بایگانی برچسب: مردم سالاری دینی

شبکه اجتهاد: باید اصطلاحِ “مشروعیّت” را در معنایی که در “فلسفۀ سیاست” رایج است، به‌کار برد که عبارت است از “حقّ حاکمیّت”. پس مراد، معنای لغوی مشروعیّت نیست؛ یعنی سخن در این نیست که “شروطِ دینی‌بودنِ حکومت” چیست. اگر “حقّ حاکمیّت/ مشروعیّت” را “مردم” به “حاکم” بدهند، یعنی حاکم به‌صورتِ “پیشینی”، حقّی نداشته و این حقّ، برخاسته از نظرِ مردم است. پس مردم، “منشأ حقّ حاکمیّت” هستند و حاکم، به “وکالت از مردم”، حقّ حاکمیّت دارد. اینجاست که اعطای حقّ حاکمیّت از سوی مردم به حاکم، تلازمِ قهری با “وکالت” دارد. امّا چنانچه بگوییم که مردم، منشأ “تحقّقِ حاکمیّت” هستند، …

شبکه اجتهاد: برخی گمان نکنند که امام بزرگوار انتخابات را از فرهنگ غربی کرد و آن را با فرهنگ یا شریعت اسلامی قاطی کرد! نه، اگر انتخابات و مردمسالاری جزو دین نمی‌بود و از شریعت اسلامى استفاده نمی‌شد، امام هیچ تقیدى نداشت. اسلامیت و جمهوریت دو بُعد از یک حقیقت‌اند. اسلامِ ما اجازه نمی‌دهد که مردمسالاری در کشور نباشد. جهوریت ما از اسلام گرفته شده است و اسلام به ما یاد داد جمهوریت را، اسلام جمهوریت را املاء کرد. خدا و مردم در طول هم در این نظام قرار دارند.    

اختصاصی شبکه اجتهاد: مطابق بند ۹ اصل ۱۱۰ قانون اساسی، یکی از وظایف و اختیارات رهبر «امضای حکم ریاست جمهوری پس از انتخاب مردم» است. به لحاظ حقوقی، تنفیذی دانستن یا ندانستن امضای رهبری، منوط به این است که امضای رهبری را یک الزام حقوقی و جزء وظایف او بدانیم یا آنکه در ردیف اختیارات وی به شمار آوریم. در صورتی که امضا از اختیارات رهبر شمرده شود، وی می‌‏تواند از امضای حکم ریاست جمهوری پس از مراحل قانونی یعنی پس از رأی مردم و تأیید انتخابات توسط شورای نگهبان خودداری نماید. مفهوم تنفیذ تنفیذ در فقه و حقوق به …

بند نهم اصل یک‌صدودهم قانون اساسی که مربوط به وظایف و اختیارات رهبری است، از امضاء حکم ریاست‌جمهوری پس از انتخابات مردم توسط رهبری سخن می‌گوید که از مفهوم امضاء “حکم ریاست‌جمهوری” به کلمه‌ی “تنفیذ” یاد می‌شود. حجت‌الاسلام ‌و‌المسلمین نجف لک‌زایی، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در یادداشتی ماهیت و چیستی تنفیذ را کنکاش می‌کند. شبکه اجتهاد: در حکومت اسلامی دو عنصر وجود دارد، رضایت خداوند و رضایت مردم و چنین حکومتی را جمهوری اسلامی می‌نامیم، عنصر جمهوری به رأی، رضایت و حضور و مشارکت مردم و قید اسلامی به رضایت الهی و محتوای شرعی و قانونی اشاره دارد. …

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم به تشریح نقش حاکمیت، مردم و جناح‌ها و احزاب سیاسی در صیانت از «مردم سالاری دینی» پرداخت و بر لزوم حضور پرشور و حداکثری مردم پای صندوق‌های رأی تأکید کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی در جلسه شورای مدیران دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ضمن تبریک ایام دهه کرامت، مباحثی از تاریخ اندیشه سیاسی تشیع را مورد توجه قرار داد و گفت: اندیشه سیاسی شیعه سه مقطع اصلی دارد که شامل «زمان حضور معصومین(ع)»، «زمان غیبت تا تقریباً دوران مشروطیت» و «زمان مواجهه علما و جامعه ما …

از منظر اسلام، مردم‌سالاری دینی ابزاری برای انتخابات است یا الگویی اصیل در حکمرانی است که انتخابات تنها یکی از مصادیق آن به شمار می‌رود؟ به گزارش شبکه اجتهاد، شاید اولین مفهومی که به ذهن ما با شنیدن عبارت مردم‌سالاری دینی متبادر می‌شود، موضوع شرکت در انتخابات مجلس و دولت و حضور پای صندوق‌های رأی باشد. سوال این است که ظرفیت مردم‌سالاری دینی به عنوان الگویی از حکمرانی به همین مقدار محدود می‌شود یا همان‌طور که رهبر انقلاب هم تاکید دارند مردم‌سالاری نوعی از مشارکت مردم است که موجب اعتماد به نفس ملی شده و کشور را در قلل پیشرفت‌های …

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم گفت: مردم‌سالاری دینی اصطلاح جدیدی است برای یک مفهوم بسیار قدیمی که از صدر اسلام مطرح بوده است. معتقدم مردم‌سالاری پیش از آنکه در دنیای غرب مطرح شود، در دین مطرح بوده است. حکومت مردم‌سالار به معنای دقیق کلمه با عناصری که حتی امروزه به‌صورت کامل در حکومت‌های دموکرات غربی دیده نمی‌شود، برای اولین‌بار در دین اسلام وجود داشته و سپس در کشورهای دیگر مطرح شده است. شبکه اجتهاد: نظریه‌ی «جمهوری اسلامی» یا به تعبیر رهبر انقلاب «مردم‌سالاری دینی»، اگرچه توسط امام خمینی رحمه‌الله بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران نهادینه شد، اما …

مردم‌سالاری دینی در مقابل دموکراسی غربی و مخالف با هر چهار مبنای اساسی آن است. اولاً جدایی دین از سیاست در مردم‌سالاری دینی معنایی ندارد. در مرتبه دوم، اومانیسم است که مردم‌سالاری دینی انسان‌محور نیست بلکه اراده و خواست خداوند مطرح است. در مرحله سوم، عقل محوری است که در نگاه مردم‌سالاری دینی، عقل در کنار وحی ارزشمند است؛ و در مرحله چهارم، لیبرالیسم است که آن نیز در نگاه مردم‌سالاری دینی مقبول نیست. نتیجه اینکه مردم‌سالاری دینی تشکیل حکومت ولایی با مشارکت حداکثری است. اختصاصی شبکه اجتهاد: سلسله نشست‌های تخصصی آشنایی با اصول و مبانی نظام اسلامی، باحضور علما …

با وجود ناکارآمدی‌ها ولی امتداد وضعیت مردم‌سالاری دینی برای پایایی نظام، ارزش بیشتری دارد تا اینکه در کوتاه مدت بخواهیم بخشی از بدنه نظام را از مردم جدا کنیم و مصلحت آن‌ها را بر خواست مردم ترجیح دهیم. اینکه در جمهوری اسلامی این‌قدر بر انتخابات و حمایت رهبری از منتخب مردم تأکید می‌شود، به همین واسطه است. به گزارش شبکه اجتهاد، شکل‌گیری نظامی که با عنوان نظام مردم‌سالاری دینی در ایران شناخته می‌شود، نظر به گذشت زمان، راه خودش را در ادبیات سیاسی اجتماعی دوران جدید باز کرده است. جذابیت این نظام در نگاه دیگران را شاید بتوان در تلفیق …

شبکه اجتهاد: درگفتمان انقلاب اسلامی در ایران راه سومی را در سبک زندگی انسان و از جمله در عرصه نظام‌های سیاسی، در مقابل بشر معاصر نهاد که از ویژگی‌های آن نه شرقی و نه غربی بودن، عدم موافقت با تحجر و تجدد و خارج از دوگانه سنت و مدرنیته به وجود آورد. تبیین ابعاد نظری این گفتمان از ضروریات امروزین انقلاب اسلامی در گام دوم است. از ویژگی‌های این راه سوم که در برابر انسان امروزین نهاده شده است ترکیب جمهوریت و اسلامیت است که مبتنی بر مبانی کلامی است. در این ترکیب، جمهوریت محض نفی شده و اسلامیت با …

مؤسسه علمی فرهنگی آفاق حکمت و دانشگاه باقرالعلوم(ع)، دوره آموزش مجازی «آشنایی با مبانی نظریه مردم سالاری دینی» را با ارائه حج‌اسلام و المسلمین احمد واعظی، نجف لک‌زایی، حسین جوان آراسته و دکتر محمدرضا مرندی و استاد حسن رحیم‌پور ازغدی، (با اعطای گواهی پایان دوره معتبر) برگزار می‌کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، واژه «مردم‌سالاری دینی»، اصطلاح تازه‌ای در گفتمان سیاسی دنیاست که – برخلاف واژه‌هایی چون جمهوری اسلامی، پارلمان اسلامی و … که همگی ترکیب‌هایی از یک مفهوم غربی به‌علاوه یک قید اسلامی هستند – در بستر مبانی سیاسی اسلام و متأثر از آموزه‌های نبوی و علوی روییده و بر …

اختصاصی شبکه اجتهاد: نوشتار در صدد است به تبیین نسبت فقه حکومتی و مردم‏‌سالاری دینی بپردازد. بدین منظور طیّ چندین نکته به صورت گام به گام به اصل موضوع نزدیک و به تبیین آن پرداخته است. در نکته اول به تبیین تفاوت الگوی مردم‌سالاری غربی با الگوی مردم‏‌سالاری دینی و اسلامی پرداخته است. در نکته دوم با تکیه بر تفاوت دو الگوی پیش گفته در حوزه مبانی انسان‏‌شناختی، تبیین تفاوت‏‌های جایگاه و حقوق انسان در این هر دو الگو را در دستور کار قرار داده است. نکته سوم به بررسی حقوق دوسویه مردم (انسان) در الگوی مردم‏‌سالاری دینی اهتمام ورزیده …

حجت‌الاسلام سید سجاد ایزدهی گفت: برخی گمان می‌کنند که مردم سالاری دینی اصالتی نداشته، برای مهجور و منزوی نشدن مطرح می‌شود و رویکردی ابزاری برای پذیرفته شدن معارف دینی در عصر حاضر است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشستی تخصصی با موضوع «مردم سالاری دینی» در معهد المعارف الحکمیه (شعبه قم) برگزار شد. اولین سخنران این نشست، ‌حجت‌الاسلام و المسلمین احمد جهان‌بزرگی، مدیر گروه علوم سیاسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بود که درباره «نقش مردم در جمهوری اسلامی» سخن گفت. دموکراسی اسلام کامل‌تر از دموکراسی غرب است وی با اشاره به این نکته که فقها به ویژه در سده اخیر …

اینکه بگوییم ایده روشنی برای تسری مردم‌سالاری دینی در ساحات اجتماعی و اقتصادی وجود دارد، حداقل بنده خود را واجد این ایده نمی‌بینم و مطلع هم نیستم که عزیزان دیگری این را به یک شکل نهایی و قابل عرضه‌ای تبدیل کرده باشند. شبکه اجتهاد: بهمن‌ماه ۱۳۴۸ بود که امام خمینی(ره) درس ولایت فقیه خود را در نجف اشرف آغاز کردند. طی ۲۰ روز و در ۱۳ جلسه، اساس طرح ایشان برای نظام سیاسی اسلامی ریخته شد و نهایتا ۹ سال بعد بزرگ‌ترین انقلاب قرن را رقم زد. ریشه طرح نظریه ولایت‌فقیه امام(ره) را باید ابتدا در سال ۱۳۲۳ و کتاب …

شبکه اجتهاد: نقش و جایگاه مردم در نظام مردم‌سالاری اسلامی، موضوعی مهم و بنیادی در نظام اندیشه‌ی سیاسی انقلاب اسلامی است. از جمله نکات و پرسشهای قابل تأمّل در این موضوع، این موارد است: ۱- منشأ، خاستگاه و مبنای پذیرفتن خواست و رضایت عامه‌ی مردم در نظام مردم‌سالاری اسلامی چیست؟ ۲- چرا در این نظام، به سازوکارهای ناظر به آراء عمومی مانند انتخابات توجه میشود؟ آیا این توجه، منبعث از پذیرفتن ــ به اصطلاح‌ــ یک «بدِ ضروری» و «پذیرش یک اجبار سلبی» است یا بر اساس نوعی «نگاه ایجابی» به رأی مردم است؟ در این یادداشت، به این دو پرسش …

