Tag Archives: سیدجواد ورعی

«حکومت علوی» در برخورد با «تفکر تکفیری»/ سید جواد ورعی

«حكومت علوی» در برخورد با «تفكر تكفیری»/ سید جواد ورعی

یکی از پیام‌های سیره امام علی(ع) در برخورد با خوارج «جلوگیری از نفوذ اجتماعی و قدرت سیاسی» آنان بود؛ زیرا برخورداری چنین تفکری از قدرت سیاسی پیامدهای منفی فراوانی دارد که «تفسیق و تکفیر دیگران»، «تحمیل و تفتیش عقاید»، «ایجاد محدودیت» و «خشونت و قتل» از جمله این پیامدهاست. اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از جریاناتی که در زمان حکومت علوی …

Read More »

نگاهی به «درسنامه فقه سیاسی»، تألیف سیدجواد ورعی

نگاهی به «درسنامه فقه سیاسی»، تألیف سیدجواد ورعی

مفاهیم و کلیاتِ مرتبط با فقه سیاسی، تاریخ و ادوار فقه سیاسی امامیه، قواعد فقه سیاسی، پاره‌ای از مسائل فقه سیاسی، نظام سیاسی و دولت، حکومت جائر و چگونگی تعامل با آن، حقوق و وظایف شهروندی، حقوق اقلیت‌های دینی و مذهبی، منابع مالی دولت اسلامی، نظارت بر دولت اسلامی، فرمانبرداری و نافرمانی مدنی، و اصول و قواعد سیاست خارجی مجموعه …

Read More »

شهید بهشتی و حقوق ملت در قانون اساسی

شهید بهشتی و حقوق ملت در قانون اساسی/ سیدجواد ورعی

شبکه اجتهاد: از میان رجال دینی و سیاسی، آیت‌الله بهشتی بیشترین نقش را در تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایفا کرد. از آن رو که هم در مراحل مختلف تدوین پیش نویس قانون اساسی به ویژه در شورای انقلاب اسلامی، هم در تشکیل مجلس خبرگان قانون اساسی، و هم در مدیریت کمیسیون‌ها، جلسات غیررسمی و رسمی این مجلس نقش محوری …

Read More »

مصلحت نظام محصول توجه به فراسوی احکام اولیه و ثانویه است

مصلحت نظام محصول توجه به فراسوی احکام اولیه و ثانویه است

استاد حوزه علمیه قم در نشست «امام خمینی (ره)، چالش حقیقت و مصلحت» گفت: حرف امام (ره) بود که اگر حکومت محدود به احکام اولیه و ثانویه باشد، نخواهد توانست مسائل را به پیش ببرد، از نظر ایشان حکومت خود از حکم‌های اولیه است و حکم‌های حکومتی در چارچوب حکم‌های اولیه و ثانویه نیست و بر مبنای مصلحت عمومی عمل …

Read More »

نقد حکومت و حاکمان، به معنای نقد دین نیست/ اعتراض، حقی دینی برای مردم در برابر حکومت است

به جای کارآمدی حکومت فقط به فکر تطابق قانون با فتوای خود هستیم/ هنور نتوانستیم  تئوری مقبول جوامع امروزی را از بطن فقه و موازین دینی استخراج و ارائه کنیم/ چرا الان بی‌تفاوتها و ضد انقلاب‌های دیروز در حوزه جان گرفته‌اند؟

شبکه اجتهاد: سید جواد ورعی، مدرس حوزه و دانشگاه و پژوهشگر در حوزه فقه سیاسی است. او در کتاب «بررسی فقهی فرمانبرداری و نافرمانی مدنی»، به حق دینی اعتراض شهروندان نسبت به حکومت، پرداخته است. به اعتقاد او، دیدگاه‌های فقها و علمای دین در خصوص اعتراض به حکومت، دارای تنوعی است: از متهم کردن معترضان به عنوان محارب و باغی …

Read More »

اعتراض به ستم، حق شهروندی و تکلیف دینی

حجاب، ساخته فقها نیست/ سیره قطعی مسلمین و ادله قرآنی و روایی مؤید حجاب است

 حجت‌الاسلام ورعی با تاکید بر اینکه اگر حکومت وظایف خود را در قبال مردم انجام ندهد، نباید از مردم انتظار پیروی داشته باشد، افزود: اگر کسی در مقابل ظلمی که به او روا داشته میشود، سکوت کند و این سکوت باعث شود ظالم در ظلم خود جری تر و گستاخ تر شود، شخص مظلوم مجاز نیست از ظلمی که به …

