استاد دانشگاه شهید بهشتی ضمن تأکید بر تجددی نظری در طرحهای فقهی تصریح کرد: اگر بتوانیم مواد فقهی را در چارچوبهای نظام مدون امروز قرار دهیم، نظام حقوقی اسلامی در کنار نظامات حقوقی دیگر تبلور بیشتری خواهد داشت.
توضیحات بیشتر »تأملی در بازخوانی قانون اساسی
کسی که میخواهد قانون اساسی را به درستی درک کند حتما باید به این نکته توجه کند که قانون اساسی از حاکمیت تعبیر به ولایت امر و امامت امت میکند.
توضیحات بیشتر »مبانی اخلاقی و فقهی ممنوعیت مطلق شکنجه
این پژوهش در حوزه فقه، با تکیه بر عمومات برخی از محکم ترین ادله فقهی همچون ادله احترام انسان، ادله ممنوعیت تنبیه و آزار و شکنجه، اصل برائت و قواعد اقرار، و نقد مبانی ادعایی تجویز شکنجه، ناتوانی این مبانی، بر تخصیص و نقض عمومات فوقانی حاکم در حیثیت و تمامیت جسمانی و روانی شهروندان را اثبات میکند.
توضیحات بیشتر »فقه مقارن به معنای تأسیس ادله جدید نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: سالها حضور آیتالله مصطفی اشرفی شاهرودی در حوزه علمیّه مشهد، او را به یکی از بزرگان و زعمای این حوزه بدل نموده است. مستشکل درس حضرت امام (رضواناللهتعالیعلیه) این روزها علاوه بر تدریس خارج اصول، خارج فقه خود را به بررسی مسائل مستحدثه اختصاص داده است.
توضیحات بیشتر »اصول فقه باید فرامذهبی شود
شبکه اجتهاد: حذف یا بقاء مباحث بیثمر یا کمثمر در دانش اصول، موضوعی است که بهشدت مورد نزاع حوزویان است. حجتالاسلام والمسلمین علی شفیعی، سعی در اتّخاذ موضعی میانه دارد. مدیر گروه فقهکاربردی پژوهشکده اسلامتمدنی، مشکل دانش اصول را نه در حذف مباحث بیثمره و نه در بقاء آنها میداند. دغدغه او عدم هماهنگی مباحث فعلی دانش اصول با مقتضیات جوامع انسانی است.
توضیحات بیشتر »مروری بر پرونده «سیاست خارجی دولت اسلامی»
امروز برای مراکز علمی ما و مراکز علمی جهان روشن نیست که نظریه صلح در اسلام دقیقاً چیست؟ یعنی به شکل یک بسته علمی ارائه نشده است. همچنین مشخص نیست که از دیدگاه اسلامی جنگ چگونه تبیین میشود؟ ریشههای جنگ چیست؟
توضیحات بیشتر »راهکارهای مشروعیت قانونگذاری/ در موارد تعارض «فقه و قانون» میتوان به قاعده الزام تمسک کرد
اگر قانون را معتبر دانستیم در موارد تعارض فقه و قانون ـ در غیر موارد حکم ولائی ـ تنها را ه تصحیح عمل به قانون، تمسک به قاعده الزام است؛ زیرا وقتی قانون معتبر شد و مردم هم خود را ملزم به عمل به آن دانستند، در این حالت عمل به قانون ممکن است قابل توجیه باشد؛ هرچند این مبنا قطعی نیست.
توضیحات بیشتر »مدّت تحصیلات حوزوی، باید کوتاه شود
اختصاصی شبکه اجتهاد: دفتر تدوین متون درسی حوزه علمیه، سالهاست که به غرض تدوین متونی جدید برای فصول درسی حوزههای علمیه تشکیلشده است. کتابهایی که این دفتر تاکنون موفّق به تدوین آن شده است، کمتر در مجامع حوزوی مورد اقبال قرارگرفتهاند
توضیحات بیشتر »کنکاشی درباره جایگاه «عدالت»
جدیدترین شماره فصلنامه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(ع) به طرح موضوعاتی نظیر عدالت در منظومه اندیشهای امام خمینی، فقه سیاسی و اصالت عدالت در زمامداری و کارکردهای عدالت در حکمرانی اخلاقی از منظر اندیشه سیاسی اسلام پرداخته است.
توضیحات بیشتر »تصاویر مراسم رونمایی از فصلنامه «جستارهای فقهی و اصولی»
شبکه اجتهاد: همزمان با نشست تخصصی «شیوه مواجهه فقه با علوم و عرصههای جدید در مطالعات بینرشتهای، مطالعات نظام سازی و مسائل مستحدثه» با ارائه حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم؛
توضیحات بیشتر »شهید صدر، الگوی تعاملی مرجعیت و حوزه با نهادهای اجتماعی
اعرافی: شهید صدرهمانطور که در دانش نابغهای نوآور و گسترشدهنده مرز دانش است در الگوی تعاملی مرجعیت و نهادها و عرصههای اجتماعی نیز نابغه است. متأسفانه افکار شهید صدر ادامه پیدا نکرد و حوزههای علمیه در این زمینه کوتاهی کردند.
توضیحات بیشتر »چه شیعه و چه سنی نقشی در تعیین حاکم ندارند/ مشارکت مذاهب مختلف در فرآیندهای سیاسی به کارآمدی نظام میافزاید
اختصاصی شبکه اجتهاد: نقش و سهم مذاهب در انتخاب حاکمیت و فرآیندهای سیاسی چیست؟ این مسئله موجب شد مصاحبهای کوتاه با حجتالاسلام والمسلمین غلامرضا بهروزی لک، استادیار گروه آموزشی علوم سیاسی در دانشگاه باقرالعلوم(ع)، داشته باشیم. او صاحب پنج کتاب و نزدیک به پنجاه مقاله درزمینهی علوم سیاسی، انقلاب اسلامی و مهدویت است
توضیحات بیشتر »انتشار سومین شماره فصلنامه «جستارهای فقهی و اصولی»
سومین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «جستارهای فقهی و اصولی» با شش مقاله علمی از جمله «نقد و تحلیل ادلّهی حجیّت «سیرهی متشرّعه» و «پژوهشی در مصلحت و اضطرار شرعی در فقه خانواده» از سوی اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی منتشر شد.
توضیحات بیشتر »مرز همزیستی فقط اقدام مسلحانه و به خطر افتادن امنیت مردم است/ ترورهایی که به دستور پیامبر انجام شد در شرایط استثنایی بود
شبکه اجتهاد: اصالت صلح یکی از مبانی همزیستی با ادیان و مذاهب دیگر است. این اصل پاسخی به این مسأله است که آیا در برخورد با مخالف، اصل بر صلح و خودداری از تنش است؟ مرز این صلح تا کجاست؟ این مسأله بهانهای شد که با استاد حجتالاسلام والمسلمین سید محمدعلی ایازی گفتوگویی داشته باشیم.
توضیحات بیشتر »اجتهاد، بدون تسلّط بر مبانی اهل سنّت، ممکن نیست
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین سید میرتقی حسینی گرگانی، از اساتید سطوح عالی حوزه علمیه قم، سالیانی است به مباحثی تقریبی چون اصول و فقه مقارن پرداخته است و کتابی نیز در همین موضوع، به نام «نبراس الاذهان فی اصول فقه المقارن» تألیف نمودهاند. با وی در رابطه با بایستههای اصول و فقه مقارن به گفتگو نشستیم.
توضیحات بیشتر »اکثر مراجع معتقدند ریاستجمهوری شأن زنانه نیست/ در زمین مدرنیته با فقه بازی میکنیم
شبکه اجتهاد: در آستانه انتخابات ریاست جمهوری و باتوجه به درخواست شورای نگهبان برای ارائه نظرات فقهی در خصوص ماده ۱۱۵ قانون اساسی و بحث رجل سیاسی، صبح نو گفتگویی با حجتالاسلام والمسلمین محمدرضا زیبایینژاد، رییس مرکز تحقیقات زن و خانواده، داشته است.
توضیحات بیشتر »شهید صدر به دنبال طرح مباحث اقتصادی با ریشه اسلامی بود نه حجیت شرعی
شبکه اجتهاد: یکی از موضوعات بحث برانگیز در آراء اقتصادی شهید صدر این است که ایشان، آراء مختلف موجود در اندیشه اسلامی را که برای نظاممندی مکتب اقتصادی اسلام مفید بود، به کار میگرفت؛
توضیحات بیشتر »«شهید صدر» و پیشتازی در روش استنباط فقه نظام
در تحقیقات هیچ فقیهی از فقهای اسلام ـ شیعه و سنی ـ آن هم در عرصه اقتصاد، در آن ترازی که آقای صدر (قدسالله روحه) اقدام فرمودند و ارائه کردند، استنباط فقه نظام نداریم. البته علمای ما در مسائل اقتصادی تحقیقات زیادی داشتند اما در هیچیک از تحقیقات، یک نظام منسجم مبتنی بر منابع دینی، آن هم بهطور کامل و براساس روشهای متعارف استنباط عرضه نشده است.
توضیحات بیشتر »انتشار ویژهنامه «فقه نظام ساز» + دانلود
اولین ویژه نامه علمی - پژوهشی با موضوع «فقه نظام ساز» توسط فصلنامه راهبرد فرهنگ شورای عالی انقلاب فرهنگی چاپ و منتشر شد.
توضیحات بیشتر »تقیه امام محمدباقر(ع) در برابر ذهنیت افکار عمومی
گرچه امام باقر(ع) اندیشه عموم را به چالش کشید و اندیشه مرجعیت اهل بیت علیهم السلام را به طور آشکار ارائه کرد و در سختترین مجالس از نگر سیاسی بر آن تصریح کرد، اما ایشان و امامان بعدی در حالتهای عادی نسبت به این مبنا شدیداً در تقیه بودند
توضیحات بیشتر »ساختار آخوند و تحلیل برجام!
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام و المسلمین محمد قائینی از نجفزادگانِ ساکن قم است. شاگردی در محضر اساتیدی همچون آیتالله خویی در نجف و آیات منتظری و تبریزی در قم، او را به یکی از بهترین اساتید خارج فقه و اصول حوزه علمیّه قم بدل کرده است. میخواستیم با ایشان در مورد امکان نظامسازی از ساختار فعلی دانش اصول سخن بگوییم؛
توضیحات بیشتر »نگاهی به مقالات آخرین شماره فصلنامه «پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی»
چهل و ششمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی» به صاحب امتیازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل و مدیر مسئولی حجتالاسلام والمسلمین حسن قلیپور با هفت مقاله علمی به چاپ رسید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره جدید فصلنامه علمی پژوهشی «پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی» به سردبیری دکتر علی اکبر ایزدی فرد در ۵۰۰ نسخه از سوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل عرضه شد. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به موضوعات و چکیده مقالات که خوانندگان میتوانند با استفاده از لینک پایانی متن کامل مقالات را بهصورت رایگان دانلود نمایند. «مبنای فقهی مشروعیت قوانین با رویکرد قرآنی» …
توضیحات بیشتر »جزئیات دو پروژه «مکتب فقهی محقق اردبیلی» و «قواعد استظهار»
«مکتب فقهی محقق اردبیلی» و «قواعد استظهار و کارآیی آن در حل مسائل مستحدثه» دو پروژه علمی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است که قرار است در سال جدید ۹۶ اتمام و به چاپ برسد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسنعلی علی اکبریان مدیر گروه فلسفه فقه و حقوق در مورد پروژه «مکتب فقهی محقق اردبیلی» توضیحاتی ارایه نمود و گفت: این تحقیق در سال ۱۳۸۶ با حجتالاسلام والمسلمین محمد علی سلطانی آغاز شد و در سال ۱۳۹۱ شورای پژوهشی درحدود ۲۲۰ صفحه در پایان کار از ایشان تحویل گرفت. ولی از آن جا که …
توضیحات بیشتر »روش مقارن، بدعت وهابّیها را روشن میسازد
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین شیخ علی کورانی از محققین و مؤلفین جهان عرب، سالیانی است در زمینه فقه و اصول و مباحث جهان عرب، فعالیت علمی مفصلّی دارد. با وی در زمینه تأثیرات روش فقهی مقارن برای جلوگیری از نفوذ و جذابیت سلفیّه به گفتوگو نشستیم. تجربه سالیان حضور در میان اهل سنّت و همچنین مناظرات فراوان او با اهل سنّت، گفتوگوی خوبی را رقم زد. به کارگیری روش مقارن در استدلالات فقهی آیا میتواند فقه سلفیه را منزوی کند؟ شیخ علی کورانی: ابتدا خیلی متشکریم که به این بحث اهمیت دادید. فقه مقارن بحث مهمی است. به علت اینکه …
توضیحات بیشتر »رونمایی از چهار اثر جدید فقهی و حقوقی با رویکرد «مسئله محوری»
کتابهای «بررسی فقهی و حقوقی اصل حسن نیت در قراردادها» نوشته علی جعفری، «بررسی فقهی و حقوقی میراث فرهنگی» به قلم سید محسن فتاحی، «اعاده حیثیت و جبران خسارت معنوی ناشی از دعاوی کیفری» به کوشش جواد فخارطوسی و کتاب «درآمدی برمسأله روابط زن و مرد در جامعه اسلامی» به تحقیق علیرضا فجری رونمایی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، مراسم رونمایی از آثار جدید پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی پیش از ظهر امروز در سالن همایشهای این پژوهشگاه برگزار شد. سخنران ویژه این مراسم حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، استاد درس خارج و رئیس انجمن فقه و …
توضیحات بیشتر »پیشینه روش مقارن، به امام صادق(ع) بازمیگردد
شبکه اجتهاد: محمدحسین مختاری مازندرانی، زاده ۱۳۴۴ شمسی، در دوازدهسالگی، دروس حوزه علمیّه را از زادگاه خود، قائمشهر آغاز کرد و در ۱۵ سالگی نیز وارد حوزه علمیه قم شد. او پس از اتمام دوره سطح، در دوره خارج، از محضر اساتیدی همچون آیات فاضل لنکرانی، تبریزی، وحید خراسانی، شبیری زنجانی و جوادی آملی استفاده کرد. او پس از اتمام دوره خارج و مدتها تدریس در حوزه و دانشگاه، در سال ۱۳۸۲، جهت ادامه تحصیل راهی انگلستان شد و سرانجام در سال ۱۳۸۶، مدرک دکترای خود در رشته فلسفه غرب (شاخه هرمنوتیک) از دانشگاه دورهام دریافت کرد. او علاوه بر …
توضیحات بیشتر »زوایای پنهان زندگی و منهج فکری – سیاسی آیتالله بروجردی
پیش کنگره بینالمللی نکوداشت آیتالله العظمی بروجردی با عنوان «شکوه مرجعیت» پیش از ظهر امروز ۱۹ اسفندماه با حضور مراجع عظام تقلید و شخصیتهای برجسته حوزه و بیوت مراجع عظام در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، پیش کنگره نکوداشت آیتالله بروجردی که با حضور حضرات آیات و علما در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) برگزار شد، آیتالله سبحانی به بررسی ابعاد مختلف شخصیتی و علمی و اخلاقی آن مرجع عظام تقلید پرداخت و در ادامه آیتالله علوی بروجردی در سخنانی به ذکر جایگاه و اهمیت تفکرات آن مرحوم پیرامون فقه تشیع و همچنین مساله تقریب پرداخت. …
توضیحات بیشتر »گزارش اجتهاد از اجلاسیه «توسعه مباحث فقه، نیازها و ضرورتها»
به همت مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، اجلاسیه «توسعه مباحث فقه، نیازها و ضرورتها» با حضور اساتید سطوح عالی و خارج حوزههای علمیه شب گذشته در مدرسه عالی دارالشفا برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین رحمانی دبیر اجلاسیه در ابتدا گفت: غایت توسعه فقه مباحثی است که باید در امر توسعه فقه به آن توجه داشت. در اینجا مطرح میشود، چه کسی میتواند به توسعه فقه شکل دهد؛ هر کسی نمیتواند در زمینه توسعه فقهی دخیل باشد؛ توسعه فقه به معنی توسعه اجتهاد فقهی است. عضو هیئت رئیسه مجمع عمومی جامعه مدرسین تصریح کرد: هر کاری …
توضیحات بیشتر »گزارشی از مراسم نکوداشت مقام علمی آیتالله واعظ زاده
علم صائب و عمل صالح از ویژگیهای این عالم بزرگوار بود. ایشان عمر خویش را در آموختن، قلم زدن و تلاش برای حفظ وحدت و تشکیل امت واحده صرف کرد/ نوع قرائت مرحوم واعظ زاده از اسلام قرائت ناب و آموزنده بود و این شخصیت در تنویر افکار جامعه نقش کلیدی داشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مراسم نکوداشت مقام علمی آیتالله حاج شیخ محمد واعظ زاده خراسانی، محقق و متفکر اسلامی معاصر، مؤسس فقید دانشگاه مذاهب اسلامی و نخستین دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، دوشنبه ۱۶ اسفندماه، در محل سالن همایش شهید ماموستا شیخ الاسلام دانشگاه مذاهب اسلامی تهران …
توضیحات بیشتر »فقه ما کجا و فقه آنها کجا !
شبکه اجتهاد: آیتالله سید علی میلانی، نوه مرحوم آیتالله سید محمدهادی میلانی و استاد مشهور خارج فقه و اصول حوزه علمیّه قم است. مقرّر درسهای فقه مرحوم آیتالله گلپایگانی و فقه و اصولفقه آیتالله وحید خراسانی را البتّه بیش از فقه و اصول، به تألیفات فراوانش در امامت و کلام میشناسند. تخصّص توأمان در اصول و فقه و آشنایی با مبانی شیعه و سنّی، بهانهای شد تا با او در رابطه با کارکردهای روش مقارن در اصول و فقه با توجّه به مبنای آیتالله بروجردی مبنی بر در حاشیه بودن فقه شیعه نسبت به فقه اهلسنّت در زمان صدور روایات …
توضیحات بیشتر »