رییس پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان این که ایراداتی بر نظریه مردم سالاری دینی وارد است گفت: پیشنهاد بنده نظامی دو شورایی مشتمل بر شورای مجتهدان و شورای نمایندگان است که هم محتوا و هم ساختار برگرفته از متون فقهی باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین میراحمدی در ادامه سلسله نشستهای چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی با موضوع «انقلاب اسلامی و مردم سالاری دینی» با بیان این که بحث بنده تبیین دستاورد مفهومی و نظری در حوزه اندیشه ورزی نظری بعد از انقلاب اسلامی است، اظهار داشت: من تلاش کردم که مردم سالاری …
مراسم رونمایی از شماره نخست فصلنامه «اندیشه مردمسالاری اسلامی» با حضور حضور حجت‌الاسلام والمسلمین رضا غلامی رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا، سیدمحمدرضا مرندی سردبیر فصلنامه، علی‌اکبر اشرفی رئیس دانشکده علوم سیاسی تهران مرکز، فرزاد جهان‌بین عضو هیأت علمی دانشگاه شاهد و پرویز امینی جامعه‌شناس سیاسی، عصر دیروز (دوشنبه ۱۵ مرداد ماه) برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نخستین شماره این فصلنامه با مقالاتی مانند «آفاق مشروعیت، در سپهر معنا: دیالکتیک دین سالاری و مردم سالاری» به قلم جهانگیر مسعودی، محمدرضا فتحی مهر و محمد آقائی، «چالش‌های مردم سالاری اسلامی در ایران» اثر علیرضا زرگر و حدیث اقبال، «مردم …
شبکه اجتهاد: درباره حضرت امام خمینی (ره) هم دوستان و هم دشمنانشان اظهارات خواندنی و شنیدنی زیادی دارند و آنچه که از مجموع آنها برداشت می‌شود، این است که حضرت امام یک جامعیت کم نظیر دارد. حضرت امام قبل از هرچیز یک فقیه است؛ با اینکه رژیم شاه تلاش کرد جایگاه فقهی ایشان را فرو بکاهد، اما هرگز موفق نشد و جایگاه امام به عنوان فقیهی بزرگ تثبیت شد. همراهی با مردم از ویژگی‌های بارز امام است. این باور هرگز در امام کاسته نشد و هنوز سالها پس از رحلت امام، آثار این علقه و همراهی با مردم از بین …
شبکه اجتهاد: نظریه مردمسالاری دینی به‌زعم بسیاری از تحلیلگران مهم‌ترین دستاورد نظری و عملی انقلاب اسلامی، به‌ویژه در حوزه سیاست است و مهم‌ترین یادگار بنیان‌گذار انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی (ره)، نظام جمهوری اسلامی، اسلامی که بر مبنای این نظریه تأسیس شده است. صبح‌نو در گفت‌وگو با دکتر محمدحسین جمشیدی، عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت‌مدرس این نظریه و جوانب معارض آن را به بحث گذاشته است که در پی می‌آید. به طور خلاصه چه تقریری می‌توان از نظریه مردمسالاری دینی با محوریت اندیشه امام (ره) و در امتدادش اندیشه رهبری، ارائه داد؟ جمشیدی: انقلاب اسلامی با نفی نظام پادشاهی طرح …
شبکه اجتهاد: واژه یا به عبارت صحیح تر اصطلاح “دموکراسی” از اصطلاحات کهن و دیرپای مباحث اندیشه سیاسی است. دموکراسی اصطلاحی یونانی است که از دو کلمه (demos- اسم) به معنای مردم و (kratia- فعل) به معنای حکومت کردن، گرفته شده است. دموکراسی یعنی حکومت قاطبه مردم، مردم سالاری یا حکومت مردم بر مردم. در یونان باستان این اصطلاح به معنی حکومت عامه مردم یا مردم عادی و نیز روستائیان بوده است یعنی مردمی که فاقد آموزش حکومتداری یا ثروت و مکنت بوده اند که اکثریت مردم دولت شهرهای یونان را چنین افرادی تشکیل می دادند. در دولتشهرهای یونان باستان- …
حجت‌الإسلام میراحمدی با اشاره به اینکه شورا را می‌توان با دو نگاه نظام سازی و تصمیم سازی مورد توجه قرار داد گفت: در اندیشه سیاسی شیعه، شورا نقشی در مشروعیت‌دهی به حکومت و شکل‌گیری نظام سیاسی ندارد و فقط نقش تصمیم سازی را برعهده دارد اما در اندیشه سیاسی اهل سنت، شورا علاوه بر تصمیم سازی نقش تعیین کننده‌ای در شکل‌گیری نظام نیز دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، مجلس شورا در ایران قدمتی بیش از ۱۰۰ سال دارد و موجودیت آن ریشه در افکار و اندیشه‌‌هایی دارد که مبنای شکل گیری انقلاب مشروطه را ایجاد نموده است. نسبت مجلس شورا …
شبکه اجتهاد: اخیراً کتابی با عنوان «مشارکت سیاسی در فقه سیاسی شیعه» با موضوع مشارکت سیاسی، جنبه‌های مذهبی ـ اسلامی و علوم سیاسی نوشته سیدسجاد ایزدهی توسط انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است. بنا بر اهمیت موضوع، به سراغ نویسنده اثر رفتیم و در گفت‌وگو با وی به بررسی ابعاد مختلف موضوع پرداختیم. گفتنی است از این کتاب تاکنون چند مقاله در باب مشارکت سیاسی در فقه شیعی استخراج شده است. حجت‌الاسلام ایزدهی در ابتدای گفت‌وگو، بحث مشارکت دینی را فراتر از انتخابات دانستند و معتقد بودند بحث تحزب، شورا، بیعت، ادله و سیره، الگوهای مشارکتی در …
عضو هیات علمی دانشگاه تهران معتقد است: نظام سیاسی بدون حضور مردم مشروعیت خو را از دست می‌دهد، در ایران مردم هم انتخاب می‌کنند، هم نظارت می‌کنند به گزارش شبکه اجتهاد، محمد مهدی اسماعیلی در مناظره چالش جمهوریت که در دانشگاه تهران برگزار شد اظهار کرد: جمهوریت واژه جدیدی است ولی به هرحال در ادبیات دینی و در بطن فقه شیعی وجود دارد. وی افزود: مبانی شکل‌گیری قانون اساسی ایران برمبنای جمهوریت و کاملا دینی است. مقام معظم رهبری در سال ۹۴ نیز فرموند: «جمهوریت اگر یک مقوله غربی بود امام خمینی آن را پس می‌زد و مطمئنا مردم تقریر …
مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: وجهه غالب انقلاب اسلامی، ریشه در مبانی‌ای دارد که عمدتا رویکرد دینی و فکری سیاسی دارند و در مبانی فقهی ما کاملا مشهود است که به صورت خاص می‌توان به بحث ولایت فقیه اشاره کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، انقلاب اسلامی دستاوردهای مهمی را برای جامعه اسلامی ما و همچنین مستضعفان جهانی داشته است و توانسته به عنوان رقیبی برای نظام‌های استعماری و استکباری جهان تلقی شود. این انقلاب دارای ویژگی‌های خاصی نسبت به انقلاب‌های جهان است که ایکنا در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، مدیرگروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و …
نهیب ملت ایران دشمن را به عقب میراند و عزم راسخ او معادلات غلط آنان را به هم میریزد. مسئولان کشور قدر این پدیده‌ی بی‌نظیر را بدانند و با استقامت کامل و روحیّه‌ی انقلابی و عمل جهادی به ملت عزیز خدمت و از آرمانهای انقلاب دفاع کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، درپی حماسه راهپیمایی امروز ملت عزیز ایران در سراسر کشور، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی پیامی صادر کردند. متن پیام رهبر معظم انقلاب به شرح زیر است: بسم الله الرحمن الرحیم ملت عزیز و سربلند ایران! امروز عزم و بصیرت شما حادثه‌ی بزرگ و خیره کننده‌ئی آفرید. …
امام خمینی، حکومت را تکلیف فقیه می‌دانستند؛ یعنی فقیه یا مبسوط الید است که حکومت تشکیل می‌دهد یا مبسوط الید نیست که نمی‌تواند حکومت تشکیل دهد و تکلیفی ندارد؛ تکالیف در مقام ثبوت، جعل اراده الهی است و مقام اثبات، مقام منجز شدن و تحقق تکلیف است؛ اگر تکلیف در مقام ثبوت و اراده خداوند بر تحقق حکومت فقیه عادل است و اگر تکلیف منجز شود و دولت تشکیل نداد، عقاب دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه بیست و ششم از سلسله نشستهای تخصصی «فقه دولت سازی اسلامی(فدا) با موضوع «ساختار فقهی دولت اسلامی با تأکید بر نظریه شورا» با …
شبکه اجتهاد: یکی از پروژه‌های نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) و آیت‌الله خامنه‌ای، پروژه جمهوری اسلامی و به تعبیری نظریه مردمسالاری دینی بوده است که طی چهل سال بعد از انقلاب تجربه‌هایی را پشت سر گذاشته است. این نظریه مخالف‌خوان‌هایی هم دارد که حتی در درون نظام اسلامی هم حضور داشته و گاه ابرازات نظری و عملی می‌کنند. صبح نو در مصاحبه با حجت‌الاسلام محسن مهاجرنیا، دانش‌آموخته دکترای علوم سیاسی و عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، نظریه مردمسالاری دینی و جوانب معارضش را به بحث گذاشته است. درباره عبارت مردمسالاری دینی، این سؤال مطرح است که …
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تصریح کردند: اینکه عده ای از حقی محروم بمانند و در جایی جمع شوند و اعتراض کنند، یک مطلب است اما اینکه عده ای از این تجمع سوءاستفاده کنند و به قرآن و اسلام دشنام دهند و به پرچم ایران اهانت کنند و مسجد آتش بزنند، یک مطلب دیگر است. باید بین مطالبات به‌حق مردم و حرکات وحشیانه تفکیک قائل شد.
مدیرگروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: مردم سالاری دینی که امروز مطرح شده مبتنی بر سیره حضرت علی(ع) است به این معنا که از یکسو ملاک بر حاکمیت شایستگان است اما شایستگان هم اجازه ندارند به زور بر مردم حکومت کنند.
آیت‌الله جوادی آملی با اشاره به اینکه بیعت در فرهنگ تشیع علامت حقّ است، نه علّت آن گفت: حقّ حاکمیّت در نظام اسلامی از آنِ خدای سبحان است که توسّط قرآن و سنّت معصومان (ع) تجلّی نموده است و بر توده انسانها پذیرش این نظام و بیعت با قرآن و معصومان(ع) فریضه عینی است و هیچ‌گونه تأثیری در ثبوت اصل حقّ حاکمیّت قرآن و معصوم ندارد.
سید سجادی ایزدهی ناقد نشست گفت: انتخابات عامل مشروعیت نظام اسلامی نیست، بلکه انتخابات روش اثبات زمینه مشروعیت نظام و مقبول بودن آن از سوی مردم است که ادبیات مردمسالاری دینی را بسط خواهد داد درحالی‌که ارائه دهنده «وجوب اعانه بر برّ و تقوا» را از ادله فقهی مسأله توصیف می‌کند.
ما امروز در جمهوری اسلامی، در عصر غیبت اندیشه سیاسی شهید مطهری و عصر حضور اندیشه‌های مقابل آن زندگی می‌کنیم. چون همان نظریه فقهی مقابل فعال است و لذا درصدد برمی‌آید تا جلوی حضور زنان را در انتخابات بگیرد ولی امام خمینی در برابر آنها ایستادگی می‌کند
کتاب «مردمسالاری دینی از منظر امام خمینی(ره)» پژوهشی است که با به‌کارگیری نظریه داده‌بنیاد، به قلم علی ربانی خوراسگانی از سوی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «مردمسالاری دینی از منظر امام خمینی(ره)» به قلم علی ربانی خوراسگانی توسط دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان منتشر شده است. کتاب «مردمسالاری دینی از منظر امام خمینی(ره)» پژوهشی است که با به‌کارگیری نظریه داده‌بنیاد تألیف شده است. در این کتاب، مردمسالاری از اساسی‌ترین مفاهیم حوزه فلسفه سیاسی و علوم اجتماعی است و پیدایش تمدن اسلامی بر اساس مدینه‌النبی جلوه جدیدی از مردمسالاری را مبتنی بر اسلام و قبول …
خدا انسان را برای رسیدن به کمالات والا آفریده است. راه رسیدن به آن کمالات، حرکت صحیح انسانها در مسیر حق و تکلیف است. حق تعیین سرنوشت، یکی از حقوق طبیعی انسانهاست که خدای متعال به آنها عطا کرده است. استیفای صحیح این حق در پوشش حق تعیین حاکم، یکی از مراحل مهم رشد و تکامل انسانها در جامعه بشری است. دین اسلام به عنوان بهترین راهنما برای سعادتمندی فردی و اجتماعی بشر است. مردم، هم در عصر حضور پیشوای معصوم(ع) و هم در عصر غیبت نقش مؤثری در تشکیل حکومت دارند.
حق تعیین سرنوشت در عصر حضور پیشوای معصوم(ع) به مردم این حق را می‌دهد که آنها امر حکومت و تدبیر امور اجتماعی خویش را به‌دست شخص غیر معصوم نسپارند، بلکه از روی آگاهی و با اختیار، پیشوایان معصوم را انتخاب کرده و آنان را اسوه زندگی خود قرار داده و از آنها به‌طور کامل پیروی کنند.
مردم بر اساس حق تعیین سرنوشت خویش در عصر غیبت، با شرکت مستقیم یا غیر مستقیم[i] در انتخابات تعیین رهبری، در صدد استیفای حق خویش برآمده و از میان کسانی که دارای شرایط عمومی رهبری در عصر غیبت هستند را انتخاب می‌کنند.
این نوع مردمسالاری در جهان، بهترین نوع مردمسالاری است که امروزه در ادبیات سیاسی به آن مردمسالاری دینی گفته می‌شود. تنها نمونه عملی این نوع حکومت مردم‌سالار در جهان معاصر، با عنوان جمهوری اسلامی ایران به‌طور بالنده به حیات خود ادامه می‌دهد.
نگاه همزمان دین اسلام به دین‌مداری و مردمسالاری موجب شده است علاوه بر اینکه معایب و کاستی‌‌های برشمرده شده دو نظام دموکراسی و تئوکراسی، از ساحتِ نظام مردمسالاری دینی مبرا باشد، مزایا و امتیازات آن دو نظام عملاً در این نظام مطلوب، حضور پررنگی داشته باشند؛ بلکه سر موفقیت و کارآمدی این نظام در سال‌های تحقق آن در قالب جمهوری اسلامی در کشور ایران را نیز باید در این قضیه جست‌وجو کرد.
شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه,حکومت و قانون,اقتصاد و بازار,عبادات و مناسک,فرهنگ و ارتباطات,خانواده و سلامت