Read More »

برخی عواملی که موجب ترک نماز جمعه خواهد شد

«حكومت علوی» در برخورد با «تفكر تكفیری»/ سید جواد ورعی

مدرس و محقق دینی گفت: پرهیز از ورود به مسایل اختلافی و جناحی در نماز جمعه ضروری است زیرا ورود به این مسائل و موضع گیری به نفع یک طرف، رنجش خاطر گروهی از نمازگزاران را به دنبال داشته و موجب ترک نماز جمعه خواهد شد. امام جمعه به منزله پدر معنوی همه اقشار مردم با سلائق گوناگون است. به …

Read More »

بررسی فقهی مسائل نوپیدا، در سومین شماره «مطالعات فقه معاصر»

بررسی فقهی مسائل نوپیدا، در سومین شماره «مطالعات فقه معاصر»

سومین شماره دو فصلنامه تخصصی «مطالعات فقه معاصر» با هدف نشان دادن ظرفیت گسترده دانش فقه و علوم مرتبط در عرصه‌های گوناگون از سوی موسسه مفتاح کرامت به‌تازگی روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سومین شماره دو فصلنامه تخصصی «مطالعات فقه معاصر» (بهار و تابستان ۱۳۹۶)، با مدیر مسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین سیدجواد ورعی محقق و مدرس سطوح عالی …

Read More »

کار فقهی متقنی در عرصه حقوق بشر انجام نشده است/ لزوم پاسخگویی فقها به ابهامات حقوق شهروندی

کار فقهی متقنی در عرصه حقوق بشر انجام نشده است/ لزوم پاسخگویی فقها به ابهامات حقوق شهروندی

استادیار گروه حقوق بشر پردیس فارابی دانشگاه تهران با بیان این که اصطلاح مقاصد شریعت در فقه ما بکار نرفته است، خاطرنشان کرد: اگرچه اسم این مطلب در فقه ما نیامده است، لکن رسمش در کلام فقها دیده می‌شود و در موارد متعددی به محتوای مقاصد شریعت استناد کرده‌اند. اصل کرامت انسانی، یکی از مقاصد شریعت بوده و به صورت مشخص جزء اصول راهنما است که در بحث حقوق بشر به ما کمک بسیاری می‌کند.

Read More »

«نمونه‌ای از ظرائف فقهی نهفته در حج»/ سید جواد ورعی

«حكومت علوی» در برخورد با «تفكر تكفیری»/ سید جواد ورعی

شبکه اجتهاد: حجت الاسلام المسلمین سید جواد ورعی پژوهشگر و استاد حوزه علمیه قم که در سفر حج تمتع به سفر می‌برد، در نوشتاری با عنوان «فقه حج» به بیان مسائلی فقهی که ممکن است برای هر حج گذاری پیش بیاید پرداخته و به ضرورت حضور بعثه‌های مختلف مراجع تقلید در حج تاکید می‌کند.

Read More »

فتاوای آیت‌الله سیستانی مبتنی بر شناخت درست جامعه است

به جای کارآمدی حکومت فقط به فکر تطابق قانون با فتوای خود هستیم/ هنور نتوانستیم  تئوری مقبول جوامع امروزی را از بطن فقه و موازین دینی استخراج و ارائه کنیم/ چرا الان بی‌تفاوتها و ضد انقلاب‌های دیروز در حوزه جان گرفته‌اند؟

آیت‌الله سیستانی با اطلاعات وسیع تاریخی که دارد و تجربه‌ای که از تاریخ گذشته عراق در اختیار ایشان هست و همچنین احاطه‌ای که به جریانات و مذاهب زمان خودشان دارند، فتاوا و احکام ایشان مبتنی بر شناخت درست جامعه بوده است.

