم اسلامی را زیر نظر پدربزرگش آیت‌الله سید محمدهادی میلانی و آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی در حوزه نجف و خراسان فرا گرفته است. وی که دکترای فلسفه از دانشگاه آکسفورد دارد، اکنون مسئول بنیاد آیت‌الله خویی(ره) در لندن و استاد فقه دانشگاه کمبریج است. میلانی که بیش از ۳۰ سال است به انگلیس سفر کرده، به عنوان یک روحانی برجسته و سرشناس دنیای غرب شناخته می‌شود. مباحث مطرح شده در دیدار «تحریریه …

توضیحات بیشتر »

درآمدی بر قاعده زوال مانع (بازگشت ممنوع در صورت زوال مانع)

یکی از قواعد پرکاربرد در فقه، قاعده زوال مانع است که با عبارت «اذا زالَ المانعُ عادَ الممنوعُ» از آن تعبیر می شود. کاربرد این قاعده در امور شرعی ثمرات مهمی دارد؛ زیرا مانع در امور شرعی می تواند از نفوذ حکم اولی جلوگیری کرده و موجب تنجز و فعلیت حکمی ثانوی گردد. کاربرد قاعده زوال مانع، در این حیطه بدان معناست که اگر حکمی وضعی یا تکلیفی به خاطر وجود مانعی، غیر نافذ گشته باشد پس از برطرف شدن آن مانع، حکم ثانویه غیر قابل اجرا گشته و حکم اولیه دوباره در حق مکلف نافذ می گردد. متاسفانه این قاعده علی رغم کاربرد فراوانی که در حیطه احکام ثانویه و احکام حکومتی دارد و با وجود استناد فراوان بدان در کتب فقهی، مورد بحث و بررسی مستقل قرار نگرفته و به حدود و ثغور و ضوابط اجرا یا شرایط حجیت آن پرداخته نشده است و از این رو شاهد کاربرد نادرست این قاعده در برخی متون می باشیم. بنابراین به منظور روشن شدن جوانب امر، با روشی توصیفی- تحلیلی و با ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و اَسنادی، ابتدا به تعریف دقیق و جامع مانع پرداخته شده و تفاوت آن با موارد مشابه نظیر رافع، قاطع، و عذر بیان گشته و سپس به مقایسه این قاعده با قواعد مشابه یا مرتبط نظیر قاعده «الضرورات تبیح المحظورات»، «الضروره تقدر بقدرها»، «ماجاز لعذر بطل بزواله» و«الساقط لایعود» پرداخته شده است. همچنین پس از بررسی ادله قاعده (نظیر تنقیح مناط و الغای خصوصیت، دلیل عقلی و بنای عقلا)، با توجه به کاربرد و ماهیت قاعده، نُه شرط برای اجرا یا حجیت آن ترسیم شده است.

توضیحات بیشتر »

نیازمند استخراج قواعد جدید فقهی هستیم/ «فقه الاداره» در ۵ جلد به چاپ می‌رسد

دری نجف‌آبادی

آیت‌الله دری نجف آبادی با بیان اینکه در بحث فقه مدیریت لازم است در ابواب مختلف ورود پیدا کنیم، ابراز داشت: کارهای گسترده و عمیقی باید در این زمینه انجام شود چراکه مدیریتی اسلامی یک مسأله کلان است و نباید آن را محدود کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله قربانعلی دری نجف آبادی عصر دوشنبه در نشست تخصصی نقد و بررسی کتاب «فقه الانتخاب» که به همت انجمن مدیریت اسلامی برگزار شد، به عنوان منتقد، اظهار داشت: مدیریت از دیدگاه اسلام اهمیت فراوانی دارد؛ باید راه را برای بررسی و تبیین مبانی این بحث باز کنیم. وی افزود: دین اسلام …

توضیحات بیشتر »

