پشت بسیاری از ازدواجهای بچهها، فقر، نابرابری، عدم تحصیل، حاکمیت ایدئولوژی مردسالار و استیلای مردانه وجود دارد که معتقد است بچهها باید توسط همسر یا پدر حمایت شوند. این خانوادهها ترجیح میدهند از ترس تجاوز جنسی یا حاملگی خارج از ازدواج، زودتر دختر خود را به اصطلاح از خانه بیرون کنند.
Read More »Tag Archives: نقد درون گفتمانی
گذر از فقه شدنی نیست/ دانش فقه پتانسیلهای عظیمی دارد
سروش از بیرون به فقه نگاه میکند. از نتایج دانش فقه که خود را نشان میدهد، راجع به ماهیت فقه قضاوت میکند. شاید یک قیاس منطقی درست میکند که درخت را باید از میوه اش شناخت و میوهی خراب، نشان از درخت مرده میدهد اما این گونه نیست. دانش فقه، دانشی که ۱۴۰۰ سال در تار و پود فرهنگ رفته، پتانسیلهای عظیمی دارد؛ چه رهایی بخش و چه ویرانگر.
Read More »واکنش اساتید حوزه و دانشگاه یزد به یک طرح دو فوریتی مجلس
بیش از ۵۰ نفر از اساتید حوزه و دانشگاه یزد در نامهای به نمایندگان مجلس شورای اسلامی، نسبت به طرح دوفوریتی حضور اقلیتها در شوراهای اسلامی شهر و روستا واکنش نشان دادند.
Read More »حوزه در مقابل اجتماعی شدن فقه، مقاومت میکند!/ «فقه مدنیّت» کجا باید نوشته شود؟/ انگار راضی هستند فقه در حد احکام طهارت باقی بماند!
متأسفانه امروز ضعف بزرگی را در حوزههای علمیه شاهد هستیم. اینکه حوزهها از جامعه عقب ماندهاند و به مسائل مستحدثه ورودی اثرگذار ندارند. مسائلی همچون امربه معروف و عدالت اجتماعی، از بحران خیزترین مسائل امروز جامعه و تمدّن اسلامی پیش روی ماست که مورد غفلت شدید نهاد متوّلی امر فرهنگ دینی و فقه و شریعت است.
Read More »گذار از «وحدت» به «تعایش»/ محسن حسام مظاهری
شبکه اجتهاد: با گذشت چهار دهه از اجرای پروژهی حکومتی «وحدت اسلامی» امروزه نه تنها مسألهی شیعه - سنی حل نشده، بلکه برعکس شاهد رشد اندیشههای تکفیری و منازعات فرقهای هستیم و بهموازات تهی از معناشدن شعار وحدت و تقلیل آن به فهرستی از تشریفات صوریِ رسانهای و حکومتی، در بدنهی مذهبی جامعه مناسک تازهای با محوریت برجستهسازی افتراقات مذهبی بنیان گذاشته میشود.
Read More »وحدت آمرانه، از نادرشاه تا جمهوری اسلامی/ محسن حسام مظاهری
نقدهای وارده و انتشار آن در «شبکه اجتهاد» به هیچ روی، به منزله تأیید و یا رد دیدگاههای وارده نیست و صرفاً از باب تعاطی افکار و تضارب آرا و زمینهسازی برای هماوردی اندیشههای متفاوت صورت میپذیرد. این نقد و نقدهای مشابه که در گذشته منتشر شده و در آینده بیشتر خواهد شد، به همین دلیل فوقالاشاره است.[/box]
Read More »اصل دیه حکم شرعی است اما مقدار آن حکم الهی نیست/ افزایش دیه در ماه حرام مورد قبول همه علما نیست
در اولین نشست فقه پژوهشی که با موضوع دیه، ضمن پر اشکال دانستن احکام دیه در ایران، بر بکار گیری اجتهاد جدید در مسائل فقهی و همچنین احیای قانون مسئولیتهای مدنی تأکید شد.
Read More »آیا مناسک دینی را میتوان کنترل کرد؟
شبکه اجتهاد: این روزها بار دیگر بحث و جدل درباره مناسک نوظهور در میان رجال و رسانههای دینی شدت یافته است. ابداع پیادهروی جدیدی با عنوان «غدیر تا ظهور» که عید غدیر امسال با حضور آیتالله مکارم شیرازی از حرم حضرت معصومه(س) تا مسجد جمکران برگزار شد، سخنان حجتالاسلام طباطبایینژاد؛ امام جمعه اصفهان در مخالفت با بهکاربردن اصطلاحاتی مانند «پیرغلام»، «عبد»، «سگ حسین» و «نوکر» در هیئات حسینی و دست آخر، سخنان شیخ محسن قرائتی در انتقاد از برگزاری آیینهای استقبال از محرم موجب واکنشهای گسترده و بحثهای دامنهداری در رسانهها شد.
Read More »با همه انتقادها، کارنامه ۴۰ ساله روحانیت مثبت است/ در بسیاری از مباحث فقهی دچار کمکاری مفرط هستیم
شبکه اجتهاد: نویسنده کتاب ۱۲ جلدی سلسله مباحث ولایت فقیه که کتاب دیگری با عنوان «فلسفه سیاست» در نقد نظریههای ولایت فقیه دارد، بر این باور است که سه ویژگی «نقد قدرت و تقابل با آن»، «نخبگی همراه با بدنه اجتماعی» و «سخنگویی دین» نهاد روحانیت را تبدیل به نهاد بیرقیبی کرده بود. روحانیتی که بنا بر ضروریات پس از پیروزی انقلاب اسلامی و مطالبه مردم، وارد کار اجرایی شد و این «اضطرار» را تبدیل به «عادت» کرد.
Read More »گفتمان سازی در برابر گفتمان رهبری جرم حقوقی است/ عباس کعبی
شبکه اجتهاد: نام یک حقوقدان با مفاهیمی همانند عدالت، امنیت و نظم در پرتوی قانون گره خورده است. حقوقدانان اقتدار نظام اسلامی و حاکمیت و دفاع از ملت را بر عهده دارند و در واقع جامعه حقوقی در تحکیم پایههای نظام اسلامی از طریق توسعه و گسترش عدل در چهارچوب حاکمیت قانون نقش مهمی بر عهده دارند. یک حقوقدان باید مظهر عدالت، ابداع و خلاقیت در راستای تحقق اهداف بلند حقوقی باشد و در این مسیر باید مدام طرح و ایده ارائه کند.
Read More »محرم و صفر؛ غیبت فقیهان و بازیگری نابخردان/ مصطفی دُرّی
اختصاصی شبکه اجتهاد: در میان اعتقادات و احکام اسلام، هرگاه فقها به میدان آمدهاند، مسئله، صورتی علمی به خود گرفته و از سلیقه و ذوق، عاری شده است. در مقابل اما، هرگاه فقها میدان را خالی کرده و آن را به دیگران سپردهاند، بازار خرافه و حرف بیربط و سخن گزاف رونق گرفته است.
Read More »همه افراد را در حوزه انقلابی جای دهیم/ نباید قرائت حقوق بشری از حوزه انقلابی ارائه دهیم
اگر کسی را که از نظام دفاع میکند انقلابی بنامیم و کسی که منتقد است ضد انقلاب یا غیرانقلابی بخوانیم و صورت روشنی برای وجه انتقادی حوزه تعریف نکنیم، در حوزه دچار یک بی قراریها و بهم ریختگیهایی میشویم که برخی ممکن است از این حوزه به جای دیگر بروند و سکونت کنند.
Read More »استهزای دین است یا افسوسِ دانش؟
چرا فقهای عصر کامپیوتر و الکترونیک دم برنمیزنند و اجازه میدهند این نوع مسائل به عنوان «فرهنگ و معارف اسلامی» مطرح شود و نسل جوان را بیش از آنچه هست، از دین و دانش بیزار گرداند؟
Read More »نشستهای بین علمای شیعه و سنی در سالهای گذشته صرفاً تعارفی است/ باید از این فضا عبور کنیم
متاسفانه خیلی از جلسات و نشستهای برگزار شده بین علمای شیعه و سنی در سالهای گذشته یک نشست صرفا تعارفی بوده است. باید از این فضا عبور کنیم. ما باید وارد مذاکرات چالشی گردیم. یعنی در عین حفظ احترام یکدیگر، ضمن طرح انتقادات موجود، بدنبال راهکار عبور از این فضا باشیم.
Read More »نظریه مترقی ولایت فقیه، برترین نظریه جهان مدیریت اجتماعی/ ترسیم پیش نیازهای مهندسی دولت اسلامی
جهان مدرن و پست مدرن اکثر اندیشمندان و متفکران ما را با تئوری توسعه و پیشرفت خودش همراه کرده است، آن وقت ما هنوز داریم مبانی آن را مینویسیم و اصول دینش را در میآوریم. بنده با نوشتن مبانی مخالف نیستم، اما برای رسیدن به این چیزی که آقایان به عنوان مبانی ارائه کردند، پنج شش سال یعنی فرصت سوزی، این کار یک روز است.