Read More »

شهید بهشتی بر «منتخب بودن فقیه جامع شرایط» اصرار می‌ورزید

شهید بهشتی بر «منتخب بودن فقیه جامع شرایط» اصرار می‌ورزید

سید جواد ورعی: اصولاً شهید بهشتی بر این باور بود که مبنای نظام اجتماعی در عصر غیبت و فقدان معصوم بر «رأی اکثریت» است؛ نه بر «حقانیت». ایشان می‌پرسید: کدام فقیه است که بتواند ادعای حقانیت اجتهاد خویش و بطلان اجتهادهای دیگر را داشته باشد؟

Read More »

«سایۀ میرزا»، تأثیر فکر نائینی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی

لزوم بازخوانی اندیشه‌های نائینی در بحث دوام و سقوط تمدن اسلامی/ نائینی معتقد بود آموزه‌های دینی ظرفیت همراهی حداقلی با مدرنیسم را دارد

خلاصه رأی عمده علمای نجف که در کتاب «تنبیه الأمه و تنزیه المله» انعکاس پیدا کرده است، تحدید و محدود کردن قدرت مطلقه سلاطین است. در آن زمان علما با سلطنت مطلقه قاجار مواجه بودند که به میل خود و تشخیص خود کشور را اداره می‌کردند و به هیچ قاعده و قانونی هم مقید نبودند.

Read More »

فقیهی که برآمده از آرای مردم نباشد حق ولایت ندارد

فقیهی که برآمده از آرای مردم نباشد حق ولایت ندارد

شهید بهشتی در برابر مخالفین تصویب برخی قوانین مانند اصل ۶ و ۷ قانون اساسی ابراز می‌کند: ما اگر می‌گوییم رهبری نظام به عهده فقیه است، این فقیه باید منتخب مردم باشد. فقیهی که برآمده از آرای مردم نباشد ولو اعلم فقها هم باشد، حق ولایت ندارد. رهبری جامعه در اختیار او نیست، بلکه در اختیار کسی است که مردم او را انتخاب کرده باشند.

Read More »

جستاری در تاریخ و ادوار فقه سیاسی شیعه

«حكومت علوی» در برخورد با «تفكر تكفیری»/ سید جواد ورعی

اگر فقه سیاسی را «آگاهی از احکام شرعیِ رفتار سیاسی مکلف، اعم از حقیقی و حقوقی، بدانیم» می‌توان به تناسب «نوعِ تعامل شیعیان با حکومت»‌های مختلفی که با عنوان حکومت اسلامی تشکیل شده‌اند، برای فقه سیاسی شیعه ادوار مختلفی را تعریف کرد.

Read More »

انتشار دومین شماره دو فصلنامه «مطالعات فقه معاصر» + دانلود

انتشار دومین شماره دو فصلنامه «مطالعات فقه معاصر»

دومین شماره دو فصلنامه تخصصی «مطالعات فقه معاصر» با هدف نشان دادن ظرفیت گسترده دانش فقه و علوم مرتبط در عرصه‌های گوناگون از سوی موسسه مفتاح کرامت به‌تازگی روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین شماره دو فصلنامه تخصصی «مطالعات فقه معاصر» (پاییز و زمستان ۱۳۹۵)، با مدیر مسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین سیدجواد ورعی محقق و مدرس سطوح عالی …

Read More »

حق مقاومت و نافرمانی مدنی در جامعه اسلامی قابل اثبات است؟

حق مقاومت و نافرمانی مدنی در جامعه اسلامی قابل اثبات است؟

حجت‌الاسلام ورعی استاد حوزه و دانشگاه معتقد است با استناد به پاره‌ای از آیات قرآن، روایات و سیره معصومین(ع) می‌شود حق مقاومت و نافرمانی مدنی را در جامعه اسلامی اثبات کرد. اما حجت‌الاسلام محمدی معتقد است باید بین نافرمانی مدنی تفکیک قائل شویم. به گزارش شبکه اجتهاد، مناظره علمی «حق انتقاد در حکومت اسلامی» با حضور حجت‌الاسلام دکتر علی محمدی، …

Read More »

ملزومات وحدت اسلامی از دیدگاه علامه کاشف الغطاء

ملزومات وحدت اسلامی از دیدگاه علامه کاشف الغطاء

او تنها از «ضرورت وحدت اسلامی» سخن نگفت و در این زمینه به سخنرانی و مقاله نویسی اکتفا نکرد، بلکه برای تحقق این آرمان بلند راه کارهایی نیز ارائه نمود. او به جدّ به وحدت امت اسلامی اعتقاد داشت و معتقد بود که وحدت مسلمانان ملزوماتی هم دارد. شبکه اجتهاد: علامه شیخ محمدحسین کاشف الغطاء از منادیان وحدت اسلامی در …