قاعده قرعه

معرفی کوتاه:بیان کارکردهای مختلف قاعده قرعه در فقه و حل مسائل مشکل شرعی بر طبق دیدگاه فقه شیعه امامیه است. در ابتدای این اثر به بیان معنای قاعده قرعه و گستره آن در فقه امامیه پرداخته شده و برخی از مسائل و پرسش‌های رایج در باب این قاعده مطرح و پاسخ آن‌ها نیز داده شده است. آن گاه به بیان برخیاز مصادیق قاعده قرعه پرداخته شده و ادله مشروعیت آن بر طبق آیات قرآن، روایات، اجماع و عقل و بنای عقلا بیان شده است. نویسنده در همین رابطه دیدگاه برخی از فقهای معاصر و متقدم امامیه را در مورد شرایط استفاده از قاعده قرعه منعکس کرده و گستره جریان قرعه و نسبت ادله شرعی و اصول عملیه را در این زمینه بررسی کرده است. وی در همین زمینه به برخی از شبهات وارد شده بر قاعده قرعه اشاره نموده و آن‌ها را پاسخ گفته و اصل یا اماره بودن آن را نیز تبیین کرده است.

توضیحات بیشتر »

نگاهی نو به قواعد فقهی

معرفی کوتاه:بررسی مبانی عقلی و نقلی مربوط به قواعد فقهی و شرح اجمالی مفاد آن‌ها و نیز کاربردهای این قواعد در ابواب و فروعات مختلف فقهی است. در این کتاب نخست کلیاتی از مفهوم قاعده فقهی، احکام وضعی و تکلیفی، قانون، فقه شیعی و منابع فقه و حقوق ارایه شده و معیارهای تدوین و استخراج قواعد فقهی از قرآن و سنت و سایر ادله فقهی بیان شده است. آن گاه به شرح مفاد برخی از قواعد مهم فقهی پرداخته شده و محتوای قواعدی همچون: ائتمان، اتلاف، احسان، اسقاط حق، اقرار، سلطنت، سوق مسلمین، اصالت صحت، غرور، قرعه، لاضرر و لاضرار، لزوم، نفی سبیل، نفی عسر و حرج و قاعده ید، مورد شرح و بررسی قرار گرفته و شروط استفاده از آن‌ها در مسائل مختلف شرعی، بررسی شده است.

توضیحات بیشتر »

قواعد فقهی: ترجمه کتاب دروس تمهیدیه فی القواعد الفقهی

فقیهان شیعه برای فهم احکام شریعت، نیازمند سازوکارهایی هستند که دانش اصول فقه و قواعد فقه از آن جمله است و بدون آن‌ها استنباط احکام، امکان‌پذیر نیست. قواعد فقهی گزاره‌های عامی هستند که می‌توان در پرتوی آن‌ها به احکام بسیاری دست پیدا کرد. در زمینه قواعد فقه، کتاب‌های ارزشمندی تألیف شده است. یکی از این آثار، کتاب «دروس تمهیدیه فی‌القواعدالفقهیه»، تألیف دانشمند گرامی حضرت آیت‌الله باقر ایروانی است. کتاب حاضر دربردارنده ترجمه این اثر است.

توضیحات بیشتر »

معرفی مقاله: بررسی تناقض نمایی قاعده «الشروط لایوزع علیها الثمن» با قاعده «للشروط قسط من الثمن»

معرفی مقاله‌ای از حجت‌الاسلام سیدمهدی نریمانی و دکتر محمدتقی فخلعی با موضوع تناقض قواعد فقه که در شماره ۱۱ مجله آموزه‌های فقه مدنی منتشر شده است.

توضیحات بیشتر »

معرفی مقاله: بازپژوهی قاعده‌ی تسبیب و نقد قوانین آن

معرفی مقاله‌ای از سیداحمد میرحسینی و حسن آب‌سواران با موضوع قاعده تسبیب که در شماره دهم مجله آموزه‌های فقه مدنی به چاپ رسیده است.

توضیحات بیشتر »

پژوهشی در دلالت عبارت قرآنی (لا تعاونوا علی الاثم و العدوان) بر حرمت اعانت بر اثم و عدوان

معرفی مقاله‌ای از سیف‌الله احدی و محمدتقی فخلعی که در شماره دهم مجله آموزه‌های فقه مدنی منتشر شده است و به موضوع حرمت کمک بر گناه می‌پردازد.

توضیحات بیشتر »

قواعد فقه: ترجمه و تببین بار ارث و وصیت کتاب الاخلاق شیخ طوسی

مترجم:سیدمحمدکاظم مصطفوی مترجم:محمداسماعیل شادروان ناشر: دانشگاه آزاد اسلامی (اراک)، انتشارات علمی تاریخ نشر: ۹۴/۰۱/۲۹موضوع: قواعد فقه، ارث، وصیت

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky