شبکه اجتهاد: در جوابیه آقای دکتر سروش از صدیق ارجمند آیتالله آقای علیدوست، چند مطلب مهم در زمینه ارتداد، جهاد ابتدایی و نیز قضاوتهای غیرصحیح در زمینه علم فقه وجود دارد که در این زمینه نکاتی را به اجمال تقدیم اهل نظر مینمایم. الف) نکاتی در مورد علم فقه ایشان دربارهی علم فقه ۱۰ مطلب آوردهاند که در ادامه نکاتی در این زمینه متذکر میشوم. ۱- معالفارق بودن قیاس فقه با علوم بشری اینکه «علم فقه» را مانند سایر علوم بشری دانستهاند، خطایی آشکار است. زیرا در این علم، فقیه حق ندارد منابع فقه، مانند: قرآن را تفسیر به رأی …
توضیحات بیشتر »«دین و حکمت»؛ نقدی بر سخنان دکتر سروش با عنوان «دین و قدرت»/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: منظور از دین در این گفتار «دین اسلام» و منظور از حکمت «جامعیت متوازن، متعادل و معقول از همه ارزشها» است. سخن گفتن از مقولهای چون «نسبت دین و حکمت» همیشه بایسته و شایسته است و نیاز به مناسبت زمانی خاصی ندارد. لکن پرداخت این جانب به این موضوع به دلیل مطالبی است که جناب آقای دکتر عبدالکریم سروش با عنوان «دین و قدرت» در نشستهای متعددی مطرح نموده است. ایشان ـ و البته با مدیریت گردانندگان این گفتگوها ـ سه نشست آخر را به جمعبندی و پاسخ به پرسشها اختصاص داده، هر چند در این جلسات نیز …
توضیحات بیشتر »عقبه فکری دکتر سروش و شیوه تعامل وی با مخالفان
سروش، مانند بسیاری از مدعیان روشنفکری گرفتار نوعی آلزایمر تاریخی است. این همه آزادی اندیشه و گفتوگو را در کشور ما نادیده میگیرد و در آمریکایی زندگی میکند که کسی جرئت نمیکند هلوکاست را نقد کند. به گزارش شبکه اجتهاد، به دنبال اظهارات اخیر دکتر سروش در موضوع رحمانیت و خشونت در اسلام و تعارضات فراوان آن با آموزههای مسلم دین، حجتالاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و استاد حوزه و دانشگاه، درباره اندیشه سروش و سیر تکامل اندیشه وی با «تسنیم» به بحث نشسته است که متن گفتگو تقدیم میگردد: به عنوان …
توضیحات بیشتر »تأملی بر ظرفیتهای فقه امامیه در نفی تکفیر/ سیدحسین علیزاده طباطبایی
اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی قبل سخنانی از جناب سید کمال حیدری منتشر شد که نسبت عجیبی بهتمامی علمای امامیه دادند: «به ضرس قاطع میگویم یعنی در آنچه میگویم یقین دارم، هیچ عالم شیعی دوازده امامی پیدا نمیشود مگر اینکه به کفر باطنی همه مسلمانان حکم میکند. بله در حکم به اسلام ظاهری(غیر شیعیان) اختلاف بین فقهای امامیه هست…بعضی قائل به اسلام ظاهری ایشان هم نیستند… و برخی مانند سید خوئی قائل به اسلام ظاهری و کفر باطنی ایشان هستند که الآن قول مشهور است و الا بهحسب باطن و بهحسب حشر اخروی و بعد کلامی، تمامی علمای شیعه بر کفر …
توضیحات بیشتر »تأملی بر دیدگاههای دکتر سیدمصطفی محقق داماد پیرامون نسبت امامت و خلافت
حجتالاسلام والمسلمین رضا اسلامی، دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در نوشتاری به بررسی برخی دیدگاههای دکتر سید مصطفی محقق داماد، رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم پرداخته است. نقد این استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم با عنوان «تأملی بر دیدگاههای دکتر مصطفی محقق داماد» در اختیار شبکه اجتهاد قرار گرفته که بدین شرح است: شبکه اجتهاد: دکتر مصطفی محقق داماد در اظهار نظری پیرامون نسبت خلافت (حکومت) و امامت، ابراز کرده است که خلافت از امامت جداست، خلاف امری دنیوی و غیر مقدس و امامت امری دینی-اخروی و مقدس است و صلح امام حسن(ع) را به عنوانی شاهدی …
توضیحات بیشتر »سید کمال حیدری با طرح این شبهات، نه فقهی را پویا کرد و نه خود توانست پاسخ درستی به آنها بدهد/ کدام مرجع و استادی گفته است بیایید از ما شفا بگیرید؟!/ تکفیر و تفسیق، راه مقابله با انحرافات نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد سید مجتبی نورمفیدی، سالهاست که در حوزه علمیه قم به تدریس خارج فقه و اصول مشغول است. او علاوه بر درس پررونق و کتابهای متعددش، علاقه فراوانی نیز به مباحث جدید دارد. شاید بتوان گفت او در میانه سنت و روشنفکری ایستاده است. هم طرفدار فقه جواهری است و هم موافق آزادی بیان. هم با شبهه پراکنی مخالف است و هم تکفیر و تفسیق را مذمت میکند. عضو هیئت امنا مرکز فقهی ائمه اطهار (ع)، در این گفتگو، از سید کمال حیدری و ناکامیاش در رسیدن به اهدافش گفت. او البته بارها تأسف عمیق خود را …
توضیحات بیشتر »یک «زاویه» خوب و زوایای دیگر «حکم حجاب»/ داود مهدویزادگان
شبکه اجتهاد: برنامه زاویه شبکه چهار سیما، پس از چند ماه وقفه، چهارشنبهشب گذشته، اولین مناظره خود را با موضوع «الزام حکومتی حجاب» برگزار کرد. این مناظره نشان داد که صدا و سیما اگر در مسائل جدی و مورد ابتلای جامعه ما باب بحث را باز کند، برنامههایش مورد توجه قرار خواهند گرفت و بحثش -در داخل و خارج از کشور- دیده خواهد شد. بهعلاوه فضای جامعه نیز آماده گفتوگو در آن موضوع شده، فرصتی فراهم میآید و میتوان بحثها را، جدی و عمیق، ادامه داد. در این مناظره آقای مهدی نصیری در مقام مخالف الزام و آقای حسین سوزنچی …
توضیحات بیشتر »دفاع موجه از تراث و یک پیشنهاد/ ابوالقاسم علیدوست
اختصاصی شبکه اجتهاد: جناب آقای سید کمال حیدری از فضلای معاصر قم، انسانی پرکار و مصمم، که دارای شبکه گستردهای از سایت، کانال، موسسه علمی و شاگردان متعدد میباشند. یکی از فعالیتهای ایشان، همکاری و فعالیت سابق وی در «شبکه الکوثر» بود که معارف شیعی را تبیین و به نقد وهابیت میپرداخت. از چند سال قبل (تقریبا تیر ماه ۹۲ تاکنون) اما، فایلهای صوتی-تصویری (کلیپهای) متعددی از اظهارات ایشان در موضوعات مختلف دینی و فقهی منتشر میشود که بیانگر اتخاذ رویکرد و مبنایی جدید در حوزه تفکر و رفتار او است. در واقع ایشان از آن زمان تاکنون وارد فاز …
توضیحات بیشتر »کرونا و چالش با کدام دین؟/ ابوالفضل ساجدی
شبکه اجتهاد: اخیرا کلیپی از استاد سیدکمال حیدری در فضای مجازی منتشر شده و در کانالها و سایتهای آتئیست و ضداسلام بهطور گسترده پوشش داده شد و مورداستقبال قرار گرفت. در این کلیپ تحتعنوان «چالشهای پیشروی دین در مواجهه با کرونا» مطالبی طرح شده که به بیان و نقد اجمالی مواردی از آن میپردازیم. ۱- در کلیپ آمده است که کرونا غرور قرائت سنتی از دین را فروریخته، زیرا دعا و توسل به خدا و ائمه(ع) نتوانسته است مشکل را حل کند. در پاسخ میتوان گفت اولا به چه دلیل ادعا شده که درخصوص بیماری کرونا در سطح کشور هیچکس …
توضیحات بیشتر »پاسخی به یادداشت «تأملی در ابتناء حقوق شهروندی بر ایمان و کفر»/ محمدجواد فاضل لنکرانی
اختصاصی شبکه اجتهاد: به دنبال پاسخ به شبههی «عدم سرایت ایمان و کفر در حقوق شهروندی»، یکی از طلاب محترم یادداشتی به عنوان نقد در فضای مجازی قرار داده است، تحت عنوان «تأملی در ابتناء حقوق شهروندی بر ایمان و کفر»، انتظار آن بود که بعد از دعوت اینجانب از جناب آقای دکتر محقق داماد(دام عزه) برای مناظره و گفتگو، خود وارد بحث میشدند و برای دفاع از نظریه خویش مطالب خود را بیان میکردند. به هر حال، مناسب دیدم جهت تنویر اذهان و تعمیق بحث، خود اقدام به پاسخ نمایم. لازم میدانم از برخی مراجع معظم تقلید که نسبت …
توضیحات بیشتر »نقدی بر شبهه مالکیت پدر بر فرزند/ محمدجواد فاضل لنکرانی
شبکه اجتهاد: به دنبال قضیه قتل دختری که چندی پیش توسط پدرش اتفاق افتاد، اخیراً مطلبی پیرامون «حکم عدم قصاص پدر در صورت قتل فرزندش»، از سوی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در رسانهها منتشر شده است که باید عرض کنیم؛ این مطلب کاملاً غیر صحیح است و تعجب این است که چرا یک مسئول رسمی در نظام جمهوری اسلامی نسبت غیر صحیح به فقه و فقها میدهد. البته نظایری هم از افراد دیگر از اول انقلاب تا حالا داشتهایم و متأسفانه این مشکل هنوز هم وجود دارد، مسئولیتهایی را به افراد میدهند و این افراد اظهارنظرهایی میکنند …
توضیحات بیشتر »پاسخ به شبهه عدم سرایت ایمان و کفر به حقوق شهروندی
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در پاسخ به سخنان یکی از استادان حوزه در مورد شبهه عدم سرایت ایمان و کفر به حقوق شهروندی، تأکید کرد: این سخنان مخالف آیه ۱۴ سوره مبارکه حجرات است. شبکه اجتهاد: استاد سیدمصطفی محقق داماد چندی قبل در سخنانی بیان کرد که برداشت غیرواقعی از برخی نهادهای دینی مانند امر به معروف، جهاد با کفار و تقسیم انسانها به مؤمن و کافر خشونتآور است و با اسلام سازگار نیست و نباید ایمان و کفر را به حقوق شهروندی سرایت داد. اما استاد محمدجواد فاضل لنکرانیاین دیدگاه را مغایر با بسیاری از آیات قرآن کریم …
توضیحات بیشتر »انضباط فقهی و پرهیز از سقوط در وادی عرفی گرایی/ مهدی برزگر
شبکه اجتهاد: چندی قبل یادداشتی از استاد سیدمصطفی محققداماد با عنوان «مجازات پدر در برابر کشتن فرزند» در شبکه اجتهاد منتشر شد؛ مهدی برزگر از مدرسان سطوح عالی حوزه علمیه قم در نوشتاری در «مباحثات» به نقد مقاله این استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی پرداخته است که در پی میآید. قتل فجیع و تأسّفبار یک دختر نوجوان توسّط پدرش که بازتاب گستردهای در رسانهها داشت واکنشهای متعدّدی را برانگیخت. از سویی موجی از نفرت بر ضدّ قاتل رقم خورد و برخی افراد مغرض – که به هر بهانهای برای تضعیف و تخریب آموزههای اسلامی متوسّل میشوند – به تقبیح غیرتورزی …
توضیحات بیشتر »تعلیقهای بر یادداشت اخیر استاد رسول جعفریان/ سید محمد حسینی
اختصاص شبکه اجتهاد: یادداشتی با عنوان «به نام عقل به کام اخباری گری» از جناب آقای دکتر رسول جعفریان در سایت شبکه اجتهاد منتشر شد که به معرفی رسالهای با نام «حجت بالغه» میپرداخت. نویسنده محترم در مقدمهای به نسبت طولانی متعرض تاریخچهی نزاع اصولی اخباری و زمینههای فکری و معرفتی آن شده است که خالی از لغزشهایی نیست. از همین رو کوتاه نکاتی چند را متذکر میگردم: ۱. نزاع اخباری و اصولی را در قالب چالشهای عصر حاضر تعریف و تبیین نمودن ناشی از یک پیشداوری است و حب به اینکه همه دنیا را هم دغدغه و بهنوعی همفکر …
توضیحات بیشتر »نقدی بر «تعیین وقت نماز صبح» از سوی مؤسسه موضوع شناسی احکام/ محمد ذکاوت صفت
اختصاصی شبکه اجتهاد: «مؤسسهی موضوع شناسیِ احکام فقهی» متشکل از محقّقان و اساتید بزرگوار حوزهی علمیهی قم ـ که بنده افتخار شاگردیِ حداقل دو نفر از آنها را داشته ام، نامهای به شمارهی ۱۱/۱/ص/۹۹ مورخهی ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۹ منتشر کردند که مفاد این نامهی دو صفحهای و دارای یک صفحه پیوست، بیانگر این است که گروهی متشکّل از ۱۵ تن از فضلای حوزهی علمیهی قم، در سه نوبت از فصول مختلف سال، در اوقاتی که مانعی مثل ابر و غبار در افق نبوده، در فاصلهی حدود ۶۰ کیلومتریِ بیرون شهر قم، طلوع فجر را با دقتِ تمام رصد کرده و اعلام …
توضیحات بیشتر »روزه ماه رمضان؛ واجبی بیبدیل بر افراد توانا/ عبدالله عصمتی
اختصاصی شبکه اجتهاد: اخیراً نوشتههایی در فضای مجازی منتشر شده که نویسنده آن، آقای امیرحسین ترکاشوند، مدعی شده است که روزه ماه رمضان ناسخ روزه سه روز در هر ماه مسلمانان بوده و لذا میتوان با توجه به شرائط فعلی که بعضی روزه ماه رمضان را مضر به دستگاه ایمنی بدن میدانند، به آن حکم منسوخ مراجعه نمود؛ زیرا منسوخ بهطور کامل نسخ نشده، بلکه به تغییر زمانها قابلیت مستند قرار گرفتن را دارند! نویسنده پا را فراتر گذاشته و چنین ادعا نموده است که حتی روزه ماه رمضان نیز وجوب تعیینی بر قادران نداشته، بلکه عدل و جایگزین دیگری …
توضیحات بیشتر »بررسی نسبت «ماهیّت» و «منابع» روحانیّت تشیّع با «خرافات»/ محمدحسین کمالی
اختصاصی شبکه اجتهاد: اخیرا کلیپی از دکتر عبدالکریم سروش منتشر شده که در آن روحانیت در همۀ ادیان از جمله روحانیّت تشیّع را متهم به خرافه زایی کرده؛ و از منابع مرجع ایشان از جمله کتاب بحار الانوار – علیرغم تجلیل از شخصیّت عالم و محقق علامه مجلسی ره- به عنوان منبع خرافات یاد نموده است. لذا از کار یکی از مجتهدین که به زعم او با گزینش اجتهادی اخبار بحار، مجلدات آن را از ۱۱۰ جلد به ۳ جلد تقلیل داده تجلیل و احتمال میدهد چه بسا اخبار صحیح بحار از همین هم کمتر باشد. همچنین اظهار میدارد دینداری …
توضیحات بیشتر »تقدسزدائی دینی در معرکه کرونا/ جدا کردن خدا از متن زندگی، آخرین قطعه از پازل اندیشه دکتر سروش
شبکه اجتهاد: پس از شیوع ویروس کرونا در کشور، دکتر عبدالکریم سروش در مصاحبهای با عنوان «خدا به هر دردی نمیخورد!» به مسائلی متعرض شده است که سؤالات و ابهاماتی فراوانی در اذهان پدید آورد. دکتر عباس جوارشکیان، دانشیار و مدیر گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد در گفتگویی به مطالب مطرح شده پاسخ گفته است. نظر به اهمیت موضوع، متن کامل مصاحبه پیش روی شما فرهیختگان گرامی قرار میگیرد. با توجّه به شناختی جنابعالی از افکار و آراء دکتر سروش، در مجموع این مصاحبه را چگونه ارزیابی میکنید؟ آیا مشتمل بر رویکرد جدیدی در اندیشه …
توضیحات بیشتر »فیلم/ نقد استاد علیدوست نسبت به ادعاهای دکتر سروش؛ راه شما یک صفر بزرگ و یک رعد و برق بی باران است
رئیس انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه قم به ادعاهای دکتر سروش علیه حوزه و روحانیت واکنش نشان داد و با پوپولیستی خواندن رفتار سروش، وی را به مطالعه آثار حوزویان توصیه کرد و گفت: آیا واقعا داریم مصلحانه قدم برمیداریم یا خدای نکرده با خرافه زایی میخواهیم خرافه زدایی کنیم؟ جناب آقای سروش، راه شما یک صفر بزرگ و یک رعد و برق بی باران است که چیزی از آن در نمیآید و یک نه بزرگ به تراث است و کشاندن مباحث به فضاهای غیرعلمی و غیرآکادمیک، غلط است. شبکه اجتهاد: استاد ابوالقاسم علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه …
توضیحات بیشتر »حذر کردنهای اسلام آمریکایی از انتقام سخت!/ داود مهدویزادگان
شبکه اجتهاد: پس از ترور و شهادت سردار حاج قاسم سلمیانی و سخنان صریح رهبر معظم انقلاب مبنی بر اینکه «انتقام سختی در انتظار جنایتکارانی است که دست پلید خود را به خون او و دیگر شهدای حادثهی آلودند»؛ حجتالاسلام محمد سروش محلاتی در یادداشتی با عنوان «قران و ادب انتقام» نوشت: «با شهادت حضرت حمزه در جنگ احد مسلمانان سخت متاثر شدند بخصوص که دشمن بدن او را مثله کرد و برخی اعضاء ان را قطع کرد. این مصیبت بر مسلمانان سخت و گران بود و آنها میگفتند که باید این کار را تلافی کرده و عدهای از قریش …
توضیحات بیشتر »