Read More »نقد نظر آیتالله موسوی بجنوردی درخصوص ربا
در شماره گذشته «تجارت فرد» مطلبی بهنقل از آیتالله موسوی بجنوردی درج شده که عملکرد ربوی افسارگسیخته بانکها را دامن خواهد زد، این نشان میدهد ریلگذاران نظام بانکی ایران از درک اولیه الزامات بانکی عاجزند. یادداشت فنی زیر، نقد این نظرات است.
Read More »دیگر نباید همدیگر را موعظه به وحدت کنیم!/ حسن رحیم پور ازغدی
شبکه اجتهاد: نحوه مدیریت اختلافات در امت اسلامی: ما اول مسلمانیم، بعد شیعه یا سنی. هویتهای مختلف شیعی و هویتهای مختلف سنی، همگی زیرمجموعه هویت واحد اسلامی هستند. هنوز بر سر شیعه و سنی بودن سید جمال الدین اسدآبادی بحث است. هر وقت از او میپرسیدند که تو شیعه هستی یا سنی؟
Read More »اگر همه ادبیات امام(ره) را جستوجو کنید، یک بار واژهی مقبولیت را پیدا نمیکنید!
بحث مشروعیت و مقبولیت که در اواخر دههی ۶۰ تا اوایل دههی ۷۰ مطرح شد، اساساً یک انحرافی در بحث حکومتی در ایران به وجود آورد. شما اگر همهی ادبیات امام(ره) را جستوجو کنید، یک بار واژهی مقبولیت را پیدا نمیکنید. این خطایی بود که در بحث مشروعیت و مقبولیت، توجیهی از حکومت دینی درست شد. به گزارش شبکه اجتهاد، …
Read More »مبانی حاکمیت و الگوهای دولت در فقه معاصر شیعه
زمانی میتوانیم از پیشرفت صحبت کنیم که نخستین گامها پیشرفت را در مشروطه دنبال کنیم. دولت مشروطه دولتی است که در تاریخ تحقق داشته، ملی است و در عین حال اسلامی نیز هست. یعنی تجربه تاریخی دارد، به حقوق مردم توجه دارد و در چارچوب دستگاههای فقهی قرار میگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «مبانی حاکمیت و الگوهای دولت در …
Read More »نگاهی دینپژوهانه به فراخوان مجتهد شبستری
طلبیدن مراجع تقلید، بخوانید «متن» حوزه که با همان رویکرد فقهی اصولی هویت یافتهاند و فعالیت میکنند، به مناظره درباره نظریههایی در بستر فکری موسوم به «حاشیه»، شکل گرفتهاند، اگر چه فراخوانی در درون ساختار واحد و کلی حوزوی جای دارد اما این مناظره، در واقع نوعی مواجهه مستقیم «متن» و «حاشیه» را رقم میزند که پیامدهایی جدی برای متننشینان …
Read More »«علم اصول» راحت و ارزان به دست نیامده/ نباید «میراث علمی» را سبک بشماریم
ما اگر نتوانیم علم مربوط به استنباط و قوانین استنباط را محکم کنیم ضربه به استنباط میزند و اگر ضربه به استنباط بزند به دین ضربه وارد میشود. نقد کردن بسیار خوب و پسندیده است که باید به درستی صورت بگیرد ولی نباید نقد ما حالت هوچی گری به خود بگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله شیخ محسن اراکی استاد …
Read More »نگاهی به آراء و اندیشه آیتالله سید کمال حیدری
به باور سید کمال، وجود تعداد زیادی از روایات جعلی در میراث روایی شیعه و سنی سبب شد که عقلانیت موجود در جهان اسلام، نه عقلانیت قرآنی، بلکه عقلانیت روایی باشد. شبکه اجتهاد: آیتالله سید علی میلانی؛ فقیه ۶۸ ساله متولد کربلا و مقیم قم که دغدغهاش مباحث اعتقادی شیعه بوده است، در سایت اینترنتی خود درباره آیتالله سید کمال …
Read More »سنتهای فراموش شده «مرجعیت»
در مرجعیت همیشه یک نوع گریز از نشستن در این منصب وجود داشته اما حالا گاهی وقتها احساس میشود که یک نوع رقابت برای احراز این مصدر به چشم میخورد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مسعود ادیب عضو هیأت علمی دانشگاه مفید در گفتگویی به تبیین «جایگاه مرجعیت و سنت های فراموش شده» پرداخته و اظهار میکند: درباره مرجعیت …
Read More »دعوت مجدد نماینده آیتالله سبحانی از دکتر مجتهد شبستری برای مناظره
این مناظره میتوانست تا حدی اصلاح مورد نظر شما را عملی سازد، زیرا در این قبیل مناظرهها، افکار، عقاید دو طرف مطرح و مخاطبین خود به قضاوت و گزینش می پردازند. علاوه بر آن جناب عالی از این آیه برداشت کرده اید که تنها راه اصلاح جامعه (که لغو نیست) مناظره با مراجع عظام تقلید است. به گزارش شبکه اجتهاد، …
Read More »پاسخ نقدهای فضلا را بدهید، مناظره با مراجع، پیشکش!
استاد رشاد در واکنش به بیانیههای مجتهد شبستری گفت: اقدام جناب مجتهد شبستری مبارک و مطلوب است اما؛ پاسخ همین فضلا و اساتید را که عموما شاگردان حضرات مراجعند برای پذیرش مناظره بدهید، مناظره با مراجع تقلید پیشکش! به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر رشاد رئیس شورای حوزههای علمیه استان تهران، صبح امروز دوشنبه ششم دی ماه در آغاز …
Read More »چه کسانی برای مناظره با مجتهدشبستری اعلام آمادگی کردند؟
پس از انتشار نامهای از محمد مجتهد شبستری مبنی بر درخواست وی برای مناظره با مراجع تقلید، شخصیتهای مختلف حوزوی و دانشگاهی برای مناظره اعلام آمادگی کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، چندی پیش محمد مجتهد شبستری طی نامهای از اعلام آمادگی خود برای مناظره با مراجع تقلید خبر داد. مجتهد شبستری در بخشی از این نامه اظهار کرده بود: «من …
Read More »آسیبشناسی عملکردهای تقریبی در گفتگوی صریح با مهدی فرمانیان
رئیس دانشکده مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان قم گفت: آسیبی که وجود دارد، جهل نسبت به اهل سنت است. همچنین در فضای تقریب متاسفانه بشدت سیاست زده هستیم. به گزارش شبکه جتهاد؛ شاید آنچه ضمن برگزاری همه ساله کنفرانس وحدت و حواشی مربوط به آن مورد غفلت قرار میگیرد آسیب شناسی عملکرد تقریبی دستگاههای نظام است. عملکردی که باید مورد ارزیابی …
Read More »نقدی بر شیوه تحولخواهی در متون حوزوی
فراموش نکنیم که حوزه مانند دانشگاه نیست که درخواستهای صنفی از طریق «تجمعات سلفسرویسی» به نتیجه برسد؛ بلکه ساختاری کاملاً سنتی و حسابشده دارد. اگر تحولخواهان بخواهند به نتیجهی مطلوبی برسند، باید بزرگان حوزه را اقناع کنند؛ آنان هستند که باید به نیازها و ضرورتهای جدید رضایت دهند. شبکه اجتهاد: در ماههای اخیر جلساتی با عنوان «بررسی زوائد علم اصول» …
Read More »سه دهه کنفرانس وحدت اسلامی؛ کاستیها و بایستهها/ بهمن دهستانی
طراحی و پیشنهاد راهحل برای معضلات پیچیده جهان اسلام تنها از رهگذر گفتگوهای اسلامی در چنین کنفرانسهایی مقدور و نافذ است اما بهشرط التزام تام به تمام ضوابط علمی وگرنه دائماً شاهد خروجیهای کم بهاء و غیرمؤثر خواهیم بود که ممکن است بهمرور اعتماد خود شرکتکنندگان و علاقهمندان به آن را از دست بدهد شبکه اجتهاد: بهمن دهستانی پژوهشگر فقه …
Read More »هجمههایی بر فقه جواهری و بیانیه جمعی از استادان حوزه
جمعی از استادان فقه و اصول حوزه علمیه قم با صدور بیانیهای حرکتهای انتقادی برخی در نقد فقه جواهری و زائد دانستن بخشهایی از علم اصول را غیرحرفهای دانستند و تأکید کردند چنین کاری، ثمری جز دلسرد کردن طلاب از درس خواندن و سستی انگیزه آنان در راه کسب علم ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، جمعی از استادان فقه و …
Read More »