اگر قرار باشد ما انقلاب اسلامی و محتوا و ارزش‌هایش را صادر کنیم باید بر اساس مدل مردم سالاری دینی باشد؛ به عبارت دیگر اگر غرب توانست دموکراسی را در همه جهان صادر کند ما نیز می‌توانیم مدل مردم سالاری دینی را در جهان حاکم کنیم، مردم سالاری دینی می‌گوید حاکمیت شایستگان و نَه حاکمیت هرکسی که انتخاب شود بلکه باید شایستگان حکومت کنند و بر اساس منطق شایسته و به شایستگی با مردم رفتار کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، چهل سال قبل در دوازدهمین روز از بهار طبیعت، مردم ایران به جمهوری اسلامی رأی «آری» دادند تا در سایه …

یکی از مواردی که برخی جریان‌ها به آن حمله می‌کنند نظارت استصوابی شورای نگهبان است. الآن که نظارت می‌شود این‌طور اتفاقات می‌افتد و اگر نشود چطور خواهد شد. نمی‌خواهم از همه عملکرد شورای نگهبان دفاع کنم ولی از اصلش باید دفاع کرد؛ اصل نظارت استصوابی یک ضرورت است، دموکراسی در ذات خودش محل آفات است و قطعاً نظارت می‌خواهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در دومین نشست از دوره دانش‌افزایی «ولایت‌فقیه» با موضوع «ولایت‌فقیه و دموکراسی» ویژه مدرسین علوم عقلی و فقه و اصول حوزه علمیه خراسان و مبلغان …

حجت‌الاسلام مقامی با تشریح ‌ایده خود پیرامون مردم‌سالاری دینی و تمدن‌سازی در فقه اسلامی پیشنهاد داد: اتحادیه ملل مسلمان بر پایه مردم‌سالاری‌های دینی می‌تواند یک شورای عالی داشته باشد. این شورای عالی متشکل است از حاکمان و رؤسای جمهوری که از طریق مردم انتخاب شده‌اند. فقهایی که از بین مردم به صورت مستقیم و غیرمستقیم انتخاب می‌شوند در شورای عالی قرار می‌گیرند. این اتحادیه برای امور سرنوشت‌سازی تصمیماتی می‌گیرند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «مردم‌سالاری دینی، مهم‌ترین عامل تمدن‌سازی در فقه اسلامی» با ارائه حجت‌الاسلام دکتر عبدالمجید مقامی استاد حوزه و دانشگاه چندی پیش در پژوهشگاه فقه نظام برگزار شد. …

رییس پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان این که ایراداتی بر نظریه مردم سالاری دینی وارد است گفت: پیشنهاد بنده نظامی دو شورایی مشتمل بر شورای مجتهدان و شورای نمایندگان است که هم محتوا و هم ساختار برگرفته از متون فقهی باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین میراحمدی در ادامه سلسله نشستهای چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی با موضوع «انقلاب اسلامی و مردم سالاری دینی» با بیان این که بحث بنده تبیین دستاورد مفهومی و نظری در حوزه اندیشه ورزی نظری بعد از انقلاب اسلامی است، اظهار داشت: من تلاش کردم که مردم سالاری …

مراسم رونمایی از شماره نخست فصلنامه «اندیشه مردم‌سالاری اسلامی» با حضور حضور حجت‌الاسلام والمسلمین رضا غلامی رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا، سیدمحمدرضا مرندی سردبیر فصلنامه، علی‌اکبر اشرفی رئیس دانشکده علوم سیاسی تهران مرکز، فرزاد جهان‌بین عضو هیأت علمی دانشگاه شاهد و پرویز امینی جامعه‌شناس سیاسی، عصر دیروز (دوشنبه ۱۵ مرداد ماه) برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نخستین شماره این فصلنامه با مقالاتی مانند «آفاق مشروعیت، در سپهر معنا: دیالکتیک دین سالاری و مردم سالاری» به قلم جهانگیر مسعودی، محمدرضا فتحی مهر و محمد آقائی، «چالش‌های مردم سالاری اسلامی در ایران» اثر علیرضا زرگر و حدیث اقبال، «مردم …