Read More »

مبانی فقهی انقلاب اسلامی/ ملاحظات امام پیرامون امربه‌معروف و نهی‌ از منکر

مبانی فقهی انقلاب اسلامی/ ملاحظات امام پیرامون امربه‌معروف و نهی‌ از منکر

سیدجواد ورعی ضمن تشریح مبانی فقهی انقلاب اسلامی از دیدگاه حضرت امام خمینی(ره)  گفت: تفاوت احکام امر به معروف و نهی از منکر با مبارزه با بدعتها در این نکته است که، سکوت در برابر بدعتها به تدریج موجب اضمحلال دین و تغییر و تحول در معارف و احکام دین می‌گردد، ولی ترک امر به معروف و نهی از منکر …

Read More »

بررسی تطبیقی قانون‌گذاری در آرای «شیخ فضل‌الله نوری» و «میرزای نائینی»

قانون گذاری از مفاهیم و موضوعات مورد بحث میان جریان های سیاسی و مذهبی مختلف در دوران مشروطه بوده است که متناسب با تعریفی که هر یک از جریان ها از قانون گذاری و حیطه آن در اسلام ارائه داده اند مواضع مختلفی در برابر نهضت مشروطیت که یکی از اصول اصلی آن قانون و قانون گذاری است اتخاذ کرده اند. آراء شیخ فضل الله نوری و میرزای نائینی به عنوان نمایندگان دو جریان مهم که در تقابل با یکدیگر بودند در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است و در پاسخ به سوال از «جواز و عدم جواز قانون گذاری و قلمرو آن در آراء این دو عالم عصر مشروطه»؛ مسائلی چون تفاوت رای در حداقلی و حداکثری بودن محدوده قانون گذاری بشر (عرفیات و غیر منصوصات)، تفاوت اجتهادی در فهم متفاوت از متون دینی (فهم متفاوت از نظام سیاسی شیعه در عصر غیبت)، اختلاف در مبانی و چگونگی استفاده از ادله استنباط احکام و اختلاف در دیدگاه انسان شناسانه و دین شناسانه؛ به عنوان دلایل اختلاف برشمرده می شود. در نتیجه در هر دو دیدگاه امکان قانون گذاری برای جامعه بشری وجود دارد که این قانون گذاری با استناد به دلایل شرعی و به کمک اجتهاد از سوی «سلطان صاحب شوکت» یا «مجلس شورای ملی» در قلمرو مشخص و با شروط خاصی (عدم تغایر با اسلام یا مطابقت با اسلام) صورت می گیرد.

Read More »

نقدی بر «حدود اختیارات حاکم در حقوق کیفری اسلام»

نقد و بررسی کتاب «اصول فقه، مباحث الفاظ و قواعد تفسیر متن»

کتاب «حدود اختیارات حاکم در حقوق کیفری اسلام» با هدف استقراء مصادیق ایفای نقش حاکم اسلامی در فقه و حقوق موضوعه ـ بخش فقه جزایی و حقوق کیفری به رشته تحریر درآمده و در سه فصل تنظیم شده است. «مباحث مقدماتی»، «مسئولیت‌ها و اختیارات حاکم در قلمرو حدود»، و «مسئولیت‌ها و اختیارات حاکم در قلمرو تعزیرات». به گزارش شبکه اجتهاد، …

Read More »

اولین شماره دو فصلنامه تخصصی «مطالعات فقه معاصر»

دو فصلنامه تخصصی مطالعات فقه معاصر

اولین شماره دو فصلنامه تخصصی «مطالعات فقه معاصر» با هدف نشان دادن ظرفیت گسترده دانش فقه و علوم مرتبط در عرصه‌های گوناگون از سوی موسسه مفتاح کرامت به‌تازگی روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین شماره دو فصلنامه تخصصی «مطالعات فقه معاصر» (بهار و تابستان ۱۳۹۵)، با مدیر مسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین سیدجواد ورعی محقق و مدرس سطوح عالی …

Read More »

تنبیه‌الأمه، دولت مدرن را از نگاه فقه و اصول شیعه تشریح کرده است

فیرحی: همه‌ی  کتاب تنبیه‌الأمه، نوآوری است و به هیچ‌وجه تکراری در آن دیده نمی‌شود؛ و از درون ادبیات فقهی و اصولی و کتاب و سنت دست به استنباط زده و دولت مدرن را از نگاه فقه و اصول شیعه تشریح کرده است. نائینی اولین فقیهی است که از دولت مدرن سخن گفته است. پرسش‌هایی که او با آن مواجه بوده، …

Read More »

نقد و بررسی کتاب «آستانه تجدد» اثر داود فیرحی

آستانه تجدد

نشست علمی «نقد و بررسی کتاب «آستانه تجدد» با حضور مؤلف کتاب و نقدهای حجت‌الاسلام سید جواد ورعی، در جمع اساتید، فضلا و طلاب حوزه‌ علمیه در موسسه فرهنگی فهیم قم برگزار می‌گردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ادامه سلسله نشست‌های نظریه‌پردازی دینی، ۲۵۶مین نشست علمی موسسه پژوهشی فرهنگی فهیم با موضوع نقد و بررسی کتاب «آستانه تجدد: در شرح …

Read More »

مبانی فقهی امر به معروف و نهی از منکر

نویسنده(گان): سیدجواد ورعی ناشر: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه تعداد صفحه: ۲۱۸ قطع: وزیری نوع جلد: شومیز تاریخ نشر: ۹۴/۱۲/۲۶ قیمت: ۸۶۰۰ تومان کد دیویی: ۲۹۷٫۳۷۷۵ زبان: فارسی محل نشر: قم صفحات اولیه کتاب: کلیک کنید. لینک خرید کتاب: کلیک کنید. معرفی کتاب: ندارد.

Read More »

اختیار حکومت در مجازات گنهکاران

قلمرو اختیارات حکومت در اینکه حق دارد برای هر فعل یا ترک‌فعلی که در شریعت گناه شمرده شده است، مجازات تعیین و گنهکار را مجازات کند یا خیر، موضوع این مقاله است. ابتدا به بیان رابطۀ «جرم» و «گناه» پرداخته شده و سپس دلایل دیدگاه‌های ششگانه‌ای که در متون فقهی وجود دارد، بررسی شده و نتیجه گرفته شده که تنها برخی از گناهان دارای مجازات دنیوی هستند، نه همۀ گناهان؛ از این‌رو، تنها برخی از گناهان جرم شمرده می‌شوند که حکومت حق دخالت و مجازات مرتکبان آنها را دارد. افزون بر گناهانی که در شرع برای آنها حد یا تعزیر مشخص شده است، تنها گناهانی که جنبۀ عمومی دارند و نظم، نظام و امنیت اجتماعی را تهدید می‌کنند، دارای مجازات دنیوی هستند و حکومت به‌عنوان ضامن اجرای آن دخالت می‌کند. اما گناهانی که جنبۀ شخصی دارند و در شرع برای آنها حد یا تعزیری معین نشده است، دارای مجازات دنیوی نیستند و حکومت حق دخالت و مجازات گنهکاران را ندارد.

Read More »

بررسی «مبانی فقهی امر به معروف و نهی از منکر» به قلم سید جواد ورعی

مبانی فقهی امر به معروف و نهی از منکر

کتاب «مبانی فقهی امر به معروف و نهی از منکر» نوشته حجت‌‌الاسلام والمسلمین سید جواد ورعی مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم، به تازگی از سوی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جدیدترین اثر حجت‌‌الاسلام والمسلمین سید جواد ورعی (طباطبائی حسینی) محقق و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم با عنوان «مبانی فقهی امر …

Read More »

آیا در حکومت اسلامی هر جرمی گناه است؟

در این مقاله به سه مبنا و پیامد هر کدام اشاره و سپس به آیات و روایات استناد می شود. مفاد آیات و روایات آن است که تخلف از «احکام شرعی» و «فرمان های حکومتیِ پیامبر (ص) و ائمه هدی (ع)»، نیز «قوانین دولتِ مشروع دینی در عصر غیبت»، با این شرط که تخلف از آنها نافرمانی خدا، پیامبر و امام معصوم باشد، گناه است. ولی گناه بودن سرپیچی از قوانین و مقررات عرفی مثل قوانین و مقرراتی که در جوامع دیگر هم برای تنظیم روابط اجتماعی وضع می شوند، محل تردید است

Read More »
Real Time Web Analytics